Y Gwladgarwr

AP TOMAS YN ADERDAR. Cawsom yr hyfrydwch arbenig o wrandaw My telynor byd-enwog uchod yn y Neuadd Ddlrwestol, Aberdar, nos lau, y 14ag cyfisol, yn cael el gyaoithwyo gany gerddores bent- gamp, Madivuio Barton Edmunds. Yn wir, yr oeddynt yn gwroai ynddynt eu hunaln, yn sicrhau danteithion cerddorol heb eu hail. Erbyn wyia o'r gloch yr oedd yr yatafell eang yn orlawii, ac yn ddteu yn perl adlon- taut gwreao* i'r artistes. Yr oedd recitals Ap Thomas yn wir ardderehog, yn enwedlg el "Sounds from home" a'r alawon Cymrefg. Gresyn mewn torf inor Gyrrirelgaidd na ehawsera ychwanog o hyn. Waeth tewl 1-180 starad, y Gymraeg ydyw'r right so' wedi'i* ewbJ. Y mae, rywfidd, yn enyn teimlad anwyl at hen wlad t-in tadau. Yr oadd ban- Hefau cyms-radwyaeth. y do si yn arddangc-a hyn i berffeithrwydd. Rhoddodd Madame B. Edmunds Ci Always Alone," H 0 say not woman's herrb Is bought," c¡ I'm cot in lovo, remember" yn berffaitb. yn ein tyb nt, a chafodd all si wad gwrssog. Nid ydoedd eystal ag art^rol ya y Par"'a'r Gwenith Gft-yn." Gobe'thio nad ydyw Madame Barton yn esgenluso yr hsa alawon a'i dygodd i enwogrwydd. Yr oedd rhywun ya edmygn y gin "I am not in leva, remem- ber" GTOB ben. A fyddech, gan hyny, Mr. Gol., mor gariyJig a gosod yr efelychiad can- lynol i fewn, er mwyn i'r rhywun hyny gael ei chanu ar y "Gwenith Gwyn," ceu ryw fesur arall a fyno. "NID WYF MEWN CARIAD, COFIWCH." Ha! beth sy'a llanw'm mynwes fid A chymaint o helbulon ? O! beth a'm gwna bob nos a dydd Mor drwm a phtudd fy nghalon? Nis gallaf ya fy myw ddywi.yd Beth yw--da chwi, dywedwch; Ond cyn i'ch ddechreu, coeliwch hyn, Nid wyf rnewn cariad. cofiwch. 'Rwy'n methu'n glir a chysgu'r nos, Rhyw loes ryfeddol ydyw, Yn methu hwyta dim o'r bron, 'Rwy'n wylo'n hidl heddyw; Oes rhywua all ddeongli'm Ices? Yn awr, os oes, esbordwch; Ond cyn dechreu, coeliwch hyu, Nid wyf mewn cariad, cofiwch. Pe buasai rhywun yma'n awr, Mae'n debyg cawn esboniad, Ond rhyfedd, rywsut, son y sydd Am boenau beunydd cariad; Mi wnawn bob peth o'r braidd er ca.el Rinwûddau hael dedwyddwch; Ond ihaid i'm ddwedyd wrth y wlad, Nid wyf mewn cariad, cofiwch.

ETHOLIAD BWRDD ADDYSG BEDWELLTY. Y mae etholiad y Bwrda uchod i gymeryd Ue yr Slain o'r mta hwn. Diameu y bydd yn frwydr boeth lawn, Y mae y gwahanol bleldiau yn dc-chreu gweithlo, ac yn penodi eu hymgeiswys l'r ymdrachfa. Bydd yn ofynol i'r Ai;ghydffarfv7yr i ymajfogl yn egniol Fr rhyfel, onite fe fydd mwyafrJf y Bwrdd nesaf yn gyfansoddedig o Eglwyawyr a PhabyddbD, yr un fath a'r un blaonorol. .Y mae Toriadh ac Eglwysyddlaeth wedi bod yn enwog yn y piwyf hwn er ya oesau, fel ag y mae addyag y dosbarth gweithgar wedi bod o dan eu eheoleiddiad i raddau helaeth iawn. Y mae addyag yn awr wedi dod yn feddiant 1'1' werin, as yn ol mwy&frif golygiadau yr ymgeiawyr a ddychwellr i'r Bwrdd y bydd addyeg yr ysgollon o dan eu rheolaeth. Oa Eglwyswr goleuedig, gelllr dysgwyl eglwys- yddiaeth cs Anghydffarfiwr, gellir dysgwyl addysg anenwadol. Y mae y gweithwyr y dyddiau hyn yn allu pwyslg yn y deyrnas yn mhob rhyw fodd. Oa ewyllyelant, gallant droi olorlin addyag fel y mynont er eu mantals a'a lies, a chael y rheolaeth i'w dwylaw eu hunain. Y mae gwelthwyr Tredegar wedl rhoddi gwahodd- tad gwreaog i Mr. Samuel Thomas, glowr, i ddyfod allan fol. ymgelsydd i gynryohloli y gweithwyr yn y Bwrdd. Noble, Tredegar hai atl, canys y mae yr ymgals yn un an- rhydeddup. Y mae anerchlad Mr. Thomas ger bron yr etholwyr. Y maa yn bleidiwr gwreaog i addyag aneawadol. Dyma gyfle I welfchwyr plwyf Bedwellty I ddangos eu lifrau drwf ethol un o honynt i'r Bwrdd. HEN BYDLER.

ABERTAWE A'R CYLCHOEDD. Y mae masnach yn araf iawn yma er de- chreu loch-out y gweithfeydd alcan—dim o'r cyffro lleiaf er ys rhai wythnosau, a'r meistri yn cadw eu gweithfeydd yn nghau yn erbyn eu dynion, gyda'r eithriad o Mr. E. Bagot yn Nhreforis, yr hwn sydd yn cymeryd cymaint o ddynion i'w waith ag a all gynwys, er fod cynyg wedi ei wneud i'w rwystro er's ychydig yn ol. Y mae meistri y gweithfeydd glo wedi rhoddi rhybuddion allan fod y cysylltiad rhyngddynt a'u gweithwyr i derfynu, &c., fel y mae yr ar- daloedd hyn yn gwisgo golwg bruddaidd i'r eithaf; ond gallwn feddwl fod gwawr ar dori. Y mae gweithwyr copr Glandwr a'r Morfa wedi ail ddechreu, gan ranu y gostyngiad rhyng- ddynt, o 20 y cant i 10 y cant. Y mae rhyw sibrwd fod y tebygolrwydd y daw y glowyr i ddealltwriaeth cyn y bydd eu rhybudd ar ben. Gobeithio mai felly y bydd. Ai nid ydyw yn bosibl i'r gweithwyr alcan a'u meistri ddyfod i gytundeb a'u gilydd ? Beth pe byddai i rywun geisio cyfryngu rhyngddynt? LLEW O'E PARC.

EISTEDDFOD MELIN-IFAN-DDU. Dymunaf hysbysu y gwahanol ymgeiswyr, a phawb erelll a deimlant unrhyw ddyddor- deb yn yr Eisteddfod uchod, ddarfod i'r cyfansoddladau canlynol ddyfod i law yn brydlawn :— Y Llythyren H."—Beta, Oymro, Prlnel- plum, Llew ar frys gwyllt, a OlydacMab.—S. "Y C/fielthiad." — Aradwr, Brysiog, Ploughman, Aderyn y Darren Ddu, Shonl'r Fella, P/eswylydd Iaycoed, ac Un o'r Cyf- leithwyr.—7. "Y Gramadegfad." Llafrwyn Slwel, Cabidwl, Gwylaidd, Gwr o lan Honddu, a Philo. -5. I Yr oedd elddo Ymdrechwr ddlwrnod yn rhy ddiweddar. Yr elddoch yn barchus, Bettwa, Mal 16. E. T. DA VIES.

EISTEDDFOD CAERFFILI. Dymunir cydnabod cyfansoddiadau yn dwyn y ffugenwau canlynol ar y "Dderwen Bryd- einig—Gwladwr Bach, Nathan, Dysgybl Der- wydd, Llais o'r Wig, Llais awen y fesen fach, a Prydeiniwr. Hyfrydwch i'r pwyllgor yw hysbysu yr ymgeiswyr a phawb yn gyffredinol fod y gadair farddol wedi dyfod i law, a'i bod yn un o'r cadeiriau ardderchocaf a roddwyd i fardd yn ystod yr ugain mlynedd diweddaf, ac wedi costio llawer mwy na'r swm hysbysedig. Bydd hon yn glod i'r Eisteddfod, i'r gwneuthur- wr, ac i'r bardd fydd mor ffodus a'i henill. Y mae y baton hefyd yn bobpeth a ellid ddymuno iddo fod, ac yn werth mwy na'r swm addawedig. Nid oes amheuaeth na rydd hwn bob boddlon- rwydd i'r cantorion. Yn unol ag awgrymiadau blaenorol, bwriedir agor Gorsedd Morganwg ar foreu Mawrth Sulgwyn, y tu fewn i furiau hen Gastell Caerffili, lie rhoddirlurddau i bawb a fernir yn deilwng o'r cyfryw. Bydded i'r rhai a ewyllysiant gael urddau wneud eu bwriad yn hysbys i Dewi Wyn o Essyllt, Dallhuan y De, neu i'rysgrifenydd mewn pryd, fel y gellir cau yr orsedd cyn amser agoriad yr Eisteddfod. Dysgwylir amrywo feirdd a llenorion y Deheu- dir i gymeryd rhan yn y gweithrediadau gor- seddol. I ganor ac awenydd—y rhoddir Arwyddol urdd newydd Y boreu ceir dechreu'r dydd A llais can yn Llys Cenydd." ELIAN, Ysg.

MAESTEG. HuNANLADDiAD.—Oynawnodd un o'r enw John Williams, o'r lie hwn, hunanladdiad boreu y Sabboth diweddaf yn el gartref el hun, trwy doxl ei wddf a chylIelL Yr oedd yn glaf er'a pythefnos. Nos Sadwrn, tua 12 o'r gloch, bu ei fam yn rhoddl moddlon iddo yn el wely, cododd i ymweled ag ef tua 4 o'r glooh boreu y Sabboth, pryd y cafodd ef yn farw a'i ben yn honglan dros erohwyn y gwely, yn orchuddledig gan .r&ed. Oynelir trenghollad ar y corflf. Yr oedd yn 23 oed. DAM WAIN ALABTTS.— Nos lau, y 14eg 01fisol, cymerodd damwain alarus le yn mhwll y DyBEfyn, perthynol i'r Llynvl Iron Co., yr hwn sydd dan gyfnewldiad, er eangu y gwaith. Yn nghylch 6 o'r glooh nos lau, aeth Thomas Lewis, mason, a'i fab Watkin Lewis, i lawr i'r pwll er gwneuthur rhyw gyfnewidiadau. Ond yn anffodus, syrthiodd carog fechan oddiar un o'r stages yn union ar ben y tad, yr hyn aohosodd el farwolaeth yn mhen ychydig orfau. Yr oedd yn wrandawr ff/ddlon 80 haeIionus tuag at achos crefydd yn Tabor. Tad yr amddifald a Barnwr y gweddwon fyddo yn noddfa i'w waddw a'i deulu yn eu galar a'u trallod. Yr oedd y trancedig yn 45ain oed. TANCHWA.—Oymerodd tanchwa le yn y Cwmdn, tua thair wythnos yn ol, perthynol i Mr. Brogden, pryd y cafodd pedwar eu llosgf. Un o'r pedwar oedd Evan Jones, alias Evan o'r Inn, yr hwn a fu farw oher- wydd y niweidiau. Gwnawd ymchwillad post mortem i'w gorff gan Dr. Thomas, a'i farn ydoedd iddo farw yn benaf oherwydd cyd-dyrlad yr ysgyfaint (congestion of the lungs.) Yr oedd yntau hefyd yn wraadawr ff/ddlon, ao yn dra haelionus tuag at yr achos crefyddol yn Tabor. Yn ddlweddar, rhoddodd R3 tuag at gynorthwy yr aohos, a RI er dileu dyled capel y Methodfstlald yn Mhorthcawl, a £3 1 Mr. Mathews, tuag at gronfa Trefecca, Hefyd, yr oedd bob amser yn barod 1 gefnogi unrhyw aymudiad teilwng, megya tystebaa, &3. Dllyned llawer ei ea- iampl. Dlau fod gwobr i bwy by nag sydd yn cyfranu ac yn cefnogi achos yr Arglwydd Iesu. "Canys pwy bynag a roddo i'w yfed i un o'r rhai bychain hyn, phiolaid o ddwfr oer yu unig yn enw dysgybl, yn wir meddaf i chwi, ni chyll efe el wobr. Wrth derfynu, dymunem am nawdd y nefoedd ar y taulu galarus, yn enwedlg el fam oedranus, a'i frawd, yr hwn sydd wedi ei adael mewn unlgedd. Yr oedd y trancedig ya ddya aeagl, ac ya 36 oed. J. MARGAM.

MEDDYG DANEDD.—Mr. R. B. Bjulton, 56, Cambrian Piaoo. Crockhert Town, Cardiff, ya cael el gynoithwyo gan feddygon danedd o'r fath flaenof. Cymeradwyir gan y meddygon goreu yn y oylchoedd. Gellir ol gyfarfod dair gwaith yn y mia yn Newport, Merthyr, Aber- dar, a Bridgead drwy benodiad. Rhoddir y sylw dyladwy i ly thy ran er trefau y fath gyfar- fyddiad. Gellir ei weled gartref o 10 1 4, 750 CILYPEBYLL.—BWRDD YSGOL.—Yn ofni myned i frwydr o dan fantell y Ballot, darfu i'r blaid Eglwysig dyau un yn ol, ac felly cy- hoeddodd y Returning Officer fod y Bwrdd wedi ei ethol am y tair blynedd dyfodol. Dau sydd yn cynrychioli y blaid Eglwysig, sef Mri, Herbert Lloyd a David Smith, ond tynodd Mr. G. Lewis. Y tri sydd gan y blaid Ymneillduol ydynt Mri, John Davies (Iauan Ddu), Watkin Hopkin, a Charles Jones (Alltwenydd.) Budd- ugoliaeth bwysig, onite ? Taflu arfau i lawr yn hytrach na mentro i'r frwydr i gael eu gorchfygu. Tro pur gall. Rhagor eto ar y mater hwn.—BRITHYLL TAWE. TREBO ETH.-G w elais hysbysiad er's tro yn ol fod co-operative shop i gael ei chodi yn yr ardal uchod, ac fod pwyllgor wedi ei ddewis. Yr oeddwn yn dysgwyl gweled neu glywed rhywbeth yn ei chylch yn mhellach, ond hyd yn hyn heb ddyfod i un wybodaeth pa un a yw y symudiad yn fyw ai cynllun heb ei weithio ydyw. Hyn sydd wir, mae digon o eisiau cym- deithas gydweithredol o'r fath arnom. A wel rhywun fod yn dda fy anrhegu trwy gyfrwng y GWLADGARWR ag hanes o'r sefydliad.-TRE- BOETHFAR. ABERDAR.—YK ALCANWYR.—Yr ydym nl M gwyr y lock-oitt yn Aberdar wedi dys- gwyl llawer am ryw eglurhad ar asfyllfa y fasnach, so yr ydyta wedi gweled llawer ar ein newyddladuron poblogaidd, ond eto ychydig neu ddim wedi el eglurhau i ni o'r genau, nac yelvwaith ddSm ag sydd wedl effelthlo ar y > alon byd yn ddiweddar. Y mae ein hysgffSfenydd gaHuog wedlhlu ym- weliad a nI, a daeth a rhywbeth gydag ef gwetth ni fel gweithwyr. alcaa nad oeddem yn ei feddu o'r hIaen. Y mae yn ddyn ag sydd yn trot yn mhob ojrtch—y meiatrl fal y gweithwyr—eto yn amddiffyn hawliau y gweithwyr, ac wedi pendeifynu y bydd iddynt gael ou hlawnderaiv Am hynr, byddwn yn ddyoddefgar am ychydig amser, canys y mae buddugollaeth ya slcr o fod yn ein haroa, a bydded i ni gydweithio gyda'r brawd hyd nea y gwawrlo y dydd hWllW. Yr ydym ni fel aloanwyr yma yn penderfynu dal allan hyd yr eithaf.-UN YN GWRANDO, PENRHOS, YSTRADGYNLAIS. Cynal- iwyd eisteddfod yn ysgoldy y lie uchod dydd Sadwrn, Mai 16og, pryd y gwobrwywyd yr ymgeiswyr buddugol ar y darnau canlynol:— Canu Wyres Fach Ned Puw2 yn cystadlu, sef Daniel Protheroe ac Evan Rees, a rhanwyd y wobr rhyngddynt. Canu "Cri y Colledig- ion," o'r Delyn Aur; 4 yn cystadlu, a rhanwyd y wobr rhwng Jezreel Jones a D. Samuel. Chwaren Difyrwch Gwyr Harlech ar y fife- goreu, D. W. Davies. Canu y "Fwyalchen" -goreu, Miss Thomas. Beirniadaeth y llyth- yron earn; 6 yn cystadlu—goreu, T. Thomas. Chwaren "LI wyn Onn" a'r concertina; 4 yn cystadlu—goreu, Jezreel Jones. Araeth ar. y TO Parti; 2 yn cystadlu-goreu, D. Edwards. Canu "Mi gollais y Tren," 5 yn cystadlu— goreu, Daniel Protheroe, ieu. Darllen ar y pryd; 14 yn cystadlu, a rhanwyd y wobr rhwng T. Thomas ac Un o'r Ynys. Canu "0 dywed y Gwir," o'r Delyn Aur; 1 c&r yn cystadlu, dan arweiriiad Mr. Jezreel Jones, a dyfarnwyd y wobr iddo. Beirniadaeth y traethodau; daeth 6 i law, a rhanwyd y wobr rhwng T. Thomas a D. Edwards. Am yr araeth byrfyfyr oreu; 10 yn cystadlu—goreu, D. W. Davies. Am y Trio goreu yn y Sol-ffa ar y pryd; 3 parti yn cys- tadlu—goreu, Jezreel Jones a'i gyfeillion. Dau benill i'r llywydd—goreu, D. Edwards. Canu "Shon Ynyshir," a rhanwyd y wobr rhwng D. Samuel a Griffith James. Canu y "Gadlys," o'r Delyn Aur; 1 c6r yn cystadlu, dan arwein- iad Jezreel Jones, a dyfarnwyd y wobr iddo y tro hwn eto. Yna ymadawyd wedi cael cwrdd difyrus dros ben, ac yn cael ei lywyddu gan Mr. Morgan Rees, Penrhos, Ystradgynlais.— CASWALLON. CRWYS.—Oynaliwyd cyngerdd arddereh- og yn y lie ushod nos Fawrth, y 12 Jed oyfiaol, dan nawdd y Tonic Sol-Ffa Class, perthynol i'r Ile, o dan arwelniad Mr. R. D. Howells. Gwasanaathwyd ar yr achlysnr gan Mfss Williams, Abertawe; Mr. John Thomas, Alaw Oynon, a Glee Party Waunarlwydd. Aethant oil trwy eu gwaith yn orchestol, yn nghyda amryw gantorion erelll. Llywydd- wyd gan Mr. Jones, gweinidog y lie, yn ei ffordd fedrus arferol. Oafwyd cynulliad da. Wedt canu God save the Queen, ymadawodd pawb wedi eu llwyr foddloni.—UN OEDD YNO. DOSBARTH LLWCHWIL-Caniatewch i mi rhyw gongl fechan o'ch papyr yr wythnos hon, i hysbysu fy nghydweithwyr yn y dos- barth uchod, (sel pawb sydd yn gweithio yn yr House Coal,) fod oyfarfod cyhoeddus I fod dydd LIun, y 25ain cyfisol, ar fynydd Garn- gooh, i ddechreu am 12 o'r glooh. Ar gals fy nghydweithwyr yn y lie hwn, yr ydwyf yn ysgrifeau yr yohydig liaellau hyn, gan obeithio y cant ymddangos diwedd yr wyth- nos, fel y byddo i bawb gael gwybod am y oyfarfod. Y mae Steam Goal a Stone Goal JD; y dosbarth, 80 os bydd y gweithwyr hyny yn ewyllysio dyfod i'r cyfarfoi, mae rhyddid iddynt i ddyfod. UN O'R LLE. MARWOLAETH SYDYN.—Fel yr oedd Aneurln Jones a'i gydweithwyr yn dviod I fyny o'r pwll newydd sydd yn cael ei auddo yn Nghwm Clydach dydd Mercher di vaddaf, syrthiodd i lawr, nes y bu farw o glafyd y galon ya y fan. Mab ydoedd Aneurln i'r enwog Dewi Elfed Jones, gynt o Landysul, sir Abertelfi. Ei oedraa oedd 38 mlwydcl oed. Dydd Sadwrn diweddaf, claddwyd ef yn cemetery Treorkl, tua salth milldlr o Gwm Clydach. Gweinyddwyd ar yr achlysur gan un o weinldogion y Bedyddwyr yn y oapel ao ar lan y bedd- J.

Boneddlgesau hyny nad ydraf weSl defnyddlo Starch (HenNaM, dymunlr ar lddynt wneud nn prawf o hono, II bod yn ofalna am ganlyn y < yfarwyddiadau argraffedlg u bob pacyn. Y mae yn ychydig snhawddach ei wnend na Starches erelll, ond pan y doulr droa yr aahawsdra, dy. wedir fel Gtolchwralg y Fisniaes, mai y Starch goreu addefnyddlwyd erload ydyw.

LLO FRUDDIAET H DDYCHRYNLLYD YN LLUNDAIN. CHWECH WEDI EU CAEL YN FEIRW YN YRJ UN TY. Oafwyd allan lofruddiaeth anarferoi o ddy- chrynllyd boreu dydd LInn diweddaf yn Mile-end, Llundaln. Yr oedd dyn o'r enw John Blair, yn preawylio yn 49, Joseph Street, Burdett Road, ao yn gweithlo hyd yn ddiweddar dan gwmni Gas Bow Common. Nos Sal diweddaf, gwelwyd ef yn carlo dlod i'w dy, ond wedi hYllY, ni welwyd ef na'! deulu ya fyw. Boreu dydd LIun, aeth bach- genyn ar neges at Blair, a chan nad allal. fyned i'r ty, ymholodd a chymydog, yr hwn a gelsiodd gynorthwy heddgeidwad, a thor- wyd i mewn. Yno yr oedd golygfa c.fnadwy! Yn y parlwr, yr oedd coyfi Mrs. Blair, a'i maban marw yn ei bralchiau, yn gorwedd yn eu gwaed, eu gyddfau wedi eu tori, ao heb ddim am danynt ond eu dillad nos. Yn agos i'r gwely yr oedd John Blair, yr hwn hefyd oedd yn ei wlsg nos. Yr oedd el ben wedi ei wahann oddiwrth ei gorff, ao wrth el ochr yr offerynsu, a'r rhai y cyflawnwyd y weIthred-sef cyllell, morthwyl aa ellyn. Nid osdd hyn, modd bynag, ond y beaod gyntaf yn y gyflafan. Mal.,iln ystafell arally deuwyd o hyd i gytif dwy ferch a baohgen, rhwng yr oedran o bump a aaith. Yr oedd y ihai hyn, heblaw fod eu gyddfau wedi eu tolet, a'u penau wedi eu niorthwylio mewn. dull barbaraidd. Aeth y tystlolaethau medd- ygol i bjoli mai John Blair oodd cyflawnydd y galanaadra, yn gymalat a bod ei gorff ef ar y pryd yn gynes, tra yr oedd y llalll oil yn oer

TANCHWA MEWN GLOFA A CHOLL- IAD BYWYDAU. Ychydig wedi deuddeg o'r gloch, boreu dydd Llun diweddaf, oymerodd damwain alarus le yn mhwll Wet Earih, CISftoa, gee Bolton, lie y cafodd dau berson-ta.d a mab -eu lladd, 800 un arall ei niwaidio yn fawr. Paa yr anfonwyd hysbysiatl i enau y pwll fod rhywbeth allan o le yn y gwaith, aeth y prif oruchwyllwr a'i ddau fab i lawr ar un- waith, a chanlynwyd hwy gan un Thomas I vlll a'i fab-dau danwr perthyaol i'r pwll. Oyrhaeddodd y goruchwyliwr i'r gwaelod yn llwyddlanus, ond pan oedd y ddau arall as y ffordd i lawr, cyfarfyddasaat a cholofn o dagchwa. Gwnaethant yz arwydd i gael eu codi drachefn; ond pan o fewn ychydig lath- eni i'r top, syrthlasant yn ddideimlad I waelod y pwlJ, a lladdwyd hwynt yn y man. Yn y pwll cafwyd dyn arall wedl llosgl yn fawr, a'r lofa hefyd ar dan.

GWRAGEDD DIRWESTOL COLUMBUS Yn Oolumbus, Ohio., ddydd Llun olaf yn E brill, ymddengys i dafarnwr o'r enw WAGNER gyboeddi hysbysiad am agoriad gor- wych y dlwrnod hwnw, gan gynyg gwerthu gwahanol wlrodydd o dan yr enw "Crusada Waters." Aeth oddeutu dog a thrlugaln o'it merohod yno, gan ddangos ei hawydd i gael "free lunch, a crusade water," yn ol gwa- hoddiad WAGNER i'r cyhoedd. Aeth yn gryn s swad rhyngddynt, a gorueddai y merched adael y ty, gan eu bod fel rhan 0" cyhoedd wedi cael el gwahodd yno. Ar hyn gafaelodd, WAGNER mewn amryw o'r merehed a gwth- lodd hwynt at y drws, a chydlodd el wralg mewn uu o honynt gerfydd et gwddf. Aeth yn gynhwrf enbyd. Cod wyd warrant yn erbyn WAGNER am el ymosodiad.

YR ADARWR A'R BETRisEN.—Pan yr oedd adarwr wedi cymeryd petrisen yn el rwyd, yr aderyn a waeddodd allan yn wylofus, "Gad i ml fyned, adarwr mwyn, a mi a addawaf hudo petrus ereill !'ch rhwyd." "Na," meddai y dyn, "plio beth bynag a all- aawn el wneud o'r blaen, yr wyf yn bender- fynol nad arbedaf chwi yn awr; oanys nid oeat un farwolaeth yn rhy greulawn i'r hwn sydd ya barod i fradychu of gyfeillion."—Yr addysg: Y casaf o ddynion ywyrhwaaaberthar ei gyfeillion i'w waredu ei hun. BYWYD LLONWYCH. Rhald mai jolly life y w by wyd trychbry faid. Bath feddyliech am: letya yn y UU! Dychymygwch am balas o ifori, neu berl a'i golofnaii c arlan, a'i nen- fwd yn aur, a'r oil wedi eu itwgdarthu mor beraroglaidd a dim a gododd oddiar y thuaer aur erioed. Tybla eto am y digrifweh o lapio dy hun i fyny dros y noa, rhwng plyg", iadau dall peraidd y rhoaya. a chael dy alglo i gwsg gan awel falmaidd haf a dim i'w wneud ar ol deffro ond golchi dy hunan yn y defnc ynau gwlith a bwyta i fyny ddillad dy wely 8