Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
11 erthygl ar y dudalen hon
---tRn DAREN PENAU A'l K ANWIREDDAU.
tRn DAREN PENAU A'l K ANWIREDDAU. fyddwch chwi mor gar- a chaniatau i'r ychydig lir ellau ymddangos yn y DABIAN. Oddiar toS 7 :rnae'r Llwynog weci dechreu ys. ;&{enu i'r DABIAN yn erbyn trais a gor- gafferyddot y dyddiau presenol, llawer oorach, fet Eryr Daren ^au» yn ceisij ei ddynwared. Dy- ^^ygant am ryw o, mes a chamwri, a Wn^wysant hwy at waith a gaffer P6 byddai yr hyn a gre- .yn eu meddyliau yn wirionedd *^ai Rhyfedd fel y gorawydda am yn boblogaidd. Oad yr Eryr hwn, a'i gyd-eryrod, mai fychanu a diraddio ereill mao ^ryn enwogrwydd; ac os yw vayfod yn wir fawr a phoblogaidd 8grifenwr, rhaid iddo sylfaenu ei A5 u ar ffeithiau gwirioneddol, ac HihW ddychymygion disjil ac aawir- i eiddo ei hun. fod cyntif a ddywed yr Eryr ydyw, SSr ar ei ddyfodiad i Maesteg, wedi V rhywun yn darllen Uith y Llwyn- ^• hwnw» wedi gorphen 91 ddar- ^^V^l dweyd nad oedd y Llwynog i fyny a'r mark yn Maesteg. y Llwynog wedi methu dod i s 2,r mark; ac yn herwydd hyny, I ry* Peaau yn dod allan i ^3y diffyg i fyny. Na, na, Eryr, 01" lath beth. A thystiolaeth mil- J^eithwyr Maesteg heddyw ydyw, Kto^wynog wedi ysgrifenn yn or- *'r oddiyma, a'r unig a del-mlir yn ein plith yw, fod a^r atal-bwyswr hwnw yn Gwm- etholiadan Ileal, wedi denu ei /M w y m.a raor f an; ond gobeithiwn ein llwyr adael, ac y cawn cl1' 0 ddrllen amryw lithiau eto o'i r He hwn, yna pllwn fod ynsicr Slywed y gwir yn cael ei gy- ^tv»> a dim ond y g^ip- ^^l ddywod yr Eryr yw, fod yr trais mwyaf annyoddefjl yn gan fanager glofa Llety'r J^OH • *y geisio gan y gweithwyr i t-oedfedd o waelod, 5^ ddim Y mae'n amlwg nad) amgen mewn golwg gan yr gyhoeddi y fath anwiredd i tj °heisio parddao cymeriad Mr. Jjr ""Manager. Ond bydded hyBbys HQO f-^d cymeriad r. Bees yn yn meddylian y gweithwyr T^gaeth, i ti, na neb o dy gyd- u 11,1 ysmotyn A chya y byddi yn anturio i'r 1 ddyn°et^i trais a gormes bydded i ti ymgydnabyddu a'r drefn o weithio y gwa- Raei mevn manau ereill, fel y ,A y fantais o farnn pethaa yn » • wedi meddwlyny dechren ° y iSr 0 ar y dull o J# 6ich v.v yn y lofa nchod, oud no a meithder ymatalisf, y „ yr un cynyg o'r fath o yn nglofa Llety'r fod gwbl. GaP hyny bydded i'r l' n fwy gofalus o hyn allan JSw*1. rha J\ysgrifena am waith a pher- Ti ^^ydd iddo beth a fyddo ant rfYnaf gyda dymuno pob a chT,« AlaiA-N i amddiffyn gwir- W^^W-nder yn y dyfodol, fel ei wneudynygorphenol, qobo& ynwyr yn fil miloedd 8 yw dymnniad — TWBCH.
AFAN.
AFAN. R>wy'v v r dd>°hryner chwi mai fr6QddW« gohebydd ysgrifen- °'r biaen n yr >id i ei^Un °nd wedi dodi diH»d cl° llaf n« a,m unwc*ith y mae, ^cby<li„ _U a^can> ond i geisio y/ l flr ?r ysmotiau duoa a HW?1 7S anrhydedd ei • wall wn yn ddibetrus ddweyd nad oes piclwr yn Nghaerfyrdd- in na Morganwg a chymaict a hyny o oiddigedd yn ei galon, i roddi pin ar b tpyr i'ch darostwng chwi a chodi y Cymro. Beth, tybed, wnaeth y Cymro i ni fel pichors i hawlio ein teimladan ? Efall-ti fod eithriad yn ein plith, fel Snddas gyda'r brodyr gynt, a gynlluniai frad i'ch erbyn; ond ni wn ddim am da no, ao y maegenyf gyetal maiitais a neb i ddod o hyd iddo. gan fy mod yn ymdroi yn mhlith y piclwrs. Am y ddadl rhyDgoch chwi a'r Cymro, byddwn yn ddystaw. a dylai pawb fod felly, a buaswn yo ddystaw y waith hon oni bae fy mod yn sior mai ffug yw y Bili'r Piclwr dan sylw, a bod y tdimlad- au mwyaf gwresog yn ffynu yirein plith ar eich rhan. Gan fod y llocg Undebol yn oael ei hadgyweirio, gwnawn ein; gorea i'ch gosod yn 'jigtvre head arni, am y credwn mai chwi yw'r addas&f yn ein plith. Am eich cyfiol,' y mae yn deilwng o sylw fod ein prif ddynion, fel meistri alcan, yn udganu ei chlod, ac yn eu plith Bdl.' Gan iddo ef ddyfod i lawr i'n swydd ni i g,.keljugenw, awn rrinau i fyny i'w gael; a cbyda dweyd change no 'rob- fery,'goaouwn$f yn ,!>T JOMES CABHIBK. ;¡
^»"'•{ ;'PETHAU O'U LLEi r;…
PETHAU O'U LLEi r; [ GWELAIS rai pethau o'u lie yn ddiwedcJar, a phe bai ond galw sylw atynt yn fodd ion i'w dwyn i'w lie priodol, byddai hyny yn ddigon o dal i mi am yr ysgcif hon. Dyna dri pheth yn mhell iawn o'u lie: Menyw wedi meddwi, y Beibl Teuluaidd yn y pawribroher's shop, a'r Offeiriad yn canu clooh yr eglwys. Pethau o n lie mewn un cor a fn yn c<?8tadlu yn Eisteddfod y Bhigos: Dim ffydd gan y cor yn yr arweinydd, dim ffydd gan yr arweinydd yn y cor, a dim ffydd gan yr arweinydd ynddo ei hun. 'Clywais fod offeiriad wedi galw mewn tafarn yn nghymydogaeth Pende yn ar awr anghytreithlon ar^ y Sabboth, ac wedi myned ag un o'i ddysgyblion gyd- ag ef, am bobo wydraid. Ac wedi eu servo, yn ol orders y Parohedig, pwy ddelai i mewn ond un o wyr y cotiau gleision!! Gwarohod ni! dyna dro o'i to, debygem! Yr oedd yr offeiriad yo dygwydd bod dros dair milldir o'r fan He cys^odd nos Sadwrn, ond dyn helpo'r dys^ybl daeth ef i afael cyfraith, a'r canlyniad fa iddo gael myned o flaan ei well,' ys dywed y bobl. Pethau o'u lIe mewn merch ieuanc: diogi, balohder, ac anwybodaeth. Pethau o'n lie mewn mab ieuadc: meddwdod, twyll, a rhagrith. Peth atgas iawn, ac yn mhell iawn o'i le rhwcg dau frawd yw, eu bod yn ffraeo a'n gilydd. Clywais fod dau frawd yn methu cytuno a'u gilydd mewn per- thynas i gaseg ao ebol: un yn ddiacon yn cghapal B n, a'r llall yn nghapel B Gresyn na fydda.'r ddau frawd hyn dipyn yn gallaoh nag aohoai gwawd am eu penau, a thrueni na fyddai cref yddwyr yn rhoddi gwell esiampl i bobl y byd. Peth o'i le fyddai gweled hen wragedd yn rhedeg races ond clywais fod y fath beth a hwa wedi dygwydd gerllaw Eg- lwys Penderyn, yr wythnos ddiweddaf, o dan nawdd a phreaenoldeb gwenwisg. Clywais fod y merched bach yn cael eu gwobrwyo a dolls, a phelau i'r bechgyn, a'r hen wragedd, d, uain a hwynt, yn cael eu gwobrwyo a three-penny-bits!! Hawdd genym gydymddwyn a'r plant bach yn en hymdrechion am y gwobr. wyon, ond gallem ddysgwyl rhywbeth gwell na gwawd oddiwrth hen wragedd yn ymylu ar y bedd. Ond mae yr het, ddiareb hano yn gwireddu ei hun yn y fan hon,— Henach, henach, ffolach, ffolach.' Yn coroni'r cyfan, clywais fod efe yn rhedeg- gyda nhw. Clywais am races ceffylau ac asynod lower gwaitb, ond ni chlywais am hen wragedd yn treio nerth en gwadnan cyn y t,.o hwn. COMMON SENSE.
CORN Y CYMBO GWYLLT.
CORN Y CYMBO GWYLLT. NID ychydig ydyw yr holi sydd gan Jenorion Cymru y dyddiau hyn am ein llwyddiant. Ond y drwg ydyw, fod pFlb un, with holi, yn danfon hefyd prescrip- tion. Gwni fel' hyn, medd un, a gwna fol arall, medd y llall. Dymunwn yn awr wneuthur yn hysbys i baw b o'r Allt i Lyn-lleidiog-lleifiad, ein bod wedi taro ar ddolur y dyn claf.' Nid oedd pob un o honoch chwi, fechgyn, yn cofio mai dyn gwyllt yw y dyn claf hwn. Bu raid i ni ei ddwrdio yn arw, a dangos mai ofer oedd ei holi ystranciau, y nadu, y cicio, y crio, y camenwi, a'r ta flu llwch a llysnafeddi'n gwynebiU; do, feohgya, bu raid i ni ddangos i Noah eiu bod yn deall ei ddolur yn dda, ac yn gwbl abl i'w ischau. Yr ydym bollach wedi cael ganddo i eigtedd, ond gwylltio yn ofn- adwy y mae ar brydiau, R galw am toddy; ac wedi cael dognau ar ol dogoau o'r yfwch syfrdanol mae yn cysgu, ac yn neidio drachefa yn sydyn o'i gwsg i ganol carpedau y parlwr (oblegyd rhaid i chwi gofio yn awr ei fod yn gyfoethog iawn), a chyda'i fod ar y llawr, mae yn cael gwybod fod y corn yn cael ei ysigo. Mae yn well i ni dynu blank verse na chofnodi y lleferydd a dd&w allan o'i enau yn awr, ond diwedd pob brawddeg ydyw I Fy nwrdd 0! fy mwrdd; mae iechyd, ie. einioes fy mwrdd mewn perygl.' Ceir y truan yn ol i'w gadair eamwyth, ao yna daw y giwaid a eilw yn gyfeillion &to,-Ieusn, Mooyn, Sias- per, Juniper, Tartar, Pickler, &c.,—i'w gyaurol meddect bwy. Adroddant iddo hen chwedlau am ei wrhydri ar faes y Bwrdd, drwy y cyfnod maith o yn agos i again mlynedd. Rhydd Siasper iddo eogbreifftiau o'i farddoniaeth! ac yn lie dweyd yn onest wrth y claf nad yw yn gwybod mwy am gledian cydgeii-iun, na hen fuwch Moo yr Half-way am fen- thyca biliau pum punt yn enweimeistr, trwy ddywedyd wrtho am ei enwi yn y llinellau talcen slip, ynr. y bydd i'r an- wybodus gredu eu bod yn farddoniaeth goeth ao araohel. Oad pwy, hyd y dydd hwo, a welodd ddim ganddo heb fod yn dwyn nodweddion f ty Dafydd Gooh Q-wta/ chwedl Llew Llwyfo. A Ieuan ag ef eto hyd y men sydd, y coed, a'r perthi, gan adarlnnio ycarneddau mwn, y patches, j torn enau, a'r corsydd, a gwna iddo gredn fod Cwmllyr fell yn ail i Ddyfrya Clwyd. Mae Mocyn, yntan. yn gyfarwydd mewn hanesioo: dywed iddo wendidau yr hil ddycol o ddyddiau Cain hyd yn awr. Mae ganddo feddwl mawr am Mocyn, a hyny am iddo roddi help iddo i estyn einioes y Bwrdd, trwy J roddi biliau Tafleni Prisiau y Moteloeda i hongian arno, heb g, fi:) mai e ddo ei feistriaid oeddynt. Catiau oedd y biliau yh y diwedd,—cwd mwg yr Half-way yn ddamau o hyd. Mae Tartar a Juniper wedi dyfod i gynyg eu gwaeanaeth, 09U ycte fenthyg eu henwau yo glogyn drosto, a dywedant y bydd iddynt ofalu am gynifer o ffag- cnwau ag a fydd yn angeny heidiol arno; ond y mae eu gwasanaeth yn cael ei wrthod, 6m fod y claf yn gwybod yn barod enwau holl gwn hela y Gelli, a bydd iddo ysgrifenu i'r Bwrdd dan enw- an y rhai hyny yn gyrtaf. Mae Bili, yttau, yn Biolwr, ao yn cy- meryd arno, wrth gwrs, fod yn Jac-y Lantern, er denu y gwirioniaid yn mhlith yr alcanwyr at y B-vrdd; a gwyr gymaint am biclo a'r lodging-house keeper o L'erpwl. Old dyna sydd yu rhyfedd, mae yr oil yn y diwedd yn ynffuJfio yn gynifer o wynebau ar gorpws costiog y dyn claf. Darllenasom hanes Slide, yr Ysbryd. egydd, ac, yn wir, fe'i profwyd yn dwyll- wr; ond mae Noah hyd yma yn parhau yn wynebagored. Pa farn a rydd y °1- hoedd arno wedi i ni ddadguddio iddynt y bleick mails mae wedi bod yn ei wisgo, ni wyddom; ond hyn a wyddom, nad ydyw yn dianc, er ei holi ymffrost mewn mwyniantau bydol, oddiwrth goofoydd ei gydwybod. Na, na, pan adewir y claf wrtho ei hun, mae yn adfyfyrio ar yr hyn a ddy wedir wrtho, ac y mae wedi dyfod ar draws .yr hanes rydd Mocyn iddo am danom ni, a cheisiwn roddi i chwi un olwg arno yn ei arteithiau, pan mae ei gydwybod ym deffro o'i fewn. Gwelwn ef yn oymeryd i fyny ei Fwrdd, ac yn darllen y liinellau a ys- tyriai efe yn dlws ryfeddol, ao a gyflwyn- odd i ni,—' Bu Lewys Afan yn yfwr,' meddai. Ceinia obwerthin, ond ah! yn sydyn dacw olwg ddyeithr ao annaearol ya gorchuddio ei wynebpryd. Mae yn ceisio tynu ei auadl, ac ynaceisia lefaru, a phan y mae yn cael mynyd o seibiant gan y llefarwr o'i fewn, mae yn ail ad- rodd y goiriau, ac yn gofyn gyda difrif* oldeb iddo ei hun, beth allai fod y gwa- haniaeth rhwng y gorphenol a'r presen- ol yr wyf fi, meddai. yn ymffrostio ar g'oeddryw fil neu ddwy o ddai lien wyr y Bwrdd, fy moll yn yfed cwrw brag htadd; ond 6m yw hi gyda Lewys. Ar ba sail y gaUaf gyhuddo neb, a ininau yn euog fy hun ? ac nid yn unig bod yn euog fy "bun, ond gwerthu y nwydd u damniol er syfrdacu ereill, a mi yn gwy- bod fod yna dri ugain mil yn flynyddol yn cael eu hyrddio i'r farn yn anmharod oheiwydd hyny. 0! druenusrwydd fy sefyllfa! Ceisia eto, ond metha; ac y mae'n tori allan i wylo, gan goffhau y geiriau Aberdar! Siloah. Annibynwr Bum inau, meddai, yn Annibynwr, ond wele fi heddyw yn dafarnwr cestiog, heb ojd ychydig iawn o rinweddau yn per thyn i mi, ac nid yw y rhai hyny ond o angeni haid, er mwyn cael fy ngweld gan ddynion. O cwsg eto, gydwybod auwyl, a rho lonyddwch i mi. Ond gyda'i fod yn dweyd y galr, dyma Dir- westwr eto i'r golwg. Be-be-beth, ebe fe, a barodd i mi ei alw yn ddirwestwr mewn gwawdiaeth, a minau wedi bod yn hen staunch ttetotaller fy hua ? O! am fynyd o IdnJddwch, ond nid oes llonyddwch i'w gael; mae cydwybod, pan ddeffry, yn -i hao fel a; thes ar ol ei chonawon. 'Trin y gwin,' a ddy wedais ? Oiii fum i, ie, V, yn trin y gwin, ac yn cadw mwy o stwr na neb yn Nghwm Abo dar yn ei erbyn? Yr wyf wedi cael fy ngwi sgu yn erbyn y wal, nes wyf yn rnwym o gyffesu yn fy erbyn fy hun. Gelwais i ef hefyd yn 9 Yuhyrf wr,' a dywedais fod y cynhyrfwyr yn elwa ar gefn y cyhoedd; rhaid fy mod wadi gwneuthur ca, Synind dybryd, oblegyd ni ddeibyiiiodd hwn dal fel swyddog Undebol erioed: a beth pe bu- asai yn elwa, pwy sydd wedi ceisio elwa mwy na mi ? Yr wyf wedi dal fy hun yn prominent fel Gohebydd L'erpwl y I Bwrdd,' yn unig er mwyn cael fy ngweled gan ddynion fel Gornchwyliwr Ymfadol yn L'erpwl, ac y mae wedi bod yn spec dda i mi; ao yn ol pob tebyg, y mae Lew) s yn gwybod beth a dderbyn- .Y, iaf fdl tal am bob an a af i un o'r cwmni- au, ond wedi bpd yn Ilawer mwy tro- garog atif fi nag y ceisiais i fod ato éf. Tor us i fedd agordd o'i fiaen ef: codais i grogbren i'w grogi ef, a hyny yn ddi- achos. Ond, 0 1 i-nedd llais cydwybod, y bedd a doraist, i ti dy hun neu i Mor- gan y toraist ef, Noah ? Mae Lewys wedi gofalu fod.cadarn sail y gwirionedd dan ei draed, ac wedi gosod ei hoH.ym- drafodueth yn bWnb ei fyfyrdod iBid yw gan hyny, yli debyg y bydd i dy eiriau gwagwyiit g di a'th get ern effeithio dim arno. Gyda byn y mae ciyodod parly a ol yn eymeryd meddiar,t o hono, aCt 0! fel y chwysa ao y cryna; ao y mae o hyd yn cadw ei o wgdraw i. ben y bookcase, He y mae ganddo luaws o he a gyfrolau o'r Bwrdd. Gwylltia, ysgyrn- yg, ond nid oes digon o nerth ynddo i godi ar ei draed. Ei amcan ydyw cyr- haedd y Bwrdd, er ceisio tynu cysur iddo ei bua oddiyao. Cewch wybod yn ein nesuf beth a ddygwyadodd iddo. LEWYS AFAN.
ACHOS W. EVANS, CWMPARC.
ACHOS W. EVANS, CWMPARC. MRI. GOL.Fe aHai y goddefweh i mi ysgrifeou gair ar. yr acnos teilwDg uchod, yr hwn sydd wedi bid yn destyn siarad y cwm am wythnos a-u. Dagenyf allu hysbysu darllenwyr Iluosog y DAR- IAN fod y glowyr yn ym) sgwyd o'u marweidd-dra, ao yn dADgne fod gan- ddynt galonau fedr gyd,, mueimlo a brawd mewn t allod, a Ihw fedr gyf- raau i'w gyd-ddyn mewn cyfyngder. Gwn na cheir un dyn i amheu teilyng- dod yr achos i gyfra-u ato, ar ol ymgyf- arwyddo a'r smgylchiadau. Pe bii i oai W. Evans, yn ei swydd o chechweigher, drwy yr smaer yn ymQgnio i foddloiii y byr tew,' ac i id boddloni y glowyr, ni fuasai raid iddo fod yn y cyflwr y mae ynddo yn bresenol. Ond nid yw yn ei natur ef i gau ei 1/gaid a dal ei dafod, pan wel acghyfiawnder yu cael ei wneud yn y lofu; uc am iddo fod yn rby barod i ddadguddio gweith- rediadt u bodau hunanoi, pothellawg, a rhogrithiol, a sefyll d os iawnderau y gweithwyr, cafodd fod yn rod seth oddiar fwa pabrwynaidd un o ganlyn- wyr mWYhf ffyddlon c eadur dauwy- nebog. Fe allai fod rhai o'r gang gaffer- yddol yn credu fod y trick wedi ilwyddo 'am ei fod wedi bod yn foddion i osod y brawd mewn dyled o ddeugain i haner csnt pu-nt. Ond failure fu hi! Ar ol i'r brawd gael digon o arian i dala ei gyfreithwyr, gall edrych yn ol ar yr amgylchiad gyda phleser, a gwaeddi, Oafwyd buddugoliaeth I' Nid yw ond rhesymol i niei gynorthwyo, gan mai am ymladd drosom ni yr ym- geisiwyd tori ei gymeriad, ao y taflwyd ef i gymaint traul. Gadawer i ni fel glowyr ddangos ein bod yu medru gwerthfawrogi tact y rhai sydd yn gweithio drosom. Mae'n eglnr fod arafweh masnach y glo yn bresenol yn dangos fod ami hen gynffonwr Pha. roaidd yn ein mysg, ac felly y mae yn beryglns dweyd gair yn y lofa fydd a thuedd i adlewyrohu anghlod ar wr y ffon. Llawer glowr pronadol a chyd- wybodol sydd wedi cael y sach' mewn gwahanol fanau o'r Rhondda, am beicio plygu clun i Baal, ac am ddangos fod ychydig o'r hen waed Gomeraidd yn ei wythenau. Wol, am unwaith eto, da- ngoswa ein ood yn ber chen ar y rhin- we Id o gydymdeimlad, ac felly yn deilwng o'r compliments uchel a dalwyd i ni gan brif newyddia uron y Saeson yr wythnos ddiweddaf, pan yn siarad am y dd^mwain anffortunus yn ein cwm Deallwyf fod cynghtrdd i'w chynal yn Treorci Mehefin 7fed, a'r budd i'w; dros- glwyddo at yr achds hwn. Bydded i holl 1 jwyr Treorci a'r gymydogaeth, brynu tocynau yn serchus, pe byddai ond i ddaug-s eu cydymdeimlad a'r brawd, er yn ddiamheu y ca!)t werth eu harian hefyd Mae yn swm fawr i un i dalu, oad rhwog cynifer nid yw ddlm. Un ergfd gyda'n gilydd a dyr y graig yr ydym yn geisn symud. Mae clod yn duy] adus i'r pyllaa sydd wedi dechreu caaglu-dilyned y Ileill yr esiampl, ac ni chollant eu gwobr. Maddeuwch fy meithder, nis t ethaf eich amynedd a llith am hir amser eto. Diolch i Wythnosolyn y Gweithwyr am ago.' ei golofnau i bob peth sydd yn dal cysyllt- iad a gweithwyr. GLOWR O'R GLOIIAN.
[No title]
A roddasoch chwi fil i'r dyledwr ?' gofynai cyfreithiwr i'w glient. I Do, Syr.' A pha beth a ddywedodd wrth- ych?' Efe a ddywedoddwithyfam fyned at y cythraul.' A pha beth a wnaethoch wedi hyny ?' 4 Wel, y pryd hwnw, daethym atoch chwi, syr.' Apwynti wyd y criwr cyhoeddus cynt- afyn Llundain yn y flwyddyn 1556. Gorchymynid hwy i ganu eu elychau yn y nos, a gwaeddi:—' Cymerwoh ofal fod eich tai a'ch canwyllau yn ddyogel, byddwch elusengar i'r tlawd, a gweddi- weh dros y meirw Gosodwyd tollbyrth i fyny mor foreu a'rflwyddyn 1267, a chodid tal o gelniog am bob wagen a elai drwodd.
: CHWIFF GLOWYR Y8TALYFERA.
CHWIFF GLOWYR Y8TALYFERA. MBI. GOL.—Yr oeddych yn ffaelu deall beth oedd y mater arnom, siwr o fod, am i ni fod cyhyd cyn gyru Chwiffen f--ch i chwi. We], va wi-, yr ydym yn raqtha yn Ian loyw a ch&el clearance yn ein glofa er's m soedd bellach ao nis gWyddom yn y byd mawr beth ddaw o hbnom os na thry yr olwyrion chawn ni d'dim dybacol.-bs lIa eir i fogian fel DFkzi S^em'wr ar hyd a lied y wlad. Mae Will Hwrnphrey wedi cynyg ein bod i gael gwibdaith, fel glowyr, ar jejefa yr Hen Fawch Wen, tua cbymy logaeth Caergwydioa. Wn i ar y ddaoar las beth ddaw o'r cynyg; fe ddywedodd fod Mr. Randal yn dweyi wrtho y dydd o'r blaen fod eia^eu colliers yn y llenoo, ac fod free passage yno ar gefn yr Hen Favro.h Wer.-Cf)wch glywed yr holi hanes yn y Ohwiff nesif, m^id'n debyg. Am fod cymaint o holi yn nghyleh y 1 ^delw 'ho o a ymddangosodd ar y Seren, caiff ail arg^r^phiad ohoni ddod allan ar cuialena'u'r DARIAW. Mae genym, fel glowyri ddigon wrth gefn i lanw cyfrolau o'r newyddiadur eto; ond ymataliwn am ychydig ^ytams u, am fod genym resymau dr, a hyny. Cufied yr hoil ddirllenwyr i fod yr erfy iol am danom, byddwn allan yn ein godiduwg- rwydd a'n gogoniant cynhenid eto, heb hictio, blewyn Ilmwlf naffafr L. eb. COFNODYDD
[No title]
'Yr wyf yn rhyfeddu beth ydyw yr achos fod fy llygaid mor weiniaid,' meddai dyn ieoanc balch un tro wrth Dr. Abernethy. Y maent mewn lie gwan/ atebai y Doctor, yn ddigon dir- mygus.
CYNDDEIRIOGRWYDD.
CYNDDEIRIOGRWYDD. CYMERODD amgylchiad hynod o gyn- ddeiriogrwydddynolle yn Philadelphia yr wythnos ddiweddaf, oedd yn cynwys holl echryslonrwydd yr anhwyldeb brawychus hwnw. Nos Nadolig 1876, brathwyd Michael Crossen yn ei fys gan gi bychan perthynol iddo; eithr nid oedd yr nn arwydd fod y ci ya gyn- ddeiriog. Seriwyd yr archoll a haiarn poeth, a gwellaodd yn fu-an. Chwe diwrnod cyn ei larwolaeth, teimlodd fath o oglais hynod yn ei fys, a di- deimladrwydd yn ei law; ac yn fuan dangosodd cynddeiriogrwydi ei bre- senoldeb. Cadwodd y meddygon ef dan ddylanwad cyffeiriau nerthol; ond yn y cyfamser bu raid ei, rwymo i'w gadw yn y gwely, a bu farw yn nghan- ol y gorphwyHedd a'r dirdyniadau mwyaf arswydol.
[No title]
MBI. GOL ,—Pwy na chlywodd am Belyf ddoeth, mab Cynan Carnwyn, yr hwn oedd yn byw tua ohanol y ohweched ganrif. Yn mhlith y cymeriadau oedd yn gas ganddo, yr oedd y rhai hyn A ogano arall am y beiau a fo arno ei hun; A echwyno gymaint a a all, acnabo gantho i'w taiu; a roddo ei hun mewn anurddas, er urddas i arall a ymyro a phob peth heb achoa; a gasao ei lei er afies i'w gymydog &c. Y peth cyntaf y carwn ei wneud ydyw cyfiwyto y cy- meriadau hyn,, a hyny yn dd staw, i'r scribe cyfiogedig, gan obeithio y cymer efe hwynt yn destynau preg-ithau neu ddarlithiau; ao oa na wna. nid oes i'w wneud ond i mi wneud y goreu ohonyot mewn llithiau dyfodol. Y mae rhyw Nero, (sef y scribe cyfiog- edig) mewn ysgerbwd o wythnosolyn yn ceisiofy narlunio ond dyn a'i help, y darlun parffeithiaf a all ef ei wneud o honof ydyw fy cgwncud yn bob peth ag ydyw ef ei hun. Yr ydwyf yn adnabod y scribe cyfiogedig o dan bob enw, a phe na bu iswn, y mile y darlua dychymygol y mae wedi ei wneud o honof, yn ddigon- ol brawf i bob Llwynog llygadgraff o ba Ie y mae wedi tarddu,—" g ganu arall am y beiau a fo arno ei hun "—Y mae y darlui bron a bod yn berffaith; a'r linell neu ddwy sydd yn ddiffygiol, feallai y bydd i mieu llanw: fy- y ryw awr ham. ddenol. Y linell gyntaf yn y darlun ydyw an. wiredd, ond rhaid ciel gwell dyn na Neto i broti fod hon ya linell yn nghymoriad y Llwynog; ond gan ei fod yn bechod parod amgylchu y scribe, a phob un sydd v di bod a rhywbeth i'w wneud ag ef yn dyst byw o hyn, yr hyn a ddaw ya ddiymaros i'r meddwl ydyw, "drwg ei huu tebyg arall." Os ydwyf wedi gallu deall ei frol cawJ. iog a disynwyr, ceiaia Nero wneud y Llwynog yixfeddwyn; ond gwybyddedy dwlyn nad yw llwynogod yn ymwneud a ffauau meddwozi; y m e t yn gillach yn hyn na llawer dysgawdwr; and dyna, yno y mae efe yn caru byw, gydag adar o'r un lliw, ac nis gall g,)di yn uwch na'i safon yn ei fyw. Clywodd y Llwyn- og y dydd o'r biaea am ddyn yn methu gwybod y ffordd ar&ref o orsaf rheilffordd yn ei dref ei hun, ac oni baas -.i ibacmin Cymreig ei gyfarwyddo, buasai wedi myned i rywle, er nad oedd hyny fawr
- ——♦ DEDDFWRIAETH Y DOSBARTH…
bleistri a'r gweithwyr. Dichon mai y tnesur mwyaf pwysig o'r cyfan fydd y p^otoad ar gyfer y gweinyddiad dybl- f o'r jfactory Acts, a pharotoi nn rites o arch wil wyr o dan un Pen. Bydd Y lantais o hyn yn amlwg i'r sawl sydd i sylwi ar weithiad yr hen gyfreith- >*Q> a than ba rai yr oedd nifero llaw-weithfeydd wedi yn allnog i osgoi dylanwadan eglnr yth wrthod cario allan hyfforddiadau o archwylwyr y naill dro, a dos- "Vth araU dro arall Credwn y bydd y Ddeddf newydd b Hesiol. Bydd yn cadw y perchen- Oglon gyda'n dyledswyddau, tra yn toi ar gyfer iechyd a dyogelwch y «« 3 gyflogant. Jtfae y mesur hwn •jj bresenol yn aros yr ail ddarlleniad *??. ^hy y Cylfredin. Beth bynag w ^.ddweyd am egwyddorion sylfaenol *j»einyddiaeth bresenol, y mae yn eu bod yn penderfynu gwella y deddfwriaeth ar gyfer y dosbarth ^eithiol—a gosod y cyflogwyr a'r ^°gedigardir mwy cyfartal nag y erioed o'r blaen. MABON.