Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
5 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
'PREPAID WANTS. t2 words; Once 6d. Three times 1/- 20 „ „ 8d. „ „ 1/3 •28 ,,1/- tt 1/6 36 „ 1/3 „ „ 1/9 "44" ,,1/8 >, tt 2/- Every additional 8 words 3d. -All Advertisements for insertion in this column must "be accompanied with remittance in full; and must v £ each the office not later than the first post on Thursday in every week. Initials count as one word, and names and addresses charged for. -Remittances should be made by Postal Order or Halfpenny Stamps. Replies can be addressed to this office. "YOUNG Man, about 20, wanted for Barrow Round, JL ilve in, must have good reference.-Apply Jonkins, 7, Shelden Street, Bishop's Road, Padding. :ton, W. A YOUNG Lady from Wales seeks Situation in a Dairy. Willing to assist in light housework. -170, Stephendale Road, Fulham. DAIRY.—Young Lady disengaged September 10th requires situation as manageress, good refer. ences.—Apply or write Miss Evans, Peabody Buildings, Commercial Street. WANTED.-Wanted by a Young Woman situation W in a Dairy as Housekeeper and to assist in Shop or to manage Branch; previous experience.- A. Jones, 25, Deacon Street, Walworth. WANTED.—A Single Man for Pram Round, good references.—Edwards Bros., 4, Commercial Hoad, Pimlico.-A.pply between 11 and 12. Ap ARTMENTS.-Pleasant Bed-sitting Room (front), TO LET, suitable for two young ladies or gentlemen; rent moderate.—22, Barns- "bury Grove, N. 4
Y Dyfodolm
Y Dyfodolm [14r Dymunir ar i ysgrifenyddion a threfnwyr y gwahanol Gyfarfodydd anfon gwybodaeth yn brydlon ■am unrhyw gynulliad a fwriedir gynhal, er mwyn ffhoddi hysbysrwydd amserol yn y golofn hon.] 1904. ———— Medi. „ 23. Walthamstow. Darlith gan Parch. H. Barow Williams, Llandudno. „ 29. Falmouth Road, Te a Chyngherdd Blynyddol. Hydref 3, 23. Cyfarfod Pregethu Clapham Junction, Principal Owen Prys, M.A., Trefecca, ac eraill. t, 26. Cyngherdd Blynyddol Clapham Junction. „ 27. (Nos Iau), Tabernacl, King's Cross, Darlith gan y Parch. G. Eyre Evans (Philip Sydney y Welsh Gazette. Tachwedd JJ 3. Cyngherdd Mawr Eglwys Walham Green yn Fulham Town Hall. 10. Cyngherdd Blynyddol Eglwys Mile End End Road. n 14. St. Benet, Cyngherdd Blynyddol. 17. (Nos Iau), Cyfarfod Te Blynyddol Radnor Street, Chelsea. » 19. Tabernacl, King's Cross. Darlith gan yr Athro. J. E. Lloyd, M.A.
ynhadledd Oll-Geltaidd.
ynhadledd Oll-Geltaidd. Llwyddiant a brwdfrydedd arbenig oedd nodwedd cyfarfyddiad y pum' cenedl yn Nghymanfa yr Oll-Geltiaid yn Nghaernar- ton yr wythnos hon. Nid oedd y tvwydd yn ffafriol ar y dechreu wylai natur ddagrau wrth adgofio am yr amser, ganrifoedd yn ol, Pan oedd y pum' cenedl ond llwythau un vgenedl dan awyr las Prydain, ond sydd ^fbyn hyn wedi cartrefu yn yr Iwerddon, Cymru, Ucheldir Ysgotland, Llydaw ac Ynys Manaw. Daeth cynrychiolwyr y pum' cen- edl hyn i Gaernarfon, yn eu hamrywiol lyisgoedd o'r hen wr a gwallt llaes a'r dillad amLliwiog a'r kilt" o'r Ucheldir Ysgotaidd i'r Llydawwr a'i glos llydan. Y mae y ^ymry yn canu yn anterth eu hwyl, y Gwyddel yn dawnsio i'r bib gydag ymgoll- iant gwresog, y Gaelics o'r Ysgotland yn siarad eu hiaith yn fan ac yn fuan ac yn adgofio y naill a'r Hall am ganeuon gwerth- fawr eu cenedloedd. Dechreuwyd yr Wyl trwy orymdaith pryd- ferth a golygus o orsaf y rheilffordd i hen Gastell y dre yna adeiladwyd y Lia Cineil (maen y genedl) o bum' rhan maen, tra y chwyfiai banerau y rhanbarthau yn yr awel. Clywyd son am undeb yr il Anglo-Saxon World"; ond prin y gellir ystyried fod y peth eto wedi dod i ffurf cyfarfyddiad os na ystyrir y ddwy Jubilee yn gyfryw. Nid oedd rhwysg milwrol yn undeb a chyfarfyddiad yr Oll-Geltiaid; nid oedd yna gleddyfau ond cleddyf heddwch a thros y cyfan taenai prydferthwch ei haden. Wrth agor y cyfarfod cyntaf, dywedai Arglwydd Castletown, o Upper Ossory, yr hwn sydd yn Wyddel pybyr, fod hen nod- wedd henafol y Celtiaid wedi cael ei ar- ddangos yn Nghymru, sef yr hen groesawiad calon a lletygarwch a nodweddai y cyff. Amcan y Gymanfa oedd dwyn y naill gen- edl i wybod pi beth oedd y llall yn ei wneuthur, a thrwv hyny ddod i gydweith- redu ac hefyd i estyn cynorthwy y naill i'r llall, fel ag y byddai, pe angen, Iwerddon, Cymru, Ucheldir Ysgotland, Llydaw ac Ynys Manaw yn erbyn y byd." Y rheswm na werthfawrogai rhai lenydd. yddiaeth v Celtiaid oadd, nas gallent ei darllen. Ond yr oedd ef yn sicr fod yn haws cael o hyd i Poet Laureate Cymreig nac un Seisnig. Siaradodd y Marquis de L'Estourbillion yn Llydawaeg, a chyfieithiwyd ei araeth mewn geiriau Cymreigaidd braf gan M. Jaffrennon, Llydawr arall. Cafwyd cyfarfodydd dyddorol ar bynciau cenedlaethol, megis mater yr iaith, diwyg a choelhanes, hen donau, ac ymgais i gael un iaith i'w harfer gan y pum' cenedl, ddyddiau Mercher a lau yn cael eu dilyn gan gyng- herdd pum' cenedl; ac ymweliadau a'r wlad oddiamgylch. Dyddorol neillduol oedd clywed rhai o'r pum' rhanbarth yn ymgolli yn nwysder teimlad hen gan "Gwlad fy Nhadau." Yr ysgrifenyddion oeddynt Mr T Gwynn Jones a Mr. Gwyneddon Davies.
Y " GENINEN EISTEDDFODOL."
Y GENINEN EISTEDDFODOL." Er's blynyddoedd lawer, bellach, y mae Eifionydd wedi gwnevd gwaith pwysig yn nglyn a'n man Eisteddfodau drwy gyhoeddi, mewn argraffiad arbenig o'r Geninen, rai o'r darnau barddonol a wobrwyir o bryd i bryd yn y cynulliadau hyn. Fel rheol, ni cha' neb ond yr awdwr a'r beirniad unrhyw fudd oddiwth y cynyrchion o'r dosbarth hwn, am fod mwyafrif yr Eisteddfodau yn troi yn fethiant arianol, neu, am fod y pwyllgorau ynglyn a hwy heb ronyn o barch tuagat lenyddiaeth i dalu unrhyw sylw o barth cy- hoeddi gwaith goreu yr wyl. Y mae llawer i ganig dlos wedi myn'd ar goll drwy esgeul- usdra y man bivyligorau ac y mae'r gwa- hanol awdlau a wobrwyir yn anaddas i new- yddiadur, neu gylchgrawn, fel na chaiff y bobl gyffredin y fantais oddarllen y gwaith a ddyfernir yn oreu. Oad, o dipyn i beth, y mae Eifionydd yn gwneyd y diffyg i fyny. Y mae'n casglu, y naill flwyddyn ar ol y Hall, amryw ddarnau i'w gosod yn ei gasgliad, ac wele'r rhifyn am Awst (eleni) ger eia bron yn awr. Beth ddywedwn am dano ? Y mae ei gynwys yn amrywiol. Cynwysa awdlau a phryddestau, englynion a chywyddau,—pa rai, ryw dro, fuont dan bwys a mesur y beirniad doeth. Anheg, feallai, a'r gwyr fuont yn eu clorianu ac yn eu cyhoeddi fel clasuron yr iaith neu yn werth gwobr yn yr Eisteddfod Genedlaethol," a brawddegau cyffelyb, fyddai i ni daflu ein llinyn mesur drostynt. Ond gellir dyweyd fod yma am- rywiol dalentau, yn ogystal ag amrywiol gyf- nodau, yn cael eu cynrychioli. Yn wir, ceir yma un dernyn a wobrwywyd yn 1861 yn cael goleu dydd am y waith gyntaf mewn dull safonol, tra y mae amryw yn cynrych- ioli talentau enwog rhyw chwarter canrif yn ol. Dechreuir gyda phryddest ar Orfoledd," yr hon a enillodd y gadair yn Nolgellau y Calan diweddaf. Er mai newydd ydyw, nid cynyrch y Bardd newydd mo honi; oher- wydd dilyna yr un hen gynllun ystrydebol o rigymu llawer heb ddyweyd fawr o ddim. Awdl fywiog ydyw yr awdl fuddugol ar Y Bugail yn Eisteddfod Dyffrynoedd yr Aled a'r Elwy y llynedd ac y mae pryddest cadair Glynderwen yn brawf fod yr awdwr yn fardd gwych. Am y mân ddarnau, y maent yn llu mawr gydag ami i berl tlws yn eu mysg. Dylai rhifyn yr Eisteddfod o'r cylchgrawn poblog- aidd hwn gael derbyniad parod gan ein beirdd ieuainc, oherwydd ca'nt bortread lied gywir ynddo o'r hyn a gydnabyddir gan ein beirniaid fel barddoniaeth. Y mae'n llawn gwerth y swllt a ofynir am dano.
[No title]
Mae tref Caerdydd yn enwog am ei ham- rywiaeth pobloedd. Rhaid i'r swyddogion cyhoeddus yno, nid yn unig ddeall Saesneg a Chymraeg, eithr, hefyd, rhyw ddwsin o ieithoedd y cyfandir agos. Nid rhvfedd fod rhai o Ryddfrydwyr prif dref y Deheudir yn siarad llawer am eu hysbryd" cosmo- politanaidd "-beth by nag yw hyny. Yn ol y rhagolygon diweddaraf, ni fydd Eisteddfod Rhyl yn llwyddiant arianol en- fawr. Y mae'r costau eisoes wedi rhedeg yn dra uchel, ac nid yw'r dref wedi rhoddi yn hael iawn tuagat y mudiad, fel, rhwng pob peth a'u gilydd, bydd eisieu cynulliadau mawr er gwneyd y pwyllgor yn ddigolled. 'Does ond llwyddiant yn aros Eisteddfod Aberpenar yn 1935. Y mae'r Brenin a Thywysogog Cymru wedi dyfod yn noddwyr i'r wyl; ac, ond cael nodded gwyr mawr fel hyn, daw ceiniogach y bobl gyffredin yn llu. Trefnir i gael Mabon yn un o arweinwyr Gwyl 1905, yn Aberpenar. Yn wir, nis gellid cael Eisteddfod yn y Sowth heb Mabon. Hawdd, feallai, fydd cael gwr o'r North i'w hudo i drefn am foment; ond, os am gael llawn hwyl drwy'r dydd, rhaid dibynu am gymorth Mabon. Dywed yr enwog F. C. Gould, fod gwyneb Mr. Lloyd-George yn rhy blaen i'r gwawd- arlunydd wneyd fawr o hono. Pe gwisgai haner spectol fel Chamberlain, neu roddi tro i'w fwstash fel y diweddar Randolph Churchill, gellid gwneyd defnydd priodol wedyn o'i hynodrwydd. F'alle ond gwell genym ni wyneb plaen, a chalon onest, na holl arbenigion yr arlunwyr hyn. Son am ddamweiniau a cholli bywyd sydd o lawer i for-fan yn Nghymru y dyddiau hyn, a'r Sul diweddaf boddodd dau frawd yn y Teifi wrth ymdrochi. Ar eu ffordd i'r Ysgol Sul yr oeddent, a chaed eu cyrph mewn trobwll yn mhen ychydig oriau. Parhau i ymledu y mae'r mudiad ynglyn. a'r Gwrthodiad Goddefol i Ddeddf Addysg, a hysbysir fod yn agos i ddwy fil o wysion wedi eu gwasgaru drwy Bryste, un o'r dyddiau diweddaf yma. 0 dipyn i beth, fe fydd yn rhaid eangu ein llysoedd er mwyn rhoi digon o le i'r deddf-dorwyr. Gwneir parotoadau helaeth gogyfer ag ymweliad Mr. Winston Churchill a Gogledd Cymru. Tua chanol mis Hydref, y mae wedi trefnu i anerch cynulliadau yn Nghaer- narfon, Llandudno a Rhyl.