Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
17 erthygl ar y dudalen hon
TY Y CYFFREDIN.
TY Y CYFFREDIN. Dvcld Mercher, Tachwedd oed.—Cymmer- odd v Llefarydd y gadair am chwarter i dri. odd y y gactaii, Rwssia. Ymtfuriiodd y Ty yn Bwyllgor Cyttenwad ar Amc:lllgy\rí\on Y Fyddin, \tiorwvd dad! gan y Milwriad edgwoOd, ar bolisi y LI,wodraeth yngl'n â Hwssia, a fchynnygiodd fod y swm o YR Gael ei ostwng yn y bleidlais o 118,OOO,OOUp., fel protest yn erbyn i'r swm hvnw gael ei roddi fel I vliocid derfynol i'r Cadtndog Caed attebiad cryf gan y Milwriad John Ward tic appeliai ar i'r LlVwodrrteth gydna- bod y IJyn_<i'l Kotiehak, a'l ?-nuorthwyo ?hmt'n?modd. Attebwyd i'r ddrtdl pan Mr. Churchill. a dvwedai ei bod yrt ammhossibl i roddi deitm- lad clir o'n pq'isi. ond vf hyn yr oedd>m yn ttnnelU flto ycloedd, adeiladu i fyny Rwssia Irlwy trilwng, parOlI i gTmmeryd ei lie yn I Nghvnghrair y Cenhedloedd., Byddai y Rwssia lio-no yn fwy cyteiilgar tuag at y wlad j h° Cafodd y gwelliant ei orchfygu, a chyttun- wyd a'r bleidlais.
.TY Y CYFFREDIN. I
TY Y CYFFREDIN. I Dydd lau, Tachwedd Cpd.—Cymmproda y Llefarydd y gadair am cluvarter i dri. j Y Cyttundeb Awstriaidd. Yr Arglwydd Robert Cecil a ofynai a geid cyfle i'r Tv roddi ei tarn ar y Cyttundeb Awstriaidd cyn iddo gael ei gadarnhau. Mr. Bonar Law a ddywedai y rhoddid cyfle i hyny os oedd vna ddymuniad cytheJbol ;lm da no. Ond dylai y Ty -adw mewn cot fod vna lawer iawn o waith i iyned uiwyddo, i ac yr oedd y Llywodraeth yn awyddus I beid- io parhau y senedd-dvmmor dros y x adolig. Mesur yr Iwerddon. Mewn attebiad i gwestiwn Jywedai Mr. Bonar Jaw nad oedd mewn satte etto i wneyd unrhvw fvnegiad o berthvnas i'r amser v. bwriedid eyflwyno Mesur Gwelliant Deddf j yr Iwerddon. Cyfrifiad 1921. Mewn attebiad i gwestiwn cywedai Dr. Addison fod tretniadau yn cael C,1 gwneyd ar gyfer y cyfrifiad o'r boblogaeth yn 1921. Tai yn Nghymru. Mewn attebiad i gwestiwn dywedai Dr, Addison fod adeiladu yn nwned yn mlaen ar 213 o dai yn Nghymru, ac yr oedd trefniad- au yn cael en gwnevd ar gyfer 978 yn chwan- egol. Hvd Tachwedd laf yr oedd planiau 3.234 o dai wedi eu cymmeradwyo yn Nghymru. Mesur y Llysoedd Diwydiannol. Cynnvgiodd Syr Robert Horne (Gweinid- og Llafur), ail ddarlleniad Mesur y Llysoedd Diwydiannol. Heb law gosod i fyny lys set- ydlog o ymchwiliad i faterion, màe'r inesur yn ei gwneyd yn anghyfreithfawn i dalu cyt- logau is law y raddfa a delir ar hyn o bryd dan ddvfarinadau v Llys Cytatareddot hyd fis Medi, 1920. Amcan y mesur ydoedd meithrin ysbryd cyla-tareddol. a setfo ang- hydwelediadau trwy gyiafareddiad, yn hyt- rach na streics. Hyderid y ceid gwell cyfun- drefn o gvHogau. helyd. Edrychid yn mlaen at ganlyniadau buddiol trwy sefydiiad y llys- oedd hyn ac y d'gid hapusach awyrgylch i'n cvs«vl!tiadau diwydiannol. Mr. C'ynes (Llatur). tra yn.cyttuno ag eg- wvddor y mesur, a ddymunai welliant arno. Cwynai nad oedd y Llywodraeth wedi gwneyd dim i ddadrvs problem y diwaith. Wedi rhagor o siarad cafodd y mesur ei ddarllen yr ail waith.
TY Y CYFFREDIN.
TY Y CYFFREDIN. Dydd Gwener, Tachwedd 7fed.—Cymmer- odd y Llefarydd y gadair ganol dydd. Mesur Eglwys Loesr (mwy o allu). Syr Edward Beaumont a gynnygiodd ail ddarlleniad Mesur Eglwys Loegr, amcan pa un "doedd rhnddi iddi fw.v o a!lu i drefnu ei hamgyiehiadau ei hun, mewn trefn iddi allu cario yn mlaen ei gwaith yn fwy eifeith- iol. Yr oedd yna lawer i gamwri eisieu ei symmud. Cyfeinwyd yn arbenig at yr an- hawsder i symmud ymaith glerigwr o'i fyw- oliaeth. pa mor esgeulus bynag a fyddai. Mr. Broad a gynnygiodd- wrthodiad y mes- lir. gan ddadfeu mai dadgyssylltiad a dad- waddoliad fyddai .y moddion eftieithíoIat i ddelio a'r Eglwys. Kiliwvd hyn gan Major Barnes. Hiaradwyd yn mhellach gan yr Arglwydd Robert Cecil, Syr Donald Maclean, a Mr. Bonar Law. Ar ymraniad cafodd yr ail ddarlleniad ei gario trwy 304 o bleldicisiau yn erbyn 16.
TY Y CYFFREDIN.
TY Y CYFFREDIN. Dydd Uno. Tachwedd ] Of eel.—Cymmerodd y Liefarvdd y gadair am chwarter i dri. Dirprwyaeth y Fforestydd. Mewn attebiad i gwestiwn dywedai Mr. Bun ar Law fod Argiwvdd Lovat wedi ei ben- nodi yn giidtirydd y Ddirprwyaeth uchod. pwssia. Gofvnwvd ii'fer o g«><tiynrm gan Mr. Bot- tom ley ac enill o berthvnas i svlw v Prif- A-einid^a: yn ngliiniaw Arglwydd Faer Llun- dain. ei fod yn gobeithio nad oedd yr amser yn mhell riryù y gnl!ai G;¡llunedd äil H,gor ir,if'od:tetlz,iii-oi- ce,"sio clwyn lieddwrli rhwng y pleidiau rhdel,gar yn Rwssia. Cwynid fod y sylw wedi ei wneyd yn y ciniaw, ac nid yn y Ty. ]\Ir. Bnnar Law a ddywpflodd nad oedd yr araeth vn ei daraw et' oncl fel dadganiad o obaith yn unig, a diau fod yr lioll aelodau yn y Ty yn cyfranogi yn y dymuniad hwnw. Y PrifweinidO;? a Chwestiynau. Mewn attebiad i gwestiwn dywedodd Mr. Bonar l.ow v hvddai y I'ril'woinidog yn bre- sennol <b ;ld Tau. i alteb c-w estivnau, ac ar y dvdfl !i f!i!t:ol. •Syr i' ■ •• • '\< i!;nihu;-v A fyflrl ef bYth rm fel 'Pi it'« r-inidog cyft'rrflin y Ai yma i ntteh ivn:>i vn iir-'u' a Mr. Law :—' Vr wyf wedi sylwi arno ymn yn i'vii'" b.' Mr. H' Pan roddir rliybudd i'r Prifw^'nidorr fir achivsuron evailJ pa ham nas gall ddv'o'l'-1 Y mae lla'Aor o honom yn credu mai humbug yw yr esgusodion.' Y Jj'F-irvdd Y mae v sylw yna yn sylw sirhans (cvm.). wssjr L!yso;ad D:wyd <!nno!. A i- y c yn :d i \P1:-i'tp+in YIj n\I,'01' :11' v mesur ucnod gwnaed ymgais gan Mr. Clynes i ranu'r mesur. Awgrymai eu bod 1 ddelio a chwestiynau y cytiogau yn unig, gan adael heibio hyd y dyfodol y cwestiwn o lys- oedd diwydiannol, gan ei fod yn cynnwys eg- wyddor o orfodaeth, i ba un y teimlid gwrth- wvnebiad ganblaid Llafur. Cafodd y gwelliant ei wrthod trwy fwyaf- rif mawr.
TY Y CYFFREDIN.
TY Y CYFFREDIN. Dydd Mawrth, Tachwedd lleg.—Cymmer- odd v Llefarydd y gadair am chwarter i dri. BwMd Amaethyddiaeth. Syr A (Mffith-Boscawen (Ysgrifenydd Seneddol Dwrila Amaethyddiaeth), a gyn- nvgiodd ail ddarlleniad Mfisur i Ad-drefnu Bwrdd Amaethyddiaeth yn y mater o gyn- northwyo amaethyddiaeth, ac ad-sefydlu y bywyd gwledig. Bwriedid pennodi tri cy- nghor-un i ddelio a Lloegr, un i ddelio a, Chvmru, a'r trydydd fel pwyllgor cynghor- iadol i'r dclwy wlad, Wedi peth trafodaeth cafodd y mesur ei ddarllen yr ail-waith. Ni bu y Ty yn eistedd ond am ychydig am- ser y diwrnod hwn.
Family Notices
RHYL. MARWiOLAETHAU. Y mae un o ffvddloniaid eglwys y Meth- odistiaid yn Clwyd Street wedi huno yn yr lesu, sef, Mrs. Jones, Llys Aled, yn yr red- ran ten o 86ain mlwvdd. ar ol hir lesgedd. Yr oedd yn wecldw Mr. D. H. Jones (b awd y hlaenor adnahvddus, Mr. J. T. Jon^s, Bod Aled). Yr oedd vn chwaer ddefnyddiol gvda'r achos yn Clwyd St., yn ei dydd, ac yn parhau, er ei hir nvchdod, i deimlo y dy- ddordeh dyfnaf yn llwyddiant Tevrnas y Teimlir hiraeth a cholled am dnni. Y mae em cyclvmdeimlad yn ddwys a'i huni<r fab, Mr.- li. O. Jones, yr hwn svdd yn swyddog ffyddlawn yn eglwys Wilton Square. Llundiin. ac a'i chwaer oedranus. M iss Thomas, T hon fu n cvd-gartrefu i hi yn Llvs Aled. Cymmerodd yr angladd (prei- fat), le y dydd Linn canlynol. yn mvnwent y dref, v Parchn. Edward Williams ac R. Ri- chards vn ewasanaethu. Y dvdd Iaii canlynol, y 6ed cyfisol, dvgwvd gweddillion y brawd ieuangc. Lance Corporal Norman Parrv. rnab Mr. a Mrs. R. H. Parry, Vale Rond. i gladdfa y dref, ac efe on"d ]:)eg mlwydd oed. Er iddo ddytod yn 'Idianaf o'r pair vn Efrawngc, daeth y diwedd yn f),åW- ychus o annisc/.wyliadwy, drwy ddamwain wrth lanhau llaw-ddrvll—yn ddiarwv!>od fed ergyd ynddo-yn Dublin, er mawr nlar i'w | anwyl vieni. a'i gyfeiliion yn ^hrof v Bliyl. Cafodd angladd parchus iawn. pryd yr oedd aniryw o'i gvd-filwvr yn mvsg y c'orf. (Jwasanaethwvd gan y Parchn. W. Llovd, R. Richards. John Roberts, a'r cyn-Gaolan y Parch. Arthur AY. Davies, BrunsAvick. Yr oedd ei weinidog. y Parch. Lewis Own. yn arwain y gwasanaeth, ac yn chwancgol rt v rhai a enwyd uchod yr oedd y Parch. E. Jones Roberts yn bresennol.
I LLANELWY.
I LLANELWY. Nos lau, Tachwedd 6ed, cafwyd un o'r cy- farlodvdd Mwyvkf dymunol. Eisteddodd o dd'-utu 30 g.ftlwyr dychweledig,wrth i'wrdd ac am 7 daeth y gynfuilleidfa'. a'r eglwys i gydfwyn- li,itt y dahteftfeion bajotbwyd mor ardderch- o? ?.m ch?-ioryddyreg?yys. Am yytn cyn- )):(!iwy?eyta?od? ?roe?twu'y .?iwyr, a Hy?yddwyd ? cyial-tod gan y gwetnid.?, y Parch. T. J.?ames. Dechreuwyd t?wy -An bwrpasol gan Miss Cwladys'Jone?, ?\nrcha s one, 1'(.jii!c h a itoe car-o d d; Hoe; .yn swynol dros ben, a rhoes gyweirnod d1-'r cyfarfod. Wedi i'r ilywvdd ddyweyd ychydig eiriau o groesaw i'r milwyr, ac amcan y wledd a'r cyfarfod, gaiwodd ar y Parch. Owen Owens i anerch y ivfarfod. Yr oedd yn llawenydd mawr -Iltn bawb woied Mr. Owen yn bresennol, a chafwvd ychydig eiriau gandclo o groesaw cynnes i'r n ilwyr." Yna cat wyd adroddiad campus gan Miss Ed- wards. Chester House. Yn dilvn cafwyd an- erehiadau gan y llywydd, a'r Ni;ri.-Moses Ro- berts, a J. P. Jones. Wjedi.hyny gaiwodd y llywydd ar Jr. R. Hughes, Lower f.t., yr hwn oedd wedi bod yn dra gofalus am v mil- wyr—i gytiwyno Beibl hardd fel rhodd yr egI- wys i bob un. Ni raid d-we-d iddo i.j:#Id ei waith yn hynod ddeheuig. Ar ran y juilwvr cydnabyddvyy-d yn ddiolchgar yr arwv-Jd bon o deiinladau cynnes yr eglwys tuag atynt gan hergt. H. J. Evans, John Hughes, a Llovd I ])Ilgh. Yna:ùarlJenodd v Parch. T. J. James y pennillion canlynol o groesaw:— Hawddamor, glewion wvr, *\n ol l'ch gwlad yn fyw, -Rol bl"-N-(Idi nialtli o gur, A chledi o bob rhyw; ■ V Bu'r nen yn ddu gan dwrf, ,f. 6. Bu goba ith broll a ffoi, •' A chalon Prydain yn ei gwddf Hyd lies i'r frwydr droi. Gwisgasoch arfau'ch gwlad, Salasoch dros y gwir, O'r ffos yn Eiraingc trwy waed Clodduisocli emau chr • Mae Rhyddid byd yn awr Yn feddiant ac yn ffaitli, Cyiiawnder fel y wawr, A'r gwir trwy'r byd yn iaith. Daliasoch greulon fellt, Cynddaredd gelyn cas, Maluriwyd trais fel gwellt, A goruies. teyrn di-ras; Liosgasocii cldram y byd, A'l ysgall yi- un modd, rIi rwy ryus dysgeidiaeth tldrud Y Llyir roi'r 1 ciiwi'n rhodd. IIawddarMor! ddewrion wyr, Maech gwaith i gyd, dan sel, Al- eicii abei-tli I)-tir BYlld Ihwyth i' I' oes a ddel; Diosgwch arlau'ch gwlad, Ond gwisgwch artau'r Groes, .Mae r Gik-t- a gollodd ddwyfol waed 1 n gwir deiivngu'ch oes. Diweddwyd trwy gan gan T. 1. Lloyd, a bu raid iddo ait ganu. Cafwyd cyfarfod a hir gotir. Cynnygiwyd pleidlais o ddiolchgarwch t'r llywydd gan Mr. Robert Gallagher. a Mr. J. P. Jones.
WAENGGLEUGOED, CER LLANELWY.
WAENGGLEUGOED, CER LLANELWY. C'ynnaliwyd un o'r cyngherddau mwyaf llwyddinnnus yn nghapel yr Annibynwyr, nos l iu, 1,1("11 e,L[ 6ed. Llywyddwyd yn feis- Iitit Aneurin Joties, lthuilit, a f t'ai u d <.iatgani;;d rhagorol o ganeuon a (!<i!'iiau cinsurol o eiddo rhai o brif gerddor- ion Lyniru gan y person an canlynol:—Miss Jones, Rhyd y ddau tldwr, Illitiddlan; Miss Davies, Henllan, a'r Mri. Hughes, Nant- glyn; j dodger. Llanelwy, a Weekly, Waen, a cnalvvyd adroddiadau campus gan Miss Da- vies. Rhuailt, ac yn eu plith y dei-nyii. am acliodd yr hvvn y cafodd v brif wobr, allan o 46 o vmgeiswyr. yn Eisteddfod Corwen. Ih3! t vn ••• • yr o l gymmeradwyaeth uchel. a :■ vsriolaeth pawb ydoedd na chlywsant erioed well canti nac adrodd. Teg yw i ni ddyweyd fod traul arianol y cyfarfod yn cael ei dwyn gan ddvn ieuangc sydd yn aelod o'r eglw vs. sd. lr. Hugh Jones, Castell. Bydd- ed i eraill cldilyn ei esampl yn y dvfodol. Da oedd genvm weleel y capei wedi ei orlenwi. Givasanaethw>"d wrth y berdoneg inn Miss Jones, Maelor, Trefnant.—Un o'r lie. — =g
ILLANON A'R CYLCH. I
LLANON A'R CYLCH. ( CILCENIN. Ymnna y Weslevaid a'r Annibynwyr yma i gydgvnnal eu cvfarfodydd diolchgarwch. Gwahoddir gweinidog o'r ddau enwad i bre- gethu, a chynnelir y cvfarfodydd yn y ddau gapel bob yn all oedfa. Y Parchn. E. Isaac, Aberystwyth, ac R. Gwylfa Roberts, D.Lit., Llanelli, oedd yn gwasanaethu eleni. Yr oedd y tvwydd yn antfafriol, y cynnulleidfa- oedd yn lJiosog. y pregethu yn rymus ac ar- gyhoeddiadol, a'r dylanwadau nefol yn drwm ar bob calon. Da oedd gan bawb weled gweinidog newvdd y Weslevaid wedi dyfod iI rcyleh, ac eiddunwn i Mr. Davies wenau nef a dapar yn ei faes newydd. Mae yma gydweithwyr rhagorol idelo yn v cyleii-y Parchn. T. Cenech Davies, ac R. D. Itees., dan frawd brawdol ac aiddgar dros les uchaf vr ardalwyr. PONTSAESON. Ru gwyl y cvnnull yma hefyd yr wythnos ddiweddaf, a tiirwy fod v Parch. J. H. Ho- ward. Colwyn Bay, wedi ei wahodd i yrdd- au misol Llauon, manteisiodd yr eglwys ar y cyfle i'w goael i bregethu y nawn a'r hwyr. Ychydig fisoedd yn 01 bu yn pregethu villt o'r blaon. a mwvnhawyd ci weinidogaeth rymus yn fawr iawn gan dorfeydd mawrion i o addolwvr diolchgar. GWYL FISOL LLANON. Daeth v cwrdd misol ar ei dro unwaith etto I i hen fangre Nonn a Dewi. Hawenydd i'r eglwys yn Llanon, ac i'r pentref a'r gymmvd- ogaeth, oedd croesawu y cyfarfod i'r lie. Nawn dydd Mercher bu y gwahanol bwyll- gorau lirferol yn ymdrin a materion perthyn- ol i'r cyfnndeb. Yr oedd y Parchn. J. M. Jones. Caerdvdd. a'r Parch. J. H. Howard, yno yn wahoddedigion. Pregethwyd yn rym- | us ac en?eithin) iawn gan y ddau frawd a en- wyd. ynghyd a'r Parch. Davies, Capel j Drindod; Davies, Llanbedr; Green, Twr- gwyn, a Morgans. Blaenanerch. Yr oedd yr efengvl yn ei nerth a'i bias, ac arddeliad y nef yn amlwg ar y gweision. Hyderwn y bvdd yr vmweliad yn ddeffroad i fywyd ys- brydol yr eglwys a'r cylch. Bydd adnewydd- iad bywyd yn ddigon o dai am y pryder a'r a berth i gyd. Mae pawb yn disgwvl ac yn hiraethu am ddyddiau gwell ar grefydd. ÇOLOFN TN CW'YMPO. Ar ol rhai blwvddi o nyehu daeth terfyn lied svdyn i yrfa y brawd anwyl, pwvllog, a ffyddlawn, William Williams, Glanarthen, Cross Inn. Un o golofnau yr eglwys yn J'ontsaeson oedd Mr. Williams, ac yn ei farw bvlchwvd mur yr eglwys yn llydan iawn, ac anhawdd fydd llanw y gwagle. Carai yr achos. a gweithiodd yn eeniol i sicrhau ei lwyddiant hyd nesy pallodd ei nerth. Mawr- haai ei swvdd fel blaenor, ac yr oedd yn fyw i'w gvl'rifoldeb i wneyd ei waith yn ofn y Meistr. Wedi i'w gystudd lesteirio ei nefth a'i ffyddlondeb. teimlai yn ddwy? dros yr achos, a gweddiai yn daer yn v teulu, ac yn y dirgel, atrf lwyddiant yr eglwys. Bu blyn- vddoedd y Thtfcl vn dreth drQm ar ei natur. Yr oedd rfrot.'heddychol a tliangnefedd.us ei j anian ei hunan, fel mai tas heth ei enaid oedd imrhyw ffurf ar yshryd rhyte). Gweddiodd lawer am gael bvw i weled diwedd y rhyfel. Cafodd hvnHv a chafodd y fraint o weled ei ddau lab yh: dychwelyd yn iach a dianaf o, faes v brwydro. Ond yr oedd ei nerth wedi ei ddarostwng, a buan y gwelwvd arwydd- ion fod y bahell yn vmollwng. Bu am fiyn- yddau yn cario yn mlaen fasnach helaeth. ac hefyd gwaith saer. Gwnneth gannoedd o eirch i'r nrdalwvr. Mae ol ei ddwylaw ar lu o addoldai, ac ar gyssegroedd y cylch. Fe allai mai yr ymgymmeriad mawr olaf o'i eiddo oedd adeiladu, gvda dan eraill, capel newydd yr eglwys vn Nebo. Diau na ddym- unai am ddim uwch i fod yn orchwvl olaf ei ckhvvlaw a'i gelfyddyd nag adeiladu Temi i'r Goruchaf. Ychydig o'r gwaith ailodd ef ei hun ei wneyd, ond yr oedd ei fab yn cario allan ei ddymuniad gvda medr a Ifvddlondeb, fel mae y gwaith godidog sydd yn aros yn glod i'r gweithiwr svdd wedi myn'd. Mae y teulu, yr eglwys, a'r' ardal. yn vmwybodol o wag- der mawr AVeeli ei golli, a dymuniad pawb yw v gweiir. yFi-adwvau yn cael eu llanw gan ddvnion o gvffelyb ysbryd. fvddont yn gol- ofnau i heddweh, tangnefedd, a llwyddiant yr eglwys. j Tachwedd 3ydd daeth torf anarferol o fawr ynghyd i fynwent Pontsaeson. Gweinvdd- wyd yn v tv gan y Parchn. E. Jones, Rhiw- bwvs, ac E. Edwards, Llanrhystvd yn y cap- el can ei weinidog. y Parch. E. Morgan, II.A.. ac ar y fynwent gan y Parchn. W. Ri- chards, Llanon; T. D. Thomas. Neho, cym- inydog agos i'r teulu, ac H. IJovd, Bwlch-y- llan. Gwasanaeth erys yn hir yn nghot y dorf gafwyd o'r dechreu i'r diwedd, a'n hy- der yw y bvdd y cyfan yn ffynnonellau o fvsur i'w "Rriod anwyl a'i phlant. i'r brod- yr a'r chwiorydd hiraethus, ac i'w wyres fach, svdd wedi eu gadael ar ni. Nodded v nef fvddo drostvnT i pvd, a thros yr eglwys. lie v bu yn golofn vnddi am gym- inaint o llynj'ddau.—Gohebydd.
TORI I FYNY CYNLLWYN BOLSHEFICAIDD.
TORI I FYNY CYNLLWYN BOLSHEFIC- AIDD. Yn ystod diwedd yr wythnos yr oedd ym- gais yn cael ei wneyd gan blaidBolsheftcaidd mewn gwahanol wledvdd i hyrwyddo eu hym- drech chwyldroadol. Yn yr America cafodd rhai cannoedd o honynt eu cymmeryd i'r ddalfn, ac yn eu mvsg fe ddywedir fod y cawr chwyldroadol,' Jim Larlan, yr hwn a yrwyd o'r Iwerddon yn 1914. I
I I-DYDD Y CAD-OEDIAD. ;
I I- DYDD Y CAD-OEDIAD. DAU FUNYD 0 SE1B1ANT. f APPEL Y BRENIN. Dydd (hvener inforiwyd appel allan gan y Brenln ar fod deiliaid y deyrnas yn uno as: ef i ddathhi dydd Mawrth, yr lleg cyfisol, mewn modd arbenig er eof am y Cad-oediad a gshoeddwyd ar yr unfed awr ar ddeg o'r Uiifed dydd ar ddeg o fis Tachwedd, y fiwvdd- yn ddiwedelaf. Teimlad y Brenin ydyw mai dy muniad ei bobl trwy'r Ymherodraeth fydd- ai am gadw mewn eM y Waredigaeth Fawr a gaed. a'r rhai roddasant eu bywyd i iawr er sicrhau hynv. Apijeli.it ei Fawrhydi am i ddau funyd o seibiant gynimervd lie trwy'r deyrnas am un ar ddeg o'r gloch boreu ddydd Mawrth, ar; am i huh gwaith gael ei attal hyd -,r hyny yn bossibl ar yr awr hono. Trwy gael byr-seibiant a thawelwch fel hyn, teimlid y ceid cyfle nriodol i gofio am aberth y bcch- gyn yn y rhyfel fawr.
Advertising
RPLE cough or cold may easily end in bronchitis, j f jL pleurisy, pneumonia, or consumption. By keeping "——— Peps handy, however, and breathing into the air. Ha mm passages the powerful fumes given off by .these novel ggS B medicinal tablets as they dissolve in the mouth, the throat, •; B chest, and lungs are protected against those sudden weather Sh changes that bring on with startling swiftness a chill and BHN cold in the head or chest. Peps are obtainable of all Chemitts. M&m r LI FOR COUGHS COT^PS. JHI |
ENGLYNION.
ENGLYNION. I'I?INI)Elt SINN'fGlt (Bliddtigol). I Daeth test ar bob dirwestwr—am lesiant Melusiort cwyd dwndwr; Te a'i dras a'r ddiflas ddwr, A'n scigiau heb y siwgwr. SlWGR ETTO (Cyd-fuddugol). I Rheidiaf o'r nwyddau prydion-y geinaf Falm genau a chalon; Nwydd oreu'n Tad i'w wlad Ion Yn ystryw traed dig estron. Evan Jenkins. Llwynrhos, Farmers.
- CASEA CLOFF, CLOFF El HEBOL.'…
CASEA CLOFF, CLOFF El HEBOL.' Caseg gloff, cloff ei hebol,' ) Sytld ddinreb ttawn o wir; j Mae yn te.v nnvl ddydd eymylog Yn gorchucldio yr lioll dir. Fel y £ &lseg bydd yr ebol, I Pwy .ddlyna ef ond hi? 'N olel lliw y daw y bychan, Dyma pa'm mae'n ebol du. Mae y ferch yn diiyn camrau 'R fam a'i harfer yn ei gwaith; Os i-nim ddiog ac anniben, Ar y ferch bydd ol y graith. Os y fam a'i thafod miniog Arfer ddyweyd celwvddau erch, Oaria hyn eu du efteithiau- Yn ei llwybrau cerdda'r ferch, Os gwastraffus hoegen arw Fydd y fam a brwnt ei bryd, Fe rydd liypji.v'i delw'n ddwfn Ar y fp!;ch trwy'i thaith i gyd. Gwclais t'am a hoffai cwpan Se. d'(O'i delw ar ei gwedd, Gwi}ae1}h-ynferch 'run fath a hithau, Aq yiy- tqtjdw 'r aeth i'w bedd.. Trin a^sathrtf-ei chym'dogion— .If) Dyma tarter: bpnyw fiot; Wedi ,tyf a'r tereh gwnaeth hithau Sangn'r Hwybrau ar ei hoi. Os y tad -a rodia lwybrau Trythy!! hemtus yn ei fyw,  Tyf y mah 'r 1m modd i fyniiy, A'i gymeriad o'r un Hiw.. Gwn,.ied "i-iiieiii rodion addas, Nid tiivy'gorsydd lieintus blin, Am wrth dyfu iynny, Hefelychu bob yr iiii. Bryn. Glynfyr. -+-
I CWYMP JERUSALEM. !
CWYMP JERUSALEM. (Buddugol). I Jerusalem enwog, preswylfa Duw lor, Hen gartre'i ogoniant ar ddaear a'lmor; I Os troi yn anfuddiol i'w Harglwydd a wnaeth, Dan ornies tanriloedd rai degau bu'n gaeth, Ond erys Jehotafl er gormes a ffug, I golio'i dftigareud o ganol ei ddig; Yinroddodd i aciiub ei ddinas yn awl-, A'i gyfrwng achubol oedd Allenby fawr: Ni feiddiodd Allenbv ddadwaenu'r un cledd Wrth esgyn i gartref dewisol Duw'r hedd Mwy cydtiavvs a'l ysbryd na'i throchi a gwaeû, Oedd diosg esgidiau i lawr odd'am draed; Hen ddinas etholwyd i'r nef ydoedd hi— Dros hon y bu'r Duw-ddyn a'i ddagrau yn J II Er cilio'r Sheceinah dros lechwedd y bryn, Cartrefodd'yn liheml Moriah cyn hyn. Ymgyrchodd yr luddew ganrifoedd dibaid At fe.ini'r wylofain a'} ddagrau yn llaid,— I blant yr addewid ryw lethol sariia.d Oedd-gormes Ma hornet ar ddinas eu Tad; Ond ha! daeth gwaredydd dros Gedron yn gu, A dewrion feib Cymru ar flaenaf ei lu- Esgynent, dyclilament dros lechwedd y bryn— Daeth emyn thvs Ceiriog i'w cof y pryd hyn. 0 law y gorthrymydd dymchwelwyd hi'n grwii- Hen gwymp ar i fyny'n odidog oedd hwn; Dilyned cwympiadau dmasoedd y byd, Os cwympant i ddwylaw trugaredd i gyd; Caiff Israel ddychwelyd i'w chartref yn lion, Mae'r hen gytammodau yn perthyn i hon; Fe law^n gyd-ganant, bendithiant hwy'r dydd— Cyhoeddodd Allenby Jerusalem Rydd.' Evan Jenkins. Llwynrhos, Farmers. I .1 I a ¡
.BLODEUCLWM i
BLODEUCLWM Ar fedd Miss Maggie Jones, Rhyd Olwen, Llangwm. Plygodd ei phen fel y Jili Dan tarug gaeafnos Mai, Ynghanol cytarcdd ieuengctid Trodd llanw ei bywyd yn drai; Llwybrau yr anial diarffordd A rodiodd, heb lithro'i tliroed, A'i henaid yn aeddfed i'r Gwynfyd Yii bedair ar hugain oed. Gobeithion fei engyl sibrydent Am oes o fwynderau'r bvd A chynlhin-freuddwydion agorent Gyfrolau o flaen ei phryd; Ond mil mwy hardd yn ei golwg Yfarwelio a'r oil yn ddioed, Er onniU v Deyrnas a'r Goron Yn bedair ar hugain oed. -j Dros achos v Gwr a adwaenodd Bu'n ffyddlawn, er gofid a chur, Dyddiau ei chystudd diweddaf Goronodd a gweithred bur; =. Am hono yn hir yn Ngellioedd Bydd adgof mor fyw ag erroed- Angei-i. r()'dd fywyd i'w haberth g; Yn bedair ar hugain oed. Cynglianedd y Dwvfol emynau Felusent ei" gwefus hur- Ynnghnol ei liing a'i harteithiau, u cann Jeddrai ei chur; "i Yn ngliydgord caniadau'r seraffiaid •: Mwv peraidd ei sain nag erioed-- Cn'dd ddechreu'r Gymaufa Drag'wyddol Yn bedair ar hugain oed. Beunydd mvn adgof a galar Gvdrodio i'r flanerch gu, Eneinir âgtoywon ddefnyriau lng calon, hiraethus lu; Ac yno myn hiraeth babellu Yn nghwmni'r angvlion roed I wylio v rian sy'n aros Yn bedair ar hugain oed. Llangwm. Elti.
BRWYDR GYBFROUS 'GWEITH. IWR…
BRWYDR GYBFROUS 'GWEITH. IWR HAIARN. Bron wrth ddrws angau—Yn wastio ymaith gydig anhwyldeb y Cylla a'r Coluddion—Yr achos yn herio medr pamp o feddygon. CWEtLHAo, RHYFEDDOL KER-NAK. Mae hanes rhyfeddol gweithiwr haiarn o Walsall yn cael ei wella o annhrefn y cylla a'r coluddion yn e 'u ffurf waethaf yn dftngos prawf n«ilIdlK>t =o allu rhyfeddoty ieddygin- i,-Ieth eti-W a- gy mmerir ar ot cinio, Ker- nak Pill# Mr. John Newens, gynt o'r South Staffs. Regt., yn awr-yu pyw yn 50, Beacon View, Goscoto R.o.ad, .Blakenall, ger Bloxwich, Staffs, a dclywed Ar ol dwy* ftynedd o wasanaeth thyf^l dychwelais; at fy- ttfcwaith "let gweithiwr haiarn. „Ce £ ai& fod" .yr hen Waith-yn bjv drwm ac;¡n'H!h,,>01 bywyd awyr-agored y fyddin, ar; e,Qium n c" i r ?u T? i.  ,l W tiacfewockl f'1mi fvrierFaxi mewn cyliwr drwg, gan ddeehrfcu diffyg treuliad, wnaeth fy mywyd yn un truerius. Dywedodd medds^g wrthyf fod. Cylla gwenwynig wrth wratdd yr ranhwyldebs YR ARCHWAETH IV, COU4 56 PWYSi Ciliodd--1trchweth, a gorfu i mi orfodi fy hun i liiyta. Collais bedair stone yn fy mhwysatjyae yr oedd fy nillad yri hongian am danaf. Yn union wedi i mi fwyta rhywbeth teimlwn yn 'wyntog.' ac yr oedd ysmotiau duon o flaen fy llvgaid, ac aethwn i lesmair a phen-ysgafn. Digwyddai hyn yn fynych tra yn cerdded yn yr heolydd, a byddai raid i mi otyn help gan rai yn pasio. Dioddefwn oddi wrth guriad y galon, ac- yn y nos yr ocdd fy nghalon yn curo fel ager- forthwyl, a fy nghoesau yn crynu cvmmaint nps crynu'r gwelv. Hyd yn oed pan gysgwn blinid fi gan hunllefau ofnadwy, a gwelwn fy hun mewn enbydrwydd parhaus. Tvbiai fy nelivfeillion fy mod yn mynro i ddicau,' a dechreuais de?m}o fy hun yn anfeddv?hn?eth- A 01. Yr fcdd pump o wahanot feddygon 1n gweini arnaf, M er i mi syTnTneryd??.T?e?d- y?in?pth?n. ac amrvw 0 dd?rpariaethnu hen fl'a«wn a chartrefol, nid oeddwn yn cael gwir leshad. Chwanecwyd at fv nhrueni gap rwvniedd. a diocldefwn oddi wrth boeriau llvm vn fv ligholuddion. Rhoddai v doctor olew i mi; a chredaf fy mod ar ymyl appen- dicitis. <) ddeutu'r hwn darllenais am wellhad gwyrthiol Ker-nak Pills, a'u heffhith'^ • ar hyd a lied y wInd, felly petiiJerfynais ddeK, chreu ar y driniaeth newydd hon. G1 WELLHAD RHYFEDDOL. O'r dydd hwnw'n miaen dechreuaift- deimlo'n ddyn gwahanol. WIrth i mi ddilyn"- y cyfarwyddiadau yn oralus, a chymmeryd* Ker-nak Pills, dechreuwn deimlo'n rhagor- ol. Yn mhen amser byr daeth fy nghylla a'.tn. coluddion i weithio'n well, a gwellhaodd-fy^- iecliyd yn gvifi-ediiiol. Yn mhen amser "yf yn abl i leihau'r ddogn, gan gjm- meryit cwpl, o r pelenau rhyfeddol ar ol cin- iaw" lieu fob yn ail noson. y r wyf yn awr-wbd; cael gwared IIwyr o'r bden yn y cylla, ac annhrefn y coluddion. Diolch i Ker-nak, y nJae, fy hen archwaeth inchus wedi dychwelyd, a gallaf fwyta a. threulio pryd iawn o fwyd, a niwyniiau cwsg; tawel a llesol. Yr wyf yn awr wedi dychwelyd at fy hen waith fel gweithiwr haiarn yn Ffowndri Lester, ac yn cadw'n iach hollol." Yn nhriniaeth yr afu, y cylla, a'r colydd- ion, y mae Ker-nak tu hwnt i'r holl betenQift hen ft'asiwri a mwnawl. Yn esmwyth ond yn dreiddioi eu gweithrediad, y mae Ker-nak Pills, yn symmud yn gyiiym yr achos o boen a sal« ch. Gelllr cael Ker-nak gan yr hoH d. htryHwyr a'r vstorfeydd cyfferiol, neu gan Ker-nak J^atural Remedy, Ltd., Jowitt Lane, Leeus, am swllt a thair ceiniog, neu dri swllt y. Lots. TREIWCH KER-NAK YN RHAD HEDDYW. Mae gan y perchenogion gymmaint ffydd yn rhinwedd neillduol Ker-nak Pills fel y maeiit yn eich gwahodd yn ewvllysgar i div^'o'r feddyuiniaetli naturiol rvfeddol hon heddyw. ar en traul hwy. • Er sicrhau sampl rhad yn unig anfohweh eich enw a'ch cyfeiriad ar bost-gerdvn i Ker- nak Natural Remedy, Ltd., Jowitt Lane, Leeds. Byddwch sicr o enwi Baner ac Am- serau Cymru,' Tachwedd 15fed.