Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
12 erthygl ar y dudalen hon
MOODY A SANKEY YN LLUNDAID.
MOODY A SANKEY YN LLUNDAID. Y mae y ddau Efengylydd uchod wedi cynhyrfu yr holl deyrnas. Y mae eu gweinidogaeth wedi effeithio ar yr holl wlad, fel gweinidogaeth Elias, Eliseus, loan Fedyddiwr, Crist a'i apostolion, a gellir dweyd, fel gweinidogaeth Knox, Luther, Calvin, Zuinglius, WJiifc- -field, Wesley, Rowlands, Harris, a Spurgeon. Dywed y dynion beiddgar hyny a elwir Our London Correspondents mai pwnc siarad pawb o bob gradd ac yn mhob man yn Llundain, yw gwein- idogaeth Moody a Sankey. Yr oedd trigolion "Jerusalem a Loll Judea, a'r holl wlad o amgylch yr Iorddonen, yn myned allan at loan yn niffaethwch Judea," i wrandaw arno yn llefain Parotowch ffordd yr Ar- glwydd, gwnewch yn uniawn ei lwybr- au ef. Yr hwn sydd yn dyfod ar fy ol i sydd gryfach na myfi, yr hwn nid wyf deilwng i ddatod carai ei esgidiau. Oen Duw yr hwn sydd yn tynu ymaith ibechodau y byd. Rhaid iddo ef gy- jiyddu, ag i minau leihau." Gweinidogaeth yr un ffunud o ran mater, ysbryd, amcan, a symledd, yw gweinidogaeth Moody a Sankey, a gweinidogaeth loan, Crist, a'i apostol- ion, a holl ddiwygwyr pob oes. A dyma yr unig weinidogaeth, y gwel y nef- oedd yn dda gynhyrfu y byd i waelod ,ei galon, trwyddi. Nis gellir rhoddi eyfrif am lwyddiant mawr y cenhadan Americanaidd ar sail dim sydd yn fawr, yn ddylanwadol, yn mhlith dyn- ion y byd. Nid oes titl colegaidd yn hongian wrth enw un o honynt. Nid ydynt yn foneddigion uchel mewn gwaedoliaeth na chyfoeth. Nid oes ganddynt balasau gorwych, na cher- bydau ysblenydd, na gweision mewn gosgordd-wisgoedd barwnol. Nid oes ganddynt ddim o'r addurniadau diw- eddaraf, ar ba rai y mae canoedd o bregethwyr wedi ynfydu, fel y pethau mwyaf cynorthwyol i ddylanwad yr efengyl, o ddysg, o athroniaeth, o ddoniau areithyddol, o gefnogaetb cyf- oeth, a phoblogrwydd ar gefn swn heb feddwl, gwirionedd, gwreiddioldeb, nac egwyddor. Dynion syml yw Moody a Sankey, heb fod yn feistriaid ar hyd yn nod yr English Grammar-, ond wedi derby n nerth o'r nef trwy bregethu Crist yn Geidwad i'r byd, i fod yn feistriaid ar deimladau a phenderfyniadau llond gwlad o ddynion mewn dwy flynedd. Y mae London Correspondent y South Wales Daily News' wedi dangos ei baganiaeth anffyddol yr wythnos ddiweddaf yn ei sylwadau ar anerch- iadau Moody yn Llundain. Dywedodd yr hurtyn tywyll Mr. Moody, like Mr. Spurgeon, is not particular what figure or trope he lays hold of for his pur- pose. Last night he told the people I God used a worm to thrash a mount- ain.' This is not refined. Mr. Mathew Arnold would find neither sweetness nor light in it." Y mae y gydmariaeth yn mha un nis gallai yr anffyddiwr Mathew Arnold, lla'i ddisgybl, yn y South Wales Daily News, un o staff y papyr hwnw, gael na "melusder na goleuni ynddo, i'w gweled yn yr unfed benod a deugain o lyfr prophwydoliaeth Esay, yn y Beibl, yr hyn ni wyddai dyn sydd yn astudio llyfrau anffyddol, fel rhai Colenso a 'Mathew Arnold, yn fwy o lawer na'r Beibl. Nid Moody na Spurgeon, wiaaeth y gydmariaeth, ond yr anfeidrol ddoeth Dduw, yn ngenau y prophwyd. Rhodd- odd Esay hi megys y cynhyrfwyd- ef gan yr Ysbryd Glan." A bu Moody yn ffyddlon fel gwas i Dduw trwy bregethu y gair a chalonogi ei wran- dawyr a'r geiriau a ddysgir yn y bro- phwydoliaeth. Ni feddyliodd holl gyfieithwyr dysgedig y Beibl, i dros ganto wahanol ieithoedd y byd, eu bod hwy yn gwarthruddo eudysg wrth osod y gydmariaeth nchod yn ffyddlon yn eu eyfieithiadau. Y mae miloedd fel y Salmydd, wedi earych ar y gyd- mariaeth hon, a'i chyffelyb, fel yn felusach na'r diliau mel, a nnvy o oleuni gan myrddiwn o weithinu ynddi, nac yn holl weithiau dychymygol atli- ronwyr beilchion y byd. Nid rhyfedd fod anffyddwyr, gelynion Duw a'i air, yn methu cael melusder na goleuni yn ngeiriau y Beibl. Hynod fel y mae gelynion Duw, fel Herod a Philat, yn myned at eugilydd pan yn gwrthwynebu Crist a'i air. Y mae y Pabydd balch, Cardinal Cullen, wedi condemnio Moody a Sankey am nad ydynt yn dyrchafu seremoniau dynol uwchlaw pregethn Crist yn Geidwad i bechadur. Ac y mae y Church Herald, papyr y Defodwyr Pabyddol, yn uno a'r papyr anffyddol a gamenwir The Christian TVorld, yr hwn sydd yn proffesu ei fod yn bleid- iol i grefydd, i daflu sarhad ar weith- rediadau Efengyfaidd Moody a Sankey. Ond ni buasai prawf fod eu gweinid- ogaeth o Dduw pe buasai Pabyddion ac anffyddwyr proffesedig yn ei chy- meradwyo. Am nad ydych o'r byd y mae y byd yn eich casau clrwi," meddai Crist wrth ei ddysgyblion. Ac nid oes neb yn fwy gelynol i weinidog- aeth yr efengyl yn ei symledd, a'i hamean i ddwyn pechaduriaid at Grist, na swyddogion eglwysig, ac eglwysi, y rhai sydd wedi gorlwytlio eu crefydd, fel y Phariseaid, a bydolrwydd. Ond er yr holl bethau hyn, y mae miloedd ar filoedd yn ymgasglu i wrandaw Moody a Sankey. Ac y mae papyrau newyddion mwyaf dylanwadol y deyrnas yn rhoddi hanes manwl a ffafriol iawn am danynt o hyd. Mae sylwadau rhai erthyglau yn y papyrau hyn yn profi fod eu hysgrifenwyr yn deal] yr efengyl yn eu hysbryd a'i ham- can. Y mae yr ysgrifenydd yn y Daily News, Llundain, wedi dangos o'r de- chreu ei fod yn cymeryd llawer o ddy- ddordeb i roddi y manylion mwyaf tarawiadol a chynhyrfus yn nghylch Moody a Sankey, a'r hyn a ddywedant ac a ganant. Y mae oddeutu 18,000 wedi bod yn eu gwrandaw yn Liundain eisioes, a miloedd ambell noson yn gorfod troi ffwrdd o eisiau lie yn yr Agricultural Hall. Y mae gweinidogion o bob enwad, a boneddigion o bob gradd, aelodau y senedd, arglwyddi, yr Ar- glwydd Ganghellydd, ac ereill yn tyru i'w gwrandaw. Yr oedd penaethiaid yr luddewon yn myned i wrandaw loan a Christ. Hyderwn y bydd y ddau efengylydd yn fendith i filoedd.
DAMWAIN DDYCHRYNLLYD.
DAMWAIN DDYCHRYNLLYD. Prydnawn dydd Mawrth diweddaf, pan yr oedd Thomas Bradley, yr hwn a ofalai am y peirianau yn ngweithiau eang Hunter a'i Feibion, Sheffield, yn siarad a'i wraig, yr hon oedd wedi galw ar neges ato, dychymygodd y gwr fod angen rhoddi olew ar ran o'r peirianau, a gadawodd ei wraig yn ddisymwth er gwneud hyny. Modd bynag, cydiodd olw; n ya ei ddilad, a throwyd ef oddi- amgylch drachefn a thrachefn, nes yr oedd wedi ei anafu a'i ddryllio yn ddychrynllyd, a hyny o flaen llygaid ei wraig. Yr oedd wedi ei ladd cyn y gallwyd atal y peirianau. Rhuthrodd y fenyw, druan, o'r golwg, gan ysgrech- ain yn wallgofus.
[No title]
YN canlyn esiampl Prydain, y mae Senate Itali wedi pasio adran ar fod i ddienyddiadau o hyn allan gael eu cyf- lawni o fewn muriau y carcharau.
DAMWAIN ANG-EUOL YN ABERTEIFI.
DAMWAIN ANG-EUOL YN ABERTEIFI. DYDD Mawrth diweddaf, pan yr oedd Mr. David Davies, Royal Oak, yn marchog ar gefn ceffyl ysbrydol per- thynol i Mr. Thomas Davies, cynrowyd yr anifail gan gerbyd arddangosiadol y sheriff. Cododd y ceffyl ar ei goesau ol, a syrthiodd ar ei farchog, yr hwn a laddwyd yn y man.
Y CLOIAD ALLAN.
Y CLOIAD ALLAN. LLYTHYR ARALL ARGLWYDD ABERDAR. SYR,— Oddiwrth y brysgenad sydd newydd fy nghyrhaedd oddiwrth Mr. Halliday, ofnwyf fod fy Ifythyr olaf wedi cael ei gamesbonio mewn modd pwysig. Dyuumwyf, felly, ddatgaii, wrth gynyg fy awgrymiadau am y cynUuji i wireddu tystioliaethau Undeb y Meistri pa bryd bynag y mae gostyngiad yn debygpl, fy mod yn gweithredu yn hollol aimibynol ar gymdeithasfa y meistri, ac heb unrhyw gydymgynghor- iad nac awdurdod oddiwrth y corff hwnw. Nid wyf erioed wedi dal un- rhyw gydymgynghoriad a hwy, yn uniongyrchol nac yn aumiongyrchol, er, o gwrs, fod fy adnabyddiaeth ber- sonol o llawer o'r meistri wedi rhoddi cyfleusdra i mi yn fynych i ym- ddyddall am faterion cysylltiedig- a'r strike. Ond yr wyf wedi sylwi, er fod Cymdeithasfa y Meistri wedi gomedd rhoddi i fyny i gynygiadau y gweith- wyr mewn cysylltiad a ffurfio Bwrdd Cyfiafareddol neu Gymodol, ac er na ddarfu iddynt fabwysiadu yr awgrym- iadau a roddais yn Abertawe, y dylent wneud adroddiad casgledig, yn rhoddi yr hysbysiaeth gofynedig o barthed gostyngiad pris, y maent bob amser yn proffesu eu parodrwydd o roddi pob hysbysrwydd rhesymol, ac yn tystio eu bod bob amser -wedi rhoddi y cyfryw. Cafodd hyn ei iyadu gan y gweithwyr. Y pwnc, gan hyny, oedd, pa fodd y gellid rhoddi y cyfryw hysbysrwydd er boddlonrwydd y gweithwyr heb effeithio yn niweidiol ar fuddianau y meistri. Cynygiais un cynllun yn fy llythyr ar y 3ydd o Fawrth, ond pasiwyd ef heibio mewn dystawrwydd gan Mr. Halliday, a chan y cyfarfodydd ereill a gynaliwyd yn y gwahanol gymydogaethau sydd yn awr yn dyoddef. N id ydwyf wedi derbyn un awgrymiad pa un a fyddai yndderbyniol gan y gweithwyr ai peidio, ac felly nis gallwn ei gynyg i Gym- deithasfa y Meistri heb lawn sicrwydd ei fod yn cael ei dderbyn gan y gweith- wyr. Dyfod o hyd i'r cyfryw sicrwydd sydd waith anhawdd y mae yn rhaid addef. Gallai Mr. Halliday, feallai, gael ei gymeryd fel yn siarad syniadau y rhai sydd yn perthyn i'r Undeb ond dywedirwrthyf nad oes un rhan o dair yn perthyn i'r Undeb. Byddai y eyf- ryw sicrwydd felly yn anfoddhaol, ac ni fynwn, er dim, fod yn gyfrwng i wneud unrhyw gynygiad i Undeb y Meistri, yr hwn, feallai, wedi hyny a wrth- wynebid gan ddosran helacth o'r gweith- wyr, ac yr ydwyf yn sicr na fyddai i'r Undeb gymeryd sylw o unrhyw gynyg- iad na fyddai yn amlwg ei fod wedi dyfod oddiwrth y rhan amJaf o'r gweith- wyr. Y mae yr achos felly yn sefyll fel hynFe omeddodd y gweithwyr dderbyn y gostyngiad o 10 y cant heb hysbysrwydd manylaeh o'i gyfreith- londeb. Ar fy nghyfrifoldeb fy hun, heb unrhyw ddealltwriaeth a'r undeb, ceisiais oddiwrth wahanol feistri yr hysbysiaeth o barthed i'r pris, a ym- ddangosai i mi i fod yn foddhaol i bawb dynion rhesymol. Ond gomeddodd y dynion weithio er hyny, heb ryw ddealldv/riaeth fuddhaol a rhwyiaedig am y dyfodol. Yn gweithredu drachefn heb ym- gynghori a gweitbiwT na meistr, yr ydwyf wedi awgrymu eynllun, yr hwn, heb daflu o'r neillduUnrhyw un arall a fyddo yn effeithio], a aliai fod yn dder- byniol i'r gweithwyr a'r meistri, ac yr ydwyf wedi cynyg, ar dderbyniad sicr- rwydd digonol \Iii dderbyniad gan y dynion, ei gynyg i'r meistri. o gwrs, gall y dynion wrthod fy nghynllnn a'm ymyriad. Os felly, gwnsaf fy ymgrymiad, ac ymneillduaf. Yr eiddoch, ABERDAR.
. Y LOCK-OUT.
Y LOCK-OUT. Y isae yn awr un wytbnos ar ddeg er pan ddechreuodd yr annealldwriaeth presenol rhwng meistri a gweithwyr yn ein cymydogaethau, a gallwn dystio fod y tlodi a'r caledi yn wythnosol gynyeldu yn ein plith. Y mae yn awr ganoedd o deuluoedd na wyddant pa le mae troi am damaid, a miloedd o blant a gwragedd diniwed yn gwybod beth ydyw byw ar rhy fach o fara benny ddiol. Un diwri-iod, clywir gwaedd fawr fod teulu yn y lie a'r lie ar newynu, a bydd pawb ar eu goreu yn gwneud yr hyn a allant i'w hachub. Y mae nifer y rhai a gavdotant yn lleng, ae y mae y rhai oedd yn arferol o gyfranu yn cael fod eu hadnoddau erbyn hyn yu darfod, ac nad allant roddi llawer yn hwy. Y mae ein cyteillion y Saeson yn dechreu cyfranu yn haelfrydig. Deallwn fod y symiau caulynol wedi eu derbyn gan Mr. David Moulson, Trysorydd Undeb Cenedl- aethol y Mwnwyr, er eu trosglwyddo I, i'r dyoddefwyr yn Neheudir Cymru. Derbynir yr holl symiau mewn diwr- nod neu ddau :—Uudeb y Mwnwyr yn swydd Durham, £ 1,006; yn Ashton, £ 60; yn Cleveland, £50; yn North- umberland, 1300 yn Derby aNoting- baiii, Sl 16 yn Fife a Clackmannan, £ 100 yn Haywood, XIOO; yn South Yorkshire a swydd Derby, £500; yn West Yorkshire, £70. Y cyfanswm yn £2303, ac y mae yn obeithiol y daw yn agos.yr un swm yn wythnosol. Deallwn fod ein cyfeillion yr anun- debwyr yn Cwm Rhondda yn dechreu ymsymud mewn cysylltiad a chynygiad Mr. Bruce, ac y mae lluaws yn go- beithio na adawa y cyfeillion hyn y gwaith da nes ei orphen, gan eu bod zD wedi dechreu. Yr ydym yn cael ar awdurdod dda fod lluaw8 o'n glofeydd sydd wedi bod yn sefyll, mewn sefyllfa drueuus rhai o honynt a chanoedd o dynelli o gwympiadau ynddynt, fel pe yr agor- ent yr wythnos nesaf, na ddeuai ond ychydig o lo allan o honynt amfisoedd. — -4
LLOFRUDDIAETH YN¡ DEPTFORD.
LLOFRUDDIAETH YN DEPTFORD. Y MAE un John Redwood, pensioner llyngesol, 70 oed mlwydd, wedi cael ei gymeryd i fyny dan y cyhuddiad o lofruddio yn wirfoddol blentyn dwy flwycld oed, yr hwn oedd blentyn anghyfreithlon i'w ferch. Y mae y carcharor yn byw mewn ty bychan yn Deptford gyda'i wraig, eu merch, a dau blentyn anghyfreithlon. Y mae y ferch yn marw o'r darfodedigaeth, a'r oil o'r teulu mewn sefyllla isel. Dydcl Llun diweddaf, aeth y wraig allan ar neges, a phan ar ei ffordd gartref cyf- arfyddwyd a hi gau y carcharor, yr hwn a ddywedodd wrthi ei fod wedi llof- ruddio y bachgen. Cafwyd y bachgen a'i ben bron wedi ei wahanu oddiwrth ei gorff. I
[No title]
YN Sesiwn Caernarfon, dydd Mawrth diweddaf, dedfrydwyd Henry Jones, mwnwr, i 15 mlynedd o alltudiaeth peuyoiol am gicio i fkrwolaeth ei dad- yn-nghyfraith, yr hwn oedd yn 77 oed.
[No title]
MARWOLAETHAU TRWY DAN. Nos Lun diweddaf, rhoddwyd melin ar dan yn Oldham trwy syrthiad lamp. Cafodd plentyn oedd yn yr ,ic adeiiad ar y pryd ei losgi i farwolaeth. Bernir fod y golled 3-11 £ 10,000. Yr un noson yn Carlisle. torodd tan allan yn ystorfa peiriandy Rheilffordd y North British. Llosgodd un dyn i farwolaeth.
ETHOLIAD BWRDD YSGOL CLYDACH.
ETHOLIAD BWRDD YSGOL CLYDACH. Cymerodd etholiad Bwrdd Ysgol Clydach le dydd Llun, diweddaf, a chawn fed y canlyniad fel y canlyn :— H. N. Miers (E.), 353 A. Gilbertson (E.), 334; J. B. Jones (B.), 326; H. Jo!m (U.), 325 Parch. E. Owen (A.), 321; Thomas Jones (contractor), 64 John Jones (groeer), 58 J. R. Jen- kins (govuehiN-yliwi- y glowyr), 56. Y pump cyntaf a etholwyd.
ETHOLIAD BWRDD IECHYD ABERDAR.
ETHOLIAD BWRDD IECHYD ABERDAR. MEWN cyfarfod lluosog a dylanwadol o drethdalwyr a gynaliwyd yn y Lamb & Flag, Aberaman, Mawrth yr 8fed, 1875, i ystyried pwy a gynortliwyent yn etholiad nesaf y Bwrdd uchod, penderfynwyd yn unfrydol i ai f m am Mr. E. Lloyd, draper, yn nghyda chais iddo sefyll yn ymgeisydd, am Ward No. 3. Ar ol gweled y teimlad cryf oedd yn y cyfarfod o'i blaid, cydsyn- iodd a'r cais. Yr oedd y cyfarfod yn cael ei gynrychioli gan ddynion o bob dosbarth, -All-. Bucknell yn y gadair. Siaradwyd yn wresog dros Mr. Lloyd gan y Parch. M. Phillips, Dr. Dyer, I Mri. John Rees, Co-operative Stores Hywel Cynon, John Bateman, Daniel Jones, Daniel Davies, ac amryw eraill. Penderfynwyd yn unfrydol i arfer pob moddion cyfreithlon i sicrhau ei ddy- ehweliad dros Ward No. 3 yn etholiad nesaf Bwrdd Ieehyd Aberdar.
Advertising
ETHOLIAD BWRDD IECHYlT LLEOL ABERDAR. At Etholwyr Ward No.2. GYDETHOLWYR,—Ar geis arbenig nifer fawr o Drethdalwyr Ward No. 2, yr wyf yn caniatau i mi gael fy enwi am sedd yn y Bwrdd lechyd Lleol. Os anrhydeddir fi a'ch yinddiried- aeth, cymeraf fy sedd ar y Bwrdd fel aelod annibynol, gan ddal fy hun yn gydgyfrifol a'r aelodau ereill am waith j Bwrdd Ni fydd i mi ymostwng i benrlieolaeth na thra-awdurdod. Per- sonou a phleidiau a ddiystyraf, a phob amser siaradaf a gweithredaf yn ol fy ngoreufarn fy hun. Nid yw y dydd yn mhell pan y bydd rhaid ystyried cwestiynau pwysig. Y mae cyfundrefn y ddihysbyddiaeth cy- ffredinol yn angenrheidiol er ieehyd a, ._0 chysur pob dosbarth o'r preswj'lvfyr j y mae angen gwella a goleuo ystryd- oedd y cefn, a bydd raid gorphen y dwfr-weithiau ydynt yn awr yn cael eu hadeiladu, fid ag i gyfarfod angen- rheidiau pob trigianydd. Y cyfryw o'r ymgymeriadau hyn ag a ddichont ddyfod ger bron y bwrdd yn ystod tymhor ty swyddogaeth, ymegniaf i'w gweled yn cael eu cario allan yn y moid perffeithiaf, ac ar y draul leiaf sydd yn ddichonadwy. 1 Tra yn gweltnredu lEi gwareheldwad dros fuddianau yr holl blwyf, bydd i mi ei hystyried yn ddyledswydd arbenig arnaf i wylio dros anhebgorion y Ward a gynrychiolaf, a'u gwasgu at sylw y Bwrdd a phob amser byddaf yn barod i wrando ar awgrymiadau fy etholwyr a'u cynrycliioli yn ffyddlon. Gan ymorphwys yn hyderus ar eich ffafr a'cii cefaogaeth, Ydwyf, foneddigesau a boneddigion^ Eich ufydd was, EYAN THOFA I