Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
11 erthygl ar y dudalen hon
JBEIST LEWIS.
JBEIST LEWIS. SYLFAENEDIG AR FFEITHA U. GAN TOM* WEDROS EVANS, A WDWR "GOMER JONES." PEN. YIII. Y MAE dwy flynedd wedi pasio. Treuliwyd y tymhor hwn yn Anderson's Creek. Un boreu gwelem Billy a Walter (yr oedd Elias a Wilcox wedi symud i ryw gloddfa arall er's misoedd) yn pacio eu hofferynau cloddio a'u pabell, gan ein hysbysu fod rush yn cael ei gwneyd i fyny i'r wlad am ddeng milldir-fod cloddfu newydd hynod o gyfoetbog wedi ei darganfoi. Yn faan gwelem ugeiniau o'n cyd-gloddwyr yn parotoi i'r daith, ac yn dechreu symud tua chyfeiriad y goedwig fawr a ymgodai yn y cwr gogleddol i'r dyffryn. Wel." ebai Tom Jones, 'nawr, Ben, er fod Anderson's Creek yn talu yn go lew i Di: y mae genlm ychydig ugeiniau yn weddill, fel y gwyddoch; ond os yw report Walter a Billy yn wirionedd, ffolineb i ni dreulio gormod o'n hamser yma gwell myned, felly. Gadewch i ni bacio-gweithio fel idiots—stem on, a byddwn mor wisgi a Moses." Yn fnan yr oedd yr holl barotoadau angenrheidiol wedi eu gwneyd, ac yn mlaen y symudwyd-pob un yn llwythog —ac ni fuom yn hir cyn cael ein hunain yn y crowd, ac yn ymsymud drwy y coed. Yma y buwyd am oriau, a rhyfedd y fath helynt! Yr oedd y coedydd yn ami mor dew, fel nas gallasai llygoden, chwaethach dyn, hwylio ei ffordd drwyddynt. Yr oeddwn i yn brudd iawn, ac ar lewygu yn y gwres annyoddefol, tra yr oedd Tom mor ddoniol ag erioed, ac yn un o brif leaders y gang. Ow y fath boen gafwyc? i weithio ein llwybr yn mlaen, a rhyfedd y fath fytheirio, ocheneidio, baldorddi, chwysu, tuchan, a llewygu Llwyddwyd i ffarwelio a'r anialweh rhyfedd hwn cyn nos, ac yna dechreuwyd cymeryd seibiant a mwynhad ar ol llafur maith y dydd." "Now, my dear fellow mortals," ebai Tom, ar ol i ni lwyddo i gael ein hunain ar y lleeyn gwyrddlas y tu allan i'r coedydd, 4' let us rest. The devil failed to get the best of us this time again. He is a very impudent fellow, the rascal. Let us serve him no more, my brethren." Ar ol hir ymdrech cyrhaeddwyd y fan. Yr ydoedd y gloddfa" newyddynnghylcb deg acer o dir ysgwar, flat ground, yn sefyll mewn man hynod o brydferth a rhamantus yn nghanol y coed. Yr oedd yno ugeiniau o gloddwyr wedi dyfod o gloddfeydd ereill, ac yn gweithio with a vengeance. Yr oedd yno store fawr iawn wedi ei chodi gan Wyddel anturiaethus i werthu angenrheidiau bywyd. Yr oedd genym bellder mawr i gyrchu dwfr, a chafwyd cryn waith yn y eyfeiriad hwn. Yr oedd Tom am gloddio winch yn mhenglog Billy, ac yna," meddai, cawn ddigon o ddw'r i,tupplyo y gloddfa Buom yma am wythnos gron ond, un rhyfedd yw'r ond," methwyd cael yr un llwchyn o aur. Paham, tybed? NrD OEDD Y CYFAN OND HOAX Ymgais fileinig o eiddo y siopwr ydoedd y cyfan i sicrbau arian. Efe ddarfu daenu y report, a choel- iwyd y creadur celwyddog. Pan y deallwyd hyn, gwnawd yr hen store yn grybibion man, ac nid heb ym- drech mawr y hwyddodd y siopwr i ddiane yn fyw! Yn fuan gadawyd y tir melldithiol, ac yn mlaen yr awd i gloddfa arall tua thair milldir oddiyno, o'r enw Sandy's Creek. Cloddfa fawr ydoedd hon, a rhes uchel o fynyddoedd yn ymgodi o'r tu gorllewinol iddi, a ffurfiai hithau ran o'r dyffryndir eang a orweddai wrth ei godreu. Y Quartz Mining ydoedd y dull o gloddio yma. Ymunodd Tom a minau a. chwmpeini arall, ac yr oeddym oil yn ddeg o gloddwyr mewn rhifedi. Buom yma am chwe' mis, a. llwyddasom yn rhagorol yn ein hymdrech- ion. Un diwrnod daeth ddu ymwelwr dyeithr yno—Elias a Wilcox. "Gibralter anwyl," ebai Wilcox, "sut yr ydych ? Buom ni, boys bacb, ddegau o filldiroedd oddiyma, yn Dunolly, yn gweithio ond, er ein gofid, methwyd yn deg a chael yr aur, fechgyn, ac yn awr y mae Elias a minau wedi dychwelyd yma i dreio ein siawns." W eI, wel," ebai Tom, "rhoddaf gynghor i ti: paid ti, Wilcox, a dilyn Elias eto; nid yw yn deall mwy am gloddio nag a wyr am farddoniaeth. OndJ gyfeill ion, never mind, cewch ymuno gyda ni, a byddwch yn foneddigion yn fuan eto." Yr oedd ein ewmni yn awr yn ddeuddeg rmewn ,nifer-pedwar Cymro, chwech Sais, a dau Ysgotyn. Treuliwyd y chwe' mis cyntaf yma yn ddifyr a doniol. Yr oedd un o'r Saeson yn feddianol ar delyn, ac yn hynod hoff o'i chwareu, a chwareuwr campus ydoedd hefyd. Gan fy mod i yn bur hoff o gerddoriaeth offrtrynol (dylaswn gofnodi yn gynt fy mod yn ystyried fy hun jrn dipyn o ganwr ") llwyddais gael gan Brierly, y Sais, Fm dysgu inau i chwareu tanau y delyn yn go lew. Ni wnawn gofoodi hyn oni b'&i am ryw reswm penodol, yr hwn a eglurir eto yn helaethach). Ond, ddarllenydd anwyl, er ein bod yn llwyddo yn rhagorol yn y gloddfa newydd, teipalwn i yn hynod ddigalon. Ow! digalon iawn yr oedd Ben yn teimlo er yr adeg y bu farw Angelina. Yr oedd pangfeydd hiraeth bron a'm llethu o hyd. 0, fy anwylyd ni phasiodd dydd nac awr hub i mi feddwl am dani, Yr oedd fy meddwl yn symud, byw, a bod," yn nghymydog- aeth y fynwent fechan gerllaw Melbourne. 0, ysmotyn cysegredig! 0, anwyl fan! gwylied yr eDgyl ef. Er fod dwy flynedd a baner wedi pasio er adeg y claddu, meth- odd y tymhor yna ddileu adgoflon; na, na, ni ddilewyd yr un ohonynt. Yn fuan ar ol y gladdedigaeth nawseidd- iwyd fy meddwl i raddau nelaeth, a gyrodd colli Angelina fi YN NES AT FY, Nuw ac yr wyf erbyn hyn yn credu fod y cyfan o dan ei reolaeth Ef i ddwyn Ben i fan briodol—i'r starting point o farwolaeth i fywyd." Drwy ddirgel ffyrdd mae'r uchel lor Yn dwyn ei waith i ben," &c. Yr oedd genym fanteision crefyddol yn y gloddfa hon. Yr oedd yno genadwr wedi ymsefydlu yn y lie, ac yn gwneyd daioni mawr. « 4' Un prydnawn hyfryd, wedi i'r oil o'n cydweithwyr ffarwelio a'r claim, ond Tom a, a minau, yr oeddwn i yn brysur roddi powdr mewn dam o'r Quartz, wedi cloddio y twll yn y graig, ac yn'rammio y cynwys- iad i mewn iddo. Ond cyn rhoddi y fuse clywn Tom yn gwaeddi, Lan, Ben, ac adref, be quick, my boy." OND OND!! OND PEN. IX. Ond Ond Ond taniodd y powdr ac Ow sut y bu wed'yn ? 0, ddarllenydd anwyl, nis gallaf dy hysbysu; a'r coffa cyntaf sydd genyf am danaf fy hun wed'yn oedd cael fy hun yn y babell yn ocheneidio yn ofnadwy, ac nis gallwn weled dim Yr oedd fy wyneb wedi llwyr dduo. 0, sefyllfa ofnadwy! Y poenau arteithiol! Yn fuan yr oedd fy wyneb wedi chwyddo i'r fath raddau, fel nas gallasai neb, ond ychydig o'm cymdeithion, fy adnabod! Yr oedd y ffrwydriad ofnadwy wedi esgor ar yr effeithiau mwyaf torcalonus. Yr oedd fy llygaid yn nghau, fy wyneb wedi ei lwyr orchuddio a gwaed, a'r cyfan y darlun mwyaf ofnadwy a chalon-rwygol! Nis gallaf ddesgrifio fy sefyllfa; nis gallwn weled, felly cedwid firhag sylweddoli yr holldrueni; ac lis gall iaith ddarlunio y boen arteithiol! Yr oedd fy wyneb a'm 'hymenydd fel pe ar dan fy llygaid fel pe yn ffrydio allan o'u sockets, fir gwaed yn ffrydio gan yataenio fy nillad a holl lawr y babell! Cyrchwyd y meddyg yno yri fuan, ac hysbysodd hwynt fod yn rhaid fy symild yn fuan i'r meddygdy yn Melbourne. Llogwyd trol yn foreu dranoeth, a rhoddwyd Ben ynddi; ac yna dechreuwyd y daith i'r hospital. Yr oedd genym 40 milldir i fyned yno. 0, bellder ofnadwy i ddyn claf! Y fath ddyfnderoedd o drueni yr oeddwn ynddo wrth gael fy nghludo yn y drol drwy y ffyrdd anhygyrch — pob symudiad o'i heiddo yn fy ngwallgofi! Ond rhaid rhoddi heibio yr ymgais i ddar- lunio nid yw o fewn gallu yr ysgrifbin i gsfleu syniad priodol o'r ingoedd ofnadwy Cyrhaeddwyd Melbourne. Daeth Tom yno gyda mi. Yn fuan gorfu i mi fyned o dan gynifer o operations meddygol, a chil- iodd y chwydd o fy wyneb cyn pen wyth- nos. « 4? Y mae chweoh wythnos wedi pasio; y mae Ben yn y meddygdy, a'r arteithiau ofnadwy wedi cilio; ond 0, ddarllenydd anwyl, y mae y dagrau yn llifo y fyiiud hon wrth gofio ymweliad diweddaf y meddyg a mi. Gofynais iddo a fyddai i mi lwyddo i gael adferiad i'm golygon. Ateb'- odd yn brudd, MOST UNFORTUNATELY, YOU WILL NEVER SEE AGAIN 0, Y PAROXYSM o dristwcb Llewygais; a phan y llwydd- wyd i'm dadebru, wylais; do, wylais ddagrau mor heilltion ag y gall gwaddod cwpan chwerwaf wermod ei gynyrchu. Ow! yr oeddwn yn methu realiso fy sefyllfa. Never see again (Byth i weled mwy!) Beth! ai ni chaf weled eto? "Never 8ee again! 0, fy Nuw, a yw y llygaid hyn wedi gorphen gweinyddu y cysur olaf i mi am byth? "Never see again!" 0, eiriau ofnadwy! Yr oedd pob gair a ddisgynai ar fy nghlyw yn cludo cnul anobaith i mi, a phobpeth yn fy adgoffa o'r geiriau brawychus, "Never see again 0, sefyllfa resynus! Dyn ieuane un ar hugain oed wedi colli ei olygon-ei holl gynlluniau am y dyfodol wedi colli eu nod am byth—holl bictiwrs ei obeithion dysglaer wedi eu blotio gan y ffrwydriad yn Sandy Creek, ac heb ddim ond bywyd o alar, gruddfan, a gwae, o'i flaen hyd ei fedd Nid oedd mwyach i weled goleuni dydd—wedi cael yr olwg olaf ar Australia, ac Ow! nid oedd i weled gwynebau ei gyf- eillion, na byth mwy i weled ei anwyl dad a'i fam, yn nghyd a hen sir anwyl Aber- teifi Ond Yn gymaint a bod hanes fy mywyd wedi ei ddwyn i ganol y fath dristwch, gwell tynu y Hen dros y cyfan, a hwylio yn mlaen tua'r Diwedd." Arosais yn yr hospital am wyth wythnos, ac yna eymer- wyd fi yn ol gan Tom i Sandy Creek. Yr oedd cael fy hun yn nghanol fy hen gyfeill- ion yn dwyn graddau o lawenydd i fy mynwes; oad ni theimlais yn ddedwydd yno un diwrnod wedi colli fy ngolygon. (Tw harhau).
Eisteddfod Flynyddol Seion,…
Eisteddfod Flynyddol Seion, Cefn- mawr, nos Wener a dydd Nadolig, Rhag. 24ain a'r 25ain, 1875. BEIENIADAETH Y CYFANSODDIADATT CERDDOBOL. Testyn 11, nos Wener, Ton Gynulleid- faol, mesur 7.4, cywair mwyaf. Derbyn- iwyd 11 o gyfansoddiadau ar y testyn hwn, sef eiddo loan Llwyd, Schubert, Ap Maelor, Pergolesi, Croift, Sankey, A. B. Marks, Cymro, Gwiliwr, John Goes, a Haydn. Gan fod yr ysgrifenydd wedi eu cylymu yn nghyd yn fwndel cryno (esiampl dda i lawer o ysgrifenvddion eisteddfodol), ni a sylwn arnynt yn y drefn y daethant oddi- wrtho ef. Ioan Llwyd.—Ton gref a bywiog, yr alaw yn naturiol, ond heb gynwys digon o wreiddioldeb i'w dwyn i ymarferiad. Mae ei ddull o gynghaneddu yn rhy hen a chy- ffredin. Daw y r, d, tenor, wrth eu gwrth- ddullio uwchlaw y l, s, alto, yn 5au mwyedig, yr hyn sydd wallus; a dylai ysgrifenwyr eisteddfodol astudio progressions gwahanedig fel hyn. Daw pedwaryddau perffaith wrth eu gwrthddullio yn bumau perffaith. yn yr hen arddull eglwysig yw hon eto, ac y mae llawer o felusder yn yr alaw, ond nid oes ynddi ddigon o amryw- iaeth; allan o Slain o fesurau, y mae 14eg o honynt yr un peth, a rhaid ail ganu saith o'r rhai hyny drachefn ar y ddwy linell olaf o'r penill.gyda'rungynghanedd. "Nid da gormod o ddim," a rhaid i ni ddwyn i mewn fwy o amrywiaeth i'n gwasanaeth cerddorol crefyddol. Anhawdd, sych, a stiff hefyd yw y C sharp yn y tenor, ban 18ain, ond amcana'r awdwr guddio'r 5au rhwng y tenor a'r prif lais; noeth a 11 wm yr ymddangosa er hyny. Nid yw y gwir gerddor byth yn ysgrifenu nodyn os na fydd hi yn dweyd rhywbeth, llawer llai i geisio cuddio symudiad drwg a chlogyrn- aidd. Ap Maelor,-Dyma don fawreddog—yn cynwys digon o amrywiaeth; mae ei chyn- llun yn brydferth, a'i gweithiad allan yn wir gerddorol a gorphenol; ond, tybiwn y byddai yn well i'r alto, yn y chord olaf o'r mesur olaf olr seithfed frawddeg, fod ar C, nid D flat; byddai y chord felly yn 6-5, yn lie y seithfed lleiaf, a'r ysgogiad yn fwy esmwyth i gynulleidfa. ond addefwn ei fod yn fwy eyfoethog fel y mae. Pergolesi.- Pur gyffredin y teimlwn hon, ar ol y teimlad hapus ac addoliadol a gyn- hyrfwyd ynom wrth ganu y ddiweddaf fu dan sylw. Mae, er hyny, yn gywir a chynulleidfaol. Oroft.-Mae rhai syniadau hyf a grymus yn y don hon, ac y mae wedi ei chynllunio yn foddhaol; mae yn gyfryw hefyd ag y gallai cynulleidfaoedd o alluoedd cyffredin ymysgwyd a'i dysgu. Mae wedi ei chyng- haneddu yn ysblenydd. Sankey.—Mae llawer o brydferthweh yn nbon Sankey, ac o'i chanu'n fywiog a gofalus, gall fod yn effeithiol. Mawr hoffwn y frawddeg agoriadol, yn nghyd a'r 5ed a'r 6ed. Buasai E sharp yn well yn y bass, ban olaf ond un, na C sharp; cawsem felly chord cyfiawn, 6, 5, 3. Mae ynddi amrywiaeth boddhaol, ond nid yw yn ddigon gorphen- edig. Yr ydym wedi newid peth ar y gynghanedd, sylwer ar y copi. A. B. Marks.-Mae arddull y cyfan- soddiad yma yn urddasol, a phe byddai y erefftwaith gystal a'r brethyn, buasem yn foddlon. Yn sicr, gellid gwneyd ton rag- orol o'r defnyddiau hyn. Ceir yr wythau cudd a'r nod arweinioV yn cael eu dyblu yn yr un ban, mesur yr ail. Prentisiwch eich hun dan feistr da. Cymro. — Mae yr alaw hon mor esmwyth, crefyddol, a gorswynol, fel y'n tueddwyd i'w chanu drosodd a throsodd drachefn, ac y mae wedi gafaelyd yn ddwfn yn ein calon. Mae y gwahanol leisiau hefyd yn Iled felodus yn efelychu eu gilydd; er fod un neu ddau o frychau ar ei gwyneb prydferth ag y byddai yn dda eu symud. Gwel y copi. GwiUwr. Ysgrifena Gwiliwr yn esmwyth a llyfn, heb ddim yn ei waith sydd a thuedd i'n tramgwyddo; eto, nis gallwn, ar hyn o bryd, weled llawer o ol y meddyliwr na'r Jrefftwr yn y cynyrch hwn o'i eiddo. Mae ei don yn mhlith y dosbarth di-dda fli- ddrwg." • John Ooss.—Ai nid yr un yw J. G. a Cymro ? Sankey hefyd, tae fater am hyny. Mae y don yn lied gymeradwy, ond nid yw gystal a'r un o'r ddwy dan yr enwan uchod. Nid yw y brawddegau 6ed a 7ed o'r un arddull a'r. lleill o'r don, ac y mae hyn yn tynu yn ol oddiwrth werth y cyfansoddiad. Fel y dywed y Sais, y mae out of character. Haydn-A, ysgrifenodd yn gryf a chywir ddigon* ac amcana at gael amrywiaeth; ond y mae ei ddiweddebau yn rhy gwta a di- afael i fod yn foddhaus i gynulleidfa gymysg- Er hyny, y mae yr Haydn hwn yn gerddor lied alluog. Efelyched waith y meistr o'r enw hyn Ni cljawsom y pleser o feirniadu gwell sypyn ft donau cynulleidfaol er ysjlawer dydd; na'r cynyrchion ydym newydd fod yn siarad am danynt, yr hyn sydd yn profi fod cyfansoddwyr tonau da (nid gwaith hawdd mewn un modd) yn amlhau. Y ddwy don oreu yn y gystadleuaeth yw eiddo "Ap Maelor" a "Cymro." Cawn fod mwy o gelfyddyd,. o leiaf yn y golwg, gan Ap Maelor, ond y mae eiddo Cymro mor natur- iol a dwr yn rhedeg; rhyfedd mor syml, didaro, a deniadol yw y don hon, a dyma ragoriaeth y gwir gelfyddydwr wedi'r cwbl. The perfection of art is to hide it," meddai un o grttics mwyaf yr oes o'r blaen. Yr oreu yw eiddo Cymro, a dymunaf gymeradwyo y llall i sylw y pwyllgor, fel un deilwng iawn o'i gwobrwyo, os yw hyny o fewn eu gallu. (Ttv bai-hait.)
Damwain Adfydus mewn Glofa…
Damwain Adfydus mewn Glofa yn Bryste. Dydd Sadwrn cymerodd damwain angeu- ol le yn nglofa Ashton Yale, Bedminster. Y mddengys fod y bib ar wyneb y pwll, yr hon a gariai ymaith y dwfr a godid o'r gweithiau wedi llanw, a cheisiwyd gan fachgenyn fyned i mewn iddi, yr hyn a wnaeth; ond yn anffodus, profodd ynangeu iddo, a chafodd bron ei ferwi yn yr ager poethlyd. Tebyg y caiff rhywun ateb yn drwm am yr amryfusedd hwn.
Yr Eglwys Wyddelig.
Yr Eglwys Wyddelig. Dydd Sadwrn diweddaf aeth dirprwyaeth luosog a dylanwadol oddiwrth Synod Gyffredinol yr Eglwys Wyddelig o flaen y Prifweinidog, ar y cwestiwn o ddeiseb a fwriedir gyflwyno ger bron'Ty y Cyffredin, er dwyn dan sylw y Ty yr anfantais o barthed i addysgiaeth yr offeiriaid Gwydd- elig, mewn eysylltiad a'r ddeddf seneddol a ddaeth mewn grym yn 1869, pan ddad- sefydlwyd yr Eglwya Wyddelig. Siarad- wyd yn benaf gan Esgob Meath, ac addaw- odd Mr. Disraeli y byddai i'r mater gael sylw difrifol y Llywodraeth.
Caradog yn Feistr Glofa..
Caradog yn Feistr Glofa.. Gwelsom yn y Western Mail fod ein hen gyfaill Caradog wedi ymuno ag ychydig gyfeillion er agor glofa yn Nant Hir, Dyffiyn Cwmgarw, ychydig uwchlaw Pen- ybont, a'u bod newydd daro ar y wythien dair troedfedd a chwe' modfedd. Bydd yn tfda genym ddeall fod Caradog yn ei anturiaeth newydd hon yn llwyddianus iawn.
Gwaith Cyfarthfa.I
Gwaith Cyfarthfa. Darfu i ddirprwyaetb o'r gweithwyr ymddangos gerbron Mr. R. T. Crawshay, yr wythnos ddiweddaf i eiriol arno ail gychwyn y Gweithiau Haiarn. Ni osododd yr haiarn-feistr ryw obeithion cryfion iawn o'u blaen yn herwydd ansawdd isel y fasnach ar hyn o bryd, ond dywedai y byddai iddo gymeryd eu cais at ystyriaeth. Byddai yn fendithiol iawn i Merthyr pe cychwynai y gwaith hwn, gan ei fod yn cadw cynifer o wtithwyr. Gobeithio y y gwel Mr. Crawshay y dymunoldeb a'r ymarferoldeb o'i gynwyn cyn bo hir.
Advertising
ENAINT HOLLOWAT.—Yn awr ipan y mae y flwyddyn yn troi, doethineb fyddai ceisio gwella unrhyw glefyd a all fod yn y corff, yn enwedig y sawl sydd yn djoddef oddiwrth glwyfau a chle- fydau cyffelyb, ac os esgeulusir pwy a wyr y can- lyniadau all ddilyn. Bydd yr Enaint hwn yn sicr o'u gwella yn drwyadl. Y mae yn glaxihau y clwyfau, ac yn tynu y drwg allan o'i wraidd, ac yn adnewyddu leehyd perffaith. Drwy rinwedd di- gymar yr Enaint hwn, iachek j coesau clwyfus, hyny yn hollel. Yr oedd y fath obaith i'r claf yn annghyjaeradwy yn yr amser gynt. THE HAIR.—For 40 years Mrs. S. A. ALLEN'S WORLD'S HAIR RESTORER has received the com- mendation and favour of the public. It has acquired the highest place that can be obtained for any modeaate enterprise, and contributed to the adornment of tens of thousands of persons, who have the proof of its serviceable character. It will jpositively renew and restore the original and natural colour of grey, white, and faded HaJir. It will strengthen and invigorate the Hair, stop its falling, and induce a healthy and luxuriant growth. No other preparation can produce the same benefiqial result. Sold by all Chemists and Perfumers, in large bottles, 6s. Depdt, 114 & 116, Southampton Row, Lonipn. 1090 PELENI HQLLOWAY.- YR YSSYFAMT A'R OYLAA -—Y mae tywydd twym a boreiau a phrydnawnau oerion bob amser yn creu anhwylderau yn rhanau treuliol y corff, y rhai ddylai gael gofal prydlawn. Nid oes dim yn debyg i Befem Hofloway amwella y treuliad. Maent yn cael eu cydnabod yn gar- trefol a thramor fel y feddyginiaeth sicraf ae effeithiolaf benau anhwylus, poen yn y cylta, diffyg treuliad, gwynt, fltijvydcuad, gwrtnwyaeb- edd, pob math o ryddni, clefyd y gwaed, sychdery croen, a bol-rwymedd. Y mae y Peleni hyn yn amddiffyn y cyfansoddiad rha^ y niweidiau an- rywiol sydd yn dilyn cyfnewidiadau y tywydd^ M felly o werth mawr yn y tymor hw» o'r flwyddjra, ITia. ydynt yn ymyraeia dun a gwtdth na phlaww.
Prawf Rhyfedd.
Prawf Rhyfedd. Ysgrifena gohebydd o Philadelphia fel y canlyn i un o bapyrau Cymreig America:— "TJn diwrnod yr wythnos ddiweddaf bu Mrs. Victoria C. Woodhull, a'i ch IV Ber, Miss Lennie C. Claflin, o flaen y Pwyllgor ar hawliau, yn Nhy y Cynrychiolwyr, yn herwydd y golled a gawsant trwy gael eu carcharu yn Hydref, 1872, am gyhoeddi newyddiadur anfoesgar yn ninas New York. Tua'r amser hwnw, ac yn y Woodhull aner Claflin's Weekly, y dechreuwyd cyhoeddi y celwyddau maleis-idr g am y Parch. Henry Ward Beecher, a'r berr/wod hyn, i raddau pell, sydd yn gyfrifol am, yn. gyntaf, hudo Mr. Theodore Tilton, fel priod a thad, oddiwrth ei deulu ac oddiar lwybr rhinwedd a dylciswy dd, ac yn ail, edliwio Mr. Beecher, i foddhau mympwyau. uchel-geisiol Mr. Tiltoij. Dywedai Mrs. Woodhull o flaen y pwyllgor, i'w misnach ar Broadway gael ei lwyr ddinystrio, a'i. newyddiadur gael ei daflu allan gan yr American News Company gydag archeban wythnosol o 40,000 o gopiau ar law, ac hefyd fod ei galwedigaeth, fel darlithyddes, .bron yn hollol wedi ei ddinystrio—'ffordd y troseddwyr sydd galed.' Costiodd y gyfraith iddi, meddai, rhag cael ei char- charu yn mhellach, dros$50,300, ac iddi orfod gwerthu yr oil a feddai, hyd ym nod ei dillad oddiam ei chefn. Yn y ddeiseb crybwyllai i gopiau o'r papyr gael eu gwerthu y prydnawn y cymerwyd hi i law'r gyfraith am$6—15—20, ac am un copi i'w anfon i Paris, Ffrainc,$50 00 £ Yn awr, y mae y firmW oodhull & Claflin yn hawlio iawn-obrwy o idiwrth y Llyw- odraeth am y cam a'r golled maent wedi oddefo $110,000, a'r swm hwn, meddai, fyddai ei henill oddiwrth yr argraffiad a gynwysai y cwyn yn erbyn Henry Ward Beecher! Yn ol y eyfrif uchod, gallem feddwl pe caent lonydd yn eu gyrfa gy- wilyddus am fyr amser, y deuent o leief yn gyfoethog mewn doleri, os nad yn enwog. fel cyhoeddwyr newyddiadur."
Lynchio Llofrudd.
Lynchio Llofrudd. Yr oedd dyn o'r enw Edward Williams yn byw gydag un Mrs. Meeting yn Barboursville, West Virginia, yr hwn a garcharwyd ar ameuaeth o fod wedi llof- ruddio Mr. Meeliog; ae hefyd yr oedd y wraig wedi ei charcharu am gyfraoogi yn y llofruddiaeth. Aeth gweinidogvr efengyl i mewn at y carcharorion ar nos y 23ain cynfisol, gan erfyn arnynt gyfaddef eu trosedd, gan fod tystiolaethau digonol i'w heuog-farnu. Hefyd, dywedodd fod y carchar wedi ei amgylchw gan dorf y ddyn- ion terfysglyd; a thra yr oeddynt yn siarad, torasant i mewn. Cvmerasant Edward Williams dan goeden gerllaw, a rhoddasant raff am ei wddf, gan ei osod i sefyll ar dal- cen baril, lie y cyffesodd ei euogrwydd; a gofynodd i Dduw faddeu iddynt, a'i fod ef yn dra hapus i gychwyn i'r nefoedd yr amser hwnw. Herciwyd ef i fyny, ac ar ol 15 mynud o wingo a chrechwenu, bu farw. Dygwyd Mrs. Meeling i wyneb y corff marw, a gofynwvd iddi gyffesu. Dywed- odd fod Williams yn ei charu er's tair blynedd, a'i bod hithau wedi ceisio gwen- wyno ei gwr, a methu; yna tarawodd Williams ef ar ei ben a bwell tra yr oedd yn cysgu, a bu farw yn y fan. Er fod pawb yn barnu y dylaaid crogi y ddynes, eto nid oedd neb a roddai y cortyn am ei gwddf, a chymerwyd hi yn ol i'r carchar
[No title]
Y mae Miss Charlotte Cushman, chwareu- yddes enwog, newydd farw yn Boston, yn 60 mlwydd oed. Ei hafiechyd oedd enyniad yr ysgyfaint.
Advertising
BREAKFAST — Epps's COCOA. — GRATEFUL AND CeHFORTING.-u By a thorough knowledge of the natural laws which govern the operations of diges- tion and nutrition, and by a careful application .of the fine properties of well-selected cocoa, Mr. Epp» has provided our breakfast tables with a deli- cately flavoured beverage which may save us many heavy doctors' bills.Civil Service Gazette. Made simply with boiling water or milk. Each packet is labelled—" James Epps and Co., Homoeopathic Chemists. London." .L332 EHYBUDD. —Y mae Wri. Reckitt a'i Feibion wedi dewis y ffurf pedair-onglog i wneyd eu Paris Blue, a hyny oherwydd fod cymaint o liwiau glas gwael yn cael eu gweyd yn fodiau, peleni, a phow- dwr; ond eto,. y maent yn gorfod rhybuddio y cyhoedd yn erbyn mathau gwael o liw glas sydd yn cael eu gwneyd o'r un ffurf, yr hwn a werthir oherwydd yr elw ychwanegol a geir trwy hyny. Grofaler, gan hyny, am gael y Paris Blue pedair- onglog, yn dwyn enwau I. EECKITT A'I FEIB- ION yn nghyda'r arwyddnod masnachol. 1177. Boneddigesau hyny nad ydynt wedi defnyddio Starch Glenfield, dymunir ar iddynt wneyd un prawf o hono, a bob yt ofalus am ganlyn y cafar- wyddiadau argraffedig ar bob pacyn. Y mae yn ychydig anhawddaoh ei wneyd na Starohes ereul, ond pan y deuir dros yr anhaws«fra, dywedir fel Golchwraig y Frenhiaea, mai y Starch goreu a dd»fnyddiwyd erioed ydyw. L92 Ni CHEDWIR HWTNT.—Y mae y cyhoedd yn cael en rhybuddio yn erbyn peirianau gwnior had- lawn ac o wneuthuriad gwael, y rhai yn fynyck a azgymellir ar y prynwyr oherwydd yr elw mawr a geir, rhagor rhai o wxoutkuriad da, am bris rhes- ymol, y rhai ni chedwir gwnddyrd, ae yr ydym ya. ABOG prynwyr i fynu gweled" Taylor's Patent, »■ pkaa net thedwvr hwynt, anfoner am y darlunlea at TAYLOR'S PAIBMT SBWINW MACHIJTB COMPAKT*. OiWt Driffield, neu 97, Cheapsida London, B.C. mt