Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

13 erthygl ar y dudalen hon

NFN -DOI. I

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

NFN DOI. I DICCYN 0 ANNAS DAI A FINNA A'R RYFAL. Gan GLYNFAB. I s(Aw-dwr "Sowt Ymlan"—Buddugol yn yr Eisteddfod GenetH&eitholj 1911. TafocLraath Canol Rhondda..) TR AIL-SHWRNA-AR-BYMTHAG-AR- ICCAN. "DICCYN 0 WAITH SHARP A'R I LLICCED." "GAFFERS AR GWMPNI 0 '1 SNIPERS." I THE SNIPER. I -III will wipe," says the Sniper-"out of I Dirty Bosches together, rbein' Iss, my'n jaich, each sossinjer Yn' andy '11 go "down under." Odd Syr Walter Scott a Dickens, a r "boys na. yn ffond o starto penota a phishyn o boatry, a ma finna. yn esho jfrieud rv< path o'r short. Boys eetha ,clyfar o nw, on myn yffryd i fyssa ddim un o nw yn apal i ecrifenu Ni'n Doi, a doti pwt o englyn yn dop line, wath odd dim un o nw wetti cal i neud yn fardd nol Brain a Defed beirdd Ynys Pryttan. "Buck up Ni'n Doi!" odd y command, on tefa, yn niwadd y shwrna ddiwetha. 0 ni'n ffeilu diall beth odd r- ''new move" nes i'r KernaJ y'n ordro Ni'n Doi i fynd idd i wynepu fa yn i dent. I ethon miwn a fi aafson o'i flan a. "Lifftenant Jones an' Lifftenant Mor- gan," mynta fa yn ffidlan gytta'i fystash, "I am goin' to trust you with a danger- ous expedition. You must, each of you, pick out fifteen of the finest shots in the Ridgment, an' go out snipin', make the arrangements at once." I salutson y'n doi, a mas a ni. "Bachan," mynta Dai, ma jobbin eetha ticklish, Shoni; i fydd yn wath na cheesho cla&cu rent yn dai'T' Cwmpni ar amsar strike. "Otti, ar mencos i," myntwn i, "on ma raid "show pluck," bachan. Ma'r Kernal fel sa fa wetti'n ffansio Ni'n Doi, a wish- yn-y-byd beth fydd y'n anas ni cyn y diwadd." Y'ch chi'n gwpod beth yw Sniper spo. Chi'r seithwrs, i chi'n naipod yr atar bach na ma. nw'n galw Snipes ami nhw. Wel ma nw mor fain a mor wimmwth fel ma gofyn cal llicced mor sharped a nyt- twdd, a braich mor gatarn a'r Rocks o' Gibralter cyn y gellwch chi ladd un o'r tacla bach, pan ma nw'n etfan drw'r awyr. Os diccwdd i chi ladd un, wel, na chi yn cal y'ch counto yn good shot, a good "sniper." Y'n contract ni odd peeco mas bobo bymthag o good shots a fi nethon, a w i yn siwr odd dim gwell seithwr na Dai Conundrum Jones; fi gaethiff dwll trw bishyn tair, on i chi dvwli'r coin lan. W i'n cofio un diwettydd o ni'n cerad ax yr ewl diccyn o flan Dai yn tori diccyn 0 dwtch, a smoko shiggar, a wiw ma "Wsish" eebo blan y nrwyn i. I dinnas v shiggar mas o men, i ddishgwilas nol, a na lie odd Dai yn wyrthin fel sa collad arno, odd a wetti seithu'r lleety o ar flan y shiggar mor lanad a sa chi wetti grop- pe fa a shishwrn. Na diocyn o dwtch sniper i chi: Odd tori'r boteli bach na sydd ar ben v taligrafft on' rwpath fel wara plant i Dai. On ma gofyn cal practiss, os ar men- cos i, cyn bo bachan "n qualifyo. i fod yn sniper. W i'n cofio clrwad am Irish- man yn ceesho mentyg dryll gytta fferm- wr. a'n mynd mas am ddiwettydd o seithu. Diccyn teppyer na fuws a axiod yn andlo dryll, wath odd a wetti bod yn rysymu a'i unan ar y ffordd- "The mor powdar a'n shots I'll put in the barrel the more birds I'll kill," mynta fa. I lanws y barel nes bo peth o'r pow- dwr yn dyferi mas, a mlan yr ath a. Odd no dderyn ba-ch yn sefyll ar ben pren, bothdi ddeg Hath off, yn i chanu i chaJon i. "Wait a bit, my purty bird," mynta'r hen foy. I anelws, a fi sithws, on yr arcol, ma'r Irishman yn cal y glatchan fwya gas a ariod gan y ddryll, nes i fod a ar ascwrn i gefan yn y gwttar. On' odd y d,eryn bach yn para i ganu. I gwnws yr Irishman ar i drad, i ddishgwilws ar y deryn bach, shigglws i ddwrn arno, a fi wetws— "Ah my purty bird, look 'ear! you wouldn't sing if you was this side of the gun. On i gas eetha lesson. Mian a fo ytto, i ofalws ddoti llai o bowdwr a shot y tro nesa co dderyn bach ytto yn canu, anel- ws, fi seithws, gwmpws rwpath i'r Ilawr, a ma'r boy yn ryttag. I welws rwy griat- tur od yn i spriwingad i ar y liawr, gitchws yndo, a mynta fa— "You was a moighty fine bird before I blew all your feathers off." Erbyn ettrych broca odd gytta'r Irish- man, odd y deryn yn fyw a iach, a 'eb i dwtch. Sa wnna yn y ridgmant fyssa Dai a finna ddim yn i ddewish a yn un o'r Snipers. 0 ma raid cal practis cyn dod yn sniper. Ma bod yn sniper yn golycu risko'r bywyta. bob mvnad, i chi'n gwpod yn y byd o bwy ddreckshwn y daw bwletsan i'ch neggo chi. Risk yw i, ar mencos Ottich chi'n gwpod beth ma'r Sossin j ars yn y'n galw ni ? Wel—"Y Black 'And Gang." Ma preesh ar y'n penna. ni, a dyw bywyta Conundrum a finna ddim gwerth pishyn grot. Os diai ets beth fydd y Sossinjars yn neyd, walla ma cario jackad o ddwr i dori sychad i bantnars. sdim i neyd on roi pilfren iddo fa. WTalla ma cariobwyd i'r trench i boor beggars sy bron starvo, sdim i neyd on roi iron-coated-pills iddo fa. "Bla ma'ch Christionoccath chi ?" my*- ta chi. W i ddim yn gwpod, wir ddyn, walla i fod a yn yr un man ,a Christionoc- cath pack o onno chi sydd yn nTe, wetti cal i ddoti gytta'r dill'ad-dy-shul yn y drar isha yn y cysyndrors, i aros nes bo eosha nw ytto. Wi'n wilia sense, o ottw, wrnwch chi faint liccwch chi, ma i yn 'en bryl i in ettrych yn straight i licaed petha. I Walla y newn ni wilia diccyn o bothdi Christkmoocath ar ol i Wil o Berlin, y Cl«wn Prince, a'r carda sy gytta nw. gal i cloi yn gwtch glo Buckin-am Palas. Mian a mattar y snipin ta, a becan y'ch pardwn chi am y mod i wetti bod yn wobblan diccyn ar yr ewl, ma dyn yn cal i widlaji weetha i droi at rwpath y tu fas i'r jobbin sy mwn llaw. I ni'n gorffod seithu o bob twll a chor- nal, weetha a fan right yn nannadd Y' trench, walla bydd y Sossinjars bothdi annar canllath off. Weetha i fyddwn ar ben colfan fel un o dwrkeys y ffeerad; weetha o genol ruins en dy sha oefan y trench. "Shoni," mynta Dai, yn crippan ar i drad a'i ddelo fel broca, a'r boys wrth i gwt a, "Ma ecclws yn yfflon draw mYlI- co, w i'n ffansio ma talcan eetha saff fydd a i weetho yndo." "Right o," myntwn i, "fi sefiff y boys dnan yn i gattw Iliccad ar y Sossinjars a 'fi ddwa l gytta ti." Fe ethon yn doi i miwn i ruins yr en ecclws. Odd no un wal uchal yn sefyll, a phar o god, fel y gwetwn ni'r coliars, yn accos i'T top. "Co spottyn gen-u-ine," mynta Dai, "a co ysgol weddol gryf; cer i moyn i, 1 ro i dreial i'r idea." Ddotwd yr yshgol yn erbyn y wal, a ma Dai yn dychra dringad fel wiwar, a lan a ge. Bothdi'r oenol odd no dwll yn y wall, a fi gas y Sossinjars bip ar Dai, odd e ddim yn specto, on i spectas i. "Gen-u-ine!" mynta fa, yn tynu spyin' glass i mas. Ma spottyn ffirst class, Shoni; watcha di unan w i yn dod lawr i ercyd y paraffamalia. Ddychreiws i shwTna shag i lawr, on pan ddatha yn gyfar y twll, ma ping! ping! ping! bwlats y Sossinjars yn dych- ra swno, wiw a rai rwng i goesa fa, a dros i ysgwydd a, a thrw lwck fi scapws a'r peth nesa welas odd Dai a dwy-gos-o- bothdi yn slidra.n lawr blwmp i'r llawr; w i'n siwr fod y dynon sy'n byw yn Awstralia yn cretti fod earthquake wetti cymeryd He. "Bachan," mynta fa. yn wilia fel dyn yn jofadd o wrth browm-titus, a'i wynt fel mecyn armonian a rap yndi. "Ma'r Soss-in-jars a idea am seithu ott-in ba- chan." "Cistal i ni newi d v ta l cen, Conun- drum," myntwn i. "Ma diccyn ar y mwya o ffoul air ma bachan, ar top yn (lychra dtibblan. Co en dy bach draw .mynco i newitwn y'n lodgins." Fi nethon, a fi wistlas ar y boys erill i ddod ar y'n ol ni. "Ty bach ffamws," myntwn i, pan greiddson ni no. Odd no stars a room gwely eetha cyfan, a fuo Ni'n Doi ddim yn 'ir cyn doti'r Snipers yn i lIe i ddych- ra'r pottin bisnass. Seithu buo ni nes odd y'n drylla ni yn ddicoon poth i bopi scatan arni nw. On' yr arcol ma randiboo cympohir, ma. shell yn cwmpo o fiwn i bump llath i'r ty. Mas a ni fel gwiningod o flan fferet. "Seek eovar mynta Dai a finna. "Covar be blowed," mynta un o'r boys. "Puzzle find it!" Wir ddyn gwir y gwetws a, trick odd cal sjafa.1 miwn brWVTHHI i mvatto wrth i ehefan i. W i'n cofio am grottyn yn y lie geso i'n ngwnni; odd rai dynon yn arfadd jokan o bothdi fa, a gweyd on bai fod shuit o ddillad am dano y byssa'n anodd idd i beeco fa mas yn mlith dynon, y byssa fa yn anweletig. Rwpath bothdi wyth od odd a pan ath a ar goll. Na lie y buws i fam yn wilo am Jack trw gyttol y diwetydd, drw'r streets, mas i'r ceia, yn y ood, lawr trw'r gwaith arn. I chwestshwn i o yd odd— "Welsoch chi Jack bach ni ?" On odd neb wetti gweld clip o Jack, myn deppyg. Sha thre yr ath i yn weppan ac yn llefan bron tori i chalon i'r geccyn yr ath i ai f-fetog wrth i llicced. Miwn ticcyn i glvws swn, i dvnnws i ffetog lawr o ar i llicced, a erbyn idd i I bippan, beth odd no on Jack bach yn i cwatto yn gymffwrddis wrth gefan y pokar. Ond, odd dim pokar gytta ni, poor dabs. Fi ffinson drench gwa.g a lawr y slippws pob un. "Boys," myntwn i, "Let's ide in the dug oute an' ave a bit of a spel." Miwn a ni fr dug outs, a fi warnes i y boys beedo mwdjid nes i fi roir signal. Cyn pen pum munad ma'r nefodd yn dychra duø, a ma'r eira yn dychra cwmpo. Na beth odd eira ar mencos i, nid jokan bwrw eira odd i, odd a'n dod a'n dod lawr fel sheets gwely. Wyrthin o ni ar y dychra, on ar men- cos j, i ethon i ddychra pippo ar y'n gilydd mi wn ticcyn yn eetha prysur, wath odd i'n ootha teppyg fod doi Lifftenant a deg-ar-iccan o snipers yn mynd i gal i claddu yn yr eira-yn fyw "Fel man-blu teg a drwsiwyd, Fry yn ystordy Duw. mynta Mishtir, on odd ddim llawer o wyl bvrddoni ar neb o ni, odd yr eira wetti troi mas yn jailar, y dug-outs wett.i troi yn "lock-ups." Lawr odd yr eira yn dod, a men awr odd dryssa y dug-outs wetti cal i ceiad, a dishtawrwdd yn tyrnasu. "Ma i'n ddobinno," mynta Dai, "Sdim use meddwl ara roi'r gose idd i, wath fi gewn yn drilo fel gwaccar gan y Sossin- jars." "Catw'n gool, bachan," myntwn i. "Fi ddaw rwpath o rwyla i achub y'n byw- yta ni." Fi glirson dwll bach yn y drws eira i gal pippo mas, a myn deppyg fod boys i gyd wetti neud yr un peth, na lie buo ni fel lot a ddefed. "Dan luwchjon oerion eria." Ond ma swn diarth yn cwmpo ar y'n clusta ni, a fi ddottwd un yn mob "dug- out" i bippan mas. Poppath yn wyn, eb ol trod un ened byw. Ma'r swn yn cryffa! Yn dod yn nes Aeroplane odd  no! i (I'w B:hau.)

Advertising

I SWANSEA BOXING -CONTEST_I

ICENTENARY OF MINER'SI SAFETY…

CONSCIENTIOUS OBJECTORS. I

Advertising

YSTRADGYHLAIS COUNCIL AUDIT-

I RETIREMENT OF "VOLANDER.

INO SUNDAY POST.

I ! HOW MILK IS MADE. I

I ! N.S.W. LAND FOR SOLBIERS.

I PAPER STRING.

Advertising