Y Rhedegydd

MAE §MAE (???\ MYNED. AT y f 1t![ GWAED. Y Gwaed yw'r Bywyd. Y Gwaed yw'r Nerth. Y Gwaed yw Pobpeth. Yimae pawb—y chwi yn eu mysg—yn agored i nifer fawr o glefydan, Paham felly ? Am fod Anmhnrdeb yr Awyr, Anmhurdeb y Dwfr, Anmhurdeb Bwydydd, ao Anmhnrdeb pethau amgylchynol yn creu Anmhnrdeb y GWAED. A phan bydd y GWAED yn cael ei lygru ai wenwyno, mae yn gwneyd yn bosibl i'r SOURVY, ECZEMA, TARDDIANTAU Y CROEN, LLYGRIADAU, RASH OOESAU OLWYFEDIG PENDDYNOD, RHEuMATISM. DIG CORNWYDON, NEURALGIA, A llu o Glefydau eraill y Corff a'r Ymenydd, i rnthro ar Wahanol ranan o'r eyfansoddiad. Fe ellir atal a rhagflaenu y rhan fwyaf o'r clefydan ag sydd yn blino yr liil ddynol, drwy gadw y GWAED yr BUR. Y mae milcedd yn barod i dystio a phrofi fod HUGHES'S A L U G ? kc-:N3  BLOOD PILLS YN PURO Y GWAED, AC YN EI GADW YN BUR. iarMynwch Heb weled Hun hyny y Galon Twyll ar bob box ydyw. Os byddwch yn dioddef oddiwrth DOLUR PEN, AFU DDRWG, DIFFYG- TRAUL OORFPRWYMEDD, POEN Y CEFN, NERVES EGWAN, BILIOUSNESS, ANHWYLDERAU Y GWYNT, CYLLA A'R ARENAU. ISEL YSBRYD, Cofhreh fodrrwreiddyn y drwg yn y GWAED, a bod yn rhaid myned at y GWAED cyn y gellir cael iachad gwirioneddol. Mao HUGHES'S BLOOD PILLS yn cael effaith nniongyrchol ar y GWAED, ac ar yr holl gyfansoddiad. Rhoddwch brawf arnynt. Ar werth gan bob Chemist a gwerthwyr Patent Medicine am Is lie, 2s 9c, 4s 6c, m-u danfoner eu gwerth mewn Stamps neu P. O. at JACOB HUGHES, M.P.S., L.D.S., Manufacturing Chemist, Penarth, Cardlff.  Rhoddwch brawf T'- KS. ar r ar ?? ? ?????omers. '¡,' ? '"?'?'? Balm ?' ?? .?.?. MAE "GOMEKiS BALM YN ELI AT BOB CLWYF, AO YN HYNOO AC ANtFAELEDIG AT BOB MATH 0 GLEFYDAU ALLAHOL Y OOFFR. A oes genych Goes Ddrwg. Y mae GOMEH S BALM yn iachau y Clwy hraidd yn wyrthiol. He(í4 Archollioo, Llosgiadau, Timldiantau y C1iIaWI, Exzema Cedwir llawer Aelod. Drwy ddefnyddio GOMBR S BJJjM. Ymaeyniachan Orach ar y Pen a Gwynebam Jpwifc, Ysealdanau, Piles,. Llygriadau Plant a Ben !0tala3thau., Tarwden, Traed Chwysedig, Gout, Gwysaegcta, Scu"rvy. Blood Poison. Gair at Famau, Gweifchwar Efaiarn, Alcan, Glo, Oerrig Pfermwyi-j Morv. yr, Engineers, Mndsrthwyr, Crefffewyr o bob math, ni ellir cael dim mØt aSsMtW! a sicr a Comer's Balm at bob Arcboll a DeaasvaaJti fr Onawd. a sicrhad Ihoo PoisDn marwol. A — SYXDOD YN SWfiW DEVON. Syt.—Mae eich Eli, sef Gomars Bid*, JIlil fedidyginiaeth rhyfedd. o effeitliioi. Fe gafodd wr i mi A ysgaldann yn adrwg iawn yn ei gefn a'r bofti Wp gafodd y Gomer's Balm ei roddi a"no mor fitan ag oedH ya boaiM, yn mben yr wythnos yr oedd vn abl I'w gael ei wisgo, ac sa bur fuan y oedd ei wellhad yn drwyadl. Ar eil hyny fe gaibdd fy Werch yxaosodiacl llyni iawn mn y BtastKneu Erysipelas) ar ei choes, ar 01 dioddef am chwech wythnosSaeth o dan drilliaetli Doctor, yr hwn wnaeth mawrgdSrwg iddi. Wedi hyny hi a ddefnyddiodd Gomer's Ectfmi I yr hwn a'i gwellhaodd mewn. ychydig ddyckdjau. Mae dwseni wedi bod yn gofyn am Mjv- yr eli, ac y mae pawb wedi ei brofi Y'I1 anmhrisiadwy. Mae yn bîty" nad yw pawb ddim yn {ywybod in, ciano.-H. LEWIS, Brixham.jDevon. OLWYI GYMAINT A SAUCER. Syl, 'Ni allaf byth ddiolch digon am eich Gomer's Balm, y mae yn iaellan fy nginoa yn gyflym iawn. Mae fy ngltfp wedi bod yn ddrwg iawn am bum' mlynodd.'elwyf "fw cymaint a s'?Me?', ac yn boenus iawn, pawb yn rllYic)ed.r:. fy mod yn fy w, mae wedi esmwythau y poen yn rJ¡Ttee.d. Tr wyf wedi gwario punoed( lawer i ddim QOeu. Fe ddylM pawb wybod am "no. J. BUTLER, Dale-end, Dalarston. Riiodcler Praw arno. Gofyner am Ctomer s Balm. ,a tÍlw;¡Il( v ellln, mynwch weled enw "JACOB HUGHES" ar bob blwch. Ar werth frati bob Chemist neu werthwr Patent Medicine am Is lie., nen danfoner en gwertfii mewojStamps aeu F, O. i'r gwneuttmrwr, JACOB HUGHES, M.P.8,L.D.8 MANUFACTURING CHEMIST, PENARTH CARDIFF.

YNMALDWYN. I LLOFRUDDIAETH ÃRSWYDUSI YN MALDWYN. Gwr a Gwraig oedranus wedi ei I Lladd s £ 200 ar goll. Cyffrowyd Sir Drafaldwyn a'r holl wlad gan y newydd fod John Evans, Foel Lwyd, Garthbeibio, a'i wraig wedi eu llofruddio mewn modd erchyllyn ystod nos Wener. Mae Foel Lwyd heb fod yn bell o Cann Office, hen orsaf cerbyd- au ar y ffordd rhwng Dolgcllau a'r Amwythig, a phedair milldir o Llan- wddyn a naw o Llanfyllin Ffermdy ar le unig diboblog ydyw, ac yno trigai John Evans i amaethu, a chario yn mlaen fasnach fel cigydd. Y tir- feddiainydd yw Aifglwydd Powys. Yr oedd Evans tua 60 oed, a dydd Gwener y daet.h Mrs. Evans adref o Ysbytty yr Amwythig wedi bod yno o dan driniaeth gyda'i llygaid: yr oedd hi bron yn gwbl ddall. Nos Wener llywyddai Mr. Evans mewn cyfarfod perthynol i gymdejbhas gyfeillgar yn Cann Office, a dyohwelddd adref, yn cael ei ddilyia gan Rowland Llywarch, lla(1thwr o Llundain. oedd ar ymweliad a'r ardal er's dydilia14 A.^h. | y ddau i Foel Lwyd, a chawswa swpear gydau glydd. Clywyd ffraeo yn y ty yn hwyrach ar y nos, a thraooèth caf- wyd yr hen wr a'i wraig yn gorvvecld yn farw yn ei gwaed. TRENGI-TOLIAD, Dydd Mawrtb, o flaen Dr Humphrsys, cynhaliwyd trenghoKad. ar y oyrph YR Jat. Office. Yr oedd Rowland Llowarch, yn "bres"iol yn ngofal dan swyddog, a y Ijd ei achos gan Mr Richard Geosge, cyfreithiWF, Y Trengholydd, wrth agor yr ymchwitiad a Adatganodd ei ofid fr fath erchylldBa didigwydd i dori ar daweiweh yr ardal neffIdsoiL, o Gymru. Er dyddiau GwylUaid Coehion Mawddwy, ni bu y fath beth or bJaan yn y wtad hon, gan daflu arswyd trwy fyawes yr holl drigolion. Dywedodd y newyddiaduron lawn gormod ar y peth trwy awg^seiu euog- rwydd person neillduol. Yr oedd yn naturiol i'r wasg gyhoeddi pethau o'r fath gan fod y wlad yn teimlo atgasedd at greulonderau fel yr un ddangoswyd yn achos y ddau yr oeddynt wedi cyfarfod yn nglyn a hwy. Tystiodd Llewelyn Rowlands, ysgqlfeisfcr Llanerfyl, mab-yn:oghyfraith y trangcedyddion mai cyrph John a Mary Evans oedd y thai fuont yn eu gweled ac yna dywedodd William Davies, Gof y pentref iddo weled Evans yn dychwelyd adref nos Wener ar go-in ei farch, a Llowarch yn ei ganlyn. Dywedaaant n&s dawch," wrth basio. Sarah Jane Jones, geneth 13eg eed, Penlan, y ty agosaf I Foel Lwyd, Iddi gyniBryd burym yno nos Wener. Yr oedd Mr Evans a'i briod, a rhyw ddyn dyeithr yn bwyta swper yn hapus gyda'u gilydd. Y dyn dyeithr ydoedd Llowarch. Ymddangosai y ddau ddyn fel wedi cael diod. John Edward Jones, tad yr eneth uehod, a dystiodd ei fod yn pasio FocI Lwyd taa haner nos Wener, a chlywodd Evans yn siarad l hefo dyn a. llais dyeithr iddo ef. Siarad yn gyffredin yr oeddynt, ac nid ffraeo. Boreu dranoeth daeth gwas Foel Lwyd ato, a dywedodd, O'r anwyl, be wna i ? Mae Meistr yn farw'n ty." Aetb gydag ef i Foel Lwyd, a chafodd Evans a'i wraig yn farw Evane yn y gegin, a'r wraig yn yr ystafell gysga. Yr oedd gwaed ar ddwylaw Evans. a gorweddai Mrs Evans mewn llyn o waed. Samuel fFrancis a adroddodd am y modd y cafodd ei feistr wedi ei ladd, a chyda Jnnes, weled Mrs Evans hefyd wedi ei liofruddio. Yr oodd ar y telerau goreu ai feiatr bob amser. Yr heddgeidwad Pughe a dystiodd am y cafodd ef y lie Yr oedd arwyddion amlwg wrth y tan i ymrysonfa gymeryd lie, a bod corph Evans wedi ei lusgo ar draws llawr y gegin. Yr oeddl esgidian ystaenedig a gwaed yn dod o'r ty as yn myned ar hyd y ffordd am chwe cant o latheni. Dywedodd Dr Morris Jones, fod chwech o archollion ar Evans, a saith ar y wraig. Wedi ngain mynud o ymgynghoriad dychwelwyd rheithfarn o Lofruddiaeth Wirfoddol yn erbyn Rowland Llywarch, a thraddodwyd ef i sefyll ei brawf yn y Frawdlys nesaf trwy warrant y trengholydd. Symudwyd y carcharor i Trallwm, lie y dygwyd ef o flaen yr ynadon dydd Mercher. Ychwanegodd y Rheithwyr at eu dyfarniad eu bod o'r farn fod y ddau ddyn o dan ddvlanwad diod feddwol. I Y CARCHAROR O FLAEN Y FAINC. Dydd Mercher, dygwyd Llywarch o flaen y OFainc yn Trallwng ar y cyhuddiad o llofruddiaeth ddwbl. Rhoddwyd ei gyfeiriad fel Rowland Llywarch, 65, Askew Road. Bermondsey, a Cernyw, Garthbeibio." Nid aeth y Llys i mewn i'r achos yn mhellach na derbyn tystiolaeth yr heddgeidwad Hamer, Llanfyllin am y modd y daliodd y carcharor yn J ngoed Tanllan, plwyf Llangfihangel. Gohiriwyd yr achos hyd ddydd Mercher.

I NODION O'R CYLCH. Pwngc teilwng o sylw trethdalwyr yw y pwys o fod y Wasg yn cael bod yn bresenol yn mhob cyfarfod o eiddo ein cyrph cyhoedd- us. Diau fod ein darllenwyr wedi sylwi ar y duedd sydd yn y cyrph hyny yn Mlaenau Ffestiniog i gau y Wasg allan, a hyny pan y I dylai fod i mewn ar bob cyfnf, Yn Mwrdd Hywodraethwr yr Ysgolion Elfenol, bu i gorph y gwaith gael ei wneyd mewn pwyll- gor, a diflasdod perffaith yw clywed o'r Gadair, Vr ydym am droi yn bwyllgor yn awr." Cystal a dywedyd, Yr ydym am fyned yn Chwil-lys, a chadwn ein gweithredoedd o olwg y bobl a'n gcsododd mewn swydd. Camgymeriad dybryd yw meddwl fod y Wasg yn rhwym o fyned allan dim ond troi Bwrdd yn Bwyllgor. Y mae y Wasg yn bresenol yn Mhwyllgorau y Senedd a sicr yw y dylai fod yn bresenol yn Mhwyll- gorau ein Byrddau Cyhoeddus. Paham na chaiff yr holl weithrediadau gyfle i weled goleu dydd 1 Trowyd y Cynghor Dinesig rheol- aidd diweddaf yn Bwyllgor, a'r un modd Bwrdd Llywodraqjfchwyr yr Ysgol Ganol- raddol. Nid oedd dim yn cyfiawnhau yr Awdurdod diweddaf dros gynal eisteddiad dirgelaidd, ond yr oedd pob rheswm dros weithredu yn wahanol. Rheswm Mr. D. G. Jones, Clasgow House, dros gau y wasg allan oedd "gael i'r rhai sydd wedi anfon tenders i mewn gael chwareu teg. Tenders am godi Ty newydd i'r Ysgolfeistr oedd i ddod dan sylw, a rhyfedd genym feddwl fod presenoldeb v Wasg, yn ol syniad Mr. Jones, ydebyg o wneyd cam ag unrhyw un o't saith gynygient am y gwaith. Onid y perygl o*dd i'r Bwrdd wneyd cam gan nad oedd eu dull o wneyd y dewisiad i fod yn un yn Ingoleu dydd ? Gyda Raw, dyma y tro cyn- taf, yn ystod ein profrad yn nglyn a'r Wasg am y 35 mlynedd diweddaf, i beth o'r fath gael ei wneyd pan oedd gwaith yn cael ei osod, a gdbeithiwn y tro olaf. Cam a'r cynygwyr oil ond yr un gaiff y gwaith yw cau y Wasg allan a mwy, cam dybryd a'r trethdalvryr ydoedd hyny, gan mai hwy fydd rafd taluy gost. Yn ol yr adroddiad cy- htieddedlg at gyfarfod y Cyngor Sitoll gyn- helir heddyw (dydd Iau) yn Noigellau, gwelwn fod penderfyniad wedi ei basio i ofyn am ganiatad i fenthyca tair mil a haner o buoau at godi teai i Ysgolfeistri; dwy fil at dy yn Abermaw, a phymtheg cant o bunau at dy yn Blaensu Ffestiniog. A dywedir yn mhellach fod yr arian hyn i'w talu yn ol yn gyfangwbl gan yr Abermaw a'r Blaenau. Paham ynte cadw pethau yn nghmdd rhag y trethdalwyr. Yn Mangor y dydd o'r blaen arholwyd A. C. Downs, casglwr treth yr incwm, &c. Priodola fel rhan o achos ei fethdaliad ei fod wedi talu symiau o dreth yr incwm dros amryw bersonau o'i logeH ei hunan,yn hytrach nag atafaelu am y trethi. Pwysodd y Cefrestrydd arno i enwi y rhai yr honai ef oedd heb dalu, ac enyfdd amryw bersonau yn Mangor. Dywedai hefyd ei fod wedi cattl benthyg swm o arian yn y flwyddyn 1895 gan arian-fenthyewyr ac nad oedd yn ddim gwell na methdalwr ar ol hyny er y gabeithiai allu dod i'r lan. Teimlwn fod gan achosion fel yr u'chod eu gwersi i ni, ac y dylai pawb fod yn ochelgar pa le i fenthyca arian mewn achos o wendid, fod benthyca o bob man yn well na chan arian fenthycwyr. Gwell o lawer fyddai i ddyn wneyd ar werthiant ar ei eiddo ei hunan, a myned i wlad newydd i ail ddechreu byw. Hwyrach nad yw pawb yn gwybod chwaith fod gan bob Casglydd y Dreth Incwm Warrant i godi yr holl dreth ymherodrol, y dreth Dirol &c., gyda'r costau, heb fyned trwy lys gwladol. Dywedai Mr. Downs ei fod wedt talu dros bersonau rhag rhoddi costau ychwanegol arnynt; ac nad oedd wedi atafaelu, ond mewn dau amgylchiad. Yr oedd y Derbynydd Swyddogol yn amheu hyny yn fawr. Mae'n well bod ar delerau da gyda'r dynion yma, a thalu yr hyn sydd ddyledus i'w dalu; ac os bydd i rywun datu, ac heb fod yn gyfrifol i dalu, bydd i'r Llywodraeth neu Fwrdd y dreth Incwm eu dychwelyd. Yn ol ein hadnabyddiaeth o bentref a thrigolion Yspvtty Ifan, yr ydym yn hwyr- frydig i gredu fod ymddygiad ieuengctyd y lie yr hyn ddesgrifid yn Llys Ynadol y Bett- ws ddydd Sadwrn diweddaf. Ond os yw, y mae yn amser i rywun edrych ar ol moesau bechgyn ieuangc y pentref hwn. Ond i ni credwn fod llawer o ddrwg deimlad yn bodoli cawsom le cryf i ffurfio y farn hon pan yn clywed un wraig yn dymuno gweled pedwar plentyn gyhuddwyd yn cael eu hanfon i gar- char. Nid ydym o'r un farn a hi, ond cred- wn y dylent gael cosb am chwareu gyda'r craen ar ddydd yr Arglwydd-a chostiodd yn ddrud iddynt. Nis gallwn weled i'r Ustus- iaid wneyd unrhyw gam a hwy yn ngwyneb y fath groes-dystiolaethau. Hyderwn y bydd hyn yn wers bythol, ac na roddir cyfle i neb achwyn mwy.

r Llanrwst. ST CRWST- 11, Parch. T Felix 6, Parch. J'I Morgan, St. MARY—10-30, Parch. J. Morgan 6, Parch T. Felix. SEION-Parch. R. Roberts, Colwyn Bay. SCOTLAND STREET-Parch. D. E. Jones, Dwyain Mon. TABERNACL—10, Cyfarfod Gweddi; 6, Parch, H. Jones, Trefriw. EBENEZER—10, Cyfarfod Gweddi 6, Pregcth. HOREB-10, Cyfarfod Gweddi; G, Parch Phylip Price. ST JAMES- PENUEL—Cyfarfod Ysgol. Swper a Cnyiigherdd. Cynhaliwyd yr uchod yn Lectnre Room, Capel Seion, nos Iau diweddaf. Rhoddwyd y danteithion gan Mrs Thomas, Frodeg Mrs Isgoed Jones, Plasyndre; Mrs T. Rogers Jones, Dale Cottage; Mrs Dr Lloyd Williams, Bodunig Mrs Roberts, Cartrefle; a Miss Wil- liams, Gwydyr House. Tystiolaeth pawb oedd na fu gwell danteithion o flaen y Brenin. Cafwyd cyngherdd ardderchog o dan lywydd- laeth Mr T. Rogers Jones, pryd y cymerwyd rhan gan Miss Ellis, Trefriw Miss Roberts, Poplar Gyove; Miss Hannah Ellis, Denbigh Street; Miss Jones, London House; Mr D. R. Jones, 'Rhedegydd' Office ynghyd a'r canwr poblogaidd Mr Arthur Penrhyn, Bl. Ffestiniog Cyfeiliwyd gan Mis J. Williams, Conway Terrace Miss Mary Lewis Roberts, a Mr D. D. Parry. Byddai gwledd fel hon yn dra derbyniol yn fuan eto. Elai yr elw at Gronfa yr Organ. I Bwyd i'r Newynog. Fel y sylwyd yn ein rhityn diweddaf, fod tlodi ac angen mawr yn y dref. Dywedir fod llu o blant bach yn gorfod myned i'r ysgolion heb damaid o foreufwyd. Da genym ddeall fod dyngarweh wedi dechreu gweithio, ac y mae y boneddwst hael-v Milwriad Higson, Plas Madoc, wedi cyfranu 5p 5s i gychwyn y gronfa. Mr W. J. Williams, Y.H., Regent House yw y Llywydd; Mr E. Jones-Owen, Y.H., Bank, yn drysorydd a Mr W. Lloyd, Roberts, Avondale, yn ysgrifenydd. Os y teimla rhyw un ar ei gaton fwrw ei hatlingnen i fwy i'r drysorfa, gall wneyd byny yn un o Ariandai y dref neu i'r swyddogion uchod, a cha "Credit up above." f Cyfarfod Dirwestol. I Cynhaliwyd Cyfarfod Dirwestol cyhoeddus nos Wener diweddaf, yn y Ty Cenhadol, o dan lywyddiaeth Mr E. Davies Jones, Cyfreithiwr, Darllenwyd psalm gan Misr Jones, Board School, dilynwyd trwy weddi gan Mr Williams. Cawsom anerchiad rhagorol gan y Llywydd, Can gau Miss Thomas, George Street "Cuckoo &r y Fedwen." Adroddiad gan Miss H. M. Hughes, "Ddiod Feddwol. Can gan Miss Roberts, Poplar Grove, For all eternity." Anerchiad gan y Parch R. Rowlands ar Llwydidnt y Gymfceithas Ddirwestol," roatl- tais gwerthfawr ydyw cael dynion o safle pwysig i lywydda o dro i dro yn y cyfarfodydd hyn, erbyn hyn trwy ras Duw mae dynion yn teimlo hi'n anshydedd cael sefyll i fyny »dros achos Dirwest. Deuawd gan Misses M. & L. A.. Roberts, Victoria House, Deuwch Ataf Fi." Can gan Mrs R. R. Owen, "The child- ren's home." Canwyd emyn yn swynol iawn, yn gyntaf gan plant bach Scotland Street; ac wedyn gan blant o'r Council School "The Cuckoo," o dan arweiuiad Miss Roberts, Victoria House. Diolchwyd a chefnogwyd gan Mrs E. P. Jones a Mrs Thomas, Frondeg, i bawb oedd wedi cymerwyd rhan. Diweddwyd trwy weddi gan E. P. Jones, George Street. CyleiUwyd gan Mrs John Williams, Watling Street. Darparwyd y rhaglen gan Mrs R, R. Owen a Mrs Williams, Council School.

Boddi mewn Bwced. Boreu dydd Llun, diweddaf, cafwyd Hugh Jones, gwerthwr llefrith, yn byw yn Marian House, Grosvenor Terrace, Prestatyn, wedi marw mewn modd hynod iawn. Yr oedd Jones, yr hwri oedd yn 63 mlwydd oed, wedi ei golli er rhai oriau ac wrth chwilio am dano cafwyd ef yn gorwedd wrth ochr dau biseraid o ddwtr oedd wedi bod yn gario atfryw wartheg. Ymddangosai fel pe wedi marw trwy foddiad, ond pa un a wnaeth hyny yn fwriadol ai disgyn mewn llewygfa neu ryw ffordd ddam- weiniol arall nis gwyr neb.

Blaenau Ffestinlog. ARWERTHIAD TY.—Cafodd Mr. John Davies, Ar- werthiad llwyddianus iawn yn Manod Road, ddydd Sadwrn diweddaf, ar ddodrefn fa thy yn Isfryn Terrace. Gwerthwyd y ty am 160p i Mr. William Williams, Hafod rnffydd. Hefyd dydd Sadwrn nesaf bydd Ty 15 Bowydd Street, yn myned ar Auction yn y Queen's HoteL am ddau o'r gloch. SALE FAWR A'R DDILLAD.—Nos Wener, Sadwrn, a Linn nesaf, bydd Mr John Davies yn gwerthn y gweddill o ystorfa ddillad Mr. Ted Lloyd, yn Church Street. Dechreuir haner awr wedi chwech nos Wener a Llun, a haner awr wedi pedwar prytlnawn Sadwrn. Cyfle rhagorol i gael nwyddau newydd yn rhad. Gweler yr hysbysiad yn tudalen 8. FOOTBALL MATCH.—A Grand Match will be held at the Recreation Ground, next Saturday. Festiniog v Llanrwst. Kick off 3.45. Team— E.Hughes, W. R. Jones, H. J. Rowlands, Evan LI. Hughes, D. Hughes, Richard Roberts, John Jones, David Roberts, Robert Roberts.—Reserve W. R. Owen. CYMDEITHAS BETHEL, TAKYGRISIAU.—Nos Iau diweddaf, dan lywyddiaeth y Parch. R. Silyn Roberts, M.A., cafwyd papur dyddorol a chyn- wysfawr ar Morgan Llwyd o Wynedd gan Mr H. H. Roberts, Dolrhedyn Cottage. Agorwyd ymdrafodaeth arno gan Mr. W. Edwards, Ddol, a chafwyd ymddiddan pur fywiog. Cyfarfod llewyrchus iawn.-iz. DAMWAIM.-Dydd Mawrth, yn Chwarel Maen- offeren. cyfarfu Mr. Richard Griffiths, 16, Lord Street, a damwain ofidus. Ymddengys ei fod yn codi carreg fawr, pryd y tarawyd ef a handls y craen yn ei ben. Torwyd archoll ar ei wyneb, ac un mawr ar ei dalcen, gan beri ysgydwad i'r ymenydd. Gweinyddwyd arno gan y meddygon Evans, Llys Meddyg. Y CLWB RHTDDFRYDOL.—Nos Fawrth, yn Ystaf- ell y Clwb, cafwyd trafodaeth fywiog a buddiol ar Anhebgorion Dinesydd Da." Agorwyd y drafodaeth gydag anerchiad ragorol gan Mr Wm. Owen, Plasweunydd llywydd y Clwb, yr hwn a nododd gymeriad da, addysg dda, safle fydol dda yn mhlith yr anhebgorion. Nid oedd yn cyfrif fod Ffestiniog wedi rhagori fel meithrinfa i ddineswyr da; yr oedd gan y dref fanteision a'i galluogai i wneyd mwy nag oedd wedi ei wneyd hyd yma yn y cyfeiriad hwn. Siaradwyd yn ddilynol gan Mri D. White Phillips, R. T. Jones, Tanyrallt; R. J. Williams, Lewis Jenkins a Hugh Lloyd. Pwysleisiodd pob un o'r siaradwyr ar ryw wedd neu gilydd i'r pwnc. Cafwyd cyfar- fod neillduol o hwyliog a gohirwyd y drafodaeth hyd yr wythnos nesaf. TEML Y DIPHWYS.—Cynhaliwyd y cyfarfod nos Wener diweddaf. Agorwyd yn y ffordd arferol. Wedi anerchiad rhogorol gan y Teilwng Brif Demlydd aed yn miaen gyda gwaith y cyfarfod. Aaroddiadau gan Gracie Evans, Dilys Evans, Maggie Edwards, Wm. F. Evans. Cystadleuaeth darllen y tair adnod cyntaf o'r Barnwr, cyfartal oreu D. G. Evans a Morris Roberts, cyfartal ail, Maggie Edwards a Catherine Jones. Beirniad- wyd gan y Brawd G. Williams a'r Chwaer Miss Owen. Rhoddwyd y gwobrwyon gan Thomas Roberts. Adroddiadau gan Caradoc Evans, a Jennie Davies. Diweddwyd yn y drefn arferol. DIRWESTOL—Cynhaliwyd yr uchod nos Sadwrn diweddaf, yn School-room Jerusalem, dan nawdd Band of Hope Garregddu. Dechreuwyd trwy ddarllen [a gweddio. Ton gan y Band of Hope o dan arweiniad Mr Evan Owen, Bowydd Road. Anerchiad gan' y llywydd, Mr. Griffith Thomas Williame. Adroddiadau gan Ethel Lewis, John Jr>»khis, Jennie Humphreys, Robert J. Roberts, -.gie Edwards, Thomas Williams. Annie Tud&r Roberts, Lizzie Lewis, H. J. Evans, Jennie Williams. Caneuon gan Polly Jones, Gracie Owen. Deuawd gan Polly Jones a Katie Jones. Caneuon gan Evan Morris, Mary Hughes, Jennie Humphreys, a Robert O. Lloyd. Cah gan barti John Williams. Anerchiad gan y Parch. David Jones. Ton gan y Band of Hope. Cyfeiliwyd gan Miss Minnie Lewis. Oherwydd amgylch- iadau anorfod ynlluddias Band of Hope i fod yno y Sad wrn nesaaf, cynhelir cyfarfod cyffaed- inol. Gobeithio y bydd i ni barhau i ddool iddo.-T.R. EGLWYS ST. lOAN, TANYGRISIAU.—Cynhaliodd yr uchod ei chyfarfod diwylliadol nos Iau, ssf Dydd Gwyl Dewi, dan lywyddiaeth y Parch. D. F. Hughes, B.A.' Dechreuwyd y cyfarfod trwy i'r llywydd draddodi ychydig sylwadau, ar y pwysig- rwydd o iawn ddathlu Dydd Gwyl Dewi, ac hefyd i'r dyben o arddangos y pwysigrwydd o ddefnyddio y geninen (" leek ") ar y dydd. Yna cafwyd papur tra rhagorol ar Dewi Sant," ein nawdd Sant, gan Mr David Williams, Bryntwrog. Ar ol y darlleniad cafwyd adroddiad gan Miss Elizabeth V. Jones, Groesffordd. YiA darifea- wyd papur ar yr un t,-slyn gan Mr John Owes, Glanyllyn, Tanygrisiau. Siaradodd llawer o aolodau ar y pwnc, rhai yn gryi. yn erbyai y cywilydd o arddel Dewi Sant," fel Sant nawdd- ogawl y Cymry. Cafwyd cyfarfod tru llwydd- ianus, a diweddwyd trwy ganu emyn. ST. MABIHA.—Cynhal'iodd yr uehod gyfarfod amrywiaethol o'r gymdeithas nos Wener, dan lywyddiaeth y Parch W. J. Williams. Dechreu- wyd trwy gyd ganu "Hen wlad fy Nhadau." Cystadleuaeth ad rodd i biant dan 7 oed, cyfartal oreu, Maggie Hughes, Cissy M. Morris, a Evan G. Pugh. Can gan E. M. Thomas. Cystadleu- aeth adrodd i blant dan 10 oed, (1), W. Edwards, (2), Ellis Edwards, a Richard Pugh, (3), Tommy Morris. Can gan J. Edwards. Cystadleuaeth adrodd i blant dan 13 oed, cyfartal oreu, M. J. Williams, Gwladys Morrite, a David Pugh. Can. gan S. Williams. Adroddiad gan D. Pugh. Cystadleuaeth areithio, goreu, J. Pugh. Can gan J. Davies. Adroddiad gan M. J. Williams Terfynwyd trwy gydgallu Duw gadwo'r Brenin."—AELOD. CYMDEITHAS DDTWYLLIADOI J ERUSALEThl (A.)-- Nos Fawrth diweddaf, o dan lywyddiaeth Air G. Parry (Namor Wyn), cafwyd darlith rhagorol gan y Parch J. Hughes, Tanygrisiau, ar Ieuan Gwynedd." Cynygiwyd diolchgarwch i'r darlithydd gan Mr Wm Pierce, a chefnogwyd gan Mr E. R. Morris.!? Siaradwyd ymhellach gan y Mri. H. Lloyd, H. Jones a'r Llywydd. OvlI terfynu canwyd em yn o waith leuan Gwynedd. CYMDEITHAS LENYBDOL A DDWIKYDDOL Y GARREG- DDu. -Cynhaliwvd cyfarfod o'r gymdeithas uchod nos Iau diweddaf, piyd y cafwyd gwledd o'r fath flasusaf; trwy gael papur ar Lady Henry Parbad yn tudalen 8.