Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
11 erthygl ar y dudalen hon
.. : Y RHTFEL, ",,'....".:-
Y RHTFEL, c,, Dnu)R -Ileni wedi eu cyfodi bellach droe yr holllinell ar y Danube, o Kal- Itfat a Widdio ar y naill law i Galatz, Brail i, a Matchintar y liaw arall, a'i maesydd ffrwythlawn a heirdd wedi eu gwneud yn un panorama ofnadwy, lie y mae y byddinoedd arfog wrth y can- oedd o filoedd wedi eu casglu yn nghyd i daenu I Diziystr, dinystr yn donau,' ar fywydau a meddianau ar bob tu ir afon dywysogaidd, lie y mai y tref- ydd mawrion, y paJasau gorwyoh a heirdd a addurnect ei glanan, yn cael eu malurio a'u gwneud yn lludw gan y cafodydd o beleni a thanbeleni a chwyrnellir t: ag atynt gyda ffyrnig- rwydd did awl o'r magnelau mawrion a'r cyflegrfcydd, y gwi thgloddiau, a'r haiarn longan cedyrn, y rhai a grynant y ddaear gan wrthergydiadau yr ym- drech arnthrol. Lie gynt y perdelorai cerddorion ter y wig, nicblywir yn awr ond swa tabyrdiau, tinciad arfau, rhnad crocb y Thwth fagnelau, ysgort- iadau ffiachiog a dinystriol y tanbelen- au, ac ocheneidiau torcalonus y clwyf- edigion. 41 ryfel! i ryfel! yr udgyrn a flooddiant 1 Ir fel y oreigiaa atebaut o draw; Y cadfeiroh cynhyrfus drwy'r dyffryn weryr- Wrth iddynt arogli fod rhyfel geril&W.g [aut, Yn faan wedi yr ymdrech i groesi yr afon yn Galatz a Braila, a chymeryd meddiant o Mabchin, pryd y oOroitfyGH r. y Rwsiaid a llwyddiant fel yr hysKys- V; wyd yr wythnofi ddiweddaf. Mebefln y 27ain, rhoddodd y maeslywydd ItWB- iaidd orchymyn i groesi y Danube yu Simnitza i Til take no denial,' ebai y Grand Doke fcrrth roddi y gorchym- S), gan Dad 'faint' y draul. ichoa cyn gellid gwneud hyny y byddai yn rhaid cochi ei dyfroedd, ond rhaid oedd ei chtoesi." Saif Simnitza yn nghyfeirjad Bulgaria, ar ochr Rouiriauia,* gyferbyn a SisfcaVa, yr hwn lesydd feijih diwrnod i Kustchuck ar no lawy a ^icopolie ar y Haw arall,-prif sefyllfaoedd byddinoedd Twrci. Yn ol amcangyfrif prif swydd- ogion Rwsia, ystyrient y byddai y draul o groesi y Danttbfe iddynt yn rhywle o ugain i ddeg-ar-hugaiii o filoedd. 'o fywydau ond drwy.eu raedrusvwydd milwrol, y maent wedi llwyddo i osod yn agos can milo wyr ar dir y gelvn heb golli y ddegfed ran o'r rhif a nodJ wyd. I efleithio hyn gyda'rfath Iwydd- iant, gwnaethant ymosodiad dros yr. holl linell, megys-pe-bdai§e L"t yn peo- derfynu croesi tnewn amryw fan an yr un amser, gyda'r" wriad orann byddincedd y Tyrciaid yhfan adranan. Parbaent drwy v dydd i danbeleni Rustohuck a Nicopolis, yr hoa^dr^ a 'Wnaethant yn Iladw, yn'ogysthl'a lie- oedd ereill ar lanau y Danube, gan 0 gadw y Turkish rfronitdf* mewn Sawn waith tra yn effeithio -y Croesi ad o Simnitza i histova. V Dywed gohebydd y Daily ews ¥\ bwn oedd yn llygad-dyst o'r ymdfdch^ fa, fod gwastadedd corsiog, yr hiwi oedd heb sychu ar cl. y llifogydd' di- "Weddar yn gwahanu Simnitza odiiitfrfcft' lan yr afoD, yr> hwn a amgykihidi ga'n- .fraich o'r Danube, nes ffurfioi- feahan fod Sifetova jr hwa -le'^ fcm-" ddiftynid gan y Tyrciaid ar y tu arall1, 1 raton, yn sefy11 ar ochr bryu iqhel Jr hwn oedd yn Ie irraDteisf<Jl "iddyrt. ¥ Wylio holl synmdiadau y Rw^iiti l. Adran, y cadfridog Drdgimiroff a gafodd yr anrhydedd o daeohr^u yr ypidrechfa waedlyd ac er osgoi tan dinystriol y Tyrtiaid hyd ygelld,J gorchymynwyd iddynt symu-i tua glan yr afon yn y nos, a bwrjadent groesi toriad gwawr. Taflwyd por.t flros y gaiDo a nodwyd o'r a on, a'r raanau corsiog,ur,y;r ynys. Liu wyd
I,, -Rl,-W,,R.-No.'
I,, Rl,-W,,R.-No.' I DARLIJNIAU' TAJaiAN Y GW^aicWB/^No. 6 Y GRAND DUKE NICHOLAS, T A Grand Due ydyw Maeslywydd y Rwsiaid, a bra^d i'r Ymherawdwr ar ^an y Danube. Ei Ben- 110
-•_4 RHAGOLYGON Y CYNAUAF.
_4 RHAGOLYGON Y CYNAUAF. Y mae yr adroddiad sydd yn cael eu gwnend yn nghylch gobeithion y cynanaf, ar y cyfan yn dda, a'r syniad cyffredm ydyw y bydd y enwd eleui yn fwy na'r llynedd, ond efallai nid c>stal o ran ensawdd. Er fod y tywydd presenol yn rhagorol, nid yw yn debyg y bydd y cynanaf mor fhan eleni s,r flwyddyn ddiweddaf.
. GWEITHFAOL.
GWEITHFAOL. Dowlais.-Dydd Sadwrn diweddaf rhoddwyd allan rybydd yn ngweithiau haiarn Dowlais, y byddai pawb perth- fjmA iddynt yn rhydd yn mhen mis. A Nid yw y rhybydd yn cyrhaedciy glo- wyr, ond pawb a weithiaut o gweopas IfWeithiau haiarn. Bernir IDiii goi- tyngiad 0 10 y;oant sydd mewn golwg .pl1 y øwJnÐi hwt. Blaenafon.—Y mae rh>bydd i der- fynu y cytnndebau hefyd wedi ei roddi gan gwmni haiarn Blaenafon. Mewn cyfarfod o lowyr y lie, a gynaliwyd ddydd Llun; diweddaf, penderfynwyd fod 5 y cant i'w cyfruim ganddynt tuag M weithwyr. Plymouth ac Aberrant, tra.yn sely jkyn erbyn y gostyngiad o 10 y cant egynygi r iddynt yn preeenol, àcos ceiijohcaniatad, fod y cyfryw arian, i'w cadw yn awyddta y givaith. Cwm Ogwr.-—Y mae y strike yn parhau yu^i, beb ddim hyd ),nhyn wedi oymeryd lle-yn tueddu i derfynu yr annealldwriaetb. Modd bynag, y dyb gyffredin yw, trwy fod y meig.tr> a'r gweithwyr yr un inor awy dtisi ireled y glofeydd yn gweithlo, na fyddus yn hir cyu terfynu yr anneaildwriaeth.
I' ! .. I OYHUDDIAD PWYSIG…
OYHUDDIAD PWYSIG YN ERBYN MEHCH YN ABERDAR. L""Y mae merch i--uanco'r eow Ann Thomas wedi d (hymeryd i fyny, i! iii y cyhuddiad o fod vvedi rhoddi gencd- ighethi i blentvn tra yn gwasar.aethu jh y Welsh Harp, II oly felin, pymtatgaoB yn ol, a bod y cyftvw bleutvnwedi cael ei dafla i bwliyjt L'wydco<jd. "Ci;mor" wydhif NghAstellnedd, adaeth' pw.y& a hi yn ol i Vb rdar er sefyll'ei phrawf, yr hwtr aohiHw,4 hyd ddydd Ma*fth nelg*af. r y
. TANYSGRIFIADAU AT WEITH.WYR…
TANYSGRIFIADAU AT WEITH- WYR CWMOGWR. Aganlyn ydynt ytanysgrifiadau a'dder- byniwyd tuag at gynorthwyo gweithwyr Crwmogwr sydd yn awr yn sefyll allan Mehefin 26ain, Ton, Ystrad, £ 20: Fforch- aman, -ill 6s. 7c. • New Tredegar, £ 10 5s; Ferndale, flo;, Awlifa g8; Wofa:Tyn- ybedw, £9 12s. 6c.; Cwmneol, £5 lSte. 2c.; Nantmelyn, £3 lis. 6c.; Glofa yrBute, £23 14s. 6c.; Navigation, £3 10a. 9c.: Cwmpenar, £3 2s; 6d.; Glofa North Dun- raven, £ 7 19s.; Pwll No. 3, Llwynypia- £ 3 14s.; Glofa y Gelli, 9s. 6o.; Pwll Fow- ler, Pontypridd, 14s. 3c.; Pwll yBwllfa Ocean Colliery, £15; Ton, Ystrad, £ 130: Mr. J. Martell, grocer, 10s.; Mr. Davies, Blaendy Arms, 5s.; Mr. F. Johnson, is.; Lefel y Dinas, £ 2 14s.; Glofa y Rhos, Lantwit, £ 3 9s.; cyfanswm, 9273 Us. 3c. Arwyddwyd, J. Williams, Trys. J. Morgan, ) ,T J. JONES, ] Ys^
DOSBARTH LLWCHWR.
DOSBARTH LLWCHWR. Dydd Sadwrn, y 30ain cynfisol, cynal- iwyd cyfarfod o gynrychiolwyr doebarth Llwchwr yn y Commercial Hotel, Gower Road, er tynu allan gynllun i gario y dos- barth hwn yn mlaen yn y dyfodol. Dechreuwyd y cyfarfod am 2 o'r gloch j piydnawn. Llywyddwyd gan y brawd D. Bees, Waunarlwydd. Yr oedd yn bresenol gynrychiolwyr dros y glofeydd canlynol: Broad Oak, Gwaith y Mynydd, Pengelliddrain, Cefngorwydd, BishweL M ynydd Bich, Weigfach, Worcester, Pwll y Saint, a Phwll y Dryw, Glandwr. Ar ol cael anerchiad byr gan y llywydd ar ddyben y cyfarfod, penderfynwyd ar y drefn oreu o gadw y trvsorfevdd. sef # 1. Fod dwy drysorfa i'w cadw—trysor- fa lywodraethol a thrysorfa llafur. 2. Fod y drysorfa lywodraethol i gael ei chadw yn y dosbarth, a'r swm a delir idii yn fisol i gael ei benderfynu gan y cyfartod chwarterol o bryd i bryd. 3. Fod y gweddill o'r cyfraniadau mis- ol ar na fydd yn angen ar y drysorfa lyw- odraethol idd eu gwneud yn drysorfa llafur, yr hon fydd i'w chadw yn y cyf- rinfaoedd yr arian i gael eu banco yn enw y gyfrihfa, fel rhan o'r dosbarth hwn, ac ar enw tri o ymddiriedolwyr—dau i gael eu dewis gail y gyfrinfa, a'r trydydd gan y dosbarth. ond i fod yn aelod o un o'r cyfrinfaoedd cymydogaethol; y taliad i fod yn 7c. y mis. 3. Fod cyleh y dosbarth i fod yu -agored fel o'r bLien, a bod croesaw i'r rhanau ereill nad oeddynt yn perthyn iddo o'r blaen i fod yn bresenol. 4. Fod y cyfriufat edd i gael eu sefydlu ar unwaith, a bod y t il C3 ntaf i'r drysor- fa lywodraethol, set üwy geiniog y'mis i bob aelod am y tri viis cyntaf^ i fod yn Haw trysorydd y dosbarth erbyn neu ar y laf o Awst. Fod canclfan y dosbarth am" y tri mis cyntaf i fod yn Gower Road, a'r per- sonau canlvn II 1 tod yn swyddogion pro tew-amyrun ;i nimer:-Llywydd, W. Mcr. gPPi Fforest Fach Ysg., W..Richards, t&dlwchwr; Trysorydd, Henry$dimmd, Waunarlwydd. • Fod cyfarfod" arall i'w gynal yn yr lullle am 5 o'r gl"ch, dydd Sadwrn, Awst V .4yda, i'r dybes ,<> anfqn cynrycliiolydd i gytarfod Me. tliyr ar y 6ed, yn ngbyda'r ri()nwDnderfYDu }'n. 5. Fod yreyf.uofd hwn.yu unol pen- derfyniad a b&gnv^i.yn Merthvr. y 1. dy- namic eyhoeudi y cynelir cyfarfod cytf- r dinol o'r b: il L l.nvyr cvmydo-a-thol ar fyiiydd,y Gam Goch, ain 4 o\ gloch, dydd Sadwrn. Gorphenaf 28ain.ginddy- muno hefyd ar y cyieillionyn Lla' ielli ar cylchoedd i g. o d cyfarfod tua'ruÙ, amser, ac anfon cynry<.hiolwyr i'r cyfarfod nesaf, er mwyn cael.cydweithrediad yn.nanfon- iad dyt. nftu ddyuion i Merthyr. Hysbysir eto pwy fydd yn anrch y cyfarfodydd clweddus. » _.Ysg.
[No title]
With s Hi iviu arddangosfai'wv^ddol, dywed ^ildwym.'■ fod Awaci ni»>&f y sef}dliad,.pjii v we1- odd- -MorseA' i dy t0d vn oft., weili agor drW8: 'gvli,' gaa grym arn > ddytod mae rAa<> S i'vt un" <ji$i«yBt. Nid i>tll.u'i*iw oeaA j'jnwiici ni/wr.
DIWEDDAR F 0 ASIA.
DIWEDDAR F 0 ASIA. Y mae y bryshysbysiadau diweddar- af o faes y rhyfel yn rhoddi ar ddeall fod y Rwaiaid wedi cael colledion ofnadwy ya Asia Leiaf; eu bod yn encilio ar hyd yr holl linell. Yn Sonkhoum Kala, fod y Rwsiaid wedi dyoddef colledion anarferol-dros ddwy fil wedi eu gadael yn feirw ar y maes, heblaw Iluaws wedi en clwyfo. Fod gwarebaeaeth Kars wedi eigoci, a'i bod yn hollol rydd gan y Tyrciaid. W.D.
-..C,".',, ,- 'rGWAITfi Y…
..C, 'r GWAITfi Y BWLLFA. i -?tds Fa with diweddaf. cynaliodd. :g^ithwyr y Bwdlfi grfarfodger Tieeyri- oh; er ystyried y iitodoldeb lieu yfaxi- mhrioctoldeb o ganiat tu i Mri. Broaden a^i 'fab, .peycheiiogi.tn y gwaitj^ y chwar- ter cawtpjo yn n,]i. b tyrjeli a geisient ganddyut, i Wiietui' i fyhy y gulled fel y dywpdqiit y m'aent yn ei gael yn hhros- glwyddiijid y gl»> i ^'uit»ydau .y gledrffordd, yr hyn y maent wet ti ei ganiat*u am dri yr hyn y maent welt-I ei gamatn am dri jnts. Wedi-i amtyw o bersonau siarad, arwyddasjusfc iau bod oil yn unfarn. na driylEiit ei^aDiiatliu yn hwy; ac ob ;na vfoddloiiaj eu lueisti-i ar yr hyn y. 7itaejit wpdi ei.gael, ei bobliwy, fel gweithwyr, 01- ae 1 I ddyfod alLiii a'u "fooVdydd lau neliaf., l\ysgwjlir atebiad oddiwrth Mr. Brog- r hwfi sydd af Viyit b j>ryd yn Llun- (Mia. o .(Johkbydd. .'o
.. : Y RHTFEL, ",,'....".:-
rnes o lagneiau at lan yr afon agosod- ^lJaA ,nn <*s>rfwaag ymyl j dwlt yn barod I yggiibo y lan yr ochr arall, tra y tiriai y Rwsiaid. Tynwyd badau. y rhai a ddi»rperid i'r perwyl, ar gerbydau at ymyl r afon, ac erhvti toriad gwawr. yr oeddynt yn bared i groesi. Cyohwynodd y badau a phob un o honynt ytJcynwys oddeuta 40 o filwyr, yn cael eu Maeceri gan y cad- fridog de^r Yolchine, yr hwn oeddi lywyddn yr ymbsodiad cyotaf, o<>diird heb^yn wvbod i'r tyrciaid, y rh^i oeddynt ytfbkrodi'wderbyn. Dechreu- odd y cyflegrm ar 7 bryn, y traedfi!- a"wersyllent ar y lleXhrau, a'r rhygnddryllwyr t'a lochesent arlan yr afon, agor eu tan arnynt. Y bad yn yr hwn yr oedd Yoichine ynddo oedd v 6yntaf i dirio. Goichymynodd i'w ddyrnaid wyr i orwedd yn y ]1 id jhag gosod eu hunain yn agored i dan y gelyn.-Yr oedd rhai o houyitt eis'oes wedi cael eu cwyin^o garjddo. Canlvn- ai y lleill esiai^pl ■ cyhtaf, 'a g\Tii y> badau yn eu holau i gyr6hti ych^^feg,' tra y dylifai y catfo'dau *y naill ar ol llalli'r gw&stadedd ar'ytiiyl' yr afojrLy^ .barofl i groesi. Tr oeddynt weiii'tti-th- ip arwy'rpos, V njfer liiog-Ca^ol\<s t|yV,tT ei- bod yn tarodfT ^rbyih y.) 0 £ ti f gynorthwyo yn yr ymdrech. Frbvn hyn yr oedd nifer digonol o^r^sraicl i. wneud ymosodiadr "wedi' croesi, ac: yr' Oedd Sko- eleft' ieuangaf4 ynb,. yt hwn; sydd:yn Uu vifdtloei G ^liyru- ynwyd i'r.milwyr Wi at tr^ed, m'. Jtoa yn cafel «o. bjav-ijo^i'gah^j ii ogibn rhtfihrasant at t kelyn, mlVr; ffi-w jBtfaAit; ajfod<rai S^n y'nja^n^au'Tyf^ aidd,1 f, fh8tiJ.'ofeddynt ^%n hvL -tVt' j t^efeitif.dlftM pL ,eu'. rh^ng.'ur ai) Q$xr ebUi lW' hWn^: |afapf-: ar.f "f;' 6y(WTiir,yr ^nii&rwjht^dijychv3 wch'-4r v'O^trWau Kivs^irlH yn tna- llaa^F Won^ fp bkrt)d i. tro^giwyddo drojKHKh ^OwelwcAi ^| f ell hir ^riai o «Vdd w«^!? £ n ydw#^gwertVi*e<lu ^Or<iael^eiMe treia8ia^{Tvb.ult'i'?nh y R^iaid f.'iwrtb'lod' jjiiij y ^'Ciatd7 yn ymyi fii^+ova, ^»n T&gortio a' th^iflu i fyny gvmyl&u o J won, i,e}i dnoV'^y- gylch, ond giyii4 y magnelwyr Tyrcalcl& ■' 1 •' :•» -L Ki fef dew*ion wrfch^u gs/ita o dad fl»f. djdy^d'o1 dajr, ap nis igeuir ea 'dyBWWf' yn fnao. Gyda fod uu m^gnel yn tewf rboddai inagne] arallei. rais taratffyd dlialil a thyna nod sydd ganddynt hafler byddin tawr o Rwsiaid ar y, gvastadedd yna. Nid rhy/iedd fod -Yolchine yn gvveithio ei ffot^ 1 i'r lan g:dà'r (ath frys i gymeryd meddiant o gopl, bryn, lie. y mae'r èyflrfeydd Tyrcaidd, y rhai syddjen gwnend dif- rodofnadwy yn rhengaa y Rws)$id o bob tn i'r afon ac er colli il' erl oi ow techýn dewrion, gwthia yn nalaen yn anwrthwyneboh Parha tan belepau..y Tyrciai<t i ddi^gyn ar yr afon, gan- chw banji ac ysgortio ar ei gwyrieb, pe ar wydr gloew, Syrthia- un o honynt i fad yn c^nwys da^j fag- nel, y magcelwyra'rswyd<Jog. Ysgortia, sudda'r bad a'i gynwysiad/a thrLHsr^'r oil oedd arno. Par hi y Rwsiaid- i groesi a chyftym InoSogant ar diriogaeth y YM gelyu; gyrant y Tyrciaid'o'u sefyllfa- oed a chymerant feddiaut o gopa'r btyn^ft beJl yr hwn yr edrychaut lawr Af .WaSwdeddau Bulgaria, ar y Tyrc- iaid gor .hfygedig yn encilio tiia.cbyf- ftastchuk. Cymeras mt f< dd- ian t rt Si stova, o'r Inrn le yr oedd yr ell b'rr Tyrciaid W«?di ffoi. Bydd y tfordd boa yn gr'oee i'r Da-' uube.yn mwy' manteisiol yn mhob vatyr i'r. Rwsiaid na chymvdog- i 'th Matchin. 0 S.stova.y mao.fiordd y»i arwiin i un o brit frnrldtèydd i* g alon "id y f galpn Tirrci. wew lion 'yddy.bri-f..rdd..a d'&,fhyHT i tVn^fi iaewa ac* Irif Tfarci, n H-Vf ryit- r wedf a^i&d^ ipofife ^»5fwyh j s; ^vteper talodd '-vf Tr^iEAiawd- vtf iyddin arobHf If4)gar- dderbyniad brWdfryd* ki'i. ^5$iM^i'.ldii ied i?r telegraai- 'gVito^ lly% odraet-h Otlom#n- yj. n /4-iete^«fcenyn, ymddecgys ft4d R^ikia inor llwyddiantiayn Asia, (Ewddi cael- eu llh4wn am- rryw faimnyno, yu, neillduol ^ger • jfi" y. dywediif -eu bod wecltsu: gyifo od^ifar yr ncheldiroedd I» Itdd/aii* eiit.' Gan nad beth am Wi$ol&edd*yr • Ubtidd, > maent wedi llwyddo liwat 4 cHy%wylitid neb ar y Daiitibe. •C u 1.: .Dywecfun tebgrary na fu en colled wfch.gB^i yn fwy najpjl o wyr, tray t>9r»8ier$Ul.«u bod wedi colli, o- bedair mil, yr hyn nid yw cnttdyifc* au a bychan, wrth ystyried y rhwystrau a'u gwrthwynebent, a r nifer luosog y maent wedi On trosglwyddo trosodd.