Y Dydd

KeiosKSton Y mae Ceidwadwyr Fflint wedi penderfynu i ddau ymgeisydd dd'od allan yr etholiad ntsaf, sef Is.iarll Fielding, mab larll Dinbych, a Mr. Llewelyn Mostyn, wyr Arglwydd Mostyn, yr hwn sydd Ryddfrydwr. Dyna sicrwydd am ddirgelwch y sedd yn nwylaw y rhai presenol. 0 herwydd toriad clefyd allan, y mae ysgolion dyddiol Porthdinorwig, ger Caernarfon, wedi eu gorfodi i gau am ychydig amser. Y mae testynau yr Eisteddfod Genedlaethol am 1884, agynelir yn Le'rpwl, yn awr wedi eu gorphen. Cynygir gwobrwyon campus ar wahanol destynau pwrpasol. Eiddunwn ei llwyddiant. Nid oes ball ar gyhoeddiadau Cymreig o Gaer- narfon. Dyma un arall, a elwir Y Wyntyll, wedi dyfod allan y Sadwrn diweddaf, a braidd nas gellir dweyd ei fod wedi ei eni wythnos o flaen ei amser. Dyddiad y rhifyn cyntaf ydyw Rhag. 20, a'i bris yw Ic. Mae ynddo ddarnau digrif a dyddorol, a darlun da o Bosco yn d'od," gyda nifer o gefn^gwyr cuchiog. Caed cyfarfod llenyddol hwyliog yn Rhydy- main nos Wener diweddaf. Gwel yr adroddiad mewn colofn arall. Llywydd Cynghor Coleg Bangor fydd larll Powys, a diau nad oes neb a rwgnach o herwydd y dewisiad. Ond am y mwyafrif o aelodau eraill y Cynghor, pe buasid yn eu dewis (ond trodd y gwynt fel oedd goreu ylwc yn Nghaer y Sadwrn diweddaf), cynyg di fi, cynygia ina ditha oedd hi. Deon Bangor yn cynyg J. Donne, Llangefni. Donne wed'yn yn cynyg y Deon, &c. Cynelir cyfarfod sefydliad y Parch. D. Roberts, Rhyl, yn Llanuchllyn, ar y 9fed a'r lOfed o lonawr, 1884. Bwriada dadleuwyr y Dewisiad Lleol wneud cryn arddangosiad mewn rhanau o Gymru yn gynar y flwyddyn nesaf. Bydd Syr Wilfrid Lawson ar flaen y rheng. Dywedir eu bod yn bwriadu cael Mesur neillduol ar hyn mewn perthynas i'r Dywysogaeth. Syr Stuart Rendel, A.S., sydd wedi ym- gymeryd a gofyn I'r Llywodraeth ar ran Canol- barth Cymru am barhad y rhodd flynyddol at gynal Coleg Aberystwyth, a hyderir yn gryf y bydd yr ymdrechion ar ran y Coleg yn llwydd- ianus. Dywed gohebyddyn y Daily News fod nifer fawr o Gymry yn rhanbarthau tlotaf Llundain, a bod rhai o honynt yn dyoddef yn fawr iawn o ddiffyg gwaith. Dywedir fod Rector Merthyr yn bwriadu steb araeth Deon Bangor yn Nghaernarfon ar yr 20fed cyfisol. Dilya y sicrha ef Bavilion Caer- narfon at hyny. Y mae harmonium wedi ei osod, wedi hir wrthwynebiad, yn nghapel Methodistiaid Corwen. Gwnaeth yr Efengylesau o'r Deheudir ddaioni dirfawr drwy eu hymweliad & Chaernarfon yn ddiweddar. Cryn gwyno sydd o hyd nad yw Deddf Cau y Tafarnau ar y Sabbath yn cael ei chadw fel y dylai mewn lluaws o ranau o Gymru. Y cwbl a wyddis hyd yn hyn am y Cymro Lewis Parry, a gondemniwyd yn ddiweddar yn Le'rpwl, yw fod ei ddedfryd wedi ei newidji benydwasanaeth am ei oes. Gwneir ymdrech i'w gael yn rhydd. Gwneir cais am gael ychwaneg na21 o aelodau ar Gynghor Coleg Bangor. Diau y llwyddir yn hyn. Cynaliodd Methodistiaid Gogledd Cymru eu Cymdelthasfa auafol eleni yn Corwen. Gwerthwyd gwraig yn Nghaanewydd, y dydd o'r blaen, am ddwy bunt. Y mae y naill a'r llall yn byw yn hap us ar wahan. Mae lluaws o gyfarfodydd yn cael eu cynal yn y Deheudir bob wythnos ar bwnc y Dadgyayllt- iad. Nid yw yr achos yn cymeryd gwedd haner mor fywiog yn y Gogledd.

GWERTHU LLYFRAU YN Y CAPFLI. Mae y mater hwn yn un a haeddai gael sylw. Yr oedd llythyr "Diacon" yn y Tyst, mor ya- gubol, fel nad oeddwn yn dysgwyl iddo gael pasio yn ddisylw. Nid yw ond ofer gwadu, y mae llawer o eglwysi yn cael eu blino a'u beichio gan y rhai a ddeuant heibio i gynyg eu cynyrch- ion, ac y mae pob peth yn eu dull yn tueddu i greu rhagfar i yn eu herbyn. Ond y mae pob peth sydd yn erbyu goddef i'r cyfryw ddynion gynyg eu llyfrau yn erbyn hefyd dderbyn eu cy- hoeddiadau i bregethu; ac y mae yr awdurdod yn gwbl yn llaw yr eglwysi eu hunain i bender- fynu pwy a dderbyniant, a phwy a wrthodant. Ond y mae y cwestiwn pa fodd i ddwyn llyfrau buddiol i gyrhaedd ein pobl yn un y dylai yr eglwysi ei gymeryd i fyny o ddifrif. Ni waeth i ni heb wenieithio i ni ein hunain, y mae llawer o'n pobl yn hynod o anwybodus, ac nid ydynt yn darllen dim a rydd iddynt wybodaeth fudd- iol. Mae gwasgaru llyfran yn nglyn a'r capeli wedi bod yn Nghymru o'r dechreuad. Felly y lledaenwyd y llyfrau goreu yn ein hiaith. Ofer hollol ydyw dyweyd na raid i unrhyw awdwr teilwng ond cyhoeddi llyfr, a hysbysu pa le y mae i'w gael, na cheir digon o dderbyniad iddo. Mae yn sicr genyf na chyhoeddodd "Diacon" lyfr erioed, onide ni ddywedasai y fath beth. Nid oes yr un awdwr yn Nghymru gydag un- rhyw eiwad a dderbyniai ddigon o archebion felly i dalu am argraffu y llyfr. Byddai raid iddo yn rhywfodd fyned at y bobl. Mae miloedd a dderbyniai lyfr ond cael cynyg arno yn eu tai neu yn y capel, na feddylient anfon i'r swyddfa am dano. Rhaid dwyn llyfrau da i gyrhaedd y bobl, a'u cymhell i'w derbyn a'u darllen. Mae y gweinidog ieuengaf gyda'r Wesleyaid mewn llawer o gylchdelthiau yn Book Agent. Mae gofalu am lyfrau yr enwad yn rhan o'i waith. Penodir goruchwyliwr i'r Drysorfa a Thrysorfa y Plant gan Gyfarfodydd Misol y Methodistiaid. Nis gallwn ni wneud y gwaith, fel y gwna cyrff crefyddol ef, ond dylem ninau ei wneud yn y ffordd a farnom oreu er cael gan ein pobl dderbyn llyfrau da. Mae gwerthu eu llyfrau yn rhan mor bwysig-yn enwedig gwerthu y Beibl- au-yn llafur ein cenadon tramor ag ydyw pregethu; ac yn ami llwyddant i werthu eu llyfrau wedi methu cael neb i'w gwrando. Nid wyf yn selog dros barhau yr arferiad i bregeth- wyr gynyg llyfrau ar cldiwedd oedfaon, er nad wyf yn edrych ar hyny unrhyw halogiad ar dy Dduw: ond yr wyf yn selog dros gael rhyw ffordd i gael llyfrau da i gyrhaedd ein cynnll- l eidfaoedd, a chymhell ein pobl i'w prynu a'u darllen. Nid oes genyf ddim cydymdeimlad a'r bobl or-grefyddol sydd yn tybied fod y capel yn rhy gysegredig i bob peth bron. Yr wyf yn credu mai goreu po fw yaf o ddefnydd a wneir o honynt yn mhlaid gwybodaeth, a moesoldeb, yn gystal a chrefydd. Buaswn yn awgrymu fod llyfr-oruchwyliwr (Book Agent) yn nglyn a phob eglwys, a hwnw yn ddyn parchus a chyf- rifol, ac i'r eglwys roddi pob cefnogaeth iddo, ac edrych arno fel ei s Nyddog mwyaf angenrheidiol, Nid rhoddi y swydd i ddyn tlawd, mewn ffordd o elusen, a hyny yn ami yn arwain i brofedig- aeth, ond ei rhoddi i ddyn uwchlaw angen, a chysylltu parch ac anrhydedd a'r gwaith. Dichon y byddai yn anhawdd ar unwaith cael personau cymhwys yn mhob lie, ond llwyddid yn raddol i'w cael, ond i'r eglwys roddi pob cefnogaeth i'r cyfryw, a chysylltu anrhydedd a/r gwaith, ac i'r gweinidog, ar adegau neillduol o'r flwyddyn, alw sylw at lenyddiaeth grefyddol yr Enwad. Dylai enwau y goruchwylwyr hyn ym- ddangos yn ein Dyddiaduron, fel y gwybyddo y rhai sydd yn dwyn llyfrau allan a phwy i ohebu. Pa fodd bynag, na ddiddymer yr hen drefn sydd wedi gweithio yn dda yn ei thymor i ddwyn llyfrau buddiol i gyrhaedd ein cynulleidfaoedd, heb fod, rhyw gynllun arall yn cael ei drefnu a gario y gwaith yn mlaen, o leiaf, yn Ilawn mor 6fleithiol. Gadawaf ar hyn heno; ond dichon y dychwelaf at y mater eto, wedi gweled a oes gan rywun arall rywbeth i'w ddyweyd arno. LLADMERYDD.

TASG I'R BEIRDD. Gosoder y geiriau canlynol yn nghyd, a gellir gwneud englyn rheolaidd o honynt:- "Llewelyn, dof, dyn, dwy, dau, dwy, dau, deiliwr, forwyn, fuwch, fwch, gooh, gwyn, lew, Feirig, a, a, dau, a, dau, dwy, delyn, a, dwy." R. ERFYL.

BIRMINGHAM. Cyfarfod Blynyddol y Gymdeithas Ddirwestol.—" Cynaliwyd y cyfarfod uchod LIun, Rhagfyr y. 3ydd, yn addoldy yr Annibynwyr, Wheeler St. Darparwyd te yn yr ysgoldy i'r plant ac eraill a ewyllysiai gyd-gyfranogi a hwynt. Arolygwyd y rhan yma yn fedrus gan Mr. R. Jervis, (Gwyn- onwy), trysorydd y gyrndeithaa. Yn yr hwyr, cynaliwyd cyfarfod cyhoeddus o dan lywyddiaeth y Parch. J. Lewis (A.), ac aed trwy raglen y cyfarfod fel y canlyn;-Ton, gan barti o blant 0 dan arweiniad Mr D. Jones. Anerchiad gan y llywydd. Ton, gan Mr Edward Pritchards, Lozells St. Adroddiad, gan Mr John Hughes, Berner St. Y mae yn ddiau fod y brawd hwn yn un o'r adroddwyr goreu. Ton, gan Mr D. Pritchard, a'i gyfeillion. Cystadleuaeth mewn adrodd "Ceisiwch eto," o'r Dyngarwr. Gwobr- rwywyd yr oil o'r ymgeiswyr. Ton gan barti o blant. Anerchiad gan Mr W. Jones, (B.), o'r Cambrian Hall. Ton gan Mri D. Jones ac E. Pritchard. Adroddiad gan Miss Jones o'r Cam- brian Hall. Terfynwyd y cyfarfod trwy i'r plant ganu. Y mae y gymdeithas uchod yn bodoli er ys dros bump o flynyddoedd bellach, nis gall neb ddirnad y gwaith da sydd yn cael ei wneud ganddi, yn ei gwaith yn rhoddi lie a chefnogaeth i fechgyn ieuainc i ymuno a Dirwest. Y mae'r aelodau yn cael eu gwneud i fyny nid o un enwad crefyddol, ond o wahanol enwadau, ond nid ydyw hi wedi derbyn rhyw lawer o gymhorth uniongyrchol ond oddiwrth rhyw ddau neu dri o enwadau, ond yn hytrach wedi derbyn llawer o rwystrau oddiar law rhai a fuasem yn dysgwyl pethau gwell oddi wrthynt. Y rhwystr olaf a gafodd y gymdeithas oddiar eu dwylaw oedd iddynt wrthod cyhoeddi y cyfarfod blynydd- ol, am y rheswm pengam mai 'hogiau' oedd wedi ceisio ganddynt. Er fod yr hogiau i hyny rhwng chwech a deg ar hugaiu oed, a' cyhoeddi cyfarfodydd er mwyn y personau a geisia hyny oddi ar eu llaw y mae y brodyr byw wys 1 Yr oeddwn i yn arfer credu mai ar amcan y cyfarfod y rhoddid pwys. Nid yw y gymdeith- as hon wedi cael y gefnogaeth a ddylasai oddi- wrth weinidogion Cymreig y dref. Nid ydwyf yn meddwl fod rhai o honynt wedi bod mewn cyfarfod o gwbl. Heblaw pregethwyr cynorth- wyol, diaconiaid ac aelodau cyffredin,yn gystal a gwrandawyr, y mae gan bob un o'r doabarthiad- au uchod lawer o le i wella. Ni wna gollwng rhyw bwff yn awr aceilwaith y tro,ac nid yw fod un yn cofio yr adeg pan y bu yn areithio ar Dairwest yn ei frat, yn ddigon o esgus droa iddo beidiogwueud dim yn bresenol. Ac y mae hi yn hollol anghyson mewn dyn i areithio ar y priodoldeb i'r Cymry ymwasgu mwy at y Saeson a chydweithio a hwynt er llesoli y dref. Ac ar yr un prv I yn methu 'ymwasgu' at ei gydgenedl er cydweithio a hwynt er llwyddiant dirwest, yn gystal a phynciau cenedlaethol eraill. Byddwn yn dysgwyl dysgu mwy o gysondeb oddiwrth ddynion na hyn. Amiywion.—Dywedir fod arwyddion am gyf- arfod llwyddianus iawn yn Wheeler St., y Nad- olig. Proffeswr Gethin Davies, Llangollen, fydd yr arweinydd. Dywedir fod rhai o'r cantorion yn ofni y bydd iddynt golli'r dydd, am fod eraill gwell na hwynt ar y maes. Bernir mai Gwynon- wy fydd y Bardd 'Cadeiriol.' o Mae rhai yn barnu fod Owain Llwyd yn prysur ddysgu yr Ysbaenaeg ar gyfer ymfudo i Patagonia Dywedir fod y gwr addawodd roddi gwersi iddo wedi gorfod ei roddi i fyny yn 'bad job.' Sib- rydion eraill a allesid enwi, ond amser a ballai, a'ch gofod chwithau yn brin. GOHEBYDD.