Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
9 erthygl ar y dudalen hon
[No title]
faro ar y drydedd adran, gan awgrymu ei fod yn gafaogol iddi, a'i fod yn el hystyried yn JJheDl dda. Fod y meistri wedi oymeryd y peth i fyny, gan eu hysbysu fod un o gyn- swyddoglon yr Undeb wedi hysbyau fod yr adran yn un o'r pethau goreu a ellld ei fab- adu. El fod ef wedi hysbysu y meistri nad oedd Mr. Brown yn awyddog—nad oedd efe ond goruchwyliwr fel yntau. I'r melatrl wed! hyny yatyriod y pwne, ac hysbysaaant B&d silent mewn un modd baslo y penderfyn- lad a ddymunem, am nad oeddem yn cyn- ryohloli ond Aberdar yn unig. Dywedasant pa bua«em yn oynryohtoll holl Ddeheudir OYlmU y bu&sai yn wahanol; ond nad allent ysagymaryd a chydsycio a'n dymunladau, tm y gwyddent y celent eu belo am hyny. Mai y gdynlad yn awr ynte oedd, pa un ai myned at walth dan Y1 hen drefn a wpelid, ynte a dderbynid telerau newyddion y mels- tri. El fod yn alor fod y gwelthwyr yn an- fcddlon, i'r adran, er el fod wedi gweled Uytkyr yn y newyddladur yr wythncs ddS- waddaf. yr hwn a ddywedai y credid y byddai I'r dyuion gyduno a'r adran er gwaethaf Mr. Henry Thomas. Mai hwynt-hwy oedd i benderfycu, ac nid efe. Iddo ef hefyd gynyg I'. meistri myned yn mlaen ar y cytundeb dyddiol 03 byddai iddynt ddileu y 4ydd ad- rsjcu Ref psidlo xayned yn ol o gwbl i'r hen drafu fiacl y byddai i nl gycaeryd y 3ydd, neu ynta iddynt ddileu y cyfryw, so 1 ninau gymeryd j 4ydd. 1'; meistri eu hysbyau na fydd gaaddynt un gwrthwyseblad i gyfarfod a'r g??&ithwyr ar unrhyw adeg er ymddyddan ar y pynciuu hyn, as hefyd nad oedd gan 7 cyngor newydd un gwrthwyneblad i ffuriio bysdd cyllafsreddol neu ymgymodol am y dyfodoi Nad oedd ganddo ef ond gobeithlo d r, y cynic y cyfarfod hwn at fynu y drefn oreu am y dyfodol, a'r oreu a ellid el mab- wysladu am y preaenol. Fod y melatrl yn ymdcLuigcs ynbenderfynol o'u gwrthwyncbu maWti rhyw ddull neu gilydd, a'u bod yn dweyd fed y fasnach mor ddlfywyd yn awr fel nad cedd fawr wahaniaeth ganddynt pa un a eiid yn mlaen a gwaith al peidio. Ei fod yn ofni os na fyddent yn hyncd gall yn yr hyn a wnelent, y dauent i drafferth. Credai hefyd nad oedd dim drwg o gwbl yn y drydedd adran; ond pa un a dderbynient hwy y s/fzyw al peidio, fod hyny iddynt hwy IV benderfynu. Anerchwyd y cyfarfod bron i'r un pwrpas gan Mr. Evan Williams, llywydd dosbarthol Aberdt?. Hysbysodd Ebenezsr Meyrick, Owm Rhon&da, fod y rhybudd canlynol wedi ei roddi i fyny yn y glofeydd y peithynai efe iddynt:—" Glofa yr Hafod, Mehefin laf, 1874, At y Glowyr. Hyn sydd i'ch hyabyau nad oes yr un annealldwriaeth rhyngcch chwl a Mr. Jones o barthed i ddlm. Ni chaiff y papyr dlweddaf a rodd- wyd I fyny gan y meiatri effeithio dim ar y f&ai o weithiant yma heddyw. (Arwydd- 'Wyd) J OliN WILLIAMS, Goruchwyliwr." Hysbjsodd hefyd y credid fod yr unrhyw yn aymeryd i mewn lofeydd Ynyahir a Tylecoob.^ y rhai a berthynent i Mr. Jones. Anerchwyd y cyfarfod yn nesaf gan Mr. David Weeks, Treherbert, yr hwn a ddy- wedai ei fod ef yno ar ran Goruchwyliwr Owm Rhcndda, yr hwn oedd yn gorfod bod mewn lie arall. O'l ran ef, pa buasal adran y drydedd, y slaredid cymaint yn el chylch, I fed yn un parhaua, y buaaai ef drosti; bod yn ddrwg ganddo fod y drydedd a'z fcsdwarodd adranau wedi cael cymeradwy- aeth cyhceddus gan un o benaathlaid yr undeb, a'i fod ef am i'r goruchwylwyr Saes- oaig &TOS gaxtref a gofalu am eu busnes eu himaln nes yr anfonid am danynt. I ddiw- addu, hyabysodd fod cyfarfod a gynaliwyd yn y Red Cow dydd Sadwrn wedi gwrth- ^ynebu y drydedd a'r bedwaredd adranau yn unffFdol. Dywedai Mr. Daniel Tucker, perthynol i gwmni yr Ocean Steam, bfd cynryohiolwyr oddiwrth eu gweithwyr wedi bod yn slarad ddwy walth a'r goruchwyliwr, gan ei hys- byatt eu bod yn foddlawn derbyn y goatyng- lad o 10 y cant, os tynid yn ol y pen- dejrfyniad dan yatyriaeth. Yr atebiad a voddwyd iddynt y byddal i'r cyfryw bender- fyniscl fyned yn ddirym mor gynted ag y byddai iddynt ddechreu gweithio dan y gOB- tynglad, os na fyddai iddynt gynozthwyo y rhai a omeddent fyned yn mlaen a'u gwalth. Anerchwyd y cyfarfed wedi hyny gan Mr. Morgans, Mr. John Williams (Llwynypia,) Mr. D. Morgan (Mountain Ash), a Mr. D. Lewis M ar awgrymiad Mr. Henry Tho- mas, cynygiwyd gan Mr. D. Weeks, ac eili- wyd gan Mr. D. Williams, Mountain Ash, y cyjiyglad canlynol, yr hwn a gymeradwy- wyd yn unfrydol:—" Ein bod yn cyduno i fyned yn mlaen n gweithio ar y gostyngiad o 10 punt y cant, ar y telerau fod i'r 3edd a'r 4edd adranau oV genderfynladau a baslwyd gan gyfcufod y mofttH ar yr 21ain o'r cynfis I gael eu tynu yn ol." Penderfynwyd hefyd fod Mr. Henry Thomas, yn nghyda goruchwylwyr ereill Deheudir Cymru a air Fynwy, i wahodd y meistri i gynadledd. Awdurdodwyd y oyf- ryw hefyd I benodi ar gynrychiolaeth i gyflwyno y penderfynlad uchod i'r meiatzi, ac i dderbyn eu hateblad i'r cyfryw. Wedi pasio pleldlais o anghymeradwyaeth I walth Mr. Brown yn ysgrifenu y llythyr a enwyd, yn nghyd a'r diolchladau arferol, ymwaigsrodd y dyrfa fawr.
CYFARFOD Y MEISTRI YN CAERDYDD.
CYFARFOD Y MEISTRI YN CAER- DYDD. Yn ol penderfynlad cyfarfod mawr y glo- wyr ddydd Llun dlweddaf, aeth MIl. Henry Thomas, J. Cunnick, a goruchwylwyr ereill i ymddyddan a Mr. Alex. Dalziel, ysgzifenydd Undeb y Meistri, ddydd Mawrth dlweddaf, pryd y penderfynwyd y byddai i gyfarfod a'r meistri gael el alw ddydd Mawrth Besaf, ac y derbynir oynrychiolwyr oddiwrth y gwelth- wyr i siarad o barthed yr adranau. gwrth- wynebus yn rhybydd olaf y meistri. Y mae oryn foddlonrwydd yn cael el delmlo yn mhob cylch yn yr arwyddion y terfynir yr annealldwriaeth presenol yn fuan.
CYFARFODYDD MA WRION IEETEYE.
CYFARFODYDD MA WRION IEETEYE. Boreu dydd Llun diweddaf, cynaliwyd cyfarfod mawr gan lowyr Cyfarthfa, Dowlais, a Plymouth, ar y Mountain Hare, Twyn- yrodin, yn yr hwn yr apwyntlwyd ar gyn- rychlolwyr i ymweled a'r meistri, a dyfod a chanlyniad eu hymwellad i gyfarfod cy- hoeddus a gynelid yn yr un lie boreu dydd Mawrth. Llywydd y oyfarfod hwn oedd Mr. John Jenkins, yr hwn a agorodd y cyf- arfod trwy anerchiad bwrpasol ar y priodol- deb o ddwyn y cyfarfod yn mlaen mewn dull gweddaidd a phenderfynoL Anerchwyd y cyfarfod hwn gan Mr. Connick, Mr. John Davies, (Cyfarthfa), Mr. Daniel, Mr. John Parry, Mr. Jones, ao ereill. Yr oedd cyn- rychiolwyr o'r tri gwaith wedi bod yn siarad ar yr adranau gwrthwynebus, ac er nad oedd rheswm dros eu rhoddi mewn gweithrediad, eto nid allai neb o honynt eu tynu yn ol o honynt eu hunain. Bernir fod yn agos i 3,000 yn bresenol yn y cyfarfod hwn. Cynaliwyd cyfarfod cyhoeddus gan weith- wyr haiarn gweithfeydd Cyfarthfa, Dowlais, a Plymouth, yr un diwrnod, yn agos I hen Gastell Morlais, pryd y paslwyd peuderfyn- iad cyffeiyb i'r un a baslwyd gan y glowyr, ac apwyntiwyd oynryohlolaeth I ymweled a'r meistri mewn cyaylltiad a'r 3ydd a'r 4ydd adran o benderfyniadau y meistri. Cynaliwyd eyfarfod gan weithwyr tan- ddaearol Cyfarthfa, Dowlais, a Plymouth yn "y Mountain Hare boxeu dydd Mawrth dra- chefn, i'r dyben o wrandaw atebion y meis- tri i'r gofyniadau a roddid iddynt mewn cyaylltiad a'r 3edd a'r 4edd adranau, yn ol penderfynlad cyfarfod mawr y dydd o'r blaen. Yr oeddyn bresenol rhyw 4,000 o bersonau. Cymenwyd y gadair yn y cyfar- fod hwn gan Mr. John Jenkins, yr hwn a lywyddodd y dydd o'r blaen. Derbyniwyd hysbyslad oddiwrth Mr. Connick, yn rhoddi ar ddeall nad allai fod yn bresenol, am ei fod wedi cael el alw yn ddisymwth i fod yn bresenol yn Nghaerdydd. Mr. John Beynon a ddywedodd iddynt hwy fyned i ymweled a Mr. Hosgood, Plymouth. Mewn cyaylltiad a derbyn gostyngiad ar walth nad oedd codiad wedi el gael arno, hysbysodd y boneddwr y siaradai efe am hyny a Mr. Fothergill; ond am y 3edd ad- ran o rybudd olaf y meiatri, nad oedd y gwelthwyr o gwbl yn el deall, ao y byddal iddi derfynu mor gynted ag y byddal i'r gwelthwyr yn gyffredinol fyned at walth. Iddynt weled Mr. Hosgood drachefn wedi iddo siarad a Mr. Fothergill, ond nad allal yntau roddi unrhyw atebiad i'r gweithwyr o'i ben el hun o barthed i dyniad yn ol y 3edd adran, am fod undeb yn mhlith y meistri, a'i fod yntau yn rhwym wrth y cyfryw. Hysbysodd Mr. D. Daniel fod Mr. Hosgood yn ystod yr ymddyddan fu rhyng. ddynt wedi dweyd fod glo yn cael ei werthu yn awr yn Nghaerdydd am 9a. 9c. y dynell, ac yn Meithyr am 7s. 6c., ao yn nghylch y fasnach haiarn, nad oedd gan Dowlais werth un bunt o archebion, a bod Owmni Ply- mouth wedi rhoddi benthyg 2,000 tynell o archeb i Cyfarthfa, a 1,000 1 Nantyglo. Mr. John Davies a hysbysodd ei fod wedi cael ymddyddan a Mr. Robert Crawshay el hun y prydnawn blaenorol, a bod yr hen foneddwr wedi el hysbysu os byddai i'r gwelthwyr fyned at eu gwalth yn gyffred- inol, y byddai i'r 3edd adran ddarfod o honl el hun; a rhoddodd ar ddeall hefyd, fel y cafwyd oddiwrth Mr. Evan Powell, fod y 3add a'r 4edd adranau wedi eu cynllunio er oyfarfod ag awgrym yr oedd y meistri wedi ei gael fod Undeb y Gweithwyr yn bwrladu cau allan Dowlais a Chyfarthfa. Mewn cy- sylltlad a mwnwyr Oyfarthfa, hysbysodd y llywydd fod Mr. Crawshay wedi el hysbysu ef ao ereill y gallent hwy fyned at walth yfory ar yr hen delerau, ac nad oedd efe wedi meddwl am iddynt sefyll ar yr un tir a'r glowyr, ei fod yn gwybod gwell na hyny, nad oedd yn bosibl i'r mwnwyr wneud hyny. (Rhoddwyd cymeradwyaeth uchel i Mr. Crawshav.) Mr. Thos. Jones a hysbysodd eu bod hwy- thau fel cynrycdlolwyr wedi cael derbynlad boneddigaidd oddiwrth Mr. Menelaus, Dow- lais. Iddo eu hysbysu na fedrai efe dynu yn ol y cyfryw adran neu adranau yn bersonol, ond eu bod wedi cael eu gosod i fyny er cyf- arfod a'r hyn oedd wedi ymddangos ar y Western Mail, fod y gweithwyr yn bwriad ymcsod ar Dowlais a Chyfarthfa; ond el fod yn awr yn credu nad oedd dim yn hyny, ac y byddai i'r adran fyned yn foed y foment y byddai iddynt ddechreu aw walth. Gobeith- iai ef (y siaradwr) na fyddai iddynt, o ganlyn- iad, fyned i ymladd a chysgod. Gofynodd Mr. Menelaus hefyd iddynt apwyntio cyn- ryohiolwyr I gyfarfod a'r meistri yn Caerdydd er tynu i fyny reolau a fyddant yn foddhaol i'r ddwy blaid. Hysbysodd Mr. Thomas Jones fod meistri Dowlals wedi penderfynu chwythu allan ffwrnes flast os na fyddai i'r gweithwyr ddyfod 1 ryw benderfyniad bodd- haol a buan; ao o'i ran ef, nad oedd yn gallu gweled fod dim i'w enill wrth oedi wythnos. Yn ganlynol paslwyd penderfynlad fod i'r gwelthwyr ail ymaflyd yn eu gorchwylion boreu y dydd canlynol, ar y dealldwrlaeth mal wrth y dydd y byddent nes y cyfa-rfyddai y cynryohiolwyr a'r meistri, a dyfod i gyd- ddalldwriaeth 0 barthod yr adranau dan sylw.
:GWEITHIAU HAIARN ABERTILLERY.
GWEITHIAU HAIARN ABERTILLERY. Y mae gwelthlau haiarn Abertillery, yn y rhal y mae oddeuta 650 yn gweithio, wedi bod yn sefyll yn awr er's naw diwrnod, a hyny mewn canlynlad i'r rhybudd a gafwyd am ostyngiado 10 punt y cant. Dydd Sa-. dwrn diweddaf, galwodd Mr. Phillips, per- chenog y gwaith, gyfarfod o'r holl welthwyr, er yatyried sefyllfa pethau yn eu plith, a'i resymau dros roddi y gostyngiad presenol mewn gweithrediad. Rhoddwyd gwrandaw- iad astud a pharchus iddo gan ei weithwyr, ond ni phaslwyd unrhyw benderfyniad ganddynt yn y nalll ffordd na'r llall.
GLOWYR LANTWIT BASIN.
GLOWYR LANTWIT BASIN. Y mae glowyr Lantwlt Basin, CaarfliU, trwy garedlgrwydd Mr. Thomas Davies, y goruchwyliwr, wedi ail ymaflyd yn eu gwaith er dydd Mawrth dlweddaf ar yr hen brls nes y byddus wedi cytuno ya y gwelth- feydd ereill, wedi hyny, byddant yn ymgy- meryd a'r un telerau. Y mae y gweithlau ereill yn parhau yn segur.
SEFYLLFA PETHAU YN ABERDAR.
SEFYLLFA PETHAU YN ABERDAR. Y mae yr unig ffwrnes flast oedd mewn gwaith yn y Gadlys wedl el chwythu allan modd bynag, mae glowyr y Gadlys wrth walth. Ni roddwyd allan yn y pyllau hyn yr amodau ag y teimlir oymaint o wrthwyneblad iddynt, tra y mae y gweithwyr wedi derbyn y gos- tyng!ad o 10puut } cant. Y mae anneall- dwriaeth y peirianwyr mewn rhai aohoaion wedi el derfynu, ond y mae yr hauliers yn parhau yn benderfynol na fydd iddynt d der- byn y gostyngiad, am eu bod yu awr yn derbyn llai na hauliers Cwm Rhondda. Y syniad cyffredin yn mhlith pob dosbarth yma ydyw y dechroulr gwaith mor gynted ag y cyfarfydda y meistri. I
LLANILLTYD FÀRDRE-FFRWYDR-IAD…
LLANILLTYD FÀRDRE-FFRWYDR- IAD BERWEDYDD. Tua 10 o'r gloch nos Lun, tarawyd yr ardal hon a dychryn, trwy swn ergyd tebyg i eiddo magnel mawr, nes siglo y lie fal daeargryn. Yn fuan, deallwyd fod berwedydd perthynol i bwll newydd y Lantwit Maine Calliery wedi el chwythu yn ddarnau man. Cafwyd un darn o'r boiler, yr hwn a bwysaf ddwy dynell a haner, dres 70 o lathenl o'r lie. Yr oedd rhai priddfeini wedi eu gyru trwy nerth yr ager tua chwarter mllltir o ffcTdd, a thrwy i rai o honyat ddlogya o'r uchelder, nlweid- iwyd un ty yn lIed ddrwg, tra yr oedd y dwfr berwedig fel nentydd yn llifo dros yr heol, a thros un o'r gerddl, nes bod yn ddinystr hollol i lyslau gleision yr haf. Er fod amryw o weithwyr wrth eu goruchwyiiaeth pan y y dygwyddodd yr anffawd, megys peirian- wyr, tanwyr, &c., y maa yn dda genyi hys- bysu na chollwyd bywydau, ao na anafwyd yr un person, yr hyn a yatyrir braidd yn wyrth, gan fod y ceryg, priddfeini, dwfr, &o., o'u hamgylch yn mhob cyfeiriad. LL.
,RHESTR 0 LYFRAU NEWYDDION
RHESTR 0 LYFRAU NEWYDDION Cyhoeddedig gan I. JONES, Stationers' Hall, Treherbert. Yn awr yn larod, pris 4c., yn y ddau Nodiant, Can a Chydgan, 'DWY'N PRISIO DIM AM NEB." Buddngol yn Eisteddfod yr Yetrad, Paso 1874. Y gelriau gan Gwllym Glanffrwd, a'r gerddor- iaeth gan Mr. D. Lewis, LIanrhystyd. Ni ohan- iateir i neb argraffa geiriau y gan hon, canys y maent wedi eu registro gan y cyhoeddwr. Allan o'r wasg, pris 3c., PRAWF JOHN HEIDDYN, A gyfenwir DIOD GADARN. CyfieltMedig gan T. 1. Allan o'r wasg, pris 9c MANION HYNAFIAETHOL. Gan y Parch. R. ELLIS (Cynddelw), Caernarfon.
Advertising
EISTEDDFOD GEBDDOBOL ABERTAWE. CYNELIR yr Eisteddfod uohod dydd Llun, yr Slain o Awst, 1874, yn y Music Hall. Y Llywydd i'w enwi eto. Arweinydd Parch. E. EDMUNDS, Abertawe. Beirniaid: Dr. FROST, Caerdydd, a Mr THOMAS, Llanwrtyd. TESTYNAU. I unrhyw G6r, heb fod dan 150 o rif, a gano ynjoreu "We never will bow down," (Handel),, Judas Maccdbceus. Gwobr, 50 Gini. I unrhyw G6r, heb fod dan 100 0 rif, a gano yn oreu "Lift up your heads," (Handel), Mes. siah. Gwobr, £20. I'r Cdr o'r un gynulleidfa, heb fod dan 40 o rif, ac heb enill dros £10 o'r blaen, a gano yn oreu Clyw, 0 Dduw," (David Jenkins, Trecastell.) Gwobr, £ 10. I'r Drum and Fife Band a chwareuo yn oreu unrhyw dair Welsh Air. Gwobr, 5 Gini. I'r Ferch a ganojn oreu "Hush ye pretty warbling choir" (Acis Galatea), Handel. Gwobr, Gini. I'r Mab a gano yn oreu The enemy said," (Israel in Egypt), Handel. Gwobr, Gini. I'r sawl a gano yn oreu y Solo Bass, The Lord worketh wonders" (Judas Maccabaeus), Handel. Gwobr, Gini. AM 0 D AU. Mynediad i mewn i'r EsteddfodBlaen- seddau, 2s.; ol-seddau, Is. Bydd rhyddid i'r cdv o'r un gynulleidfa ddewis arweinydd. Cynelir CYNGHEKDD fawreddog yn yr hwyr pryd y cymerir rhan gan y beirniaid a phrif gantorion Cymru. Enwau y cystadleuwyr a'r corau i fod mewn llaw y lOfed o Awst. Ysgrifenyddion: MORGAN THOMAS, Penrhos, Ystradgynlais, Swansea; BICHAED HARRIS, Ystradgynlais, Swansea. 776 .Y t RHYBNDD. BYDDED hysbys na fyddaf fi yn gyfrifol am unrhyw ddyled a dyn fy ngwralg, Mary Samuel, yn fy enw o'r dyddiad isod allan. SAMUEL SAMUEL, Mount Pleasant. Mehefin 4ydd, 1874. 773 -4 "Tan nawdd Duw a'i Dangnef." "Goren af;: arfdysg." "I Y gwir yn erbyn y byd." EISTEDDFOD FAWREDDOG DTFF- RYN RHONDDA. CYNELIR yr EISTEDDFOD uchod yn Ton* ypandy, mewn pabell eang a chyfleus, ax ddyddiau Mercher a Iau, Medi 2il a'r 3ydd, 1874, 0 dan nawdd prif foneddigion yr ardal- oedd, pryd y rhoddir gwobrwyon anrhydeddus i'r ymgeiswyr buddugol mewn cerddoriaetlt leisiol ac offerynol, yn gystal a rhyddiaeth a barddoniaeth, yn y drefn ganlynol:— CERDDORIAETH. I'r C6r, dim dan 200 o rifedi, a gauo oreu "Thanks be to God." (Gwel Mendelsohn's Elijah. Gwobr, £ 60. I'r C6r, dim llai na 100 o rifedi, a gano yri. oreu "Hallelujah Chorus." (Gwel Bethoven's Engedi. Gwobr, £ 25. I'r C6r, dim llai na 40 o rifedi, ac heb enill mwy na .£15 0 wobr mewn cystadleuaeth o'r blaen, a gano yn oreu "Bywydfad," gan Mr. J. Thomas, 0 Piwsig y Miloedd. Gwobr, J615. I'r Seindorf Bres, dim llai na 16 o nifer, a chwareuo oreu Heavens are Telling." (Gwel Creation.) Gwobr, -tlO. I'r chwareuydd goreu ar y Delyn Deir-rhes 0" Monk's March." Gwobr,.£3 3s. Am y Ganig (Glee) oreu, yr awdwr i ddewis y geiriau. Gwobr, f4 4s. BARDDONIAETH. Am yr Awdl oreu ar Esaiah." Gwobr, .£10 10s, For the best Erglish or Welsh Ballad, sub- ject-" Penrhys "-troating of the fate of Rhys ab Tewdwr, and written after the model of the English Historical Ballads, such as Chivy Chase, &o. Priza 51. 5s. F.f the best English Poem complimentary to the speculative and enterprising spirit of the Glamorgan Coal Company in the Rhondda. Prize 10Z. 10s. RHYDDIAETH. Am y Traethawd goreu ar Darfelydd, Crebwyll, a Barn." Gwobr, £5 5s. BEIRNIAID Cerddoriaeth,—JOHN THOMAS, Yswain, Llundain, a boneddigion ereill. Ymddengys rhestr o'r holljeirniaiil yn ynesaf. Arwoinydd — MYNYDDOG Accompanist- Mr. D BOWEN, Dowlais. PWYLLGOR YR EISTEDDFOD. Cadeirydd,-Parch. H. W. Hughes (Arwystl.) Trysoryddion, — Mr. David Jones, Grocer. Tonypandy; Mr. Dd. Jones, Tonypandy. Ysgrifenyddion Cofnodol,~Mr. Lewis Lewis, Tonypandy Shop; Mr. B.J.Howell, Bryncelyn, Dinas. Ysgrifenyddion Gohebol,—Mr. J. B. Phillips, Dinas School; Mr. Thomas John, Llwynypiaa, School. Ceir y rhagdrefniadau ar fyr ond ysgrifenu. at Mr. E. J. Howell, Bryncelyn, Dinas. 759 Hedd Duw a'i dangnef." EISTEDDFOD LLA.NTRISANT. BYDDED hysbys y cynelir yr EISTEDD- FOD uohod dydd LLUN, y lOfed .0 AWST nesaf, pryd y gwobrwyir y buddugol ar y testynau canlynol. Bwriedir ei chynal mewn pabell eang a chyfleus. PRIF DESTYNAU. I'r C6r heb fod dan 50 0 rif, a gano yn oreu "YCwmtvl" gan Gwilym Gwent. Rhif lafi a'r 2il o'r Gerddorfa. Gwobr 12p. I'r C6r heb fod dan 30 0 rif, a gano yn oreu "Let the Hills Resound," gan Brinley Richards. Gwobr 4p. I'r Parti 0 ddeuddeg, a gano yn oreu unrhyw Glee o'u dewisiad eu hunain. Gwobr lp. Am y traethawd goreu ar Blaau yr Aifft. Gwobr Ip. 5s. Bydd y programme yn barodyn fuan, a cheis gweled ynddo enwau y beirniaid, ac yn cynwya yr oil o'r testynau—i'w gael ond anfon dwy stamp geiniog i'r Ysgrifenydd. Bydd y darn- au adroddiadol ynddo hefyd.-DAVID FRosr DAVIES, (Alaw Tydfil,) Common Road, LIan- trisant, near Cardiff. 764. EISTEDDFOD SARDIB, POOTY» PBIDD. f 1YNELIR EISTEDDFOD yn y capel uohod dydd LLUN, Mehefin 22aln, fplJd y gwobrwyir y buddugwyr, os yn deilwng, ar J gwahanol destynau canlynol fel y canlyu TRAETHODAU. "Dyledswydd Ymneillduwyr I amddiffyn ea hawliau Gwleldyddol," £2. Y moddion effeithlol I ddwyn plant ein oy. nulleidfaoedd I fyny yngrefyddol," Al 5s. BARDDONIAETH. Pryddest Farwnadol i "Dr. Livingstone," ddim dros 200 o linellau, £2, Wyth Penill Coffadwr iaeth ol i'r diweddar David Lewis, Hopkins' Town, 15s. CANIADAETH. I'r C6r, heb fod dan 40 mewn rhif, a gano yn oreu "Glory to God" (Handel), i810. Eto, a gano yn prau un o'r pedair tds canlynol o Lyfr Stephen a Jones (y beirniad i ddewis ar y pryd), sef Rhif 106,107, 165, 180-fl 10s. I'r Parti heb fod dros 20 a gano yn oreu "The Red Cross Knight" (Cale I'r C6r dros 25 mewn rhif a gano yn orea Now by day's retiring lamp (Bishop), jE2. Llywydd,-D. DAVIS, Ysw., Maesyffynon. Beirniad y Traethodau, — Y Parch. E. ROBERTS, Pontypridd. Beirniad y Fardd- oniaeth a'r Adroddiadau, &e.,—TYDFYLIN Merthyr. Beirniad y Ganiadaeth — EOS MORLAIS. Ceir y manylion yn y programme ond anfcil pedair llythyrnod dimai i'r Ysgrifenydd,— 0 J. ROBERTS, 706 Bridge House, Pontyprid YN E1SIEU, 100 0 LOWYB YN TRIMS All AN. SAIF y lie hwn oddeutu pum' milldb o Llanelli, a chynwysa anedd-dai eyfleus, yn nghyda gerddl helaeth ar gyfer dyeifchriaid addoldai acysgolion dyddiol yn y gymydogaeth. Cyfiogau yn llawn bob pythefnos. Ymofyner yn swyddfa'r cwmni, Trimsaran.' 775;