Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

3 erthygl ar y dudalen hon

+DOCOðOð+1 i Y WERS SABOTHOL.…

Rhestrau Manwl, Canlyniadau a Chanllawiau
Dyfynnu
Rhannu

i Y WERS SABOTHOL. I ? Y WERS RYNGWLADWRIAETHOL. 2 y I i I Gan y Parch. D. EUROF WALTERS, ? | N.A., B.D., Abertawe. t v Goeitekxaf 29am.—Gwahoddiad Grasol Dnw. -Esaiah Iv. Y TESTYN Euraidd.—' Ceisiwch yr Arglwydd tra y galler Ei gael Bf gelwch arno, tra fydrto yn agos.—Esaiah lv. 6. YN y Testyn Euraidd y cawn neges ein Gwers heddyw, ond yr allwedd i amgylchiadau'r Wers ydyw ad nod 12 Canys mewn llawenydd yr ewch allan, ac mewn liedd y'ch arweinir y mynyddoedd a'r bryniau a floeddiant ganu o'ch blaen, a hell goccl y maes a gurant ddwylaw.' Pobl yn myned allan o gaethiwed anerchir. Y mae gennym drigain a chwech o benodau wedi eu crynhoi ynghyd dan enw Esaiah, ond y mae gwahaniaeth mawr rhwng y saith bennod ar hugain olaf a'r deugain namyn un cyntaf— gwahaniaeth yn yr amgylchiadau a gwahaniaeth arddiill 1 gymaint o wahaniaeth fel y n gorfodii i osod gofod rhyngddynt a rhannu'r llyfr yn ddau. Yn fyr, y mae'r rhan gyntaf o'r llyfr yn perthyn i'r cyfnod cyn y gaethglud i Fabilon, a'r rhan olaf yn perthyn i gyfnod y gaethglud. Gair cyntaf y ddeugeinfed benuod ydyw cysur, a gobaith am ddyddiau gwell ydyw cyweirnod ail ran y llyfr. Y mae'r than hon yn darllen fel Efengyl, a phriodol y gelwir hi yr Efengyl yn vr Hen Destament.' Y mae gwawr gwared- igaeth ar dorri. Nid dychymyg y proffwyd sydd yn ceisio creu gobaith am ryddhad, eithr sicr- wydcl yr addewid ddwyfol sydd yn dechreu datgloi'r pyrth. Swm y cwbl ddywedir ydyw deffro'r bobl i feddiannu eu hetifeddiaeth: Ewch allan o Babilon, ffowch oddiwrth y Cal- deaid, a. lief gorfoledd mynegweh ac adroddweh hyti, traethwch ef hyd eithafoedd y ddaear; dywedwch, Gwaredodd yr Arglwydd Ei was- Jacob.' Y mae'r cynllun o waredu Israel i gael ei gario allan drwy gyfryngau dynol—Cyrus o Persia ydyw etholedig Duw i ddwyn y genedl yn ol o Babilon i Jerusalem. Ond er bod y proffwyd felly yn gosod ei fryd ar ffeithiau ac nid ar ddychtnygion, y mae'r waredigaeth yn beth mor annisgwyliadwy ac mor amhosibl yng ngolwg y bobl fel y mae amheuon yn codi ym meddyliau'r genedl ac yn taro ar draws geiriau cysurlawn' y proffwyd. Y mae ymherodraeth Babilon mor gadarn, ac Israel mewn cyflwr mor isel, fel yr edrych y waredigaeth fel breuddwyd. Pan ddychwelodd yr Arglwydd gaethiwed Seion, yr oeddym fel rhai yn breuddwydio. Yna y llanwyd ein genau a chwerthin, a'n tafod a chanu yna y dywedasant ymysg y cenhedl- oedd, Yr Arglwydd a wnaeth bethau mawrion i'r rhai lxyn (Salm exxvi. i, 2). Svlwer ein bod yn son yma am Babilon, ac nid Assyria fel yn y Gwersi blaenorol. Yn y Wers ddiweddaf cawsom Senacherib a Hezeciah wyneb yn wyneb. Dilynwyd Senacherib gan ddau frenin, ac yn eu hoes hwy cyrhaeddodd Assyria ei man uchaf mewn llenyddiaeth a chelf. Ond tua 625 c.c. dechreuodd Assyria ddirywio, a gorchfygwyd hi gan Babilon, ei chymydog, trwy gydweithrediad y Mediaid. Yn oes Nebu- chodonosor aeth ymherodraeth Babilon yn gadarn iawn cafodd efe fuddugoliaeth fawr ar yr Aifft yn 604 c.c. Proffwydai Jeremiah y pryd hwnnw (Jer. xlvi. 2). Erbyn tua 588 C.C. yr oedd Jerusalem wedi ei chymryd a'i dinistrio gan y Babiloniaid, a phobl Judah wedi eu caeth- gludo. Ond ynghwrs amser gwywodd Babilon, ac yn 538 c.t. syrthiodd o flaen- Cyrus o Persia. A thrwy goncwest Cyrus y cafodd yr Iddewon eu gwaredu. Y mae ein Gwers heddyw, felly, yn torri ar gwrs yr hanes ddechreuwyd gennym. Nid oes gennym ofod i ddilyn cwestiwn awduraeth yr ail ran o bronwydoliaethau Esaiah,' ac nid oes angen am hynny wrth egluro'r Wers. Y mae gwahoddiad grasol Duw yr un mor werth- fawr, serch na wyddom enw'r gwr a'i cyhoedd- odd. Y mae yma dri anerchiad gyda'i gilydd- penodau liv., lv. a lvi. 1-8—ac y mae agosrwydd y waredigaeth i'w deimlo ymhob un ohonynt. Priodol y gelwir y bennod hon gan un esboniwr yn Alwad i'r rhai prysur—pobl wedi troi at fasnach, ac yn brysur gydag aur a carian. Pobl oeddyftt mewn perygl o ymgolli ym mywyd Babilon, a'u crefydd ar goll a'u gobcithion yn I'&ugof. Gelwir hwynt yn 01 at bethau nas gall arian nac aur eu ;iad oes rhaid j wrth aur ac arian i'w meddiannu. Gwahoddiad grasol ydyw gwahoddiad rhad, heb arian ac heb werth. Yr un ydyw gwahoddiad Duw o hyd, a'r un yw aniodau meddiannu Bi roddiou. Adii. 1-2- u?wi!l a ??/<. Gallant olygu bywyd yng ngwlad Canaan o'i gyftdybn a bywyd I)yNN,yd, yng i).gnviad Caliaan o'i gyffelyl)ii a I)-, -wyd yili. Mabilor,. -,7 bobl ar hvn o bryd, a rheidian bywyd yn brin ac yn wael. Ond nid ydym i gadw'r geiriau at eu hystyron materol- rhoddion l1chÚ Duw sydd yma. Mewn cyferbyniad i'r bywyd beunvddiol y mae'r bywyd-uweh yn cael ei gynnyg. pwysir arian yn gyfnewid am nwyddau, ond iiis digonir mo'r enaid ganddvnt. Gwerrir enillion am yr hyn nad yw yn torri'r syched 11 ac yn porthi'r angen. Os gwrandewch arnafFi, chwi a gewch ,L, eiiqid a gaiff-? fwyta yr hyn sydd dda, a ch enaid a gaiff ymhyfrydu mewn braster. Adll. 3-5. Addawyd pethau mawrion i Dafydd (2 Sam. xxiii. 5), ac nid yw'r Arglwydd vn troi Ei gefn ar Ei air. Bellach, o gylch El bobl y try yr addewidion hyn, ac ynddynt hwy y cyflawnir hwynt. Ni olynnir ond gwrando a derbyn ar law'r bobl. Megis yr oedd Dafydd yn dyst i'r bobloedd, yn dywysog ac yn orch- mynnwr i'r bobloedd,' felly y bydd y genedl ymysg y cenhedloedd. Daw iddi Iywodraeth ac awdurdod ar y cenhedloedd. Adn. 6-7.-0bIegid hyn, geilw yr Arglwydd am agosrwydd rhwng Ei bobl ag yntau. Adn. 8-g.-Anobeithiai'r genedl am waredig- aeth, acfamheuent fwriadau Duw gyda golwg arnynt. Mesurent Dduw yn ol eu mesur eu huiiair- Paham y dywedi, Jacob, ac y lleferi, Israel, Cuddiwyd fy ffordd oddiwrth yr Ar- glwydd, a'm barn a aeth heibio i'm Duw ? (xl. 27). Adn. 10-11.—Disgynna'r gwiaw a'r eira o'r nefoedd, nid yn ddiamcan a di-effaith. Dyfr- ha'r ddaear, ac a wna iddi ymddwyu ac Felly Gair yr Arglwydd—ni thry yn ofer. Nid geiriau segur ydyw geiriau'r Arglwydd. Dis- gynnant o'r nefoedd ar y ddaear, a'u heflaith fel eiddo'r gwlaw a'r eira. Ffrwytli Gair y1 Arglwydd ydyw pob cynnyrch a welir ar y ddaear. Adn. 12-13.-Gair yr Arglwydd ydyw yr addewid am waredigaeth o Babilon. Nirl gwar- edigaeth brin fydd hon, eithr a llawenydd ac mewn hedd. Ni raid brysio fel ffoaduriaid, ac ni raid ymlaud am ryddid. Gwaredigaeth yr Arglwydd fydd—' y'ch arweinir.' A phan dde chreua'r orymdaith, bydd y bryniau a'r myn- yddoedd yn bloeddio canu, yn atseinio can y gwaredigion. Ar hyn o bryd, drain a mieri geir yn J erusalem newidir golwg y ddinas cyn hir. Yng ngwaredigaeth Ei bobl, gwisga'r greadigaeth olwg newydd.

I Mab Ossian.

iLlanuwchllyn.