Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
3 erthygl ar y dudalen hon
LLYFRAU NEWYDDION.
LLYFRAU NEWYDDION. Mewn ymgom a gefais y dydd o'r blaen a Hlyfrwerthwr poblogaidd yn un o brif drefi 'Cymru, gofidiai nad oedd y Cymry llengar yn y dyddiau hyn yn rhoddi y gefnogaeth ddyladwy i gynyrchion y wasg Gymreig, ac ^od mwy o lawer o alw am weithiau Seisnig yn ymdrin ar bynciau Cymreig nag oedd am iiyfrau Cymreig hollol. Yr oedd llawer i ddyweyd dros y syniad a'r cwyn ar y cyntaf, ond erbyn myned i fanylion addefai mai nid diffygr iaithgarol wedi'r oil oedd wrth wraidd y mater, eithr diffyg cyflenwad o lyfrau o'r "safon a'r nodwedd a ofynid am danynt gan y wlad. Duwinyddol, i fesur, a chofiantol ydyw ffrwyth y wasg wedi bod i raddau pell yn "ddiweddar, tra mai gofyn am yr hanesyddol a'r llenyddol yr oedd y darllenwyr. Y mae ambell i gofiant, fel eiddo Elfed i'r diweddar Berber Evans, yn, ac wedi cael derbyniad ipoblogaidd, ac y mae llyfrau duwinyddol yn Jlanw ami i fwlch enwadol, tra y mae'r beirdd pan yn canu'n farddonol ac yn unoi a gofyn- ,Jon cenedlaethol-yn cael clust y genedl yn lied gyffredin. O'r ochr arall, yr hyn a geisir -an, danynt gan y darllenwyr cyffredin yw yr -addysgiadol, yr hanesyddol a'r llenyddol- tnegis y nofel a'r cymeriadau lleol ynddi, ac y ^e llawer o'r rhai hyny fel y sylwyd genym yr wythnos ddiweddaf wedi ymddangos yn Y Saesneg eisoes: ac y mae llyfrau ^afon°l fel eiddo Mr. O. M. Edwards ar Hane§ C> mru,'—yr hwn sydd eisoes wedi "Cyrhaedd ei wythfed fil-yn hawlio cefnog- -aeth am nad oes waith cyffelyb i'w roddi yn flwylaw ein hefrydwyr ieuainc. Fel y gellir, ^n briodol, tynu'r casgliad mai nid bai'r cy- .°edd, wedi'r cyfati, yw'r diffyg cefnogaeth, .elthr mai bai'r awduron yw nad ydynt yn ^ynyrchu gweithiau i gyfarfod ag anghenion ,Y dydd. V mae un achos arall i gwyno o'i herwydd, hefyd, ynglyn a'r cyhoeddwyr neu'r awduron Cymreig. Y maent yn hynod o anwadal yn £ ygiad allan ac yn nosbarthiad eu cyfrolau. "a sawl llyfr sydd wedi ei hysbysebu dair a thagor o flynyddau yn ol nad ydynt eto heb weled goleu dydd ? Os bydd rhywun ar fedr Jasglu defnyddiau at ryw gyfrol Gymraeg, ydd y peth yn cael ei hysbysu led-led Cym- ^eig-dod, a'r canlyniad yw fod cymaint o siarad am y gwaith tra y byddis yn ei barotoi nes y diflasir arno erbyn iddo weled goleu dydd. Edrycher ar hanes y gymdeithas yna a elwir yn Urdd y Graddolion, er esiampl:- Y mae eu cyfrolau hwy wedi eu rhagfynegu oddiar y ganrif o'r blaen, ond hyd yn hyn nid oes ond un gyfrol wedi gweled goleu dydd. Y mae amryw o weithiau hefyd o dan ofal cymdeithasau ereill a llenorion Cymreig ad- nabyddus, fel y blinir siarad am danynt gan nifer yr addewidion y maent wedi osod o flaen y cyhoedd. Yr unig lenor anturiaethus yn y dyddiau hyn yw y Proffeswr O. M. Edwards o Ryd- ychen. Mae y gwaith a gyflawna efe yn aruthrol ac nis boddlona ar gynyrchu yn unig, eithr ychwanega at ei lafur y gorchwyl an- hawdd o gyhoeddi hefyd. A gwaith anhawdd sydd gan y cyhoeddwr yng Nghymru. Beth amser yn ol addawodd gyfres fechan o ad- argraffiadau i ni, ac y mae nifer o'r cyfrolau swllt hyn eisoes ger ein bron, a gwelwn fod derbyniad gwresog wedi ei roddi iddynt ar y cyfan er mai ad-argraffildau oeddynt. Yn ychwanegol at ei gyfres Gymreig gwelwn yn awr fod yn ei fryd i roddi i'r darllenydd Seisnig gipdrem ar gyfoeth llen- yddiaeth ein gwlad. Yr wythnos hon cy- hoeddir y gyfrol gyntaf o tan yr enw— THE MABINOGION, VOL. i a bwriedir cyf- lawni'r gwaith mewn dwy gyfrol ddilynol. Argraffiad poblogaidd yw hwn o waith y ddi- weddar Gwenynen Gwent. Fel y gwyddis, rhoddodd hi gyfieithiad i'r byd Seisnig, rhyw haner can' mlynedd yn ol, o'r hen chwedlau Cymreig, a mawr y siarad fu am danynt gan lenorion pob gwlad. Yn wir, y maent wedi bod yn agoriad llygaid i lengarwyr Celtaidd o'r adeg hono hyd yn awr, ac yn destynau c&n i brif-feirdd y Victorian age. Yn eu diwyg Cymreig y mae y rhamantau hyn yn glasuron y genedl, a llwyddodd y lenores hono gyda'i chynorthwywyr nid yn unig i roddi cyfieithiad cywir o honynt, ond hefyd i drosglwyddo y safon lenyddol drosodd i iaith arall nes ei cyfrifir heddyw fel campwaith clasurol y byd Seisnig ar wahan i'w gynwys dyddorol. Yr oedd y gwaith yn gostus, a'r canlyniad oedd na chafodd y werin-bobl gyfleusdra i ymgyd- nabyddu a'r hanesion rhyfedd hyn i'r graddau ag yr hoffai llengarwyr ein cenedl. Er's blyn- yddau, y mae'r gwaith wedi myned yn brin ac anhawdd dod o hyd i gyfrolau Gwenynen Gwent ond am bris uchel, a gwaith da felly yw cyflwyno argraffiad poblogaidd fel hyn i efrydwyr ieuainc ac i'r darllenwyr hyny a hoffant lenyddiaeth bur a dyrchafol. Ceir tair o'r Mabinogion yn y gyfrol hon, ac y mae wedi ei throi allan yn hynod o ddestlus gan Mr. Unwin y cyhoeddwr, a chan nad yw'r pris ond deuswllt y mae'n sicr y ca'nt dderbyniad rhagorol gan ein cydwladwyr. Y mae Mr. Edwards wedi dilyn cyfieithiad yr Arglwyddes Charlotte Guest drwy y gyfrol gan ychwanegu nodion o'i eiddo ei hun ar y rhanau lie y tybia ef fod y Saesneg yn gwa- haniaethu oddiwrth y gwreiddiol (Cymraeg), a diau y bydd hyn yn dderbyniol iawn gan y lienor ieuanc. Wedi gorffen a'r Mabinogion yn y tair cyfrol gyntaf, addawa y cyhoeddwyr gynwys yn nesaf gyfrolau ar Hanes Cymru, Llawlyfr ar Lenyddiaeth Cymru, Telynegion Mrs Hemans a gweithiau Dyer a Henry Vaughan. Hyderwn y caiff y gyfres hon gylchrediad helaeth, ac y gwna pob Cymro sy'n awyddus am barhad o'r diwygiad llenyddol yng Nghymru eu gwneyd yn hysbys i bawb o'i gydnabod. [Prof. 0. M. Edwards, Welsh Library. Cloth, 2s; paper, Is. Published by T. Fisher Unwin, London.]
Advertising
MR. PHILIP LEWIS (WELSH VIOLINIST) FOUNDATION Scholar Royal College of Music (1896-1901), Solo Violin at Queen's Hall, St. James's Hall, and Albert Hall Concerts.—81, St. Augustine's Road, N.W. I HUGH DAYIES S COUGH MIXTURE NO MORE Difficulty of Breathing. NO MORS Sleepless Nights. NO MORE Distressing Coughs. DAVIES'S COUGH MIXTURE for COUGHS DAVIES'S COUGH MIXTURE for COLDS DAVIES'S COUGH MIXTURE for ASTHMA DAVIES'S COUGH MIXTURE for BRONCHITIS DAVIES'S COUGH MIXTURE for INFLUENZA DAVIES'S COUGH MIXTURE for COLDS DAVIES'S COUGH MIXTURE for COUGHS DAVIES'S COUGH MIXTURE for SORE THROAT DAVIES'S COUGH MIXTURE—Most Soothing DAVIES'S COUGH MIXTURE warms the Chest I DAVIES'S COUGH MIXTURE for SORE THROAT DAVIES'S COUGH MIXTURE dissolves the Phlegm DAVIES'S COUGH MIXTURE—for SINGERS DAVIES'S COUGH MIXTURE—for PUBLIC DAVIES'S COUGH MIXTURE SPEAKERS THE GREAT WELSH REMEDY. I3hd. sad 2j9 Bottles. Sold Everywhere. Sweeter than Honey. Children like it. t HUGH DAVIES, Chemist, MACHYNLLETH. London Agents- Mr. R. THOMAS, Chemist, Upper Baker Street.. Mr. H. MORGAN, „ 34, Tavistook Place Mr. EDW. JONES „ 232, Kilburn Laae.W MR. HENRY MORGAN, SURGEON DENTIST, 10, TAVISTOCK PLACE, W.C. Artificial Teeth from 5/- to 10/- Complete Sets (up per and lower) from zC4 TEETH EXTRACTED UNDER GAS AND ETHER SPRAY. OLD SETS OF TEETH REMODELLED. NO CHARGE FOR. CONSULTATION. "SiCLredir Cymraeg os yn fwy dymunol" A TRIAL ONLY NEEDED. ALL Persons suffering with VARICOSE VEINS, BAD LEGS, and the like complaints should send for a bottle of VARICURA" (Registered) THE NEVER-FAILING REMEDY. Full directions given with each Bottle. TO BE HAD ONLY OF THE PROPRIETRESS- Mrs. M. THOMAS, Ardwick Villa, Builth Wells, AND R. L-, 4, Creighton Road, Queen's Park, London. W. IN BOTTLES AT 2/3 ea-h, or by Post, 2/9 Testimonials received from all parts of England and Wales. GRELLIER A'l FAB, ARGRAFFWYR, 211, GRAY'S INN ROAD.
HEN LUNDEINWYR ENWOG
Robert Owen, John Mills a Robert Roberts- a'r oil o honynt yn enwog. Rhagoriaeth penaf Robert Owen, yn ddiau, 'oedd fel bardd ac emynydd hardd. Yr oedd yn hoff o farddoniaeth er yn foreu-ei ardal yn llawn o feirdd, a thebyg ei fod yn gydnab- yddus a hwynt. Dywed Dr. Parry ei fod yn hoffi y mesurau caethion, yn enwedid yr 'tnglyn un-odl-union, yn yr hwn y cyfrifwyd ef yn ben-campwr; ac y maent yn dyweyd ei fod yn un o'r englynwyr goreu, os nad y goreu "•pH, yn yr iaith. Anfonodd amryw o'i weithiau wahanol eisteddfodau, a bu yn fuddugol -amryw weithiau. Beddargraff i Dewi Wynn yw un o honynt. Yr oedd yn aelod o'r Gwyn- -sddigion, ond gadawodd hwynt oherwydd .yn benaf eu bod yn cynhal eu cyfarfodydd rnewn tafarndai. Fel emynydd yr oedd yn rhagori, a slomed- 4gaeth yw fod mor lleied o honynt i'w cael yn y Hyfr emynau newydd, Y mae ei emynau yn Jgyfuniad o nerth a phrydferthwch, ac y mae y fath naws efengylaidd trwyddynt oil ag sydd yn ei wneuthur yn ail i neb, ac mae Dr. Lewis Edwards yn dywedyd am dano," Fel "^mynwr, yr oedd yn nerthol, tuhwnt i'r syffredin, ac feallai mai nid gormod fyddai dyweyd ei fod yn ei emynau yn rhagori mewn "Cryfder meddyliau ar Dewi Wynn ac Eben Fardd. Yma, yn ddiau, oedd ei brif ragor- kiaeth, a bydd ei emynau yn gynaliaeth ac yn gysur i filoedd o bobl fwyaf duwiolfrydig tra parhao oes yr iaith Gymraeg." [Arnerchiad a draddodwyd 0 flaen Oym- <deithas Lenyddol Wilton Square.]