Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
8 erthygl ar y dudalen hon
CYMANFA GERDDOROL GYNULLEIDFAOL.
CYMANFA GERDDOROL GYNULLEIDFAOL. TN ystod y misoedd diweddaraf hyn, y mae eglwysi a chynulleidfaoedd sir For- ganwg wedi bod a'u holl egni yn ymbaro- toi ar gyfer ymweliad y Parch. John Roberts (Ieuan Gwyllt,) ar gais y cyfar- fod misol, i'r dyben o wneud ymchwil- iad yn y sir, sefyllfa caniadaeth y cysegr, ac i anog yr eglwysi i weithgarwch ac egniad gyda'r rhan hon o'r addoliad cre- fyddol, Y llwybr a gymerwyd at hyny oedd i bob dosbarth o'r cyfarfodydd dau fisol i gymeryd y pwnc at ei ystyriaeth. Penderfynwyd cynal Oymanfa Dosbarth Hirwaun yn nghapel y Methodistiaid ar Hirwaun. dydd Mercher, yr 21ain o Ebrill, 1875, a mawr oedd y dysgwyliad am dano. Dechreuwyd y cyfarfod cyn- taf am ddau o'r gloch, gan y Parch. D. Davies, Risca. Yna etholwyd Mr. W. Morgan, (Bardd,) Bethania, Aberdar, i'r gadair, ac wedi anerchiad byr ac i bwr- pas ar natur y cyfarfod, galwodd ar Mr. Roberts at ei waith. Cyn dechreu canu, rhoddodd ychydig gyfarwyddiadau i'r cantorion er hwylysu gwaith y dydd, ac iddynt hwy ei ddeall symudiadau yntau. Canwyd Llangoedmor i ddechreu, ac wedi canu, rhoddodd anogaeth i'r cantor- ion i fwy o ymroddiad ac egni gyda'r rhan bwysig hon o'r addoliad. Canu Erfyniad a Psalm 23. Yna dywed- odd" da iawn wedi canu hon, a sylw- odd y dylid dwyn y Salmau i fwy o ym- arferiad yn ein cynulleidfaoedd, am ei bod yn hen arferiad, ac y mae genym hanes ysgrythyrol ar hyny. Canu"Beu- lah." Yna anerchwyd y dorf gan y Parch. Thomas Rowlands, Carmel. Canu Leipsic a'r Ddafad Golledig." Yr oedd rhyw annealldwriaeth yn bodoli rhwng y cantorion a'r arweinydd yn nghylch curiad amser y don olaf. Canu Lledrod." Dywedai yr arweinydd ei fod yn ddiolchgar iawn am y caniad hwn-yr oedd yno nerth i'w deimlo., Hefyd, sylwodd mai nid fel rhyw gy- ngherdd yw y cyfarfodydd hyn, ond cy- farfodydd crefyddol, man ag y dylem gael addoli ynddynt. Nid oes modd canu heb gael ysbryd Duw at y gwaith. Hefyd, sylwaf fod caniadaeth yn sefyll yn uwch yn y sir hon na'r un lanerch yn Nghymru, ie, a Phrydain hefyd, a bod Duw yn dysgwyl llawer oddiwrthym. Canu Dinbych." Canwyd y rhai hyn yn dda iawn. Dybenwyd y cyfarfod trwy weddi. Yr oedd y cyfeillion a'r Tbrodyr yn y lie wedi parotoi te yn yr Ysgoldy Brytanaidd ar gyfer yr ysgolion, a da genyf, yn nglyn ac amryw ereill, ddwyn tystiolaeth uchel iddo.
Y Cyfarfod' Hwyrol.
Y Cyfarfod' Hwyrol. Dechreuwyd y cyfarfod hwn am haner awr wedi chwech gan y Parch. Thomas Rowlands, Carmel. Yna ail gymerwyd y gadair gan Mr. Morgans, yr hwn, wedi ychydig eiriau, a alwodd ar Mr. Roberts at ei waith ar unwaith. Canu Mor- ganwg." Dywedai fod graddau mawr o fywyd i'w ganfod yn nghaniad y don hon, ac yr oedd yn diolch am hyny. Canu "Dolgellau" a Psalm 48. Gwnaeth ychydig sylwadau rhagorol ar ganu Salmau. Canu St. John a'r Hen Ranes." Canu da iawn ar y rhai hyn. Anerchiad gan y Parch. Richard Mor- gan, Llwydcoed. Dywedodd y carai weled fwy o ganu yn ein gwasanaeth crefyddol. Sylwai y llywydd ei fod yn caru y cyfarfodydd g weddi am fod mwy o ganu ynddynt. Canu St. Michael" ac anthem Arglwydd chwiliaist." Caf- wyd datganiad rhagorol ar y rhai hyn, ac mewn ysbryd a theimlad da iawn. Canu Bohemia a Psalm 1. Cafwyd anerchiad rhagorol eto. Canu Llan- gristiolus," "Abertawe," a "Iesu o Nazareth." Cafwyd canu ardderchog ar y tonau hyn. Yr oedd rhyw naws nefol- aidd i'w deimlo. Yr oedd Mr. Roberts wrth ei fodd erbyn hyn, ac yn hiraethu am na allem fod gyda'n gilydd am awr arall. Rhoddodd anogaeth a chymerad- wyaeth uchel i'r cantorion i fyned rhag eu blaen at berffeithrwydd, heb anghofio hefyd gyda golwg ar fyned i ysbryd yr hyn a genid. CLUDYDD.
BRITON FERRY.
BRITON FERRY. NID yn ami y mae hanes y lie uchod yn ymddangos ar dudalenau y DARIAN. Gorwedd y lie hwn rhwng Nedd ac Afan, ac y mae Nedd yn rhedeg heibio, gan olchi traed y lIe ac yn suo ei melus gerdd, ac yn gweini i wreng a bonedd yn ddiwahaniaeth; ac y mae eynydd y lie yn fawr iawn-tua saith mil o drig- olion. Ond i gael myned at y testyn, ni a roddwn hanes y lie yn gyflawn eto ar faes y DAMAN. Y mae yn y lie hwn waith a elwir Glofa y Graig, ac y mae yr egwyddor sydd wedi ymddangos yn y perchenog, yn hawlio sylw darllenwyr y DABIAK". Y mae glowyr y gwaith hwn wedi bod yn gweithio ar yr hen bris, yn 01 dullwedd adran Castellnedd, hyd ddydd Sadwrn y 19eg o'r mis presenol, a phan yn derbyn eu tal am eu llafur fe hysbyswyd eu bod i ddechreu y dydd Llun canlynol ar y gostyngiad o ddau swllt yn y bunt, heb na rhybudd na dim o'r cyfryw; ac fe wel y darllenwyr ar unwaith fod gormes wedi cyrhaedd ei eithafnod yn y gwaith anfarwol hwn; ac y mae rhai sydd yn gweithio yma yn Undebwyr gwirioneddol, ond y mae y boneddwr hwn wedi meddwl am gael anundebwyr i weithio yn y gwaith hwn. Dyna hen syniad diegwyddor—yabryd yr hen oruchwyliaeth yn gwneud ei ym- ddangosiad; ond y mae yn ormod o'r dydd bellach-y mae haul Undeb yn rhy uehel yn adran Castellnedd i'r hen 18- tranciau hyn i ddyfod i weithrediad. GWILDI DDU O'R LLAX.
YR EISTEDDFODAU.
YR EISTEDDFODAU. DRWG iawn genym ddeall fod pwyllgor Eisteddfod Iforaidd Aberdar wedi gorfod gohirio ei dyddiad yn mhellach o dan yr amgylchiadau cymylog a thorcalonus presenol, sef y strike ddi- faol, yn nghyda'r loch-out sydd yn gwneud prinder mewn llawer cwpwrdd, fod mewn eisieu bara beunyddiol. Ie, a diamheu fod llawer fel fy hun yn teimlo oherwydd yr atalfa mae mas- nach y He wedi gorfodi y pwyllgor i daflu yr Eisteddfod yn mhellach, gan ein bod yn gwir obeitliio, ac yn dra hyderns y buasai ei chynyreh yn ga- ffaeliad gwerthfawr i lenyddiaeth yr iaith, os buasai y pwyllgor, fel mae yn ddiamheu y buasent, yn ymddwyn yn .deg a'r cyfansoddwyr trwy roddi cy- hoeddusrwydd i'w gweithiau ac nid eu cadw yn guddiedig yn llaw rhyw un neu ychydig o'r pwyllgor. Er, fel y mae'n resynus meddwl, fod hyn yn cael ei wneud yn ami, a'r person neu y per- sonau hyny drachefii yn gwneud y defnydd goreu o honynt, trwy roddi yr un testynau allan mewn eisteddfod arall, ac felly cymeryd bufen ereill i frashau eu byrddau, hwy, oddiar y fan- tais felldigedig nad ydyw y cyfansodd- iadau yn eiddo i'r cyfansoddwyr nag yn eiddo i'r pwyllgor cyffredinol. Felly, yn ol fy marn i, fel pob gonestwr arall, byddai yn dda i'r pwyllgor, gan nad o ba radd y byddo eu heisteddfod, gy- meryd i'w hystyriaeth yn un o'r pethau cyntaf, pa faint fyddai y gost i gyhoeddi y cyfansoddiadau ac os na fyddent yn ymglywed a'r gorchwyl, yn nghyda'r risk o hyny, dychwelyd eu cynyrch i'w perchenogion, fel y gallont wneud a fynont o honynt, ac yna diamheu y buasai llawer traethawd gwerthfawr, awdl benigamp, a phryddest flodeuog, gwerth eu darllen, eu cofio, a'u hastudio i'w cael yn argraffedig yn yr iaith nag sydd ac na fydd byth o'r herwydd. Gwn am fy hunan, yn nghyda llawer o rai ereill, sydd wedi bod yn hir ddysgwyl am gyhoeddusrwydd i gyf- ansoddiadau buddugol eisteddfod y Gloch Las, Trecynon canys yn ol a glywsom, y mae ei chynyrch yn werth rhoddi goleu iddynt. A chan fod y pwyllgor wedi bwriadu hyny, dichon na fyddai yn ormod hyfdra ynwyf i gyfeirio at Mr. Wm. Davies, fel un o'r pwyllgor, i fynu gwybod am, a rhoddi cyhoeddusrwydd i'r, gweithiau, a di- amheu y dilyna llawer eu hesampl, ac y daw o hyny ddaioni yn y dyfodol. Atebiad trwy y DARIAN i fy ymofyniad a rydd foddlonrwydd i'r eiddoch, YMGEISYDD.
TRYWANU YN STOCKTON.
TRYWANU YN STOCKTON. ODDEUTU 2 o'r gloch boreu dydd Sul diweddaf, cymerodd amgylchiad gofidus o drywaniad le yn Stockton. Yr oedd yno ddau Wyddel, Thomas Parkinson a Richard Dublin yn chwareu cardiau mewn lletydy isel, ac aeth yn gweryl rhyngddynt. Y mae yn ymddangos mai o barthed Ffenaniaeth y dechreu- odd yr anghydfod, ac aeth Dublin ym- aith, ond canlynwyd ef gan Parkinson, a tbrywanodd ef. Ychydig obaith sydd am ei fywyd.
BLAENLLEOHAU.-DAMW AIN ANGEUOL.
BLAENLLEOHAU.-DAMW AIN ANGEUOL. YN foreu dydd Gwener diweddaf cy- merodd damwain le yn y pwll newydd a soddir yn agos i Pontygwaith, Fern- dale. Tra yr oedd dyn o'r enw David Owen, 36 oed, yr hwn oedd yn sinciwr yn y cyfryw lofa, yn esgyn y pwll yn nghwmni ereill, tarawyd ef a'r gadwen haiarn, wrth yr hon y mae yr esgyn- lawr yn grogedig, ac a laddwyd yn y fan. Dywedir mai hon ydyw y burned damwain angeuol er dechreu soddiad y pwll.
------_.-,.---.------------------COFFINAU…
COFFINAU PAPYR. Y MAE papyr yn cael ei wneud bron i bob peth, ac y mae yn syn na fuasid wedi gwneud coffiniau o hono yn hir cyn hyn. Y mae dyn yn awr yn yr Unol Daleithiau yn barod i ymgymeryd a gwneud arch o papier nache, yn hollol addas i ddal dwfr, ac am bris rhesymol.
Advertising
DYDD Sadwrn diweddaf deuwydo hyd i gorff Mr. W. E. Stratton, 22 oed, yn yr afon yn agos i Sudbury. Y mae wedi bod ar goll er y 23ain o Fawrth. JT gwir yn erbgn y Byd. Yn enw jDtMC a phob daiont." EISTEDDFOD GADEIR|0L ABERTAWE. CYNELIR yr Eisteddfod uchod yn y MUSIC HALL, DYDD LLUN SULGWYN, 1875. Llywydd-Dr. KENEALY, Q.C., Lluadain. Arweinydd-Gwilym Davies, YAW., Byllfa Houfre, Abercrave. Beirniaid y Ganiadaeth-Eos Morlais, a'r Mri. David Jenkins, Trecastell, a D. Bowen, Dowlais. Beirniaid y Rhyddiaeth a'r Farddoniaeth—Mr. D. W. Jones (Dafydd Morganwg). PRIF DESTYNAU: Barddoniaeth — Am y Bryddest oreu i'r Pagan." Gwobr, £10, a cbadair hardd. Oaniadaeth-l. I'r Cor, heb fod dan 100 o rif a gano oreu "Y Danchwa" (Alaw Ddu), i'w ebael gan 1. Jones, Treherbert. Gwobr, £ 40, a darlun (oilpainting) i'r arweinydd. 2. I'r "br o'r un gynullpidfa, heb fod dan 50 o rif, a gnno yn oreu "Fy Ngwlad," rhif 54 a 55 o'r Gerddor Cymreig. Gwobr, £ 15. 3. I'r Brass Band a chwareuo yn oreu "Gloria" (12th Mass). Gwobr, jEIO. Y mae y programme, yn cynwys rhestr gyf- lawn o'r testynau, yn nghyd a phob manylion, yn awr yn barod, ac i' w gasl am y pris arferol gan yr Ysgrifenydd, MORGAN THOMAS, Ysgrifenydd, ALICE GRAY. CAN, gyda geiriau Cymreig a Saesneg yn nghyd a chyfeiliant i'r piano. Pris 4|c. Cyfeirier—S. REES, Trebortb, Swansea. Llyfrau cylioecldedig ac ar werth gan GRIFFITHS & SONS, AKGRAFFWiR,$c., CWMAVON. Y PARTHSYLLYDD, nen ETRLYFR DAEARYDDOL, sef HANES YR HOLL FYD gan y diweddar Ddr. Emlyn Jones, a'r Parch. J. Spinther Jones. Gorphenir y gwaith mewn dwy Gyfrol, ac addurnir ef a mapiau heirdd. Gellir cael y Gyfrol gyntaf gan y Cyhoeddwyr, neu unrhywLyfrwerthwr. Eiphtis yn rhanau 16s.; wedi ei rhwymo, £ 1. Y mae y 15fed Rhifyn o'r Ail Gyfrol allan o'r Wasg. Gor- phenir y gwaitb mewn un rhifyn eto. Gall y cyfryw sydd yn meddianu y rhanau cyntaf o'r gwaith gael ei orphen. Y F 0 D R W Y A U R, a'r R H 0 S Y N DIWEDDAF, sef Gweithiau Barddonol a Rhyddieithol Alltud Glyn Maelor, Pris 3s., yn rhwym. HANES Y BEDYDDWYR, o'r g-anrif gynta hyd yn bresenol, vn ngbvd a Tbrnethawd ar HANES Y BEDYDDWYR CYMREIG. Pris 2s. 6c., yn rhwyin. BARDDONIAETH TELYNOG, yn cyswys nifer fawr o Bryddestau, Awdlau, Caniadau Digrif a Gwladgaro], Cywvddau, acEnglynion yn nghyd â Byr Gofiant o'r Awdwr talentog. Pris 2s. 6c. ESBONIAD DR. JENKINS o Hengoed, ar yr Hen Destament a'r Newydd, m wn byrddsiu. Ei bris, ar yr Hen yn unig, -01 12s.; y Testa- ment Newydd yn unig, -91 Is.; y ddau gyda'u gilydd, £ 2 10s. LLAW-LYFR DUWINYDDIAETH, gan y Parch. John Stock. Cyfieithiedig i'r Gymraeg, gan y diweddar Barch. T. Nicholas, Aberaman. Pris 4s., yn rhwym. PETHAU'R YSGOL SUL. Cynwysa ddarnau Barddonol a Rhyddieithiol. Pris 6ch. Y SEREN GOMER, Y BEDYDDIWR, a'r GREAL, sef hen Gyhoeddiadau Cymreig. Y mae ar law nifer mawr o'r hen gyhoeddiadau uchod, wedi eu rbwymo yn gryf. Gwerthir hwynt am brisoedd rhesymol. GWIRIQNEDD A CHYFEILIORNAD, gan Dr. Bonard, yn rhwym, Pris 3s. 6ch. BEIBLAU. Cedwir ar law bob amser nifer o Feiblau, o bob prisiau, ac wedi eu rhwymo yn gryf ae hardd. Hefyd, gorphenir Beiblau. ESBONIAD DR. GILL ar y Testament Newydd yn ddwy gyfrol. Gwerthir yr Ail heh y Gyntaf am £ 1 10s. Pris y ddwy, £3. Y mae yn rhwymedig mewn croen Ho. BLODAU'R BEIRDD, sef gwaith 28 o Feirdd Cymru. Pris Is. F LLYFR DARLUNIADOL,5 neu LYFR Y BOBL. Y mae'n addurniedig a darluniau heirdd, ac a darnau Barddonol a Rhyddieithol campus. Pris 6ch. Danfonir un neu ragor o'r llyfrau uchod yn ddi- draul ar dderbyniad blaen-dal. Cyfeirier, GRIFFITHS & SONS, Printers, &c., Cwm- avon, Glam. INFANTS' POWDERS.—Thousands can testify that the "Europa Infants' Life Preservers" have saved life, after advertised remedies, and the best medical skill had been tried in vain. They con- tain no Opium, or anything injurious to the youngest infant, therefore, are the only safe medi- cine to give Infants while Teething, &c.—For Measles, Scarlatina, Inflammntion, Pits, Costive- ness, Bronchitis, and all disorders of Children from one week to 12 years old, they are invaluable In the most severe attacks, if a dose be given every four hours or so they never fail to check the disease, and thereby arrest danger. Mothers by using them save their offspring and escape the dreaded Doctor's bills. -Testimonials, directinos for use, and other particulars enclosed with each packet. Sold by all Chemists and Medicine Vendors at Is. IJd. and 2s. 9d. per packet. Cau- tion. -A void all "Soothing Syrups, and so called Powders. They kill more Infants than all the diseases of Children put together. Notice.— When you ask for the Europa Life Preservers," see that you get them, as other cheap, but worth- less, aud perhaps dangerous substitutes may be offered by unprincipled parties. — Wholesale Agents-London-Barclay & Sons, W. Sutton & Co., Mather, &c.; Bristol-f. A. Raper & Co.; Cardif-S. P. Kernick most wholesale houses, and from the sole Proprietor B. A. GPorge, Family Chemist, Pentre, Pontypridd.—A packet free per post for 14 or 34 stamps. AR GOLL, EBOLES feclian y mynydd, tua naw wythnos yn ol, o gymydogaeth Cwmbargoed, Dowlais. Un ddu ydoedd, ag ysmotyn gwyn ar ei tbalcen, a num- ber 10 ar ei hochr. Pwy bynag a ddaw a gwybodaeth yn ei chylch i Thomas Davies, 1ST antyffyn, gerllawy Colly, agaiff, ei dalu yn dda am y drafferth. Newydd ei gyhoeddi, Pris Tair Gemiog, S 0 B R W Y D D A'R GOOD TEMPLARS, GAN JOHN DAVIES, SOAR, ABERDAR. -0- I'W GAEL gan y llyfrwerthwyr yn -A- Merthyr ac Aberdar. Anfonir un- rhyw nifer drwy y Llythyrfa, ar dder- byniad eu gwerth mewn stampiaio dimai. Pob orders i'w gyru i'r Cyhoeddwr, Mr. Joseph Williams, Swyddfa'r Tyst a'r Dydd, Merthyr. Rhoddir yr elw arferol i lyfrwerthwyr. YMFUDXAETH I QUEENSLAND! YN EISIAU, 5,000 o Amaethwyr, Glowyr, IL Mwnwvr, Gwasanaeth-ddynion, Peirian- wyr, Gofiaid, Seiri Coed, Chwarelwyr Adeiladwyr Liongau, a Chrefftwyr ereill, i ymfudo i Queens- land, Australia, ar delerau rhad a -chynorihwyol. Gellir cael pob manylion o barthed i'r cludiad, mantei^ion y wlad, cyfiogau, &c., gan lrIr. W. J. Pressivell a Mr. John James, Grown Hotel, Aber- dare. Mse GoruchwyUyyr Lleol wedi eu penodi yn mhob ardal yn Nghwm Rhondda a Phonty- pridd, y rhai a weithredant ar ran Mri. James a Presswell. At Bvrijllgorau JEisteddfodau a C'hyn gherddan. DAVID BOWEN, Org'anist, DOWLAIS. ADDYMUNA hysbysu ei fod yn barod i wasanaethu fel SOLO P ANIST a ACCOMPANIST ar delerau rhesymol. Cyfeirier fel uchod. [11 INMAN LINE OF ROYAL MAIL STEAMERS. PASSENGERS BOOKED AT ABERDARE BY D. P. DAVIES, 17, Commercial Street. Authorized Agent for the Company. [12 J. M. WILLIAMS, TAILOR & DRAPER, UNION STREET, TRECYNON, ABERDARE. ALL ORDERS PUNCTUALLY ATTENDED TO. MORRIS MORRIS, 64, BUTE STREET, ABERDARE, ADDYMUNA hysbysu y cyhoedd ei fod yn ymgymeryd a thynu Flans anedd-dai, yn nghyd ft pbob math o Adeil«dau a Chyfnewidiadau angenrheidiol eu pasia gan Fyrddau- leohyd. M. M. a hydera, gan y bydd iddo roddi y Aylw buanaf i archebion o'r fath, ac na bydd iddo ofyn crogbris am ei waith, gael rhan o gefnog- aeth y cyhoedd yn y cyfeiriaa hwn. [13 HYSBYSIAD PWYSIG I DRIGOL- ION BLAENLLECHAU. YMAE Mr. WATKIN POWELL, London Souse, Heol Fawr, wedi ymgymeryd a derbvn arcliebion am GOFFINIAU, a'u cael oddiwrth Mr. ISAAC THOMAS, Aberdar, yr hwn sydd yn hollol adnabyddus trwy y gymyd- ogaeth. Cofier y gellir gweled rhestr o'r gwahanol bris- oedd gan Mr. Powell am bob quality ac oedran. [14 Y NEB SYDD MEWN ANGEN DILLAD PAROD DA, AM BRISOEDD ISEL, YMOFYNER A ROBERT JONES, YN MARCHNAFA ABERDAR, BOB DYDD SADWRN. [16 REES~^VANS, BILLED YDl), 45, COMMERCIAL STREET ABERDAR. ADDYMUNA ddatgan ei ddiolchgarwch am y gefnogaeth y mae wedi ei derbyn oddiar law y cyboeddyn gyffredinol. Felyn y gorphenol, felly yn y dyfodol, gwaith da a defnyddiau o'r fath oreu am y prisoedd iselaf. [17 WATCH, CLOCK, & JEWELLERY DEPOT, 44, COMMERCIAL-STREET, ABERDARE A Alberts and Chains at Thomas's B Brooches and Ear-rings at Thomas's C Clocks and Watches at Thomas's D Diamond and other Rinsrs at Thomas's .E Eye and Opera Glasses & Spec- j tacles at Thomas's F Filigree Jewellery at Thomas's G Gold and Silver Watches at Thomas's H Hair Rings mude to order at Thomas's 1 Irish Bog Oak Jewellery at Thomas's J Jet Jewellery at Thomas's K Keyless Watches at Thomas's L Ladies Gold Leotioe Chains at Thomas's At Malachite Bropches & Ear-rings at Thomas's N Necklets of every description at Thomas's 0 Office and other'Clocks at Thomas's P Plated goods in every variety at Thomas's Q Queen's Pattern Spoons & Forks at Tkomas's R Rings, s'gnets—gem & wedding at Thomas's S Stop centre seconds Watches at Thomas's T Thomas, the Practical Maker U Useful articles of all sorts at Thomas's V Vienna Clocks at Thomas's 717 Watches (300 New) to chose from at Thomas's X Xcels in Workmanship at Thomas's Y Y go any where but at Thomas's Z Zealously attends to all orders re- ceived at Thomas's D. THOMAS, PRACTICAL WATCHMAKER 14, COMMERCIAL-STREET, ABERDAB E. YSGOLDAI NEWYDDION DOWLAIS. GOHIRIAD EISTEDDFOD DYMUNA Cymdeithas Lenyddol Dowlaia JLf hysbysu y gohirir yr EISTEDDFOD oedd i gymeryd lie nos Sadwrn, Mawrth 20fed, 1875, hyd nes y ceir bysbysrwydd pellach yn y DARIAN. Ni fydd y Pwyllgor yn disgwyl i'r Cyfansoddiadau i fod yn Haw y Beirniaid ar yr amser penodedig sydd yn y Program hwn a an- fonir trwy y Post am ljc. 2 Beirniad y Canu a'r Don, Mr. Rosser Beynon, Penydarran Road, Merthyr. Beirniad y Fardd- oniaeth, &c., Mr. Twynog Jeffreys, Penydarran Road, Merthyr. Mr. Lodwick Davis, 12, Vaughan-street, Dow- ais, Ysgrifenydd. Kev/ycldiadur a Swyddfa Argraffu Newydd yn Aberdar MILLS, LYNCH A DAVIES, (Gynto Swyddfa'r Gwladgarwr,) A DDYMUNANT hysbysu eu cyfeilHoua cyhoedd yn gyffrediuol eu bod wedi agor Swyddfa Argralf'u yn Aberdar, lie y cyflawnant bod math o Argraifwaith a Llvfr-rwymwaith am y priso'edd iselaf yn bosibl. Hefyd, eu bod yn awr wedi dechreu cyhoeddi Newvddiadur Rhyddfrydol, Pris Ceiniog, dap yr enw TARIAN Y'GWEITHIWR. Yr ydym, fel tri gweithiwr, wedi peuderfynra, cyhoeddi y DARIAN, a gweithio, er gwell neuer gwaeth, ar ein cyfrifoldeb ein hunain, a mawr obeithiwn y dilynir ein hesiampl gan filoedd o lowyr, haiarn-weithwyr, alcanwyr, a phob math o lafurwyr ereill, trwy ymuno a'u gilydd i agor a gweithio leu gweithfeydd eu hunain, yr byn yn unig a sicrha iddynt eu haw liau a'u bieintiau fel cynyrchwyr cyfoeth v wlad. A mean TARIAN Y GWEITHIWR fydd gwasanaethu y Dosbarth Gweithiol Cymreig, i'r hwn ddosbarth y teiinlwn yn falch o fod yn perfhyn. Y mae yn wir y gellir dywedyd fod digonedd o newyddiaduron yn gwasanaethu y cyfryw yn barod yn y Deheudir ond, tra nad ydym yn dewis dweyd dim am nnrhyw rai o'n wytbnosolion hyny, eto, trwy ein bod am y 15 mlynedd diweddaf wedi bod mewn cvsylltiad a'r wasg newyddiadurol Gymreig, credwn fod genym ddigon o resymau dros gynyg ein gwasanaeth ein hunain a'r DARIAN i'n eydweithwyr yn y cyfeiriad hwn, gan eu sierhau na fydd i ni, ar un- rhyw adeg, eu GWERTHU na'u BRADTCHT: am gawgiaid o gawl coch na deg-ar-hugain arian. Bydd MA INT TARIAN Y GWEITHIWR yn gymaint ag y gallwn ei wneud ar yr adeg breseaol am Geiniog, acyn gyfryw a argyhoeada bawb mai nid ein nnF AM CAN fydd gwneuthur elw. Os dygwyddodd i RAI o'n newyddiaduron wythnosol presenol gael eu HELAETHU, mae yn bawdd iawn i bawbddeall paham, gan fod digon o AMSER a CHYMHELLION i hyny wedi eu rhoddi flynydd- oedd cyn son am y DARIAN. Nid ydym am udganu yn fostfawr o flaen ym- ddangosiad TARIAN Y GWEITHIWR, ond gadawn ef i farn y cyhoedd, ac nid oes amheu- aeth na chaifl y derbyniad a haedda, a'r tri gweithiwr a'i hargraBa. ac a'i cyhoedda v gefnog- aeth a deilyngant. Yr ydym wedi sierhau gwasanaeth gohebwyr galluog bron yn mbob ardal, a nifer o foneddigion cymhwys i edrych ar el pob adran o'r newydd- iadur, Yr holl Farddoniaeth i'w cvfeirio :— Mr. il W. JONES, (Dafydd Morganwg,) Hirwain, Aberdare. Llyfrau i'w Hndolygu i'w cyfeirio Itl,Y. JOHN EVANS, M.A., Brynhyfryd, Aberdare. Gohebiaethau ac Ysgrifau i'r DAKJAN :— Editor of TARIAN Y GWEITHIWR, Aberdare. Gohebiaethau PéHOIW), Taliadau, Rysb.,t.iada &c., MILLS, LYNCH & DA VIES, Printers, Aberdare. Y mae genym befyd i ddiolch i luaws o gvf- eillion sydd eisioef wedi addaw eu cefnogaeth yn yr anturiaiaeth bwysig, a bwriadwn, mewn wyth- nos neu ddwy, roddi rhestr hirfaith o honynt, yn weithwyr, swyddogion, beirdd, cerddorion, &c. Yr eiddnch, &c., MILLS, LYNCH A DAVIES. Erfynir ar hawb a fwriadant dderbyn y DARIAN, hysbysu hyny i werthwr newyddiaduron yn y cyymydogaethau mor fuan ag y byddo modi DAVIES & SONS, Watchmaker s, Jewellers, Silversmiths, Opticians g'c., Sgc. 5, Guildhall-square, Carmarthen, and 3, New Street, Neath. DAVIES & SONS' WATCHES to suit all classes of purchasers, WATCHES of the best English an Foreign make. GOLD PATENT LEVERS from £ 1010a. SILVER PATENT LEVERS at £ 44s.. £ •5 5s., up in £ 10 10s. GOLD GENEVES, at £ 4 4s., £ 5 5s,, np to £ 10 10«. r SILVER GENEVES, at £ 1 10s., £ 2 2s. X3 Ss., and upwards. DAVIES & SONS' WATCHES are alwavs ready for the pocket, being skilfully timed and adjusted. Intending pur- chasers are respectfully assured that they cannot do better than send to us for a Watch, which will be forwarded to any addiess on receipt of Post-office Order. DAVIES & SONS' CLOCKS of every JiLJ' description, Jewellery of the newest designs, Silver Goods in great variety Electro-plate of the best description. t DAVIES & SONS' STOCK OF SPEC- TACLES comprises all kinds in good Steel, and Shell Frames. Special atten- tion is invited to our Stock of MENISU- LENSES. This form of LenseR was suggested by the celebrated Dr. Wallas- ton, Its peculiar form admits of a mote accurate focus of the said rays of light beiifg obtained, thereby obviating any nslrai or fatigue to the wearer. The are fitted to pantostopic Straw-cojo* steel frsmien, and present a light elegaut ii.rm of Spectacle.— Pric Pebles, 10s. 6d.; Glass. 4s.