Y Drych

EH YFEL YN EWBflP Y KAISER YN CAU AR Y W ASG.- CWYMP LEMBERG. Y FFRANCOD YN CYMERYD CYF- UNDREFN 0 WARCHFFOSYDD GERMANAIDD. SAETHU YS- BIWR GERMANAIDD YN NHWR LLUNDAIN.—D. LL. GEORGE YN GWTHIO YN MLAEN Y PEIJUANT NEWYDD. — DICHELL Y GER- MANIAID. Cymdeithasolwyr yn awr yn dechreu Chwyrnu.—Prydain yn myned yn fwy uenderfynol o hyd. Yn y wasg, ddydd Mercher, ym- ddangosai Germani fel pe yn dechreu gweled goleu rheswm, oblegid hysbys- id fod y Kaisser wedi atal cyhoeddiad y Tageszeitung, drwy geg yr hwn y llef- arai Count Reventlow rai o'i bethau mwyaf ynfyd. Nid oedd dim yn rhy greulon i'r gwr hwnw gefnogi a chy- meradwyo drwy ei bapyr. Magai gas at America, ac at yr holl fyd, a theim- lai Germani o'r diwedd y gwnai fwy o ddrwg pag o les, a rhoddwyd y cauad arno. Bob dydd y gwelir yn y papyrau dyddiol anwireddau o bob math, a di- au fod dyben arbenig i lawer o hon- ynt. Pala Germani ac Awstria lawer o gelwyddau gyda'r amcan o ddych- rynu y gwledydd anmhleidiol rhag ym- uno a'r Cyngreirwyr. Yn y wasg foreu dydd Iau hysbysid enciliad y Rwsiaid o Lemberg, prif- ddinas Galicia yn Awstria, a gymer- wyd naw mis yn ol. Ni wnaeth y Rwsiaid ymgais i'w dal, ond encilias- ant gyda'u holl adnoddau, a gadael y lie yn wag. Felly saif Rwsia yn ei pherthynas ag Awstria fel ag oedd ar gychwyniad y rhyfel. Symudiad nes- af Germani ac Awstria fydd gwneyd ymosodiad arall ar Warsaw, yr hon y methodd o'r blaen a'i chyraedd. Can- olbwyntia Rwsia ei holl allu yn awr i amddiffyn ei ffiniau ei hun, y rhai sydd yn gryf iawn. Hysbysir mai bwriad y Kaiser ac Ymerawdwr Aws- tria yw cyfarfod ar fyr yn Lemberg i ddathlu y fuddugoliaeth. Yn ol yr adroddiadau o Paris, colli tir y mae y Germaniaid o amgylch Ar- ras ac yn Alsace, y Ffrancod wedi cy- meryd yr oil a elwir yn "Labyrinth," sef cyfundrefn fawr o ffosydd y treul- iodd y Germaniaid lawer o amser er's naw mis i'w cryfhau, a'u gwneyd yn annghyraeddadwy. Ymwthiodd y Ffrancod yn mlaen hefyd gryn dipyn yn Alsace, yn ngolwg yr afon Rhein. Enill tir y ¡y"e y fyddin Brydeinig- Ffrengig yn y Dardanelles, a dysgwyl- ir y newydd bob dydd o hyn allan am gwblhad y gwaith yno o gael medd- iant o'r orynys. Rhyw filldir neu ddwy sydd yn aros rhwng y fyddin a chymeryd Gallipoli ar lan Mor Mar- mora. Gwna hyny yr orynys yn eiddo y fyddin, a dyogelir tramwyaeth y llongau i fewn drwy y culfor. Ddydd Mawrth gwnaed ymosodiad buddugol- iaethus ar rai o ffosydd y Tyrciaid. Ddydd Mercher, saethwyd ysbiwr Germanaidd yn Nhwr Llundain. Yn Tachwedd diweddaf, cyfarfu y Ger- man Carl Hans Lody a'r un dynged yn yr un lie fel ysbiwr. Atafaeliwyd y Muller hwn yn nghyd ag Anton Kuepferle, yr hwn a gaed wedi ym- grogi yn ei gell yn y carchar ychydig amser yn ol. Y mae German arall yn y ddalfa eto o'r enw Robert Rosen- thal. Nos lau, Meh. 24, yn y Madison Square Garden, New York, yr oedd Bili Bryan mewn meillion, yn nghanol y Germaniaid, yn siarad am heddwch yn nghanol pleidwyr rhyfel o'r dech- reu, a rhai oedd a'u bryd ar orchfygu y hyd er's Dum mlynedd ar hugain, ac wedi parotoi yn helaeth iawn ar gyfer yr ymdrech. Yn y cyfarfod yr oedd llysweision Germani, Awstria a Thwr- ci yn llenwi seddau o anrhydedd a pharch. Yn y wasg ddydd Gwener hysbysid fod Prydain yn myned ati o ddifrif o hyn allan dan symbyliad a chyfar- wyddyd D. Lloyd George i droi allan gyflawnder o foddion rhyfel, a theim- lir yn ymddiriedol na fydd prinder mwy ar ol hyn. Dadleua rhai mai diffyg trefn a ffynai hyd yma, a bod digon o ddwylaw yn barod i ymgy- meryd a'r gwaith. Cydnabyddir mwyach fod y dyn iawn (sef D. LI.) wrth y gorchwyl grymus. Agorwyd 200 o swyddfeydd y dydd o'r iblaen i gyflogi gweithwyr a'u trefnu i fyned am y gwaith pwysfawr o amddiffyn y deyrnas. Gelwir pawb i'r llinell weithio i gyflawni angenrheidiau y llinell danio. Ar ei ffordd i Germani drwy Nor- way, ataliwyd y Hong a ddygai Dr. Dernburg, ac wedi ei chadw yn Kirk- wall, Ysgotland. un noson gadawyd hi i fyned ar ei thaith. Dywedir mai'r amcan oedd chwiJio pac y Dr. er cael gweled a oedd rhyw ddrwg i fyny ei lawes. Bu y Dr. yn o ddiwyd a thaf- odrydd yn America, a'r diwedd fu iddo gael rhybudd dystaw i fyned adi-ef. Er nad oes llawer o adroddiadau o symudiadau y fyddin Ffrengig yn ngogledd Ffrainc ac Alsace, amlwg yw fod y Germaniaid yn colli tir yno yn raddol ac mai anobeithiol yw eu hachos oddigerth iddynt gael adgyf- nerthion cryfion ar fyr. Symuda y Ffrancod hefyd yn mlaen yn Alsace, a bygythir cwymp Colmar. Daeth y newydd o Basel, Yswitzdir, ddydd Gwener, fod y Germaniaid ar encil yn Alsace. Wedi cyhoeddiad y rhyfel rhwng yr Eidal a'r ddwy ymerodraeth, cauwyd pob-porthladd yn Mor v Canol- dir yn erbyn Germani ac Awstria. Atelir gwybodaeth allan o Awstria yn o lwyddianus, ond y ffaith yw y rhaid fod cryn newyn ymborth yno. Nid yn unig y mae ymborth yn brin, ond y pr'siau yn uchel iawn. Un ddichell gyfrwys o eiddo y Ger- maniaid yw taenu celwyddau drwy y wasg i gadw gwledydd bychain Ewrop mewn ofn, fel na wnant ddim i gy- northwyo Prydain, Ffrainc a Rwsia. Ymddengys v celwyddau hyn yn awr ac eto, a digon hawdd yw gwybod mai celwyddau ydvnt. Dvddiant y cel- wyddau hyn o Paris, Llundain a Petrograd, Rwsia, er v gwneir hwy yn Germani neu America. Y mae Ger- maniaid America am eu bywyd yn llunio anwireddau i ddylanwadu ar v meddwl Americanaidd ond yn ofer. Y celwydd wasgerid ddydd Sadwrn yn y wasg Americanaidd oedd fod IS corff milwrol yn Germani yn troi allan i faes y gwaed i ddau gyfeiriad. Gan fod y nwy yn diffygio. trv Germani ei Haw eto at gelwvdd fel offervn evfleus. Ddiwedd yr wythnos, hysbysid Tod y fyddin Germanaidd-Awstriaidd wedi treulio ei hun allan erbyn cvraedd cyffiniau Awstria, a'i bod wedi ei hatal gan y Rwsiaid. Fel v dywed awdur- dodau ar y rhyfel, nid vw cymeryd meddiant o Lemberg yn fawr o gy- morth i'r Germaniaid a'r Awstriaid. Aent hwy yn mhell oddiwrth eu cyf- lenwadau, tra yr agoshaai y Rwsiaid at eu llinell gyffiniol hwy a'u cronfa o nwyddau rhyfel. Un newydd dyddorol a gyhoeddid d diwedd yr wythnos oedd fod y Cym- deithasolwyr d"wy Germani yn de- chreu ynhyfhau, yr hyn a brofa yn ddiau fod awdurdod y Kaiser yn myn- ed dan gwmwl. Pan dorodd y rhyfel allan, ni feiddiai neb agor ei enau yn erbyn y Kaiser a'i gethern filwrol, ond v dyddiau diweddaf hyn y mae y blaid Gymdeithasolaidd yn dechreu teimlo fod eu gwlad yn carlamu i gyf- eiriad dinystr, a'i fod yn ddyledswydd i wneyd rhywbeth i'w hatal. Ebe Dr. Liebknecht yn v Reichstag (Senedd) y dydd o'r blaen. "Y mae y boibl gyda ni, ac y mae y bobl am heddwch." Siaradai amryw i'r un cyfeiriad. ac hi lefarai gweision y llywodraeth mor bend,ant a haerllug a'u harfer. Brydnawn Sadwrn, gwelid y ddau newydd gyda'u gilydd, sef ataliad y Germaniaid a'r Awstriaid gan y fydd- in Rwsiaidd, ac a1)e1 y Cymdeithasol- wy Germanpidd am heddwch. Gwnaed yr anel hwn yn y cyhoeddiad Cymdeithasolaidd yn swyddogol gan gynrvchiolwyr penaf y blaid, yr hyn a. arwydda yn ddifeth fod y bob! Grr- r>^anaidd wedi alaru ar y rhyfel. Yr oil a all Gei'irani ddvsgwyl bellach vw ei ei hun. Y mae ei go- baith am fyd-reolaeth wedi esgyn i fyny yn fwg a disgyn yn llwch. Yn y wasg foreu Sul, adroddid am wrthdafliad y fyddin Germanaidd- Awstriaidd gan y Rwsiaid ar lanau yr afon Dniester, ond pery y wasg i son rnai bwriad y Germaniaid yw symud yn mlaen am Warsaw, prifddinas Poland yn Rwsia. Gwnaed y symud- iad hwn o'r blaen pan oedd Germani yn gryfach nag yw heddyw, a meth- wyd. Cynyddu y mae y penderfyniad yn Mhrydain a Ffrainc i ymladd a gorch- fygu Germani yn llwyr, unwaith am byth. Rhyw haner cysgu y bu Shon Darw hyd hyn, ond y mae arwyddion heddyw ei fod yn dechreu ymysgwyd a rhwbio ei lygaid. Y mae Shon a'i iblant yn dda am lawer o ymdrech eto. Bwriada ychwanegu 50,000 at y llynges. Y mae yn y llynges yn barod 250,000. Y mae clawdd uchel ac en- bydus rhwng y Kaiser a byd-reoiaeth. Y mae D. Lloyd George o'r diwedd wedi llawer o ymdrech yn dechreu gwneyd i olwynion trymion neiriant cyflenwi defnyddiau rhyfel-defnydd- iau tan a brwmstan-droi, ac addewir d'.gon ar fyr. Y mae wedi cael pen- aethiaid undebau llafur drwy y wlad hefyd i gymeryd dyddordeb yn amddi- ffyniad y deyrnas. Y mae rhai blaen- oriaid Ilafur hyd yn ddiweddar. wedi bod yn gwirioni ac vn g()od rhwystr- au ar ffordd y llywodraeth. Prin oedd y newyddion foreu dydd Llun. Hysbysid fod cyngorwyr Ger- mani mewn cyfyngdra beth i'w wneyd i ateb Nodyn olaf yr Arlywydd Wil- son; y naill iblaid am ymgymodi a'r llywodraeth yn Washington, a'r llall am barhau i stiddo llongau teithwyr. Hysbysid hefyd fod yr Eidal yn bwr- iadu anfon rhan o'i llynges i'r Dar- danelles i. gynorthwyo yn narostynsr- iad Twrci. Cymysglyd oedd yr adrodd- iadau o Ogledd Ffrainc. ond delid yn mlaen i adrodd fod y Rwsiaid yn en- cilio yn ol dros ei chyfflniau o Galicia. Bygythir ymraniad difrifol vn Ger- mani rhwng y blaid filwrol a'r Cym- deithasolwyr. Cymer y wasg yn Ber- lin yr ochr gyferbyniol i anel y Cym- deithasolwyr ymddangosodd yn y "Vorwaerts," ac ystvriant y mudiad yn ddisynwyr. Hysbysir eto fod Bili Bryan yn cychwyn ar el daith i hedd- ychu y byd, a choffa i ni ymgyrch Don Quixot gynt. Dysgwylir cryn lawer y dyddiau hyn wrth y fyddin unol ar y Dardanelles, a darogenir y bydd cwymp y caerfeydd hyny yn ddechreu y diwedd. Yn y wasg ddydd Mawrth, hysbysid fod yr Eidal yn anfon rhan o'i llynges i'r Dardanelles, ac ymddangosodd bryseb o Copenhagen yn adrodd am y Kaiser ar faes y gwaed yn Ngogledd Ffrainc yn wylo uwch ei filwyr 11a dd- edig, gan dystio nad ei waith yw y rhyfel. Hysbysid héfyd fod y German- iaid yn bwriadu i'r Belgiaid gael medi eu meusydd, ar y rhai y dysgwylir cnydau go dda. Y mae amryw ar- wyddion y dyddiau hyn fod Germani yn ymbwyllo, ac yn dod i'w synwyr. O'R PAPYRAU CYMREIGr. "Lord High Explosive," dyma'r teitl rydd "Punch" i Mr. Lloyd George ar ei benodiad i'w swydd newydd. Mae nifer o filwyr o Abertawe wedi colli eu bywydau ar faes y gad y diwrnodau diweddaf. Cyfrifir fod dros 12,OCO o wyr y dref yn y fyddin. Coleg Aberystwyth ddanfonodd fwyaf o'i fyfyrwyr i'r rhyfel, Coleg Bangor yn ail, a Choleg Caerdydd yn drydydd. Dau bregethwr oedd mewn gwisg filwrol yn Nghymanfa Gyffredinol v M. C. yn Llundain-y Parchn. John Williams, Brynsiencyn, a Ceitho Davies. Crogwyd pedwar o filwyr India yn Meerut, ychydig amser yn ol, am wrth- od hysbysu'r awdurdodau o deyrn- fradwriaeth yn erbyn y Wladwriaeth, a hwythau'n feddianol ar y wybod- aeth. "Dim ond i unrhyw ddyfl waeddi nerth ei ben y gair 'German' mae'n sicr o greu aflonyddwch dychrynllyd ar unwaith." Dyna dystiolaeth Ynad Heddwch Marylebone. "Mae'r bwledi yn disgyn fel reis mewn priodas," felly y desgrifia un milwr ergydion y gelyn, ond dywed fod ei gyd-filwyr yn fechgyn ardderch- og, ac yn ddeiliaid o'r wlad oreu dan haul.. Mae dros 1,500 o Wesleyald Cym- t reig yn perthyn i'r fyddin a'r llynges. Dywedai y Parch. P Jones-Roberts, caplan yr enwad, fod ymddygiad y rhai sydd dan ei ofal ef yn bob peth ellir ddysgwyl. # Cyn diwedd mis Mehefin bydd holl adranau y Fyddin Gymreig wedi eu symud i wahanol wersylloedd. Bydd- ant oil yn mron yn trigo mewn pebyll neu fwthynod rhagllaw. Yn awr y mae y galw am wasanaeth caplaniaid yn dechreu. Tra yn trafaelio gyda'i gariad yn un o'r omnibuses yn Putney y nos o'r blaen, disgynodd milwr o'r enw Cliff- ord Jones, 32ain oed, i lawr yn farw. Perthynai y trancedig i'r Queen's Westminsters, ac yr oedd newydd ddy- chwelyd o'r ffrynt wedi ei glwyfo yn ei ben. Ychydig amser yn ol yr oedd milwr Cymreig yn gorwedd yn wael mewn ysbyty, ac ar brydiau yn ddyryslyd. Aeth y caplan yno i edrych am dano, a siaradodd yn dyner wrth y claf. Pan ar ymadael gofynodd y caplan: "Oes yna rywbeth allaf fi wneyd i chwi?" Edrychodd y claf ar lawes y caplan, ac atebodd: "Gofynwch i'r gweinidog ddyfod yma i edrych am danaf." Yr ydym wedi clywed am ami i weinidog wedi ymuno a'r fyddin fel Caplan, ac am fwy na hyny yn ym- geiswyr am y swydd yma ac acw, ond y Parch. George Thomas, (B. A., Gwdig, Abergwaen, yw un o'r rhai cyntaf i ymuno fel milwr cyffredin. Mae wedi cael caniatad gan ei eglwys i absenoli ei hun, ac y mae wedi ymuno fel mil- wr a'r Royal Garrison Artillery. Mab vw Mr. Thomas i Mr. Thomas Thomas, gynt "official receiver," Caerfyrddin. Yn un o drefydd y Gogledd, daeth y rhingyll milwrol i gvfarfyddiad a mab a merch yn nghwmni eu gilydd. Yn gweled fod y mab yn ddyn ieuanc tebygol. gydag ysgwyddau ysgwar, ataliodd hwynt, a gofynodd i'r ferch ieuanc a fuasai yn rhoi ei bachgen i'r fyddin. Edrychai v dyn ieuanc yn an- nghvfforddus, ond atebodd yr eneth ar unwaith ei bod eisoes wedi rhoi dau i'n fyddin, ac yn pier y gallai v swyddog milwrol adael iddi v trydydd. Mae canoedd lawer o Gvmrv yn y rhyfel sydd yn myned yn mlaen ar y Cyfandir, ac nid oes dim yn rhoddi rriwv o bleser iddynt na chae] vnrgom neu bregeth gan weinidosr o Gymru. Gofynai un y dydd o'r blaen yn Ffrainc i rai o'r Cymry oedd yn v trenches a fuasent yn hoffi iddo gario rhyw genadwri i Gymru, pryd yr ateb- asant mai y peth goreu ar y ddaear a fuasai cael "Brynsiencyn" i'w plith, a chael pregeth ganddo. Diameu y calff eu dymuniad ei sylweddoli yn bur fuan, gan y dywedir y bydd Mr. Wil- liams yn myned i Ffrainc. Mae yn awr tua 24 o filwyr clwyf- edig yn yr "Edward Malam Home" yn Deganwy, yr hwn a ddefnyddir fel ys- byty, a dysgwylir rhagor eto. Rhodd- ant hanes dyddorol, er ei fod hefyd yn ddifrifol, am y brwydrau poethion y buont ynddynt yn St. Julien, Neuve Chanelle, Ypres, a manau eraill, Dangosir llawer o edmygedd o honynt; a gwelir hwy un dydd yn myned i'r wlad mewn motor car a'r diwrnod arall mewn motor boat ar yr afon ar gost personau hael a charedig. Salf yr Home ar dir uchel uwchlaw afon Conwy, ac y mae y golygfeydd oddi yno yn ardderchog. Ca'r milwyr dewr fwynhad wrth wella, ac y maent yn awyddus i erael adferiad er mwyn myned eto i'r ffrynt. ♦»»

YM0FYNIA3 Am gyfeiriad Richard E. Jones, Owen E. Jones a Miss Ann Jones, gynt o Middle Granville, N. Y. Cyfeirier y manylion i John E..Tones, Bridge- water, N. Y.

Ymgom AM Seattle First [Mortgages RHIF 2. John.—Dydd da, William. Da genyf eich gweled. Mae genyf lot o bapyrau oddiwrth Joseph E. Thomas, Seattle, yn dweyd am ei Mortgages. Prin yr wyf yn eu deall, ac y mae genyf lot o gwestiynau i'w gofyn i chwi yn eu cylch. William.—O'r goreu, John; ewch yn mlaen. John.—Beth ydyw Mortgage, Wtl- liam ? William.-Y,n fyr, gweithred gyf- reithiol yn cael ei gwneyd gan fen- thycwr arian, yn yr hon y mae yn gwystlo e1 dy, neu el dir yn sicrwydd am yr arlan a fenthycir ganddo yn nghyd a'r Hog ydyw Mortgage. John.—Dydw i damaid nes i ddeall eto. Rhowch dipyn o 'sponiad mwy plaen I mi, Williaqn bach. William.—O'r goreu, dyma fo. Mae arnaf eisieu benthyg mil o ddoleri. Mae genych ohwithau fil o ddoleri i'w rhoi ar log, ond mae arnoch eisieu sicr- wydd y cewch eich arian yn ol. Mae y ty acw yn werth tair mil o ddolerl, ac yn ddiddyled. I roddi y ty 8.CW yn eicrwydd i chwi am eich arian, yr wyf yn tynu allan bapyrau sydd yn rhoddi yr hawl gyntaf i chwi yn y ty. Gelwir y papyr hwn yn Mortgage. Mae y Mortgage neu y piapyr hwn yn cael ei gofrestru ar lyfrau y sir. Gallaf werthu y ty cyn pen yr wythnos, ond bydd eich mil doleri chwi yn erbyn yr eiddo pe y gwerthid ef ddwsin o welth- iau, a rhaid talu yr arian i chwi cyn y bydd yr eiddo yn glir: rhaid i chwith- au ei ryddhau wedi i chwi gael eich arian. John.—Go dda wir. Yr wyf yn deall hynyna; ond sut y gwn i fod y ty yn ddi-ddyled I ddechreu. William.—Mae genyf yr hyn a elwir yn abstract o'r Title, a dengys hwn yn fanwl nad oes dim yn ei erbyn. John.—Dyma hi eto. "Abstract o'r Title." Be' yn y byd ydyw hwnw? William.—'Does dim amser i'w eg- luro yn awr. Pan gwrddwn y tro nesaf ceisiaf wneyd hyny. Ydych chwi'n cadw'r drecsiwn, John? John.—0 ydwyf, dyma fo— Joseph E.Thomas, MORTGAGE BANKER, log CHERRY ST., MA71MX WAUL

Fair Haven. -1 Mehefin 26ain.-Fe etholwyd y swyddogion canlynol am y chwe mis dyfodol gan Gyfrinfa Owain Tudur: Uwch-lywydd, O. H. Owen; Is-lywydd, Robert G. Williams; trysorydd, R. O. Griffiths; ysg. cof. a goh., Llywelyn Lloyd; ysg. arianol, D. Owen; prif oruchwyliwr, Wm. R. Hughes: arwein- ydd, Inigo Closs. gwyliwr mewnol, T. L. Roberts; gwyliwr allanol, Ellis Thomas. Gwnawd casgliad trwy y chwarelau a'r ardal i'r brawd Solomon W. Thom- as, yr hwn sydd wedi bod yn analluog i weithio er's wyth mis a chasglwyd dros gan doler iddo, yr hyn sydd yn profi fod y brawd yn boblogaidd yn yr ardal. Bu y Parch. J. D. Owen yn pregethu yn Blissville boreu Sabboth, ac yn ei eglwys ei hun yn yr hwyr, yn nghyd a rhanu yr ordinhad o Swper yr Ar- glwydd. Mae y brawd ieuanc Idwal Owen yma o Montreal ar ymweliad a'l rieni, Mr. a Mrs. Hugh Owen. Nid yw ei ieehyd yn dda, ond mae yn gwella dan awelon mynyddOedd gwyrddion Vermont.—B. L.

NEW YORK A VERMONT UTICA, N. Y., Gorph. 1, 1915.— Bydd y Parch. J. Isaac Hughes yn pre- gethu yn Floyd !brydnawn a hwyr y Sul nesaf. -Treuliodd Mrs. Margaret R. Ait- ken, nyrs yn y Thanksgiving Hospital, Cooperstown, N. Y., ychydig ddyddiau yn ymweled a'i thad, Wm. W. Roberts, 318 Sunset Ave. —Mae Ivor, mab Mr. a Mrs. Wm. H. Jones, 1018 Brinckerhoff Ave., wedi myned i fyny i West Pawlet, Vt., at ei ewythr a'i fodryib i dreulio ychydig wythnosau, a chlywsom ei fod yn mwynhau ei hunan yn dda. —Y dydd o'r blaen. aeth Miss Edith M. Jones, 6 Johnson Park, i ysbyty St. Luke's, ac o dan gyllell y meddyg yno. Da genym glywed ei bod yn dod yn mlaen cystal ag y gellid dysgwyl ar hyn o bryd. Mse llu o gyfeillion Edith yn dymuno iddi adferiad buan. Yn ddiweddar, cyfarfyddodd Mar- garet. geneth fach Mr. a Mrs. Wm. Davies, 1007 Morris St.. a damwain dost i'w braich, a derma y m-eddyg yn 'compound fracture.' Gweinyd-d- wyd ami gan Dr. Hyzer Jones, ac y mae yn dod yn mlaen yn rhagorol dan ei ofal medrus. -.Dal yn bur wael v mae Mrs. Jones, congl Steuben Street ac Addington Place, priod v diweddar Hugh Jones (Dolwyddelen gynt). Y mae'r tywydd yn ddiweddar wedi bod yn bur oer, ac yn anfanteisiol i gleif- ion hybu ryw lawer. Hvderwn v c-aiff g-orli allan ychydig eto gyda'r tywydd braf ydym yn gael. —Nos Sadwrn diweddaf, yr oedd cor meibion yr Haydns yn cynal cyng- erdd yn yr awyr agored yn Little Falls. N. Y., ac yr oedd yn gvngerdd llwyddianus. Ar ol y cyngerdd, cvf- ranogodd y bechgyn o wledd ragorol oedd wedi ei darparu ar eu cyfer yn yr Elk's Club, ar orchymvn Congress- man Homer P. Snyder, efe yn edmvg- vdd mawr o'r cor. Nos Tau, bydd y cor vn canu yn Ilion. —^Rhoddwvd recital gan ddysgybl- ion cerddorol, Miss Grace Evans, 1207 Dudley Ave., yn ei chartref nos Lun diweddaf. Cafwyd unawdau a deu- awdau, lleisiol ac ar y berdoneg, yr oil o'r dysgyblion yn gwneyd gwaith rhagorol, ac yn dangos gwaith dyfal a. chywir ar ran eu hathrawes a hwy- thau. Llongvfarchwn Miss Evans ar Iwvddiant a chynydd eu dysgyblion. —Daeth gair o Gymru i'r ddinas yma yn hysbysu farw y ce.rddor adna- bvddus Cadwaladr Rc-berts (Pencerdd Moelwvn). arweinydd cor meibion poblogaidd y Moelwyn. Bu y cor ar daith drwy y Talaetbau, a'r adeg hono gwnaeth Cadwaladr Roberts gyfeillion a'i hedmygent ac a'i parchent yn fawr. Cafodd gystudd trwm, a bu mewn sanitarium am amser pur faith. Bydd genym fwy o fanylion yr wythnos nesaf. Y mae cydymdeimlad Cymry America yn ddiau a'r teulu, ac yn neillduol a'i frawd, Wm. Samuel, yr hwn gyda ei deulu sydd yn hyw yn ein dinas, efe heb weled ei frawd er yr adeg yr oedd yn y Talaetbau ar daith gyda'r cor. I Diwrnod v Plant vn Bethesda. Nos Sul diweddaf, y cynaliwyd y Children's Day Exercises yn Bethesda, a mawr ganmolir gwaith y plant. Yn ystod y gweithrediadau cafwyd an- erchiad gan y gweinidog, y Parch. W. Caradog Jones, D. D., a rhoddai gan- moliaeth i waith y plant, a swyddog- ion ac athrawon yr Ysgol Sul. Llyw- yddid y cyfarfod gan David John Jones, arolygydd yr Ysgol Sul. Hys- byswyd enwau y dysgyblion anrhyd- eddus yn adran y plant, sef Marian Lydia Rees, Thomas Williams ac Alun Owen. Y graddedigion, Elwyn Owen, Margaret Ellen Roberts a Blodwen Laura Morgan. Cymerwyd rhan gan yr ysgolheigion canlynol: Darlleniad, Olwen Evans; can gan aelodau adran y plant; ateb cwestiynau, aelodau adran y plant; unawd ar v berdoneg. Olwen Evans: adroddiad, Naomi Pritchard; canig, Alun Owen. Marion Rees. Elwyn Owen. NelJie Roberts. lewis Jones a Dilys Owen: adroddiad, Elsie .Tones: can. Edith Jones: dethol- iad gan y cor; adroddiad. Helen Jones: can. Nellie Roberts: darlleniad. Mar- ion Lydia Rees: can, Jennie Morris: adroddiad, Ermah Williams; can, pdran y plant; adroddiad. Luella, Pugb: can, Marion Lydia Rees; deth- oliad gan y cor. I Cvmro Wedi Boddi. Nos Sadwrn cyn- y diweddaf, hys- byswyd yr heddlu yn y ddinas fod llais dyn yn gwaeddi am help wedi ei glywed gan y trigolion o gwmpas pont Whitesboro St., ac un o'r dyddiau can- lynol, hysbysid fod Robert Williams, 209 West Ave., ar goll o'i gartref. Chwiliwyd y gamlas am ddyddiau, ond ni ddeuwyd o hyd i'r corff hyd y dydd Gwener canlynol, a chafwyd ef oddeu- tu milldir oddiwrth y lIe y clywyd y llais. Bernir iddo ddisgyn yn ddam- weiniol i'r gamlas yn y tywyllwch, ac iddo fethu galw am help yn ddigon buan. Yr oedd yr ymadawedig wedi ei eni yn Nghymru 77 mlynedd yn ol, a threuliodd y 27 mlynedd diweddaf yn Utica, a bu am 26 mlynedd o honynt yn ngwasanaeth y John F. Hughes Construction Co. fel plastrwr. Gedy mewn galar dair merch, sef Mrs. John H. Williams, 210 West Ave.; Mrs. Wm. Sanford (leu.), Fair Haven, Vt., a Mrs. John L. Griffith, Gold St., Utica, a'r rhai y mae cydymdeimlad ardal gyfan yn eu profedigaeth alaethus. I Cyfarfod Olaf v Tvmor. I Mwynhaodd Cymdeithas y Cymreig- yddion gyfarfod cystadleuol nos Lun diweddaf i gloi i fyny gyfres cyfarfod- ydd y tymor, a bu llwyddiant neillduol ar y gweithrediadau. Llywyddid gan E. L. Griffith, tra gweithredai Hugh J. Jones fel ysgrifenydd pwyllgor y cyfarfod. Awd drwy y rhaglen ganlyn- ol: Detholiad ar y berdoneg, "Ymdaith Gwyr Harlech" gan Miss Edith M. Jones, cyfeilyddes swvddogol yr Eis- teddfod nesaf; encoriwyd hi. Unawd tenor, "Total Eclipse" (o Samson), gan Wm. Hughes, ac encoriwyd ef. Cys- tadleuaeth unrhyw adroddiad, pedwar yn cystadlu; 1, Evan Thomas; 2. Jennie Williams. Unawd ar y cornet gan Edwin Jones, J. Roosevelt Jones (telynor yr Eisteddfod) yn cyfeilio iddo, ac encoriwyd bwy. Cvsta'dleu- aeth ton gron, 2 barti, R. G. Williams, Ellis Williams a David Jones, a W. H. Jones, Morris G. Morris ac Owen H. Jones: rhanwyd y wobr rhyngddynt. Cystadleuaeth sillebu, laf allan o zic-r ztt-- :x.: i: m:: 5". M' =_= :1" :=: .=-: :f. wyth, Wm"T. Williams. Unawd, "Y Niagara" gan Griffith Arfon Jones, gynt o Vermont; encoriwyd. Adrodd- iad W. Salisbury Williams, encoriwyd. Unrhyw unawd, cyntaf allan o ibed- war, Henry Jones. Adroddiad, "Y cyn- llun goreu i fynd o amgylch i gael neuadd gvhoeddus i'r Cymry," goreu, Wm. T. Williams, South St. Beirniaid y cystadleuaethau: Un- rhyw adroddiad, R. Morris Williams; sillebu, John 0. Thomas; cerddoriaeth, Dan Lloyd Davies; cwestiynau (wedi eu tynu allan gan Sam Ellis), Hugh J. Jones; anerchiad, Hugh Hughes, "Press." Y pwyllgor drefnodd y cyf- arfod oedd John O. Thomas, Hugh J. Jones, Rees Jenkins, W. Salisbury Wil- liams a Herbert Jones. Ar derfyn y cyfarfod cystadleuol, cafwyd cyfarfod busnes y Gymdeithas. Gan ei fod y cyfarfod olaf yr oedd nifer o faterion i'w hystyried. Pasiwyd i dalu nifer o filiau. Bu trafodaeth ar pa bryd i ddod a rhaglen swyddogol yr Eisteddfod allan, ac ym- ddiriedwyd y mater i bwyllgor y rhag- len, gydag awgrymiad ar iddynt ddod ag ef allan, os yn bosibl, yr un adeg a'r llynedd. Pasiwyd diolchgarwch i W. R. Williams a cwmni y Celtiaid am berfformio y ddrama, D. Lloyd Davies, yr awdwr, S. D. Jones a Richard W. Owen am eu cynorthwy. Pasiwyd i gael Field Day eleni un diwrnod yn ystod yrhaf yma, ac i ofyn i'r Iforiaid ymuno a'r Cymreigyddion. Nodwyd yn bwyllgor, Richard W. Owen, R. Morris Williams. Hugh Wil- liams, John Lloyd, Wm. R. Williams. E. L. Griffith ac R. G. Williams. Nodion o Holland Patent, I Mehefin 27ain.-Yr wythnos ddi- weddaf oedd diwedd tymor ein Huchel Ysgol yma, ac yr ydym yn deall fod y Professor a'i gyd-athrawesau yn teim- lo yn galonog yn eu llwyddiant a'r graddwyr wedi gwneyd gwaith da. Cafodd ein hanwyl chwaer, Mrs. Wm,. Prichard, ei galw i Mohawk yr wythnos ddiweddaf trwy farwolaeth ei hanwyl frawd, John J. Williams, ac y mae Mrs. Prichard yn teimlo yn unig iawn. nid oes yn aros o'r teulu ond bi. Fel hyn y mae teuluoedd yn cael ei chwalu. Ymgvsured ein chwaer, raid iddi ddim dvsgwyl yn hir bellach, by,ddant wedi cael ei hailuno mewn gwlad well, ni a hvderwn. Y mae ein chwaer anwyl, Mrs. Anson Jones, wedi bod yn wael iawn dan v "sciatica rheumatism." Yr oeddvm mewn prv- der am dani, colled fawr fvddai colli 1 Mrs. Jones o'n plith. Y mae ei chwaer, Mrs. Williams, o Rome, wedi bod yma gyda hi, ac y mae yn cael nob erofal. Yr oedd ei hoedranus dad. Ed- ward R. Davies, mewn nrvder mawr. Hefvd. clvwsom fod y diacon ffvddlon. Richard Davies. y Nant. wedi bed yn wael iawn, ond v mae ar wellhad. Bvddai vn soiled fawr ar ei ol yn eer- Iwys v Nant. Y mae yn dda iawn eenym gael ein hanwyl chwaer Mrs. Jennie Owens adref gyda ni eto. Yr oedd ei lie vn wag iawn tra v bu vmaitb vn New York, ond treuliodd ams«r dedwvdd vn mMith ei nherthyn- asan tra y bu -no. Pn Miss Kittv Mav Git. tins vn trpiiiin v Sabboth vn Rome, gvrla ei chvfeinion. Mr. a Mrs. Griffith Parry. Bu i'n hen gyfaill, John B. Jones. New York Mills, alw i'n gweled yn ddiweddar, a hapus iawn fu v cyfar- fyddiad. Hefyd bu R. D. Spencer. Utica, yn ymweled a'i berthynasau yma. Bu John D. Lloyd yn ol ei arfer bob blwvddyn yn gofalu am eglwys fecban Penycaerau. man cysegredig iawn iddo ef ydyw hwn, lie yr huna ei anwyliaid. Pur wael yw ei anwyl briod, Mrs. Lloyd, y dyddiau hyn, yn teimlo yn hynod wanaidd. Yr oedd yn dda iawn genym glywed eu bod wedi cael cyfarfodydd mor dda yn New York Mills (ein hen gartref). Darfu i'n hanwyl weinidog roddi hanes cryno am dano i ni yn v gyfeill- ach nos Wener, yn hynod ddyddorol. Methodd a chyraedd yma at y pryd- nawn Sabboth, trwy gael ei ddal gan yr ystorm fawr, ond .cawsom bregeth dda iawn ganddo yn yr hwyr. Y mae bob amser yn ffyddlon. Bu Mr. a Mrs. Richard Prichard, o Remsen, yn talu ymweliad a'u per- thynasau, Mr. a Mrs. Wm. Miller, ac yn galw ar gyfeillion. Y mae Mr. Prichard yn frawd i'r diweddar Robt. Prichard fu yn byw yma. Bu y Parch. Thomas R. Jones, o Waterville, yn gwasanaethu yn eglwys yr Episcopal yma y Sabboth. Y mae ef yn fab i Gomer R. Jones, Water- ville, ac yn wyr i'r diweddar Thomas ac Ellen Jones, Remsen. Yr oedd yn dda iawn genym groesawu y bachgen ieuanc gobeithiol hwn i'n cartref. Bydd yn graddio o'r coleg yn New York y flwyddyn nesaf, a gwasanaetha eglwys Episcopalaidd Paris Hill trwy fisoedd yr haf. Y mae yn hollol ym- roddi i waith y weinidogaeth. Dy- munwn iddo Iwyddiant mawr yn ei waith. Yr oedd yn dda genym weled Owen Griffiths, a'r ferch yn y gwasanaeth y Sabboth o Trenton. Darfu i Wm. J. Jones ofalu am ganu amryw o donau y diweddar John Am- brose Lloyd y Sabboth, er coffadwr- iaeth am dano. Er fod y cyfansoddwr wedi ei alw i'r nef er's llawer iawn o flvnyddoedd, y mae ei gerddoriaeth yn parhau mor fyw ag erioed. Rhoddodd y Parch. R. Hughes grynodeb bvchan o'i hanes i ni o flaen ei bregeth nos Sabboth. Y mae vn debvg fod ei doh- au wedi cael eu canu trwy y wlad y Sabboth hwn.—R. Ilion. N. Y. I \mgvlchiad a hir gofir yn yr ardal hon oed.d nos Sadwrn diweddaf, pryd y ca.fodd holl weithwyr y gwaith gyn- au yma wahoddiad gan y cwmni er dathlu agoriad yr adeiladau newydd vohwanegol i'r gwaith. Gofod a hall- ai i ni drlwevrl pa mor eang, a godidog yw yr adeiladau hyn: sicr y byddai yn werth cymeryd gwibdaith i iiion i ganfod v fath adeiladau. Maent yn siarad drostynt ei hunain. Darparodd t rwmni noswaith arbenig. fel y caffai Tiob gweithiwr gyfleusdra i fvnd trwy v holl leoend gan gvmervd un gvda hvv trwodd. Gorvmdeithiodd y ddaii seindorf yn un drwy yr heolydd arr o'r e'loch. gan dynu miloedd i'r prif hpolydd. Cyn i'r dvrfa fawr fyn- pd i mewn i'r wlertd. glaniodd cor meibion enwosr yr Haydns, o Utica, ar Pil ffordd i Little Falls, a gorfu iddvnt. eann (iroion a chaw^ent g\Tneradw\7- ^pth fvddarol s^n y dorf oedd yn "vrpTidaw. Wpdi i'r for vmadael qetli v dorf i'r <rwaith. a derbvniwvd hwvnt p-or) v ^wahanol foc:i v gwaith. Charles Tonps yn llvwvddn a.rnvnt. Cvmro i'r earn, llawn tevrngarwch dros unrhyw achos Cymreig ac yn uchel ei barch yn Ilion. Yr oedd yno bob darpariaeth ar gyfer y miloedd. Gofalodd y cwmni yn dra sicr am yr adeiladau a'r dorf oedd ynddynt; yr oedd yno lu o heddgeidwaid oddi mewn ac oddi allan, a dywedir fod dros chwe mil yn y wledd, a chafodd pûib un amser da. Nos Iau nesaf, bydd y cor meibion enwog yr Haydns o Utica yma, yn cynal cyngerdd awyr agored yn ymyl y Masonic Temple. Dyma wledd ar- benig eto i boblogaeth Ilion a'r cylch. Byddant o dan arweiniad Proff. J. G. Thomas, yr hwn a'u harweiniodd hwynt i fuddugoliaeth ddydd Calan diweddaf. Llawen genym ddeall fod J. G. Jones yn bur Iwyddianus fel llvwydd y cor: hyderwn v caffo y cor ddyfodol llwyddianus. Gwelsom hef- yd v cvn-lvwvdd J. Quincy Hughes, a'r trefnydd J. B. Ffoulkes, a Ted Lloyd. Mae Ted yn adnabyddus iawn i bob! Ilion. er pan fu yma yn canu y gauaf diweddaf. Mae W. Rockland Roberts. Elm St., wedi ymddiswyddo o'r gwaith gynau i fod yn drafaeliwr. Dechreua yr wythnos hon; nid oedd ei iechyd yn caniatau iddo aros oddi mewn; drwy ei swydd newydd caiff y fantais o fod yn yr awyr agored, yr hyn a hyderwn a fydd yn adgyfnerthiad i'w iechyd. Mae dau Gymro ieuainc oddi yma wedi ymadael, sef Robert J. Jones (Bob John) a Dan Jones i Detroit, Michigan, i weithio yn ngweithfeydd y Ford, ceir modur. Yr wythnos ddiweddaf, bu y Parch. J. Franklin Owens a'i briod o Oriskany Falls, N. Y., yn aros gyda'i chwaer, Mrs. Goronwy Roberts, Second St. Bydd seibiant o ddwy wythnos yn cymeryd lie yn y gweithfeydd Type- writer yma y ddwy wythnos gyntaf yn Awst. Ofnir na fydd seibiant yn f gweithfeydd gynau yr haf hwn fel ar- ferol, trwy fod cymaint o ofyn am ynau yr amser presenol.—Goronwy. ARDALOEDD Y CHWARELI. Nodion o Middle Granville. Llawenydd genym hysbysu fod priod D. D. Thomas, un o Gymry mwy- af pybyr a gwladgar ein pentref yn gwella yn gampus ar ol goruchwyl- iaeth lem yn ysbyty Albany. Mr. Hugh Williams hefyd, un o'r Cymry hynaf, sydd yn ein pentref, a luddiwyd gan afiechyd yn ddiweddar, ond da genym ddeall ei fod yn gwella eto, a gobaith am ei weld yn mynd a dod yn ein plith. Croesawn yn galonog O. H. Hughes a'i briod yn ol i'w cartref ar ol treulio ychydig wythnosau yn nhref y "Drych" gyda'r amcan o gael adgyf- nerthiad i'w iechyd. Yr wythnos ddiweddaf, gorfu i M: R. B. Pritchard fyned i Albany o dan weithred lawfeddygol beryglus. Llaw- enydd deall ei fod wedi gallu ymgynal dan yr operation a bod gobaith da am ei adferiad. Un o feibion Caernarfon yw Mr. Pritchard. Daeth i'r wlad hon flwyddi lawer yn ol, a llwyddodd fel masnachwr. Mae yn Gymro aiddgar. Dymunwn iddo adferiad buan. Dydd Mercher, Meh. 16, unwyd mewn glan briodas Mr. Lasher a Miss Pritchard. Er's amryw flwyddi Miss Pritchard yw postfeistres y pentref hwn. Mae hi yn ferch i Mr. a Mrs. R. B. Pritchard y crybwyllasom sydd yn ysbyty Albany. Dymunwn i Mr. a Mrs. Lasher bob llwyddiant. Nos Sul, Meh. 19, traddodwyd pre- geth i'r graddedigion gan ein gwein- idog, y Parch. W. D. Thomas. Canwvd emynau pwrpasol yn swynol gan y cor, yr hwn ydoedd dan arweiniad Mr. R. Whittington. Datganodd Miss Eun- ice Davies a M. Grace Williams yn swynol. Addurnwyd yr addoldy yn brydferth a hlodau gan ieuenctvd yr ysgol ddvddiol. Parhau yn wan ei hiechyd rnae yr hen chwaer Mrs. Mar- garet Williams. West Pawlet. Vt. I Meh. 27, 1915.-Ar ymweliad a'n pentref yr wythnos hon, mae Mr. a Mrs. Sam Williams, Dudley Ave., Utica, yn aros gyda'i frawd Ellis H. Williams. Dychwelodd ef yn ol nos Sul, ond erys ei briod am rai wythnos- au i weini ar Mrs. Ellis H. Williams yn ei gwaeledd. Mae y nyrs wedi ei gadael, ac y mae yn dechreu codi ych- ydig yn ddyddiol. Mrs. Osborne Jones yn yr ysbyty yn Albany wedi bod dan driniaeth law- feddygol yn herwydd yr appendicitis. Mae mewn sefyllfa foddhaol. Miss Nellie D. Williams, o Greenfield. Mass., wed-i cyraedd adref am ei haf seibiant, mewn ieehyd da. Yr oedd yma luaws o Granville, nas gellir eu henwi, i lawr dros y Sul, ac Evan Price, o South Poultney. John G. Hughes, o Plattsburg, N. Y., ar ymweliad a'i rieni, Mr. a Mrs. Griffith J. Hughes. Dechreu yr wythnos ddiweddaf, cafodd Richard M. Evans ei alw i Wilkes-Barre, Pa., yn herwyd'd mar- wolaeth sydyn ei chwaer. Gadawodd briod a dau o fechgyn bach amddifaid. Bu hi a'r plant yma flwyddyn yn ol am ysbaid. Daeth ymwelyddes fechan ddyeithr i gartref Mr. a Mrs. Richard H. Jones nos Fawrth, Meh. 22, 1915. Mae y teulu yn falch o honi, er ei dwyn i fyny' yn aeres. Gelwir hi Dorothy. Mae y fam a hithau yn dod yn mlaen yn'foddhaol. Nos Wener, rhoddodd Miss Lilian Jones wahoddiad i luaws mawr o gyf- eillion, yn Gymry ac Americaniaid, i gartref ei rhieni, Mr. a Mrsi. John O. Jones I,er dathlu pen 25 mlynedd o'u bywyd priodasol. Cyflwynwyd iddynt lawer o ddarnau arian gan eu ffrynd- iau, a chafwyd noson lawen, mewn siarad, canu, &c., a gwledda ar y dan- teithion. Trodd Festival yr Annibynwyr nos Sadwrn allan yn llwyddiant arianol. Yr oedd ein band yn rhoddi cyngerdd yn yr awyr agored. Treuliodd Mrs. Isaac Davies, Mrs. John R. Jones a Mrs. Elizabeth Wil- liams, o Poultney, dydd Iau diweddaf, yma, ar ymweliad a lluaws cyfeillion. David Davies. mab D. Davies (Vir- ginia) o Granville, wedi treulio wyth- nos gyda Mr. a Mrs. Owen J. Roberts. Ivor, mab Mr. a Mrs. William H. Jones, Brinckerhoff Ave., Utica, yma am ei hoe haf gyda'i ewythr, John W. Jones a'r teulu. Da genym oil ei groesawu. 0 herwydd prinder gwaith yma, ofnir y byddwn yn gorfod colli y cyfaill a'r lienor ieuanc Owen W. Jones o'n plith eto. Mae y praidd Methodistaidd yma yn hirsethu am eu bugail, y Parch. W. 0. Williams, yr bwn sydd ar ymweliad ago Oakland, California. Derbynied ein cofion oil, a brysied adref. Bydd y Parch. Morris S. Jones, Remsen, N. Y., yma boreu Sul nesaf. Ar restr y cleifion coir Mrs. Griffith T. Roberts, Thomas J. Williams, John R. Jones a Griffith J. Roberts.— John C.

flBl Independence Day and Other Excursions Alexandria Bay, $2.50 Trenton Falls, 0.65 Round Trip. Tickets on sale Sunday and Monday, July 4 and 5, good going and returning date ef sale. Alexandria Bay, $2.50 (Including Tour of Islands) Round trip. Every Saturday, Sunday and Holiday, June 27 to September 6, inclusive. Also Wednesdays, June 30 to August 35. Returning same day. Albany #$2.JO Round trip. Good going every Sunday and holiday to Septem- ber 6 inclusive. Return limit same day. Clayton $3.75 Alexandria Bay 4.25 Round trip. Good going every Friday (afternoon trains) and Saturday, June J J to Septem- ber 5, inclusive. Returning uatil Monday following, (ex- cept tickets sold July 2 and 3, also September 3 and 4, return limit extended to Tuesday following.) Sacandaga .*$1.25 Round trip. Every Sunday and holiday to Sept. 6, in- clusive. Returning same day. 20-Day Limit $2.45 Round trip. Good going daily to Sept. 4, inclusive. Consult local ticket agents for time of trains and other information.