Baner ac Amserau Cymru

NIFIK TR IHTTinWVIi, CYNNYDD DA MEWN BLWYDDYN. YN 01 adroil(Had a gyhneddwyd dydd Sadwro, cyfanrif yr etholwyr Pl y Ddyrnas Gyfunoi ar y cofrestriad newydd y-'yw 7,266,708, o'i gym- mharn & 7.194.975 yn 1905. Gwneir hwy i tyny fel y caoi vn :— 1906 1905. Bwrdeisdrefi Lloegr 2,359654 2354,183 Sircedd Lioegr 3,116,339 3,058,948 Prifvseolion Lloegr 18.712. 18,434 Bwtdeudni fCymru 102,236. 100.187 Siroedd Cpnrn 127,943 230,526 Bwrdeisdrefi Ysgotland 307,4U0 303,680 Siroedd Ysgotland 421,325. 410.866 Prifyegoliou Ysgotland 21,676 21,218 Bwrdeisdrefi Iwerddon 113,595 113,427 Siroedd Iwerddon 573 0d6 578,814 PrifysgoJion Iwerddon 4,762 4,692 Cytanrifoedd 7,266,708 7,l94,9j5

CYMDEJTHAS RYDDFRYDIG CEREDIGION. CYNNALIODD y gynadeithas uchod gyfarfod neiH- duol ac arbenig yn Llaribedr dydd lau cyn y diweddaf, o dan lywyddiaeth Mr. William Thomas, cyn-faer Aberystwyth, amcan pl un ydoedd ethol ymgeisydd Rhyddfrydig ar gyfer yr etholiad cyffrediriol sydd yn awr wrth y drws. Yr oedd nifer y cynnrychiolwyr oedd yn bresen- nol o'r gwahanol leoedd drwy y sir yn rhifo dros drigain, a gallent fod lawer dros gant a banner pe byddai y cylchlythyrau a ddanfonwyd allan gan yr ysgrifenydd wedi cyrhaedd yn brydiawn y gwahanol bwyllgorau yn y gwahanoi ddos- barthiadau polio. Wedi cael araeth agoriadol gan y llywydd, a hono yn llawn tân, nes cvnnyrchu brwdfrydedd a dylanwad rhyfedd yn mynwes pawb oedd yn y cyfarfod, nes fel pe byddent. wedi ymdycghedu i wisgo am danynt eu dillad milwrol, acymladd fel yn y dyddiau gynt o blaid eu hawliau gwladol a chrefyddol-pasiwyd amryw o ben- derfyniadau ac yn mysg eraill pleidlais o ym- ddiriedaeth yn Syr Henry Campbell Bannerman fel ein Prifweinidog newydd, ac hefyd pleidlais 0 longyfarchiad calon i Mr. D. Lloyd George ar ei waith yn cael ei ddewis yn un o'r rhai sydd i wneyd l fyny Cyfringynghor (Cabinet) Pryd- ain Fawr, Y mae hyn yn beth hollol newydd yn hanes ein gwlad ac fel y dywedai rhai yn y cyfarfod, yr oedd y Prifweinidog wedi gosod anrhydedd ar ein gwlad a'n cenedl drwy ddewis Cymro i fod yn y Weinyddiaeth. Ar ol hyn aed at brif amcan yr ymgynnulliad, sef, fel y dywedais o'r blaen, dewis ymgeisydd Rhyddfrydig dros y sir hon. Galwyd ar Mr. Vaughan-Davies, y cyn-aelod, yr hwn oedd yn bresennol, i ddyweyd ychydig o hanes y senedd ddiweddaf, yr hyn a wnaed ganddo yn dra dyddorol a chymmeradwyol gan bawb yn ddi- eithriad. Yna cododd y cadeirydd ar ei draed mgwn bwyl ddoniol, ac yn effeithio fel trydan ar ei wrandawyr. Cynnygiodd eu bod hwy fel Cym- deithas Ryddfrydig y sir hon yn dymuno galw ar Mr. Vaughan Davies i gymmeryd ei etbol y drydedd waith fel ein cyncrychiolydd seneddol. Nid oedd ef, y cynnygydd, yn credu ei bod yn bossibl o gwbl cael ei well na'i ragorach in cyn- nrychioli yn y senedd. Credai ef fod Mr. Vaughan Davies yn sefyll heddyw yn llawer mwy poblogaidd ac anwyl yn marn a theimlad y mwyafrif mawr o etholwyr yn y sir nag y bu ef erioed o'r blaen. Y mae y dull y mae ef wedi cyflawni ei ddyledswyddau fel aelod geneddol yn gyfryw ag y carai pawb o honynt ei weled af yn parhau i'n cynnrychioli etto am flynyddoedd lawer. Eiliwyd a chefnogwyd y penderfyniad gan amryw o bob pen i'r sir, a phasiwyd ef trwy i bawb godi ar en traed a churo e'1 dwylaw. Ar hyn cododd Mr. Davies ar ei draed, a diolcbodd yn gynijes iddynt un ac oil am eu teimlad cynnes a charedig tuag ato ef. Yr oedd ef gyda'r pieser mwyaf yu dymuno dyweyd wrthynt ei fod ef yn hollol barod i ymgymmeryd &'r gwaith o'u cynnrychioli yn y senedd etto fel yr ydoedd wedi gwneyd yn ystod y deng mlyn- edd diweddaf. Gallai ef eu sicrhau ei fed wedi bod ar ei oreu yn ceisio gwylio eu buddiannau yn mhob modd yr oedd hyny yn alluadwy iddo ef. Yr oedd ef yn gobeithio y byddai i Syr Henry Campbell Bannerman gyda'i weinydd- iaeth newydd i allu llawer o bethau fyddai yn Ilesiant uniongyrchol i'r wlad yn gyffredinol. Yr oedd yn teimlo yn aiddgar dros gael gweled y Ddeddf Addysg yn cael ei diddymu neu ei newid, a bod llywodraeth yr ysgolion yn cael ei gosod yn llaw y trethdalwyr, yn lle fel y mae yn awr, yn nwylaw yr Eglwyswyr a'r Pabyddion. Yr oedd ef yn bleidiwr gwresog dros Ddad- gyssylltu a Dadwaddoli yr Eglwys Wladol yn Nghymru a thrwy y deyrnae. Yr oedd yn dda ganddo weled yn y newyddiaduron fod y Llyw- odraeth yn bwriadu dyfod & mesurau i mown i'r senedd yn ystod y tymmor neaaf fyddo yn ym- wneyd yn uniongyrchol a buddiannau yr am- aethwyr, yn ogystal ag eiddo y gweithwyr. Yr oedd ef o'r farn fod y ddau ddosbarth hyn wedi bod yn dioddef yn rby bir o lawer. Y mae awr eu gwaredigaeth yn ymyl. Gyda hyn enciliodd y boneddwr anrbydeddus i'w eisteddle yn nghanol bloeddiadau byddarol o gymmeradwyaeth. Piti mawr oedd na buasai Balfour a Chamberlain yn digwydd bod yn y cyfarfod ar y pryd. er iddynt gael gweled a chlywed pa beth ydyw barn Rhvddfrydwyr sir Aberteifi am danynt ill dau. Gobeithio mai fel hyn y mae pethau yn myned yn mlaen yu holl siroedd eraill Cymru, ac mai canlyniad yr etholiad nesaf fydd, fel yr hiraetbai y diweddar Mr Henry Richard, A.S., yn ogystal a'r diweddar Mr. Thomas Gee ei weled, fod yr holl aelodau geneddol dros Gymru i gyd yn Rhyddfrydwyr pybyr, gwrol, a difloesgni. Hyd yn hyn nid ydym wedi clywed y si leiaf fod y Toritdd, neu dyweder y dyrnod bychan sydd yn cymmeryd arnynt. mai hwy ydyw enaid y blaid Donaidd yn y sir hon, wedi llwyddo i ddarbwyllo neb i ymgymmeryd &g arwain eu byddin i faes eu gwaed, yr hyn a fyddai yn sicr o brofi yn fath o Aceldama iddynt hwy ac i'w hachos. Nid oes yr un etholiad wedi cael paaio yn sir Aberteifi er 1865, os wyf yn cofio yn iawn, heb ein bod yn cael ein gorfodi i ymladd a'r Toriaid, er ein bod wedi eu gorchfygu bob tro. Ond y mae'n ymddangos heddyw nad oes dim bwrw arfau i fod y tro hwn. Gwelais Mr. William Davies, cyfreithiwr, Aberystwytb, yn y cyfarfod. Efe oedd yn gweithredu fel goruchwyliwr i Mr. Vaugban Davies yn y ddwy etholiad diweddaf, ac efe, hefyd, fel yr wyf yn deal4 sydd wedi cael ei appwyntio i weithredu yn yr un swydd etto y tro hwn os byddai galw

j Owellhad o Casnewydd. I Terfynu Afiechyd Poenus Gwneuthurwr Berwedyddion trwy 'Zam-Buk.' I'V' GELLIR olrhain llawer afiecliyd difrifol i galedi sydd ynglyn 4 galwedigaeth dyn. Eglura Mr. i Joseph Richardson, gwneuthurwr berwedyddion, 76, George Street, Casnewydd, Mynwy, I I ei bedair blynedd o artaitb annisgrifiadwy oddi wrth Glwvf y Marchogion, ac oddi wrth ba un y I mae Zam-Buk, yn awr, yn y modd mwyaf hapus, wedi ei waredu; a dywedodd wrth II ffynnrychiolydd y South Wales Argus t i Yr yd wyf wedi bod yn wneuthurwr berwedyddion ar hyd fy oes ac wedi-a siarad mewn modd cyffredinol- 1 mwynhau iechyd da. Tua phedair blynedd yn ol, modd bynag, dechreuais gael fy mhoeni gan glwyE gwaedlyd y B marchogion, yr hyn a gefais mewn canlyniad i eistedd ar haiavn oer am oriau gydau gilydd. yma tin o gaeri 0 gwaith dyn. Modd bynag, ychydig o waith oeddwn yrL allu ei wneyd pan yn dioddef o^cli wrt g wy y marc ogion H hyn. Yr oedd y colli gwaed yn fy ngwneyd mor wan, fel nad oeddwn dda i ddim, tra yr oe a yr ys a yn 1 ddychrynllyd. Nis gallwn fyned at fy ngwaitb, ac yr oedd fy mywyd yn un o drueni. Rhoddais brawf ar bob peth 1 y clywais am dano, yn y gobaith o gael gwellhad, ond ymddangosai y cwbl yn ofer. Yr oe yr ymoso ia Pa^ a;"s i ar fy iechyd, y naill flwyddyn ar ol y Hall, yn fy ngwisgo allan. Yr oeddwn yn mron wedi rhoddn fyny bob gobaith 1 i fod yn iach byth drachefn, pan y digwyddais ddarllen yn y newyddiaduron am y meddyginiaethau hynod oedd 1 wedi cael eu dwyn oddi amgylch trwy Zam-Buk, a gwnaefchum fy meddwl i fyny l roddi prawf arno. Ysgrifenais 8 am flwch sampl: a chyn i mi ddefnyddio hwn, sylwais ar welliant neillduol. Cefais gyflenwad mwy yn uan. 1 oedd pob cymmhwysiad yn ymddangos fel yn rhoddi mwy o obaith i mi ac erbyn yr amser oe y Tf 1 H gorphen, yr oeddwn yn mhell ar y ffordd i gael fy ngwella. Prynais flwch arall; a thrwy barhau i w ddefnyddio, cefais fy ngwella yn llwyr. Yr oedd yr ymdeimiad o ysfa wedi myned, a chlwyf y marchogion, oddi wrth ba un y H buom vn dioddef cvhvd. wedi ymgilio vn hollol." Mr. Richardson, Casnewydd. Torwch y Coupon hwn, ac anfonweh. Bocs Sampl yn Rhad. gyda stamp ceiniog i 'Zam-Buk Co, 15, Greek Street, Leeds,' er sicrhau bocs sampl yn rMd. Baner ac Amserau Cymru,' Ionawr 13eg, 1906. R U :Pz-4 § Y ta&e Zam-Buk yn falm pur ao efteithlol tuag at bob ffurf f b o glwyf y marchogion, llynorod, ooesau drwg, fferau afiich, r w u cefnau dolurus, archollion wedi gwenwyno neu grawnu, eczema, crachen j clafr, ennynUd croen y pen, brech yr g eilllwr, cornwydydd, pendduynod, plorynod, gwreintn (ring- t 0 'It g worm), archollion yn parbau i redeg, briwiau, croen torwdig. t«riad*u, llo*g eira, anwyd a rhyndod, anystwythder, cltls- iau, llos<iad&u, ys**ldiadau, archollion pigledig neu larpledlg, ysgraffiuiftdau, dirdroadau, chwyddiadau. a phob niwudiau neu afiechydon ar y croen. Y m*e yr oil o'r fferyllwyr yn gwerthu Zam-Buk mewn blychau Is. lie. a 2a. 9c. (cy»nwysa yr un lis. 9c. agos bedair gwaith gymmaint a'r un lB. IJo.), neu gellir ei gael yn rhad trwy y Uythyrdy oddi wrth 'Zam-Buk Co., Red Cross Street, London, E.C.*

CYFARFOD TORIAIDD BYWIOG YN NGWRECSAM. HOLI YR YMGEISYDD. Nos Lun oynnaliwyd arddangoaiad Undeboi yn y Neuadd Gyhoeddus yn Ngwreosam, yn yr hwn yr oedd yr elfen Ryddfrydig i'w ganfod yn amlwg iawn. Yr oedd yna ddiffyg brwdfrydedd ar ran y gyfran Geidwadol o'r gynnulleidfa. tra yr oedd pob sylw a wnaed gan y Rhyddfrydwyr yn cael ei dderbyn gyda chymineradwyaath uehel. Yr oedd yno gryn annhrefn, ac aflonyddu, a threthwyd gryn iawer ar amynedd y aiaradwyr, a'r rhai oedd ar yr esgynlawr. Wedi i Syr Robert Egerton agor y cyfarfod fel cadeirydd, dechreuodd Y Gwir Anrhydeddua J. H. M. Campbell, cyn- Gyfreithiwr Oyffredinol yr Iwerddon, ei araeth, trwy ddadgan ei ddychryn wrth feddwl am Ym. reolaeth, yr hwn oedd efe yn el ystyried yn brif gwe! tiwn y dydd (llais Y Cynnygion Cyllidol," ac uchel gym.). Gwelodd y siaradwr mai yehydig ddyddordeb a d5imlid mewn materion Gwyddelig ao aeth yn mlaen i geisio dangoe, wrth siarad ar y cynnygion cyllidol, fod por, gwlad yn y byd yn ceisio dinystrio ein masnach dramor trwy godi tollan (ilsts: I Ae yr oeddynt yn methu gwneyd hvnv.' chwerthin a chym.). -of Yr Anrhydeddua G. T. Kenyon, yr ymgeisydd I Toriaidd droa fwrdelsdrefi Dinbych, oedd y nesaf i siarad a bu a dan arholiad a beirniadaeth gated .1' Dechreuodd trwy sylwi mai dyma y chweehed walth iddo ddyfod ger on bron fel ymgeisydd ('A'r tro olaf,' meddai rhyw Ryddfrydwr, yn union) Byddai iddynt gael ea ffafrio ddydd. Mercher nesaf kg ymweliad Prifweinidog enwog y deyrnts (nehel gym. a llais: 'Tair banllef a gym- meradwyae h i Oampbell-Bannerman,' a ohydsyn- iwyd yn frwdfrydig a'r cais). Dywedid wrtho fod yna ymosodiad mawr 1 gael el wneyd arno yn y dref hono, am Iddo roddi ei gefnogaeth i Gyfraith Addysg 1902. Nid oedd ganddo gywilydd o'r rhan a gymmerodd ef i gefnogi y gyfraith hono (cym ). Yr oedd efe yn credu fod oorph mawr o Ymneillduwyr vn foddlawn ar brif ammodau y gyfraith (gwaeddiadau Nag oeddynt Wel, oa nad oeddYTlt yn meddwl felly fcoedtddyot ddar- lien araeth Mr Lloy«!.9eor«e (oym. mawr) yo Nghaernarfoa. Yr oedd wedi bod yn pregethu yn mhob man y dylat y Beibl gael ei gao allan o'r ysgolion (oydgan o leisiau: Nag oedd *), Wet, yr oedd efe wedi cael y rbagorfrainfc o eistedd yn agoaaf ato yn Weatminster, tra yr oedd Esgob LUnelwy yn y gadair, a ohlywodd ef yn dyweyd 4 Nis gallaf dderbyn darlleniad y Beibl yn yr ysgol- ion yn ystod oriau yr ysgol' (llais 4 Nid gan y parson') Nis galient hwy, y blaid Eglwysig, o'r ochr arall, aberthu y Beibl (cyai. nohel). Beth: oedd Mr. Lloyd George yn ei ddyweyd yn awr ? Dywedai y gallai y Beibl gael el ddysga yn yr ysgolion. Aeth Mr. Kenyon yn mlaen wedi byny i gyfeirio at y cynnygion oyllidol; ao wedi iddo wneyd rhat gylwadau ar y mater hwn, gwaeddodd dyn yn mhen draw y nenadd 'A fydd I Mr. Kenyon enwi un peth y mae wedi ei wneyd dros y gweithwr (uchel gym ) Anwybyddodd y Bisradwr y sylw, ac aeth yn mlaen yn d&wel. Wedi iddo ddyweyd un nen ddwy o frawddegan osed cbwaneg o annbrefn, a gwnaeth y cadeitydd appSl am ohwarea teg. Yn ddiweddaracb ar ei araeth dywedodd Mr. Kenyon, I Yr ydych yn gwybod fy egwyddorion,' pan y gwaeddodd rhywun, 'Nid ydynt yn werth dim.' Yr ydych yn gwybod, chwsnegai Mr. Kenyon, y bydd i mi wneyd yr hyn wyf yn ei ddyweyd (gwajddiadau gwawdus). Diweddodd y siaradwr, ar ol iddo gael aflon- yddu arno yn mbellaoh, trwy wneyd appei am fwyafrif da (cym. uchel). Oododd Mr. T. A. Acten i gynnyg pleidlais o ymddiriedaeth yn Mr. Kenyon, oad aflonyddid arno yn barhaus. Cefnogodd y Cvnghorwr W. H. Parry. I Oafodd y penderfyniad ei gario ac ni ddarfu i'r ochr wrthwynebol drafferthu i bleidleiaio yn erbyn.

YR ETHOLIAD YN MON. HYD ymaj nid ydyw pobl M6n yn berwi gan frwdfrydedd o blaid nac yn erbyn y ddau ym, Ketsydci-Mr. Ellis J. Griffith, yr hen aelod, na Mr. O. F Priestley, yr ymgeisydd Toriaidd. Yn nid oes berygl i Dori gael ei ddewis yn A s. Nid oes yr nn wedi ei chynnrychioli erioed mac bob amser wedi prtfi ei hon yn Fam Uymra yn hyn. Nid am fod ei Rhydd' frydiaeth wedi oeri, y mae y brwdfrydedd yn llai nag ei gwelwyd, ond am fod pawb yn teimlo yn ddiogel mai Ellis J. Griffith fydd yr A S. yn y aenedd nesaf. Y mae y parch a goleddir drwy y wlad tuag at Mr. Priestley fel boneddwr, ac fel dyn yn hoffi cyflawni gwahanol swyddan-megys gwar' cbeidwad, a henadur yn y Cynghor Sirol-yn peri ei fod yn cael cyrddaa mwy tawel nag a gawsai llawer ymgeisydd. Camgymmeriad andwyol ei blaid ydywtybio fod y gwrsndawyr yn cydsynio am en bod yn gwrandaw yn astad, er fod yn anhawdd gwrandaw yn astad ar am* bell siaradwr. Yn sgbyfarfod cyntaf Mr. Priestley, yn Neuadd y Dret, Llangefni, cafwyd eynnulllad lliosog, a gwrandawyd yn bur dawel ar lawer o lot yn cael et draethu, ond rhag i'r Toriaid ymfalchio gormod; a thybio fod pawb yn cyd" synio, byddai yn deg eu hadgofio mat crybwyil enw yr Anrhydeddus D. Lloyd George a achos' odd y gymmeradwyaeth fwyaf brwd y noson hono, a hyny amryw droion. Yr wythnos hon bydd Mr. Priestley yn Ciel cynnoriihwy gwr o dref y FANER, o'r enw Mr. Bryan. Ffaith digon hynod ydyw fod yn rhaid iddo fyned o'r sir hon am yr oil bron o'i arelth< wyr. Nid oes odid un o honynt yn MÔn yn I allaog i anerch yn ialth y ",erln-y Gymraeg. Fel arall y mae ar yr ochr Ryddfrydig—amryw o siaradwyr na cbeir mo'u gwell ar nnrhyw Iwylan, a'r oil yn barod ao ewyllysgar i roddi eu gwaaauaeth. H6nai y Tori'iid, fel arfer, mai ganddynt Honai y Totfiid, fel arfer, mai ganddynt hwy yr oedd y mwyatrif yn Nghaergybi ond .1.' yn" cafodd Mr. Ellis J. Griffith y cyfarfod goreu etto. Pa fodd y bydd y mwyafrif-Ilal ynte mwy na'r tro o'r bliten y bn etholiad yma ? Nid I; oes dadl ar y pen hwn. Bydd y mwyafrif o 1.027, gafodd Mr. Griffith yn 1895 wedi ei ddy bin y OFO hwn.—Dyn ar Daith.

BWRDEISDREFI SIR FFLINT. MR. ELDON BANKES AH WESLEY AID. MEWN cyfarfod yn Nhreffynnon, nos Fawrth, erceinogi ymgeislaeth Mr. Howel Idris, yr ymgeisydd Rbyddfrydtg dros fwrdefsdrefi Faint, cyfeiriodd y Parch. J. E. Evans, gweinidog yr Anntbyt wyr Saesnig, at atteb a roddwyd iddo gan Mr. Eldon Bankes, yr ymgeisydd Undeboi, mewn cyfarfod y noson flaenorol. Gof- ynodd Mr. Evans i Mr. Bankes pa un a oedd ya ffaith ei fod ef wedi gwrthod gwerthu tir yn Ysceifiog i'r Weeleyaid Cymreig am, fel y dy- wedai ef, nad oedd ftngen eapel yno. Dywed odd Mr. Bankes y buasai ef yn rhoddi y tir pe yn meddwi fod angen am gapel yno. Gof nodd Mr. Evans yD awr, Pwy oedd i wybod pa un a oedd eisieu capel yno? Yr oedd y capel presenuol ar ochr bryn; ac yn y ganaf, nis gallai pod fyned iddo ond wrth fyned dros afon. Gof ynent hwy am dlr i godi capel yn Ysceifiog, lie y gallai yr oil o'r boblfynei iddo a dywedodd Mr. Bankes wrthynt nad oedd un angen am dano. Ond yr oeld af yn middwl mai pobl Ysceifiog wyddat orea pa un u oedd ganddynt eisieu capel at psidio (clywch, clywcb). Y mae mwy o fywiogrwydd yn cael ei ar- ddangos yn barbaus yn y bwrdeisdrefi nchod. a phob rba^olwg am fnddugoliaeth Ryddfrydig arall. Y mae Mr. Eldon Bankes, yr ydd Geitiwadol, a'i lilY tal Won, wedi bo 1 yn cael eu hob xnewn cyfarfodydd cvhoeddus gan sefn ogwyr Mr. Howel Idris, yr ymgeisydd Rhydd- frydiy.. Rhoddir derbyniid gwresog iaWf; i Mr. IdriB yn mhob man; ac fel y mie yr ym gyrch cael el chario yn mlaen, ceir fod y rhagolygon yn gweHa, hefyd. Y mae Mr. Herbert Lewis yn gweithio yn sefydlog yn y sir a sicrheir y bydti iddo gael ei ddyohwelyd trwy fwyafrif mawr, er fod Mr. Lewis, yn ddoeth lawn, yn gofaln lam i'w bleidwyr beidio teimlo yn rhy hyderus.

CARMEL, GER TREFFYNNON. M A.RWOL &.ETH A OHLADDEDIGAETH MR. EDWARD DAVIES, PENFFORDD BEDW. Bu farw Mr. Davies nos Sabbath, Rhagfyr 31aln, 1905 yo 63ain mlwydd oed. Oaowyd ef yn Bodeiern, air F6n a phan yn saith mlwydd opd symmudwyd ef gan amgylohiad 'u i Rhosgoch. Tua 35am mhnedd yn ol symmudodd lIe a elwir Pant If an, ger Rhuallt. yn air Fflint. Wedi ei ddyfodlad i'r Rhuallt y priododd ef Miss Mary Williams, meroh i'r diweddar Mr. Robert Williams, ger llaw Llacelwy, yr hwa oedd yn flaenor ffyddlawn e. duwiol gyda'r NVenleysid. Saith mlyoedd ar hugain yn ol symmudodd i fyw i Penffortfd Bedw, °Yj™o'blant diwyglad '59 oedd Mr. Davlea. Cafodd droedlgaeth o dan weioidogoeth y Parch. Simon A. Frazer, Menai Bridge. Slaradai gyd& bl&s am el droedlgaeth yn Khoagoch yn '59, a mawr oedd ei hlraeth am yr hen gyfarfodydd gweddio oedd wedi eu mwynhau yr amser hyny. Yn ystod ei arosiad yn y Rhuallt mynychai gapel y Rhuallt gyda chyisondeb, a gwnal el oreu gydar achos. Possibl mai ar ol ei ddyfodlad i Carmel y jwnaeth fwyaf o waith dros et Waredwr; y peth oyntaf a wnaeth wedi dyfod yma ydoedd oodt cyfarfod gweddio i'r bobl leaoingo; ac y mae un neu ddau o'r rhai hyny a ddechreuaumt gymmeryd rban yn gyhoeddus yn awr yn welnldoglon ffyddlawn yn ein cyfondeb. Yn mhen ychrd'g o flynyddoedd oafodd ei wneyd yn flaanar, a ohynawncdd y twydd hono am tua deunaw mlynedd gyda ffyddlondeb mawr. Meddifliat lawer an yr aehos, a byddai yn mhob moddion gyda chyssoudeb; gofalai am drefnu el bethau yn ytted y dydd fel ag i'walluogl i fod yn y moadion, a hyny yn brydlawn. Yr oedd y capel newydd yn agos lawn at ei g"lon, gweithlodd yn galed yn y cyfelriad yma, ao yr aedd y ddyled bresennol ar y capel yn pwyso oymmalnt arno fel y penderf ynodd ef a'r gweinidog fyned A'r achoa 1 Gymdeithaifa Beaumaris yn OhwefroT 1904 ac yno gwnaeth araeth mor gref ac effelthiol fel ag 1 ennyn cydymdeimlad y gymdeithasfa a'r lie, ac i wneyd ei rhan er aymmud ymaith y ddyled. Oynghorallawer ar y bobl ieualngo I fod yn ffydd. liwn gydag achoi Ieiu Grist, a cheryddai yn bur drwm am anffyddlondab. Yr oedd ei ieohyd wedi deehtau tori i lawr rhyw dair blynedd yn ol. Dloddefai oddi wrth y drinking diabetes Yr oedd yo parbau i fyned allan bron hyd y diwedd, er fod y gweodld yr oedd ynddo yn at lethu. Yr oedd allan y dydd Iau oyn marw. Cadwodd at wely y djddiau Gwener a Sadwrn, a'r Sabbath (yr olaf o'r flwyddyn) hunodd ya dawal ya yr Issu. Hyfryd oedd bod yn ei gwmni y dyddlau diweddaf y bu fyw, Dlolchai Uwer am y gwaed,' ao adroddai lawar ar y llinellau hyny— 0 1 lean mawr, y meddyg gwell.' Ei eirlau olaf oedd, Srmmudwoh y rhai'o i ftwrdd' (gan gyfeirio at ddillad y gwely); ac yoa dywedodd, 4 Awn,' ao felly y moriodd yn dawel yn mrelchiau ei Waredwr. Dydd Iau, Ionawr 4ydd, daeth tyrfa fawr ynghyd i hebrwng el gorph 1 dY ei hir gartref, yn cynnwys y gweinidoglon oanlynol t-Y Parchn. O. B. Joneo. Hugh Roberts, Edward Pleroe, E. Lloyd, D. Jones (fleer Gorredd), W. M. Jones (A.), Llanelwy; T. H. Jones (A.), Seion; A. Lloyd Hutbes (W.), Treffyanon; J. E. Darles, etto; Roberts (W.), Caerwys; T. E. Wil- liams, Berthen; George Jonet, Syohlya Evan Davies, Ciloain; a Robert Jones, Newmarket. Bfaenorlald Y Mrl. Japheth Jonas, Hugh Dwles, ac R. Davies (Carmel), John Parry so E. Thomas (Selon), E. Jones, J. Jones, ao R. Jones (Saron), D. Roberts, D. William*, J Seth Jones, a J. Marsden (Treffynnon), — Owens ac E Jones (Lloc), J. Amoa (Llanercbymôr), ac eraill. Gwasanaethwyd wrth y tf gan y Parchn. A. Lloyd Hughes (W.), a J. E. Davies, Treffynnon. Am dJau o'r gloch cynnabwyd gwaianaeth yn nehapel Gatmel, o dan lywyddiaeth y gweinidog, y Parch. Edward Parry. Oymmerwyd rhan yn y capel gan y gweinidog, Mr. Japheth Jones, y Purchn. T E. Williams, W, M. Jones (A.) (Llacelwy), T. Henry Jones (A.) Seion), Hugh Hoberts, George Jones, a — Roberta (W.), ^Dygwyd tystlolaeth uchel iddo fel gwaithiwr ffydd- lawn, dirwestwr selog, a Ohristlon cywir. Darllenodd y Parch. T. Henry Jones, Selon, y pen* nlllion cjnlynol o'i eiddo i'r diweddar Mr. Daviea. I aelayd ddedwydd town D-ieth cnul marwolaeth Ac yn lie cysur lUwn Cawd profedigaeth; Pan eraill yn cael gwledd Sul 01.'r flwyddyn. Geld yma ollon cledd Y marwol elyn. Mae 't tad, cynghorwr cu, Gofalwr tadol, Yn croesl 'r afon ddr I'r byd tragwyddol; Goleunl pen y bryn Geir ar el wyneb, Mae 'n myn'd i wlsgo gwyn I dragwyddoldeb. 0 olyw el brofiad cllr Ar lan l r afon, Ni fyddBf yma 'n hir, Fy cgheralnt ffyddlon; Symmudwch rhai 'n t ffwrdd Er mwyn I'm forlo, Mae ef yn do'd I'm cwrdd, Awn ninnau ato.' Bydd colled ar ol hwn Yn pglwys Carmel, Meddyliai am ei phwn Cyn canu ffarwel; Ei blaenor ffyddlawn fa Am floyddi lawer, I'w weled ya y tf' 'Roedd ef bob amser. Ar SinRt 'loedd yn byw Yn mysg y deddfac, Meddylui ef mai Duw Oedd rheol weltbiau; Cyn myn'd i lawr i'r glyo Daeth I Galfaria, A melus oedd pryd hyn Ei haleliwta. Dlolchai am y gwaed Cyn croest 'r afoD, O'i wely marw csei Y pur awelon; O diolch am y gwaed' Fe waeddai 'n siriol, • O dtolch am y gwaed A'i rlnwedd dwyfol. A'i obaith yn y gwaed Dlangodd gartref; Ca'dd Satan dan ei draed, Mae'n awr mewn tangnef; Yn ngweryd oer y bedd, Et gorph gaiff orphwys; Ei enaid sydd mewn hedd Yn mro Paradwys. 0 1 Ddnw rho etto dro I lanw bylccau, A chyfod yma d6 Ar ol y tadau Mae eisieu cedyrn wft Ar furtau Seion, A safant dros y gwir ET Hid gelynion. Oladdwyd ef yn mynwent Seion a gwasanaethwyd gan y Parchn. O. B. Jones, E. Pierce, a'r gweinidog; a nos Sabbath y 7fed cyfisol, traddodwyd pregeth angladdol gan y iweinidog. Rhoddodd cyfelllion Selon (A.), el gwatanaeth helblo, er mwyn iddyn* ddyfod i G«rmel, a hyny er dangeB parch i'r diweddar Mr. D vies. Dechreuwyd yr oofa gan y Parch. T. Henry Jones; a chafwyd galr ganddo yn y relst. Gadawodd Mr. DAvie, wpddw, a salth o blant, i alaru ar ei o!. Da genym fod un o'i feibion; sef, Mr, Hugh Davie*, wedt ei wneyti yn flaenor yn Nghairmal- gwr ieuangc galluog a ffyddlawn; a bydd yn slcr o lanw, cs nad mwy na llauw, lie si dad. Nawdd y Nef a fyddo droa el weddw a'i blaat. GOHEBTDD.

Bu dyn farw yn Derby trwy gymmeryd dogn ormodol o olew eucalyptus at anwyd; ac argym* mhellai y rheithwyr i osod eucalyptus—meddyg^ miaetb gyffredin at anwyd—fel gwenwyn. mhellai y rheithwyr i osod eucalyptus—meddyg^ miaetb gyffredin at anwyd-fel gwenwyn.

am ei wasanaeth a bawdd iawn oedd deall hyny wrth ei weled mor ddyfal, diwyd, a llafnrus yn trefnu hyn a'r Hall &'r gwahanol gynnrych- iolwyr oedd wedi dyfod i'r dref, gan ddyweyd wrthynt fod yn angenrheidiol iddynt fod yn barod i gyfarfod ag unrbyw emergency. At yr uchod dymunwn ddyweyd byn, sef fy mod yn gobeithio, a gadael ein bod yn cael ym- drechfa, y bydd i ni oil fel Rhyd ifrydwyr wneyd penderfyniad i fyned i'r p61, a hyny yn foreu ar y dydd, i gofrestru ein pleidleisiau yn y bwth. Na fydded i ddim ein rhwystro i wneyd yr hyn aydd yn gorphwys arnom fel dyledswydd or- bwysig. Bydded yr bin yr hyn a fyddo i'r etholfan a ni fel llu banerog. Un oedd yn bresennol.