Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
4 erthygl ar y dudalen hon
Cuddio Rhestr Erthyglau
4 erthygl ar y dudalen hon
CLEBER O'R CLWB.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
CLEBER O'R CLWB. [Gan yr Hen Shon.] Y GORLIFIAD Rhyddfrydol oedd pwnc penat yr aelodau yr wythnos hon. Yr oedd cynrych- iolwyr o bob sir yng Nghymru yn bresenol nos Fercher yn yr ymgom a gaed, ac 'roedd yn ddoniol i wrando arnynt yn adrodd eu helynt- ion ac yn egluro pa fodd yr ennillasant neu y'u gorchfygwyd—yn ol eu barnau gwleidyddol. Yr oedd y rhesymau yn gwahaniaethu bron ym mhob sir, ac 'roedd yn fath o amheuthyn i'w clywed ar ol darllen eglurhad yr ymgeiswyr aflwyddianus yn Lloegr, y rhai, yn ol y papyrau newydd, a hona.nt mai celwyddau y blaid wrth- wynebol oedd prif achos iddynt golli y sedd. Gofynwch i Dori aflwyddianus—ac mae eu rhif yn lleng—ac fe ddywed wrthych yn sionc mai celwyddau digywilydd y Radicaliaid oedd achos ei aflwyddiant; a phan gyfarfyddwch a Radical, wedi cael ei droi o'i sedd, neu wedi methu a chipio sedd mewn etholaeth gyfleus, dywed mai celwyddau haerllug y Toris oedd yr unig achos. OND y mae'n foddhad arbenig i ni, ar derfyn yr ornest, i ddeall fel hyn beth oedd y prif elfenau a droisant y fantol yn yr ymgyrch. Os yw'r naill blaid a'r Hall yn berffaith foddlawn mai i gelwydd yr wrthblaid y maent yn ddyledus am eu curfa, yna 'does dim am dani ond ceisio eu curo ar eu tir eu hunain pan ddaw'r cyfle nesaf. Y pwnc yw, pwy sydd i benderfynu ar adeg fel hyn beth sy'n wir a pheth sy'n gelwydd, oher- wydd y mae safon y naill blaid wleidyddol a'r llall yn eu gosod ar unwaith mewn gwahanol fyd, fel nas gellir penderfynu ar sylfaen o wir- ionedd ac anwiredd i ddechreu, a'r unig ffordd yw eu gadael i'w hymladd hi allan hyd yr eithaf. Dyna'r hanes am y miri et-holiadol yma o'r dechreu, a dyna fydd yr hanes tra y parhao y gyfundrefn bresenol mewn grym. BETH am danom ni yng Nghymru ? Yno y mae byd gwahanol i'r hyn a geir yn Llundain a siroedd Lloegr. Mae'r Cymro yn cymeryd ei wleidyddiaeth yn fwy difrifol, ac er mai capel ac eglwys yw'r safon, fel rheol, y mae'n rhaid addef fod a fyno deall a'r mater hefyd. Ceisia y Cymro ddod o hyd i'r prif faterion' a drinir gan ein harweinwyr, a phleidia y naill a'r llall yn ol eu dylanwad neu eu perthynas arbenig a ni fel cenedl. Yn yr ymgyrch bresenol rhoddid cymaint o fri ar Ddadgysylltiad ag a roed ar Ddiffyndollaeth,—Ymreolaeth i Gymru ag a roddid i Ymreolaeth yng ngwlad y Gwyddel. Mewn gair, y mae'r Cymro yn ddigon hunanol i gredu bellach fod ei bynciau ef yn llawn mor bwysig, os nad yn bwysicach, na'r materion a geisir eu fgwthio o bryd i bryd ar y Ty, yn ym- wneyd ond a rhanau ereill o'r Deyrnas yn unig. CWYNAI un o fechgyn sir Fon fod yr ysgolion presenol yn cael eu harfer i broselytio y plant o fod yn Doriaid uniawngred i fod yn fath o Sosialiaid digredo. Seiliai y ffaith ar yr hyn a welodd mewn ysgol. arbenig ar adeg y Nadolig diweddaf. Pan drodd i fewn i ysgol wledig synwyd ef pan welodd ar y blackboard ddarlun lied gywir o ben C.-B. a'r geiriau a ganlyn oddi- tano— FOTIWCH DROS C.-B., A CHWI A GEWCH DDADGYSYLLTIAD. Gyferbyn a hwn, ar y rhan arall o'r astell ddu, yr oedd darlun o Mr. Chamberlain wedi ei dynu ar gynllun y cartoonists cyffredin, ac odditano y geiriau hyn yn Saesneg- VOTE FOR CHAMBERLAIN, AND WE IN ANGLESEA WILL HAVE TO EAT HORSE FLESH. Yr oedd y peth mor anheg ac anwireddus yn ei olwg fel y protestiai mewn modd pendant yn erbyn troi'r ysgolion dyddiol yn fath o fagwrfeydd i gredoau'r capeli a'r man wleidyddwyr cul a frithent y wlad ar derfyn pob etholiad. Y PETHAU mwyaf anfoddhaol yn Nghymru adeg yr etholiad presennol oedd y gornestau tair onglog. Yn Merthyr yr oedd yn amlwg fod Mr. Keir Hardie wedi cael cryn ddylanwad ar y gweithwyr yno, ond yr oedd yn resyn gweled Cymro fel Mr. Radcliffe yn cael ei daflu allan a Scotyn a Sais-Gymro yn en ill y sedd. Pe bae Henry Richard yn dod 'nol yn awr byddai yn ddolur calon iddo weled ei hen etholaeth wedi syrthio mor isel. Feallai y ceir mwy o amser adeg yr etholiad nesaf er gosod y gwahanol ymgeiswyr a'u daliadau ger bron y werin. Y n yr ymgyrch ddiweddar yr unig esgusawd a ellir wneyd ar ran Merthyr yw na chafodd amser i adnabod Mr. Radcliffe.
A DASTARDLY ATTEMPT.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
A DASTARDLY ATTEMPT. An attempted outrage was discovered at the Assembly Rooms, Presteign, Radnorshire, where a Liberal meeting was announced to be held. Some time previous to the meeting the surveyor happened to go into the room, and, smelling n gas, made an examination, and found that holes had been bored in the gas pipes. Fortunately, the tap at the meter had been turned the wrong way, otherwise serious damage might have occurred, the object evidently being to fill the room with gas and cause a serious explosion. The urban district council have offered a substantial reward for the discovery of the perpetrators.
Advertising
Hysbysebu
Dyfynnu
Rhannu
E. He JONES, 179, Aldersgate St., E.C., and 41, Stroud Green Road, N. For a good Winter Overcoat give me a call before ordering elsewhere, from 35/- Cheviots. Lounge Suits from 42/- Guaranteed for hard wear. Well recommended, and your custom respectfully solicited. Ladies' Costumes from 2t guineas.
Am Gymry Llundain.
Newyddion
Dyfynnu
Rhannu
Y CYNGHERDD.—Unoamcanion y cyngherdd a roddid yn Jewin ar y noson oedd sicrhau arian er lleihau y ddyled, a da genym ddeall fod y mudiad wedi troi yn llwyddiant hefyd, oherwydd gwnaed elw pur sylweddol o'r cyfarfod. Canwyd yn wir effeithiol gan Miss Gwladys Roberts, Miss Amy Evans, Mri. Trefor Evans, ac Ivor Foster, a rhoddwyd derbyniad cynes i'r oil gan y dorf oedd wedi dod ynghyd. Y SIARAD. — Caed anerchiad fer gan ei Arglwyddiaeth, yn yr hon y cymhellai bawb i wneyd eu goreu tuag at leihau dyled y capel.' Ni wyddai o'r blaen, meddai, fod y fath nifer o addoldai Cymreig yn ein mysg, ac 'roedd yn amlwg ein bod yn parhau yn dra ffyddlon i'n haddysg foreuol ar ol ymsefydlu yn y brif ddinas. Yr oedd yn barod i wneyd unrhyw beth dros achosion Cymreig, a chan fod y He hwn o'r tu fewn i ffiniau'r ddinas yr oedd yn barod i gyd- synio a'r gwahoddiad i lywyddu yn y cyfarfod. Diolchwyd i'r Arglwydd Faer mewn geiriau- caredig gan y Parchn. P. Hughes Griffiths, Charing Cross R. O. Williams, Holloway; a J. E. Davies, M.A., Jewin. Y TABERNACL.—Dadleu fu gwaith Cymdeith- asau'r Tabernacl Cymraeg yrwythnos hon. Nos Sadwrn diweddaf caed noson o siarad gan y merched ar ragoriaethau "Llyfrau neu Gyfeillion er Ffurfio Cymeriad." Pleidiai Miss Walters yn gadarn dros Lyfrau, ac 'roedd Miss J. Davies mor gryf a hynny ar ran Cyfeillion. Cefnogwyd y ddwy gan bleidwyr selog, a chymaint oedd y brwdfrydedd fel y tybiem ein bod ar lawr y Senedd. Wedi ymranu ar derfyn dadl ragorol caed mai cyfeillion oedd mewn ffafr gan y bobl ieuainc. Y nos Fercher dilynol bu'r Gymdeithas Ddirwestol ar ymweliad a Charing Cross yn dadleu yn galed ar bwnc dirwestol. Yn sicr y mae pobl y Tabernacl yn dod yn siaradwyr glew. LLONNI'R PLANT.—Nos Sadwrn cyn y diw- eddaf caed noson hwyliog yn nghwmni'r plant yn ysgoldy'r Tabernacl, King's Cross. Llywyddid gan y gweinidog, Elfed, a phrif amcan y cwrdd oedd cyflwyno anrhegion blynyddol i'r plant a fynychant yr Ysgol Sul yno. Fel y soniwyd dro yn ol gadawodd un o hen aelodau yr eglwys gymunrodd arbenig at yr amcan, ac ar ddechreu pob blwyddyn gofelir am nifer o lyfrau a theganau i'r ysgolheigion, a'r flwyddyn eleni yr oedd y nifer mor lluosog ag erioed. Yr oedd y plant wedi eu parotoi i ganu ac adrodd mewn modd deheuig gan yr arolygwr, Mr. Emlyn James, yn cael ei gynorthwyo gan Misses Towena Thomas ac Annie Roberts, Highbury, a chyn cael eu rhoddion aethant drwy raglen faith o ddarnau deniadol. Ar y terfyn diolchwyd iddynt gan y gweinidog, yr hwn hefyd a'u hanogai i ofalu am ragor o ddarnau Cymraeg erbyn y flwyddyn nesaf. BARRETT'S GROVE.—Ynglyn ag Ysgol Sul y lie uchod cafwyd cyfarfod brwdfrydig nos Iau cyn y diweddaf. Bob blwyddyn edrycha'r plant ymlaen at y treat roir iddynt gan Mrs. Williams, Allen Road, ac nid oedd dim yn eisieu yn y te ddarparwyd ar gyfer ffyddloniaid yr Ysgol Sul. Ar ol y te cafwyd cyfarfod o ganu ac adrodd, a chystadleuon mewn darllen a chanu, a bu'r plant yn rhoi difyrwch ac adeilad- aeth i bawb oedd yno. Yn ychwanegol at y te rhoddwyd hefyd, fel arfer, lyfrau gwerthfawr yn wobrau i'r plant am eu ffyddlondeb i'r Ysgol Sul-rhodd yr un chwaer haelionus. DYMUNIR arnom alw sylw Cymry Llundain at gyngherdd cenedlaethol a gynhelir yn Heol- y-Castell nos Sadwrn, Chwefror 24ain. Mae cerddorion poblogaidd wedi eu sicrhau, a dis- gwylir y bydd amryw o arweinwyr y genedl yn bresenol. Cadeirydd, Y Gwir Anrhydeddus D. Lloyd George, A.S. CHARING CROSS ROAD.-Nos Fercher, Ion. iyeg, cynhaliwyd y cyfarfod adloniadol cyntaf am y flwyddyn hon yn y lie uchod o dan nawdd y Gymdeithas Ddirwestol. Daeth nifer liosog ynghyd i fwynhau y rhaglen ardderchog oedd wedi cael ei threfnu ar gyfer y noswaith. Yr oedd yn hawdd gweled wrth y gwynebau llawen fod pawb wrth eu bodd ac yn mwynhau eu hunain. Trueni na fuasai Ilawer mwy o gyfar- fodydd o'r fath er mwyn rhoi cyfleusdra i Gymry ieuainc Llundain i fwynhau eu hunain ac i adnabod eu gilydd yn well. Cymerwyd rhan gan y personau canlynol :—Unawd ar y berdoneg, Miss Mary James caneuon gan Miss Nellie Edwards, Mr. David Jones (Llew Caron), Mr. J. Davies; 'cello a violin solos, Mr. David Parry; adroddiadau, Miss Fulcher cyfeilyddes, Miss Bessie Jones. Cymerodd pawb at eu rhan yn ardderchog, ac o dan lywyddiaeth Mr. Benjamin Evans trodd y cyfarfod allan yn llwyddianus iawn. Ar y diwedd cafodd pawb eu digoni o ddanteithion oedd wedi cael eu darparu ac yn rhoddedig gan Mr. a Mrs. D. James, William Street, N.W. Terfynwyd y cyfarfod trwy ganu Hen Wlad fy Nhaclau," Miss Pierce yn arwain yn y canu.—R. THE London and North Western Railway Company announce that they have just issued three new sets of post cards—No. 34, Mis- cellaneous Views; No. 35, Motor Vehicles and No. 36, Views in North Wales—and as these are nicely printed, collectors and others will be after them with avidity, more especially as they are all produced in England by British workmen. The price is the same as formerly, viz., 2d. per packet of six different cards, and as the "Coat of Arms of the Company has been transferred from the "picture" to the "address" side, their value from an artistic point of view is enhanced.