Y Gwladgarwr

Cafodd trydydd paraon, yr hwn asafalyn I agoa i'r peiriant ar yr amser, el chwythu rhyw bellder o'r lie y aafai ar y pryd. Mae yn ymddangea l't tanwr dderbyn llawn tyca y ffrwydrlad, canys nid oedd yn area am dano ond un eagld yn unig, a hono wedi ei dryllio gan certh y fifiwydriad. Yr oedd un o'i frelchiau all goesau wedi eu llwyr wahanu oddiwrth ei gorph. Nid oedd y peirlanwr ond yohydig gwell, er iddo fyw mewn poen- au anarferol am ychydlg orlau. Chwythwyd corff y berwedydd. i belider mawr o'r man y cymarodd v ddamwain le, yr hwn a ddryll- iodd yn jfflon drl o'r cerbydau llwythog o to ar el waith yn ymdroi trwy yr awyr gan nerth y ffrwydriad.

OYFARFOD CYNRYCHIOLWFR Y GLOWYR YN MERTHYR. Cynallwyd y cyfarfod hwn ddyddlau Mercher a Iau yr wythnoa ddlweddaf, end trwy nad eedd nab ond cynrychlolwyr yn cael caniatad i fed yn bresenol; nis gallwn voddi ond ychyd'g o fanylion y cyfryw. Yr oedd cynryohiolwyr o bob rhan o Ddeheudir Cymru yn breamoi, a dywedlr fod rhyw 53,000 o lowyr ya csel eu cynrychloli yn y cyfarfod. Buwyd yn dadleu yn frwd ar bwnc y gost) ngiad dydd Mercher, ond ni ddaethpwyd i unrhyw benderfyniad. Yn y cyfalfod boreu dydd Iau, gwnaeth Mr. Halliday si ymdd&ngoaiad, ac anerchodd y cynrychiol^y? am yn agoa i ddwy awr ar sefyllfa bre ss.;oi pothau rhwng meiatrl a I gweithwy?, a Lyrsy mewn cydgordiad a phen- derfyniad y Pv?vl-gor Gweithiol yn Manches- ter y dtwrnod cyn hyny, sef anog y gweith- wyr i dderbyn gostycglad o 10 y cant. Yr cadd hyn yn cael el wrfchwynebu gan ral cyn- ryohiolwyr, end boddlonent daflu yr holl !=wuo i gyflaf ar&ddiad, tra yr oedd ereill am S'r holl lowy? ymgymeryd a'r gostyrglad oddigerth Dowlais, Cyfarthfa, a Plymouth, a bod i'r rhai a f/ddent mewn gyfranu tuag at eu cadw aÜan. Oyn i'r gynadledd der- fynu, paaiwyd y penderfynladau canlynol 1. Fod y cyfarfod hwn, wedi dadleu sefyll- fa breaenel y fasnaoh, yn cyduno (yn an- ewyllyagar) ar ran y gweithwyr I ymgymer- yd a'r goatyngiad o 10 y cant lie y cynygir y eyfryw. 2. Fod cynr^chiolafcth I gyfarfod a'r raelatri er dadleu safon breaenol a dyfodol cyflog. 3. Penderfynwyd gofyn i'r meiatri i gyd- uno a'r gweithwyr i ffarfio bwrdd ymgymod- 01, trwy yv hwn y gellid penderiynu pob ftnghydweleakd am y dyfodol heb ym- gymerrd a strikes a lock-outs. 4. Fod y syfan-od hwn yn anog y gweith- wyr a ddygwyddant fod allan yn bresen- ol, i ail ymgynjsryd a'u gwaith ar cstyngiad o 10 y cant ya eu eyflogau ond lie bynsg y mae mwy na hyny yn cael ei gelsio, fod y cyfarfed hwu ya ymtwymo i aefyll yn erbyn y cyfryw. 5 Fod y cyfarfcd hwn o'r farn el fod yn bsiodol i gynoi'thwyo y gweithwyr sydd ar strike yn Brlerly-hili, y rhai a betthynant i'r usdeb Ueol yno; e" nad yn aelodau o un- deb y mwnwyr, yn gymaint 8,'11 bod yn aefyll yn erbyn gostyugiad gormodol. Nifer y glowy? am gael yr annealldwrIaeth presenol wedi ei b^nderfynu trwy gyflafar- eddiad oedd 11,520; am ganlyn y farchnad, 9,985 am gydymgynghoriad a'r meistr, 5,550; am s.tyll yn erbyn y gostynjflad, 10,090; am dderbyn y gostynglad, 7,003. Cafwyd all a a hefyd fod 600 o lowyr ar y pryd ar y strike, tra yr oedd 700 ereill nad oeddyat wedi derbyn ihybudd am ostyngiad o gwhl. Er cymaint oedd y gwahaniaeth golygtadau, yr yi'iym yn cael fod y cynrych- lolwyr yii gyfFreilnol wedi cael ea hawdur- dodl i bkidklsio drca strike neu yn erbyn strike yn ol eu golygiadau eu hunain wedi clywed yr ell: a phan aeth y pwee hwn i godiad dwylaw, cafwyd fod 102 dros gymeryd y gostyegiad o 10 y cant, a neb yn ei erbyn, ei fod 47 o gynrychiolwyr na chymer- asant un llaw yn y penderfyniad.

Y CYFARFOD MAWR DYDD LLUN NESAF. Oddiwith hysbysiad mewn congl arall, fe wel eln oyfeillion y glowyr fod cyfarfod cy- hoeddua i'w gynal dydd Llun nesaf, yn agos i Eglwys Llanwyno, er ymdrin a phethau cysylltiedig a hwy fel gweithwyr, a bod dym- aniad ar i gymaint ag a allo fod yn bresenol, o Ddyflfiyaoedd Aberdar a Rhondda—y cyfar- fod I ddechreu am unarddeg o'r gloch. Mewn atebiad i Ymholydd," dymunwn ei hysbysu mal nid Mr. Evan Williams, Llywydd presen- 01 dosbarth Aberdar, a dderbyniodd yn y cyfarfod diweddaf y swm o X10 fel cydnab- yddiaeth am ei wasanaeth blaenorol fel try- eorydd, end Mr. Edward Williams, Bute Arms Inn, Aberdar, yr hwn sydd wedi bod yn gwelthredu yn ddidal hyd yn ddlweddaf fel trysorydd y dosbarth er dechreu yr undeb.

PWYLLGOR GWEITHIOL Y GLOWYR YN MANCHESTER. Dydd Mercher yr wythnoa ddlweddaf, cy- naUwyd cyfarfod gan Bwyllgor Gweithiol Undeb y Glowyr yn Manchester, pryd y pen- derfynwyd, mewn cysylltlad a'r goatyngiad cynygiedig o 10 y cant i lowyr Deheudlr Cymru, i anog glowyr y rhan hon o'r wlad i dderbyn y gostyngiad ar yr adeg ddifywyd preaenol ar faanaoh. Ymddangoaodd y pen- derfyniad hwn ar y uewyddiaduron boreu dlwrnod olaf cynadledd Merthyr, tra yr oedd y cynrychiolwyr yno heb benderfynu y pwnc. Teimlodd rhai o honynt fod y fath ben- derfyniad yn anamserol, yn gymaint ag nad oadd syniadau y gweithwyr wedi eu cael, a thelmlad awydd i feio Mr. Halliday am yr amryfuaedd hwn; ond deallwn na wyddai efe fod penderfyniadau y pwyllgor yn Manchester wedi eu rhoddi i'r waag, nell eu gweled yn gyhoeddedig, yr hyn a'l synodd yn f&wr, yn gymaint a bod y Pwyllgor wedi penderfynu fod yr oil i'w cadw yn ddirgelaidd, yn enwedig nea y byddalcyfarfod Merthyr wedi dyfod i benderfynlad.

CYFARFOD Y MEISTRI YN NGHAER- DYDD, A'R AMODAU NEWYDDION I'R GWEITHWYR. Cynaliwyd cyfarfod o Undeb Meiatri Glo Deheudlr Cysairu yn Nghaerdydd dydd Iau yr wythnoa ddiweddaf, pryd y llywyddid gan Mr, D. Davis. Wedi path dadleu, cytunwyd ar ffnrf o rybudd, yr hwn a roddal ar ddeall l'r gweith- wyr yr amodau ar ba rai y caniateid iddynt fyned yn mlaen ar ol y laf o Fehefin, y rhai sydd fel y canlyn :— 1. Fod goatyngiad o 10 y cant i pymeryd lie yn nghyflogau holl weithwyr glofeydd yr undeb ac cs gwrthwynebid y oyfryw os- tyngiad drwy strike, cad oedd meiatri yr undeb yn ymrwymo i ail ddechreu ar y telerau uohod, ond yn hytrach al unrhyw os- tyngiad paliach ag y gallai sefyllfa y faanaoh ar y pryd ei ofyn. Yn mhellach, wrth bendeifpnu ar y goa- tyngiad hwn, dymunai y cynghor hyBbyau eu bod yn si wneud mewn ysbryd o gymedrol- deb. Teimlact yn rhwym o ddatgan yn gryf nad yw y gOBtyngiad preaenol yr hyn y dylai fed cr cyfartalu y eyflogau a phria preaanol y glo a'r haiarn; ac cs parha y marweidd-dra preaenol yn masnach y glo a'r haiarn, y bydd gcstynglad pallach yn anheb- gorol angenrheldiol. 2. Yn awr, mewn cydgordiad a'r blaenor- ol, y mac rhybudd hefyd yn cael ei roddl i bob peison sydd yn cael ei gyflogi yn y lofa hoH a'r gwelthiau cysylltledig, y bydd i os- tyngiad o 10 y cant gymeryd lie yn yr holl gyflogau o'r dydd cyntaf o Fehefin. 3. Fed i bob person a ail ddechteuo weithio dan y cyfryw ostyngiad yn y lofa hon, neu y gweithiau cysylltledig, hyd nes y derbynir y cyfryw oatyngiad gan bawb perthynol i lo- feydd Deheudir Cymru sydd yn perthyn t Undeb y Melstzi, i gael el gyflogi yn unig with y dydd, a'i fod yn agored i gael ei droi ymaith ar ddlwedd unrhyw ddlwrnod heb rhybudd pellach. 4. A rhoddir yma rybudd pellach I bob person cyflogedig yn y lofa hon a'r gweith- feydd-yn uniongyrchol wedi ail ddechreu gweithio yn yr holl lofeydd a nodwyd, per- thynol i aelodau Undeb y Meiatrf, ar y gos. tyngiad a nodwyd, y bydd cyfloglad pob per- son yn y lofa hon yn y dyfodol yn unol a'r amod fod pawb yn rhydd ar fis o rybudd (oddieithr mewn amgylchiadati o gamym- ddygiadau) a'r rhybudd hwn i'w roddi ar y dlwrnod cyntaf o unrhyw fis amseronol, ac i derfynu ar y diwrnod olaf o'r cyfryw fis. Y mae yr amodau hyn wedi aohosl cryn anfoddlonrwyddynmyag y gwelthwyr, yn en wedi g wrth eu gweled y n cael eu rhoddi i fyny wedi iddynt gytuno yn nghyfarfod Merthyr eu bod yn myned I fewn ar y goatyngiad. Gobeithiwn y gwel y melstrl y prlodoldeb o dynu y cyfryw yn ol ar unwaith.

Y STRIKE YN SOUTH SAFFORDSHIRE. Y mao strike y glowy? yn South Stafford- sh!re, y rhai sydd wedi bod ailan bellach am naw wythnos, yn ymddangoa i fod mor belled o derfyniad yn awr ag erioed. Tra y mae y gweithwyr yn para yn gadarn na fydd idd- ynt ymostwng 1 unrhyw oatyngiad, y mae y melstr ar y llaw arall yn yatyried y dylai y goatyngiad eyflogau fod yn fwy yn awr nag y bwrladwyd iddo fod ar y cyntaf.

CYFARFOD PWYLLGOR DOSBARTH LLWCHWR 0 UNDEB Y GLOWYR. Cafodd y pwyllgor foddhad mawr wrth glywed fod y goruchwyliwr, Mr. Wm. Abra- ham, wedi derbyn llythyr oddiwrth yagrlf- enydd cymdeithas meistri y glo careg, yn rhoddi ar ddeall fod y meiatri uchod wedi penderfynu mabwysiadu penderfyniad Caer- dydd, sef goatwng 2a. y bunt yn lie 4a. fel y penderfynwyd ganddynt yn Abertawe. 1. Pendeifynwyd fod brodyr Blws No. 2, I gael eu talu yn ol y rheol. 2. Fod Show Cards cyffredlnol i gymeryd lie yn y dos- barth ddydd Llun y 15fed o Mehefin, 1874. 3. Fod y eyfarfod trimisol nesaf y dosbarth i'w gynal yn y King, Pontarddulaia, ar ddydd LInn, yr 20fed o Mehefin. 4 Fod y cynyg- iad am y priodoldeb o dalu la. yn y mis yn lie 7c., i fyned o flaen y cyfrinfaoedd, ac i anfon eu penderfyniad arno i'r cyfarfod tri- misol nesaf. 5. Fod adrodddiad cyhoeddus o sefyllfa cyfrinfaoedd y doabarth i gael ei wneud yn y cyfarfod trimisol. Dros y pwyll- gor, J. OWEN, YSG.

LOCK-OUT YR ALCANWYR. Y mae amryw wythnosau wedi myned heiblo bellach er pan y mae y gweithwyr alcan wedi eu cloi allan, ac y mae y meistri a'r gweithwyr erbyn hyn yn ymddangos bron yn aawel i'w tynged. Cawn fod Iluaws mawr o weithwyr y naill gymydogaeth a'r Hall wedi troi at orchwylion ereill, fel nad oea eu haner ar gael yn bresenol, ac os parha yr annealldwriaeth lawer yn hwy, byddant oil wedi dyfod o hyd i ryw orchwyl i enill eu bara. Cynaliwyd cyfarfod mawr mewn cy- sylltfad a'r anr, eaildwriaeth, yn Llanelli dydd Llun dlweddaf, pryd y cymerwyd y gadair gan Mr. C. W. Nevlll, A.S. Yr oedd yn bresenol hefyd Mri. W. H. Nevlli, W. Rosser, R. Glaacodine, J. Randell, W. Williams, H. Bevan, Cadben Rees, a Uuaws o bersonau dylanwadol ereill. Anerchwyd y cyfarfod, yr hwn oedd yn hynod o luoaog, gan y llywydd, Mr. W. H. Nevlll, y Parch. T. Da vies, Lleuxwg, Mr. Jen kin Thomas, Mr. William Lewis, a Mr. W. Rosser. Ar ddi- wedd y cyfarfod paaiwyd y penderfyniad canlynol yn hollol unfrydol:—Fod i bwyllgor cynwyBedig o'r llywydd, Mr. W. H. Nevlll, a Mr. Rosser, i gael ei apwyntio i dderbyn syniadau a chelaiadau y meistri a'r gweith- wyr mewn cysylltlad a chyflog y gweithwyr alcan, a bod dymuniad arnynt i at for eu dy- lanwad i ddwynyrannealldwriaeth a'r ataliad presenol yn s'roedd Caerfyrddin a Morgan- wg I derfyniai buan.

EISTEDDFOD CAERFFILI. Ymwelodd Iluaws a hen dref Sant Cenydd dydd Mawith diweddaf, er cadw gwyl EIs- teddfcdol o fewn murlau yr hen gastell. Rhanwyd y wobr o bum gini am y traethawd ar Hanfs y Castall rhwng Cenydd, Ponty- pridd, a Mabon, Ystradmynach. Y datgan- iad corawl o'r I, Gwanwyn," gwobr £10, a enillwyd gan gor Pontypridd, dan arweiniad Mr» Tom Williams. Canu Tellwns? yw'r Oen," gwobr £20, a enillwyd gan gor Ryrnni, dan arweiniad Mr. J. E. Jones. Y bryddest oreu ar yr "Ardd," gwobr zC3, a enillwyd gan Islwyn. Enillwyd y gadair hefyd gan yr un. Hanes cyflawn yn eia nesaf.

MAE NHW YN DWEYD. Mae nhw yn dweyd fod y wlad mewn llawn gynwrf yn nghyleh derbyniad y gostyngiad presenol, a bod thai manau yn benderfynol o'i wrthsefyll. Mae nhw yn dweyd y dylat Tryaorfa yr Undeb gael ei sefydlu yn Nghymru, am fod mwy o yabryd cynilo yn y Cymro nag aydd yn y Sals. Mae nhw yn dweyd fod gormod o hawl yn nwylaw Pwyllgor Gweithiol Manchester, suf fod triarddeg aelodau y cyfryw bwyllgor yn gwnsud fel y mynant a'r miloedd undebwvr. Mae nhw yn dweyd fod Mr. Henry Thom.. as wedi gwneud ychydig o gamsynlad yn nghyfarfod Mountainaah, ond fod cynryoh- iolwyr ac agenta ereill wedl gwneud cymaint ag yntau. Mae nhw yn dweyd y dylat pob yagrifen- ydd oaod y penderfyniadau i lawr yn ddirag- farn. Mae nhw yn dweyd fod gwelthwyr rhal pyllau yn yCwmbach yn gwrthod talu y levlea hyd nes y bydd i'r drysorfa gael ei aefydlu yn Nghymru. Mae nhw yn dweyd fod llawor o ddynion talentog yn mhlltfi y gwelthwyr nad ydynt wedi gwneud dim gyda'r undeb eddiar y dechreu hyd yn aw?. Mae nhw yn dweyd y dylai yr eglwyal roddl rhybydd i'r gwainidoglon fod y cytun- deb sydd rhyngddjrct yn bresenol i derfynu mewn mis, a bod prmtheg punt y cant o oa- tyngiad i gymeryd lla yn eu eyflogau. Mae nhw yn dweyd fod y GwLADGAiuvKwedl bod yn caal el bwyao yn ddiweddar, fod preg- ethwr mawr yn un pen, a'r GWLADWK bach yn y llall, ond mal yr olaf o ddigon oedd y trymaf. Mae nhw yn dweyd fod y clic gwa-adgarol wedi cynllwyno am fywyd y GWLADGAKTTE, ond at fod heddyw raor fyw ag erioed. Mae nhw yn dweyd fod Amddiffynydd y Clio" am ddangoa y ffordd i Ddoabarth Abardar i ethol agent yn lie yr un presenol O na chelai efe nodi y person hefyd. Mae nhw yn dweyd fod y cyhoeddiad uchod yn colli ei ddylanwad yn rhwydd, a'i bod yn bryd iddo dynu ei draed ato, a marw, a dywedwn ninau Amen. Mae nhw yn dweyd fod Eryr Craig y Bwllfa wedi myned i gyagu onide, paham na fuasai wedi rhoddi gwers i'r personau hyny sydd yn dysgu rhai i dorl glo heb dalu pump punt am eu crefft. Mae nhw yn dweyd fod yr alcanwyr yn ben- derfynol o sefyll allan hyd nes y cant yr hyn y maent yn ei geiaio gan eu meistri, sef yr hyn sydd yn ddyledus iddynt. Mae nhw yn dweyd mai am gyflafaredd- iad oedd y mwyafrif yn nghyfarfod Merthyr; os felly, peth mwy a ddywedaf inau, fod un Thõmas Halliday yn gallach na miloodd o weithwyr yn un gallu. Mae rhai yn dweyd bod nhw yn dweyd gormod yn y GWLADQARWR.—DEWI GWAWR.

RHESTR 0 LYJFRAU NEWYDDION Cyhoeddedig gan 1. JONES, Stationers' Hall, Treherbert. Yn awr yn barod, pris 4c., yn y ddau Nodiant, Can a Chydgan,

PRAWF JOHN HEIDDYN, A gyfenwlr UIOD GADARN. Cyfielthiedig gan T. 1.1. —— Allan o'r wasg, pris 9c

MANION HYNAFIAETHOL. Gan y Parch. R, ELLIS (Cynddelw), Caernarfon.

BUBRY FORT, PR KBTLEY. CYNELIR Eisteddfod Fawreddog yn y lie uchod ar y 5ed o fia Medl nesaf. Rhoddir gwobr o .£10, a Ghadair i'r arwelnydd buddugol, i gor heb fod dan 60 mewn nifer, a gano yn oieu A'r don o flaen gwyntoedd." Hefyd, rhoddir gwobr 0.£4 i gor hab fod dan 30 mewn nifer, a gano ya oreu Nant-y-mynydd." Bydd programme allan yn mhen ychydlg wythnosau, yn yr hwn y bydd yr hoU fanyilon. Gellir ei gael am ddwy stamp geinlog oddiwrth yr Ysgrifenydd—W. T. OLIVE, Gwendraeth Hotel, Burry Port, Pembrey, Carmarthenshire. 740 WYTHFED EISTEDDFOD ALBAN ELFEJ) ABERDAR. CYNELIR yr EISTEDDFOD uchod dydd Llun a dydd Mawrth, yn mis Medl nesaf. PRIF DESTYNAU CORAWL.-DYDD LLUN. I'r Cdr o'r un gynulleidfa, a gano yn oreu yr Amen Chorus," Messiah, Handel, £25. I'r C6r o'r un gynulleidfa a gano ya oreu. Ho-ho," o'r Storm, £ 7. DYDD MA WRTH. I'r C6r o'r un gynulleidfa, na enillold dros .£15 o'r blaen, a gano yn oreu Mor hawddgar yw dy bebyll," gan Pencerdd America, .£15. I'r C6r o'r un gynulleidfa na eniUodd £ 15, a gano yn ereu "Up, Clenatnea, up," .£5. Bydd hawl gan bob cor i ddewis ei. arwein- ydd. JOHN EVANS. Ysg., 761 26, Griffith Street.' "Tan nawdd Duw a'i Dangnef." "Goreu arf,. t!l arf dysg." Y gwir yn erbyn y byd." EISTEDDFOD FAWREDDOG DYFF- RYN RHONDDA. CYNELIR yr EISTEDDFOD uchod yn Ton- ypandy, mewn pabeli eang a chyfleus, ar ddyddiau Mercher a Iau, Medi 2il a'r 3ydd, 1874, o dan nawdd prif foneddigion yr ardal- oedd, pryd y rhoddir gwobrwyon anrhydeddus i'r ymgeiswyr buddugol mewn cerddoriaeth leisiol ac offerynol, yn gystal a rhyddiaeth a. barddoniaeth, yn y drefn ganlynol:— CERDDORIAETH. I'r C6r, dim dan 200 o rifedi, a gano oreu "Thanks be to God." (Gwel Mendelsohn's Elijah. Gwobr, i860. I'r C6r, dim llai na 100 o rifedi, a gano yn oreu "Hallelujah Chorus.' (Gwel Bethoven's Engeii. Gwobr, £25. I'r C6r, dim llai na 40 o rifedi, ac heb enill mwy na.415 o wobr mewn cystadleuaeth o'r blaen, a gano yn oreu "Bywydfid," gan Mr. J. Thomas, o Fiwsig y Miloedd. Gwobr, J615. I'r Seindorf Bres, dim llai na 16 o nifer, a. chwareuo oreu Heavens are Telling." (Gwel Creation.) Gwobr, .£10. I'r chwareuydd goreu ar y Delyn Deir-rhes 0" Monk's March." Gwobr,.£3 3s. Am y Ganig (Glee) oreu, yr awdwr i ddewis y geiriau. Gwobr, £4 4s. BARDDONIAETH. Am yr Awdl oreu ar y "Proffwyd Esaiah." Gwobr, JB10 10s. RHYDDIAETH. Am y Traethawd goreu ar Darfelydd, Crebwyll, a Barn." Gwobr, JE5 5s. PWYLI.GOR YR EISTEDDFOD. Cadeirydd,—Parch. H. W. Hughes (Arwystl.) Trysoryddion, — Mr. David Jones, Grocer, Tonypandy; Mr. D. Jones, Tonypandy. Ysgrifenyddion Cofnodol,—Mr. Lewis Lewis, Tonypandy Shop; Mr. E.J. Howell, Bryncelyn, Dinas. Ysgrifenyddion Gohebol,-Mr. J. B. Phillips, Dinas School; Mr. Thomas John, Llwynypia. School. Ceir y rhagclrefaiadau ar fyr ond ysgrifenu at Mr. E. J. Howell, Bryncelyn, Dinas. D.S.-Dymuna y pwyllgor hysbysu y cy- hoedd eu bod wedi cjfaewid rhai o'r|darnau cystadleuol, er cydymffurflo a dymuniadau llaweroedd a anfonasant atynt.—J. B. PHIL- LIPS a THOMAS JOHN, Ysgn. Gohebol. 759, Hedd Daw a'i dangnef." EISTEDDFOD LLA.NTRISANT. BYDDED hysbys y cynelfr yr EISTEDD- FOD uchod dydd LLUN, y lOfed o AWST nesaf, pryd y gwobrwyir y buddugol ar y testynau canlynol. Bwriedir ei chynal mewn pabeli eang a chyfleus. PRIF DESTYNAU. I'r C6r heb fod dan 50 o rif, a gano yn oreu Y Cwmwl" gan Gwilym Gwent. Rhif laf a'r 2il o'r Gerddorfa. Gwobr 12p. I'r C6r heb fod dan 30 o rif, a gano yn oren "Let the Hills Resound," gan Brinley Richards. Gwobr 4p. I'r Parti o ddeuddeg, a gano yn oreu unrhyw Glee o'u dewisiad eu hunain. Gwobr lp. Am y traethawd goreu ar Blaau yr Aiftt." Gwobr lp. 5s. Bydd y programme yn barod yn fuan, a cheir gweled ynddo enwau y beirniaid, ac yn cynwys yr oil o'r testynau—i'w gael ond anfon dwy stamp geiniog i'r Ysgrifenydd. Bydd y darn- au adroddiadol ynddo hefyd.-DA. VID FHoST DAVIES, (Alaw Tydfil,) Common Road, Llan- trisant, near Cardiff. 764.

EISTEDDFOD SARDIS, PONTY- PBIDD. CYNELIR EISTEDDFOD yny capel uohod dydd LLUN, Mehefin 22aln,lplJd y gwobrwyir y buddugwyr, os yn deilwng, ar y gwahanol destynau canlynol fel y canlyn TRAETHODAU. Dyledswydd YmneUlduwyr I aqiddiffyn ea hawliau Gwletdyddoi," JE2. Y moddion effeithlol i ddwyn plant ein cy- nulleidfaoedd i fyny yn grefyddol," £ 1 5s. BARDDONIAETH. Pryddest Farwnadol i "Dr. Livingstone" ddim dros 200 o linellau, £ 2. Wyth PeniU Coffadwriaothol i'r diweddar David Lewis, Hopkins' Town, 15 s. CANIADAETH. I'r C6r, heb fod dan 40 kk> rhif, a gano vm oreu "Glory to God (Haadel).. £ 10. Eto, a gano yn orou un o'r ptdair t6n canlynot o Lyfr Stephen a Jones (y behùsd i ddewis ar y pryd), sef Rhif 106,107, 16? 180- £ 110s. I'r Parti heb fod dros 20 a gatio yn oreu "The Red Cross Knight" (Oalcati), J61. I'r C6r dros 25 mewn rhif a gano yn oreu Now by day's retiring lamp" (Bishop), £2. Llywydd,—D. DAVIS, i'tw., Maesyffynon. Beirniad y Traethodau, — Y Parch. E. ROBERTS, Pontypridd. Beirniad y Fardd- oniaeth a'r Adroddiadau, —TYDFYLIN Merthyr. Beirniad y Gani .daeth i'w hysbya" eto. Ceir y manylion yn y programme ondlanfe pedair Uythyrnod dimai i'r Ysgrifenydd,— J. ROBERTS, 706 Bridge House, Pontypridd