Gwalia

'IIQ.-W- Pranciau Dau Hogyn. WEDI EU CRONICLO GAN TWM BETI IFAN. HHIF. XXVIII. YN GARGHAROEION. lMa gin i un stori godda eto i ddeud wrtha hi cin rhoid gora i son am y trampio ar draws sir Fon. 'Roedd Jo a finna wedi gneud y'n meddylia i fyny i'w chychwyn hi am cartra. Rhwng yr amsar y buo ni yn aros hefo e-wyrth Jo a'r am- sar y buo niyn trafaelio, 'roedda ni wedi bod o cartra gryn dipyn. Ond 'toedda ni ddim wedi blino dim. 'Roedda, ni ill dau yn lieio'r trampio o gwmpas yn well bob dydd. A 'roedda ni yn iaehaoh. nag y buo ni erioed. Ma'n debvg fod byw gimin yn yr awyr agorad wedi gneud lies garw i ni. Un bora mi fuo na ffarwelio mawr yn nhy ewyrth Jo, a mi ddaru ni ill dau i chychwyn hi, ar ol cael brecwast ffyrst-clas. 'Ro()l(ld dwy gyfnithar Jo wedi llenwi'n bagia ni hefo "sandwiches" a thacla felly, a ma'n siwr fod gyno ni ddigon o fwyd i bara am dridia, rhwng pob peth. 'Roedd y bagia yn bur drwm, ond roedd o yn galondid i feddwl y basa nhw yn ysg-afnlhau bob awr, fel y basa ni yn ffidio. 'Roedda ni wedi rhoid holl hanas y'n hel- yntion iddy nhw, a welis i neb 'rioed yn en- joio straeon yn well. Tasa chi yn gwelcl ewyrth Jo yn chwerthin pen dd-eudis i fel y daru ni drin y swel hwnw oedd yn trio perswadio merch y ffarmwr redag i ffwrdd hefo fo! Pen oedda ni ar gychwyn, dyma fo 3rndeiid wrtha ni; "Bois, well i chi bidio dangos hannar sofran etc, ne mi ewch i chwanag o drwbwl. Hwda, Jo, dyma .ti dipyn o bres man, a dyma titha dipyn, Tom. Mi barith rhein tan ewch chi adra, siawns." A mi roth tua pum swllt bob un i .ni, y cwbwl mewn cliwedi a thair ceinioga. Hen foi iawn ydi o, "and no mistake Pen oedda ni yn startio i ffwrdd, 'roedd y teulu i gyd yn sefyTI wrth y giat, a mi ddaru'n chwyfio lietiq ai-iia ni nes 'raethon ni rownd y gongol o'r golwg. "Wei, Jo," meddwn i, "dyna gnegwarth go lew o hwyl, beth bynnag. Be 0 fydd y peth nesa, tybad. 'Rydw i yn rhyw feddwl, rwsut, y cawn ni gimin o sport ag ertioed eto." "Wel," medda Jo, "toes gin i ddim un mym- ryn o isio mynd adra erbyn hyn. Os na chawn ni dipyn o hwyl go dda, mi votia i y'n bod ni yn dal ati hi i drampio nes y diigwyddlith rw- bath go lew. Cawswn i un helynt go ddoniol eto, mi faswn i yn ddigon borllion i fynd am cartra a deehra .gweithio eto." Ond 'roedd hi yn edrach yn no wan am sport. Mi ddaru'n gerddad am filldiroedd lawar heb tryfarfod ond amball i labrwr ne las- lanc. Tua amsar cinio, mi fuo na dalu i'r pro- fisLWiis oedd yn y bagia, a cliefis i 'rioed well ,i fiid. I ddeu 1 y gwir i chi, mi Jdal"u Jo a finna dalu gormod o lawar iddy nhw, a 'roedda ni jest yn methu symud wedyn. Mi ddiflanodd bob un o'r "sandwiches," a 'roedda nhw yn gyposd i bara am ddau ddwrnod. Erbyn y'n bod ni wedi claddu nifar go heiaeth o gacena a phetha felly hefyd, mi ell wch. fentro y'n bod ni yn o lawn. "Fedra i ddim cerddad cam pellach heddyw, Twm," medda Jo. "Tydw i ddim yn meddwl y medrwn ina fynd fawr pellach, Jo," meddwn ina. "Y peth gora i neud fydda aros yma am dipyn." 'Ia—aros—yma—aros,aros.—yim—a," medda Jo yn gysidyd,, a'r munud nesa' 'roedd o yn ehwyrnu fel moehyn ac yn gorfadd ar i hyd. 'Roeddwn ina yn t-eimlo awy Id cysgu, ond mi feddylis na fasa fo ddim yn beth saff i ni ill dau gyseu yno. itii drrs fy n^ora .gadw'n effro, oiiii 'roedd hi yn job galad ofnatsan. 'Roe-d ia ni yn ista mewn lie difyr dros ben, ar wellt glas wrth ochor y ffordd, dan gysgod hen goedan fawr braf. 'Roedd 'na afon fechan yn gneud twrw reit wrth y'n oefna ni, a 'roedd hono yn fy hwian i. Mi neis ymdracli galad i gadw fy llygid yn y gorad, ond toedd dim iws. 'Roedda nhw yn blincio fel llygada dylluan yn yr haul, ac o'r di- wadi rai cauis nhw. Tydw i ddim yn cofio dim wedyn am hir. Y peth ruesa gofis i oedd clwad lleisia yn siar- ad: mi agoris fy llygid, mi ddeehreiiis godi. Ond feirwn i ddim symud na bys na bawd. Roeddwn i yn gorfadd ar wastad fy nghetfn, a 'roedd rhyw Awiloh wedi stwffio pedair pig- iforch yn ddyfn i'r ddaear, a fy mreichia i a fy nhraed yn sownd o dany nhw. A dyna lie roeddwn i, yn gorfod gorfadd felly, fel lledan, ac heb fedru symud dim. Mi fuo jest i mi dori fy ngwddw wrth drio gweld pwy oedd yno achos 'roedda nhw yn sef- yll tu nol imi. Ond mi fcdris gael golwg amy nhw o'r di- wadd, a mi welis ddau hogyn tua'r un oed a fi, a tair o enethod del ofnatsan, a'r cwbwl yn chwerihin fel yr andros. A wyddooh chi be. oedda nhw yn neud I Byta'r oacena a'r petha oedd gyno ni yn y bagia. Ma wel^i, o wrth dd'illad dwy o'r merchadl, ma rhe.i go swel oedda nhw. 'Roedd y ddau foi a'r hogan arall yn rhei sro wlelig, a mi ben- derfynis i ma tri o blant un o'r ffermydd oedda nhw, a ma dwy bertlhynas ne ffrinaxa iddy nhw dre oedd y ddwy aratl. Mi ellwch feddwl mod i yn teimlo i'r byw fod yn iestyn iddy nhw fei yna, a roeddwn i wedi gwylltio mwy nag y gwylitis i 'rioed. 'Taswn 1 w^Ji melru dwai yn rhydd y munud hwnw, mi fasa 'na drwbwl. Ond po fwya 'roeddwn i yn trio dwad o'r carchar, y mwya sownd 'roeddwn i yn mynd. A 'roc, -t, 'wn i yn brifo fy hun yn ofnatsan hefyd. Mi benderiynis fod yn llonydd. Jo wedi cael i fastno i lawr hefyd, ond 'toedd o ddim wedi deffro. Mi welis nad oedda nhw ddim wedi Thoid ond dwy big-fforch i'w ddal o. Ma'n debyg nacl oedd L-3-,ny nhw ddim chwanag o hony nhw, a 'roedd Jo yn elraGh yn foi go eiddil, ddaru nhw ddim meddwl y basa nhw yn cael trwbwl hefo fo. Ond mi wyddwn i yn iawn y basa Jo yn beryg tasa fo yn medru mynd yn rhydd. Tydi o ddim yn gawr, ond pen wylltith o, mi fedar neud camlpiia. Yr uni-g beth i neud felly oedd deffro Jo, a I ohael gyno io fynd yn rhydd, a fy rhyddhau ina. Fasa, ni fawr o dro a thalu'r pwyth yn ol wedyn. Erbyn hyn, 'roedda nhw wedi polisio'r cacena i ffwTdd, a mi ddaethon ata i a declira pro- vokio. "Ydi hi yn braf i lawr yna?" medda un ;1'1' tioigia. Atebis i vrun gair, ond mi eiryvlns arno fo fel teigar. Mi welwn fod y mero-had dioyn o ofn pen welson nhw fi yn edrach fel yna. ond 'roedd y boi yn gwbod mod i yn ddieon sownd. "P'ain na 'tebi di fi, y sciamp T' medda fo, .a mi roth gic i mi. Mi deimlvvn y gwaed yn rtiu.thro i fy ngwyn- -ab i, a mi neis ymdiach galad i ddwad yn rhydd. "Mi g?i atab!" meidwrn i, "aros i mi ddwad yn rhyr.'d, a mi gei atab na anghofi di mono fo tra byddi di fyw "Paid a rhoid dim o dy cheek i mi," .medda fo, a mi roth glustan i mi ar draws fy mocli. 'Roeddwn i wedi cynddeiriogi yn lan erbyn hyn, a hefo ymdrach ofnatsan, mi gefis un fraich yn rhyld.. Cin pen haIlDJar munud roeddwn i ar fy nliraei. "Rwan am atab I" meddwn i, ac i lawr a un o'r bois ar wastad i gefn. Rydw i wedi practisio boxio ers blynydd- oedd, a mi gefis pyfla i ddangos faint oeddwn i yn fedru y dwrnod hwnw. {jyda mod i wedi trawo un o hony nhw, mi (Moth, y Hall am dana i, a mi ath a'i drwyn r-alt yn erbyn fy n-wrn. 'Roedda nhw yn fois cry' a mi gefis i dipyn o drwbwl cadw'r ddau draw, ond toedd gyny nhw ddim eidia am gwffio iawn. Bob tro 'roedda nhw yn meddwl rhoid lab i mi, 'roeddr wn i yn medru troi yr ergyd i ffwrdd, ac yn medru planu fy nwrn yn ddel yn rhyw bart o'u gwyneba nhw. Mi gauis ddau lygad um a llygad y llall, a 'roedd 'na friwia go sownd hyd y ddau. Ar ol rhyw dden" munud o gwfno, mi roth y ddau i mewn, a nn ddaru'n ista i lawr ar ochor y ffordd a dechra crio fel babis. 'Roedd Jo wedi deffro ers meityn ac wedi medru codi ar i draed. Ond ddaru o ddim ymyryd a fi, pen welodd o mor handi 'roeddwn i yn medru talu i'r ddau foi. Tra 'roedda ni yn cwffio 'roedd y tair merch yn selyll yn y gongol ac yn sigrechian bob tro 'roedd fy nwrn i yn mynd yn bang yn erbyn nhyw ran o gyfansoddiad y boiis. 'Roedda nhw wedi dychryn gormod i redag 1 ffwrdd, a 'roedda nhw yn edrach fel tasa nhw wedi colli bias ar chwerthin. Ar ol i'r bois ildio, mi drois i at y merchad a mi ddeuidis yn sarug: "Ma'n lwc garw i chi ma merchad yda chi. Tasa chi yn fwdigyn fel rhe.in, mi faswn i yn cymud coes y big-fforch 'ma, ac yn rhoid y gweir 'ora gawsoch chi erioed, i chi, ill tair!" Tasa chi yn i gweld nhw yn crynu pen ddeudis i hyna! 'Roedda nliw yn edrach fel tasa gyny nhw ofn garw i mi gario fy mygythiad allan, a 'iroedda nhw yn liawn o "fegio pardwn" a "diim ond joke" a, phetilia felly. Ond 'toedd gin i ddim ond isio d'ychryn tipyn bach arny nhw. A mi neis hyny liefyd Ar ot rhoid tipyn o gyngor i'r ddau. foi i bidio bod mor bethma hefo pobol wedyn, mi bigodd Jo a finna y'n bagia gweigion, a ffwrdd a ni. (S'tori arall yr wytlmos nesaf)..

Oddiar Fwrdd y Stemar Bach. [Gan Wytlmos pur ddi&taw lu yr wytimois ddiweddaf, Mr Gol. Er h;vllY bu trafed air amryw faikrison ar "Fwrdd v Stemar B<udl." Yr oedd amryw yn gwntuthur eyiwadau ax y llythyrau a ymddangos- yn cich papyr yii nglyii a. cilor eii.vKJg iiaer- gybi. Eibyu hyn ynidd-eaigys mai camgym«a"ia<i yw tybiied inai, U-,r'C',a,eigybi, py yr mug gor Oym- reig fydd yn bwi-iadu ynagyytadfu vn y born gysuwiltu- afth goTuiwL Oiid gasn md yw enwau yr yjiigtii&wyr ar yr adran gefrddorcil- i fod mewn Haw am ycixydig ddyddiy.tt do mhaiwdd dweyd pa lufer o goram C-yiiui't'g tydd yn ymgystadiiL Ond y nuie genym air yr ysgrifenyddion iod ganddyn.t edido;s Liii-wau daa neu dri o. gftrntu Cyimeig. i-iliaid mai yn eLclt papyr ohwi, y gweltadd yr y;griienyddiiin y pwnc yma yn ei drin. par'citoi sydd yn 'Ng'haernarfon yma. ar gAvahiaiol Ebteddfoda-u. Y jma-e yn cael ei ddweyd iod dau o bivf di .ictiuodATyr y dref hõn yn yin- gcisiioi ar draetlisndaiu—mi am y prif a'r llall urn vm. a lClaiii o wobr arno. GWVT y ddau Kali yw 'bod yu fuddagol mewn Eisteddfod Geaiedlaetiiol cyn hyn, a gobaiitMwn y byddant. yr un mor liwydfiiaaus y tro IIWTI. Amser a. ddengye, a bydd gwybcdae.tii yn yr Eisteddfod yn Ma.it.g«r. Maa cor cymysg odcliyma (o dan. aanredaiiad y dyfal Mr R. Rees Janes) yn prysuir baratai. ar gyfer Ei> thdcliod ago- haol y Y.M.A. yn Mlwliltoli, dydd Lton, Gwyl y Banciu'u ne.«af. Y darn cy.. tadkuol yw Bendigcdi.g fyddo Arglwydd Dduw Israel" (Jchn Thoornf), ao y mae'r wc'br yn, lOp 10s a olvwpan arian i'r arwtin- ydd. Mae y 'bra.wd ieuanc yma wedi bod yn anvain ci. 1 an b'tiddugo'li cyn !hyn, a .gobaiitb.iwn mai hyn fydd ei dymgied y < troyirca. Wiyd. Nis gwn a ces cratiiR yn. ymgerisiiio. yn yr Eisteddfod hon. Pob llwydd iddynt. Du, genyf fod y cor yn ngKifal y cyfadill' icuanc O wen Edwards; ni bydd bai arno ef os cyll y cor. With son am Wyl y Bandau rhyfedd yw meddwl raid «e« dim byd ar gyfar ymwehvyx yii iNghzica:-iiir- fon. I ba le yr iatit'a yr ssrdd'iuigosfo. gvii, etc., (I. arferid ei cfhynal yn y pafiliwu? Bu farw yn ddwy- flivydd oed. Mat- iddi fewer o frodyr a chwicarydd wedi marw yn yr un oed yn Nghaernarfon. Ar fwrdd y Siemur BacQi yma im di-wrood gwelais wr adnabyddiK i mi, a baidd .hefj yn darl'ieii rliy w lyfr yn awclms iawn. a betJi oedd uanddo dind l'lyfr o'r enw "G wl ad y Ga.n. a CJia,n :adau Era ill," o wai.th Mr T. Gwynii Jones, iCaerniarfcn.. Rhoddodd ei fenthyg i mi,, ao yn y ftiae yn llyfr hol!o.l nr ei bell ei 1liTIll. Nid t]vmi ei farddoniacth sydd yn gwyno dvn igymaint and ei f^ynKidau a'i ddull tai'awii\doT. *€aamd yn dair rhan yw "Gwlad y Gau." aic y mw yn a&vcigar d-rcs ban. C)-U,ierer y pemilili hwn ar i ddan!go» rbediad y gin. Fo vmdriiiir yn y peri ill a "gohebydd lleol," druan. W-eiiis ef. "Ffotrdd dda i, oh-ebu yn Evvyddiainue ydi De^ignfio'ir lUe. fel "pentre byclian tawel Yn gorwedd r;lnvn,g mynyddaii llawn inawrhydi, tnvy y g'.vjTdd-goed tuoella'r dyner a\n1," Nea ddw'?yd. "anand bydd r.eb ouu.yina'n euro Wrttb ddor eitlh papyr cltdwiw am dderbynkd." A myn'd yn mlaen i dra.etlm ac eglum A fyddo'chi meddwl dhiwi e:.oh ihain a'ch smijid Am 'hyn a'r 11:111, Glcedlla. peth, ran (hyny," Yw son am "mmfhm'r yi-,g;rSb;n" wrtHi "derfyxm CUlwl welwcli, wrth hynjTia nwi ergydi-Ni-a7 ,o dnvm yw yr a-wdwr; Clnd i mir. Mr Gol gw-ell genyf j^'grifeuwT rhy amleiriog na.'r ysgi'ifenwr byr, sych, swta, a dMlas. Dyma. beniill sydd ganddw i r "Ghwr" yn "Peniliion PHwb: Ma'i wyncb dn 'llawn o grithe, A'i itiifli e'-ii lied fra.s, ond taw son, Oa yw ("n sycJiedig withe, Myn Iawl, mae e'n biwr yn y bon. Dyna ddigcn y tro yma:: cawn hamdden i sylwi arno oeto, efalkiii. Mae yn weirbh i'w a&tudkx, so y mae yn siier o sylw mawr. Mae. fy ngofod ar ben., a rha,:d terfynu. Rliaid gadaei amryw bethau hyd y ttfO ne:caf.

[Nid ydym yn gyfrifol am syniadau ein gohelv wyr.] GLO MON. Mr Gol. ,û:mia:tewch ychydig ofod ary tes- tyn uchiod Erbj-n hyn, mae llawer wedi ei ysigrifemi ar y mater, ac mae Mr Evan Jones wedi gallu dangos nad oes amheuaeth ynghylch y glo, ond nid trwy ysgrifenu a chanmol an- turiaeth a llythyran Mr Jones y cychwynir gwa.ith glo Mon, ond trwy "waith." Beth pe byddai i T'ai o'r gwyr mwyaf blaenllaw geisio cyfarfod Mr Evan Jones yn Llangefni, er cael ganddo brawlion a rhesymau, nas gall ef eu rhoddi meiwn papyr newydd dros symud yn nilaen ac i Ifialio cwmni. Pe byddai i fasnach- wyr Llangefni, aelodau, cynghorau plwyfol a dinesig, gyd-gyfarfod ? Mae'n sicr y gellid trefnu rliywbeth yriclyn a ffurfio civ-mni. Pallw y rhajd dweyd cwmni bychan ? Mae digon o ddynion cyfoethog yn Mon, ond dangos yn eg- lur iddynt, fua-sent yn buddsoddi eu harian yn yr anturiaetli, a gellid ei wneud yn gwmni cyn gryfed ag unrhyw gwmni Seisnig. Yr unig beth a welaf fi ydyw, ein deffro, ac wedi hyn symud. Feallai mai nid anfuddiol fyddai i Mr Evan Jones alw cyfarfod fel hyn mewn rhyw fan oanolog, i elrych beth ellir wiieud. OSWALD.

PENYMYXYDD. Mr -Yr ddiiweddaf, ar ol dtwlln y nodiadau a yrndda-ngoyodd yn eiich papyr ar wei-tlmed;udaa da^8ili«d gwyl y Gorcniad yn y plwyf yam, tymvyd fy :-J low yn neSiduol at nodtad un a ymgyfeuwa daii yr en.v "Nid gwyliwr ond un yn gvvjltd." ddarltei n.odiad yn gwel-ed aor fiius Kneliiiud o adroddirad aan ddaithliad gwyl y G&ro-niad -an "Gwy;l;wr," adgofiwyd fi gan un Q. hen iFnuetnebaiU "Twm Gattwg," sef "Pe gweku yr ynfyd y faitli ynfydrwydd y mae yn ei aa- ban fe lioddit. gryn am -oircbudd guddi-o," a disiu fod y tfraetheb yn gymliwys ac aacs-tro-l i'r 11.\ Ii a- gyfenwa. ei hun yn "LTii yn awiitd. D,- -%v F-d yn ei ncdiad fel hyn: "Meth-af a. de.i.ul pa bf\h yw yeT y faith liitli salw, ond dianiheu mai daros'twng ac nid canmol ydyw 21 )1"1. Yn (!,I y i!l;ieol aitia.rn/-cTcl ucSiod o yrare-ymii. p'run ai cainii c-liaetli ynte darostyngiad ar gae ei beifh.t.'tio-g ydyw y brawddega-u a gajiiyn "Ffo"- ydd dre"iii., l.c eiit'lninog -sydd yn ei -L-iiig-v,l b -Tlu.e Eto, i coitgu ystj-ir y 'ini ;v d yna, tybiwn, eto linn, "heo roddi cyfritf o'r rliychau, ffcsydd (haw, e'thin, etc. Yn awr. beth yw ystyr yr eUrn amlyct)i a giwifyddir yn y bixiwddegafj. a ddyfynwyd? Ni in.:d with neith galhi meddyliol i ddeall hyny ib?.fyd. Ac hL.blii,v yr anffawd yna a ddaeth 1 iau "Un oedd yn mreled," d"th un arall i'w ran, yr hon, ei nhcflawni, ,dd yn doriad ar ddedlf vr, nheyrntir a Uywodr.ieith Brenin y wrenhinoedd. N'id. yw ci fe urvddia. th ar r mae.s yn haner cywir, ac 11/.1 eief-, y %th beth eithin yn. tyfu ar gloddiau y chwaith. a. plrriti ia,\V11 ydyw y drain sydl •r b T1,nu nVklittiii, oo mae eclirau y c!ioddia-u yn h llol ?unddi,ftid o ddrain. Ni -clidr yn y maes v fath, heh rp. dim o'r enw ffcsydd a phe digwydd i'r rhychau fod yn waiheu>c2 i'r hyn ydynt- yn awr dtau ntai mewn aired ig a roddai gyfrif aui hyny. Yn awr, pa, bctih sydd wedi cael ei £ i>-ir'l trwv y axhiad a rmdaut? Ni raid petr-usw dvevd fod llawer yn cael ed gollL 0-s drwg y»i dv 'am y n.odiad ,cya>taf grin "Gwyliwr," seith- vr.tii fnvn-F^ilr o ran ri ystyr yw y nodted a ym- ddan^-r-dd e-'r e:ddo ti. F^lly. syfaill, "Na ddwg I <ran-:dvs'tkf?>'•hi yri erbyn dv Yn. awr, 11; i ^ycJiai put hyperrifell ar y mater hwn. rfi.ig i T>;i- fod vn cpjog o of--od y plwyf yma yn de tvn b-».r»rndaeth i'r wlad. Pemr.ynvdd. DANIEL ROWLANDS.

Gwnaeth dyn cyfoethoc ei ewvllys, ,gan adael vroll a ferldai i (rwmni o'i gyd-riddna«wyr i'w rhanu ond i roddi i'w etifevld cyfiawn "y cyfryw raii oeld yn en boldhau hwy." Pan y darfu i'r etifedd erlyn y ewmni am ei gyfran o'reidido, gofynold. y barinvT a oeld yn-t yn ewyllysio cario allan ewvllys v tesu.ment-»vx; alc os felly, pa ddarpa.riaeth oeddynt yn ei gynyg i'r etifedd —"Ouiff ef v-riii," meddent hwy, "a ni "C a ?yrnerwn i ri ein hun?.,in y naw eraill.— "Cvmcxwch ynte," rneddai y barnwr, "y ddeg- fefl ran i chwi einli hunain, a gaderweh y gweld- ill i'r etifedd. ranys, yn ol yr ewyllJs, y mae efe i etael y gyfran sydd yn eich fooddh-au ehwi." Er i ddyn fedd-u dwsin o ddwylaw, ]is byddari. yn 1>osill. a'u yn wastadol ar eu llawn waith, o« ro>ldi ca ymsnydd ,mewn ym- arferiad. l. v i yn debyg fawn ? l-arhiau yn dlawd ar hyd e; Y uiaedhvyddiant pob un yn y byd yn di 1:31111 yn twr ar drefn a chynllunio na," ar wenthio yn raled. Y mae punt yn nwylaw aITTtiL,dl un yn fwy na ph'un punt yn nw-ylaw eraill.

Marchnadoedd Diweddaraf YD. LEEPWL, Dydd Mawrth (Gorphenaf 15fed). --Yr oedd galw cymedTol am wenith yn march- nad Lerpwl heddyw, ond nid oedd ton y fas- nach lawn mor gefydlog. GwenitJi Califforn- aidd, o 68 6c i 6s 7c y canpwys. Masnach dawel a wnaed mewn blawd, yn ol prisiau dydd G-wener. Ceirch a blawd ceirch yn gadarn. Prislau indrawn yn sefydlog, gyda galw cym- ".Irol. Dim hen indrawn cymysg yn y farch- nad yn mron. Pás.iall: PIGie melyn, o 4s 6c i 4s 6lte Cinquantina, o 4s 10c i 4s lie Galatz 2 ioxonaidd. o 4s 61e i 4s 7c; Odessa, o 4s 7e i 2 2 4s 8c a phys Canadaidd, o 6s 9c i 6s 9c y can- pwys. Ffa Saidaidd, 32s 3c y chwarter. ANIFEILIAID. BIRMINGHAM, Dydd Mawrth (Gorphenaf lofeel).—Yr oedd cyflenwad gweddol p wart.heg a mooh yn y farchnad, ac yr oedd y galw yn weddol. Prisiau —Gwartheg Hereford, o 7«' i 8c y pwys eto, byrgora, c 62-c i 7 teirw 4 1 2 a buehod, o 5c ] 6^c lloi, o 6c i 7àe; myllt, o 2 7I2c i SgC mamogau a myherin, o 5c i 7c ac wyn. o 80 i 9c y pwys. Moch bacwn, o 10s 3c i 10s 6c yr ugain pwys pyre, o 10s 00 i lis; a hychod, 8s yr ugain pwys. SALFORI), Dydd Mawrth (Gorphenaf 15fed). -nanbsai y stoc oedd yn y farohnad heddyw gynydd o 255 yn y gAvartheg a 1966 yn y defaid, o'u cyniliaru a'r wythnos ddiwoddaf. Nifer y stoc, a. ddangoswyd heddyw oedd: -Gwartheg. 1752; defaid, 17,000; lloi, 137; moch, 32. Yr oedd y prisiau a reolent, y farchnad fel y can- lyn :—Gwaxthe-o;. o 6c i 7e; defaid, o 6c i 8", ? -yri. 83 a lloi, o 5c. i 8c y pwys. Moch yn 4( gwneud o 10s 3c i 10s 6c yr uigain pwys.

CSICliET. ANGLESEY CASTLE C.C. v. B.1N(K>R, STEAM MILLS e. c. The abeve nxvtch was phiyed OIl the ground of the former, and resulted as follows :— ANGLESEY Cl'iSTLE First. Inning:—W. J. P'.ayer (captatia'), c Bow* iraids b Richard J5 Alvx«;LTfd< r, b R. K. vviF- hams, 2 R.. Kearlev, c R. H WHhams b Richml Jo-ne.s. 6: E. L1we, b R. E. WilLii^ns. 8: run out, 4; Griffith. Jones, b W. R. J-o.n, 3; (J_ Gunn, e and b R. E. WS,xu»>. 0; H:lr<n, nota oat 0; Picxee, b a. E. Willia-ms 0; OrdÍfs, 1» R. E. NVil 0; 'J'homa^, bit. E. Williams, Or byes, 4; total, 32. Second Ii u i i n.gs. — W. J. Pitiyer, b Griffith, Wil- liams, 17; Alexander, b CI J. TSbicn 2; R. Keurlciy, 1bw b R. E. Wt 1!ie-in^. 0; E'. Lowe, Griffith Wilii'a.m-t, 1: Bu^soli, b P.. E.. Wiliiaims, 1; G1,; ff..t11 d' b R. E. WiSiAts?. 0: G. Gijeui, b R. E. Williams 2 Hilton, b R. E.. Wi^tams, 0; Pteice, b R. E. Wtlliamf?, C; GrdLs, not () 2: Thomas, b G. wi 0: b'.c 5: tetaL 34. BAXOOR CITY STEAM NIL LLS C.C. First Imiiings.—Griffith Wililiams. b HrlKT Jone.% b Pierce, 1; W. R. Jo*ves-, b Gunn.. 0; R. E: Williams (eapta:). b Gv.u, 3: C. J. Thf'jnas. b Gunn, 2; Bi<;hard done-, c Griffitak ,TOJK1 b Pierce, 1 C. Holt, b P^ 1 W. I. Rowlands o Hilton b Pierce, 0: R. T. James, not) cut. 1; J. L. Va.ughaJ!, b Pierce, 0; F. Geede.. b Pierce, 0; byes, 2: total, 12. 'Second Innings. — Griffith W.illcams. b RmseJl. 16; Hebcr Jone<?, not out. 1; W. R.. Jones, rurik out, 1 R. K Williams;, b AIcsaTider, 0; CL J. Thomas, ran out, 16: Richard Jo:ie«, -b Bows-ell* 2; C. Holt, o Hilton 1> Rn:> ll. 1 W. J. Rowlands- b Lowe. 0; R. T. J- ik'-i, b Rr.sell. 0; J. L. Va.ugh-an, b R.us>Jl, 3; F. -Goode. b Ijcw, 0-j bye-s, 3; total, 43. -===--

Banger Cycling Club. WEDNESDAY RUNS. To Starting froafe July J6 Red wharf Lock-out. July 23 Ilecil(in. July 30 Dinas DiniLe Station Bridge. August 13 Pinion. August 20 Pass of Be-ddgielert Penlon. August 27 Picnic at Aber Falls Penlon. Septembev Z, Conway Penlon. SATURDAY RUNS. July 12 Red wharf Look-out. July 19 Pass of Llanrwst Penlon. July 26 Dmas Dinlle Station Bridge. August 2 Llaaiberis Station Bridge. August 9 Llandudno Penlon. August, 16 Pass of Bwidgeiert Penlon. August 23 Penlon. August 30 Garnarvou Station Bridge. õI!QI""

Local T de Table. JULY. Morning Evening 19,Sa.tnrd.J\ 10 36 1015S 20.Sunday" 11 13 11 5t. 21.Mondav 11 ¿;9 — 22.Tuesday 0 7 0 2.5t 23.Wednwdav 0 45 1 21 24.Thursday" 1 20 1 3T 25 1 55 2 14- 26.Saturday 2 33 2 63» 27.Sunda-v. 3 14 3 36* 23.Monday 4 0 zi 29.Tuesday 4 59 5 3S 30.Wednesday 6 17 31.Thursday 7 59 8 Mk N.B.—The above tidr table is computed for tiK pert of Liverpool. For Bangor the time of high. water in twenty-five minutes earlier, for Beaumaria twenty-seven minute# earner, tor Carnarvon iv.-ur* and five minutes earlier, fixr Llaudadn^ twenty Aarijer. and for HLvl twenty n.inutftr earlimr.

Shipping. GARKAR-VGX. Acrhx^b-. Kaiuih Pri-Egie., WiHioaus, iSwaneeu. Ml.hé.i Roberts, Ll-vea-peol; Revival, Jones* Kantry; Conlider'ca, W<iiiiiam! Ghirittiaria (s.-s.), Griffith^ Liverpool; Lady Neuvw* Wi-Sia-rrw, (sis.), vYiMaans, Jiiver- pcoli; G'troiiaiMor!, Parkm.5iari, Fed; Floratoe (i.:s..}" H^hss, Uivcivstnn.; Snowdon Dodd. Liaii- dudno; Miaiade, Hu-gbei?', PoTtdiiuoi-wic. Safl*i-Rgg • Cliri.: tianw- (s.e. )•, OriffiC-hs, Liverpool CraigiKitT (:V.s.), Willjaiiirt, Pemmo.en'nta.wr FitorMKW (as.), Hug-bi" Liverpool; Maude, Hughe'-?. Water- ford ML,vquis of Aaygfeey, Griffiths, Belfast;; Tbomis and SVI1, Rc-beite, Cardiff :.Snowdon (s.EL), Dodd, Round Angle-ey; Lady Jscave, WiaijaanB, Portdinorwie Mabel (h«.). Roberts. MiWiebstter. PGrlTMADDC. Arrivals. — Bonahaven (s.g.), Wateitord A.T., Thomas, do.; Waterloo, Jones, Dubliai Kebecca (s.s.), Roberts, Liverpocd-; Pa-trica, White- head, Balbriffgan Tei-sph'C'r.e, Stcpbani?-, Ge-cdwiek Moay ami Eleanor. Jones, Runcorn. fe'li-ngs.—Gleaanaxy (s.«.), Elliot, Penarth; W.. Pctts-, WiSams, Odease; Fariay', Williams, PooLe;; Oames, Jones, Cardiff; G orge Eivans#. Pan-ry, Bi idgewa-ter; Volunteer, Davies1, Gurditf:1 Boi.Tilaiv^i H-s.), Bie, Pensirth. Erme. lr)\1.tt. do. Margaret Ellen. Thonras, CUrdiff; Re. (s.s.), Roberts, Li-verpooil.

■ y m LONDON AND NORTH-WESTERN RAILWAY, TRAFFIC RETURN. Week eitllats4 July 13th, 1902. Passenger. parcel, etc.. and mails £ 135,QpO» Week's total £ 273,000 Cerrespuiidiug week in 1901 £ 266.QDCP Aggregate WALTER R. HAYWOOD, Secretary. i Eu.«ton Station. London, N.W.

Nis gal] eyfraith wlaclol ffuriio crefydd v" Nis gellwcli wntnd ei.lwys fyw olxM feirwoiUt —Exea'.er. Ni raid i blant y goleuiii ofni yn y tywyllwch. —Can on Scott Hell and. G'wwndy Duw y ^alon eirian, end ni wrend y o;riai; y galon. Oyrhaeldedd inevrn y Pp-il y flv/yddyn' ddi.- weddaf y swrn e 870,030p. Y mae yn well cacti nefcedd yn eich meddwl na chael eich nuadwl yn y ne'rosdd. Yr oedd hen brynwr ceffyiau Ys'.ortaiJd, yr hwn ar adecrmi fyddai yn niynu cael rliai dydil- jait o "spri." ac we 1 i poib spri hyddai mewlt ystad o iselder mawr. a chadwai yn ei wely, ai darllenai lien Feibl y teulu, gan ymddangpai mewn awy id diwyglo. Pan mewn cyflwr o isel- der meddwl mawr i;ii diwrnod, barno )d ei wrftuf yn oreu i alw gweinidog y jdwyf i mewn, yr hwp oedd In pasio ar y pn-J. "Deuwch i mewn, MM Wallace, jceddai, "i weled John. Y mae ylt wir ddiw-g heddyw." "Beth gofyna4 y gweinidoir. "Y rese arno ofn cyfarfod afc Grc-lawdwr." meddai yr hen wraig. "Hym t chnvx^i-wch wrtho na laid iddo ofni hyny wel Ef mo hono bytli." ydce-dd atelo 11 parud y owr da. "Pa un ai mynel i ryfel ni arcs gartref sydd yn dangos mwyaf o wrddeb?" gofynai rhrwua y dyild o'r blaen. Diibvna ar yr a mY,ylch.iadait. Yr oedd Ddvdd. inaib yr Ha fed, a Lowri, merely v Ge-fnen Isaf, yn cr&esdynu yn fawr er pan ddaet-hant adref n'u mis mcJ. Drw" iawn yft- oedd hi rhvnsddynt wedi i'r l'hyfd presenol dori allan yn Ne>iendir Africa, Fn lereir, wedi noison o ffrae fawr. codokl Dafydd yn bly- geiniol, a deehreuodd wneud ei bac yn ddistal bach, ac i lawr y irisiau e1 Mod 1 bynag-^ amlieiiodd I.owri fod rhyv.deth t 'idlduol ar drool. Neilicdd i ben y griciru. a crwaedffc- odd "Be yd i'r m-ster arnat Ii'r ll'wl ?" (>yd«-V drws vil a,goied o'i 1hen, aï ar ei •cefn, ateb- odd Dafydd mewn J18.1!-i isel. eras. i ya myn'd i South AiFriea. i Tael lieddwch." Ateb- odd liithau, "Yr hen reward gen ti j. An kinds of Up-to-date Prinriug done at that North NTal, s Cln-'T'i-r fiv. ical i'rintivi^ Woiks.Bangor. (h ders f" • ,L *l!'«ijraphie. Copper pi at", Kwb»»s«f«ed Prir-ting, 01 -or Book- binding and S'stti'm^ry. p?:e^r,t( at reasonable charges. Eftimatw r". ll'-Rnvhiiss. liandadmi and Llangefni Teit-nh«>rt»\ o. 7

QADIAILPI/'C D A If IN ft DAUinCII BORWICK/S BuKlVluK O DAIIINU rllvvlltSl UAH, Y W-SliiUlHUEFAiS^WOG HON WEDI BOD YN BUB ADNABYDDUS EBS AGOS I 60 MLYNEBD.

Nodion Amaethyddol, &c. 3aae pob xhatgolyigon y try y cynhauaf gwair yn Mon allan yn Ilwyddiant er fod cryn bryder yr wythnos ddiweddaf pan ddechreuodd yr hin oeri, a phan gafwyd cawodydd lied drymion o wlaw. Mae yr amaethwyr mor brysur, fel ag y lluddiwyd Iluaws ohonynt i Langefni, ddydd Iau, a marchnad wan ar y oyfan gafwyd. Hyd bythefi-ios yii ol yr oedd rhagolygon cnydau yd yn rhagorol yn yr Unol Dalaethau. Er hyny, pa fodd bynag, mae yno wlawogydd dinystriol wedi cynieryd lie, ac amcan-gyfrifir y golled gan y cyfryw twa, dwy filiwn o bunau. Kansas sydd yn ymddangos wedi dioddef fwy- af. Oyfrifir fod yn y dosbarth hwnw wyth iniliwn o fwsieLi o wenith wedi ei ddinystrio. Ois na cheir tywydd cynes yn fuan dywedir y bydd y golled yn anrhaethol fawr. Y mae cwn cynddeiriog eto wedi gwneud eu liyrnddarngiosiad yn Neiheudir Cymru, a gall y canlyniadau fod yn dra difrifol os na fydd i Fwrdd Amaethyddiaeth gvmeryd mesurau llyin, a hyny yn ddioed. Mae gorchymyn eis- oes wedi ei roddi i rwystro symud cwn sir Gaer- fyrddin a sir Benfro, a rhanau o Frycheindog, Aberteifi, a Moreanwg ac os na ddelir sylw manwl i safn-ffrwyno y own, y perygl ydyw na c lwyddir i ddifodi yr haint. Credir fod yr af- iechyd wedi ei dxosglwyddo, fel ar aichlysui blaenorol, ti-wy ddyfod a chwn trosodd o Ffrainc ÍllWY Miilford Haven. Yn ystod yr yohydig wythnosau diweddaf y mae rhywbeth wedi digwydd all wneud mwy er hyrwyddiant cydweithrolol ac amaethyddol yn I y wlad hon na dim sydd wedi ei ddychmygu hyd yn hyn. Oyfeirio yr ydym at yr hyn ellir alw yn gydnabyddiaeth swyddogol y mater gan Fwrdd Addysg. 0 hyn allan gall pob Cyngjhor Sir feddu yr hawl i gynwys. y mater yn ei restr. Parotoir, He bynag y myner, hydforddiant yn eg- wyddorion ac ymarfeiriad cyd-weithrediad. Oredwn fod hyn yn brawf hynod o'r modd yr edrycha y meddwl swyddogol ar bwysigrwydd cynyddol cyd-weathrediad. O'r braidd y gellid diisgwyl y fath beth oddiar law Bwrdd Addysg, ac am hyny ma-e yn ddyddorol olrhain yr hyn arweliniodd i fyny i'r amgylahiad. Cymerwyd y cam cyntaf, yr ydym yn deall, gan y Gym- deithas Dxefniiaclol Amaethyddol, yr hon a dynodd allan gynllun mewn perthynas i ddysgu egwyddorion cyxlweithredol, ac a'i gosododd o flaen ysgrifenydd Trefniadol Cynghor Sirol Bucks. Oafodd groesaw calonog gan yr ysgrif- enydd, a chan Bwyllgor Addysg Grefftol. Gof- ynodd Cynghor Sirol Bucks i Fwrdd Addysg gadaxnliau y cynllun a chaniatau "grant" tua-g- at ddysgu "egwyddorion ac ymarferiadau cyd- weithrediad Amaethyddol" ("Principles and Practices of Agricultural Oc-cpexation") dan adran 8 o Ddeddf Addysg Grefftol, 1889. Fel yr ydym eisoes wedi awgryniu fe gafwyd y can- iatad ynia, ac fe ellir dyweyd fod cyfnod ne- wycld i gyd-weiithrediiad yn y wlad hon wedi gwawrio. Y owestiwn ag sydd yn naturiol godi i'r meddwl ydyw, a .fydd i'T amaethwyr gymer- yd mantais ar y cyflensdra newydd hwn i feddu gwybodaeth ar fater, hyd vn hyn, nad ydyw I wedi cael ganddynt y sylw a deilynga. Tuedd- ir ni i gredu y gwnant, ac y bydd i eraill ddi- lyn esiampl Cynghor Sirol Bucks, yr hon sydd wedi penderfynu cyflogi athraw i roddi addysg mewn cyd-weithrediad amaethyddol. Mae llawer o'r diwygdad yma yn ddyledus i weith- garweh yr "Agricultural Organisation Society," ac hefyd i Iwyddiant- cyffelyb cymdedthas yn y Werddon. Pa un a ydyw agosrwydd Cymru at y Werddon yn gyfrifol am bavodrwydd y fferm- wyr Cymreig i ymuno a'r symudjad, nis gwydd- oin, ond fe ddywedir mai yn Nghymru y mae mwyafrif aelodau y Gynideithas uchod. Ceir yn fyncyh engreifftiau gresynus o ddi- ftlyg gwybodaeth iechydol mewn pentrefydd gwledig. Ni fedd y trigolion ond y syniad distadlaf am y modid i wneud i ffwrdd a charth- ion y maent yn hollol ddifater o berthynas i'w cyflenwad dwfr, a dangosant yr atgasrwydd mwyaf am "awyr iach yn y ffurf o "ventila- tion." Mae lluaws o bentrefydd yn mwynhau iechyd da, ac yn glir oddiwrtli afiechydon heint- us, nid oherwydd ullrhyw ragocheliad gymtx- ir ganddynt, ond oherwydd ffilantais fawr byw- yd gwledig, sef cael eu hamgylchynu bob am- ser gan awyr iacL Nis gellir amheu nad oes gwell iatit mawr wedi cymeryd lie y blynyddau diweddaf, ond ar yr un pryd nis gellir gwaclu nad oes yma. lawer o'r drwg yn bodoli eisoes, ac y gellid rhrwystm llawer o afieohyd a thrueni pe y telid mwy o sylw i ddeddfau iechyd. Mae tir-feddianwyr fel dosbaxth wedi gwneud llaw- er y blynyddau diweddaf i wella tyddynod ar eu h et 1 feddiaethau, yn enwedig lie y mae tai newydd ion wedi eu hadeiladu. Cam da arall ydyw sefydliad y cynghorau plwyfol, er fod ami i bentref yn ogystal a thref yn dra esgeulus gyda'r mater o gartliiFosa, ac yn sicr ddigon fe ddylid gwnieud i ffwrdd a "privies" mewn trefydd. Ba fyddai gweled y Cynghorau Sirol yn penodi daxlithydd i fyned o amsgylch y wlad i ddarlithio ar faterion iechydol. j

AMLWCH. I Llwyddiant.—Da genym gofitodi fod Mr Georgft .< R. Jones, mab Oad'ben a Mrs Jones, Gaiden :Oottage, wedi myn'd yn llwyddiauus drwy a.rh(A;ad y P!h<i,rmaceuiacaJ. Socéty yn Edinburgh, yr wylhaios ddiwieddaf, a tihrwy iliyn yn ei gymhwyso yn ffea-vllvcld aL yn aelod o Gymdcitlias Gytteri»)l < Prydain Fav/r a'r Iwerclc(<i. I fyny bo'r nod Oladde-iig-aciti: Mr John Peters Hughes, Parys Fairm.—Cynu'ixdd hwi Lo y dydd o'r bia,ii. X prif akurwyr <x-ddynf>: Air 10. Morgan Hughes, I liangor Mr W. P. Hughes, ttiei Mr a Mrs Jones, Fair View Mr Rioe llutgilict>, Moufl-staiett; Mr G. M. Huglies, Lerpwl; Mr 0. DeW, Llythyxdy. Y ) Ru'oh 0. Huglws (M O.) a. wa^tiinae-thodd yn Pary& Faain: ac yn y fynwent, Amiweli. Y mad aw iad )h- H. Thomas, Bee Hi-ve.-Pu Mr Thomas am dros ddeuddeng linlynedd yn '"age. dros y Mri J. Jones ,ÚI Cyf., grocer,s, yn alGJod ac J afebraw, ac yn wr tra deanyddiiul gyda.'r Wesley- aid. Y Oyn-gfocir. — Mao Mr 0. Priitchaa'd, Gwynfa, wedi gwrtliod bod vn iuelod ar y Cynglior drcs B'C.ift'h Aniilwcih. Slae Mr H. ¡>dtdl"rd, Bryn Ekitli, a Mr W. Williamr-, Llyithyrdy, yn ymgeisio am y ivsdd. Cilpel Satem.—Y Sml diweddaf llanwyd pwlpnd (B.) gan y Parch \V. Morton (geiiedigol o Amb-dl yw y i>rege4tfowr tadtc:tc-g udwd). Daeth i Mr 0. Hughee. Madyn Dysw, fed y Parcli. Mr Watkinis wedi iwtw.. Bu pi weiiiiido-g Sakm 9 Befhania, Aanllw^Jh. flynyddau yn ol. OIJJddocd;gadih.D).dd Gwcaier, yn y fynwent. abddwyd Ann Maiy Joiie,¥>, tinv.yl blentyn Mr a ,m,r, Jones, TS10 Terraoe, BuH Bay, ger Amiwcl:. Gwa^anaefhodd y Parch, W. Hughes1 (B.), Bryn- Ilwyd, Llaneilian, yn dekniiadwy ia.wn yn y i.y ae yn y gikiddfa^ Tys.teb i Mr J. W-iiMiaiMS, Ty Oaípd. Saltm (B.). —■Oyfiwynwyd droe 8p, tr.vy law yr ion, Mr David Jone* Sakni-^treet, a ill- Hugh Pjobsxts. Market-street-, ac v ddau ieuanc uchod J yu haeddu cl'od am y ,g^\iith a wnaelthant. Mae Mr J. William^ yn dra diolc'ligar i bawb am gyfranu iddo, ae y mae yu gwaiia yn rhagcrol ar ol bod mwr bery-glus o gjjrf.

BEAUMAE-IS. Yr Ymwe-lwyr.—Prysur lenwi mae y dref ymrweijwyr, a dywed-Lr y bvdd yr oil or I'ktty-da.> wedi eu lfenwi yr wyt'hnoi> Tret 1 Yfgolion —Dy dd LluJl oymerodd gwyi de biviiyddol y Bfdyddv-yr le. Y fan dewi>tdig oleni ydoedd Penmoi., yn c-j cliudo gan g.-rbyd- (1,11.. Wedi cyriia-edd cawsant dd:gom:.dd o ddanteilb- I! oainpus, ao yn dilyn eafwyd rhedeg i'r plant. a<j anuryw o ddifyrion eraill. Borni dvdd Mawrth eyebwynodd aeioda-u Ysgol Bui y M.C. am Laududno. Hefyd, yr cedd rbyddid i kiwb ddewifunit ym.U3io a'r iwhcd trwy da'u i fyn'd am y diwniod, a, maniteisiwyd JUT y CA'tJeius- j dm gari nifer IUOCOK. Gafwyd dimmed hafoidd. a, | phawb wedi mw-ynii«.'Ui eu Iwim'.n yn ardd-erchog. Gellir dweyd fod yr agerlongau po-blogsudd, "St. Tudao." a.'r "St. Elvtes," yn hynod o liwylats yn eu tirefoiiadan i gyfurfod a.'r gahrad oedd yn y wlehoe.dd hyn, sfcf oxA yn y boreu i L&vnwl item .Landudno a dy^nvelyd dracbafn yn yr hwyr. a hyny, mi giedwn, trwy ymdrech diflino a gweitL- qi r LNIr Ptaten, Lliii

DEmEL, MABSYLLAN. Cyfarfod Ysgol.—Cynhaliwyd cyfaa'fcd ysgol y dosbarth wan yr Annibynwyr yn y lie uehod y RobboitJi. Daetlx amryw gynrychiolwyr yn nghyd. Dorlleiiwyd pa:f'T yn ntrhyfaifod y rb.nI"i"U gan frai.vd o Lunddousawt a:r y "Pwyfigrwydd o lawn Dreul:o Hweni Oes." A^holwyd y cyfeirfod gan y Parch T. Griffith. Tyddyn (jyrfan, ar y 14eg o Kfengvi I{"ul. Oafwyd atebion bywiog ac adc.iiadoi1. 4 Br-ysi( d y dydd i ni pad cyfairfod cyffelvb eto. Ma<? yn dei'lwTKg o sylw mai ym. y cyrdntrlix y evfayfcl ohwartexol nmif, ae mae rlna-i o'r <-hw:e-rydd Vt dech-rcni parotod drwy aiJ-dw'-nn t'myn- ar y cape1 a pharoitoi gngyfer a'r (ivtithriaid, ete.—J.D.A.

BODFFORDD. Cyf-arlod Ys-gol. — Cynh-a'iwyd cyfarfcd y*gol tbvyddiaiurs nodedig, dan ly.vydditeth Mr 11, Hughes, GorpWysfa, Llangefni, yn Sordis-, y Sidjbc.-th diweddaf. Gafwyd adroddi-ad o rain o Matthew xxvi. gan Mr 0. Jtyn-es. Holwyd y rh vi lmwn oecl gan y Parch H. S. Jones, Rih^i ymei-rcii. Tcifyii'wyd y cyfarfod gan Mr Richard Pet;rp, Cape I Mawr. Cyfarfod arbenig i'r plbHjt oedd cyfarlod y prydiunvn. C'afwyd adroddxid rhoQ"oro I: giui Ñbrv Jontjs o'r ¡""I1(,,J gv-rvliif 0 Jo-nifih. H' ]*wyd y plant gaii y Mili J. Williams, Rh»-sme:axih, a T Prichard, Bod ffordd, a gwnaetJiant oil eu gwaith yn ardderchog. OsaDodd y plant aanr-w donaw 'cyfadda« i'r Ixuiets, a cl,af,vyd unawdnu tarawiadol iawn gan Miss SaJly Thoanas- a Mr William Williams. Testyu yr ymdrafodactib oedd "Dirwe-t." Agomyd y maier trwy ddarlleaiiad papyr, a chaf- wyd ycbydig oiriaugívir- ddceth gan y Mri J. WiJ- liams?,, R:ohard Pet«rs, Richard Hughes. O. Jones, Shop 'LTe' af Paroh. H. S. Jones, a'r Llywydd. Pa' iwyd hefyd 'on unfiydol y penderfyniud canlyn- ol "Fod y cyfarfod hwn o Ysgol Sabbctlicl Bod- ffnadd. a diymydhriolwyr o vf-go-Iion Capel Mawr, Hernwm. Ehinsyiac-iixii;, -a Lfemgeftiv tra yn lh-i-we-n- hatt oherwydd y gradda-n o rylw mae yr achos dir- wor-tol yn gael gan eiii hrDwad yn y sir, Yllkimlo ein bod mawr am ryw syioodiad foddiem, 1 gadw cin dJIÚcm ieuane mewn undeb {LU sjilydd, mc 'mewn undto no;tclSach a gwaith yr Arglwvdd. Ein bod yn taer erfyn ar weinidogion ay sir yma i gvmer-o yr avhos yma i'w hystyriQ.jth fwyaf Uwyr a. difrif-a', ih chei-siiO symud yn mlaen er rioriiaai diwygiad yn hyn o b°th. Pa-?iwyd fod oopi o'r uchod i'w anfon i'r Parch J. S. Evans, Cemaes, ysgrifenydd y cyfayfod ehwarterol, a'r Parch E. B. Jones, y^grifei' ydd y Gvmde;th:us Ddirwestcl. Pai=iwyd pleidlais o a prwieddw y diweddar Mr J. W. Jones oiierwrdd on.llic;j. phriod mewn nucdd mor adfydus. Heifvd daf-ganwyd cydvmdeáílLbd 1:1 wyr a'r P '.rii 0. M. Jcnkiirs, B.D., yn t'i. a. plromms. Terfynwyd vn ('r cyfarfodydd iroreu pnfwyd eri-oed yn y dosbartJi gsin Mr R. Jonv^. Herm<ra.—-Un oedd yno.

0AERGYBI. Gwlcdd.—Dydd Sadwtrn cafodd plant, o Institute Mii?s> Adeane wibd«i'th me.vn oerbydau i'r te'onth Stack, He y treai-liwyd y piydnawn, a chitifwyd gwlcdd. Y London and North-Wo .tern.—-Boreu Sadwin ynnoymdlodd amryw o gyfarwyddwyr y rlieiltfordd yn y Station Hotial, a deal'hrn eu bod wedi ptsuder- fvnu annryAV o betnau pur 'bwysig. 'Cvnx Lor Diiievig. —. 'Qrxibaliwyd Jiwn ddydd MenTher. Mr Jc.-m-s Lan»baiv, Y.H., yn y gada;r. —Darlknwyd Llyitliyr oddiiwrth y Mri Lloj-d-Gritfitii a AVi,i;aaniS yn Jmbysa fod v "Provisional Order," er ea,;l goleju trvdauol i'r dref, wedi ei •arwvddo gan y B-reir/n.—Hysbywdd y C'erc fod Mr O. Huglie? wedi ymdcliswyddo fe! aelxid o'r Cynghov, ar; wedi ta.1!! y ddirwy o 11) D:rbyi;cwyd yr ym- ddVwyddiiad. 'Gofy iiodd" Mr T. JSJjatcr pa faint- fyddai v go-rt o gael y tiydcui i'r dref. Dywed-odd j'-ad exdd wedi ox; y fHgy^ra.u. Dywcdcdd Mr- J. Hail fed yr a.mcasi.gyfiiif wed-i ei wneud it,t ae-has neiAlduol, sef e.r mwvn y fsenedd a'r B'.vrdd Ma«iaclt. fJ: y -gwydda.ii Mr S'livt-jr, pith, ner-af fyddai (;(:1 "tender's," a, e'hiawtiid Mr Slater wrthwynebu. nmJ: baidio vr ad-rig h):ilÜ. Hexiodd Mr Slater y G.iT.ghior nad oedd yr a-mcangyfrifon ar -gsiel, ond dywedwyd eu bod yn mvyfe-w cvfreithwyr y Cynghoi', a dywedwyd hefyd fod Mr Slater mewn cyfarfod cVLrieddus pryd y dau'llenwyd y fficryrau i*3" gan y Psirdh. H,-I-glik, -viinvvd talu 8Cp i'r btnc i gyfrif PwyLl-ifor Dathhnd y Coieniad.-—- D-arlle-ntodd y Parch Joht;) HugGie^ lythyr oddiwrth y tiyseTydd (Mr J. Moretn-n Pr:ohajd. Gor). n liypbyMi en. fed --it foddlo-n, gan fud tefyllfa twianol y Gynghcr yn well nag ychydig flynyddau yn i ost-vn^iiad o'i (fI'()s o 20p i lOp. Deib»T.iwyd cynygiad y t'rymrycld. Bwrdd W-ncr ¡;Ytl1!<"bwyù cyfarfod arbenig y Bwrdd. Mr J. N. Thomas (eadeirydd) yn ymdrnftid-acth le 0- bartli symrud yn ol fcailartih (frontage-^) yK'gol newydd Iving-i- feitd, yr hyii a orfodir <rau v Cynyhcr Dine^ig1, c mwyn li-edu y ffordd. Dywedodd v Cadeirydd by dda i i'r Bwrdd iltL) i hyn ei wneud y eynictri-r yma-it-h ddarn nnwr o'r tsr: liefyd gwnai gyfynga ilawesr o'r mesuriad „pe> by ddai eiisi'cu helaethu }r rhvw dro. Mttwi atebiad i livn dywicdai y Parch J,"hn Hugli-tK; fed yn asr:hi?us .ganddo ef y medrir gwne^d dim yn a:wr, valJ fed y Os'ng'hor Dinesifg Yll foddlawu i gario alRnf gais y Bwrdd Yfffnl, fie'f gwneud rlwucf'utr (pa,rai>eit) v-- yn-t vr yttgol ar eu eo?t eu huirain. 'R,(,e(!(i Gyngh'ir wedi edrych i mevn i'r matpr yn drwyadl. ae wedi dvM i'r p&nderfyniad i erfodii i'r Bwrdd gain) allan y -gw^lluwyt, ae jtr oedd ganddynt hawl i wneud hyny. Roedd -ef o'r fain eu bod allan o drefn yn ai'l drin y owestiwn yn awr. Pendexfyn- wyd gohirio y mrutè-r 1ml y cyfarfod ne.saf.—Darllen- wyd adroddiad arolygydd yi- y^goiliion (Y yrn.welnad act Ysgolion y Pare, pa uii fydd yn hynod o fodd- haol, a. fAvm y ""rant" vdvw 626n IRs..«ef mwy o 33pm1. a dderbyniwyd v ar fod i wylkm yr liaf ddeeWu .0'1' 25ain o Aws-t ■hvd y lifotic, ŒH'fyd i'r clerc yfgrifenu r i'r "oont-ractoi* iia,r,it> allan y gweilian.tau yn jisgol y gienebhod aJ'r ba.ban-od yn ystod y cyfryw amj&ier. Dew;) Girp:in;dc;r. Mens eK'lvvys. Methindfirtiaid Armenia v.cei d'twi-s yn imfrydel y Parch l'hcmaf; Kvaai-s. Peel-road. J^eipwl, i'w bvgeil-.o. Brodor o B-'Tnirf-'nem ydyw Mr Evans, a. bu yn bugeiiio eglrrvs F.eid-stret't. Broftle, am di<;s 1h, mlyu- edd. Gu.Wad.—Dywedir fod v Pavttv Jehn Wfillvatnc, edd. Gu.Wad.—Dywedir fod y Pavttv Jehn Wfillvatnc, Hyftydle (M.C.), cael < r.wi vn nglyn a bivgei1- Sa-fith. eaneill Gluitl<a,.T'<-r'eei, LMDWI. end rlioddir ar dueall m, fydd i'r jgwr paiohiedig dderbyn yr alwad. 0 Klm-dyko.—Y inae Mi- Roboirt*, 25, Cy-bi-pla.ee, wedi derbvn llytlhor dyddcrd' 'oddiwrth ei mab William, IxWii i«^d ers peth amrser yn Klondyke. •GwVna. vn fawr olienvydd yr c-itifl a diffyg bwyd, ond dy wed ei fod ef yn hiwviil),;»<u iechyd d.-i,. Braidd yn dywvll ac ansici- ydyw y rlki-cn. Gyngljor yr EuriwvH Rbydd-:on.-—Yu nghyfarfod nos* 1X111. y Paa-eli R. P. 'Williams yn y 'Midair, rhoddodd y Paivlr Gcnm- Evans? rvbudd y byddai iddo gynyg fed y gair TI; cael ei ddi.V.'ii it mwy rynd yn cael ei fab- du Trwy fwyafrif o dri psnderfvnwyo peid;i pc-nodi Pwyllgor 'Gwe'itlii'O!. PastsrTd fod i'r Parch, J. H. Armstrong bresri?tli,u. yn yr awyr- a.cfcred yn Sae;neg. a'r Psurcii R. P. Williams yn GnK«roeg ar y Ma-riivfvfqvttre nos law. Trefnwyd fod i'r .uweinidogiou yn byw yn y dref gyfncw-d pw'ijudau v iSabboth ■cyntaf vh m laehweda. D, ai oh'enwydd y niwl a fodoiai neu gvflwr llaith v "tan gwyllt" srorchaddiwyd y mi-eedd pobli oedd wedi ymgaeglu 1 km y mor nos Fa,with, a. mw- ao si-ehaswvd annyw fcn ddc>mwe;n- ohaif'xld lla.AV'r ddiati-gfa gjf'n'g- Tr, -r 0dd Edwards-. Oh'urdir'tfraT.ee Offir-e. a Gw-t-'n,, Kin^fland, yn yefvll ar gmig ihu-thacdd "rocket" tua^r atynt. ,Yr oedd l'aw Edward' yn digwydd brxl ar ^Tgwydd Owen pan y rJaetb; y •"rocket" i .lawr dde:H°- p-wail't F R Owen, ;1, bron dori drwy ddwylaw -MiVr Edwards. d'fiwytl >;r vi.^r Ms«« Owen, o'r yrgwyddau i lawr. D'xvld--r:dd Mr 's Ed-irardy boenau •nri'-p-'thf. a bu raid ei elmiortiiwyo adref, lie y gweinyddwyd arm gan Dr. Oby.

i.LAXivlLIAN- Dydd Mercher clnddwyd, ba.b:m- i Mr a Mrs n. H\:ghc-„ Gaei-nwnir. Gweinvddodd y Parch 1,7 Huihrs (B.) vn y ty. Dari'enwyd ygwa,an,¡vtl1 claddu gan y Parch J. C. Junes, B.A., eusrad Airtlweh Marwolueth: a tJhla.ddedi.'eaeth' Mi* W. Hac-he. Mab Hynaf Mr a Mrs Riobert Hiiighes. Warden FiOfjwvs -St. E/ia:n.—Huiwidd iv>r< Fereh-er diweddaf, Gc.rpih enaf 9fed, yn 39 mlwydd oed. Yr cead yn ddyn ieuanc tawd, Kirol a riWedig. a. gair da, ¡deh gaii o1.b yn y .gyotydogaeth; yn Egiwyfrwr a Cl-ieidwadwr reiircg. Dydd una.rade3 .giO-c-h y boivu. cvdd diwirficd y claddedicacth Gun fod y tv liicr i'r eg'lwys- daoth v Parch Morris- Lloyd (deon f^rladol) a'r Parch J. C. Jone (curad Amlwch) i Yna-aeth yr orymdaii h am esrlwys y plwyf, lie v da-rien^vyd y gwassmaif th I gan Beitli-or y ph\ ac Offeknad Amlwch. Y fl-'a-rwyr e-eddynt :Mri R. Huglw:.s (tad), R-. G'^ny Hughes, Lla.nigiv.sft-io1.: W. Wil'l «an*, Bar. Gwe'-eni -C\»d.bf:n L-rwis Thomas, 1 H Cadb»n H. Jraws. Eilkuv Pfe f; Mri T. Henbla-s; J.. Jo:ie.<. Baelog Farm; R. Will .are. • Penvbrra R. Jones. Ty'nllan; Ii. W.iSiiaan- 'j'y'¡;yra.rdd; R. Edwards, Aa-iil,wcjl W. \)';1- contractor; R, Evans, (JOTS Eilinn ) Pri.t'chard, Porth Amlwch,; W. Owen, Tanvfy i- went. An:fonv,yd wroxtJss" gsm deul-u y Rh.o;rt'l'w dy Pj tli-e.ulu o War.riai.g'ton a. St. Helens. r.r.1. Owen oedd yr undertak-. r. Teianla. Mr a M: Hughes, yn ddkaebgav i ba.wb yn mhlwyf Eilian om eu caavdigxwydd au cydvmdeimirad yn eu pr)- feiliigaesthiau TIlynych. Progf-th. «uig\iddol Sal yn Eglwys St. Eiliiin.

I.LAN(;ITFNI. Y dydd .0',[ bitten ba nifnv o fonedd:tg:<yn y. mei-ur y .Squairo i'r dvben, fo ddywedir, o godi yno awrk-ist güfiarhn ¡ :I<t.hol. Gyuideitha^ Mo: ic,'h.—Y -wyddogion am y tymh-vr ydynt: — Mr V>. W-aliar: Tv t-in- (IV'wydd) Mr G. O. Williams, Ciiten K-ee. ,r b wydd) Mr Bkddyn Lloyd Owen (ysgrifenyd:: '> a Mr Owen Jomw, Wigin H.-mve- (tiy<?oryddb Y Gynghor Dine^-ig. Cynhi.K~.fVd y erfarfo-t! mi'j-'il Lm, Mr O. Tievor Williams i(cad.eirydd! yn llvwvddu.-—IXirlientrvd adroddiad t Pti-x-J'goj lecc.ydc.l" Myuogfii yx A-fo'-Tgydd (1h Jehu t fed y ditfyg yn y "re.oivovr" wedi ei ga.^frd a ad-^vwe.ij'> fe-d y tir ac o-cibrtMi y "re'aervoir^' we' c-u gla.riltan. Artrynih'.xiwyd fed y "pire::n.« >"■ y re^jervnir" yn ee-l ca glanhatii bob pythri! Argvmh''llai y f>wyddcg Me<ldy(7ol (Dr nr fed rhvb'add.icn yn o-ovl ea rlioddi i bawb sydd vn "ww meeh. o »nni 40 troedfedd i ar.edd-dy y bydd raid wedi mi 0 aanser 1-eidio cadw moch. Ar- gvmhi ilwyd lod y ijwryclw.-cdd hyd ochr y Jfordd I I I i'r fyn went yn cael eu tori gan y ihai sydd yn dal y oaaau ac fod v fyiH-dfa i'r fynweiut- yn cael ei thrill. Ar gynygiad Air Rtchaid ieu.. yn c<e1 ei vili-D gaai Mr J. E. Jones, ma/bwysiadwyd yr adroddiad.—Ar gynygiad Mr Barnett. yn cael ei eilio Mr Owen Jone>», pavrayd i lwynu "screens" newydd. Hyjbysivyd iod y gwedd.ill arianol -It Rafr y Cynghor Yh 63p 10s. "——I

J\1. E. y¡,gol y Bwrdd.—Bu plant Ysgo-1 Ty'nygosig! yn llwyddiaaius iawn yn yr arho-liad a gynhstliwyd yn ddiweddav apt ysgolori-iethau yn Ysgol Ganoknddol Llangefni. Ymgeisiodd chwech o h<mynt, a Mwydd- -t,s asa:it oil j enill mwy n farckuu 1w'I' nifer -gofynol cr mwyii s-icrhau ysgo-Ioricteth; ond gan fod nifer yr ymgr.ies.-wyr mor luotog yn mboartJl Llangefni, ni ddyfarnwyd ysgoloriaeth. iddynt i goyd. Rhodl- wvd vsgoloriaeth o 5p a "bux.sary" o. 4p i Huimpli.T'" Evans. Waen. Bwlciigwyn yF-gowiriu-^h 0 5p a "bursKuy" o 4p 10s i Owen William. P! i. Gorenwy <1, "buriurjes" o 4p yr un i Catherine Mcirris, Bont. a Grate Ellen Jones, Hendy.

POETHAETHWY. Y Dyledlys.—Oynhaliwyd hwn dydd Mawrth gerbroil Syr Horatio Lloyd.—Ail-agorwyd yr achos a ohiriwycl 0 Lys Caergybi, yn yr hwn yr hawliai Arglwydd Stanley 17s 4c oddiar Owen Hujghes, I/amia, Bodedern, a'i frawd, Kicharel Huglies. fel cymumveinyddwyr y diweddar Ro- bert Hughes, mewn canlyniad i adfeiliadau ar fferrin y Pare.—Mr Bryn Roberts, A.S., dros y gofynydd, a Mr W. Huw Rowland dros y diffyn- yddion.—Ehoddwyd tystiolaetliau pellach ar ran y gofynydd o berthynas i werth yr adfeil- iadau; ac ar yr ochr arall, dywedoddd tri pris- iwr fod yr hyn a ofyrtid yn eithafol, ac y buas- ai papyr de-g punt yn ddigon i gyfarfod a'r golled. Rhoddodd y Barnwr ei ddyfarniad yn ffafr y gofynydd am y SWill. o 14p ICs gyda. chostau ar v swrn hwnw.

VAL-LEY. Gwe-nwyno Own.—Yr wythnos ddiweddaf. cafoild Mr Thomas did o'i gwn yn afiach. Gollyngwyd un ohonynt allan a bu farw ar un- waith. Bu y ddau arall farw mewn ychydig amser. ualwyd illlyldyg anifeiliaid i mewn a dywededd eu bod wedi eu gwenwyno. Yr oedd y cwn o fawr werth igan eu bod yn gwn lie-la. Llys- yr Ynadon.—Cynhaliwyd hwn ddydd Linn, gerbron y Ganon Richards ac ynad-on eraill.Caiiia-caw.)-d i Mrs Margaret Ann Ro- berts wertliu diodydd yn y Grown, Ab-rffraw. l>irv/ywyd Malcolm Bicnel, Four Mile Bridge, i lCs a'r cos-tau am fod yn feddw yn y Blue Bell, Rhoscolyn.—Ccfynai Ann Williams, Bod- edern, am archeb i orfodi ei gwr Owen Wil- liams, dalu at ei chynhaliaeth.—Oyhuddwyd John Garvin o fed yn feddw ac afreolus yn Xghaergybi.—Yn hyt-rach na thalu y. ddirwy aeth i garehar.

DAP,GANFYB1)L\I) DYDDOROL YN MOX. Fel yr oedd dau ddyn yn codi ceryg yn nhraeth Malltraetli. daethant ar draws coeden yn nghanol craig ry-d a chorph y pren wedi troi yn nighanol craig ryd a chorph y pren weda troi yn gareg a'r rhisg yn lo. Adnabyddir y goeden wrth yr enw "Sigillaria," a hi gan mwyaf sydd yn ffurfio y glo. D'yma brawl arall fod glo yn Mon. Oyf- iwynwyd darn or goeden a'i gwraidd i Am- gueddfa Bangor gan y Parch Evan Jones, Llan- gTistiolus.

Ffeiriau ttcz am y Flwyddyn 1902. AMLWGH.—lonawr 6: Ebr 11 5 Hvdref 6. ¡ BODE PER -N,. -Toiia wr 7 Chwefror 4 Mawrth 4 Ebrill 1 a 15: Mai 6; Mehefiu 3; Gorphenaf 1: Awst 5 a 19 Medi 2; Hvdref 7 a 21. LLANERGHYMEDD. lonawr 8: Chwefror 5; Mawrth 5; Ebrill 2 a 16 Mai 7 Mehefin 4 Gorphenaf 2: Awst 6 a 20; Medi 3 Hydre7 8 a 22; Tachwedd 5; Bhagfvr 3. 10, i.7, a 24. LLANFAIR P.G.—Mawrth 31; Mai 5; Medi 1; Tachwedd 3 LLANGEFNI.—lonawr 9 Chwefror 6 Mawrth 6 Ebrill 3 a 17; Mai 8; Mehefin 5; Gorphenai 3; Awst 7 a 21; Medi 4; Hvdref 9 a 23; Tachwedd 6. 20. a 27; Phagf-vr.4, 11 ac 18. LLANFECHELL.—Ebrill 14; Mai 13, Aws1 13 Tachwedd 4 Rbagfvr 2. MENA1 BRIDGE.—Ma wrth 7; Ebrill 4; Mai 16; I Mehefin 6; Gorphenaf 4; Awst 8 Medi 5; Hydref 24 Tachwedd 14. PEN fRAETH.—Mai 5 Medi 24. VALLEY.—Mawrth 31; Mehefin 2 a 30; Medi 1 Dalier .Sylw.—Mae yr holl ffeiriau a gynhelir yn mis Mawrth, Gorphenaf, ac Awst yn ffeiriau Ceftylau, Gwartheg a Deiaid.

Gwylied ei Gyfleusdra.—^Lladratawyd oriawr y diweddar Syr John Sylvester, coliadur Llun- dain, gan leidr oedd newydd ei brofi a'i ollwng yn rhydd yn yr Old Bailey am ladrad bychan. Yn ystod y prtvif digvvyddodd Syr John ddwcvd yn uohel ei fod worli anghofio dyfod a'i oriawr gydag ef. Ar ol iV lleidr gael ei ollwng yn rhydd, efe a aeth yn uniongyrchol at Lady Sylvester, ircn ddweyd fod y cofiadnr wedi ei anfon yno, ac yn dymuno ar i'w har;d w.yddiaeth anfon ei oriawr iddo yn uniongyrchol. Dylai <lyn tyw vn y fath fodd fel na byddai eisien seindyrf pres i sicrhau tyrfa i'w gladded- igaeth. G-wrtliuni )Ieddwdiod.-Pe gallai dvn ond yn unig edrych anno ei hun gycla llygaid sobr pan yn feddw, ni byddai iddo byth yfed drachefn. Y mae Ilr.wer i d dyn yn aibl i ddringo i Iwydd- iant am fod ei wraig yn dal yr ysgol.