Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
2 erthygl ar y dudalen hon
Cuddio Rhestr Erthyglau
2 erthygl ar y dudalen hon
CYFNEWIDIADAU Y BEDYDDWYR
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
CYFNEWIDIADAU Y BEDYDDWYR 0 FEWN CYMRU YN NGHYMMANFAOEDD 1860. WYTH UGAIN MLYNEDD i eleni, ar ol y gorthrymder yn nheyrnasiad y Brenin Charles, anturiodd y Bed- yddwyr drachefn i gynnal eu Cymmanfa, wedi sefydliad mesur o ryddid crefyddol yn y deyrnas, trwy gyfraith, ay ol y fath yspaid hirfaith o erlidigaeth creulon. Go- beithiwn yn ngras ein Duw da, na wel un cristion y fath etto o fewn Prydain Fawr. Yn y flwyddyn hon, 1700, cynnaliwyd y Gymmanfa yn Llanwenarth; naw o eglwysi oedd yn dechreu ail- gychwyn i'r maes ar ddiwedd yr erlidigaeth, rhai wedi digaloni, a rhai wedi darfod gallooethed y frwydr, yr hon a barhaodd dros wyth mlynedd ar ugain. Yn yr yspaid, glaniodd cannoedd o dduwiolion ar diroedd gogoniant, lie nad erlidir un o'r preswylwyr. Diolcb i'r Tad uefol fod naw o eglwysi ar gael yn niwedd yr ystorm. Edrych, gyfaill; gwel hwy, yn weinidogion a chenadon, rhai ganddynt ugeiniau o filltiroedd yn cerdded tua'r gymmanfa. Os erioed y bu y nefoedd yn wag o angylion, o'r braidd nad dyma yr adeg ag y daethant yn un fyddin fawr nefolaidd i Lanwenarth, i guardio plant yr Arglwydd. Yn y Gymmanfa bu tri ar ddeg o ofyniadau yn cael eu hystyried o barth rbeolau eglwys Crist. Can mlynedd yn awr, cynnaliwyd y Gymmanfa yn Nghilfowyr. Pregethodd Mr. Edmund Watkins, Luc 14. 23, a Mr. Benjamin Francis, Titus 2. 14. Dyma y tro cyntaf i B. Francis bregethu yn y gymmanfa. Mab oedd ef i'r enwog E.Francis. Yn Horseley yr oedd ef yn weinidog, etto parhaodd yn ffvddlon i ddod i Gymru; canys cawn ef a'i dad yn pregethu yn mhen deuddeg mlynedd ar ugain yn Ngymmanfa Bethesda, Mynwy. Dyma yr amser (1760) y penderfynwyd argraffu llythvrau y Gymmanfa cyn hyny, ysgrifenid hwy. 0, y fath drafferth a gafodd yr hen dduwiolion mewn cyferbyniad i'n ysgafn-waitli ni. Hanner can mlynedd i yn awr (1810), cynnaliwyd cymmanfeydd Cymru yn y Dolau, Abertawe, a Glyn- ceiriog. Bob un a bregethodd ynddynt wedi gadael ein byd ni! Gobeithio eu bod oil mewn gwlad well, i, .1 Lie mae ein Prynwr drud mewn gwir ogoniant, Uwch uffern ddu a'r bedd, yn cael y moliant." Yn y tair cymmanfa, traddodwyd pedair ar ugain o bregethau; ond eleni, mewn chwech cymmanfa, tra- ddodwyd pedwar ugain a saith o bregethau. Ychwanegiad Cymru y flwyddyn a nodwyd oedd 231. Caerfyrddin a Cheredigion,—Bedvddiwyd, 825 Adfer- wyd, 156; Derbyniwyd trwy lythyr, 245. Cyfanswm .1226. Diarddelwyd, 192; Marw, 167; Gollyngwyd trwy lythyr, 246 Cyfanswm, 605. Cynnydd, 621. Sir Benfro,—Bedyddiwyd, 765; Adferwyd, 153; Der- byniwyd,trwy lythyr, 165. Cyfanswm, 1083. Diarddel- wyd, 149; Marw, 146; Gollyngwyd trwy lythyr, 134. Cyfanswm, 429. Cynnydd, 654. Yr hen Gymmanfa,—Bedyddiwyd, 717 Adferwyd, 115; Derbyniwyd trwy lythyr, 57. Cyfanswm 889. Diarddel- wyd, 55; Marw, 68; Gollyngwyd trwy lythyr, 60; Cyf- answm, 183. Cynnydd, 706. Sir Forganwg,—Bedyddiwyd, 2561 Adferwyd, 638 Derbyniwyd trwy lythyr, 878. Cyfanswm, 4077. Diar- ddelwyd, 518; Marw, 208; Gollyngwyd trwy lythyr, 1131. Cyfanswm, 1857. Cynnydd, 2220. Sir Fynwy,—Bedyddiwyd, 1412 Adferwyd 336; Der. byniwyd trwy lythyr. 301. Cyfanswm, 2049. Diarddelwyd, 185; Marw, 135; Gollyngwyd trwy lythyr, 313. Cyf- answm, 633. Cynnydd, 1416. Cymmanfa Saesneg Sir Fynwy,—Bedyddiwyd, 190; Ad. ferwyd, 31 Derbyniwyd trwy lythyr, 45. Cyfanswm, 266. -1. II Diarddelwyd 24 Marw, 18 Gollyngwyd trwy lytbyr, 4 Cyfanswm, 89. Cynnydd, 177. Ver- Y Gogledd,—Bedyddiwyd, 1241; Adferwyd, 269» j, byniwyd trwy lythyr, 171. Cyfanswm, 168 -is eyf- wyd, 60 Marw, 74 Gollyngwyd trwy lythyr, 138. answm, 272. Cynnydd, 1409. 1t Cyfanswm yr ychwanegiadau eleni yw i'r oedd pedair ar hugain o eglwysi heb anfon cy.geis' Gymmanfa, ac mae o gylch pumtheg o eglwy81 nig nad ydynt aelodau yn y Gymmanfa. rrist Gweithiwn o blaid egwyddorion crefydd ein.ift^n anwyl, a hyny yn ei hysbryd nefol ei hunan, Yo U:u'r cariad. Rhaid i Iesu deyrnasu rhaid iddo feddiaB cyfanfyd. Ond mor wir a hyny, rhaid i'r egWY aU- ion a amddiffynwyd trwy erlidiau a merthyrdod g noedd o flynyddau yn ol gan y Bedyddwyr, ac 9 ,r ddiffynir ganddynt yn awr, feddiannu y byd un tir.
------
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
DYN A DEDWYDDWCH. • 1 Q&0P FE fa adeg pan oedd dyn yn berffaitl1 ddedwydd; ni cyf, dim yn eisieu arno er cael ei ddedwyddwch yn fvvy bit lawn. Ond nid arosodd yn y dedwyddwch yma 8 amser; canys gwrandawodd ar ei wraig yn .fl j le A llawer wrth wneuthur yr un fath sydd wedi syj"1. yjj digon anial. Er hyny i gyd, y mae dyn a gyfeillion mawr iawn. Pan y mae yn gwneuthur yn ion, y mae yn eu gwneuthur am ei fod yn credo y "7 fwy dedwydd wrth wneuthur hyny. Nid bob amser j^0i dyn yn cael dedwyddwch pan yn chwilio ar0hyd<l! Weithiau pan yn chwilio am oen, yr ydym yn cael "^jlio pan yn chwilio am bysgodyn, yn cael sarff; pan y" e dded- am gyfaill, yn cael gelyn a phan yn chwilio aØ1 dyw f wyddwch, yn cael annedwyddwch. Amrywiol Y ffyrdd sydd gan ddynion i chwilio am ddedwyddwch tfflt Edrychwch ar y Seryddwr acw. Y mae efe yn gwoet, ei artref yn mhlith y ser a'r planedau, y lloer a'r ha eu pwyso a'u mesur, ac yn ymdrechu cael allanJ Pnydd. sydd rhyngom ni a hwy, a rhyngddynt hwy a i f Ar Iawer noson oer, y mae allan yn dyfal edrych 1 j nefoedd serenog—lied debyg nad oes neb mor edrych i fyny a'r Seryddwr a'r Cristion. Y mae g y iaeth dirfawr rhwng y ffermwr a'r seryddwr; ed ffermwr i lawr am ddedwyddwch, ond edrycha y seJr^c^ 1 i fyny am dano. Y mae yn ddiamheu ei fod yn n yH fyny am enwogrwydd hefyd. Ond ei brif amcan F ddiwyd yn ardal y ser yw ymofyn dedwyddwch. r# Y Wedi hyny, edrychwch ar y morwr a'r daeary" ej y mae un o honynt yn rhodio ar hyd llwybrau n gyf* ddaear, tra y mae y llall yn gwneuthur ei bun y ceii» arwydd yn llwybrau peryglus y m6r un vn oedd y ddaear, tra y mae y llall yn edrych yn ar y mor a'i donau trochionawg; un yn ddiwyd yn fod mwngloddiau newyddion, tra y mae y llaK y chwilio am ynysoedd newyddion yn yrogyfod' u!^Cfry. f ac yn dangos eu hunain i breswylwyr y bydoedd 1 fod y ddau hyn yn gwahaniaethu yn eu galw' etto y maent yn un yn eu hamcan, a'r amcan _^0(jaetD chwilio am ddedwyddwch, trwy feddiannu eang o berthynas i'r celfyddydau, yn y rhai y teimlo cymmaint o ddyddordeb, sef morwriaeth a iaeth.. bar titlu Li Hefyd, gwahanol ac amrywiol iawn ydyw y. goleddir gan ddynion o berthynas i ddedwyddwc • jjed' ylia y diogyn mai wrth fod yn ddiog y mae bodJ „ wydd; meddylia yr "hen fab" neu'r"hen wrth hod yn weddw y mae bod yn ddedwydd annuwiol mai wrth fod yn annuwiol mae b° y"n meddu9 a meddylia ereill mai wrth fod yn weithgar 7