Y Gwladgarwr

YMWELIAD Y DOETHION A BETH- LEHEM. ^RYDDEST FUDDUGOL GAN LSLWYN. GAN OHEBYDD. mae barddoniaeth wedi cael ei wrteithio yn oes, a chan bob cenedl, y rhai mwyaf bar- fel y rhai mwyaf diwylledig. Yn Jj^ithiau beirdd y mae genym yr hanesion gwreiddiol o dylwythau cyntaf y byd. ^lerai y beirdd henaf rhoddi eu meddyliau 0| Uinellau a geiriau a fyddent yn cydseinio; Cj^gyd hyny, byddent yn hawdd i'w cofio. ^an8°ddid ton soniarus i'r geiriau cydseiniedig. cofio y geiriau, a chofio y pethau a J^ethid yn y geiriau, a'r swn prydferth, yn j^yrchu pleser a dylanwad mawr. Yr oedd JTI dra manteisiolfel moddion i drosglwyddo ^esion a deddfau, esiamplau a chynghorion, o a^^laeth i genedlaeth, yn absenoldeb llyfrau ^^affedig, y rhai a neillduant y canrifoedd Cj^eddaraf o amser. Y mae rhyddiaeth Herod- Vw? rnec^ dysgedigion, yn meddu llawer o Jj^ferthwch soniarus yr hen farddoniaeth, o mewn gwahanol wledydd, y gwnaeth efe g^anes—hanes anysbrydoledig, rhyddiaethol y1 oesoedd, Dywedir fod ei waith l^J^yddol ef yn cael ei ganu er ei fod mewn ^iaeth. Gan hyny, y mae yr arfer o MfiF1 chant rhyddiaeth fel mewn pregethu, {qJ^[Shyxnru, yn hen iawn. Dywed Aristotle ^ynion yn y cyn-oesoedd yn canu eu cyfreith- Dywe(j dysgedigion mai barddoniaeth yr ^estament yw yr henaf a'r rhagoraf sydd o]w^k°d. Dywed Dr. A. Clarke, "It may be of the Hebrew poetry in particular, tow,. the use of such images, and in the Cati°n of them in the way of illustration Orlia ent, it is more regular and constant Of o other poetry whatever. What is said Greek poets may be spoken with equal Ijjjy °f their successors and imitators, the it?**1 poets; out of the whole of those writings ttjj^^ld be difficult to extract even the common o^T?18 of decent morality. The Hebrew poets, • contrary, justly boast of the highest id • they were men inspired of God, holy W3? Hve,3' pure in their hearts, labouring §?od of mankind; proclaiming by their Parible compositions, the infinite perfec- kyi,l Tributes, and unity of the divine nature; aQd illustrating the purest rules of Kotv °8^ refined morality, and the most exalted Rn ^°me both of the Greek poets, were men obscure in their ^jj^»uesperate in their fortune, and of profli- R^^Qannej-a. a a|. once proved both by <tet)te ^ory by their works. But the were among the greatest men of i1' and among them were found kings c^arac^erf judges of the greatest toiefg *y> zeroes the most renowned, and law* earti?086 has reached every nation of By means of these men the lamp of been lighted in the earth; and ?■ there is a ray of truth among the sons 18 an emanution immediately taken, or indirectly borrowed, from the prophets, poets, and statesmen, of the sons of Jacob." Dywed y beirniaid mwyaf dysgedig, fod y Groegiaid wedi lladrata y ddawn farddonol a roddodd y nefoedd i'r Hebreaid, er mwyn priodoli i'w gau dduwiau hwy, y perffeithiau a briodolid yn ysgrythyrau yr Hen Destament, i'r unig wir Dduw. Y mae yn eithaf amlwg mai oddiwrth hen dduwiolion ysbrydoledig y Beibl, yr aeth allan yr ychydig belydrau o oleuni crefyddol, sydd i'w ganfod yn nghanol tywyll- wch paganaidd y byd hyd heddyw. Credai yr Iuddewon am ddoethion y dwyrain, y Magi, mai prophwydi oeddynt yn nheyrnas Suba ac Arabia, ac mai hiliogaeth Abraham oeddynt o Ceturah; eu bod yn rhoddi addysg am Dduw yn ol y traddodiadau a ddaethant o enau Abraham. Tybir fod llawer o'r Iuddewon yn gymysgedig a'r bobl hyn. Yr oedd yr Israel- iaid wedi ymwasgaru yn mhlith llawer o genedl- oedd; achlysurwyd hyn i raddau mawr gan y rhyfeloedd, yn mha rhai y buddugoliaethwyd arnynt, ac y caethgludwyd hwynt, ni ddychwel- odd pawb o honynt o'u caethiwed pan y cawsant gyfle. Yr oeddynt, er amser Solomon, wedi arfer masnachu (er mwyn meddianu cyfoeth) a chenedloedd pell y byd. "Gwynebent oil at ei ffordd ei hun, pob un at ei elw ei hun o'i gwr." Amgylchent for a thir i wneuthur un proselyt. Dichon mai Iuddewon ar grwydr yn mhlith y cenedloedd, nad oeddynt yn cymeryd dyddordeb yn ffurfiau crefyddol rhagrithiol Judea, oedd y doethion a ddaethant i Jerusalem. Nid oedd eu dysgwyliad am y Messiah, a'u syched am ei weled yn ol yr hen broffwydol- iaethau, yn cael eu dinerthu gan drafferth y Phariseaid i osod i fyny eu cyfiawnderau eu hunain, mewn seremoniau, gwag o bobpeth ond hunanoldeb. (l'w ba?,Itait.)

BREAKFAST.—EPPS'S COCOA.—Q-RATEFUL AND COM- PORTING.— 'By a thorough knowledge of the natural laws which govern the operations of digestion and nutrition, and by a careful application of the fine properties of well- selected cocoa, Mr. Epps. ha. provided our breakfast tables with a delicately flavoured beverage which may save us many heavy Service Gazettee. Made simply with Boiling Water or Milk. Each packet is labelled-" JAMEs Epps & Co., Homoeopathic Chemists, London." Also, makers of Epps's Uacaotne, a very thin beverage for evening use. MANUFACTURE OF COCOA, CACAOINE, AND CHOCOLATE. We will now give an account of the process adopted by Messrs Jam s Epps & Co., manufacturers of dietetic articles, at their works in the Euston Road, London. See Article in part 19 of Gassell's Household Guide. 102

CYNWYS Y FASGED. Mr. Gol.,—Yr ynfyd a gerydda ynfyd- rwydd, a'r ffol a ddatguddia ffolineb. Gelyn athrod yn absenu a'i dafod ac yn yn athrodi a'i ysgrifell. Y gwirionedd sydd yn lladd a blingo, a rhaid bod y cyfferi a geir yn y fasged yn llosgi ar groen y Gelyn & Co., yn ol fel y gwelwn wrth rhediad ei epistolyn swta, di- amcan, ac ebychlyd. "Dywed Rasmws allan o dan ei enw priodol," medd y gelyn her- feiddiol, "ac yna mi gaiff wybod rywbeth." Yr un bach diniwed, myn efe gynhyrfu y werydd i foddi gwybedyn, a throi yr Wyddfa er lladd chwanen ? Mi atolygaf arnat ti, brenin y corachod, beidio fy lladd, nag ych- waith fy nhaflu y tu allan i gylch bodolaeth. Mae dy lais fel rhuad mil o daranau, a phob symudiad o dy eiddo yn siglo y ddaear. Nid oes dim yn y nodiad ar Ifor Wyn yn gas a chenffigenllyd, oblegyd nid cenffigen ydyw dweyd y gwir, a dywedir eto nad enillodd efe wobr yn ei fywyd ar ei wadnau ei hun. Dyna haeriad yn aros am brawf, a boed hys- bys fod y prawf yn ymyl, os bydd galwad am hyny. Nid dirmyg ar ddyn ydyw ei osod yn ei le priodol; ag os bydd dyn yn deiliwr da, nid yw hyny yn un rheswm ei fod yn fardd a lienor ond ni a gawn ar adegau y doniau hyn yn cydgyfarfod yn yr un person, eto fe all y naill fodoli heb y llall. Felly fe all y brawd Ifor fod yn deiliwr o'r radd flaenaf, heb wybod dim am lenyddiaeth y Cymry, mwy nag a wyddai Bardd Berw am Pata- gonia. Mae y fasged i fyned o gwmpas i gasglu gwahanol bethau, ac nid arnom ni bydd y bai os na fydd eich pethau yn dal y prawf. Nid anmharch i'r Hen Loffwr yn y mesur lleiaf ydyw yr achos o'r sylwadau, ond yn gymaint ag iddo ef bechu, rhaid iddo gael ei gospi. Bwriada perchen y fasged ilw heibio i'r Llan un o'r dyddiau nesaf, pryd y cewch weled cynwys yr amgueddfa. Mae ynddi gostrelaid o ddagrau Nebuchodo- nozor, darn o hwylbren un o longau Madog, a'r cawell lie y siglwyd Eidiol Gwawr ynddo pan yn blentyn. Y prif ddarnau barddonol fyddant pryddest ar y mesur wyth a saith, o waith un a eilw ei hun yn un o brif feirdd y deheudir un o awdlau Thalamus, a holl weithiau barddonol a rhyddieithiol y byd- enwog Wil o'r Mynydd. Yn ystafell y dar- luniau, ceir album yr Hen Loffwr, yn cynwys photographs yr enwogion Morgrugyn Gwent, fel arch-lyfrbryf y De Dafydd Morganwg, Brythonfryn, Etna Jones, Nathan Wyn, Cel- yddon, a Dyfedfab. Mae yno luaws a ellir eu hadnabod yn hawdd fel meibion lien, neb llai na Llwydwedd, Gwyneddon, Teilo, a Llwyd, Llangathen. Ceir ynddo hefyd, ddar- lun tlws o Gwilym Elian yn edrych mor dawel a phe buasai wedi enill pump punt yn Nhreforis am ganu clod i Sais. Ar y ddalen olaf, ceir darlun Brynfab a'i fugeilffon yn erlid ar ol Zealous a Dewi Araul, wedi ym- neillduo i gongl ar ei ben ei hun, ag yn chwerthin yn iachus ar yr olygfa gynhyrfus. Tua'r canol y ceir group o staff y GWLADGAR- WR, a Llwyd yn dal i fyny y faner wen fel arwydd fod heddwch yn bodoli dros wyneb y byd. Yn y cwr pellaf, mae yr Hen Domos a Ieuan Ddu o'r Alltwen yn dychwelyd o Lundain fraich yn mhraich, a'r Cymro GwyUt yn rhedeg i'w cyfarfod, gan waeddu ar Wat- cyn Wyn i weled yr olygfa. Yn y gwaelod, y ceir darn o'r Drych Ameficanaidd am Mai y nawfed, yn cynwys llythyr oddiwrth Cad- rawd, gynt o Llangynwyd, ond yn awr o Irondale, Ohio, yn cyhuddo Caeronwy o len- ladrad parthed hanes y Ferch o Gefn Ydfa. Gvell i Caeronwy barhau i ysgrifenu teithiau o Aberdar i Gwmrhondda, ag o Fynwent y Crynwyr i Llanfabon, nag iddo gael ei gy- huddo ar gyhoedd gwlad fawr fel yr Amerig o fod yn llenlleidr. Mae tuedd yn hyn i leihau poblogrwydd y brawd yn y wlad, ag i wneud niwed iddo pe dygwyddai, fel llawer un o'i flaen, fyned ar daith Jackyddol dros y Werydd. Mae cyhuddo dyn yn ei wyneb o fod yn llenlleidr yn bwysig iawn, yn neill- duol felly pan byddo y cyhuddiad hwnw yn wirionedd. Cydnebydd dy fai, Dafydd, a gofyn am faddeuant y byd llenyddol am ym- yraeth a gwaith dyn arall. Parhaecl brawd- garwch a thangnefedd o Fynwy i Fon, ag o Lanelli i Llangynwyd. RASJVIWS WLEDIG.

HANES MORGANWG. Mr. Gol.,—Mewn atebiad i Rhys Etna Jones ac holiad Wil o'r Mynydd yn y GWLADGAKWR diweddaf o barth Hanes Mor- ganwg, gallaf eu hysbysu fy mod yn gweithio yn galed wrth yr hanes yn barhaus, ac y mae yn ymddibynu arnynt hwy ac ereill pa un a gyhoeddir ef ai peidio. Pe b'ai dywediad Wil o'r Mynydd yn gywir, "Fod miloedd yn sychedu am ei weled," ni fuasai pryder arnaf yn nghylch ei gyhoeddi. Pe cawn gefnog- aeth mil o danysgrifwyr da, anturiwn ei gy- hoeddi yn rhanau chwe' cheiniog neu swllt yr un er mantais y lluaws. Llai na mil ni fyddent ddigon i ateb traul ei gyhoeddi; oblegyd yr wyf yn sicry cyst ei ddwyn allan, yn ol y cynllun sydd genyf mewn golwg, ryw zC200 o leiaf. Bydd hysbysiacl pellach yn y GWLADGARWR o hyn i ben mis; ac os ceir cefnogaeth digonol, cyhoeddiref mor fuanag y gellir. DAFYDD MORGANWG. O.Y.—A all rhai o ddarllenwyr y GWLAD- GARWlt fy hysbysu beth yw maint y plwyfi canlynol mewn erwi:—Llandeilo Talybont, Llangyfelach, Llanfihangel ger y Bontfaen, Llanilid, Llangrallo, Llangau, Llanilltyd Fawr, Trelales, Penllin, Llangeinor, Llan- dyfodwg, Newton Nottage, a Tythegstone. Byddwn ddiolchgar iawn am fesuriad un neu ychwaneg o'r plwyfi hyn. Y "mae mesuriad- au y gweddill o blwyfi y sir genyf, a'r rhan fwyaf o honynt wedi eu cael yn swyddogol, fel y gellir ymddiried yn eu cywirdeb, a phe cawn y rhai uchod byddai y rhes yn gyflawn. —D. M.

LLYTHYR 0 PATAGONIA. (O'r Drych Americanaidd.) Boneddwr,—Wele i chwi lythyr o'r Wladfa Gymreig yn Mhatagonia. Y mae wedi ei ysgrifenu gan forwr Seisnig o'r enw John Smith, yr hwn sydd wrth gwrs yn berffaith ddihidio yn y mudiad Gwladfaol Cymreig. Yn ei lythyr, fe wel eich darllenwyr lluosog olwg ar y Wladfa trwy ddrych estronol ac anmhleidiol; ac felly, byddaf yn dra diolch- gar i chwi am ei gyhoeddi. Cyfeiriwyd y llythyr at ysgrifenydd pwyllgor y Wladfa yn y dref hon, gyda dymuniad iddo gael ei gyhoeddi yn y newyddiaduron Cymreig. Yr eiddoch, &c., OWEN EDWARDS. 22, Williamson Square, Liverpool, Dydd Gwyl Dewi Sant, 1872.

OINTMENT A PILLS HOLLOWAY.—Mwy gwerth- fawr nag Aur.-Y mae diarrhasa. rhyddni, uhohra, trwy wres yr haf, yn gymaint o ddinystr i'r ieuainc, ag ydyw oerfel y gauaf i'r hen. Yn y rhan fwyaf o amgylch- iadau, ymae ymoddion tumewnolagym-riryn ddiwerth, ond bron yn ruhob amgylchiad y mae y rhyddhail buanaf yn cael ei deimlo trwy ddefuyddio Ointment Hollo-way o'r tu allan. Dylai gael ei rwbio arno yn ami a chyflym, yr hyn a leddfa y poenau gwaethaf. Y mae eyfogiadau yr ripdauia uytlfuan yn rhoddi ffordd iddo a phan bydd yr afiechyd wedi cael ei acboai gan tVyta gormod 0 ffrw/thau, nis gellir yn well nA chymeryd dogn o'r pills y rhai a garthant allan o'r colyddion bob anhwyldeb.

YSGOL FRYTANAIDD GLYN NEDD. TParhad o'r rhifyn diweddaf ] Beier fi am fy mod wedi cymeryd y wasg yn gyfrwng trwy ba un i ymdrechu diwygio y pwyllgor ond cotiea y cyhuddwr fy mod, pan yn aelod o'r pwyllgor, wedi siarad y peth yn y modd mwyaf teg eithr cefais ar ddeall nad oedd siarad yn ateb y dyben. Yr oedd votes y blaid yn troi synwyr o'r neilldu. Dy- weded "Un o'r pwyllgor" a fyno, teimlaf yn sicr fy mod wedi ysgrifenu yn hollol gydwyb- odol ar y pwnc. Sicr yw genyf y byddai yn brawf o ddiffyg dynoliaeth i'r eithaf i ddy- oddef y fath gam-chwareu. Nid oes eisieu i'r un enwad ddyoddef gweled ei hawliau yn cael eu sathru gan unrhyw chwaer enwad, ac nid yw fod un enwad yn wan yn un rheswm dros i'r enwad cryfaf ei ddiystyru. Cyhuddir fi gan "Un o'r pwyllgor" fy mod yn gwrth- ddweydfyhun. "SylwaMr. E. ebe, "fod y gwahanol enwadau, yn nghyda'r cyhoedd, mewn modd bywiog wedi amlygn eu hunain yn ei ffafr, &c., ac yn union ar ol hyny, dywed fod Ysgol Frytanaidd Glyn Nedd mor enwadol ag unrhyw ysgol genedlaethol yn Nghymru." Onid yw yn bosibl fod yr ysgol yn ystod y "gorphenol," wedi cael ei phleidio gan bob enwad, ac eto yn hollol enwadol fel ysgol ag sydd yn "bresenol" yn hollol o dan 0 fanagement pwyllgor perthynol i un enwad Pe buasai efe wedi talu sylw i rediad gramad- egol y brawddegau y dywed fy mod yn gwrth- ddweyd fy hun ynddynt, tebyg y buasai yn arswydo rhag yr amryfysedd o'm cyhuddo ar gam. Yr wyf yn dal fod y gwahanol enwadau, &c., wedi amlygu eu hunain yn ei ffafr trwy gyfranu ati; a beiddiaf ddweyd fod yr ysgol yn awr yn hollol enwadol, yn gymaint ag fod ly ei threfniadau yn gwbl wrth law boneddigion yn dal cysylltiad a'r enwad Annibynol, (mem- bers or no members.) Mae y gramadegwyr, onid ydynt, yn arfer gwahaniaethu rhwng y moddiau "presenol" a "gorphenol?" Eto, cynygia "Un o'r pwyllgor" wrthbrofi fy ny- wediad, set "fod y pwyllgor mewn ymddyg- iad yn dweyd nad oes gan yr enwadau hawl i ymyraeth dim yn nhrefniadau yr ysgol, trwy ddweyd fod y pwyllgor yn gyfansoddedig -9 o 10 Annibynwr, 6 Bedyddiwr (cyn i Mr. E. a'i ddau gyfaill droi allan), a 10 nad ydynt yn perthyn i un enwad." Tebyg fod yna 10 Annibynwr ond onid yw y 10 y dywed nad ydynt yn perthyn i un enwad, gan mwyaf o honynt, yn dal cysylltiad mwy agos a'r Anni- bynwyr na neb o'r enwadau ereill. Er nad ydynt yn aelodau, eto y maent yn dwyn mawr sel dros yr Annibynwyr. Onid at yr Anni- bynwyr y maent yn myned i wrandaw 1 Onid ysgol Sabbothol yr Annibynwyr sydd yn cael ei phleidio ganddynt ? Onid interest yr Anni- bynwyr sydd yn cael ei bleidio ganddynt ar bwyllgor yr Ysgol Frytanaidd I Mewn gair, y maent mor selog Annibynwyr a'r aelodau, gyda'r eithriad mai outside members ydynt. Y mae "Un o'r pwyllgor" wedi dweyd gwir- ionedd mewn perthynas iddynt ar draul cilio y gwirionedd hwn. Dywed hefyd fod ar y pwyllgor 6 Bedyddiwr. Gwir fod yna 6 Bed- yddiwr wedi rhoddi eu tanysgrifiadau tuag ati, ond nid gyda'r bwriad o fod yn aelodau ar y pwyllgor. Mewn cysylltiad a'r 3 arall y sonia am danynt, nid ydynt yn ystyried eu hunain yn gommitteemen o gwbl, ac mor belled ag wyf yn gwybod, y maent wedi gwrthod eistedd ar y pwyllgor yn ngwyneb y cymhellion taeraf. Felly nid cywilydd genyf sefyll at y gwirionedd "fod y pwyllgor mewn ymddygiad yn dweyd nad oes gan yr enwadau ereill hawl i ymyraeth a threfniadau yr ysgol," o herwydd mynant weled fod y mwyafrif o'u tu hwy ac erbyn hyn, nid oes ganddynt braidd neb ond eu hunain. Yn mhellach, i brofi hyn gofynaf, onid ydych fel plaid oddiar y dechreu wedi ignoro bodolaeth pawb ar y pwyllgor ond eich hunain ? Onid yw cyflog yr ysgol-feistr wedi cael ei chodi heb i chwi gymaint a siarad un gair a'r aelodau hyny o'r pwyllgor ag sydd yn perthyn i enwadau ereill ? Onid yw y trysorydd naill a'i trwy eich cydsyniad fel plaid, neu ynte o hono ei hunan, wedi rhoddi i'r ysgol-feistr y swm o £ 6 ag oeddynt wedi eu casglu at yr adeilad, pan nad oedd yr un diffyg i wneud i fyny ? Y mae genym bob parch i'r ysgol-feistr,—y mae yn haeddu tal da am ei waith ond pa- ham y gwnaethoch ymddwyn yn y modd a nodwyd ar draul diystyru ereill ? Mewn perthynas i'r cynygiad a ganlyn o'm heiddo, set "fod yn anghenrheidiol, os yn bosibl, i sicrhau boneddigion perthynol i bob enwad i wneud i fyny y pwyllgor," dywedais i'r cynygiad "gwrdd a'r ysbryd mwyaf croea, ac iddynt daer ddymuno arnaf am beidio am- lygu y fath beth drachefn." Y mae hyn yn ffaith anwadadwy, ac ofer i chwi fy herio i brofi fy mod yn hyn yn dweyd y gwir. Os nad oeddech ar y pwyllgor y pryd hwnw,

y ffrwythau yn gyflym iawn, a bydd yn gyn- hauaf bob amser tua diwedd Gorphenaf. Os bYdd eithafedd y rhew yn fawr yma yn y gauaf, bydd eithafedd y gwres yn llawn cymaxnt yn yr haf, canys mae y gwres-fesur- ydd yn gyffredin tua misoedd Gorphenaf ac Awst yn myned mor uchel ag 120 o raddau Yn y cysgod, yr hyn sydd yn rhy boeth hyd Y nod i'r diogyn mwyaf i gysgu'r nos yn Sysurus iawn. Gwelwch, pan mae yn auaf YIna, y mae yn auaf a phan mae yn haf, ttiae yn haf. Anaml iawn mae y gwlaw yma Yn gwneud rhwystr na cholled i'r amaethydd- '9!r, oddieithr yn y gwanwyn, pan fyddo yr erra yn myned i ffwrdd yn ddisymwth, yr ^yn sydd yn achosi yr afonydd i orlifo dros eu ceilanau ar y gwastadeddau, ac yn peri colledion mawr ar brydiau. Nid oes yma "dim gwlaw parhaus am ddyddiau fel sydd yn Nghymru y mae yr awyr yma yn glir- ac yn sychach bob amser nac ydyw yna. ^awodydd mawrion a tharanau geir yma yn yr haf, ac eira felly yn y gauaf, ac yna y mae J* clirio a sychu yn fuan. Y mae awyr glir, tfenau, a sych yn iachach i ddyn ac anifail ?ac awyr darthog, laith, gymylog, a gwlaw- *°g, fel nad ellir canfod yr haul, bywyd y °yd, ond prin lianer dyddiau y flwyddyn. Mae y sychder a'r gwres yn fwy niweidiol i'r ^aethyddwr yma na'r gwlaw, canys pan fyddom yn tori y gwair heddyw a'r peiriant, bydd yn ofynol y fory i'w gasglu a'i fwdwli barod i'w gario, heb ddim yn ychwaneg o J'afodaeth arno. Gall un dyn a dau geffyl 0ri 10 cyfair y dydd. Ceffylau sydd yn hau a thori y cwbl yma yn gyffredin, a rhwng y Peirianau, y tywydd, a'r ddaear, gwnaiff un dyn fwy o waith yma na phedwar yn Nghym- ril. Nid oes yma neb yn sefyll allan ar y gwlaw ni bydd achos colli llawer o amser ychwaith, canys pan fycldo yn gwlawio yma, !lla.e fel pe byddai yn myned i ail foddi y J?yd am ychydig, ac yna yn clirio yn fuan am ^yddiau. Naill ai gormod neu rhy fach o sydd yma yn gyffredin. Ni welir yma yth. lwdn afiach gan y pwd (rut), na chafr wange), ac anfynych iawn y gweler defaid yn CYnryni (maggots) yma er poethed yw yr hin yr haf. Ni weler yr halen yn toddi yn yma yn yr haf neu'r gauaf, er fod mil- Qedd o farilau o hono allan yn y tywydd drwy f fhvyddyn. Mewn barilau o 250 pwys yr Wym yn ei brynu. Yr ydym yn gorfod «oddi halen i bob anifail yma unwaith o bob wythnos y maent hyd at dori eu j^ddfau am dano, sef da, defaid, a cheffylau; ^yny, feddyliwyf, am eu bod mor bell o S^awdd y mor hallt, canys y mae yr Unol &leithiau yn 1,200 o filldiroedd o for i for y1 y man culaf, ac yn 3,300 yn y man lletaf. Mae talaeth Maine yn y gogledd-ddwyr- • ^ol, talaeth Alabama yn y ddeau-ddwyrein- a thalaeth California yn y gorllewin, cyferbyniad i'w gilydd, yn gyfielyb i Asia, ac Affrica, yr ochr yma i'r cfaear. Gwel y darllenydd nad oes gan drig- man deyrnasoedd Ewrop ond dych- pyg tywyll a gwan iawn am ddull, ffrwyth- j^Wydd, cyflawnder cynyrch, ac eangder ^Wr yr Unol Dalaethiau.