Y Werin

LLOFHUDDIO CENHADWE. Mae y newydd. wedi cyrhaedc1 Llundain fod cenhadwr Set nig o r enwLam bert weai ei lofruddio yn Burmah.

FFliVv YDRIA.D AN CrEUOL. Cymerodd ffrwydrisid otnadwy le ar fwrdd ewch torpedo fI, orwoMei yn mhorthladd Kiel, dydd Linn. L'iaddwyd chwech o ddynion. ■

LLONG RYFEL NEWYDD. Hyrddiwyd llong ryfel newydd o'r enw "Terrible" i'r raor yn Clydebank dydd Llun. Bydd yn ychwanegiad pwysig at longau buain llynges Prvdain.

Y COLERA. Mae colera wedi tori allan yn bur ddrwg mewn rhai parthau o RwsLt. yn enwedig Yaslai, Ivresieruioaiic, a Starc-Konstau- tynov.

ETIIOLIAB DWSTRAIN EDINBURGH. Dydd Sadwrn enwyd Mr Lewis Molver (U.) fel ymcreisvdd am y seddhon. Cymerai yr etholiad le ddyud Mercher, a cbyfritir y pleidleisihu heddyw (dydd I-.m).

SYRTHIO 0 BEN YSGOL. Syrthiodd saer ruaen o'r enw Daniel Carrole o ben ysgol yn Beutley-road, Larpwl, ddydd Sadwrn. a bu farw ar ol iddo gael ei ddwyn i'r ysbytty.

CYHUDDO TWRNE 0 DYGIT ANUDON. Yn beddlys Abertawe gwnaed cais am WY8 yn erbyn Mr R. T. Leyshon, cyfreith- iwr, o'r dref bono, am dyngu anmlon, mewn cyngaws a d-lvewyd yn ei erbyn yn ddi- weddar. Caniatawyd y wys.

DYNLADDIAD YN YR AMWYTHIG. Dygwyd rheithfarn o ddynladdiad, dydd Sadwrn, mewll trengholiad yn erbyn R ,.bt. Adams, Gruye Farm, Bullton. Aniwythisr, yr hwn, ddydd Ian divreddat. a saethodd fachgen oedd yn was gydag ef, enw yr hwn oedd Richard Walker, yn farw.

Y SULTAN A'R GALLUOEDD EWR- OPEAILTD. Pan oedd atebiad Llywodraeth y Siiltan i'r cvnllun o ddiwysriadau vn Armenia a hawlir gan Brvdain Fawr, Ffraitic a Rwsia ar gael ei gvflwyno drosodd i'r galluoedd hyn, tynwyd ef yn ol a difodwyd ef am nad oedd o naiur debyg o foddloni y Galluoedd. Mae y Cyngor yn tynu allan atebitid newydd.

Ar werth gan Thos, 1- i4 z- t Cc, 29, High fjtiftt Caeinarfon, a 315, Hieh t reet, Bangor, a o han Han51 ton & Jones. M rko t Place, Pangor

811C1"III:lJ OFFEIRIAD YN TWYLLO. I Dedfrydwyd y Parch H. T. Briscoe, rheithor Greenford, Middlesex, i sefyll ei I brawf ar y cyhuddiad o ddefuyddio 463p o arian oeddynt yu ei feddiant fel ymadiried- olwr, ddydd LIno.

"esoob bangorT Ar hyn o bryd, y mae Arglwydd Esgob Bangor yn ceisio adnewyddiad i'w iechyd drwy ymweliad a Dehendir Cyniro, gan ei fod yn parhau i ddioddef oddiwrth affeithiau yr anwydwst.

LLONG DYN Ail KH1 MEWN GWRTH- DARAWIAD. Gwrthaarawodd yr agerlong Alfred Nobel." gyda llwyth o ddymameit, a'r eweb pysgota Nora," yn agos i Plymouth, ddydd Mawrth. Tallvvyd ei dwylaw i'r mor, ond achubwyd saith o honynt gan gychod o agerlong arall oedd gerllaw.

LLADRAD HONE DIG GAN WEISION Y RHEILFFORL»D. Mevm llys arbenig yn Mangor, ddydd adwrn, gerbron y Mri Thomas Lewis a J. E. Roberts, cyhudclwyd Tom Jones, a Henry Williams, o ladrata dwy alwyn o wisci a 24 o botelau o gwrw o wageni y rheilffordd yn Porthaethwy. Gohiriwyd eu prawf.

ANRHYDEDD I GANTORION BANGOR. Y mae Dr Bridge, orgauydd Mynachlog WestmiL-ster, wedi rhoddi gwahoddiad i gor Eglwys Gadeirioi Bangor i gymeryd rhan yn ngwasanaeth haner can'iniwyddol Pur- cell, a gynljelir yn Mynachlog Westminster,, I- t, yn Tacawedd nesaf, ac y mae Deon Bangor wedi rhoddi cauiatad i'r cor ddcrbyn y gwa- hoddiad.

SYRTHIO 0 DWR YR EGLWYS. Cynhaliwyd trengholiad yn yr Amwythig, ar gorph T. Riley, yr hwn a syrthiodd oddiar ysgol a osodwyd yn erbyn twr egiwys Malins Lee. Ymddetigys i'r trancedig fyu'd i fyny yr ysgol i ben y twr, ac iddo deimlo pendro. Wedi aros yno am ychydig funydau, dech- reuodd dd'od i lawr. Pan oddeutn 25 troed- fedd o'r gwaelod, tarawodd ei rlroed yn erbyn pren, a syrthiodd ar lawr, gan dderbyn ni.- weidiau i'w asenau a'i goes. Bu farw yu yr ysbyty.

Y FRECH WEN. Torodd y frech wen allan yn Derby, ac y mae 28 yn wael o dani. Olrheiniwyd yr afiechyd gynt-if i grwydryn a fu farw yn y tlotty, wedi cael ei yru yno gan yr ynadon. Yn mhlith y cleifion y mae pump o hedd- geidwaid a fu mewn cyffyrddiad a'r crwydryn tra yr oedd mewn dalfa tri dyn garcherid yn yr un gell ag ef; dwy wein- yddes yn y tlotty a fu yn parotoi ei gorph i'w gladdu; tafaruwr a barmaid a fu yn gwerthu diod iddo, ac wyth neu ddeg a fu yn cyd-letya ag ef.

BODDI-k-D, DAU FILWR. ITrowyd eweh a gynwysai chwech o fit wyr yn y cartreflu ar yr afon Ouse yn Hunting- don, dydd Sul. Achubwyd pedwar, oud boddeda dan.

LLOFRUDDIAETH GYMREIG. Yn Llundain, ddydd Llun, dedfrydwyd James Cannig i farwolaeth gan y Barwn Pollock am lofruddio ei gariad, Jane Youell, geneth Gymreig. merch ei lety-wraig, yn Bermondsey. Pan ddedfrydwyd ef dywed- odd y carcharor ei fod yn dymuno marw a chyfarfod yr eneth yn v nefoedd.

DAMWAIN I'R IRISH MAIL. Yr oedd yr Irish Mail o Gaergybi i Lun- dain yn sefyll yn N gorsaf Crewe boren Llun,. pryd y rhedodd peiriant yn erbyn y rhan olaf, gan falurio y van. Anafwyd dau deithiwr a'r guard. tra yr ysgydwyd eraill yn bur ddrwg. Wedi symud y van aeth y gerbydres yn ei blaeti.

COSTAU ARGLWYDD QUEENS BERRY' Dywedir fod costau cynarhaws AldaIydd Queensberry yn erbyn Wilde wedicostio iddo 20,000p, Gwnaeth gais am i'r Try- sorlys dalu yn ol iddo, ond lOOp yn unig n. gynygient bwy. Fe bwysa. ei gais ar y Ty- ivs, ac os na thaiant rau fiwr o'r trenliau bydd iddo ofyn i ryw aelod ddwyn y mater- gerbroM y Senedd.

GWAITH DWFR LLANBERIS. Cynhaliwyd cyfarfod arbenig o Gyngor Dosbai-th Gwyrfai yn Nghaernarfon ddydd Sadwrn, Mr J. O. Hughes yn llywyddu. Gal wyd y cyfarfod i ystyned penderfyniadau abasiwyd gan y Cyngor Pl vyf lleol ynglyn a chais Cwmni Dwfr a Nwy Llanberis am archeb ddarpar fprovisional order J. Gofynai y penderfyniadau i'r Cyngor Dosbarth wrth- wynebu yr archeb am nad oedd yn cynwys darpariaeth i adeiln.du cronfa i ddal digou o ddwfr am ddau fis i wrthwynebu y dreth o Is 3c, gan fod Is yn llawn ddigon ac i roddi yr hon gost ar blwyf Llanberis. Mr Mostyn Roberts, yr hwn a ymddangosai ar ran Mr Assheton Smith, a ddywedodd, os rhoddent y mater gerbron Bwrdd Llywodr- aeth Leol, er mwyn cael adran yn nglyn a ehronfa i gostio200p,ybyddai iddo gydsynio, dros Mr Assheton Smith, i dalu rhan o'r I gost. Yn y diwedd pdsiwyd y penderfyniad canlynol: —" Fod y Cyngor Dosbarth i roddi pob cynorthwy i wrthwynebu y mesur, ar y I dealltivriaeth fod y gost i'w dwyn gan blwyf Llanberis, ond cael canititid. Bwrdd I Llywodraeth Leol, y treuliau i fod yn llai na 200p, heb ychwaneg o awdurdod." I

YR HUNANLADDIAD YN RHYL. YR HUNANLADDIAD YN RHYL. Dydd Sul y cafwyd hyd i gprph Clara Murphy, yr hon a neidiodd o ben y pier- yn I ithyl, yn Ebrill diwedd&f. Fe gofir ei bod yn vvullgof ac yn aros- yn NgWallgofdy Din- bych. Hunarlladdiad tra mevvncytiwr o wallgofrwydd oedd y rheithfarn.

LLADD GrOUUC HVVYLiTvR YN RWSIA. Mae helyntion blin mewn melinau cotwm yn Rwsia. Bu raid galw dwy fil o filwyr allan at y gweithwyr yn un o felinau Jaro- slavl. Yr wythnos hon cododd helynt yn Tekova, lie y mae Sais o'r euw J. Craw- shaw yn oruchwyliwr, gyda dau o Saeson yn swyddogion odditano. Amheuai Mr Crawshaw fod y gweithwyr am ymosod ar y swyddogion, a galwodd ar yr heddgeidwaid i'r felin. Ar ei ffordd o'r felin amser ciniaw gyda'r swyddog heddgeidwadol amgylch- wyd ef gan y gweithwyr, a tharawyd ef i lawr. Wedi codi tarawyd ef a chareg yn ei wyneb ond diangodd y ddau i'r ty. Yno bu y ddau ddyn yn cadw y bobl yn ngwaelod y grisiau am oriau lawer Lladiwyd dau o'r gweithwyr trwy eu saethu, oharwydd eu bod yn rhuthro i fyny yn eu berbyn. O'r diwedd llwyddwvd i'w distewi, a pherswadiwyd Mr Crawshaw gan yr heddgeidwad i fynd i siarad a'r gweithwyr. Ond nid cynt yr oedd yn eu mysg nag yr ymosodwyd arno. Curwyd ef i farwolaeth, nes nad oedd modd ei ad- nabod. Usdawl), weddw a dau o blant. Ofnir fod Sais arall wedi ei ladd ganddynt, ond i'r trydydd ddianc. Cafodd y wraig drafferth neillduol i achub ei phlant, a di- nystriwyd pobpeth oedd yn y ty.

Fe'n hysbysir fod yna 34 o bendefigion y wlad hon dros bedwar ugain oed. Derbynia cwmnion reilffyrdd y wlcl hon yn agos i ddwy filiwn o bunau yn flynyddol oddiwrth ddalwyr tymor docynau. COCOA CADBURY yn cael ei arwyddo ei fod yn hollol bur, ac yn un o'r Conoas mwyaf perffaith sydd yn cael eu paratoi.— The Analyst. Y mae yr ymenydd dynol ar gyfartaledd yn pwyso raw wns a deugain yn y gwryw, a phedair wns a deugain yn y feoyw. Y mae yn agos i bum' miliwn u bersonau yn yr Uuol Dalaetbau yn dibyuu am eu bywoliaeth ar werthu gwirodydd a myglys.

SYR WILLIA-U HKRCOUIT Aft GYFLWR ARIANOL PRYDAIN. Yr oedd Syr William Harcourt yn bre- senol nos Fercher, mewn ciniaw a roddwyd i fancwyr a masnachwyr y Brifddinas yn y Mansion House. Mewn atebiad i'r cynyg- iad o iechyd da i Ganghellydd y Trysorlys, a llwyddiant y pwrs cenodlaethol, dywedodd Syr William na fu y pwrs cenedlaethol erioed, mewn un ystyr, mewn cyflwr iach- ach a llawnaeh nag ar hyn o bryd. Nid oedd dim o'i le o gwmpas yr incwm o bob peth yn y byd, yr hawddaf i'w dyfeisio, yn ol ei farn ef, ydoedd treuliau newydd; ac o bob peth yn y byd yr anhawddaf i'w driy- feisio oedd treth newydd. Yr oedd credydjv wlad hon yn awr yn sefyll cyn ucbed neu yn uwch nag 3 bu erioed o'r blaen; ond fe gadwyd y credyd hwnw i fyny drwy gynaL yn ddidor yr ymdrech a wnaed i leihau dylfed y wlad yn blirhalls. Nid oedd amheuaeth nad oedd amryw ddiwyd- iannau pwysig mcwn dirwasgiad caled ac nid oedd yr un ohonynt mewn dirwasgiad gwaeth na.g amaethyddiaeth. Anhawdd ydoedd cyfrif am y tonau o lwyddiant a dir- wasgiad a deimlid ond fe gredai fod ar- wyddion o godiad ar yr hinfynag. Yr oedd ganiido ef ymddiried yn ngallu< edd y wlad i ymadferyd a gallai ddibynu ar yr egwydd- orion cyllidol a fu ar waith yn y wiad hon am yr haner can' mlynedd diweddaf. Byddai i'r Llywodraeth gadw at yr egwyddonon cyllidol ac arianol a wnaethai y Deyrnas Gyfunol yr hyn ydyw hi heddyw. Nid oeddynt yn barod gaiiref nac oddicartef i gefnogi yr opiaiwn eu bod hwy dan unrhyw amgylchiadau yn barod i ymadael oddiwrth yr egwyddorion hyny ac ystyriai ef y bu- asai yn beryglus gwneyd hyny.

MR ASQUITH AC ESGObTlANELWY Y mae Esgob Llanelwy wedi derbyn llythyr oddiwrth Mr Asquith, yn dyweyd nad oes ganddo ef (Mr Asquith) ddigon o amser segur i ddelio a "beirniadaeth manwl" yr esgob ar ei ffigyrau ef. Dywed hefyd fod y ffigyrau a ddifynodd ef wed; cael eu chwilio jno'a'us, a'u gwirio; a'i fod ef yn credu ea bod yn mhob ystyr yn syi- weddol gy wir. Dadganai yr esgob ofid am nad eglurodd Mr Asquith y pwyntiau a ddygodd efe i sylw, yn fanwl, anoda "ddig- wyddiad arall yn y ddadl ar yr Eglwys Gymreig fel un sydd yn haeddu sylw. Y digwyddiad" ydoedd gwaith Syr Richard Webster yn herio yr aelodau Cynxreig i ateb honiadau Arglwydd Cranbome yn nghylch gweinidogion y Methodistiaid Cal- finaidd.

LLAIS O'R BEDD. Braidd na tbybiem fed tuysorau 1wnaf- iaetbol vr Aitfc fyn ddihvsbydd. Ni raid and defnyddio y gaib a'r rhaw ror dwyn j'r gohvg jethau rhvfedd, na feddyliodd y dyn pre- senol am dauvnt, a phethau yn tneidu yn uniongyrchol i gribo ei hunanoldeb a chyn- yrcbu syndod parhaus yn ei feddwl. Y dar- ganfyddia I diweddaf yw gweddillion pobl na. wvddid dim a-n danynt yn flaenorol. Mae y Proifeswr Fiinders Petrie, yr ysgo!or Aifftaidd goreu yn awr yn fvw, newydd ddychwelvd ar ol tt-c-iilio tri inis mewn vm- chwiliadau rhwng Ballas a. Neg-.deh, deng milldir ar hujrain i'r gogledd o Theb s. Dadorchuddiodd weddilli'-m amryw frenhin- iaetbau yn adfeilioji ben ddinas Nubt. Y i maent o'r dyddoHeb i'r bynaTi.veth- wyr, 0 fe<vn llai na cliwarter milldir i'r rhai hyn dadorehuddiwyd adfeilk-n dinas arall, j yn cynwys gwecldillion hollol wahanol i- i ddim a gaed o'r blaeu yn yr Aifft: ac nid oes ynddynt ddim te_yg- i b;*t':au Aifftaidd. I Nid yn unig doed o hyd i ddinas. oud hefyd Uri amryw fynwentydd, ac agorwyd oddeutu I dwy fil o feddau, a ch meiwyd gofal neill- daol i gofnodi pobpeth yn union fel yr oedd. Fel y dywedwyd, nid oedd y ddinas na'r naynwentydd yn cynwys diia o nodwedd Aifftaidd. Nid oe Id yno na chwilen sant- aidd, nac vsgrifen, na glain, na duw, Pit dim o'r petha.n sydd tuor ilaosog yn y dinasoedd I a'r mynwentydd eriiill. Nid oedd yr un o'r cyrff wedi ei berarogli na'i gladdu yn ei I lawn hyd ond yn hytrach gliniau'ri ddybledig hyd at y bre chiati. Yr oedd yn amhvg i'r hynafiaethydd fod yr hiliogaeth yn un olygus yr olwg ami, heb un arwydd o'r en yn ymwthio allan, a bod y dynion dros chwe' troedfedd o daldra y gwallt yn Uwyd-oleu a thonog; y coesan yu breiffion a chryfion, a'r trwyn yn fawr a bachog. Y mae rhai o'r nodweidion corfforil yn tebygu i'r Amoriaid. 1 Pwy Otdd y bobl hyn ? I ba amser y gellir eu priodoli ? Beth oedd Øl htirierion ? Damcaniaoth Pftrie yw ea bod yn llyw- odraethu yr Aifft rhyw dair miloflynyid- oedd cyn Crist, rhwng y seithfad a'r Daw- fed wehelyth fa yn llywodracthu yr Aifft; mai hwy a ddyruchwelasant y gwareiddiad Aifftaidd, ac a fuont yn achos yr hyn a el- wir yn oesau tywyll" gwlad y caetliiwed. Tra y mae rhy wbeth. ynddynt yn debyg i'r 1 Amoriaid, y mae pethau ereill yn tebygu i drigolion Itali neu Malta. Dywed yr hyn- I atiaethydd yn ddibetrus y byddent yn bwyta rhan o gyrff y meirw, yn arfer tori y pen ymaith, ac yn rhu.i ii iMiith o lestr ar yr ysgwyddan yn ei Ie; a bod hyn yn rha.n o ddefod grefyddol. Myn Proff. Petrie nad yw hyn yn proii unwareidd-dra I mewn rhai celt'yddydau, yn enwedig gwaith crochenydd, rliagorent ar yr Aiilfiiid. a medrent lnnio celli cywrain o tcteloedd ond nid oes dim yn daugos eu bod yn gallu ysgrifenu. Yn yr un gymydogaet t, ar wastniedd uchel, 1400 troediedJ. a^chlaw^ rhedfa presenol y Nile, "welodd .Petne olion callestr tebyg iawn i'r hyn a geir yn nhywod Ffrainc a Phrydain, ac yn prcfi bodolaeth rhyw bobl flluedd lawer o tiyn- ■yddoedd cyn toriad gwawr hanesiaeth. Y mae gwyddonwyr a hynafiaethwyr yn bared iawn i oynu c^s^liadau disail, ao yn gf rfoi gwneyd cyfnewidiadau ya eu daou aniaethau ) xeiydengvs yrhonialan ciivvoddaraf gyda golwg ar uesy byd. tn^hyu y niaent y i araf neia:it yr Vsg-ythjrol.

TORIADAU A BPJW^AU. Y mae y rhai hyn yn digwydd bob dydd, ODd rhyfedd mor fuan y mae HOMOCEA YN CYFFWRDD Y FAN, gan gjmaeryd ymaith bob poen, lleihan yJ?, le yn lledd fu yr enyniad drwy ei etfeithiau rhyfedd. Dylai Homoriea fod yn drwv'r PrisIs. l;<e. a 2a. 9c. y Olychiad neu drw> r •llythyrdy. Is. 3c. a 3s. EXANO (HOMOCEA FORT). Yw y ffurf gryf ar Homocea wedi li ™eId y" arbenig ar hen boenan crydcymalau, yn■ yn y cymalan, a phoenau yn y frest, cae^hara, a ond nid y w iid ddefny dio at f riwiaua^ored, neu ranau tyner o'r corff. Yr ydym yn rhoddi gwarantrwyaa am yr enaint, ac yn mhob achos lie y prynir yn aniongyrchol genym ni anfomr yr anan yn ol 011 na cheir rhydhad gan y pwrcaawr. Pris:-2s. 90. y blychiad; 3s. drwy'r llytbyrdy. SEBON HOMOCEA. SEBON HOMOCEA. Cynwysa y Sebon hwn rinwrddau gwerthfawr Enaint Homocea, ac y mae yn Sebon tray dymunol iid ddefnyddio; ond fel sebon meddygol, y mae o werth mawr, yn neillduol yn ystafell fagu y plant, ac i bawb sydd ynmeddu croen tyner. r*na »c. a Is. 3c. y deisen, neu 2s. a 3s. y blychiad; drwy r llythyrdy, 2c. a 3c. yn ychwaneg. Gellir cael yr noil bethau uchod gan Fferyllwyr, &c., reu yn uniongyychol drwy llythyrdy odiwrtb Y1: Homocea Company, 22, Hamilton Square JJirkenbead

I OWYMP TIK YN SWITZERLAND. I D;wyddo,lclcwymptirmawrynSthwa Moench, Switzerland, gan symud ymaith goedwig ar ochr y mynydd, ac achosi diuystr mawr. Ni cholhyyd yr un bywyd.

ELUSENAU MON.~ 'Y mae Mr T. E. Morris, bargyfreithiwr 0 gylchdaith Gogledd Cvmru, mat i'r di- weddar Mr W. E. Morris, Porthmadog, wedi ei benodi yn ddirprwywr cynortliwyol i Ddirrjrwywyr yr Eiusenau, i wneyd ym- chwiliad i elusenau Mon. Bu Mr Morris am rai mis oedd yn ddiweddar yn ysgrifen- ydd i'r Ddirprwyaeth Dirol Gymreig, yn ystod abseuoldeb Mr deafer Thomas oher- vyfld afiechyd. Cyn hyny, bu mewn rhai siroedd yn gyfieithydd i'r ddirprwyaeth.

CHITRAL. Erbyn hyn, y mae y milwyr Prydeinig wt-di cyraedd prifd.dinas Chitral, a'u gwaith, I bellach, yciyw gosod y wlad a'i llywodraeth mewn trefn. Pwy yn mysg y ponaethiaid brodorol y gellir gosod ymddiried ynddo ydyw y cwestiwn sydd yn peri mwyaf o ddyryswch ac anhawsder. Gadael y wlad dan reolaeth rhyw swyddog Prydeinig a wneir am dymor, yn ol pob tebyg.

DYLANWAD YMBORTH AR FOESAU. Y mae golygvdd un o'n prif gylchgronau yn dweyd foa cymeriad person yn ym- ddibynu ar y bwyd a gyme" i'w gylla. Tnvy un math o fwycl fnaethir gonestrwydd, trwy un arc.11 gymedroldeb, trwy un arall eirwiredd, a thrwy un arall y ddawa far! onol. E3geulusodd y brawd enwi y bwyd- vdd a gvnyrchant y rhinweddau a'r doniau hyn, am yr hyn y teilynga gervdd lIym., I 1L" r TW t

TE PERAIDD MAZ A. W A TTEE. TE PERAIDD MAZ A WATTE G. TE PERAIDD MAZAWATTEE. I TE PERAIDD MAZAWATTEE. Mewn pacedi a tiniau, Is 6c i 4s y pwys. gan bob Grocers.

I Yn Rhyl y cynhelir Uudeb Bedyddwyv Cvmru y tro nesaf. Y dyddiad yw Aledi 30. t, I Y Gyngres Eglwysig yn 1891 oedd y cynuil- I iad enwadoldiweddaf a fu yn yr ymdrochle poblogaidd hwnw. Yn Mhrvdain y mae 55 o gwn ar glfer I pob mil o'r boblogaeth. Tair miliwn yw rhif y llyfrau sydd mewn cylchrediad yn nglyn a llyt'rgeli Mudie. Aiff Mr Gladstone am fordaith tu,1'r Baltic y mis nesaf. Mae gwerth coron Ymherawdwr Rwsia. yn £ 1,200,000. Reis yw prif fwyd agos i haner dynol- j ryw. Pan alwyd ysgolfeistr yn agos i Abertawe j i gyfrif am na fuasai ei ddisgyblion wedi j pasio yr arholiad yu well, ei esgusawd oedd fod y tywydd oer wedi cadw llawer o'r plant adref, ac nas gellid addysgu plant ac ystumogau gweigion pan ddenant i'r ysgol. Diau fod llawer o wir yn y sylw diweddar.

TP PKRAIDD MAZAWArTEH PEBA.II >D MAZAWATTKE { TE PER AID D MAZAWATTEE TE PERAIDD MAZAWATTEE Mewn pacedi a tiniau. Is 6c i 4s y pwys, gan bob grocer. ( TIATCTNG POWDWR BORWICK. Goreu yn BAKIVft POWDWK BOaWlCK. y Byd, RAKTtTQ POWDWE B-JBWICK. Iachus, BAKING POWDWR BORWICK. Pur, t BAKING POWDWR BORWICK di-aly/m

I CLOCHYDD SAL. Mewn festri a gynhaliwyd yn ddiweddar mewn tref hynafoi yn Morganwg, cvnvg. iodd y rheithor fod y clochydd i gael ei ddi- swyddo, am na welid mohonobyth oddigerth1 pan fyddai dyn marw o gwmpas." .I'

LLADRAD BEID DGAR MEWN ARIANDY. Prydnawn Mercher aeth un o glercod ar- iandy Coutts i fane Williams, Deaven, a'u Cyf., yn Llundain, i newid nodau. Dododd ei fag, yn cynwys gwerth 6000p o arian- nodan, ar y cownter. Tra yr oedd y clerc yn arwyddo papyr, gwelwyd dyn yn cymer- yd gafael yn ei fag, ac yn doc i un arall tebyg i lawr yn ei le. Rhedodd y lleidr allan, ac er i amryw erlid ar ei ol ni ddal- iwyd of.

CI CYNDDEIRIOG YN LLANDUDNO. Boreu Llun, anfonwyd am y Rhingyll ny Rees i ran ddwyreiniol parade Llandudno at gi y dywedii ei fod yn gynddeiriog. Pan ddaeth i'r lie, gwelodd gi yn rhedeg o gwm- pas, gydag amryw o bobl ar ei 01, ac o'r di- wedd llwyddodd cyckwr i'w "gymeryd i'r ddalfa." Rhoddodd yr Heddgeidwad Nelson linyn am ei wddf, ac wedi ei ddwyn i ben y pier tarawodd ef yn ei ben gyda'i ffon, a tliaflodd ef i'r dwfr. Yinddengys fod y ci ar oll, ac yn crwydro ar hyd yr ystrydoedd am ddyddiau lawer yn haner newynu.

YNADON YN CWERYLA.. Yn heddlysLudlow, ddydd LInn, gwnaeth Syr C. Rouse Boughton, Downton Hall, ynad hedd wch, gais am archeb amddiffjrnol yn erbyn Mr J. Baddley Wood, Henley Hall, yntau yn ynad heddweh. Ym- ddengys fod y pleidiau wedi bod yn cweryla ynglyn a rhyw afon, a phan oedd yn myn'd o eglwys Middleton, ddydd Sul, haerid fod Mr Wood wedi defnyddio iaith anweddus at Syr Charles, ac iddo ei alw yn gelwyddwr dair gwaith. Dywedai Syr Charles ei fod yn ofni Mr Wood, a thybiai ond gofyn am sicrwydd i gadw'r heddwch y buasai yn fwy diogel. Rhwymwyd Mr Wood i gadw'r hedd wch. 4

SIR GAERFYRDDIN AR Y BLAEN. Mae Cyngor Sirol Caerfyrddin wedi gosod esiampl ardderchog i holl siroedd Cymru, trwy osod 500p i hyrwyddo addysg amaeth- yddol. Bydd 150p yn mynd at ddysgu gwneyd menyn a chaws; 150p at ysgolor- iaethau i ferched—rhai yn arfer trin llaeth a menyn yn ngwir ystyr y gair; lOOp at ye- goloriaethau i ddynion ieuainc yn gweithio yn weithrtdol ar y tir a'r lOOp arall i dalu am ddarlithiau, a rhaid i'r darlitbydd fod yn alluog i'w traddodi yn Gymraeg. Gobeitbio y bydd y tirfeddianwyr yn dod allan yn galonog i gefnogi y Cyngor Sirol, ac y cymer y fath gyrnewidiad le yn ansawdd menyu a chaws sir Gaer fel y bydd yu hawlio cael y pris uwchaf yn y farchnad.

PURWCH Y GWAED. --N,Iie itawer o'r clefydau a'r a-.hwvlder4\i y mae dyrii^n yn ddarostyDgedig iddynt, yn eu- wfcdig yn ystod misoadd yr haf, yn cael eu hachosi gau waed afiacli. Mae oerni a lleith- der y gauaf, a'r ymborth bras«ch sydfl vn angcnrhl3idiol i oj. ei gymeryd er cynul gwres yn ein cyrph, wedi gadael an-riharedd yn y gwaed. ac y mas \n rhaid ei syncud oa ydym am fwynhau ieehyd da yn y dyfoool. Mae gwaai afiach YI1 cael ei arddangos gau welwdcr, gwendid, y manwynaa, cornwydyii, toriadau ary croon, &c. Art ral ein hytitiflai-t ge gill ymwHccl cddiwnh yr anmhureddal1 hyn vn y gwnnwyn trwy agor gwythien yn y f aich a gollwng peth o'r gwaed anmbur allan, nm trwy gymciyd dog au mynych o frwm- btan, nea gyff.yriau e *i!l i bu>o j gwatd. Mewn caalyniad i ymchwiliadau a darcan- fydliadau meddygol, mas amryw ddarpur- iaeth u llvsionol f-t buro y gwaed as><uul anhwylderau yn met eu cyny i'r cyhoertd yn yr hor.. Ond tyetiolacih milcdd yn y wll\ hon a gwledydd eradl yw nad ors dim I cyffelyb i Qutniue Bitt 's Gw lym Evan at gyrh-eiii yr amcm hwn. Mae rtiai o faddyg- wla^ hon a gwledydd eradl yw nad o?s dim cyffelyb i Qutniue Gw lym Evans at gyrfe"e-*d yr amcm hwn. Mae rtiai o faddyg- on pen*f y dcyrDa- yu tyatio nad oes debyg i Quinine Bittsrs Gwitym Evans at buro y gwaed. C.»ir hefyd fod y meddyglyn enwo^ hwn yn uumhritiadwy me^n achosion o wen- aid. yn enwodig i wragedd a phlant, a pier- eonau yn deenreu gwtlla ar ol twymyn neu y cyil't:lyb t:C mcc wedi pr.fi yn hynod effeith- iol me.x-n achosion o'r fath, yn ogystal ag i adf^r north ac yni i rai yn dihoeni mewn llesg- edd ar ol ym3Sooind o'r clefyd poe.ius hwn. Mao miIoeJd yn ein fiwbtd a dystiant' i'%v wcrthfawredd a'i eff ithiolrwydd mewn achos- ion o'r f th. Rhoddwcll br/lwf aruo. he ar werth gan bob tteryllydcl mewn poteli 2s 9c a 4s 6c yr un, neu gellir ei gae yn ddidraul trwy y post oddiwrth y perch en* ogionQuinine Bitters Manufacturing Ce.. Limited, Llanelly, South Wales.

Dirt thinks itself the most abuse. When MATCHLESS CLEANSER SOAP i« used

I GWEINYDDE* GIAIDD. Dedfrydwyd gweinyddes brcfladol o'r enw [ Congdon yn Scarborocgh, ddydd Llun, i dri mis o garchar am1 ymosod ar un Miss Laugh ton j. ar yr hon yr oedd yngwein- yddu. 5

CAIS I DDIANCT Gwnaeth- carcharor gais i ddianc o gar- cliar Borstftli dydd Mawrth. Taniodd un o'r oeidwaid ar ei-ol, ae aeth yr ergyd trwy got y truan. Rhedodd i'r goedwig oedd yn agos, ond wedi cryn drafferth cymerwvd ef yn garcbaror gan ddyn ieuanc oedd newydd fyn'd i'r carchar fel swyddog.

FFRWYDRIAD YN MHORTHLADD LIS BORN. Ffrwydrodd berwedydd ar un o'r ager- longau yn mhorthladd Lisborn, dydd Llun. Chwythwyd yr agerlong; yn chwilfriw, a lladdwyd yr holl ddwylaw, chwech mewn nifer. Taflivyd corph un dyn i stryd yn y dref dros 200 'o latheni o'r porthladd, tra yr aeth un arall dros hwylbrenau llong oedd yu augor gerllaw.

JABEZ BALFOUR. Erbyn hyn y mae Jabcz Balfour yn rhwym i frawdlys yr haf a bydd y prawf, yn sicr, yn un o'r rhai pwysicaf, yn gystal a mwyaf dyddorol, a fu yn y deyrnas hon er's llawer o flynyddoedd. Cyhuddir ef yn gyntaf o dwyllo eymdeithas yr House and Land Investment o 19,000p; hefyd,o godi 4,000p o fe-rn pedwar mis cyn ei fethdaliad ac yn ddiweddaf,.o ddefnyddio, at ei wasanaeth ei hun, arian perthynol i'r Gymdeithas Adeil- adu. Heb ragfarnu yr achos, gallwn ddweyd fod golwg am weinyddu cyfiawnder i Balfour bellach.

CADW TAFARNDAI XX MON. Rhoddodd Syr Horatio Lloy1 ddyf irniad yn llys sirol y Wyddgrug. brydnawn Sad- wrn, mewn achos yn yr hwn yr oedd y diffynydd Joseph Norris, yn cael ei wysio gan adeiladyld: With roddi tystiMaeth dywedodd y diffynydd fod y wraig wedi co li yr holl arian oedd gauddi wrth gadw gwesty yn Amlwch. Wrth wneyd archeb, syl wodd ei Aurhydedd nad oedd yn ymddangos fod cadw tafarn yn fusnes yn talu yn dda. mewn rhanau o Ogledd Cyrura. Dywedlli y di- ffynydd fod cadw tafarndy yn Mon yn meddwl dinystr.

DYNES DEW MEWN HELBUL. Croesodd i Lerpwl, ddydd Llun, wraig dew o Belfast, yr hon, yn amlwg, oedd yn enill ei thamaid trwy ddangos ei bun mewn arddangosfeydd, &c. Y mddengys ei bod dros bum' ugain pwys ar hugain, a chafwyd helbul fawr iawn i'w chael o'r Prince's Stage i'r Pierhead. Ond o'r diwedd Jlwyddwyd i wneyd hyny. Ond sut oedd i'w chael i'r dref ? Wedi galw cerbyd pedair olwyn, cafwyd nad oedd modd gwthio'r wraig i mewn trwy y drws. Yna galwyd cerbyd dwy olwyn, ac wedi i amryw o ddynion fyn'd i d lal an ochr i'r carbyd i lawr, ac wedi gwthio anghyffredin ar yr ochr arall, llwyddvvyd i gael y wraig i mewn, ac aeth ymaith yn llawen.

CYNGHAWS 0 BENMAENMAWR. Yn yr Uchel Lys, ddydd Mawrth, gwrandawyd ar gynghaws ynglyn ag achos o Benmaenmawr. Ymddangosai Mr Bryn Roberts, A.S., a Mr S. T. Evans, A.S., dros yr erlynydd, a Mr Lloyd i amddiffyn. Apel ydoedd o achos gerbron Llys Sirol Bangor. Oynghaws am dresmasu a thynu i lawr wal ynglyn a ffordd y tn ol i'r tai yn Albert terrace, Penmaenmawr. Yr oedd yr erlyn- ydd Edwards wedi adeiladu wal oedd yn rhwystro i'r diffynydd ddefnyddio y ffordd. Tynodd y diweddai hi i lawr, a hawliai yr erlynydd iawn am dreamasu. Ond dyfarnai barnwr y Llys Sirol o blaid y diffynydd. Newidiodd eu harglwyddi y dyfarniad hwn, gan ddysgu fod gan yr erlynydd hawl i ddy- farniad o'i blaid. Felly caniatawyd yr apel gyda'r costau. Gdfynai Mr Lloyd am apel at Lys Uwch.—Y Barnwr Wright: Ie, yn Nghymru y mae hwn wrth gwrs (chwerthin). —Sylwodd Mr Lloyd fod y pleidiau yn frawd a chwaer.—Gwrthodwyd caniatau yr apel am naa gallai y llys, ag ystyried gwerth yr eiddo a sefyllfa y pleidiau, gymeradwyo ychwaneg o gyfreithio rhyngddynt. tY

C Y MAN FA DDIR WE S rOLLLEYN AC EIECONYDD. Ymgyfarfu Pwyllgor Cyffredinol y Gym- anfa ucbod yn y Town Hall, Pwllheli, prydnawn Mercher, o dan lywyddiaeth y Parch W. Thomas, llywydd y Gymanfa. Galwodd y llywydd sylw at absenoldeb y Parch O. L. Roberts, a'r brofedigaeth ehwerw oedd wedi ei orddiwes, sef marwol- aeth ei ,.uwyl briod. Gwnaeth y Parch J. R. Williams, llhydbach, sylwadau pellach, a phasiwyd cynygiad o'i eiddo yn cael ei eilio gan y Parch O. N. Jones, ar fod cyd- ymdeimlad y pwyllgor ar ran y Gymanfa yn cael ei anfou i'r gwr parchedig trwy law yr ysgrifenydd. Darllenwyd llythyr y Parch J. Eiddon Jones, a phenodwyd Mr D. R. Daniel i gynrychioli y Gymanfa yn Rhyl ar y 30ain cyfisol. Penodwyd y Parch J. J. Roberts (Iolo Caernarfon) i gynrychioli y Gymanfa yn Nghynhadledd U ndeb Dir- westol Merchod Cristionogol y Byd. Darllenodd y Parch O. N. Jones adroddiad manwl o aefyllfa y ty cyhoeddus yn Llan- gefni, pa un a ddangosai eglurder a manyl- rwydd mawr, Pasiwyd penderfyniad yn diolch i'r Parch O. N. Jones a'r pwyllgor p "0 am y gwasanaeth gwerthfawr oeddynt wedi ei wnevd, a phenderfynwyd fod y cyfryw adroddiad i gael ei argraffu. Penodwyd tri o aelodau yn bwyllgor i gyfarfod pwyllgor lleol Portmadoc i wneyd trefniadau ar gyfer y Gymanfa sydd i'w chynal yno yn Hydref nesaf. Enwyd y Parch O. N. Jones, Dr Rowlands, a Mr D. R. Daniels. Peuderfyn- wyd anfon deiseb o Gymanfa Lleyu ac Eif" ionydd yn erfyn ar i'r Llywodraeth wneyd yr oil a allent i basio y Mesur Dewisiad Lleol drwy y Ty y Senedd-dymor presenol. Y pwyllgor nesaf i ymgynuli am ddau o'r gloch yn N^uadd Drefol Pwllheli, ar y 12fed o Mchefin,

Nis gellir dweyd dim yn well am Scott's Emulsion na bod y canly'niadau, lie bynag y rhoddir prawf arno, yn llwyddianus. Y uiae Scott's Emulsion yn cryfhan, yn feddygin- aeth sier i rai sydd mewn gwendid. I blant ydd yn deneu ac yn wastio y mae yn llesol :IawTl. J Ffrwydrodd pylor yn Asenberg, West- phalia, dydd Sadwrn, mewn gwaith pylor, trwy i'r adeilad gael ei daro gan fellten. Mae 5,600 wedi arwyddo deiseb o blaid newid dedfryd Miller, llofru.dd Lerpwl. Yr oedd dros 10,000 o bersonau yn bres- enol yn y Royal Albert Hall, Llundain. mewn cyfarfod ardderchog o blaid Mesur De;,fisiad Lleol.

TE PERAIDD MAZAWATTEE. TE PERAIDD MAZAWATTEE. TE PERAIDD MAZAWATTEE. TE PERAIDD MAZAWATTEE. Mewn pacedi a tinau, Is 6c i 4-s ypwys, gan bob Grocers. SLEEP and REST for Baby Are out of the question when tortured and dis- figured with Eczema and other itching, burning, I, ind irritating skin and scalp diseases. A Single Application of the CUTiCURA REME= '3SHS will allord instant relief, permit rest and ileep, ard point to a speedy, permanent, and economical cure, when all else fails. Sold throughout the world. Price, CUTICURA) 2s. 3d.; "1 *9 So.4p, RESOLVENT, 2s. 3A. F. NEWBKKY & SONS4 t, Kinc; Edward-st., Ncwgate-st., London, E. C. n C^r- Kverv Skin Disease." 72 pa^es. frs«.

— PELLSEINTDD RLIAD. Dyfeisiodd dyn yn Iowa gynllun newydd a. rhad o estyn y pellseinyr ar draws y wlad ac o fferm i fferm. Yn lie codi polion gynalY gwifrau arfachog sydd gan yr am- aathwyr yn can eu tiroedd i mewn a phan yn dyfod at ffordd neu glwyd, yn rhede £ gwifr drydanol dan y ddaear, ac yn ei chysylitu a'r wifr gyffredin yr ochr arall i'r ffordd. Dywedir fod hwn yn ateb y dyben yn rhagorol.

BLINGO DYNION YN FYW. Parhau i ymddwyn yn ysgeler tuagat, y bobl dduon y mae y bobl wynion yn Unol Dalaethau yr America, trwy eu lynchio. Ychydig ddyddiau yn ol, yn Elaville, swvdd Madison, talaeth Florida, arteithiwyd tri o Negroaid yn y dull mwyaf barbaraidd y gellid meddwl am dano. Ychydig ddyddiau yn flaenorol, yr oedd geneth ieuanc wen, ddeunaw mlwydd oed, a'i henw Marie Arm- strong, wedi ei dal, a'i chyuieryd ymaith, tra yr ydoedd hi yn myned drwy goedwio- yn agos i'r lie yr oedd hi yn byw ynddo. Yn ddilvcol, darganfyddwyd ei chorph llofruddiedig. Rhoddid ar ddeall fod darnau i o groen du wedi eu cael o dan ewinedd ei I bysedd. Daliwyd Negro, yr hwn yr oedd olion ysgryffiniadau dyfniou ar ei wyneb, a 1 chyfaddefodd y cnaf hwn ei fod ef a d'iu arall wedi cadw yr eneth brydweddol mewn bwthyn am un awr ar bymthe^ ar hugain, gan ei darostwng yn y modd mwyaf cywil- yddus. Daliwyd v ddau negro arall hefyd, gan ei darostwng yn y modd mwyaf cywil- yddus. Daliwyd y ddau negro arall hefyd, ac yna pr surodd haid o bobi wynion gyda'r tri 1 ). otb heb fod neppcll o'r divtian. Yno blingwyd y tri yn fyw. Wedi byny, tywalltwyd arnynt vitric acid, a dodwyd hwy ar bentwr o ffagodau sychion, y rhai a I daniwyd, a gwnaed hwy yn lludw.

DRlLLIAU AGERLONG FIRENGIG. I COLLI 80 0 FYWYDAU. Clywodd cwmni agerlong Ffrengig, ddydd Mawrth, fod agerlong o'u heiddo, o'r enw Dom Pedro," wedi colli ar lanau gogledd- orllewinol Yspaen, yn agos i Carril. Yr oedd ar fwrdd y Hong oddeutu pedwar ugain o deithwyr, a naw a deugain o ddwy- law. Yn ol y pellebron byr a dderbyniwyd ganddynt yn yst id y dydd, ymddengys fod y cadben a nifer o'r dwylaw ac ;o'r teithwyr wedi eu hachub, ond fod y lleill—oddeutu 80 mewn nifer—wedi boddi. Llong yra- fudol ydoedd y Dom Pedro," a hwyliai yn rheolaidd rhwng Harve a La Plata er ei mordaith gyntaf yn Ionawr, 1879. Cludai ymfudwyr o Ffrainc ac Yspaen i Argentina, a dychwelai gyda chit: rhewedig. Yr oedd ei chadben yn un o swyddogion mwyaf profiadol y cwmni. Gadawodd y Dom Pedro Formes Point ar yr 20fed, a galw- odd yn Bordeaux a Papages. Yr oedd yn bwriadu gaiw yn Carril, lle'r oedd 200 o ymfudwyr i Ddeheudir America yn aros am dani. jYmddengys i'r agerlong daro yn erbyn craig oedd yn cael ei gorchuddio gan y m6r, ac i'r peirianuau ffrwydro pan lanwal a dwfr. Suddodd yn ddiatreg. 11

SEFYDLIAD IUDDEWIG YN AFFRICA. Dywed y minteioerld sydd wedi dych- welyd o'r Sahara, yn Ngogleddbarth Affrica, i Benchazi, fod nifer o farsiandwyr Iuddewig o Morocco ddeheuol wedi cyrhaedd i Tirn- buctoo, ac mai eu bwriad ydyw ymsefydlu ac agor ystordai yno. Yn yr amser a aeth heibio, yr oedd penboethni crefyddol yn tfynu yp Timbuctoo, fel na feiddiai nac Inddew na Christion fyw yno. Erbyn hyn y mae yr amgylchiadau wedi newid yn hollol, a rhoddwyd derbyniad croesawgar i'r marsiandwyr hyn gan y llywodraethwyr Ffrengig a'r bbUa, Hell faer y ddinas. Addewid eu hamddiffyn, a rhoddi pob calondid iddynt i gario eu hanturiaethau masnachol yn mlaen, Bwriadant geisio "eu nwyddau o Senegal, a'u dosbarthu dros "yr oil o orllewinbarth y Soudan, yn ngofal minteioedd yn croesi ar hyd y tir gyda chamelod, ac mewn agerlongau ar hyd yr afon Niger. Dywedir mai Timbuctoo ydyw y ddinas gyntaf yn y Soudan yn mha un y mae Iuddewon wedi ymsefydlu.

TE PERAIDD MAZAWATTEE TE PERAIDD MAZaWATTEE TE PEKAIDD MAZAWATTEE TE PERAIDD MAZAWATTEE Lrrocer. TE PERAIDD MAZAWATTEE Mewn pacodi a tiuiau, Is 6c i 4s y pwys, gan bob Lrrocer.

TE PERAIDD MAZAWATTEE TE PERAIDD MAZAWATTEE TE PERAIDD MAZAWATTEE TE PERAIDD MAZAWATTEE Mewn pacedi a tiniau, Is (3c i 4s y pwys, gan bob t grocer. (;W' ¡/ oJ rn j|ggl@llgfg9MB§ ¡ ;.ù UfLj | Wash I S Themselves 8 JH Jl and' save your time g when Titan Patent Soap is used It ftp drives out the dirt ]U|i S without rubbing, y&j and the clothes wjir i^l|) much longer. | | itani PATENT I Soap i (. ifjl makessplendid lather, 46' and is soft and pleasant /fek 'I to the skin. 19., l1í&1 & Jl'' ',?" IJ ,J ('l .v.?..¿, 2r f ';I "llit r- '1¡; ;): !I'( r\\ 9: jjjtf m li 8.. l^t It Whitens Linen with- -yi out sunshine or chemicals, and #makes flannels and woollens soft and fieecy. X. m Excellent for colored and dyed ardclcs, and specially Viiy suited to silk goods, which it leaves in perfect condition. For all Domestic pur- "> yfl poses Titan Soap is un- equalled and the most economical in the market, Try it § !§ and Prove It I S i%> SOLS MANUFACTURERS— fgh The Liverpool Patent Soap Company, Limited, jL LJVSRPCOL. m fz .;l: :{ feri in m ;1.1"y 1'h :'5ti 1j!¡.t>f¡\ii.) ;)\ ';ll-:f"\ I; r

PENBLWYDD Y FRENHINES. Cyhoeddwyd y rhestr o urddau a gyf- Iwyuodd y Frenhiues ar ddydd pen ei blwydd, nos Weuer. Ni ridyrchahvyd neb i fod yn bendefigion. Gwnaed Arglwydd Leigh a. Syr Henry Loch yn aelodau o'r cyfriu-gynghor; Mr Brunrer, A.S., Mr David Dale, Darlington; Mr William Dunn, A.S. Mr R. D. Bolt, Lerpwl a Mr J. Watson, Lanark, yn farwnigiaid a'r Mil Walter Besant, W. M. Conway, Christopher Furness, A.S.; M. J. Haunen, Consul cyif- redinol yn Shangai; Henry Irving, W. Karslake, A.S.; Joseph F. Leese, A.S., Cof- iadur Manchester; George CliarJes Mason, Lewis Morris, y bardd; a Kobert Pullau, Dr Robert Puilan, Dr W. H. Russell, yn farch- ogion. Gwneir y Cadfridog Arglwydd Roberts yn Faeslywydd.