Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
9 erthygl ar y dudalen hon
DYFFRYN GWENDRAETH.
DYFFRYN GWENDRAETH. Y dydd o'r blaen, pan ar fy nhaith i Pontyeats, tynwyd fy sylw at hysbysiad oedd wedi ei osod i fyny ar goeden yn ymyl y ffordd, ger capel Nazareth, cyn- wysiad yr hwn oedd fel y canlyn Y mae nhw yn dweyd fod contract glofa'r Plasbach ar ben, ond fod ei effeithiau yn aros, ac i'w weled yn amlwg jfti y gostyniad sydd wedi cymeryd lie yn y lofa. Y mae yn ofynol i lofeydd y cwm gymeryd gofal o herwydd nid wrth ei big mae adnabod cyffylog, nac wrth ei ben mae adnabod llwynog coch Ponthendy. Y mae gair o eglurhad ar hyn yn angenrheidiol, er mwyn i'r darllenwyr ddeall yr achos o osodiad yr hysbysiad i fyny yn ymyl y ffordd. Er ys pedwar neu bump mis yn ol, bu pump o lowyr y lofa uchod mor fonedd- lgaedd a chymeryd y lofa idd ei gweithio ar gontrcust, a hyny yn groes i ewyllys eu cydweithwyr, am dri mis, heb i un cyf- newidiad i fod: ac yna, fod hawl gan y naill blaid fel y llall i roddi i fyny ar derfyniad yr amser Denodedig, os na fu- asent yn gweled eu ftordd yn glir i fyngd fa mlaen yn mhellach; ond ar derfyniad y tri mis, rhoddodd y meistri rybydd i'r glowyr am ostyngiad, ac i wneud ffwrdd a'r contactors, a hyny o herwydd eu bod wedi gwneud ychydig bres yn fwy na standard y lofa, wrth wneud cam a'u hun- ain—gweithio glo y dydd, a reparo y nos, a dewis y talcenau goreu iddynt eu hun- ain, a rhoddi y rhai gwael i ereill. Ac yn sicr i chwi, yr oedd cymaint o ddig- ofaint yn bodoli rhwng y gweithwyr a'r cynffonwyr, fel y penderfynwyd, un ac oil, fod yn rhaid i'r hen gorpws I ddyoddef heb ystyried fod y staff yn eu gwylio. Pa ryfedd fod y meistri yn ein gormesu, pan mae ein cydweithwyr yn troi yn fradwyr a chynffonwyr. Tro yn ei le fyddai gosod eu henwau gerbron y dar- llenwyr, ond ymataliwn y tro hwn, gan obeithio na fydd iddynt droi yn fradwyr i'w cydweithwyr mwyach. TWRCH.
AT WEITHWYR Y FFORFST FACH…
AT WEITHWYR Y FFORFST FACH A'R CYLCH. MRI. GOL.—Yr oeddwn am alw sylw gweithwyr y gweithfeydd uchc i aty cyf- arfod sydd i fod yn Merthyr, a y lOfed cyfisol, a gofyn, A ydym ni, fel r weithwyr, yn meddwl bod yn ddiystyr o i cyfarfod hwn 1 Credwyf na ddylem, am ein bod wedi bod yn brwydro cymaint am gael Bwrdd; peidiwn a gollwg ein gafael ynddo. Gadewch i ni gadw ein cymeriad 1 fyny ac os yn ddrylliau yr â y Bwrdd, gadewch iddo fyn'd yn ddrylliau o du'r meistri, fel na allont daflu hyn i'n gwyn- ebau yn y dyfodol, fel y maent wedi wne id, a llawer gyda hwy, yn ry gor- phe ol. Y i awr, gan fod ein sefyllfaoedd y fath yn y gweithfeydd nad allwn ymgyf- arfod a'n gilydd i siarad y naill a'r llall, pa un yw y ffordd oreu i weithredu? Onid ydych yn meddwl y byddai yn well i ni gyfarfod a n gilydd mewn rhyw fan, er cael cydymgynghori ar y pwnc hwn ? Yr yd wyf yn cynyg ein bod os bydd i chwi gydsynio, ni gyfarfyddwn yn y Marquis' Arms, nos Sadwrn nesaf, y Med cyfisol, er penderfynu y priodol- deb o ddanfon cynrychiolydd, a thros bwy y byddwn yn rhoddi ein llais. GLOWR.
[No title]
Da genym ddeall fod y personau a waredwyd o lofa Tynewydd yn awr yn mwynbau bendithion Gorphwysfa Porth Cavl.
TRIOEDD GLOWYR CWMDULAIS.…
TRIOEDD GLOWYR CWMDULAIS. | Mal. GOL.Y mae j dull hwn sydd gan eich gohebwyr o drosglwyddo eu mt'ddyliau drwy y wasg wedi myned yn gyffredin iawn y dyddiau yma, ac yn wir, nid ywy dull mabwysiedig yn troi yn afiwydd ae aunerbyniol, canys y mae miloedd o ddarllenwyr y DARIAN bob wythnos yn gwledda gydag hyfrydwch ar gynyrchion awdwyr y trioedd doniol sydd yn ym weled a ni y naill wythnos ar ol y llall. Un diwrnod, pan oeddwn i lawr yn fy hen gell tanddaearol, heb neb i aSonyddu arnaf, meddyliais y pryd hwnw am dreio fy nawnjar ychydig o dri- oedd ar y testyn uchod, gan fod y dull hwn o ysgrifenu yn gogleisio chwaeth eich gohebwyr efallai yn well na'r un arall. Gwelwch fy mod yn newisiad fy nhes- tyn wedi bod yn ddoeth; ond fan yma y mae'r dirgelweh yn gorwedd, pa un a all peiriant y meddwl ei weithio ai peidio canys gwell cael pregethwr da ar destyn gwael na phregethwr gwael ar destyn da. Wele ffrwyth yr awen. Tri theyrn henafol y lie: Teyrn gor- mes, teyrn anghyfiawnder, a theyrn brad- wriaeth. Tri pheth y mae rhai glowyr y lie yn eu hofli: Sefyll strike, gwenieithio, a myned i mewn fel slaifaid dan bris. Tri pheth na ddylai fod yn ein plith: Gweithio croesmewn talcenau, cario ein hangenrheidiau, sef coed, rails, &c., drwy y pwll, a rhoddi clust o ymwrandawiad i lais rhaib y teulu gafferyddol am lo. Tri pheth chwythig eu gweled yma: Casglu arian drwy'r gwaith i dalu am ddyled ylwyr Syr John Heidden, un o'r teulu tanddaearoI yn cyfarfod a damwain a'i gydfrodyr yn ymddwyn yn ddiddyn- oliaeth tuag ato, a gadael am saith o'r gloch y nos. Tri pheth sydd yn achosi cyfogiad ar wyr y lie Gweithio yr headings am bed- war swllt y llath, swllt a grot am ddram o lo, ac hen Fili bolfawr pen pwll. Tri pheth annymunol yn y lie: Llad- rata glo, stop wegins, a stop lamp am saith. Tri dymuniad angherddol glowyr y lie: Diswyddiad pob stwmpyn bron sythu, gwaith tfnysgedwin i startio, a chodiad pris ac amser da. Tair gwythien ddamniol yn cyfarfod yn mherson pob stwmpyn bron sythu: Rhagrith, enllib, ac anghyfiawnder. 1 Tri dyn y mae eu mawr angen yma: Mr. Wales, arolygydd mwngloddiau, Mr. Halliday, a checkweigher i ben y pwll. Tri pheth mae glowyr y lie yn ymofyn: Rhagor o bres am eu gwaith, rhagor o'r DARIAN i'r lie, a rhagor o drioedd gan yr Hen Lowr. Tri pheth mae yr Hen Lowr yn eu haddunedu: Gwneud y goreu dros y DARIAN. milwrio yn erbyn gormes y lie, ac ysgrifenu rhagor o drioedd., HEN LOWB.
[No title]
MR. GOL. Y mae yn ddrwg genyf I eich hysbysu nad wyf eto wedi dechreu gweithio yn unman neillduol i nid, cofier, am nad allwn gael gorchwyl i'w gyflawni, ond ofni dechren mewn lie y bydd raid i mi ei adael, feallai, mewn diwrnod neu ddati. A mi yn dysgwyl galwad oddiwrth rai o'm perthynasau, fel y dywedais wrthych 5r wythnos ddiweddaf, dyma wr a dillad wydion, a stripen goch trwyddynt, yn cyfeirio tuag ogof y Graig,; ac wedi cyr- haedd, rhoddodd tri ergyd, fel pe wrth ddrws Oddfellow, (feallai ei fod ef yn meddwl fy mod i yn un o'r tylwyth, ond nid wyf yn deall fod dim yn odd yn perthyn i mi); ac wedi curo, gwelwn ef yn gwthio darn o bapyr i dwll sydd wedi ei wneud gan rai o'm henafiaid; a'r gair letters wedi ei dori arno. Ceisiais gan un o'r cenawon i gyrchu y darn papyr, ac er fy syndod, beth oedd ond cynygiad gafferyddol o gymodi a'r Llwynog, trwy roddi lie penigamp iddo dori glo. Meddyliais unwaith anfon copi o'r llythyr i chwi ond tipyn o anfoneddig- eiddrwydd fyddai hyny heb ganiatad: ond y mae genyf gyflawn hawl i roddi fy atebiad iddo, heb ofni cael fy ngalw i gyfrif, yr hwn oedd fel y canlyn:- Syr,—Gwthiwyd eich llythyr fel pe yn recsyn i dwll yn nor ogof y graig, gan ddyn a dillad llwydion. Wedi darllen ei gynwysiad, braidd na fu ei ffrwyth yn demtasiwn; a phe buaswn yn gwrando ar y wraig a rhoddwyd i minau, buaswn wedi ei fwyta. Ond wedi ail ystyriaeth, credwyf mai gwell i mi y drwg a wn na'r drwg nas gwn. Y mae eich nifer gaffer- yddol chwi yn ddigon i gyffro Ilond byd o lwynogod a phe newidiech y shift i bob awr, ni chelid digon o elw i dalu 'eich cyflogau mawrion ac ami chwi, heb son am y treuliau ereill. Own am weithfeydd yn codi cymaint o lo a chwithau-pump neu chwech cant y dydd-ar haner y gaffers, ac yr wyf wedi fy llwyr argyhoeddi mai stopio y pwll yna eto fydd raid cyn pen nemawr wythnosau, neu ynte transplants, neu chwynu eich haner chwi. Yr eiddoch yn llwynogaidd, Llwynog o'r Graig. ] Dyna le fu gyda chwi yn Aberdar ddydd Sadwrn diweddaf, gyda y voio yn Abernant yna. Y mae y pwnc o roddi pleidleisiau i'r rhyw fenywaidd ar haner ei benderfynu yn St. Stephan, ond y mae pobl Abernant wedi ei benderfynu, a'i roddi mewu gweithrediad, heb wahan- iaeth pa un ai- Gwai ai gwnio Golchi neu ysmwddo, 'Roedd yno bawb i voto. Ac os clywais yn iawn, nid y rhyw deg yn unig oedd wrthi, ond bloch-I yers y rheilffyrdd, gofiaid, seiri coed, seiri maen, boiler makers, a phob celfyddydwyr ereill; nid oedd dim gwahaniaeth pa un a'i cyn ffonwyr yn y gwaith, a'i surveyors ar Hirw..in (heb un cysylltiad a'r gwaith) oeddynt. Gresyn meddwl y bydd fy mrodyr bach, y glowyr, yn cael eu cy- huddo o fod mor awyddus i dderbyn y gostyniad o ten per cent, trwyfod cymaint o fwyafrif dros hyny, tra nad oedd braidd eu haner yn bresenol. Dywedir Ee buasai y pleidleisio yn cael ei ohirio yd ddydd Iau, y buasai holl siopwyr y Peiitref i fyny yn cymeryd rhan ynddo. Yr wyf wedi cael gwahoddiad taer gan hen frodor o Gwmdar i geisio gwaith ylt Abernant, ei fod ef wedi cael He da yno, a bod yno ddigon o Ie, trwy fod cymaint wedi ymadael. Ond beth pe saethid fi gan y gwr a'r gwn rhwng rhai o'r hen dips yna, neu ynte beth pe gwyntid fi gan rai o gwn Elick. W rth son am gwn Elick, dyna fy nghyffro yn foreu a ges un boreu dydd Llun, wrth ddychwelyd yn lladradaidd o'm taith nosol, gan udgorn Daniel yn galw y cwn. Yr ydwyf wedi cael Uawer start gas gan y giwaid yma, nes bron a chredu fy mod yn nghafael yr anhwyldeb diweddaf o stagnation of the blood. Yn nghylch Abernant, ni chredais erioed y buasai yr hen gwreyn p- C- yu stopio y glo oedd yn ddyledus i'r glowyr wythnos neu ddwy yn ol, rhag ofn mai yn stop yr elai. Dyweder a fyner, gwaeth mae y byd yn myned, a'r bobl sydd ynddo. Dim hwyl ysgrifenu yr wythnos hon, a hyny am fod amgylchiadau bydol yn gwasgu. Bu dau o gwn y Cap Yo erlid lip-di-lup, G n Reieio dwyn i'r trap Y Ltwynog coch Er cymaint yw eu gwanc, Ni lwyddant hyd eu trane I ddal y eyllym lane, V A thewi 'i groch. Yr eiddoch dan redeg, LLWYNOG O'R GRAIG.
BLAINAU.
BLAINAU. Y GWEITHIAU.—Nid yw y gweithiau yma yn cael eu gweithio gyda fawr o gysondeb er y strike a'r lock out byth-gof- iadwy Deheudir Cymru. Aeth haul llwyddiant islaw y gorwel pell, gan adael masnach yn y tywyllwch eithaf er yr adeg hono, ac nid oes yma un pelydryn o'r wawr ddymunol ac hyfryd yn gan- fyddadwy hyd yn hyn. O na. tywyll- ach-dywyllach mae'n myned yma! Mae llawer o siarad ac ysgrifenu wedi bod, pe bae Deheudir Cymru yn cym- eryd gostyngiad cyffredinol, er galluogi y meistri i gystadlu a meistri ereill, y cawsem weled gwawr llwyddiant eto, a digon o waith. Ond, pe cymerem y gweithiau hyn yn safon i brofi hyny, m fyddai neb yn ddigon beiddgari ddweyd y fath beth mwy, o herwydd yr ydym yn gweithio 15 y cant yn is na gweith- jau cyffredinol ereill yn awr, ac yn sier o fod yn cael gweithio can lleied a neb sydd yn enw o weithio. Pan ystyriwn mai isel yw ein cyflogau, a dim yn cael gweithio ond haner ein hamser neu lai, mae'n syn meddwl pa fodd yr ydym yn byw; ond y gwir am dani, nid byw mae y rhan fwyaf o honom, ond haner byw. Gobeithiaf y daw rhyw wawr o ryw Ie ar fyr, er mwyn yr ugeiniau sydd yn rhwyn o fod yn goddef eisiau bwyd, chwaethach dillad. Y LLWYNOG.—Anwyl Lwynog, da genyf dy weled yn dal mor iach, bywiog, a galluog, er yr holl erlyd sydd arnat yn dmweddar. Dos yn mlaen a'th waith da, sef dynoethi trais, gonnes, ac anghyf- iawnder, nes bydd i'r meithrinwyrwrido, edifarhau, a diwygio. Maga wroldeb Jonah pan yn Nineveh gynt, a. phaid a digaloni o herwydd yr erledigaeth fawr sydd ganddynt arnat; cofia mai arfer diwygwyr yw enill gelynion gan hyny, nid yw yn waeth arnat nag a fu ar ereul o'th flaen, ac yn debyg o fod ar lawer ar dy ol. Paham, yn enw rheswm a synwyr cyffredin, y mae rhai dynion yn gyn- hyrfu cymaint pan nad oes ond gwir- ionedd yn cael ei draethu 1 Nid wyf wedi gweled un o honynt yn gallu troi dim a draethaist yn ol. Pardduo, ac ymosod ar gymeriadau dynion yw eu prif gwyn yn dy erbyn ond dylent ystyried nad yw yn dy allu i dduo cym- eriad neb, oddigerth dy eiddo dy hun; eu dwyn i'r cyhoedd yn unig y gelli wneud, ac os du fyddant, bai eu perchenogion fydd hyny, hwynt-hwy a'u duodd, ac nid neb arall. Cynghoraf y rhai sydd mor dyner eu teimladau, nes y teimJant mor angherddol pan ca y gwirionedd ei draethu, ac a gynhyrfant, ac yr ymosod: ant- gyda'r fath ffyrnigrwydd arno, i ddarllen mwy ar y Beibl, llyfr uchelaf o'r holl lyfrau, y coethaf a'r eywiraf o bob llyfr ie, Gair Duw, yr hwn sydd yn meddu pob perffeithrwydd yn ei holl weithredoedd ac ymadrodd. Yma y gwelant gymeriadau yn cael eu dangos yn eu lliw eu hunain, y duaf yn ogystal ar dysgleiriaf. A oes digon o feiddg-arwch ynoch i ddweyd mai pardduo ac ymosod ar gymeriadau wna'r ysgrifenwyr sant- aidd ? 0 na, nid wyf yn credu hyny, o ganlyniad, byddweh fyw mwy yn eich Beiblau, daw hyny a chwi yn well dyn- ion, ac i roddi fwy o ryddid i'r gwir. Da Lwynog, paid sychu dy bin cyn dwyn gweithwyr, meistri, a pherchenog- ion, ein gweithfeydd, i gasau gormes, trais, ac anghyfiawnder, ac i gofleidio eyfiawnder, rhyddid, a dyngarweh. Y mae dy lythyrau yn hynod dderbyniol yma. Er fod y rhyfel Dwyreiniol wedi tynu sylw y byd ato, eto, nid ydyw wedi lladd yr holi parhaus sydd yma, Beth sydd gan y Llwynog yr wythnos hon. Doniol neillduol yw gwrandaw ar ambell un yn adrodd dy lythyron yn Saesneg, er mwyn y Saeson fydd yno, a'r rhai hyny yn gwrandaw mo* astud, gyda'r fath foadliaa, a rhoi crao yn iawn o chwerthiniad yn awr ac yn y man, er dangos eu teimladau boddhaus. Credwyf y celet dderbyniad tywysogaidd pedeuet am dro yma, a hyny gan Saeson, chwaeth- ach Cymry. Y GWEITHIAU.-—Teg yw hysbvsu fod y rhan gyntaf o'r ysgrif hon wedi ei ys- grifenu er ys wythnos, a'n bod wedi cael gweithio llawer mwy yr wythnos ddi- weddaf na'r un wythnos er ys amser maith. PALEINWS.
Ferndale Colliery Explosion…
Ferndale Colliery Explosion (1867) RELIEF FUND. Abstract of Accounts for the Year ending the 3rd of March, 1877. DB. r £ S. d. To Subscriptions during four years ending 3Iot December, 187- 17,751 9 1 Bank Interest for eight years ending 3rd of March, 1876 2,486 12 6 Ditto, year ending 3rd March, 1877 231 12 3 JB20,472 13 9 Expended Expended during during year end- 9 years ing ending 3rd Mir oh, 3rd Maroh, 1877. 1876. OR. £ B. d £ a. d. By Relief to Claimants.. 9,239 6 0 c. Ditto ditto 653 0 0 Marriage Bonuses.. 663 6 8 Ditto ditto nil Claimants paid off 674 0 0 Ditto ditto nil Funeral Expense* 48 15 0 Ditto ditto 10 10 0 School Fees 2 3 13 10 Ditto ditto 2u 16 8 Expenses of Manage- ment 904 !4 7 Ditto, including 8ta- 11,733 16 1 tionery. Advertizing, Travelling Expenses & "w Befienhmentfl forolaiia •» •' ants on their appearing before the Committee, &c. 68 19 9 Total expenditure du- ring the year cnjing 3rd March, 1877. 743 6 6 Balance, o nsistfng of West of England Bank Deposit Notes ..7700 0 0 Cash—Balance at Baak after deducting cheques issaed but not yet pre- sented 291 7 10 d -r n'tfl cc Cash in Secretary's Hands ,.436 7,99511 3 v £ 20,472 13 9 Examined this Statement with the Vouchers, and found the same to be correct. ICardiff, 24th May, ALEXANDBK DAXZIBL. 1877. Memo.—Claimants remaining on the 3rd of March, 1877. Widows, 16 in all; rate of relief 5a. per week original number of widows, 70 Dependentf, 16 in all; rates of relief from 2s. 6d to 5s. per wefk; original number, 39. Children, 47 in all, of whom 5 have lost both parents; rates of relief varying from Is. 6i. to 2s. 6d. per week; original nnmber, 167. Boys are removed from the fund at 12 years of age, and girls at 13 years Claimants ramoved from the fund during the past year—1 widow, 3 dependents, and 12 chil- dren. Examined this Statement and found it to be correct. 3ardiff, 24th May, ALEXANDER DALZIEL. 1877. The General Meeting of the Subscribers wil. be held in the Old Town Hall, cn Tuesday evening, June 19th, 1877. Chair to be taken at 6 ''clock.
Advertising
BAD UCHAF PONTYPRIDD. CYNELIR Eisteddfod mewn pabell eang yn y lie uchogan G>f(infa Ifonwd.i Porth Elw, dydd Sadwrn, Gcrpbenaf 21ain, 1877, pryd y gwobrwyir yr ymgeiswyr llwyddianns mewn C»niadaeth, Barddoniaeth, &c CBRDDORIAETH. J6 s. C. I'r Ccr, hed fod dan 3 ) M-wn rhif, a gano yn oreu Jerusalem fy nghartref gwiw,'(Llawlyfr y Touic Sol-ffa) ..200 EARDPONIAETH. Prvdd^et, Cydymdeimlad,' heb fod dros 60llinell 0 10 0 Beirniaid y cann, Mr. W. Jones (Asaph Gwent) y farddoniaeth, Blianwyson Bydd y Programme yn cynwys y gweddill o'r testynan i'w gael oddiwrth yr ysgrifenydd am y pris arferol. POSTHUMORS EVANS, Upper Boat, Nr. Pontypridd HANES BHYFEDD. ^th,—coyaif? o wythnos .n yu ol 1 liftetsa-n i'r gymydogaeui hon, pin J gwell,ii, -Myn yn -.nalluog i weithio er" 5 ralv «^dd gan y Dropsy, Chwydd yn/ Cr^lon yn caro, Diff/g ary ■ic ar y Anadl, Ac. Yr oedd wedi bo» anwaith yu berchsn ar fform, ond gorfg iddo wertha y cwbl i dalu y dxito ibld, ac yr oedd wedi bod gyda holl feddljrgwyr gymydoflfaeth, pa rai a dystiant 01 íõd yn rhy bell i wellhad. Er y cwbl, mi ddanfonais am eich Pills, sef "Hughs* Patent Dropsy Pills," a ohymerodd _d1.: Myohaid o hoDynt, y rhai a effeithiodd arno i'r fath raddaa nes ei alluogi J, weithio bob dydd, ao yn teimlo ei han yn hollol gryf, ac yn mawr ddiolch i cbWl am ei wellhad rhyfedd.—B. J. ROWLANDS (Bryniog),Llanfaohreth National Sohooir Dolgelly. GWELLHAD HYNOD. STR.—Yr wyfwedi bJd yn cael fymlio0 yn fawr gan y "Dropsy Wynt" am 30 0 flynyddan. Wedi clywed am eiohPil<j{ hynod, "Hughes' Patent Dropsy pills, 0 at y Gwynt, y Dwfr, Ac., mi a'u oyaef* ais hwynt; acyroedd y rhyddhad age*' ais ar ol un blychaid mor hynod, fel allaf fod yn ddystaw rhag tystiolaet^* i'w daioni, a ohynghorwn bawb yn grP i'w cymeryd hwynt rhag y Gwynt yn 1 Oylla a'r Perfedd, Foen yn y Pen ao yC y Cefn, Ouriad y Galon, &c. Yr ydyoP at eich rhyddid i wnewd y defnydd fynoch o hwn.—JAMES JOHBS, Dew-stre«t Haverfordwest. Gwirionedd heb ddim twyll yw'r Tys^ olaethan nchod; os angenrhaid, danfonet at y personau uchod er prawf e'r gwill ionedd. Y mae PATEN-F 1 Yn uniongyrchol iachau y Dropsy yn ei boll ganghenau, megys Diffyg ar y Dwfr, Gwynt f* y Cylla, Perfedd, &c., Poen yn y Cefn a'r Grafel, Chwydd yn y Traed, Cluniau, a'r Ymy0' garoedd, Curiad y Galon, Diffyg Anadl, AsthO0 Penysgafnder, &o., Traed Oer, &c. It Registered Trade Mark—" Dropsy piw. Y mae'r Pelenau hyn wedi eu Registro ao Patent. Coepir pob dynwarediad. Gofaler osj* enw JACOB HUGHES ar stamp y Arwerth gan holl Chemistsy deymas<& 1«. lio., 2s. 9c., a 4s. 6.; gyda'r post 1«. 2*" 2s. lie., a 4s. 9c. oddhorthy Patentee— Jaøob Hughes, Apothooarietf Sail Llanelly. London Agentø-Barclay & Sons, SuttoDt Co., Newbury, Sanger, Hovendon. Bristfi^ Pearce & Co., Warren & Co. LiverpovT Evans & Sons, Raimes & Co. Cardiff— Kern** Manchester-Mather. Birmingham -BouiA- CYFARFOD LLEMJDD0L P £ Nt' BYDDED hysbys i bawb j cynelir 0^ A&FOD LLETNDDOL yn Yagoldy anaidd, Penygraig, dydd Mereher. Mel* 20fed, 1877. B^frniad y Farddoniaeth a'r Adroddiadau, MB. T. CnmiK BSNJAMLN, Gillaoh Beirniad y Gtorddoriaeth: MB. THOMAS D*1 Llantriaant.. Y Cyfarfod ddechreu am ehwech o'r mynediad i mewn, chwe' oheinieg. TESTYHAU. 1. I'r eor heb fod dan 3\1 o rif a gano yn oreu Hall, Judea happy land, o'r Judas Maeoabaeua,' y ehorus yn unig 2 0 2. l'r oer o blaat heb fod dan 80 o rif, a gano yn oren Croesaw bawo a § ddel, o Swn y Juwbili' 1 3. Am y ddsu englyn goreu yn Fedd- argraff i Thomas Joshua a Gwilym. John, dan laban Daniel a Margaret f Thomas, Penygraig 0 4. I'r sawl a adroddo yn oreu ddarn q Awdl Eben Fardd ar Job 0 • „ Y darnau adroddiadol i'w cael yn ▼ rammet; y programme* i'w cael gan yr Y*#*1^ enydd, JOHN J. EVAXS, Weigher, .o, Penygraig, Poatflj*^ Tettwng gwobrwyo talent.' TEKPEEANCE nALt" CWMTWRCH. „ BYDDED hysbys o>nelir Eisteddfod y0.a lie uchod, dydd Sadwrn, Gorphenaf 1877, pryd y gwobrwyir yr yuageiswyr anus mewn Rhyddiaeth, Baiddoniaeth, aeth, &c. ø. P RIP DDARNAU. £ ø. I'r Cor, heb fud dan 40 mown nifer, a gano yn oreu Clyw, 0 Dduw, fy llof- ain,' all an o'r Gerddorla, gall D Jen- 9 kine 6 0 AMY Traethawd goreu ar 'Ardderch- „ 0 awgrwydd yr Iaith Gymraeg' 1 9 Am y Br j ddeat oreu, heb fod droa 100 t linell, ar Gerddoriaeth 1 Llywydd: Dr. REES, Tirbach. Arweinydd: Mr. L. REES, BryohenIl'ysg" Beiruiad: MTNVODOO. ø' Y gweddill o r teetyn .u, yn ngh\ da pho A ylion, i w gweled ar y Programme, r ydJ yn barod ar fyr, ao i'w gael trwy y dde.byniai tri stamp dimai gau yr ysgrif WM. JONES (Gwilym Wyn), Brynhtinllysg Colliery, IS Swansea Valley, C »mt Yn awr yn barod. pris 2s. mewn *tij? ^aaf^P GOLWG ar DETENAS CK^ T^TTEtJ Crist yn bob path, ao yn mho'' ]• -Li sef Cam id mewn dull o agoriad iii. 11; 1 Cor. xv 25. Gan y diweddar B* j William Williams, Pantyoelyn. At ba ohwanegwy Nodiadau Beirniadol ar J ac ar athrylith yr awdwr f»l Bardd C'wilf0* gan y Parch. William Re-s^yd g*° «1- Ar0graffw £ Lca. Ystalyfera. Griffith Davies, Stamp
CYFARFOD Y GLOWYR YN LLAN.…
ainau—«s ua allwa cydweithredu i wneud lies i ni ein hunain, gwnaf fi fy rigoreu i'ch rhwystro chwi, ya group rhif 3, i gael yr hyu a ystvriwck yn lleshad i chwi. Dyma pelkq y gwr, feddyliwa, sydd wedi cyfeawi ei hart -Rhif 3.' Egwyddor dda, onite ? Ya awr, yr wyf yn beiddio dvveyd nad oediwn i, fel un, beth bynag, wedi breuddwydio erioed y buasai dau o gnup rhif 2 yn cael y mwy- afrif o b leidleisiau; asisryvv na chawsent ychwaeth, pe buasai group 3 yn wedsloi o unol yn eu dewisiad o'u dyn ond gan nad felly y bu, sicrhawyd dau o'r un group. Nid wyf am ddweyd am foment mai fel hyn y dyhsai fod na, eithr cyd- nebydd pob dyn rhesymol y dylai group 3 gael cynrychiolydd uniongyrchol fel group 1, ac hefyd group 2 yn ogystal. Ond, y pwnc yw, os na theimlent hyn eu hunain, a gweithredu a'u gilydd i gael hyn, pwy, tybed, sydd yn myned i wneud hyny drostynt ? Wel, i gael tynu i'r terfyn y tro hwn (er fod genyf ragor o sylwadau i'w gwneud ar y llythyr dan sylw), gan fy mod yn ystyried mai t9g yw i group rhif 3 gael cynrychiolydd un- iongyrchol yn gystal a'r groups ereill, ac i'r dyben o roddi iddynt y cyfleusdra hyny, yr wyf yn yfan hon yn dymuno ar i'r sawl a bleidleisiodd drosof yn nghy- farfod Llanvabon, i ganiatau i mi ym- iieillduo, er rhoddi cyfleusdra i bawb gael yr hyn sydd resymol a theg, sef un yn fy He o group 2. Ac yn mhellach, goddef- wch imi awgrymu y byddai yn briodol iwan, feddyliwn, i gynrychiolwyr glo tai, group 2 a 3, fel ac iddealleu gilydd, gael cyfarfod am awr ar wahan i'r cy- farfod cyffredinol dydd Mawrth, fel ac i ddyfod yn un a chytun, yn lie gwrth- wynebu y naill y Hall. JOHN LEWIS.