Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
2 erthygl ar y dudalen hon
Cuddio Rhestr Erthyglau
2 erthygl ar y dudalen hon
,- -__d- H -I .<>-0...;>-<>-<><>--<>-<>-<>-o<>-<>-<>-<>-<>-<>-<>-<><>-ó-+…
Rhestrau Manwl, Canlyniadau a Chanllawiau
Dyfynnu
Rhannu
-d- H .<>-0.>-<> -<><>- -<>- <>-<>-o<>-<>-<>-<>-<>-<>-<>-<><>-ó-+ t Y WERS SABOTHOL. I A V t y WERS RYNGWLADWRIAETHOL. i —- I A ? 4 Gan y Parch. D. OLIVER, D..D., ❖ TREFFYNNON. t 46 Awst i Jerusalem. Actau xx. 16-27. Y Testyst Btiraidd.—' Ac yr awron, frodyr, vr ydwyf yn eich gorchyTmyn i Dduw, ac i air Ei ras Ef, yr hwn a all adeiladu ychwaneg, a rhoddi i chwi etifeddiaeth yrnhlith yr holl rai a sancteiddiwyd.Actau xx. 32. Rhagarweinioi,. I GADAWODD Paul Ephesus oherwydd y cythrwn a godwyd yn ei erbyn gan Demetrius, ac a aeth i Macedonia. Wedi ymweled i'r eglwysi yn y parthau hynny, daeth i Troas. Yn Troas, cyf- arfu a saith o frodyr y rhai oeddynt i fod yn gyd- deithwyr iddo i Jerusalem. Hwyliasant o Troas i Mitylene, a daethant gyferbyn a Chios drati- no eth,' a thiriasant yn Samos 'trad wy,' wedi aros o'r Hong noson yn Trogylium; yr ail ddydd daethant i Miletus. Yr oedd Paul yn awyddus i gyrraedd Jerusalem erbyn y Sulgwyn felly hwvliodd heibio Ephesus, er, y mae'11 amlwg, pe buasai amser yn caniatau, y carasai weled y frawdoliaeth yn Ephesus. Trwy ryw amgylchiad nad ydyw yn hysbys, bu yn rhaid i'r llong aros yn Miletus. Wedi deall hyn, pen- derfynodd Paul anfon i Ephesus, a galw ato henuriaid yr eglwys yno. Daethant ar unwaith yn ol ei gais, a chyrhaeddasant Miletus dran- oeth wedi iddo ef anion atynt. Tebyg mai y dydd Saboth ydoedd. Treuliodd Paul y dydd yn eu cymdeithas a chyn ymadael, traddododd iddynt anerchiad a gofnodir yn y bennod hon. Y maem amlwg fod Liic yn breseunol, a'i fod wedi cofnodi ymadroddion yr apostol fel eu llefarwyd. Teimlai Paul rwymau i fyned i Jeru- salem, er y gwyddai fod treialon yn ei aros. Yr oedd yn benderfynol o fyned, beth bynnag fuasai y canlyniadau. Cyn myned, y mae yn annerch yr henuriaid. Yr oedd ef ar ymadael, ac yr oedd yr holl ofal i ddisgyn arnynt hwy. Yr oedd yn awyddus iddynt deimlo pwysigrwydd eu cyfrifoldeb. Rhagwelai ddyddiau blinion i gyf- arfod yr eglwys, ac yr oedd am barotoi eu meddyliau ar gyfer y fath adeg. Edrychwch eich bod yn cwbl ddeall holl athrawiaethau, yn profi holl rasau, yn mwynhau holl fendithion, ac yn arferyd holl ddyledswyddau y grefydd Gristionogol.' Heb feddu'r nodweddion personol hyn nis gallasent yn effeithiol gyflawni eu dyled- swyddau. Bsboniadol. I Adnod 16. Oblegid Paul a roddasai ei fryd ar hwylio heibio i Fphestis, fel na byddai iddo dreulio amser yn Asia. Canys brysio yr oedd, os bai bosibl icldo, i fod yn Jerusalem erbyn dydd 3- Sulgwyn.' Cyf. Diw., I fod yn Jerusalem erbyn dydd y Pentecost.' Oblegid Paul a rodd- asai ei fryd ar hwylio heibio i Ephesus. Dyna oedd ei fwriad wrth gychwyri o Troas. Gwelai nad oedd gandclo amser i ymweled ag Bphesus 'os oedd am gyrraedd Jerusalem erbyn dydd y Pentecost. Wrth Asia yma, golygir Bphesus. Canys brysio yr oedd. Yr oedd wedi inethu cyr- raedd Jerusalem erbyn y Pasg, ac yr oedd ar ei oreu i gyrraedd yno erbyn y Pentecost. Diau ei fod yn awyddus i ddangos parch i'r wyl. Ond yr oedd ganddo gasgliad oddiwrth yr eglwysi Cenhedlig i'r saint tlodion yn Jerusalem, a diau ei fod yn gobeithio y buasai hynny yn dylanwadu yn dda ar yr eglwys yn Jerusalem i sicrhau undeb a chydweithrediad. Cawsai hefyd gyf- leustra i gymdeithasu a Christionogion amlwg o Jerusalem ac eglwysi pell, ac i wrthbrofi'r camgyhncldiadau a ddygid yn ei erbyn. Adnod 17.—'Ac o Miletus efe a anfonodd i Bphesus, ac a alwodd ato henuriaid yr eglwys.' Dinas borthladdol yn Asia Leiaf, tua 35 milltir i'r dehau o Ephesus, yn agos i enau'r afon Meander. Efe a anfonodd i Ephesus, ac a alwodd alo henuriaid yr eglwys. Y rhai oedd yn gofalu am yr eglwys ac yn pregethu'r Gair. Gelwir hwy yn adnod 28 yn olygwyr neu esgobion. Nis gallasai ef adael Miletus gan nas g?vyddai pa bryd y buasai'r llong yn hwylio. Galwodd ato I yr henuriaid er cael gwybod am sefyllfa ysbrydol yr eglwvs a rhoddi anogaethau a chyfarwydd- iadau. Adnod IS.A phan'ddaethant ato, efe a ddywedodd wrthynt, Chwi a wyddoch, er y dydd cyutaf y deuthum i Asia, pa fodd y burn i gyd chwi dros yr holl amser.' Cyf. Diw., '.Chwi a wyddoch eich hunain, er y dydd eyntaf y gosod- ais fAr llhroed. yn Asia, pa fodo. yr oeddwii gyda chwi yr holl amser.' Y mae'r apostol yn bwrw trem yn ol ac yn apelio at eu hadnabyddiaeth o'i lafur yn eu plith. Ery dydd eyntaf y gosodaz's fy uhroed yn Asia. Proconsular Asia. Yn bennaf Ephesus y brifddinas. Pa lodd y-r oeddwn gyda chwi. Pa fodd yr ymddygodd a pha bethau a'i cyfarfyddodd. Yr holl amser. Y sbaid tair blynedd. Adnod 19. Yn gwasanaethu yr Arglwydd gyda phob gostyngeiddrwydd, a llawer o ddagrau a phrofedigaethau, y rhai a ddigwyddodd i mi trwy gynllwynioll yr Iddewon.' Cyf. Diw., Yn gwasanaethu yr Arglwydd gyda phob gostyng- eiddrwydd meddwl, ac a dagrau, 'ac a phrofedig- aethau, a ddigwyddasant i mi trwy gynllwynion yr Iddewon.' Gwasanaethu yr~ Arglwydd. Dyma oedd ymdrech bennaf ei fywyd. Gostyngeidd- ywydd meddwl. Nid oedd yn ceisio dyrchafu ei hun trwy honiadau awdurdodol. Ystyriai ei hun yn was i'r Arglwydd Iesu, ac yr oedd ei feddwl yn hollol ar ei waith. A dagrait. Dagrau pryder dros eraill. Yr oedd yn ddyn o deimladau tyner. Yr oedd yn myned rhagddo, ac yn wylo, gan ddwyn had gwerthfawr (Salm exxvi. 6).1 phrofedigaethau. Amgylchiadau a roddent brawf Ilym arno. Trwy gynllwynion yr Iddewon. Cyf- eiriad at yr erledigaeth yn Ephesus, ac ymgais yr Iddewon i'w lofruddio (adnod 3). Adnod 20. Y modd nad ateliais ddim o'r pethau buddiol heb eu mynegi i chwi, a'ch dysgu ar gyhoedd, ac o dy i dy.' Nid ateliais ddim. Tynnu yn ol a thalfyrru. Buasai atal rhai pethau vn creu llai o ragfarn yn ei erbyn, ond ni fynnai er dim. Pethau bywiol. Athrawiaethau gras, a phob rhybudd a chyngor angenrheidiol er eu lleshad. A r gyhoedd, ac 0 dy i dy. Pregethu'n gyhoeddiis ac ymweled o dy i dy. Adnod 21. Gan dystiolaethu i'r Iddewon, ac i'r Groegiaid hefyd, yr edifeirwch sydd tuagat Dduw, a'r ffydd sydd tuagat ein Harglwydd lesu Grist.' Cyf. Diw., Gan dystiolaethu i Iddewon a Groegiaid hefyd edifeirweh tuagat Dduw, a ffydd tuagat ein Harglwydd Iesu Grist.' Iddewon a Groegiaid. Iddewon a Chenhedloedd pawb yn gyff recliiiol. Edifeirweh a ffydd yr oedd Paul yn bregethu fel yr amodau angenrheidiol. Edifeirweh am bechod a ffydd yn yr Arglwydd Iesu. Hyn yn angenrheidiol ar bawb-Iddewon a Groegiaid. Adnod 22. Ac yn awr, wele fi yn rhwym yn yr ysbryd yn myned i Jerusalem, heb wybod y pethau a ddigwydd i mi yno.' Ac yn awr, wele. Y mae'r ddau air yn dangos grym ei deimlad. Yn rhwym yn yr ysbryd. Rhwym i'w ysbryd ei hun—-rhwymau cydwybod a dyledswydd. Heb wybod y pethau. Nid oedd yn gallu treiddio i'r dyfodol, ond gallai gasglu oddiwrth ei brofiad fod rhwymau a blinderau yn ei aros, Nid oedd ganddo sail i ddisgwyl yr yniddygai yr Iddewon yn Jerusalem ato yn well nag Iddewon Asia. Adnod '23. Eithr bod yr Ysbryd Glan yn tystio i mi ymhob dinas, gan ddywedyd, fod rhwymau a blinderau yn fy aros.' Eithr bod yr Ysbryd Glan yn tystio i mi. Tystiai yr Ysbryd Glan i feddwl Paul fod rhwymau a blinderau yn ei aros. Wrth rwymau' golygir carcharau a blinderau, trallodion o bob math. Adnod 24.—' Ond nid wyf fi yn gwneuthur cyfrif o ddim, ac nid gwerthfawr gennyf fy ein- ioes fy hun, os gallaf orffen fy ngyrfa trwy law- enydd, a'r weinidogaeth a dderbyniais gan yr Arglwydd Iesu, i dystiolaethu Efengyl gras Duw.' Cyt. Diw., Ond nid wyf yn cyfrif fy mywyd o un gwerth, megis yn annwyl gennyf, fel y gallwyf orffen fy ngyrfa a'r weinidogaeth a dder- byniais ggn yr Arglwydd Iesu, i dyst olaethu Bfengvl gras Duw.' Cyfrif 0 ddim) Prisio dim pa fath flinderau sydd yn fy aros. Nid oedd yn cyfrif ei fywyd o werth ond i'r graddau y galln- ogid ef i orffen ei yrfa a'r weinidogaeth a dder- byniasai gan yr Arglwydd. Yr oedd yn meddu ysbryd nierthyr. Gyrja. Tymor ei fywyd. A 'y weinidogaeth. Ei apostoliaeth a dderbyniasai efe oddiwrth Grist yn ei droedigaeth. I dystiol- aethu Efengyl gras Duw. Bfengyl gras Duw am ei bod yr amlygiad mwyaf o ras-newydclion am ymwneud grasol Duw a dynion tuagat eu cadwedigaeth. Adnod 25. Ac yr awron, wele, mi a wn na chewch chwi 011, ymysg y rhai y bum i yn tramwy yn pregethu Teyrnas Dduw, weled fy wyneb i mwyach-' Cyf. Diw., Yn pregethu y Deyrnas,' heb y gair Duw.' Ah a wn na chewch chwi oil. Yr oedd gan yr apostol argyhoeddiad, ar ol-sylwl ar bethau fel yr oeddynt, na ehaent weled ei wyneb mwyach. Dyma oedd ei argyhoeddiad personol ar y pryd. Ond cafodd ymweled ag Ephesus, er na chafodd, hwyrach. weled y per- sonau hyn. Gelwir yr Efengyl yn Deyrnas. am mai drwyddi hi y mac Duw i devruasu yn egwyddorion Ei ras ar y ddaear. Adnod 26.-Oherwydd paham yr yd\\yf 311 tystio i chwi y dydd liecklyw, fy mod i yn lau oddiwrtli wacd pawb oil.' Oherwydd pahani. Am ei fod wedi traethu iddynt holl gyngor Duw 311 ddidderbvn wyneb a gyda ffyclclloudeb. Yr oedd yn eu galw yn dystion ei fod yn lan oddi- wrth waed pawb oil. Yr oedd wedi bod yn wylied- ydd ffyddlawn. Hwyrach ei fod yn meddwl am eiriau Ezeciel (pen. xxxiii. 8, a iii. 18). Adnod 27.—' Canys nid ymateliais rhag mynegi i chwi holl gyngor Duw.' Canys nid ymateliais. Dyma y rheswm ti fod yn lan oddi- wrth waed pawb oil. Nid oedd wedi gadael unrhyw ddylanwad i effeithio arno i ymatal rhag traethu holl gyngor Duw. Cyngor Duw. Gelwir yr Bfengyl yn gyngor, am ei bod yn ddatgudd- iad o fwriadau grasol Duw gyda golwg ar iach- awdwriaeth y byd. Beth bynnag roddasai Duw o'i feddwl iddo ef am drefn yr iacliawdwriaeth a'i pherthynas a dynion, yr oedd wedi mynegi yr oil iddynt gyda ffvddlondeb. Yma tvngheda hwy i edrycli ar ol praidd Duw ond er mwyn gwncnd hyn yn effeithiol, rhaid iddynt yng nghyntaf edrych arnynt eu hunain. I Gofyniadau AR Y Wers. 1. I ba le yr aeth Paul wedi gadael Ephesus ? 2. Pa le yr oedd Miletus ? 3. Pa resyinau a allasai fod gan Paul i gyrraedd Jerusalem erbyn y Sulgwyn ? 4. Paham yr anfonodd am henuriaid Ephesus i ddyfod ato ? 5. Rhoddwch elfeniad o anerchiad Paul i henuriaid Ephesus. 6. Beth oedd yr Ysbryd yn dystio wrth Paul ? Pa fodd ? 7. Beth oedd penderfyniad Paul yn wyneb hyn ? 8. A yelyw yn debygol i Paul ymweled ag Ephesus ar ol hvn ? Pa fodd y gellir edrych ar ei dystiolaeth yn adnod 25 ? 9. Beth olygir wrth gyngor Duw ? Pa fodd y teimlai Paul ?
Y DRYSORFA GYNORTHWYOL.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Y DRYSORFA GYNORTHWYOL. DIWEDD AWST. Dy\ved yr Arolygydd fod nifer o eglw3_si 311 ei hysbysu eu bod wrthi yn casglu addewidion, a phwysa yntau arnynt i geisio gorffen y gwaith hwnnw er mwyn bod i mewn cyn can cyfrifon y flwyddyn yn niwedd Awst. Yr un genadwri sydd i'r nodyn hwn. Calon- ogwch y Pwyllgor pan gyferfydd ym Medi trwy anfon rhestr dda o danysgrifiadau cyn hynny. Y mae nifer o eglwysi lied bwysig wedi symud er yr Undeb ym Mrynaman, a rhestrau da wedi dod i law. Cadwer y peiriant i fynd y mae'n llawer haws na'i ail-gychwyn. Y mae eto rannau o'r wlad heb wneuel fawr osgo i symud. Gresyn na chymerai'r rhai blaen" Haw mewn cyfundebau ac ardaloedd afael ar y mudiad, a'i wnend yn llwyddiant. Ceir ymhob rhifyn o'r TYST bron en?hreifftiau o'r hyn all ymdrech bersonol ac unigol wneud. Ceir enghraifft neu ddwy nodedig yn )' rhifyn am vr wythnos hon. Llawer a ddichon taer ym- drech yr unigol. Y mae rhai cyfundebau o hyd ymliell ar ol, er wedi gwneud trefniadau a phenodi yinwel- wyr. Anodd iawn fydd rhoddi anadl einioes mewn hen drefniadau dwyftwydd oed neu ragor. Nid wyf yn ameu nad y peth goreu mewn rhai enghreifftiau fydd bwrw'r hen drefniadau dros y bwrdd, a llunio rhai newydd, a'u rhoi mewn gweithrediad ar unwaith. Y mae fy apel at frodyr yn y weiuidogaeth, diaconiaid a swyddogiou eraill yr eglwysi, ac hefyd swyddogion cyfundebol. Os bydd angen rhyw help neu gyfarwyddyd, danfoner yma. Taler hynny ellir o arian i mewn trwy'r Trys- oryddion Cyfundebcl erbyn diwedd y mis. Yr eiddoch yn gywir, I Borthygest, I Borthygest, W. Ross Hughes, Awst 3ydd, 1916. Ysg. Cyffredinol.