Y Llan

-90' 7-1 PEP. FF.CT Now supplied to both the Archbishops, and to a iarge majority of the ) CLERGY in WALES, to all Ships and Dockyard Chapels in H. M. Royal Navy, and used in about 12,000 Churches at Home and Abroad. I EXPERIENCE ABROAD. "Easter, 1913. "I wish to have NO Of HER Communion Wine in my Diocese but 'VINO SACRO' (Signed) "JOHN F. TRINIDAD (Bishop) (the late) but 'VINO SACRO' Port of Spain, "Trinidad" EXPERIENCE AT HOME. 17th Sept., 1914. 'In my opinion 'VINO SACRO* is PEJH.RLBSS amongst Com- munion Wines. (Signed) "STEWART SMYTH (Vicar). 'In my opinion 'VINO SACRO* is PEJH.RLBSS amongst Com- munion Wines (Signed) "STEWART SMYTH (Vicar). "St. Mark's Vicarage, "Victoria Docks, E t t MET TERMS—CARRIAGE PREPAID. II 33, per if Br,trie*. j I 18/- per 6 Bottles. 10- pei 3 Boitlea. i 30/- per 24 half Bottles. 19 6 pei 12 half Boiiiei I 1 11/- per 6 half Bottles. I I Samtle Bottle 4,1- Post-free. SMALL PHIA L, with A naivsis and I Sample Bottle 4/" post-free. SMALL PH1A Lt with Analysis and Testimonials, GRA 7'IS to tkf Clergy or Churchwardens. VINO SACRO stay be M is VALES oi m following Vine Merchants: ABEBGAVSNNV- Facey & Sou. CARDIFF—A. W. Dendy. CARMARTHEN—Brigstocke ai d Son. *DENBIGH—Pierce. HAVEHPOH/WKSI — 1-. H. Thumas. ILANDuDNo-G. F. & A. Brown & Son. MAltSTEG-I. W. Leake and Co. MOLO- J. S. Swift. NEWTOWN—Thos. Switi. PRusitoxt-G. LI. Griffiths PRESTEIGN— Henry Jenkins | RHVL—H. A. Steer I SWANSEA—Fulton and Co. I TBNBV—G. Chiles. I WELSHTOOL— C. Galloway I WREXHAM—T. W Co.,i'ta B I HICKS & Co., 37 GEOkGH SI., PLYMOUTH I m All Waies being now "Controlled" orders must be prepaid. it I Y LLAN A'R DYWYSOGAETH. (The Churi and Principality). OFFICIAL ORGAN OF THK OHURU*; IN WALES PUOLlSIIil EVERY FRIDAY SCALE OF CHARGES •*OB PREPAID ADVERTISEMENTS WEDNESDAY MORNING 18 the latest kime for reoelvlng advertisements for Insertion In the current number. The Terms for TRADI ADviBTisjEMMm, single solumn, are as follows:—6 insertions, 1/B per Inch per insertion; 13 insertions, 1/- per inch per Insertion 5 38 insertions, 9d. per iacn per inser- tion 62 Insertions, 8d per inch per insertion. AUCTION NOTICES, PUBLIC NOTICES (Legal, Municipal, Parochial, and School Board) Tenders,Conta cts, &c., 1/6 per inch per insertion ELECTION ADDRESSES (Parliamentary, Municipal, and School Board) pBOfiricarusM of Public Companies, 1/6 per irch per insertion PARLIAMENTARY and Government Notice&, 5s. per iuch per insertion. PUBLIC AMUSEMENTS. Basaars, Concerts, Eisteddfodau, Shows, Sports Religious Services, Lectures, &c., lis. per -.rch per insertion, SPECIAL PREPAID CLASS— Such as Apartments Wanted and Miscellaneous Want* !fo. of One Three g.^ Words. Insertion Insertion* d. d, 20 10 20 30 30 4 T 4 3 7 40 I 7 3 1 4 f 50 I a 3 40 5 • "ISL, j ° 4 • « > • Double Adviftistmems un c'katg. d twice the above rates. TELERAU AM Y 11 LLti.N,P Un fopl yr vrythnosol, u. St. y chwartei Dati „ 3s. <4(. Td. Pedum, Pomp, a Cbwech. yn ol Ie. yt un Saitb ill copi (drwy y Post), ice. y dwsln. Deuddeg ac uchod, 9c. y dwsin: Taliadan i gael eu gwneyd ar ddcrbyclad bthaw ai bec bob chwarter. "Athrofa Aberystwyth (U" o'r Colegau yn Mkrifysgol Cymru). PBIFATHRAW—T, F. ROBERTS, M.A., LL D. DECHREUA'R y 46&in Tymhor ar DDTDD MAWRTH, Hydref IYDD, 1917. Paratoir yr efrydwyr ar gyfer ArhoHadau Prifysgol Cymru. Cynygir amryw o Ysgol oriaethau (amryw 0 honynt yn gyfyngedig i Qymry) y flwyddyn hon. Cymer yr arholiad le yn Aberystwyth ar y 8fed 0 Fis Medi, 1917. Am fanyliou pellach, ymofyner &— J H DAYIES, M.A., Cofrestrydd. AT EIN GOHEBWYR. MKWN LLAW Er i m dalfyru Uawer yr wythnos hOD, methwyd cyhoeridi yr hot! yxgnfau dder- bytiiwyd. Erfyniwn ar i'n gohebvtyr beidio Miifon rh;-gleiii cyfarf "dydd i ni am y presenol o leiaf, a rhaid i bob dernyn bardconol gael ei anfon i Olygydd y Golofn Farddof, y Parch. D. Lewis (Ap Ceredigion), IJansadwrn. Anglesey. Dyittttnwn ar i bob Gohsbydd dai* sylw i'r bsolau canlyuol;- I Pob ya;gril a fwriedir i'r Llam i 1&.1 .1 lanfon i'r Golyfydd. t Ctau fod mwy nag uu Llubedr 18 ^ghymru, doder Lampeter' ar bob llythyr J. Peiditr defnyddio lleni mawrion paii m ysgrifanm. 4 Gofaler yogrifens At ius, ar ttn oohr i'r idaltn yn anil. I. Ni matlb grlw 0 aiirhjrw yavril a dder- oynir oe at bvad taw a chyfeiriad yr scfoti- vdd yn cael ei ymddiried i ni. < Ni ddych welir yogrifeu na wneir dsfnydd » houyut. 7. Anfoner pob adroddiad mor fuha ag 'ydd bosibl, ond dim yn ddiweddarach na 008 Lun, fal ag i gyraedd y awyddfft 1 gynar idydd Mawrth. Cyfeirir Erihyglaa. GOHSBIATSTHVA, Nswydd- on. 4iyfrau i'w hadolygu, Ae., RDITUR, LLAN CrFICB LAMPETXB Cyradiithas Ddirwestol Eglwys Loegr. (CANGEN ESOOBABTH BANGOR). CYSTADLEUAETH BWYSIG Mae Pwyllgor y Gymdeitbas uchod yn cynyg y gwobrau isod am y Traethodau goreo ar U DDIRWEST A DARBODAETH." Y gystadleuaeth yn agored i aelotiam Ysgoliou Sul, Ysgolion Dyddiol, a Chyfarfodydd Qfcnt yr Eglwys. Dymunir ar i athrawon Eglwysig dynu sylw yr aelodau at y gystadleuaeth a'r fantaia o ymgya- tadlu, Y gystadleuaeth yn agored i blant o dan 16eg oed. GWOBRAU: laf, 10s. 2il, 7/6 3ydd, 5/ 4ydd, 1/6. J Y cyfansoddiadau i gyrhaedd yr Vagrifenydd Esgobaethol (Parch. R. R. Roberts, St. Thomas' Vicarage, Llandwrog) erbyn y Llungwyn nesaf. Cynhelir CYNHADLEUD FLYNVDOOL y Gymdeitbas uchod yn y CHURCH ROOM, PKNMAENMAWR, Ar Difydd lau, Mawrth 29ain. Disgwylir enwogion i gymeryd rban, a thaer erfynir ar i glerigwyr ac eraill i wceyd ymdrech i fod yn bresenol. Mae'r cyfnod yn bwysig. Pob manylion oddiwrth Ysgrifenydd Trefniadol yr Esgobaeth. 3460-tc. CLERICAL. TXT ANTED- Curate for Pontblyddyu Church, W Mold. Title offered.-Apply, Garth- beibio Rectory, Welshpool. 4093-985p. WANTED, on 1st May, an Uncertificated (Male or Female) Headteacher for Pen- rhyndeudraeth C. of E School (Mixed) Salary, 260 to £ 65 per atiiiiim. -Apply, Vicar, Penrbyn- deudraetb, Merioneth. 3454-985 ARGRAFFU RHAD. GYFLYM, A DE8TLLS I YN SWYDDFA'B LLAN M 1

UNIVERSITY COLLEGE OF SOUTH WALES AND MONMOUTHSHIHE. COLEG PRIFATHROFAOL UYMRU A MYNWY. SCHOOL OF MEDICINE. The Terms for the Session 1916-17 b¡::in as follows: Michaelmas Term, Tuesday, October 9, 1917. Lent Term, Tuesday, January 8, 1918. Summer Term, Wednesday, April 16, IJ18. Students, both Men and Women, preparing for the Medical Degree of the University of Waies or for any other Medical Qualification spend in Cardiff under arrangements existing at present two or three years of their Medical course at a cost which compares favour- ably with that of Medical Education in London or elsewhere in the Provinces. Students have access to the Practice of King Edward VII. Hospital. Medical men wishing to prepare for a Diploma in Public Health can attend complete courses of instruction in Public Health and Hygiene at ihe College. Further information and advice may he obtained from the Dean of the Faculty of Medicine. The Medical Prospectus can be obtained on application to DAVID HEPBORN, V. D., C. M., FKS.E., Dean of the Faculty of Medicine; or D. J. A.Brown. Registrar. 3456—

CWRS Y BYD. YN mhrif faes y rhyfel, yn Ffrainc, teimlir y dystawrw ydd llethol ragftaena ystorin o daranau. Cymer rhuthr gyrchoedd ar ryw adran fechan o ffosydd y gelyn le yn ddydd- iol. Ond cadw y ruilwyr yn foddlon ydyw amcan y rhai hyny. Er's wythnos neu ragor mae y gelyti ^r eucit, gwyr tiinau yu dilyn ar ei ol. Ond nid ffol y mae, eithr ad drefnu ei fyddinoedd a cbwtogi ei reuc, fel ag y gall llai o wyr ei hamddiffyn. Dros y cyfan teifl yr ymosodiad mawr agoshaol ei gysgod. Yn Mesopotamia, lie mae lluaws o fechgyn Cymru, mae uwchafiaeth arfau Prydain wedi adferu. Goichfygwyd y Tyrc- iaid, ao y maent ar encil o fiaen ein byddin, a'r encil wedi troi yn ffoad pan y teflir arfau ac y gadewir gynau mawrion er prysuro. Yn yr America y bu y oynwrf mwyaf yr wythnos a aeth helbio. Taflwyd yr holl wlad i syndod a digter drwy ddadgud^iad cynllwynion Germani. Yu y rhagolwg am ryfel gyda'r Taleithiau, ceisiasai Germani ymgyngheirio i Mexico, gwlad welir ar y map o'r tu dehau i diriogaeth yr Unol Dal- eithau, ac yn ymestyn ar draws y cyfandir. Er's dwy flynedd neu fwy, anrheithir Mexico gan ryfel gartrefol, pleidiau yn ymladd am y llywyddiaetb, a gwnaeth yr Arlywydd Wilson amryw geisiadau i ddwyn petbau i drefn, gyda'r un canlyniad i'r America ag a ddilyn bawb ymyro yn nghweryl teulu-dwyu pob plaid yn ei ben. Driugain mlynedd yn ol dygodd America daleithau eang oddiar Mexico. Dyna yr abwyd gynygiai Germani iddi, enill ei thirlogaethau yn ol. Pa fodd y gallai anfon oymorth i Mexico draws y Werydd nid eglurasal. Eto byddai rhyfel a. Germani ar un tu, gyda Mexico yu ymosod o'r tu cefn, yn gosod yr America mewn lie oyfyng, yn enwedig am y ftwyddyn gyntaf, oyn gallu o honi drefuuei byddiuoedd. Ao uid ymfodd- lonai Germani ar hyny ceisial gan Mexico gael Japan iymuno&hwy. Ffynacryn eidd- igedd rhwng yr America a Japan, a chynyg- lai Germani ei chyfleustra i Japan setlo ei chweryl. Ar yr olwg gyntaf, synwn at allu rhyfedd- 01 Germant i weu ei chynlluniau. Trydd moment o ystyrlaeth ein hedmygedd yn ddi- ystyrwch o'l dallineb penbylaidd. Y wlad ddiweddaf ar wyneb y ddaear i ymuno & Germani ydyw Japan, heb son ei bod, ar hyn i 0 bryd, yn rhyfela yn ei herbyn. Mae'r fath beth yn bosibl a bod yn rhy ddoeth-ya el feddwl ei hun. A dyna ydyw haties Germani er dechreu y rhyfel. Edrycha yr. America ar waitfi1 Bernstoff, llysgenhadydd Germani, yn ceisio cynnyrfu gelynion o'r tucefn iddi tra yn oyfranogi o'i llettygarwch fel bradwriaeth o'r fath dduaf, a dechreuwyd parotol yn ddiymaros at ryfel, er y gobeithiai yr Arlywydd osgol. Gofynai, modd bynag, am ganiatad ac arian i aifogi llongau er uyfarfod I submarine' Germani. A thalwyd y pwyth iJdo am ei ymarboad a'i gefuogaeth o'r rhai fyneut heddweh am uu- I byw bria. Toiai y senedu i fyuy haner dydd ddydd SuL Aethai y bii i awdurdodi yr Arlywydd i gymeryd mesur&L, er aicrhau dyogelwch y wlad, yn enwedig ei llongau, drwy y ty isaf gyda mwyafrif anferth. 0 513 aelodau y ddau dy yr oedd 500 o blald. Eto methwyd a'i basio. Yn y ty uohaf, nid oes rheol I ranu y ty hyd nes y bo pawb yno wedi siarad, aq nid oes fodd rhoi terfyn ar- neb. Cymerodd unarddeg o aelodau ffiifrlent Germani fantais ar y rheolau hyn, -dallasant slarad o ddeg o'r gloch foreu Sadwrn hyd neB y tarawodd y cloc ddenddeg brydnawn ddydd Sul, pan ddiffoddodd y setiedd wedi llosgi ei thymor megls cauwyil. Ac ois gelHr 0 13 n cael cynyg eto hyd nes y delo y senedd newydd yn nghvd Gadewir }r Arlywydd ¡ yn llwyr ddi-ymadferth yn ngwyi eb y per- yglon. Te'rnla'r wlad ei bod, nid yn un'g yn analluog i amddiffyn en huuan, ond hefyd yn | destyn gwawd than lielaeth o'r byd, ac vn enwedig el gelynion. ) I Ddydd Llun, oyboeddodd yr Arljwydi mal y peth cyntaf raid wneyd fydd newld rheolau y ty uchaf. Gan na ellir gwneyd hyny ond drwy gadw y ty i elatedd ddydd a nois vies crygu o'r unarddeg, gellir disgwyl pethau dyddorol. Yn y cyfaruser, ymrodda y Germaniaid ydà.'u 'subrl¡luins.' (lyda iiiiiati gartref ymwinga plaid gyffelylo. Prin y gellir eu gdlw ya blaid Aisquith, cauys nichrediry cydsynia y eyiibfifweiiiidog & hwyut. Medd yr adran hon o'r hen blald ryddfrydol bapyr w ythnosol chwe cheiniog, y mg Nation." ac yn hwnw ceir eu syoiadau. Addefa fod dirnet ymgiis ar droed i wneyd bedrl weh ar ilelerati Hero.ald pan aetb gweln. yddlaeth Mr. Asquith yn deilchiou. Amheuid hyn o'r blien, a" rtial dylauwnd lefain yr hen biaid radicalaidd eithafd wnai i ol»yi;ion cerbyd y weinyddiaetti hono yru yn drwm." 0 wythnos i ythitOIt rhYlIa a grwgnacha yn erbyn pofipeth w lIa y weinyddiaeth newydd, yn enwedig pabpeth wna Mr. Lloyd George. Darogana. na cheir terfyn ar y rhyfel bellaoh nes bo ieuenetyd Ewrop wedi gwaedu y* wyn," ac wedi hyny ymladda byddinoedd ar eu bagUu." Dro arall bychnnant ein cad- fridogion n'n byddinoedd, ac ediiwiant eu hyniwerthiad er rnwyu Mwydd i aelodau plaid llafur. I'r adran hon o'r hen blaid mae buddngoliaeth etholiad 1916 yn anrhaethol fwy obwysna brwydrau Mona, y Marue, a'r Somme. Dechreua iau gri ymddangos yn eu beb. ychiadau y dylid yn ddiymdroi dalu sylw iddynt. Ensyniant yn barhaus fod mwy na digon o ddynion wedi eu cael at y fyddim. Weithiau oynieraiit arnyut set dros y llynges, a dad leuant mai YUG y mae y prinder. Cais ydyw hyn oil i ddrysu cynlluniau y Weinydd- iaeth osodwyd mewa swydd i- ddwyn y rhyfel i ben." Y pwnc arall gymerant mewn llaw ydyw niannfich rydd," fel y gal wan t y fasnaok rydd unllaw ffynai yn y wlad hon cyn y thyfel,-yfafiviach rydd adawal i lechi Ger- OIani gael eu dadlwytho ar gei Caernarfon tra yr oedd chwarelwyr y air yn dyoddef eisiau bwyd. Cyhoeddwyd yr wythnos hon fod ein lla- oedd ni wedi cymeryd gofal rban helaetbaek o'r ffrynt. Daliwn yn awr rywle tua 133 o filldiroedd o'r rhenc. Hawdd dealt paham y, mie hyn. Ffraiuc ddaliodd yeagyrehoodd ofnadwy y Germaniaid am y chwe* mil cyntaf, ac er hyny mae wedi amddiffyn corph mawr y llinell tra y oasglem ae y parotoem ni ein byddinoedd. Erbyn hyn, mae ei nerth hi yn dechreu gwanhau, ei dynion wedi eu Iladd neu eu clwyfo. Nis gall ofalu am Igymaint o'r rhenc, a'n tro ninau wedi d'od I roddi terfyn ar rathrau y bwystfil. Nid adeg i gadw dynion yn ol ydyw yr argyfwng hwn. R.C. W.

LLANDWROG. Cyuhaliwyd cyngerdd gan aelodau yagol ddyddiol Llandwrog isaf liUS Gwyl Dewl Sant, sef Mawrth laf. Llywyddwyd gan Mr. A. P. Davies, Estate Office, Glynllivon, ac ar- weiulwyd gan y rheithor, y Parch. H. Morris. Yr oedd yr ysgoldy yn orlawn, a phawb yn mwynhau en hunaia wrth woled a chlywed y plant yn myned trwy eu gwaith mor ganmol- adwy. Y 11188 clod arbenig yti ddyledus i'r prifathraw, Mr. W. Edwards a'i gynorthwy- wyr, sef Miss Owen a Miss Wheeles, am eu gwaith yn eu haddysgu mor rhagoro!. Yr t, oedd ol Ilafur dirfawr i'w gaufod. Yr oedd yr fllw yn myned tuag at gydnabod hea Y8- gologioo yr ysgol, sydd yn hresenol yn gwasanaethn yn y Fyddin a'r Llynges. Yr oedd yr hdl weitbrediadau yn llwyddiant mawr, a disgwylir arc gyngerdd o'r natur yma yn fuan eto Hefyd, rhanwyd yn ystod y cytigerdd, dystysgrifau, medalan, brooches, rhoddedi gan Bwyllgor Addysg y Sir, am waith rhagorol a phresenoldeb cyson Der- byniodd lluaws yr anrhegion gwerthfawr hyn, Ni chaniata gofod i gyhoeddi y rhaglen maith.