Tarian Y Gweithiwr

u O'R WEST ETO. FEL yr awgrymais yn fy llith cyntaf," nid fy amcan wrth ateb llith Teithiwr, oedd cychwyn rhyfel bapur difudd a di- les, ond rhoddi mantais i'r cyhoedd i weled dwy wyneb y ddalen fel y dywedir. Nid ydwyf wrth ysgrifenu'r ychydig linellau hyn yn bwriadu gwyntyllu ail lythyr Teithiwr, ar y mater dan sylw, o herwydd pe bawn yn gwneuthur felly, elai y cyfan fel is gyda/r gwynt heb adael yr un gronyn o sylwedd ar ol, ond y poen yn lle'r drafferth." Mae yn debyg i mi gamsynied yn nghylch y date y cafodd Teithiwr," alias "Ysgrifenydd Cyfarfod Misol Cross Inn," alias J. R," ei expello o Lofa y Blaenau. Camsynied oedd Teithiwr, ag nid anwiredd. Nid ydwyf yn ymarffer a thwyll ag anwiredd fel ag y mae rhai yr ydym yn eu hadwaen yn gwneuthur y dyddiau presenol. Oddieithr y camsyn- ied hwn, nid ydyw fy llythyr cyntaf yn cynwys dim ond y gwirionedd yn nghylch y pwnc sydd mewn dadl. Dim ond o un ochr y mae'r ymdrafodaeth yn ddrew- Jlyd, a gwaith rhwydd iawn yw adnabod yr ochr hono wrth ei sawyr. Oyn terfynu y ddadl hon mai genyf ddau neu dri o bethau i argraffu ar feddwl Teithiwr, sef=— Yn gyntaf, mai gwall y cysodydd oedd gosod y g air eto" y cyfeirir ato yn fy llythyr cyntaf—" allan" yw'r gair yn yr ysgrif wreiddiol. Yn ail, nad ydyw ei haeriadau disail yn effeithio dim ar y ffeithiau gwirion- eddol sydd yn gynwvsectig yn fy ysgrif flaenorol. Saif y rhai hyn "yn ngwyneb haul a llygad goleuni," a choleddir hwynt fel gwirioneddau gan y personau hyny sydd yn dal cysylltiaduniongyrch- ol a'r ymdrafodaeth yn neilldnol, a chan drigolion yr ardal hon yn gyffredinol. Yn drydedd—Yn ei lythyr cyntaf, mae Teithiwr yn ymgynyg at daflu slur ar gymeriad un o'i gydweithwyr, sef y person ag oedd yn gwisgo cot fel dyn." Bydded hysbys i Teithiwr, a phawb ereill ago y perthyn iddynt wybod, nad aeth v person y cyfeirir ato, i weithio i'r lie yr oedd "Ysgrifenydd Cyfarfod Misol Cross Inn" yn gweithio, cyn yn gyntaf gael caniatad unfrydol ei gydweithwyr. Ac am yr anffawd i'r nwy i danio, trwy fod Teithiwr yn gwybod y cwbl, mae yn gwybod hefyd ffordd oedd y man hwn yn cael ei weithio, sef o dan y forden," a phan cawd twll trwodd i ffordd yr awyr cliriodd y nwy, ond trwy fod darn o'r forden" wedi syrthio yn y man y tarawyd i ffordd yr awyr, yr oedd ychy- dig nwy wedi sefyll yn y twll hwnw, ag aeth i gyffyrddiad a'r goleu noeth ag felly y taniodd, gan losgi ychydig ar y person y cyfeiria Teithiwr ato. Y mae y person hwn, sef David Richard, yn erfyn ymddiheurawd cyhoedd us Teith- iwr am y geiriau enllibus y mae wedi ddefnyddio yn ei gylch. Yn bedwerydd.—Bwrdwn can Teith- iwr, neu J. R. yw, mae am ei fod yn Undebwr y cadd ei ddrummo o waitb* y Blaenau. Pa fodd tybed y darfu yr un anffawdd ddygwydd i'r truan yn Cali- fornia, Gross Hands a'r Goesgoch ? Undebwr yn wir, ie, mor bell ag y mae rheolau dysgyblion y torthau yn caniatau iddo, arwyddair pa rai ydyw melus, moes eto." Yn bumed.-Sonia Teithiwr neu J. R. am "brinciple" a haerllugrwydd, ag awgryma fod yr ysgrifenydd yn amddi- fad o'r blaenaf, ond yn meddu ryw wm- redd o'r olaf. "Niddylaiyrhaibyuya drigant mewn tai gwydr luchio ceryg." Dyma engreifft o berson plus haerllug- rwydd a minus principle, yw y dyn a fo yn dilyn ei orchwyl gwaith, sef quarro neu ryw beth cyffelyb, ac yn derbyn ddeuddeg i bedwar-swllt-ar-ddeg yr wythnos o dal o gymdeithas, fel aelod o gymdeithas, fel aelod allan o waitih. Oni bai fod Teithiwr neu J. R. wedi cychwyn ei yrfa ohebyddol mewn cysyllt- iad a'r mater dan sylw mor anfoneddig- aidd, ac wedi myned mor eithafol a scurrilous, ni fuaswn yn ateb ffol yn ol ei ffolineb," ond trwy ei fod felly wedi syrthio i'r amryfusedd, nid oedd genyf ond gweinyddu cyfraith Moses iddo, sef llygad am lygad, a dant am ddant." Ydwyf yn awr yn tori cysylltiad j,'r ymdrafodaeth ddrewllyd hon" (chv\ 3dl J. R.) gan ddymuno llwydd i'r DARIAN i arddangos ychwaneg olwynogod cyife1 vb i Teithiwr neu J. R. yn eu true characters, Yr eiddoch, Gwmi'Hrwx.

AT LOWYR Y GLO CAREG YDS NGHWMNEDI), CWMTAWE, CWMDULAIS, CWMAMAN, C WMG W ENDRAET11. &c. BYDDED hysbys y cynelir cyfarfod o gyn- rychiolwyr, o un o bob gwaith yn y Bird-in-hand," Abertawe, am lleg o'r gloch, y 14eg o'r mis hwn, pryd y bydd pethau o bwys yn cael eu trafod. Da chwi, frodyr, gofalwch am hyn. Bydd. ed i hyn fod dan eich hystyriaeth,—A ydym i ymwahanu a phenderfyniad y Bwrdd Cymodol ai peidio? Yr eiddoch yn gywir,—W. ABRAHAM AT BYDLERS MOEGANWG A CHAERFYRDDIN. ANWYL GYDWEITHWYR,—Yn berwydd fod y meistri yn ceisio gostwng ein huriau, yr ydys wedi penderfynu cynal cyfarfod yn y Bird-in-Hand, Abertawe, nos Sadwrn, y 19eg o'r mis hwn, am chwech o'r glocb. Dymunir ar i weithfeydd Llanelly, Caerfyrddin, Cydwely, a phen uchaf Cwmtawe, anfon cymaint ag a allont o gynrychiolwyr i'r cyfarfod, a gofalir am lety ac ymborth i'r sawl na all ant ddycbwelyd i'w cartrefi nos Sad- wrn. PELENI AC OINTMENT HOLLOW AY.— Anhwyl- derau y GtvddJ. — Gellir pwella pob math o'r doluriau hyn yn uniongyrcbol ac effeftbiol trwy rwbio yr ointment hwn yn y gwddf ddwywaith yn y dydd, a thrwy gymeryd ymborth maetblawn a phriodol. Trwy y fed'djgiuiaeth syml hon gwellir holl ddoluriau y gwddf, o ba natur bynag y byddout, ac y mae ei ansoddion mor naturiol ae effeithiol, fel na raid ofni ei ddefnyddio ar unrbyw amgylchiad. Y mae yr ointment befyd yn fyd- enwog am symud pob crygni, chwyddiant, ac aflendid o'r gwddf. j Oes v Byd i'r laith Gymraeg." EISTEDDFOD ADRAN YSTRAD RHONDDA 0 WIR IFORIAID. CYJSELIR EISTEDDFOD, dan nawdd y Gwir Iforiaid, ar Ddydd Gwyl Dewi, sef y laf o fis Ma wrth, 1876, Yilt y PUBLIC HALL, Treherbert. 1'r Cor heb fod dan 80 mewn nifer, a g5\nO yn ort u Y Glowr," gwaith Gwilym Gwent. Cyhoeddedig gan I. Jones, Printer, Treherbert. 20 0 0 A. Songs of Wales wedi eu rhwymo yn L-rdd i bob arweinydd aflwyddianus. I'r Cor o un gynulleidfa heb fod dan 40 mewn nifer, a gano yn oreu Y Cychod ar yr Afon," gwaith Pencerdd America. Cyhoeddedig gan Isaao Jones, Printer, Treherbert ..10 0 9 I'r Cor o blant heb fod dan 30 mewn nifer, a gano yn oreu Mwy sydd eto i ganlyn," o Swn y Jiwbili. Caniateir i wyth mewn oed eu cynorthwyo 2 00 I'r Seindorf Bres heb fod dan 12 mewn nifer, a chwareuo yn oreu "0 Father, whose Almighty power," oar- > inif/ement De Lacy, Llundain ..559 rtia y traethawd goreu ar "Ifor- t )I 2 10 0 Am y bryddest oreu heb fod dan 10c linellau ar y Pegwn Gogleddol N .thPole) 2 10 0 BEDDARQKAPF. Am y Beddargraff Hir a Thoddaid »oreu i Thomas Richards, mab GrifBth ■t C. )h"me Bichnrds, Ifor Hael, Liwynypia. 0 7 6 Llywydd y dydd—Gwilym Williams, Few., Miskin. Arweinydd-Parch. J. W. Maurice Treherbert. Beirniad y Farddoniaeth, &c.,— Parch. H. W. Hughes, (Arwystl.) Beirniad y Gerddoriaetbl-Proffeswr Parry, Aberystwyth. Bydd Cyngherdd ardderchog yn yr hwyr. Bydd y programme yn barod yn fuan, ao i'w gael gan yr Ysgrifenydd am y pris arferol, set Jeiniog a dimai.- THOS. WILLIAMS, Zsgrifenydd, Oak Cottage, Penyrenglyn, Treherbert, near Pontypridd. TEMPERANCE HALL, ABERDAB. CYNELIU Eisteddfod fawreddog yn y Ue uohoJ C dydd GWENER Y CROGLITH, 1876, dan nawdd rbai o brif foneddigion y lie, pryd y gwobrwyir yr ymgeiswyr llwyddianue mewn Caniadaetb, Rhyddiaeth, Barddoniaeth, &c., &o. CANIADAETH. 1 I'r Cor heb fod dan 100 mown rhif £ a. d. a gano yn oreu yr ail chorus, Achieved is the Glorious Works," o o Haydn's Creation 30 0 0 Ac oriawr aur (gold watch) i'r arwein- ydd, gwerth £ 10. RHYDDIAETH. 4 Am y Traethawd goreu ar y Swydd Archofieiriadol o gysegriad Aaron hyd farwolaeth Crist." 3 0 BARDDONIAETH. Am y bryddest arwnadol oreu, ddim dan 200 o linellau, i'r diweddar Barch. Tortliua Thomas, gweinidog yr Anni- bynwyr yn Nhresalem, Aberdar ..200 Enwau y beirniaid, yn r.ghyda'r gweddil o'r testynau i'w cael yn y Programme, yr hwn sydd yn barod, ac i'w cael gan yr Ysgrifenydd- ion am geiniog drwy y post, ceiniog a dimai. Ar ran y Pwyllgor, J. DAVIES, 24, Regent-st., D. EVANS, 362, Cardiff road, Aberaman. EISTEDDF OD BETHEL, CWIt. I PARK, TREORKEY. CYNELIR Eisteddfod Elynyddol y capel uchod dydd Gwener y Groglith, Ebrill 14eg» 1876, pryd y gwobrwyir yr ymgeiswyr buddugel ar y testynau canlynol:- I'r Cor a gano yu orea Teyrnasoedd y Drlaear" • 10 0 0 I'r Cor a gano yn oreu Let the Hills resound" 500 1'r Cor o Blant dan 16 oed, a gano oreu "J HusaJem, fy nghartref gwiw," o'r Tonic Solfa 2 0 6 Am y penillion goreu i T. G Llew- elyn, Ysw., Baglan Hall, am rvddi Ile i adeiladu Capel Bethel, Cwmpark 10 0 Am y traethawd goreu ar Hnues Cwmpark" 1 1 0 Beirniad v Traethawd, y Famdoniaeth, &c., -0. W. JAMES, Merthyr. Beiraiad y Gan- jadaeth,—Mr. D BOWEN, JKbbw Vale. Ar- weinydd,—y i ;rc.&. W. MORRIS (Rhosynog,) Treol ky. Y ^wedcll" o'r te«tynan i'Av gweied yny pro- t: • <e, hwn ydd yn barod, nc i'w gael am geiii/ un— trwy y post, ceiniog a dimai. Eu, 'ABD HABHIES, Cwmpark, Treorkey, geiii/ un- trwy Y post, ceiniog a dimai. Eu, 'ABD HABHIES, Cwmpark, Treorkey, • Near PontvpJdd. LIBANUS, ABERAMAN. CYNELIR Cyfarfod Llenydrlol yn y Capel uchod, nos Luc, Chwefror 21, 1876, pryd y gwobrwyir yr ymgeiswyr llwyddianus ar wa- hanol destynau. Am y traethawd goreu ar lawn ym- ddygiad yn moddion gras." Gwobr gan Mrs. Williams, chandler 0 10 0 1'r Cor o Blant, dan 16 oed at heb fod dan 30 mewn nifer, a gano yn ireu Yr hen, hen hanes," o Swn y Jiwbili Caniateir chwech mewn oed i'w cyn- orthwyo. Gwobr gan Mr. Lloyd 0 15 0 I'r Cor beb fod dan 20 mewn nifer, a gano yn oreu Rotterdam a'r "Hen SOfed," o Lyfr Ieuan Gwyllt 1 5 0 Y profji amines i'w cael gan yr Y sgrifenydd,- Mr. EDWAltD EDWARDS, 44, Regent-street, Aberaman. NEBCThALL, (3WMDAU. riYNELIR CYFARFOD LLENYDDOL yn y C lie uchod nos LUN, Mawrth y 6ed, 1876, o dan nawdd Cyfrinfa "Meillioncn Gwrgant," pryd y gwobrwyir yr ymgeiswyr llwyddianns ar y gwabanol destynau, mewn rhyddiaeth, bardd- oniaeth, caniadaeth, &c. Beiiniaid y Farddoniaeth a'r Traethawd, Dafydd Morganwg; Adroddiadau, Mr. Isaac Thomas Caniadaeth, Eos Dar. Y programme i'w cael gan yr Ysgrifenydd am y pris arferol.-EDWARL HARRIES, 3, Dare Rood, Cwmdar. MORRIS MORRIS, 64, BUTE STREET, ABERDARE, ADDYMUNA hysbysu y cyhoedd ei fod yn ymgymeryd a thynu. Plans anedd-dai, yn nghyd a pbob math o Adeiladau a Chyfnewidiadau angenrheidiol eu pasio gan Fyrddau lechyd. M. M. a hydera, gan y bydd iddo oddi y buanaf i arcbebion o'r fath, ac ne bydd A, ofyn crogbris am ei waith, gael rhan o 8efang- aeth y cyhoedd yn ycyfeiriad hwn. [13

wedi insurio y cyfryw am fwy na'u llawn werth, gwynfydedig ganddynt eu castiau ofsadwy! Nid siarad dan ei ddyrnau mae Plimsol1, cOhwch, ac nid siarad er mwyn hunanles y mae'ch gohebyddych- waiGh, canys cyfarfuasom a morwyr cyn heddyw, a hud-ddenwyd i hen lestri budron, a chawsant brofion digamsyniol ar ol myned i'r mor nad oedd y cadben yn meddwl myned fawr yn mlaen. ar ei daith forawl, cyn y buasai yn gadael ei dueddfrydau damniol i ddyfod i'r 901 eu Prynodd gwr yn ddiweddar long fcchan am bagatella, a,eth i'r mor, ac yr oeüd ei daith yn 3,000 ac uchod o filltiroedd, ond cyn yraadael o bono a Le'rpwl,ysgnftm- odd at ei wraig yn ei hysbysu mai rhyw dri nen bedwar diwrnod buasai efe heb ei gweled drachefn: beth oedd yn bod ? Yr oedd y gwr wedi rhagarfaethu din- ystrio y Hong, ond wrth bob rheswm meddyliai am achub ei hunan, ond d; nan oedd o, aeth i'r farn pan. wrth y goi cawyl o ayliu'r llong i Achubwyd dau o'r dwylaw diniwaid, oud efe a drecgodd heb neb i alaru ar ei 01, canys llanwyd ei wraig ei hun a digo faint anghorddol tung ato pan ddywedai:—" Os gailasai Tom ladd ei gyd-ddynion a gwertha ei egwyddor er niwyu cant neu ddau o bunau, y mae'n sicr y gailasai fy mwrddro i yr un mor hawdd Am hyny mae'n dda genyf ei fod wedi fy ngadael 9 am byth!" Y mae nifer y llongau a gollwyd yn ystod y pedair blynedd di- wediaf ar y gororau tramoraidd yn cyn- wvs y swm aruthrol o 9377! Ond nid y w hyn yn cynwys nifer y llongau a gollwyd ar y Cyffiniau Prydeinig, a da y gwydd- och am luaws o long-ddrylliadau a gym- erant le yma yn barhaus, a phe byddai'r Llywodraefchyn gwneud ei dyledswydd tuag at yr hil ddynol, gailasai yn hawdd arbed 99 o bob 100 o'r llongau anffodus a, gollwyd. Nid ynunig mae'r marsiand- wyr yn danfon eu llongau i'r mor mewn eyflwr angbyfaddas, y maent yn cadw deilgorphigion brwnt a Luciferaidd i lwytho a dadlwytho eu llongau, y rhai ni feddant y gronyn lleiaf o barch i Dduw, na'1' cydymdeimlad lleiaf a dyn. Ewch am awr i longborth Husskison Dock, y West Canada Queen's Dock, neu i'r Stanley Dock, a gwrandewch ar oer- nadau bytheiriol a chythreulig Ambas- sadors uffern wrth yrn a ffrewyllu y gweithiwr diamddiffyn. Gwir mai Gwyddelod, gan amlaf, ydynt y caethion gormesol sydd o amgylch y porthladd, a Gwyddelod fynychaf ydynt yr awdur- dodwyr, ond ysywaeth, mae yma ambell ynfytyn ar enw Cymro yn eu mysg, ond Cymro wedi ymsuddo i wargaledwch a barbareidd-dra uLernol ydyw, a phe buasai yn ddyn deallus, wedi ei naws- eiddio a'r hyfrydlonedd dedwydd a nod- wedda amsoddwyr dynoliaeth, ni fuasai byth yn:cael ei ddethol i'r swydd Fosydd- 01. Y ma'r gwyr a ddadlwythant ac a iwythant y llongau yn agored i beryglon dirfawr, a llawer un a' gyfarfyddodd a'i angau drwy ymosodiadan cyfarthgwn y1; nrdd Fosyddol, y rhai pe'u meddianid a gwir ddelweddau dyngarwyr diorchudd, a alient yn hawdd atal marwolaeth.au disyfyd llawer un o feibion llafur. Y mae'n ofynol i wr fyned i Brif Athrofa'r din.fol am haner oes cyn y medr wneud Boss" yn ol braint a defod gwargedion angau a phechod rhaid ei fod yn hydd- ysg yn holl epithets y tap room, • conglau yr heolydd, y chwareudai, a'r camlasau, cyn y ,gwfi r tro i gario llumanau'r diafol rhwng truenusion trwmlwythog y porthladd. Y mae cieiddiwch y bandiite bossyddol yn gwneud i ni feddwi yn ami am draenusrwydd darostyngiad y teultt dycol; os ydvm am weled satan yn ei ogocia-nt ymherodrol, rhaid ymweled a mangii'r dadhvytho a'rllwythoogwmp- as porthladd mawr Le'rpwl, ac yno gwelir prif gadfridogion y fall a nod y bwystfil ar eu talcenau a'r ddraig yn eu diwallu a gwenwyn marwol er brathu cnawd y diamddiffyn. Y mae llawer o gollfarnu ar driniaeth- an arteithiol chwilys y Pabyddion, ac am greulonder a chythreuligrwydd prynwyr agwerthwyry caethion, ond mae haiarn- eiddiwch a chreulonderau y blaenaf yn gwelwi yn ymyl ysgorpionau colynog meistradoedd porthladd La'r-pwl, ac mae'n alarus meddwl fod ffawd ambell rin wedi ei arwain i orfod bod o dan ddwylaw celyd y gwyliaid didrugaredd hyn, a gellir dweyd am danynt fel y dywedodd y mynach wrth Manfred,— AEBOT,— Alas, lost m-.)rtal I what with guests like these, Hast thou to do ? I tremble for thy sake Why do he gaze on thee, and thou on him ? Ah be unveils his aspect on his brow The thunder-scars are graven; from his eye Glares forth the immortality of hell!" CINIA.W XLTNYDDOL Y GORDOFIGIOIF. Nos Iau, Ionawr 3ydd, 1876, ymgynull- odd Pwyllgor y Gordofigion yn Sea- combe Hotel, Seacombe, er bwyta eu Ciniaw Piynyddol. Pan oedd Mr. T. J. Hughes, y datganwr a'r cerddor ardder- chog, a minau yn myned allano'r Rhyd- fad gerllaw Seacombe, codwyd ;gwaedd- iadau gan luaws o'r ymdeithwyr fod dyn wedi syrthio bendramwnwgl i'r dwfr, ond drwy ddeheurwydd a buandra gweithrediadau'r gwasanaethion, achub- wyd y truan rhag trancedigaeth, a ded- wydd genym ddweyd na dderbyniodd ddim niwed, a dywedodd yn ddefosiynol ar ol ei gipio allan, y mae pob peth yn iawn yrwan." Yr oedd y giniaw yn cynhwys y dar- pariaethau mwyaf ysblenydd a melusber. a phe buasai Tywysog Cymru a'i gwmni boneddigeiddfoes wrth y bwrdd, y mae'n ddir genym na fuasai ei uchelder yn lleihau dim ar ei urddasolrwydd a'i uchelfonedd; canys dygwyd yr 011 oruchwyliaethau bwytaol a siaradol yn mlaen gyda'r lledneisrwydd a'r ddefoes mwyaf dillyn a dedwydd. Yfwyd iecbyd da i'r Frenines mewn brwdfrydedd di- guro, a chanodd Mr. T. J. Hughes, God save the Queen," a'r gordofigion yn uno i yn y corawd. Cynygiwyd iechyd Tywysog Cymru, a chanodd Mr. W. Parry, Birken- head, God bless the Prince of Wales." Llyfrbryf a atebodd i'r llwncdestun Llenyddiaeth y Cymry," a dygodd ni yn ol at Noah a'r cynddiluwiaid i brofi henafiaeth ein llenyddiaeth! Yr oedd gan JSToah Feibl Cymraeg yn yr arch meddai efe, ac yr oeddpapurau newydd- ion yn dod allan yn nyddiau Adda Jones, a hyny mewn Cymraeg digymyeg A cbynghorau'r oil annghredinwyr i ym- ofyn a'r hen William a'r Waenfawr, os nad ydoedd efe, Llyfrbryf, yn y ffydd henafiaethol. Doniolgamp y dynwaredai yr hen Owen Gwirfai, ond gobeithio nad I oedd yr hen frawd parchedig mor ddali a brcuddwydio am fodolaeth barddas a cbyffiniau beirdd ynys Prydain pan yr oedd ISToah yn fyw. Traddododd Mr. Henry Lewis araeth lymdost a synwyr- lawn, pan yr atebodd dros lenorion ei genedl, a gwnaeth gyfeiriadau gwawd- lym ar y gwyr a ymddarostyngant i fvr- hanu eu cyd-aelodau Gordofigaidd. Atebodd Gwilym Mathafarn dros y beirdd, ac yr oedd ei araeth yn wylaidd a thalentog. Areithiodd Mr. William Owen, yr ysgrifenydd, yn Saesonaeg, a chafodd dderbyniad twymfrydig gan ei frodyr. Traddodwyd areithiau hefyd gan Eta Mon, Garmon Jones, R.P. Ellis, E. Jones, Owen Jones, &c. Yr oedd gohebydd neilludol o swyddfa'r Mercury, o'r enw Mr. W. Swan, gyda ni, ac er mai Sais yw'r boneddwr talentog, yr oedd yn mwynhau ei hun fel pe buasai gyda Noah a'r Beibl Cymraeg yn yr arch G-wilym Mathafam ydyw'r cadeir- ydd Gordofigaidd am y flwyddyn bresen- ol, tra mae'r trysorydd a'r ysgrifenydd yn aros yn eu swyddi. Bwriada'r Gor- dofigion gael ciniaw arall tua mis Ebrill, a chymeryd mwy o amser i areithio a chanu, na allasent gael yn amserydd- iaeth cyfyngedig Seacombe. Hapus ydoedd yr Association of Servants yn y giniaw, yr oedd gohebwyr neiiiduol, I braidd yr holl papurau Oymraeg yn wyddfodol, ac er y gwabaniaethant mewn c' gwieidyddiaeth, gwynebwedaau,ceifydd- gwie- ol, a chrefydd. yr oedd yr unoliaeth mwyaf hewydus a dedwydd yn cyniwair drwy'r cyfarfod. Buan yr'ymgyferfydd y pwyllgor eto er dechreu penderfynu a'r destuna'r Nadolig, ond mae arnwyf ofn y gosodant yr awdl a'r bryddest i ymladd gornest y fiwyddyn hon, ond gall y beirdd wneud llawer dros ddiddymu'r cyfuniad. an- nghydmharus drwy yru gwrthdystiadau at Mr. William Owen, yr Ysg., ac hyder- wyf y deuant allan yn egniol dros fonedd a braint cysegredigrwydd Cerdd Dafod. Gwyr fy mrodyr awenyddol mae perthyn i'r hen ddosbarth yr wyf fi, ac yn wir, mae yn alarus genyf feddwl fod dynion I mor ddysgedig ac athrylithfawr o'r Gor- dofigion yn cymylu ffurfafenau eu gogoniant, drwy ganiatau i'r awdl a'r bryddest ymgiprys am yr un gamp. Y mae yr un peth a gosodhwyadeni redeg gyda milgi. neu gypbysu bran wrth ochr colomen Ni fa erioed fwy o wrthnysig- rwydd cymysgol, ac mae'n anmhosibl c;1 aangos mwy eithafol annghysonderau, am ba achos hyderwyf y llwyddwn gan ein beodyr awdl-bryddestol i ymwadu a'u tybosodiadau blaenorol. ATHAN PAEDD.