Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

8 erthygl ar y dudalen hon

!TY DDEWI.

SOLFACH.

Y GOGLEDD.

'Y DEHEC

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

Y DEHEC Cymmerodd ffYwydrad le yn Ng'iifa Ystrad- fawr, ger Abertawe, trwy bo, un y cafodd pump o ddynion eu niweidio. Darfu i Mr. John Henry Rowlands, Ritson, ar ei ran ei hun a'i gydbartneriaid yn Ngweithiau Platiau Alcan Aberdulais, roddi 20 tynell o lo i dlodion Aberdulais. Bu Thomas Morgan, 23, Thorn Terrace, Aber- cynou, farw dydd Mercher, mewn canlyniad i ni weidiau a dderbyniodd trwy syrthio yn Nglola Dowlais-Cierdydd, Abercynon. Y mae Cynghor Trefol Caorfyrddin wedi pen- nodi Mr. O. Jones, o Gastellnedd, yn glerc y gweithiau, am gyflog o 2p. 108, yn yr wythnos, er arclvgu y gwaith o godi cronfa newydd o ddwfr. Cyhuddwyd tri o lowyr o flaen yr ynadon yn Caerphili, yr wythnos ddiwedclaf, o fod ganddynt matches yn eu pocedau, tra yn gweithio yn Nglofa Llanbradach. Dirwywyd pob un o honynt i Ip, a'r costau. Cafwyd ysgubwr simneuau a g6f alcan, o'r enw Jsm?a Butler, yr hwn oeddyn byw wrtho ei hun ) n Russell Lane, Trefyclawdd, wedi marw boreu ddydd Llurt Yr oedd ar ei liniau wrth y tAn pau y gwelwyd ef. Bu larw y Parch. H. Ffaldybrenin, dydfi Sadwrn, yr hwn oedd wedi bodyu weinidog yr eglwysi Annibynol yn Ffalybrenin ac Esgair- dawe am ddeugain mlynedd. Cymmerodd ei gliddedigseth le ddydd lau. Anfonodd Cwmni Trydanol Mertbyr gyloh- lv h rsu allan dydd Mercher at drigolion amryw brif heolydd y dref bono, yn amlygu fod y cwmni yn bared i gyssylltu eu eyullun o o!euni trydanol a'r lleoedd o fumes, yn gygtal-a'r tai yn yr heol- ydd hyny. Nid pes dim llai na 98 o blaciau wedi cael eu derbyn yn y gystadleuaeth o gyriliuniau Swydd- feydd Porthladd Newydd Abertawe. Bairniadir y cysdluniau hyn gan lywydd y Gymde:thas Hycafiiethol Bry ieini^, Bernir y bydd Y gÔst o wceyd y swyddfeydd tua 12,000p. Yr wytbnos ddiweddaf bu farw Mr. William Scott, Hazlewood, Caerdydd, yr hwn oedd yn gasglwr di.wyd ar hen lyfrau Cymreig, yn gystal a llawysgrifau, a'r hwn, yn ddiweddar, oedd wedi anrhegu LJyfrgeH Caerdydd a'i gasgliad cyflawn o 2,013 o gyfrolau argraphodig, a. 56 o lawysgrif au. Yr wythnos ddiweddaf bu farw Mrs. Thomas, gweddw y diweddar Barch. W. Thomas, Gwvnfe, sir Gaerfyrddin, yn 60tin mlwydd oed, Yr oedd yn ferch i'r diweddar Mr. Thomas Daviea, Bsr- llandywy! Llargathej-i, yr hwn oedd yn dra hys- bys yn y rhan bono o'r wlad fel un enwog am ei dduwioldeb. a'i haelfrydedd. Boreu ddydd Mawrth cynnaliwyd trengholiad gan Mr. R. J, Rbys yn Dowlaia, argyrph Thoma-? Le-'vis a James Hugh Jones, y ddau ddyn a iu farw mewn canlyuiad i'r anflawd ynglyn a'r tram- iau yn Rhos La Foobriw, y dydd Sadwrn blaen- orol. Wedi gwracdaw yr amryw ol dystiolaetbau, dycbwelwyd rheithfarn o Farwolaeth ddamwein- hI.' Ymgyfarfyddodd plwyfolion Machen, nos Far cher, er cymrneryd o dan ystyriaeth y cwestiwa o garthIfosydd yn y ihanbarth. Penderfynwyd deisebu Bwrdd y Llywodraetb Leol, gyda'r amcan i o ddarpatu cynltun cyflawn o garthffoaydd. Pe-i. derfynwyd, hefyd, fod cais yn cael ei wce-yd r' Arglwydd Raglaw y sir i enwi un o drigolitr :1; plwyf yn ynad heddweh. J y Trwy fod tri o hen aelodan Bwrdd Yag/i afon wedi tynu yn ol o fod yn ymgeisw rr-sef Parch. W. Rees, cadoirydd« y p '.y T)egan, a Dr D. Jor-ea-ni chymw^ 'etholiad le ar yr 21am or mia bwnv Rv<3r! „ u. newydd yn gynnwysedig o'r bo oeddigion a J-f lyn :—y Mri. W. Bryant (R ). 32,,a (C ), John Leech (R ). loan Meredyth Miller (R.), I«aao W.thea ,R ShS' S Dydd Mawrth eatwyd corph Hearv Morris. 33am rnlwyad oed, yr hwn yn by(y Cemetery Road Maesteg o dan Bont Tywitb, yn y rhan ogleddol o'r dref. Gweiwyd Morris yn fyw y noson flaenorol yn y Rock Hotel. Tybir iddo, wrth fynod adref, golli y ffordd, a Syrthi0 I í dros boni. Yr oedd wedi cael ei dalu i ffwrdd yn Nglofa y Caerau, ddydd Llua ac yr oedd yna lp. 15s. yn ei bwrs pan y daethpwyd o hyd i'r corph. Yn Mehefin nesaf bydd y Parch Owen Evans yn gorphon ei bancer canfed fi wyddYI1 yn y weinidogaeth; a bwriada ymneillduo o fud yn weinidog eglwys y T&bernaol, Llandain. Hysbysir fod iechyd y Prifathraw Viriamu Jones gryn lawer yn well yn yatod y dyddiau di weddaf; a disgwylia. fod yn allaog i ail ymgym- I meryd a dyledswyddau ei swydd yn fuan. Ba farw Mr. William Jones, Gellideg, Maes y- cwmer, ar ol hir gystudd, yn 82iin mlwydd oed. Yr oedd yn un o enwogion y Chartistiaid dynas- ant gymmaint o sylw yn Nghymru flynyddoedd yn 01. Trefnir i gyfarfodydd nesaf Undeb Badyddwyr Cymru gael eu evnnal yn y Porfcb, DyEfryn Rhondda, Gorphenaf 15?ed—ISfad. C if odd Mr. J. Towy Thom&a, Cymmer, ei bennodi yn ysgrif. enydd Heol. Ar gais nifer liosog o dretbdalwyr y mae Mr. Isaac George, y Grove, Mountain Ash, wedi pen- derfynu dyfod yn yrageisydd am y te Id w&g ar y Cyngbor Dosbarth, trwy farwolaeth Mr. James Davies, Elm Villas, Caegarw. Ba farw dynes yn Maesteg mewn catslyniad i ergyd a dderbyniodd gaa ei mab-yn-nghyfraith. Achosodd yr ergyd ennyniad ar yr ymenydd, gyda chanlymadau angeuol. Yn y trengholiad, dyg wyd rheithfarn o yu erbyn y dyn. Yn yfetod yr ychydig ddyddiau di weddaf der- byniodd Morris Evaca, yr hwn a gyhuddir o'r llofruddiaeth a gymmerodd le yn St. Mellon's, yn ddiweddar, lytbyr ya ngharcbar Brynbiga, ya amgau tanysgritiacl da tuag at gdst ei amddiffyn- amgau tanysgritiacl da tuag at gdst ei amddiffyn- iad. Anrhegwyd Mr. W. T. Watkins, yr hwn sydd wedi bod yn ysgrifenydd Cyfrinfa y Loyal Crown, Rhondda, o'r Odyddion (Undeb Manchester) A-, anerehiad a chad wen werthfawr, gan y gyfrinfa, fel math o gydnabyddiaeth o'i wasanaeth gwerth- fawr. Aeth yn ymrafael rhwng tri ben wr yn Nhlotty Casnewydd. Ymladdent ac ymrolient iel teigrod ar hyd y Ilawr, ac o dan y byrddau. Pan wahan- wyd hwy, cafwyd fod un wedi ciel y gwaethaf yn yr ysgarmes, a bu farw cyn y gallwyd ei symmud o'r fan. Y mae Cwmgarw yn mwynhau cyfnod llwydd. iannus iawn mewn ystyr fasnachol; dylifa pnbl- oedd lawer tuag yno ya barhaua, ac y mae y pria- iau, ar gyfartaledd, ynjawch nag yn un ile arall o'r gweithfeydd g'6. Y prinder y cwynir o'i blegid yn awr ydyw piinder tai. Cifodd cyfarfod ei gynnal yn nghapel yr Anni- bynwyr (Berea), Blaina, uos Lun, ar achiyaur ym- adawiad y Parch. D. R. Morgan, pan yr anrheg- wyd ef a phwrs, yn cynnwys 21p. 3s. Gs gan Mr. Herbert Williams, ar ran yr eglwys yr oedd efe wedi bod yn weinidog iddi. Yn fuan ar ol saith o'r gloch nos Sadwrn, gor- chuddiwyd y rhan fwyaf o dref Hvvlrfordd gan dywyiiwoh disymwth. Cafwyd allan m-Air nwy oedd wedi pallu gwneyd ei waith. Bu galw mawr am gauwyiiau ac olew y noaon hono. Gorsaf y Great Western ddioddefodd fwyaf o hcrwydd y diffyg. Un o wyr y Daheu a ddetho'ir i fod yn gadeir. ydd Undeb yr Annibynwyr Cymreig, yn y cyfar- fodydd a gynnelir yn Maesteg, yn yr haf. Yn mysg y rhai a. enwir i gael yr anrhydedd hon y mae y Parch. Dr. Benjamin Davies, Trelech y Prifathraw Rowlands (Dewi M6n), Aberhonadu a J. Taihirion Davies, Efail Isat. Y mae y dysteb i'r birdd ieuangc addawol o'r Rhondda, Ben Bowen, wedi cyrhaedd dros 300p. ac y mae wedi cael ei ohloi i fyny, yn yrnarferol. Hysbysir fod Mr. Btwen ar forio i Ddeheudir Affrica, er ceisio adgyfnerthiad i'w iechyd a thr?fnir i gynnal cyfarfod ffarwel iddo yn cghapel Moriab, Pentre, nca Sadwrn neaaf. Dywedir mai Watcyn Wyn cedd yn gyfrifol am lawer o'r pennillion a ganwyd gyda'r delyn yn nghiniaw swyddogion y gloreydd yn Pontypridd dydd Sidwrn. Un o'r rhai mwyaf poblogaidd ydoedd yr un a gaclyn :— Canaf i'r haiarn, a'r dtîr, a'r gIô, Dyna'r tri chedyrn sydd yn ein bro Ni chaiff hen Gymru byth fyn'd dan sarn Tra dalio y dtîr, a'r glo, a'r harn. Y mae yr Argiwydd Ganghellydd, ar argym- mhelliad yr Arglwydd lliglaw (Iai 11 Cowdor), wedi pennodi y boneddigian a ganlyn yn ynadon dros sir Banfro :—y Mri Wilfred Baugh Alien, 4, Paper Buildings, Temple, Llundain W. Pere- grine Propeit, Ty Ddewi; Godfrey Evan Sjhaw Prothero-Beynon, Trewern, Whitland; John Loftus Adams, Holly land, sir Benfro; yr Ii. filwriad Thomas Jam63 Roch, Liether R;chard Poyer Lewis Penn, Camrose George Powell Roch; ButterhilJ; Is-iirll Emlyn, Golden Grove, sir Gaerfyrddin Arglwydd Kensington; Henry Erasmus Edward Philippe, Picton Castle Samson Tbomas Williams, Solfa Thomas Llewelin, Hay- tbog James Thomas, Rock Home, HwiiTordd William Mark Smrin, Oriel ton, Penfro Charles Evan Davia Morgan Richardson, Aberteifi; George Edward Carrow, Glan Owen, Nsyland; George Gustavoa Whitaker Edw&rdes- Edwardes, Soalyham John Evavts. Welston (uehel airydd); y L'yogeaydd Richard Evana, Upton Castle,

CYNGHOR TREFOL DINBYCR. !

CYNGHOR DOSBARTH GWLEDIG LLANELWT…

[No title]

ABERGWAEN.