Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
15 erthygl ar y dudalen hon
;'t'}Y- RHYFEL. ,T '..^
't'} Y- RHYFEL. T •j mae brwydr fawr Plevna well ei o ddifrif tellach, ac ymddeng- *s> Wrth j gallnoedd anfeTthol y maent eu dwyn yn nghyd, fod y Rwsiaid p benderfynol am fuddugoliaeth y tro Er sicrhau buddugoliaeth yn ftevna,yroedd yn ang^nrheidiol iddynt j gyntaf i gymeryd Loftcha, yr hwn le 0> amddiffynid gan oddeutu .wyth mil v r Tjrciaid. Yr wythnos flaenorol •J ^sododd y Rwsiaid dan lywydd- >^th y cadfridog rhagorol Skobeloff v^ngat ar y lie htm, ac wedi brwydr am 12 awr cymerasant 6f. Ni Oc^ ^d eto Pa eu colled, rhaid ei fod yn fawr canys hys» ?A8lr i'r Tyrciaid wneud gWrthwyn- jstyfnig cyn rhoddi f lie i fyny. Yr yn bwysig i'r Tyrciaid i'w gad w iawer o ystyriaethau. Yn gyntaf, o ^wydd ei gysylltiad it Plevna ar y law, a Sofia ar y HaWarall. Yn y mae y Rwsiaid wedi' tori y cy- ^utiad rhwrig y ddan le, a gallant atal 2&yfnerthion o Sofia rhag ymnno ag Jj^n Pacha, gallant beryglu ei gy- j/Utiad hefyd a Widdin, sef yr unig "Ordd sydd ganddo yn awr i eccilio pe lddai hyny yn angenrheidiol iddo, fel yn ddichonadwy y bydd, wrth 5>+!^d y galluoedd maWrion sydd yn .Wy na haner ei amgylchu. Y mae cha yn sefyll oddeutn 25 o filldir- 10 Plevna, yn nghyfeiriad y Bal ac yn awr nid oes gobaith i Osman a i alia cydweithredn a Snleiman l8, drwy ymosod ar y Rwsiaid yn 5va, ac nis gall Suleiman gynorth- Osman ychwaith yn Plevna, o her- d fod y cysylltiad rhyngddynt felly ..u ei dori. Bydd y frwydr sydd yn f yn cael ei hymladd yn Plevna yn £ °fod y bwysicaf o lawer a ym- i;^yd eto yn y rhyfel presenol. Am- ^vnir y lie gan oddeutu 75,000 o'r *^&id, dan lywyddiaeth Osman oVt>a' ac ymosodir arno San 100,000 Rwsiaid, sef 90,000 o draedfilwyr a Yfiegrwar, a 10,000 o feircbfilwyr, chant a haner o fagnelau gwar- mawrion, a nifer luosog o fagnel- ,ai. Dechreuwyd yr ymosodiad Gwener diweddaf, rhwng y cyf- ^au o bob ochr, y rhai a bailment i ^io drwy y dydd gyda fiFyrnigrwydd ^adwy, er parotoi ffordd i'r milwyr i ^«ud ymosodiad. Dywedir na choll- y Rwsiaid ond pum cant y diwrnod fcijjtaf, wrth yr ymdrech hon rhwng y jJ^egrau ond nid oedd hyny ond chwareu plant at y galanas ofn- sydd yn rhwym o iod wedi cy- y^jd lie yno erbyn hyn rhwng y fath ^podd ofnadwy. *mddengys fody Rwsiaid yn dal at v cynllun' gwreiddiol, a'u bod yn j. Merfynu teithio byddin anferthol i onmelia ryw ddydd. Y maent wedi |^heud ffordd ragorol i'r Shipka Pass, ^ywedir eu bod yn parhau i'w gwella h 1 adeiladu pontydd mawrion yno, J maent yn angenrheidiol. j.f mae Mehemet Ali Pacha wedi y ar *an >r af on Lom, ^ystyrir nad yw y fantais y maent ei h^nill yno ond dibwys mewn p/^ar;aeth i'r hyn y mae Osman wedi golli yn Loficha. mae Suleiman Pacha yn dawel y Shipka, a'r Rwsiaid yn parhau i vjj eu gafael yno. ^rJr holl filoedd o fy wydau a aberth- wrth ymdrechu cadw am- ^U^ynfa Nicksic, pryd y danfonwyd Suleiman a Mehemet Ali Pacha i &10 y Montenegriaid dewrion, wedi llw'>ddo i gymeryd yr I9 ^lffynfa eto oddi ar y Tyrciaid, a |.tagnelan. )t fcfl ^wyddion pwjsicaf o Asia yw ^y^ id dychwelyd yn af- aiauu8 ar ol ceis'o creu gwrthryfel yn mhlith yr Abchaniaid yn nhiriog- aeth EWBIB. Y mae porthladd Sonkum Kalebyn bresenol yn meddiant y Rws- iaid, a'r gwrthryfel wedi ei ostegu.
G'"ITHFAOL A MASNACHOL.
G'"ITHFAOL A MASNACHOL. STRIKE GLOWYR GWAENCAE- GURWEN. Y mae yn ddrwg genym ddeall fod glowyr y lie hwn eto ar strike, ac wedi gorfod ymasgaru ar hyd a lied y byd. Dechreuodd y strike dydd Llun, Medi 3yidd, a hyny yn erbyn cynygiad o os- tyngiad o 15 y cant yn eu cyflogau. En helynt sydd fel y canlyn —Yn Ionawr, 1876, gostyngwyd hwynt saith a haner y cant; yn Medi yr un flwydd- yn, gostjngwyd hwynt, 12 y cant; ac yn Ionawr y fiwyddyn bresenol, gos- tyngwyd hwynt 5 y cant, yn gwneud yn y cyfan 24 £ y cant yn is na'r gyflog a dderbynient yn Rhagfyr, 1875, nen ddau-ar-bymtheg a haner y cant yn is na'r group y penodwyd hwynt i berthyn iddo gan bwyllgor y slidmg scale ac oddeutn dau a haner yn is na'r hyn a delid iddynt yn 1869. Y 4ydd a, Awst diweddaf, rhoddwyd rhybydd iddynt y byddent oil yn rhydd ar ddiwedd y mis. Modd bynag, cyn i'r mis ddybenu, hysbyswyd y gweithwyr y telid iddynt o hyn allan yr un bris ag yn nglofa Hendreforgan, Cwmtwrch. Gomedd- odd y gweithwyr gydsynio a'r amodau, yn gymaint ag y gestyngid hwynt rhyw 15 y cant drwyddo, yr hyn a'n dygai yn ddau-ar-bymtheg a haner y cant yn fs na'r gyflog a delid iddynt yn 18C9. Y mae y gweithwyr erbyn hyn wedi ymwasgaru, yn benderfynol o beidio myned i mewn ar y fath cstyngiad an- dwyol. Y mae yr helynt hwn eto yn llefaru yn uchel y dylai fod undeb a dealltwriaeth cydrhwng y glowyr, fel na byddai y naill ddosbarth neu waith yn achos i dynu ereill i'r un tir. Pen- derfyniadau diweddaf gweithwyr y glo- feydd uchod ydynt: Jaf. Nad oea un gostyngiad i gymeryd lie yn y prist-m yn wahanol i Awst, 1877. 2il. Fod i bwy bynax a gaifo y tolerau ucbod fynu pap;r ysgrifenedig a stamp ac arno, nad oes uu go tyngiad i ftyrn-ryd 11a <n y glofeydd uchol, hebyn gyntaf ei fid yn ostyngiad cjfFred- inol yn nglofeydd Aberdar a Rhondda. 3ydd. Pan setlir, fod i'r holl wcithwyr ag oadd yn gweithio yn y glofeydd uchod yn Awst, 1877, i gael eu gwa'th arferol yn d-ar delfJrau- laf. Fod i bawb a ew, llysieat tidy fod yn ol hysb/tu h ny, o fewn naw diwrnod, i'r manag&r. 2il Fod iddynt fis o amser, os yn angenrheid- iol, i ymddatris o'r manau lie byddent. Dros y Gweithwyr, YR YSGRIFENYDD. BEDWELLTY.- Y mae glowr o'renw Thomas Bale yn y lie hwn wedi cyn- Uunio peiriant tyllu, yr hwu a weithia gan allu hydraulic. Y mae y ddyfais yn sicr o fod yn un niweidiol, ac i gael patent arno mor fuan ag y mae modd. Y mae y dyfeisydd yn ddyn tlawd, ond os prawf y peiriant yn un llwyddianus, nid oes amheuaeth na fabwysledir ef gan luaws yn fuan. CAEBDYDD. Yr oedd masnach y porthladd hwn am yr wythnos ddi- weddaf i raddau yn well na'r wythnosau blaenorol, ac felly hefyd porthladd Casnewydd. Er nad oes un cyfnewid- iad o bwys i'w hysbysu o un man yn ein cymydogaethau am yr wythnos, y mae yn sicr nad ydyw pethau wedi myned yn waeth.
-0. - MARWOLAETHAU AM E RICA…
0. MARWOLAETHAU AM E RICA N"- AIDD. Awst 7fed, 1877, yn Mahanoy City, Pennsylvania, Mrs, Elizabeth Jenkir's, priod Mr. Jenkin J. Jenkins, yn 2D wlwydd oed. Genedigol oedd oymyl Merthyr, Deheudir Cymru. Mae ei thad a'i mam yn byw yn awr yn Troed- yrhiw. Ymfudodd hi a'i phriod i'r wlad hon tua saith mlynedd yn ol, ac ymsefydlodd yn Hyde Park. Daetliant i'r lie hwn tua dwy flynedd yn ol. Yr o;ddMrs. Jenkinsyn ddynes hyc^jvs a cnaredig, yn un a hoffid yn fawr, ac yn aelod ffyddloneglwys yr Annibyn- wyr yn y lle llwn. CladSwyd hi mewn modd parchus yn y cemetery berthynol i'r dref. Gorphenaf 2 Gain, 1877, yn Harris- burgh, Pennsylvania, ar ol pythefnos o gystudd, WilliamEvansyn 64 miwydd oed. Ganwyd ef yn mhlwyf Llaneg- wad, Deheudir Cymru. Bu fyw y blynyddoedd olaf iddo yn Nghymru, yn Taliaris Isa, ger Ltandeilo, sir Gaer- fyrddin. Yr ydoedd yn hen aelod o eglwys Jlermon, Cefnglasfryn, a bu yn llafurus gyda ehrefydd trwy ei oes. Gofwrthei gelfyddyd oedd Mr. Evans. Tua dwy flynedd yn oi-ymfudodd ef a'i wraig i'r wlad hon at eu plant, y rhai el p ydynt yn aros yn y lie hwn, ac yn lied gysurus eu hamgylchiadau.
. DAMWAIN ANGEUOL GER CAERFYRODIN.
DAMWAIN ANGEUOL GER CAERFYRODIN. Dydd Sadwrn diwfeddaf cymerodd damwain le yn agos i Gaerfyrddin, a derfynodd yn angeuol i Mr. David Jones, Cruglfoyd, Tr elech, masaachydd mewn moch. Yr oedd Jones yn dy- chwelyd o farchnad y dre'f, as ynagos i'r Plough & Harrow, cyfrowyd y ceffyl, a dechreuodd redeg ymaith. Neidiodd y trancedig allan o'r cerbyd, ac wrth geisio dal yr arufail, aeth ol- wynion y cerbyd drosto. Cerddodd i'r gwesty uchod, ond ef'e a fu farw yn fnan wedi cyrhaedd. v I
TANCHWA YN NANTYGLO.'
TANCHWA YN NANTYGLO. Dydd Gwenw diweddaf cymerodd tanchwa le yn' nglofa Nantyglo, per- thynol i Mri. Barnes, Muga,. a Chyf., trwy yr hon y oafodd trio o weithwyr eu llosgi. Yr oedd y tri,—John Hol- ly, John Gunter, a Le^is Lewis, wrth waith yn y pwH, tua dau yn y pryd- ¡' nawn, yn gosod coed yn barod am rails) pryd y tynodd un o honynt ddarn o bren o'r top, a thrwy hyny ryddhau rbyw gymaint o nwy, yr hwn a ddaeth i gyffyrddiad a'u lampau ac a ffrwydr- odd. Llosgodd y tri eu dwy law P'ti gwynebau, a niweidiwyd dau geHyl. Y mae y gweithwyr wedi ca-:1 diaogfa gyfyng.
+ CLADDEDIGAETH M..THIERS.
+ CLADDEDIGAETH M..THIERS. Cymerodd angladd y Ffraocwr byd- enwog hwn le ddydd Sadwrn diwejdaf, a gellid dweyd fod holl Ewrop yn gwylio yr amgylchiadau gyda dyddordeb. Yr oedd hyd yn nod amgylchiadau y rhyfel a newyn dinystriol India yn cael eu hanghofio ar yr adeg. Anrhydeddodd ein cymydogion y Ffrancod (u hunain yn ngwydd y byd wrth dalu y fath barch ac anrhydedd i'r gwleidyddwr hwn o'u heiddo. Yr oedd yr angladd yn un o'r rhai mwyaf d wys a wel wyd yn Paris. Yr oedd holl nerth medd- yliol a dyngarol Ffrainc yn cael ei gy- nrychioli yno, ac yr oedd arwyddion o anrhydedd a pharch yn gyfryw nad allai ond cenedi wedi cyrhaedd y fath vareiddiad ei arddangos.
COLLIAD 180 AR Y MOR.
COLLIAD 180 AR Y MOR. Rhydd gohebydd o Cronstadt ddes grifi.1d dyclirynllyd o suddiad yr ager- long Boris, perthynol i Rwsia, wrth ddyfod i wrthdarawiad agagerlong arall. Yr oedd y ilaenafyn llawn o deithvvyr, ffordd i ffair ar eu Nijni Novgorod,"ac a suddodd ar unwaith wedi derbyn yr erg,d ar gylKui-aa Makararieff. Awst 28pin. Dywed tin loneddiges foi yr amgylchiai yn ddigon i yru unrhyw un i wallgofrwydd-y llestr yn araf suddo, swn rhathriad y dyf-oodd trwy yr hollt- iad yn ei hocLr, ) sgrechiadau y can- cedd a rederit yma a thraw ar hyd y bwrdd yn ceislolle dyogel i'w traed, yn nghyd ag ysgrechiadau y trueiniaid oedd i lawr yu cael eu bysgaldio gan yr ager a ruthrai o'r berwedydd am en traws.
DAMWAIN DDINYSTRIOL YN¡ AMERICA.
DAMWAIN DDINYSTRIOL YN AMERICA. Y mae manylioi d im wain ddychryn- 11yd a gymerodd le ar y 30ain o Awst, yn Iowa, trwy yr hon y collodd 20 o bersonau eu by wydau, wedi cyrhaedd. Cymerodd y ddamwain le am haner awr wedi dau o'r gloch y boreu ar reilffordd Chicago a Rock Island, yn Four Mill Creek. Achoswyd y galanas trwy i fath o bont a ddesid i'r lan gan byst coed dori, ac i ran o'r gerbydres syrthio trwodd i ddyfndcr mawr, a rhwng eu beddi a'u lladd, collodd o leiaf ngain eu bywydau.
. HYN A'R LL ILL YR WYTHNOS.
HYN A'R LL ILL YR WYTHNOS. Y mae yn dda genym ddeall- fod EistedcYod fawr i'w chynal yn Narberth y flwyddyn nesaf. Gobeithiw.n y bydd yn deilwng o'r enw Eisteddfod. Yn y manylion sydd wedi eu derbyn o baTthed marwolaeth Brigham Young, eawn mai bwyta pryd gormodol ar ddiwrnod anarioroi o desog, a fu yn achos o'i farwolaeth. Amgylchynrd ei wely. a lluoedd o wragedd a merched, yn nghyda Iluaws o swyddogion yr eg- lwys. B irn unfrydol newyddiadnron America ydyw fod Mormoniaeth wedi derbyn archoll marwol yn marwolaeth Brigham Young. Yn Wolverhampton ddydd Sadwrn diweddaf, dygwyddodd anffawd hvnod o ofidus. Yr oedd cwmni o fechgyn ieuainc- wedi bod yn saethu; ac wedi dych vclyd, wedi myned i dafarn y Dog & Partridge—a chanddynt bobo lawddryll. Mewn cellwair darfa i un o honynt, Jeffrey Waksham, fygwth saethu ei gyfaill o'r enw Charles Lloyd, yr hwn, wedi n^ynedy tu allan, a rodd- odd ei WYlieb ar y ffenestr, gan waeddi ar Wakeham i dado. Hwnw, heb feddwl'fod ergyd yn y dryll, a anelodd, a syrthiodd Lloyd yn farw i'r llawr, wedi derbyn pelen trwy ei lygadi'w ym^nydd. Dydd Gwener diweddaf bu farw glo- wr o'r enw William Phelps mewncanlyn- iad i'r niwaid a dderbyniodd trwy y ddamwain a gymerodd le yn mhwll yr lien Gasteil, Llanelli, trwy fiastio. Cymerodd damwain le ar y Taff Vale Railway, prydaawn dydd Sadwrn diweddaf, yn agns i wdthhu alcan Trelforesfc, yn achosi marwolaeth dyn o'r enw Webb. Y mae dyn o'r enw Davi s wedi ei golli yn ddisymwth o Pembroke Dock er dydd Mercher diweddaf. Dywedir fod y Methodistiaid Calfin- aidd yn y Gogledd wedi penderfynu codi deng mil o bunau yn ystod y pedair blvnedd iiesif, er gosod trysorfa gwein- iiogioa ar safjn boddhaol S;000 i gael 0 en cyfranu gan y gwahanol oglwysi er cyfavfoi a'r rhJdd haelionus o dthvy ill gan Mr. D. IXvY es, A.S. t, Boren dydd Sadwrn diweddaf, caf- wyd fod glofa eang, perthynol i Mri. Waldron ac Ashley, yn Oldhill, Row- ley, Rigos, ar dan, ac anturiodd rbai o'r gweithwyr i geisio achub y ceffylau oedd i lawr. Modd bynag, yr o';dd yr holl peflylatt wedi meirw, a chymaint o dan yn y pwll fel y rcethodd y gweith- wyr actiub eu hoffer gweithic.. Y mae yn dda g -nym ddeall fod cwmni haiarn anturlaethus B irrow-in- Fornes yn myned rhagddynt yn eu hym- gais yn mhyllau gb Bryncethio, gor Penybont. Y lDacnt eisioes wedi gwario 1500,000, ac or eu bod wedi dyfod o hyd i rai gwythienau, nid ydynt wedi dyfod ar draws yr un y chwiliant am dani,- -y CJibbwr.
ABERAMAN.—AT Y GWEITHWYR TAN…
ABERAMAN.—AT Y GWEITHWYR TAN 1) DAE AllO L. Dymunir hysbysu y bydd i Gyfrinfa ncwydd o Undcb y Glowyr gael ei hagor yn y Rock Inn. Aberaman, nos Sadv/rn, Medi 15fcd. Y cyfaifoi i ddechrea am I saith o'r gloch.
NE W/DDI ON DIWEDDARAF.
NE W/DDI ON DIWEDDARAF. Y LLYWYDD MORMONAIDD NEWYDD. Y maa swyddogion yr egl wys For- monaidd wedi ethol John Taylor, yr apostol henaf o'r deuddeg, yn olynydd i Brigham Young.
,Y RHYFEL.
Y RHYFEL. Er fod y bryshjafeysiadau wedi eu cyhoeddi fod Plevna wedi ei chymeryd gan y Rwsiaid, nid oes un cadarnhad- i hyny wedi. ei dderbyn. Y mae yn cael ei hysbysu fod Osman Pasha wedi gofyn am ad gyfnerth ion Y mae y Tyrciaid yn rhwym a aros ar yr am- ddiffynol oherwydd eu lleiafrif.
CARCHARIAD M. GAMBETTA.
CARCHARIAD M. GAMBETTA. Y mae yr awdufdodau Ffraincaidd wedi dedfrydu jM. Gambetta i dri mis o garchar, a dinoy o 2,000 francs. Yr oedd yn cael ei gyhnddo o gabldraeth ar yr Arlywydd a awyddogion y Llyw- odraeth.
Advertising
DALIER 8YLW Y GWAED YW BYWYD Y DYN. GWAEB DRWG fWR achos o'r rhan fwyaf o'r olafydau gwaethaf ag y maa'r corfip aynol yn dioddef oddi- «rrthynt. Y Gwaed sydd \a derbyn y gwenwyn aic ynei gario i'r gwahaaol rhaoau o'r corff, nee jIWyn yn mlnen y Blast, Scirvy, Cornwydon, P^nddynod, Clwyfau, Croen Garw, Yett y Cnawd, &o. OWAED DRWO Yw'r achos o'r PiJe-, Imfl itnmitioa y llygaid. Gwynegon, Gout. Danodd, Spleen yn y Danadd, f Fea, &c., Stitches yn vr Ochrsu. &o. aWARD DRwa T*'r achos yn ami o Gltfydau'r Afu. Diffyg TrttuI, Jaundica fjPu'r Cleiyd MOIVD, Dwfr Poeth bolder Ysbrvd, &c. G&AED DRWO Yw'r aohos o'r ynion nci Glefyd y Erenin, Chwydd yn y Glands, Oef^dau B"cywaidd raegya Atnliadau Natur lieinliau, Chwy Oer. starves Egwan, Cryd, GLoesiadau, Ditrfod- edi^asth &-c Felly o'r p-oyk mwysf i Buro, Glanh«n^ Chryfh'iu v Gw^e-I, a th'wy hyny pob Afiacl). d, trwy gytnerjd y feddyginiaeth at aur y GwAqd, sef ^^18 B Er prawf^o'r effaith noilldaol sydd ynddynt, go«odir,yma rai o'r tfatiolketh,ii sydd yn fy meddiant:— SyB,—-Gyda die'e^t yr wyfi-n cich hyebyen o'r nas mawr a wn*etn eieh Pills rhvfeddol o'r ,ev," "Eughcs Pat lit Blood Piiis," i mi. Yr jt-ridrm am ddwy fiynsdd rno-s-n blinder mawr ;r><n YEfAa Phcethder y ciawd, wedi eu hachoei gan Ddistcniper y Gw.ted. ao wedi cYnJ oryd ond fohydi? o'r Piils hyn, mi gefaialw;r rhyddbad, »e yr wyf anfon hyn er isndd j cyhoodd.—B. THO.HXS, Dolau, Llanelli. QxteUhad liynod ,r.les (Talfyr- iad ) STK,—Drwy gym 'ryd eich Pills hyuod at j- G-*8«d, Bfrf B!ood Pil s cafodd if, taerch el had neillduo'. oidiwrth Uarddianit ar y Cnswd, ro"n yn y Fen 811 yn y eltirial, diai ,&rcla-qRetti, Gwrthwynah v Cyh" a mawr iiiader (ran Rtsiivlau K" n'' II .f, d, t rpr • mfjry d vr un Pits, cef-tis Ivyl- i od.liwrt'i v Piil3, Fe dlylfti piwb w?rod sua —U, Divies, Willi»nj street, LlarrfO'r.. -• Qmdl >ad oddiwrth 1/Piles. J ei amN i'eh hysbysu fy modiWedi dryf gymeryd d>.u Cycbaid c'cU rills- pwarth- tewrj ITu'hes* F^-t"-Tfrd'od T) Vr oeddvn'yn Infairfa, *o'vi metha eistaddo b d I jf. "rkog.Yu y rhcu i.seljf o'r cjfa, ac/F4 teuclo in bar wan. Ya ovvr y,, wyf f.n ht>l'o| ach, ao yn teim'o yn 6ut J IMES, Cwmbran, Avfit -22, 1&7'. YJ uiUa'jr PiHsbynyn Patunt. Cospi<* pob flugrti. '^Itagig. tersd TrodoMa-k,—«' P;ooa Pillf'7I j £ r ucrth mewn £ l £ lch<Ktt-gin. holl deyrr.a* am Is. 9c*» post, Is. 2c, 2s. lie., )tt 9:. oduju>r(h y Patentet Jacob Hughes, ApcthecaricJ Helll, I^anelh/. London Agents—B "cl&v, Sui t6n, N-^bwrv, Sanger, Hov^ndon. Bristol—Pearc-J, W»rr-n. Live;p^l- Evaoa & Son. Rurncs. Ca^2:ff- | Kerii k Mtmcbest r-Mi»ttvr.
IHYSBYSIAD.—FUND LLWYD. COED.
HYSBYSIAD.—FUND LLWYD. COED. Bydded hysbys i bawb o'r aelodau ag sydd yn dal cysylltiad a'r Fund a gynelii yn y Miners' Arms Inn, Llwydcoed, fod cyfarfod cyffredinol i'w gynal nos Fawrth nesaf, Medi 18fed, i ddechreu am saith o'r gloch, er ymdrin a'r pynciau ag sydd wedi bod dan sylw, yn nghyda phethau pwysig ereill. D.W.