Gwyliedydd Newydd

CEFNBLODWEL. t PRIODAS.loriawr 4ydd, yn y capel uchod, priodwyd y Milwr W. Tanat Jones (Mont. Yeomanry), mab Mr a Mrs W. Jones, Glan'rafon, a Miss M. Helena Jones, merch Mr a Mrs Jones, Ty Isa. Y gwas oedd y Corporal J. J. Ellis (Mont. Yeomanry), a'r forwyn oedd Miss Bertha Jones (chwaer y brodasferch). Gwasanaethwyd lIgan y Parch Evan Roberts, Croesoswallt, ym mhresennoldeb y cofrestrydd. Cafwyd detholion swynol ar yr offeryn gan Mrs Griffiths (chwaei" y briodasferch). Darpar- wyd gwledd ar ol y seremoni yn Ty Isa i nifer o wahoddedigion a llongyfarchwyd y -par ifanc. ANRHEGU.—Nos Fcrcher, lonawr 5ed, daeth cynhulliad Illosog ynghyd i Gefn- biodwel i gyflwyno cloc yn rhodd i Mrs Jones am ei ffyddlondeb yn canu'r Har- monium am lawer o flynyddoedd. Llyw vddwyd gan y Parch Evan Roberts, a chyflwynwyd doc hardd dros yr eglwys gan yr hynafgwr Mr Wm. Roberts, Ty Nant, mewn modd deheuig iawn. Siarad- wyd gan lawer o frodyr eraill a dymunwyd lair oes a dedwyddwch i Mr a Mrs Jones. I GOH. I

MORIAH, CORRIS. I YMADAWIAD.—Oherwydd sefyllfa isel y fasnach lechi, colli, colli, colli, yw ein hanes fel ardal. Ymhlith eglwysi eraill y cylch mae Moriah wedi e'u gwanychu yn fawr yn ystod y misoedd diweddaf. Yr ymadawiad cyntaf ydoedd tri o'r brodyr, dau i waith, ac un i seibiant. Yr hynaf ohonynt ydoedd yr adnabyddus a'r enwog Mr Rhys Owen. Yr oedd Mr Owen yn irawd y teimlai eglwys gref, gyfoethog, iwlch mawr ar ei ol. I eglwys Moriah, ychydig ei rhif, cyfyng ei sefyllfa, pwy all ddirnad y golled? Tra yn ein plith gwnaeth ddefnydd helaeth o'r dalent fawr dderbyn- iodd gan Dduw. Ni welwyd ei ffyddlon- ach gyda'r achos. Llanwodd ei swyddi gydag anrhydedd. Doeth a da bob amser ynei gynghorion. Rhoddodd Ie, amlwg i'r plant yn y cynghorion hyn. le, dyrnod drom ydoedd colli o Moriah Fach, un mor werthfawr a Mr Rhys Owen. Dymunwn iddo nawdd y nef yn hwyrddydd ei fywyd. Y ddau eraill nodwyd ydynt Mr Evan a Robert Jones. Bu y ddau yn wasanaeth- gar iawn gyda'r Gobeithlu. Ychydig ar ol hyn dilynodd Mrs Evan Jones a'r teulu, ei phriod. Ac wele eto un yn rhagor, Mr Griffith Roberts-gwr tawel a ffyddlon iawn. Ac yn ddiweddaf aeth un o'r brodyr mwyaf gwerthfawr welodd eglwys erioed, sef Mr John Owen, Gwynfryn; efe oedd arweinydd y gan. ac efe oedd, wel, motive power yr eglwys yn ei holl gylchoedd. Llafuriodd yn galed i geisio addysgu y plant yn y Tonic Solffa." Mae wedi torri y garw i holl blant Moriah i ber- ffeithio eu hunain mewn cerddoriaeth. Gwyr pwy bynnag a'i gwelodd wrthi fod gan Mr Owen dalent arbennig i drin plant. Anaml y gwelir ei fath yn y cylch hwn.. Mae y cysgod hwn wedi cilio, ond dis- gwyliwn mai am ychydig amser. Y N ADaLIG.-Cafwyd eleni eto ar y dydd cysegredig hwn yr wyl bregethu. Pregeth- wyd yn ryrnus gan y Parchn Philip Price, ac Owen M'adog Roberts. GOH. I

BETHANIA, BAGILLT. I PREGETHU.—Sabboth, lonawr 2il, 1916, cynhaliwyd cyfarfod pregethu neilltuol dan nawdd yr Ysgol Sul. Gwasanaethwyd gan y Parch W. Morris Jones, B.A. Yr oedd arddeliad neilltuol ar y pregethau. Cafwyd pregetbau grymus, y rhai a wnaothant argraft ddwfn a bendithiol ar y cynulliadau lliosog, a da oedd gan bawb gwrdd a Mr Jones, fel hen Super y Gylch- daith. Gweinyddwyd Swper yr Arglwydd ar derfyn oedfa'r hwyr. R. W. J. I

PONTARDULAIS. I Nos Nadolig a'r nos gyntaf o'r flwyddyn newydd, bu Gobeithlu y Trinity yn mynd trwy y Gantawd "Hanes Joseph" gan y Parch H. Davies, Plasmarl, a gwnaethant eu gwaith er boddlonrwydd cyfiredinoi, er mai ychydig iawn o gefnogaeth gaw- sant gan yr eglwys. Pa bryd y daw ael odau crefyddol i weled eu cyfrifoldeb i fod yn arweinwyr y to sydd yn codi ? Aethant trwy y llyfr nos Sul, lonawr 2il, hefyd. Llywyddwyd gan y brodyr can- lynol :—T. J. Griffiths, Henry Jones a E. Jones. Ynglyn a'r uchod rhoddwyd te i aelodau y Band of Hope, a chafwyd hwyl neilltuol gyda hwn o dan arweiniad Arol- ygwr yr Ysgol, y brawd J. L. Davies, a'r chwiorydd perthynol i'r Gobeithlu. Yr oedd y Cor dan arweiniad y brawd S. M. Jones. Caawyd y Solo gan Miss Eira Davies a'r Arweinydd. Yr oedd yr ad- roddiadau yn neilltuol o dda; y mae eu henwall 111 rhy liosog i'w [dodi ilawryma. J

LLANELWY. j, N@s ol ein harfer, cafwyd cyngherdd gaR y Plant. Cyaulliad rhag- orol—y mwyaf a welwyd er's petk amser. Gwaaetk y plant e. rhaa yn dda, o dan arweiaiad eia parckas weinidog, Abi Williams, B.A., a'r brawd ffyddlon a gweitkgar J. Lloyd Prodger, yr hwa. sydd, yn gaffaeliad mawr i ni fel eglwys yn y lie. Cawsom amrai Ystum Ganeuon gan y plant, "ya" ghyda rhestr a adroddiadau, a Sketch, "When did yott last see your Father." Cyaaerwyd rhan ynddo gan Mr Williams, Misses Edith Roberts, Ada Pritchard, Mary Edwards a Master Elwyn Jones. Datganwyd yn ystod y cyfarfod gan Miss Bella Thomas a Mr J. LI. Prod- ger, yngkyda Musical Recitation gan Miss Gwyneth Jones, Lyndhurst. Cyfeiliwyd yn fedrus gan Mrs M. E. Jones, ac yr ydym yn ddyledus i'r foneddiges yma am ei ffyddlondeb a'i gweithgarwch ar hyd y misoedd, yn ddios y mae Mrs Jones yn gaffaeliad mawr i ni fel eglwys yn y He. Ein llywydd eleni ydoedd y boneddvrr parchus—y Cynghorwr Llewelyn Jones, o Ddinbych, a llanwodd yntau y gadair yn anrhydeddus, a chawsom rodd sylweddol. Rhoddodd Mr Jones anerchiad rhagorol, ac i bwrpas. Teilynga y Parch Abi Wil- liams, B.A.; J. Lloyd Prodger, a Mrs M. E. Jones ein diolch mwyaf gwresog am eu ffyddlondeb yn parotoi y plant mor drwy adl. Hwn oedd y cyngerdd mwyaf llwyddiannus gafwyd er's rhai blynydd- oedd. Diolchodd y Parch Abi Williams i bawb roddodd help i wneud y cwrdd yn llwyddiannus. jMelus, moes mwy, yw dymuniad W. C. J. I

LLANDUDNO. I PREGETHWYR DIEITIIR. Bu Mr D. D. Jones o Dreffynnon, yn llanw y pwlpud yn Ebenezer am Sabboth yn ddiweddar, a'r Parch T. Isfryn Hughes, Liverpool,yn cadw ein cyfarfod blynyddol ar ddydd Nadolig a'r Sul dilynol. Yr oedd y gweision mewn hwyl yn traddodi y genadwri am lesu Grist a'i Groes, a mwynhawyd gweinidog- aeth gyfoethog a dyrchafol. SOCIAL SUPPER. Noson olaf yr hen flwyddyn cynhaliwyd Social Supper yn Ysgoldy Ebenezer o dan nawdd y Gym- deithas Ddiwylliadol, a chyfarfod amryw- iaethol yn dilyn. Gwnaed elw o £G 6s. Oc atDrysorfa y Capel. CYNGOR YR EGLWYSI RHYDDION.—Mae y Cyngor hwn wedi dechreu y flwyddyn newydd yn llawn o yni a gweithgarwch. Nid ydyw cwestiwn Chwarae Golf ar y Sul wedi tawelu eto, megis ac y dymuna rhai, ac y maeat yn symud yn awr i geisio gan yr awdurdodau roddi y Ddeddf sydd yn gwahardd prynu a gwerthu ar ddydd yr Arglwydd mewn grym heb. oedi. Y I mae gwir angen am hyn oblegid y mae masnachu ar ddydd yr Arglwydd yn myned ar gynaydd yn ein tref yn gyflym. Y Parch J. Lloyd Hughes ydyw ysgrifen- nydd gweithgar y mudiad, a golyga hynny swm go helaeth o waith ychwanegol iddo. CYFARFODYDD GWEDDIO. Treuliwyd y Sul diweddaf a phob noswaith yr wyth- nos hon yn holl gapeli ein tref i ymostwng ac i ymbil ar Dduw i gyfryngu yn achos y Rhyfel v;aedlyd ac ofnadwy sydd yn cael ei chario ymlaen yn bresennol. Cafwyd cynnulliadau calonogol, ac ar- wyddion amlwg na bu ein dyfodfa mewn ymostyngiad ddim yn ofer. Gwnaed casgliad yn un o'r cyfarfodydd yn Ebenez- er at chwyddo Trysorfa y Genhadaeth Dramor. GOH.

OAKFIELD, LERPWL. GwYL?os.- Cawsom ddau nen dri I gyfarfodydd ]led bwysig yn Oa kfiel nol ddiweddar. Yn gyntaf fe gawsom Gwyl- nos fel arfer i ffarwelio a'r hen fl, w yd n, o, dan arweiniad y Parch T. Isfryn Hughes. Datganwyd yn swynol gan Miss Armon Parry, Mr M. W. Humphreys, a Miss Evelyn Pritchard. Cawsom anerchiad pwrpasol iawn gan y Parch O. Madoc Roberts. Cafwyd liond y capel, a phawb fel pe'n addoli. Yr oedd y datganwyr yn hynod o ddoeth gyda eu caneuon, ac yn gadael argraff dda ar y gynulleidfa. TE A CHY.NGHFRDD.-Cynkel.;r hwn ers llawer blwyddyn bellach ar ddydd Cala*. Er fod y tywydd wedi troi allan yn hynod o anffafriol-yn wir yr oedd braidd yn beryglus i droi allan yn y fath storm,te ddaeth llu mawr ynghyd i yfed te, ac i gael ymgom. Edrychir at y cyfarfod yma fel rhyw adgysylltiad cydrhwng y Wesle- aid Cymraeg a'u gilydd a golwg dymun- 01 dros ben oedd gweled yr hen a'r ieuanc yn mwynhau ymhob modd. Yr oedd y brawd J. E. Simon a'i gyfeillion wedi dar- paru yn ardderchog. Yn yr hwyr cynhaliwyd cyngherdd. At- aJiwyd y cadeirydd etholedig, sef Mr Thomas Williams, Connigsby Road, gan afiechyd, ond yn ol ei arfer cofiodd yn haelionnus am yr achos, dim llai na Bank of England Note (nid Treasury Note). Well done. Llanwyd y bwlch gan Mr J. E. Simon, a hynny yn fedrus a doniol fel arfer. Cawsom wasanaeth yr enwog Gitana Choir o dan arweiniad Megan Mon. Mae'r sawl ag sydd yn deail cerddoriaeth o'r farn eu bod wedi datganu yn ardderchog, er fod rhai yn amheu doethineb cael pob mia o'r canemoa ym Saesneg mewn addoldy Cymraeg. Yr oedd yr adroddiad penigamp yn yr hea iaitk," gan Miss Mell Williams fel rhyw Irwytklonfa ya yr aaialwch. Cafeda Miss Clara Bithell gymeradwyaeth wr^<?g aIR ei dull medrus (D chwareu y I Maadoliae. Diolckwyd i'r cadeirydd a'r cyfeillion oedd wedi gwneud gwaith mor dda, gan Mr Williaai Joaes, St. Domingo Vale, a'r Parch T. Isfryn Hagkes. Swyl fiRfliBBTaw.—Y SabhatU caalynel eatwyd eia gwyl pregethu. Gwasaaaeth- wyd gaa y Parok O. Madoc Rafeerts. Pre- gethodd Mr Roberts yn y bore yn Saesneg. Credwa mae y fara gylfredin yw fod y pregetkwr wedi cael amser hymod o dda. Blwyddya newydd dda i bawb o dder- byawyr y Gwyliedydd Newydd" yw dytamaiad YR HEN ESGOB. I

MANCHESTER. -1 DEWI SANT, HARDMAN STREET.—Cynhal- iwyd gwasanaeth gerddorol drodd allan yn llwyddiant mawr yn yr addoldy uchod nos Sabboth, Rhagfyr SGain, 1915, Y mae Cor y He wedi gwasanaethu yr achos mewn gwahanol foddau yn y blynyddoedd di weddaf, a phob amser yn enniil cymerad- wyaeth yr holl gynnuileidfa ond credwn iddynt ragori arnynt eu hunain y tro hwn trwy ddatganu darnau ,deth«ledig o'r Messiah": nid anghofir yn fuan y dylan- wad a deimlwyd, a'r boddhad anarferol gafwyd yn y wasanaeth. Y mae amrai 0 aelodau y cor wedi ym- uno a'r fyddin, rhai'yn rhywle yn Ffrainc,' eraill yn parotoi, ac ofnwyd unwaith nad oedd modd cario allan y bwriad, ond daeth caredigion i'r adwy o leoedd eraill y cylch, a chyflawnwyd gwasanaeth nodedig o effeithiol. Arweiniwyd y Cor gan Mr R. M. Williams. L'nawdwyr oeddynt Mri J. R. Davies, W. Parry, a Misses M. Griffiths, ac Annie Ashworth. Cyfeilyddes, Miss D. E. Jones. Cawsom ein ffafrio a gwasan- aeth Mr J. T. Roberts, Whalley Range (gynt o Llanfyllin), a chododd y cyfarfod i rhyw awyrgylch ysbrydol ar y weddi ddechreuol, nes peru fod popeth yn mynd megis gyda'r awel hyfryd, a thraddododd anerchiad ar ganol y cyfarfod oedd yn llawn gwefr a brwdfrydedd. Hyderwn gael gwasanaeth o'r nodwedd yma yri flynyddol, ac ni raid pryderu am gynhull- iad lliosog, a dyma y casgliad ariannol mwyaf gafwyd erioed yn y deml hon mewn un gwasanaeth. Dvdd Calan cynhaliwyd gwyl de a chyngherdd blynyddol. Y mae hwn yn hen gyfarfod sydd wedi ei gynnal o'r naill flwyddyn i'r Ilall dywedir ei fod wedi ei gynnal yn ddifwlch am gant namyn un o flynyddoedd, a mawr yw y dyddordab a'r afael gymerir yn yr hen Wyl. 0 bosibl nad yw y cynhulliad o lawer mor liosog ag yn y blynyddau fu, ond ceir digon o anog- aethau i'n cymell iw gynnal. Cafwyd cynhulliad gweddol liosog eleni, a chyng- herdd penigamp. Buom yn ffodus iawn i sicrhau cantorion rhagorol, sef Mri Harold Collett, Joseph Jones, Misses Lillie Row- lands, a D. A. Lloyd. Y mae Miss Row- lands yn gyffredinol adnabyddus i'r hull gylch fel cantores ardderchog, ac wedi ein gwasanaethu i fodlonrwydd am fiyn yddoedd, ac i'n tyb ni yr oedd ar ei huchel- fannau y noson hon, a sicrhaodd wran- dawiad a chymeradwyaeth nodedig. Ond un weddol ddieithr ydoedd Miss Lloyd i'r mwyafrif o honom hyd y deallaf dyma y tro cyntaf iddi wneud ei hymddangosiad yn ein Dinas a'r Gylchdaith. Y mae enw ei thad yn adnabyddns trwy y Dalaith fel arweinydd y canu ardderchog sydd yn eglwys Wesleaidd Ffynnongroew, ac y mae yn y ferch ddigon o adnoddau cerddorol i'w gwneud yn dderbyniol a phoblogaidd yn y rhan yma o'r Dalaith yn fuan iawn eiddunwn iddi fawr lwyddiant. Adrodd- wyd yn rhagorol gan Miss A. Jones cyf- eiliwyd, yn ol ei harfer dda, gan Miss D. E. Davies; a llywyddwyd y cyfarfod gan Arolygwr y Gylchdaith. J. M. W.

I PWLLHELI. GWYLNOS A GWLEDD.—I gadw yn fyw hen arferiad yn y dref o gynnal Gwylnos i hebrwng yr hen flwyddyn, ac i dderbyn y newydd, cynhaliwyd Gwylnos a gwledd yn Seion,—arferiad blynyddol bellach trodd yr anturiaeth yn Ilwyddiatit, er nad oedd pawb yn cael gweledigaeth eglur ynghylch y priodoldeb o'i chynnal. Am 7 o'r gloch daeth tyrfa i'r ysgoldy i fwyn- hau gwledd, yn ff uifHot Pie Supper, o dan nawddogaeth y Maer, y Cynghorwr G. C. Roberts. Gweinyddid wrth y byrddau gan y chwiorydd Mrs Capt. Evans, Craig- mor; Mrs W. J. Lewis, Cemlyn; Mrs Capt. Seaborne Davies, Mrs Dan Thomas, Mrs Owen, a Miss Owen, Epworth House; Miss Williams, Glanhelen Miss Owen, Bryn- mor; Miss Jones, Glandon Miss Davies, 79 High Street, Miss Lotwen Griffith, Hir- waen. Yr oedd dwy American Cooking Stoves wedi eu gosod i fyny yn yr ysgoldy dan ofal Misses Annie Jones, Lleyn Street, ac Edith Wyn Edwards, Gwalia. Gofalid am y te gan Mrs Bowen, y bwyd gan Mrs Griffith, Brynmor, Miss Williams, Glan- helen, Mrs Owen, New Street, Mrs T. J. Roberts, a Mrs Ed. Jones, yn cael eu cyn- orthwyo gan nifer liosog o chwiorydd ieuainc a mamau yr eglwys. Llywyddid y gweithrediadau gan Mrs Mostyn Jones Am 10-30 o'r gloch o dan lywyddiaeth y Maer, a'r Parch Mostyn Jones yn arwain, cynhaliwyd Gwylnos odidog mewn ffurf o gyngherdd mawreddog. Cymerwyd rhan ynddo gan Mr H. Davies, Prudential In- surance Inspector, a'r dair merch y rkai a wnaethant enw iddynt eu hunain: Miss Gunsell gyda'r Vioiin; Cor Plant adsab- yddes y dref o dan arweiniad Mr R. O. Jones; Misses C. E. Jones, Sallie Lloyd, Maria Jpjges, a faster a Miss Ellis, Com ) aaercial, adroddwr Mr Lloyd Hughes. Cyfeiliwyd gan Mr W. O. Lloyd. Gafwyd gwyl rhagorol a phawb yn ymddwym yn deilwng. Caed elw sylweddol. GWALIA.

CRICIETH. Cafwyd Watchnight hynod o lwydd- iannus yn Salem. Yr oedd y te ar y byrdd- au o 7 o'r gloch hyd ddeg, a claetli nifer liosog ynghyd; Dechreuwyd y gwasan- aeth am 10 o'r gloch. Cafwyd amrai ganeuon gan Miss Elsie Will iarms,Cricietl-i, Messrs T. C. Jones, Garn, Hartley Davies, Cricieth, a T. Thorp, Portmactoc. Yna cafwyd pregeth hynod o amserol gan y I Parch J. Price, Gweinidog. w.

COLWYN. Mae bron yr oil o'n beckgya ni yn y ffrynt erbyn hyn. Nawdd y nef drostynt. Dymunwn longyfarch Nelly Edwards, merch fach Mr a Mrs Dd. Edvvards, Bryn Rhug, ar ei gwaith ya pasio y London College of Music yn llwyddiannus. Peth. da yw cychwyn da. Un o ddisgyblioa Miss Hughes, Llanrwst, yw hithau. GOH.

I ABERPENNAR. Cafwyd Cwrdd Ysgol yn y lie uchod y Sul diweddaf, dan. lywyddiaeth Mr J. M. Atkins. Holwyd Rhuf. viii. gan Mr Robt. Williams, o Penrhiwceibr holvvr campus, a chafwyd tipyn o hwyl mewn ateb bu bron ac anghofio amser ciniaw, a'r oil bron yn barod i waeddi Go on." Holwr y prydnawn oedd y brawd ieuanc diwyd ac egniol Mr W. O. Jones, ar Ddam- eg y Mab AfradlOn, a chlywais ei fod wedi cael amser da a thipyn o hwyl. Cwrdd amrywiaethol gafwyd yr hwyr. Cymerodd cantorion o fri ran amlwg ynddo, sef Mr John Williams, y Baswr (en- nillydd mewn Eisteddfodau o bwys); Mr David Hughes; Mrs Llewelyn Morgan, gwraig ein parchus weinidog alr gantores, swynol Miss Sarah Jones; a chafwyd adroddiad nes swyno pawb gan Miss Davies, o'r Miscyn. Hefyd, caed annerch- iad byw, yn llawn o gymheilion mewn awdurdod Commandant y Groes Goch," gan ein Meddyg parod a pharchus, Arthur Jones. Dechreuwyd y gwahanol gyrddau gan Mri J. Reidiol Jones, a Morley Jones. Canwyd yr Organ gan Meistri Raymond J. Howells, A.V.C.M., ac R. W. Lloyd, Penrhiwceibr. Yn ol y dystiolaeth, caf- wyd amser nodedig o hapus ar hyd y dydd. MILWR GWIRPODBQL.