Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
5 erthygl ar y dudalen hon
[No title]
MAESTEG.—AGORIAD CAPEL.-Nos Iau, a dydd Gwener, yr 8fed a'r 9fed cyfisol, oedd yr adeg ar ba un yr agorwyd capel newydd y Methodistiaid yn y lie hwn. Digon i ddweyd am dano ydyw, ei fod yn rhagori yn mhell ar unrhyw adeilad arall o'r un natur ag sydd yn y lie yn bresenol. Yr adeiladydd oedd M E. Evans, Maesteg, a'r cynllunydd oedd D. Grey, Ysw., Maesteg Costiodd yr adeilad prydferth tua £ 1,500. Y mae diolchgarwch dau-ddyblyg yn ddyledus i Mr. Grey, am ei holl lafur yn cynllunio ac yn arolygu yr holl waith o'r dechreu i'r diwedd, a rhoddodd ei holl wasanaeth yn rhad. Pregethwyd ar yr achlysur gan y Parchn. J. Jones, Caernarfon; T. Levi, Treforis; D. Phillips, Abertawe; ac 0. Thomas, Liver- pool. Cafwyd cyfarfodydd llewyrchus yn mhob ystyr, a chasglwyd a chyfranwyd gan Llwyd- arth Tin Plate Co., Maesteg, £100; yr Eglwys a'r Gwrandawyr, £ 60. Cyfanswm £ 160.—J. TREFORIS.—Daifu i gwmpekd gwaith alcan c vflymgynyddol y Worcester anrhegu eu gweith- wyr, yn nghyd a'u gwragedd, a thocynau i fyned gyda'r excursion i dref henafol Aberhonddu dydd Sadwrn, Awst lOfed. Yr oedd Treforis yi ferw gwyllt drwyddi o ben bwy gilydd boreu ddydd Sadwrn gan symudiadauy bobl yn eu gwisgoedd goreu tua gorsaf y ffordd haiarn, a'r seindorf pres yn diaspedain yr awyr gan eu swn melus- ber. Da genyf allu hysbysu i W. Williams, Ysw., penaeth y cwmpeini, a'r prif oruchwyliwr ymddwyn yn hynod foneddigaidd tuag at y gweithwyr trwy gydol y dydd, ac yn wyliadwr- us dros ben o honynt, a gwnaethpwyd pob peth or gwneud pawb yn gysarus. — CYMBO O'R WLAD. CROSS INN, LLANDYBIE. — Anfynych iawn y gwelir un gair mewn cysylltiad a'r lie hwn yn ngholofnau eich nowyddiadur, er fod yma lawer o bethau gwir deilwng o'u cofnodi. Y peth ag sydd yn tynu mwyaf o sylw yma yn bresenol yw Undeb y Glowyr. Lion genym allu hysbysu milcedd darllenwyr y GWLAD- 'JoARWR fod amryw gyfarfodydd wedi eu cynal yma gan lowyr y glo careg mewn perthynas a'r Undeb, pryd yr oedd yn bresenol gynrychiolwyr y gwahanol lofeydd i lawr o Wauncaegurwen hyd Pontybercm aPhembrey, ac ar nos Sadwrn, Awst y 17eg, agorwyd cyfrinfayn y Golden, ger Cross Inn, pryd y derbyniwyd i mewn 60 o aelodau. Hyderwn nad yw hyn ond blaen- ffrwyth cynhauaf toreithiog yn y dyfodol. Yn awr, fy nghydweithwyr, deuwch allan fel un gwr i ni gael gyru yr Undeb i galonau ein gilydd, aea enill holl lowyr y gwahanol lofeydd yn un- debwyr, ac yna byddwn yn ddigon cryf i roddi dyrnod farwol i'r amrywiol bethau ag sydd yn galw am ddiwygiad.—AP IOAN. DERI.—Yn gymaint a bod cymdeithasau dyn- garol yn bwnc y dydd yn y lie hwn yn bresenol; v mae Undeb y Glowyr yn cael sefyll yn ei ran- Yr wythnos o'r blaen, anrhegwyd cyfrinfa rhif Sied. a gynelir yn y Bargoed Inn, k desk ys- grifenu hardd at wasanaeth yr Undeb, a hyny va rhad gan Mr. D. W. Davies, trysorydd y gyfrinfa, yr hwn oedd yn werth tua jEl Is. Yr ydym wedi cael ar ddeall mai nid dyma y tro oyntaf i Mr. Davies anrhegu cymdeithasau daionus, yr hyn sydd yn amlygu fod gwyneb y gwr da hwn o blaid rhinwedd a daioni. Darfu i'r brodyr Odyddol orymdeithio trwy y lle hwn ar y 19eg cyfisol, pryd y blaenorwyd hwynt gan seindofpres Coed Duon, ac ar eu dychweliad i'r Bailey's Arms, lie cynelir y gyfrinfa, cafwyd gwledd ragorol.—AB TOMOS. PONTYBEREM.—Nid yn ami y gwelir o fewn eich colofnau unrhyw hysbysiad o. barthed i'r lie hwn gan hyny, yr wyf yn gofyn eich • •aniatad i'r llinellau hyn gael ymddangos. Dydd Sadwrn diweddaf, cawsom Excursion Train oddiyma i lawr i Pembrey, sef gwaith Pentremawr, perthynol i Meistri H. T., & Williams, a gwaith Coalbrook, perthynol i Mr. D. Watney, ac yr oeddem yn cael ein blaenori gan seindyrf pres Pontyberem a Chwm Mawr. Cychwynasom o Bontyberem am naw o'r gloch y boreu, ac ar ol cyrhaedd gorsaf Pembre, aeth- m yn llu mawr trwy y lie, ac i lawr i lan y mor, yn cael ein blaenori gan T. Harries, Ysw., Pentremawr, ac yno y buom am ychydig amser yn y cwch. &0., ac aeth y ddau seindorf gyda'u gilydd, fel Regiment, gan chwareu yr un d6n aes oedd yr holl le yn diaspedain. Yna, pan cedd pawb yn gwasgaru, penderfynwyd fod pawb i gyfarfod a'u gilydd am chwech o'r gloch, er cychwyn yn ol tua thref, ac yr oedd pawb yno yn brydlon. Y mae yn glod nid bychan i vreithwyr Pontyberem am ymddwyn mor weddus trwy y dydd, a phawb wedi dyfod adref yn sobr, ac yn ddymunol, ac yr wyf yn credu fod yr Excursion hon wedi troi cynllun allan i lawer o Excursions y dyddiau hyn. Y mae parch neillduol yn ddyledus i gwmni y reilffordd hon am eu caredigrwydd yn rhoddi diwrnod yn rhad i bawb o weithwyr Pontyberem. Llwydd iddynt i fyned yn mlaen a'r reilffordd,-G. GWEN- DRAETH. PORTHCAWL.-Da genyf ddeall fod y Parch. Samuel Price, gynt o Llandaf, wedi myned i fyw i'r lie uchod, ac i fugeilio y Trefnyddion Calfinaidd yno. Caffaeliad mawr i'r gymydogaeth hono ydyw cael y fath ddyn i'w plith. Hir oes a llawer o lwyddiant iddo yno. Dydd Mercher diweddaf, croesawyd Mr. Price a'i deulu, gan gyfeillion y lie, a the parti. Daeth llawer yn nghyd. Yr oedd y Parch. J. T. Jones, ac amryw o gyfeillion eraill y Pil yn bresenol. "LLITH 0 GWM RHONDD Mewn rhifyn o'r GWLADGARWR. am Mai 25ain, gwelais ysgrif dan y penawd uchod gan ysgrifenydd yn dwyn yr enw W. B. M., ac yn niwedd ei lythyr y mae yn son am gymdeithas wedi cael ei flfurfio yn Hopkins Town a'r Gyfeillion, dan y penawd "Cymdeithas Lenyddol a Cherddorol Rhondda." Dywed mai amcan y gymdeithas hon yw dyr- chafu ein pobl ieuainc ag ydynt wedi syrthio yn ebyrth i feddwdod ac anfoesoldeb, ac ymdrechu yn mhob modd i atal y llifeiriant dinystriol yma sydd yn llygru cymaint o ieuenctyd y glo- feydd. Amcan da, onide? Nid oes dadl na wnelai cymdeithas felly ddaioni mawr yn y parthau hyn. Dymunaf rhwydd hynt i'r ys- grifenydd a'r gymdeithas i fyned rhag eu blaen. Ond atolwg, pa beth am y gymdeithas? Nid wyf wedi clywed son am dani oddiar hyny hyd yn bresenol. A ydyw wedi myned yn fethiant? Gresyn os ydyw wedi dygwydd fel hyna ar fudiad mor deilwng a gogoneddns? Carwn glywed oddiw thych mewn rhifyn dyfodol o'r GWLADGARWR ar y pen hwn os byddwch mor garedig, oblegyd yr wyf yn ymwybodol fod yma rhai a garai ymuuo a'r gymdeitha.s.-TRWIAN- YDD. CARMEL, TRECYNON.—Prydnawn dydd Iau diweddaf, Awst 22ain, anrhegwyd plant perthynol i'r Band of Hope, a'r Ysgol Sabbothol y capel uchod, a'u gwledd flynydd- ol, sef te a theisen. Yr oedd y byrddau wedi eu gosod allan yn y modd oreu yn y capel, yr hwn oedd wedi ei addurno yn hardd gan y boneddigesau. Yr oedd yn hyfrydwch mawr i weled y rhai bach yn mwynhau eu hunain mor llawen wrth y bwrdd, canys yr oedd digon i'w gael, ac wedi i bawb gael eu digoni, symudwyd y byrddau a'r llieiniau i'r dyben o wneud y lie yn rhydd i gael rhoddi mwynhad i'r meddwl. Am 7 o'r gloch, cymerwyd y gadair gan Mr. John Evans, Siopwr, Trecynon, ac wedi anerchiad byr a tharawiadol ganddo ar yr Ysgol Sabbothol, galwodd ar y Band of Hope i ganu ton. Yna awd yn mlaen a gwaith y cyfarfod, ac ad- roddwyd darnau gan John Morgans, Thomas H. Edwards, Thomas Giles, George James, William Bevan, Rachel James, Margaret Davies, Mary A. Jones, Mary Griffiths, a Mary Ann Giles. Adroddasant yn rhagorol, ac hefyd, canwyd amryw ddarnau gan y Band of Hope, a chan Mary Evans, Gwladys Morgan, John Morgan, George James, Howell Jones, a William Griffiths, yn dda rhagorol. Cafwyd cryn ddifyrwch wrth glywed dau fechan o ddwy i dair mlwydd oed yn canu darnau bychain mor dlws a tharawiadol. Cafwyd cyfarfod da iawn, y plant yn eu llawn hwyliau, a'r gynulleidfa yn mwynhau eu hunain yn llawen. Wedi talu diolchgar- wch i'r boneddigesau a fu'n gweini a'r cadeir- ydd, ymadawodd pawb tuag adref yn llawen wedi cael eu llwyr boddhau.—CLUDYDD. ABERCARN. -Y mae y Ile uchod y dyddiau presenol yn llawn symudiadau. Rhai yn cynal cyfarfodydd llenyddol, eraill gyfarfod- ydd pregethu, eraill yn ymddifyru mewn tea parties, a ninau y glowyr yn myned rhagom yn gyflym i gyfeiriad undeb a chyd- weithrediad. Y mae pawb yn y lie hwn bellach wedi uno a'r Undeb, ac y mae argoel- ion ei fod wedi ei sylfaenu yn ddwfn yn ein colofnau. Yr ydym wedi anfon cais at y meistri am 20 per cent o godiad, ac yr ydym yn dysgwyl yn bryderus am atebiad. Yr ydym yn credu yn ddiysgog y cawn 10 per cent os nad ychwaneg. Y mae wedi bod yn chwyldroad dirfawr yn yr ardal hon yn gyferbyniol i'r hyn ydoedd ychydig flynydd- oedd yn ol. Undeb sydd yn teyrnasu yn awr, ac nid trais a gormes. Cynaliodd Methodistiaid Calfinaidd y lle hwn gyfarfod- ydd pregethu ddechreu yr wythnos o'r blaen, pryd y gweinyddwyd gan y Parchn. Owen Thomas, Hugh Jones, a Dr. Jones. Yr oedd y pregethau yn rymus a gwir effeithiol, a gobeithio y bydd yma gynhauaf toreithiog mewn canlyniad. Hefyd, yr oedd yn ben chwarter yr ysgolion y Sabboth diweddaf. Cydgyfarfyddwyd, ac adroddwyd penod o "Rhodd Mam," aphenod o'r "Hyfforddwr." Bu yr arferiad hwn yn cysgu yn yr ardal hon am amser, ond yn ddiweddar, meddyl- iodd y Parch. D. Saunders, mai buddiol fuasai ei ddeffro, ac y mae yn sicr o fod yn fendith mawr i'r ysgolion eto. Da anghy- ffredin oedd genym weled Mr. Lloyd, cy- hoeddwr y GWLADGARWR, a'i gydmares hardd a boneddigaidd yn treulio y Sabboth genym, ac yn cymeryd rhan yn nghyfarfodydd yr ysgolion. Hyderwn iddynt gael boddhad yn y gweithrediadau.-lFoR GLAN TEIFI. GLYNCORWG.-Dydd Sadwrn, y 17eg o'r mis hwn, cafodd gweithwyr Glyncorwg a'u teuluoedd, pa rai a rhifent tua 400, yn nghyd a thua 100 o rai perthynol i'r cledr- ffordd, eu anrhegu ag Excursion i New Milford. Ymadawaom a. Chastellnedd yn nghanol llawenydd a nwyfiant, ac wedi cyr- haedd pen ein taith, aethom i fwynhau golygfeydd gwahanol wrthddrychau dyddorol y lie, megys pabellau y milwyr, yr amddi- ffynfa, y Dock Yard, &c., ac wedi treulio diwrnod diwyd a llawen, dychwelasom yn ddyogel. Yr oedd yn dda genym weled pawb yn ymddwyn mor weddaidd, ac yn cadw cystal oddiwrth y diodydd meddwol. Y mae treulio diwrnod mewn lie o'r fath yn iechyd i galon, ac yn llonder i ysbrydoedd pobl lleoedd o'r fath hwn. Ymddygodd ein meistriaid yn hynod garedig trwy rhoddi i ni y bleserdaith hon yn ddidraul, ac y mae clod yn ddyledus i Mr. E. Plummer, am yr hyn a wnaeth i hyrwyddo y mudiad, yn nghyd a'r dyddordeb a gymerai yn nghysur ei weithwyr.—W. H.
Advertising
OINTMENT A PHELENI HOLLOWAY Anhwylderau Hen Oedran.-Pan 1 mae dyn yn rayned drosodd I'r hyn a elwir hen oedian, y mai y treuliad yn anmharn, a'r cyfansoddiad yn dyfod yn wan. Yn ganlynol i nyn, d"w anhwylder yr ysgyfaint, y lungs, at pen, y rhai a gaulynlr drache/n ran y dropsi, asthma, neu apoplexy, y rhai yn fynych a effelthlant yn drwm ar yr oedranus. Y mae yr ysg, faint yn gyntaf yn dyfod yn farwaidd, ond gellir yn hawdd ei gael i'w we sh^arwcli ar £ «srol trwy rwbio Oint- ment Holloway unw,ith nen ddwy yn y dydd ar yr ys- tumog a'r cchf dde a chymeryd y Peleni yr un adeg. Effeithia yr Ointment yr un fath ar ranau ereill y peir- iant dynoi, ond rhwbio jr Ointment yn y rhanaa hyny o'r coiff y teimlir y gwendid.
[No title]
TABERNACL, ABERAFON.-—Nos Sadwrn diweddaf, cynaliwyd cyngerdd ar- dderchog yn y capel uchod, gan gor y Tabernacl, yn cael ei gynorthwyo gan Eos Morlais, a Mrs. Havard, Cwmafon, ar y perdoneg. Yr oedd yn un o'r cyngerddau goreu a gafwyd erioed yn y dref, yn ol tyst- iolaeth y canoedd gwrandawyr oedd yno yn nghyd. Yr elw at laihau dyled y capel. Bwriada y gynal cyfres o gyngerddau mewn manau ereill, tuag at yr un amcan rhagorol, ac yr ydym yn sicr y rhoddant gyflawn werth eu harian i'r neb a'u gwran- dawo.—HEMAjr. PONTARDAWE.—Nos Sadwrn, Awst 24ain, ymgyfarfu gweithwyr melin tin a bechgyn y tinhouse, Pontardawe, yn y Vic- toria Inn, yn y lie uchod, pryd yr oedd yn bresenol genadon o weithfaoedd Alcan Glan- dwr ac Ynyspenllwch, er cymeryd i ystyr- iaeth y cynllun goreu i weithredu er cael codiad pris yn y gangen Alcanyddol, i gyfateb codiad y farchnad a drudaniaeth yr amseroedd. Cydunai pawb nad oedd yn iawn i'r gweithwyr alcan weithio ar yr hen bris, tra yr oedd dosbarthiadau eraill o weithwyr wedi cael codiad ar ol codiad, gan ein gadael ni druain yn yr isel bris cynt- efig. Penderfynwyd anfon cenadau i siarad a'r awdurdodau meistradol o barthed cael codiad pris, a chyflafareddu ar y mater, yn hytrach na sefyll strike; ac os y cawn glust o wrandawiad, terfynir yr helynt mewn hedd- wch boddhaol. Cyfarfyddir y tro nesaf yn yr un lie, nos Sadwrn olaf yn Awst, er derbyn ateb y cenadon, a sefydlu yr Undeb arfaethedig ar seiliau mwy eang a chedyrn. Yn awr, fechgyn Ystalyfera, ai nid ydych .Y chwithau yn meddwl am anfon eich rhengau lluosog i lanw y byddinoedd undebol, a chynorthwyo achos teilwng iawnderau cym- deithasol y gweithwyr. Yn awr yw yr amser cymeradwy, a'r adeg briodol i bawb ddangos eu hochr. Cadwed pob Judas draw o'n cyfarfodydd, rhag ofn y gwneir esiamplau cyhoeddus o honynt gan ein gwylwyr llygad- graffus.-GLAN TAWE. PONTYPRIDD. SIR,-In view of the eminent services rendered by the late John Thomas (leuan Ddu), in the Musical World, and his un- remitting and successful exertions in rescuing from oblivion many of the most beautiful and comparatively unknown Cambrian Melodies, a number of his friends and admirers have formed themselves into a Committee for the purpose of erecting some fitting Memorial over his remains, at Glyntaff Church, Tre- forest, Pontypridd, and respectfully appeal to the lovers of Music throughout the Principality for assistance in the accomplish- ment of this desirable object. The Committee are prepared to give a Prize of Half-a-Guinea for the best Hir-a- thoddaid (Welsh), to be inscribed upon the Memorial. Compositions to be sent, on or before the 1st of October next, to Mr. T. Davies (Dewi Wyn o Essyllt), Dinas Powis, Cardiff. DAVID EVANS (Dewi Haran), Chairman. THOMAS WILLIAMS, Treasurer. DAVID DAVIES (Dewi Alaw), Secretary. Subscriptions, which will be duly ac- knowledged in the Provincial Papers, will be thankfully received by the Treasurer, Mr. T. Williams, Cambrian Steam Woollen Mills, Pontypridd, and at Aberdare, by Mr. Lloyd, GWLADGARWR Office.
Advertising
BREAKFAST—EPPS'S COOOA.—ORATEKTTL AND COM- FORTING.— 'By a thorough knowledge of the natural lawa which govern the operations of digestion and nutritton, and by a careful application of the fine properties of well selected coco., Mr. Epps, ha, provided our breakfast tables with a delicately flavou ed beverage which may save us many heavy doctors' bills. "-CitiZ Service Gazettee. Made simply with Boiling Water or Milk. Each packet is I" belled- "J AMES Epps & Co.. Homoeopathic Chemists, London." Also, makers of Epps's Cacaoine, a very thin beverage for evening usg.
[No title]
Y mae diweddar faer Plymouth, yr hwn sydd yn Anghydffurfiwr, wedi rhoddi fyny ei swydd fel cadeirydd y Bwrdd Addysg, am y rheswm ei fod yn anghymeradwyo codi trethi er cynal addysg sectarol. Bydd i dreth o'r natur hyny gael ei gosod ar y dref. Dydd Sadwrn diweddaf, anrhegwyd Cang- hellydd y Trysorlys a rhyddid bwrdeisdref Wick. Wrth gydnabod yr anrhydedd, gwnaeth y gwir anrhydeddus foneddwr an- erchiad hirfaith; ac yn ei araeth, cyfeiriodd at Fesur Addysg Ysgotland, a dywedodd ei fod yn argyhoeddedig fod y mesur i'r wlad hono y goreu a basiwyd erioed. YMWELIAD Y BURMESE AMBASSADORS A'R DEYRNAS HON.—Gadawodd y boneddigion uchod, (pa rai sydd ar ymweliad a'r wlad hon,) Lerpwl, y Sadwrn diweddaf, gyda'r bwriad o fyned i Newcastle-on-Tyne. Yr oedd y maer ac amryw foneddigion eraill yn bresenol ar eu hymadawiad. CYFLAFAN ST. BARTHOLOMEW.—Y mae Dr. Cunning yn parhau i ergydio ar Eglwys Rhufain. Mewn darlith ar "Gyflafan St. Bartholomew," dywedodd fod yr Eglwys yr un yn ei hegwyddorion yn awr ag ydoedd yr adeg hono, fod corff cryf o bobl yn Rhufain wedi roddi cyfarwyddiadau yn ddiweddar i'r Jesuitiaid i geisio darbwyllo galluoedd llyw- odraethol pob teyrnas i ail osod yr hen dad santeiddiedig ar ei orseddfainc. Os buasai i'r llywodraethau hyny warafun, fod rhyddid i'r Jesuitiaid i uno gyda'r teyrnfradwyr ac anffyddloniaid y goron i greu terfysgoedd a phob cynhyrfiadau yn y wlad hon. Yr oedd efe yn y dull mwyaf didwyll yn cymhell y Protestaniaid i anghofio yr ychydig wahan- iaeth mewn credoau oedd rhyngddynt a chyduno yn un nerth cydymffurfiol i wrth- sefyll Pabyddiaeth. CYNYG I NOFIO 0 DOVER I CALAIS—Dydd Sadwrn diweddaf, gwnaethpwyd cynyg gan y nofiwr enwog Johnson i groesi y cyfyngfor; eithr ni fu yn llwyddianus. Am ddeg mynyd wedi deg ymddangosodd y nofiwr ar y bwrdd, ac yn swn gorfoleddus pawb ag oeddynt yno, ymdaflodd i'r tonau, gan nofio yn ddeheuig a. chyflym. Yr oedd yn cymeryd strokes o'r fath oreu, a dywedir ei fod yn myned rhagddo' yn ngrym pob ergyd tua chwech troedfedd. Nofiodd dros saith milldir mewn awr a phum' mynyd; ac er nad oedd wedi blino mewn unrhyw ystyr, aeth i fyny i'r Hong gan fod ofn ar y meddyg y buasai ei waed yn fferu. TANCHWA YN NGWAITH GLO Y FoCHBIW. Cymerodd tanchwa le dydd Sadwrn diweddaf yn mhwll rhif 2 y lie uchod. Cafodd pump o lowyr eu llosgi yn bur drwm oddentu eH dwylaw a'u gwynebau. Y rhai a anafwyd oeddynt Charles Davies, Edward Davies, Lewis Jones, Thomas Wickliff, ac Edward Wiekliff. Yr oedd y personau uchod yn gweithio mewn heading yn clirio cwymp, a phan oeddynt wrth eu gwaith ymollyngodd y top eilwaith, gan ddwyn gydag ef swm o nwy, yr hwn a daniodd pan ddaeth i gyfar- fyddiad a lampau y glowyr. Yn ffodus yr oedd y lofa yn rhydd oddiwrth unrhyW gronfa o nwy, ac felly yr oedd y tan yn gyfyngedig i leoliad y cwymp. TAFLU POTELAU GWEIGION ALLAN O'R TBEIf. -Y mae Llywodraethwr Cyffi edinol y Lon- don, Brighton, a'r South Coast Railway wedi cyhoeddi y rhybudd dilynol:—"Dymunir yn daer ar deithwyr i ymatal oddiwrth yr arfer- iad peryglus uchod, yr hon sydd yn llawn o't perygl mwyaf i'r cyhoedd a gweithwyr y cwmpeini mewn gorsafoedd M ar y reilffyrdd. Cafodd un ei niweidio yn alaethus yn ddi- weddar gan yr arferiad uchod." Taflwyd Ardalydd Bute allan o'i gerbyd ddydd Gwener diweddaf yn nghymydogaeth Caerdydd. Derbyniodd ychydig niweidiaU mewn canlyniad i'r anffawd, ond dim yB beryglus. Y mae dygwyddiad arswydus wedi cymeryd lie mewn ty drwg yn agos i Cremone Gar- dens, Llundain. Nos Fercher, yr wythnoS ddiweddaf, aeth dau Germaniad, y rhai a dybid oeddynt newydd ddyfod o Berlin, ac a gloisant eu hunain mewn ystafell wely gyda'r bwriad o gyfiawni hunaaladdiad yn nghyd. Gwthiwyd y ddor yn agored, pryd y cafwyd yr ieuengaf o honynt, Hermann Negal, yn gorwedd yn farw, wedi saethu ei hunan trwy ei .;alon. Yr oedd y Hall hefyd wedi saethu ei hunan, ond y mae gobaith I gwan o'i adferiad. DAMWAIN MEWN GLOFA.—Dydd Iau di- weddaf cymerodd cwymp mawr le mewn glofa perthynol i Arglwydd Dudley, yn I Dudley, trwy yr hwn y cafodd dau ddyn art lladd, ac y niweidiwyd y trydydd i'r fath raddau, fel y mae cryn ofnau am ei adferiad. I Y rhai a laddwyd oeddynt Benjamin Homer a William Clayton-eill dau yn 20 oed. PATAGONIA.-Mewn canlyniad i natur an- I foddhaol yr adroddiadau diweddaraf oddi- wrth swyddogion ei Mawrhydi yn Buenos Ayres, y mae Ysgrifenydd ein Helyntion Tramor wedi cyfarwyddo y Goruchwyiwyf Ymfudol i rybuddio ymfudwyr eto rhag an" turio tua'r Wladfa sydd wedi ei sefydlu yn ddiweddar gan ein cydwladwyr yn Mhatagon- ia, aryr afon Chupat. Er fod y Gwladfawyr j wedi derbyn llawer o gynorthwy o bryd i 'I bryd oddiwrth y Llywodraeth Argentaidd, eto y mae yn ymddangos fod eu sefyllfa yn wir resyuus, fod eu hymdrechion amaeth- yddol wedi troi oil yn fethiant, a'u bod wedi gorfod ymgymeryd a,'r gorchwyl o liela. Dy- wedir hefyd, pe byddai y rhagolygon amaeth- yddol yn dda, na fyddai y Gwladfawyr yn ddiberygl oddiwrth yr Indiaid. Y mae yn gorphwys yn awr i ymfudwyr bandarfyml pwy a gredant, pa un ai swyddogion y Llyw- odraeth ynte swyddogion y Wladfa. TRI UGAIN A DEG 0 FILLDIROEDD 0 GOED AR DAN.-Cymerodd tan dyciirynllyd leyn Rodes, yr hwn a ddifaodd y tforest ddirfawr oedd ar yr Ynys Simai. Yr oedd y llosgiad mor ledaenol, gwyllt, a difaol, fel nad yw yn ail i'r tan mawr a elwid y prairie fires yn America. SEFYLLFA YR -IWERDDON. Oddiwrlh y newyddion sydd wedi ein cyrhaeddyd o Drogheda, deallwn nad oedd rhith o sail i'r chwedl gyffrous, sef fod yn mwriady Pab- yddion i gyflawni oyflafan ar y Protestaniaid. Y mae y darpariadau ag y mae yr awdurdod- au wedi eu gwneud yn ddigon gi-ymus i atal y fath fwriad melldigedig i gael ei gario i weithrediad. Y mae trefn a Lonyddwch yn teyrnasu hyd yn hyn. Derbyniwyd yr hys- bysiad canlynol o Belfast:—Y mae y syniad yn cael ei goleddu yn gyffredinol fod y tar- fysg yn Belfast wedi myned drosodd. Y mae y dref yn gwisgo agwedd hollol hedd- yoh'il, a'r unig amgylchiad dyeithr sydd ynddi yn awr ydyw presenoldeb lluoedd o filwyr. RHAGOLYGON Y CYNHAUAF.—Y mae y tywydd yr ydym wedi ei fwynhau yn ddi- weddar yn hynod ffafriol i'r cynhauaf; a chyda golwg ar y rhagolygon, dywed y Mark Lcune Express mai gydag wythnos yn rhagor o'r hin dymunol hyn, yn nghyda mwy o ewyllysgar- wch ar ran y llafurwyr i weithio, y bydd crynhoad helaeth o lafur yn y eyflwr goreu wedi ei gasglu yn y rhanau deheuol o'r wlad. Y mae yr hin gwresog yn prysur addfedu J llafur yn y rhanau gogleddol, fel y gellir gobeithio eto, er yr holl wlaw yr ydym wadi gael, y bydd y cyhauaf llafur yn un llwydd- ianus a chysurlawn. Y mae pla y pytatws wedi peidio i raddau yn Lloegr, ond y mae newyddion annymunol am y cyfryw yn ein cyrhaedd o'r Iwerddon. ANFFAWD Y MARQUIS OF BUTE.-Mae y Marquis, er yn dyoddef roen mawr, yn ych- ydig yn fwy esmwyth, ac y mae argoelion cryfion o'i adferiad buan. Y mae effaith y ddamwain gyfarfyddodd yr wythnos ddi- weddaf yn waeth nag yr oeddys yn tybied ar y cychwyn. Dyoddefodd boen dirfawr nof Wener diweddaf, ac ni chysgodd hyd ont thorodd y wawr boreu y Sadwrn. yin- ddengys ei fod yn gwella- mor rhwydd ag 1 gellir dysgwyl yr wythnos hon. MR. BRIGHT.—Ymwelodd Mr. Bright briod &g Hitchen dydd Iau diweddaf. YI1 ystod ei arosiad yno preswyl'ia gan Mr. J- H. Tuke. Edrychai Mr. Bright yn hynod & iach a bywiog. „