Tarian Y Gweithiwr

GAIR AT I TANGO,' RYMNI. KBI GOL.O. gwelwob. yn dda, go- ddefwch air nen ddan at y boneddwr Ukod. Fel y gwyddoob, y mae )mad- Naiad dyn neilldaol a Bhymni wedi U&osi llaweriawn o awn yn y lie. Mae r dysteb fawr sydd ar waith i'r bonedd- J* wedi peri llawer o ysgrifenn a dwn- a digon tebyg fod ei llwyddiant yn *^jch yn lied dywyll, ac fod y Llwynog oyffro tipyn ar waed rhai bodach yn rhybyddio boys Bymai yr wyth- v* o'r blaen i odrych both oeddynt yn Attend; ao yn eu mysS y 'mae Tango, I ran y Twrne,' nea Dim ond y Gwir,' nen yn fwy adoabydlus, yr hen I—o— a—p—Rh—s, wadi teimlo ei waed yn berwi dros urddas oi ativryl un, Bach- gen o'r iawn stamp ydyw ef. Byddai yn hapus gan lawer weled y Llwyneg yn rboddi ei ddanua ar y DAKIAN, byddai mwy o b-ynu ar y DA BIAS yn Rymui o I%wer nag ar y Fellten ddyddi-eu yn ol, pan yr oedd Caradog Glan Elyrch yn rhoddi ei nodweddion ar bapyr. Y mae Tango yn cyfehio y Llwynog at Siop y Cwmni. Digon naturio, mae ef a'i gyd.ddinasyddion yn teimlo yr un fath gyda golwg ar hyn. Teimkist fod y sedd wedi ei siglo gan saethau o'r cy- feiriad yma. Pwy glywodd y Tango hwn, nag un o'r Tangoaid e!ell, yn dweyd gair am y siop cyn fod haul ei Ilwyddiact yn dechren myned dan gw- mwl ? Poor Ta go I y mae y nos yn dyfod. 'Gwnewch eich g)reu., boye, gyda y dyeteb.' Beth a ddaw o hen bysotw Cwtnafon? Cyfeiria TtTigo tt ral o feirdd y Gll- fsch Gocb, a rhyw wyth bunt o dysteb. Gwyddom fod tysteb deilwDg wedi ei rboddi ar ymadawiyd dyn parch us a'r lie flynyddau yn ol, yr hoiu a gafwyd heb help na gaffer ca timekceper, ao heb un gair o anwiredd yn cael ei ysgrifecu gan un c/nffonw segur. Derbyniais y llinellau cinlycol oddi wrth ua o feirdd y Gilfach Goch, fel math o gydnabyddiaeth i Tango am ei sylw parchus o grachfeirdd y Gilfach Gocr O! Tango anwyl, clyw ein oaD, Yr w t yn f tichgan cyrliog glan Ond gresyn fod ua cwmwl du Yn nengylah dy segurdod di. Cydgan. 0! poor Tj.ngo" anwyl, O! poor Tango anwyl, O poor Targo rtnivy 1, Rhaid peidio gorwedd mwy. Rhydd beirdd y crach o'r Gilfach Goch Wir baich i chwi lie bfnftg b'och Gw/r pawbnadoesdrwy flwydaimaitb Nor dwyllog a chwi yn eich gwaith. Cydgan. Rhown barch i'u hewyrth I igo, Rhown barci i'n hewyrth lago, Rhown baroh i'n ewyrth Iago, Tra'n e.ypgu ar y gob. Cefais addewid am ragor erbyn y tro nesaf. Mawr y twyll y mae Tango wedi dyfod o hyd iddo yn adeg y strike a'r loch-out. Peth eyffredin ydyw twyll y dyddiau hyn, a dyna sydd yn hyn ,d mewn dyr- iun, mai twyllwr sydd yn gwaeddi twyll- wr gyntaf. Gobeithio y daw y Llwynog i Rymni cyn hir, ac y bydd iddo lwyddo i gael gafael ar y sovereigns aeth ar goil; ond rywfodd yr ydym yn oredu mai gormed gwaith hyd yn nod i'r L wynog fydd oael gafael arnynt, oherwydd mae dynion doeth yo eu hymwnead y dydd- iau hyn ag arian o'r fath, ya neillduol tua Rhymni. Y mae rbai drawn yn oael eu harian mor ddidrafferth ad am ddim bron, fel nad ydynt, wedi ea cael, yn gallu en gwerthfawrogf o gwbl, ond yn unig fel yr anifail tuag at yr hyn a gaiff o'i flaon, 8&f ei fwyta a'i yfed. Gair y tro nesaf, os gwelwch yn dda, am deilyngdod gwxthddryeh y dysteb, yn nghyda'r dull y dygir hi yn mlaen. Pwy yw y bobl mwyaf bteenllaw yn y gwaith ? Yr ydym ni yn dygwydd bod yn gwybod dipyn yn nghyloh yr uchod, a ohredwn y byddai yn llawer doethaoh i Tango roddi ei fiddle yn y to a myned i gysgu, na thaenu ei lol ar hyd y wlad. Ynfuincaiff y wlad weled pa fodd y mae pathau yn sefyll, a pba fodd y mae Rhym ii wedi bod fel orochan yn berwi yn ystod y naw mlynedd diweddaf. Am- ser a ddsogys bethau yn eu gwir liwiau. Gobeithio y gwelir dynion sob-, doeth, amedrus yn cael eu cydnabod yn y lie, fel yn y dyadiau gynt,-y bydd heddwch yn teyrnasu, a gonestrwydd yn llywodr- aethu ciloijan swyddogion, a hyay er oysar i'r gweithwyr, ac hefyd er oysur i'r meist i. Oof geuym tua naw mlynedd yn ol am waith yn Morganwg yn oael ei ad ae gan oruchwyliwr, yn llawer mwy diwe rth i'r percbenogioi nag y meddylia with swn a boat eyeffonwyr pan ya gwn end j.tysteb iddo. Yr eidioch, RHAW IAGO.

CWMAYIAN, ABERDAR. MBI. GoL ,-Yn gymaint 80lch bed yn be ftith ad usbyddus o honom Ni' yn y le gwn, fel nad oes raid eich hysbysu mai Ni ydyw yr hynaf a'r mwyaf re- spectable o ddigon yn y gymydogaeth. Y Ni sydd yn ao wodi cael ymidiried- aeth y lluaws Y mae llawer yn ystyried en hnnain yn ddynion mawr, ac yn liawn awyd<f am was&nnetha y cyhoedd, ond y lSJ sydd t n deall inatu, ac amcan cymdeith- as, a Ni sydd yn deilwng ac yn cae* yr ymddiriedaeth am bethu y glmydog- aeth. Os bycid eisieu aelod ar y Bwrdd Ieehyd, i eu ryw fwtdd arall, y Ni sydd yn gwybod lie mhe y delect n'r cymhwysde' au gofynol; ac us cawn Ni ein llwybr yn eu dewisiad, bydd pobpeti1 yn cyd-dysuio y bydd y right man in the right place, Yr ydym Ni wedi gweled llawer iawn o bob m;oth o, c dyuionaoh wedi myned a dyfod i'r gy nydogaeth er pan yr ydym Ni yn ystyried ein hunain yn bethaa safyalog. Taeddir Ni bafrd yn &ml i ddweyd y byddwn yma wedi i lawer o'r rhai by y s/ddyn nflonyddu ar heddweh y g7nydogaetb gi-el eu symud i'w lie eu hunsin. Cof genym am y lie hwn pan oedd heddwoh yn teyrnasu. Yr ydym Ni yn cofio adeg pan allem gael beLthyg umbrella, yn er ein cysar a'n helw personol, a'i gndw hefyd sm flynyddoedd. Mae yn wir fod llawer yn trafod coiniogau y bobl gyffredin at wahanol achosion heblaw Ni, megys y Feibl Gymdeiihas. Ac oherwydd nad ydYtJt wedi ymddyrchafu yn ddigon uchel yn marn a chymeraiwyaeth y oy- hoedd, mawr ydyw eu trafferth afreidiol i gynel eu cyfatfodydd cyhoeddus an flwyddyn ar ol y Hall, gan gyfansoddi en relorts, a'u darllen yn gyhoeddus er bod-db y cyhoedd gan ddangos hefyd nifer y cainiogau a dderbyciwyd, a nodi gyda'r fath fanylwch y man symicu a dalwyd allan at Wihanol achosion, gan gyhoeddi yn eglur beth oedd a pheth sydd yn llaw y trysorydd; ond am d&nom I Ni,' er ein bod wedi derbyn miloedd o bunau yn ystod y blynydd- oedd diweddaf o wahanol adnoddau, er ei fod at un achos mawr a neillduol y eecedl, yr ydym Ni, er y cwbl, wedi ac yn byw mewn cymaint o eithafoedd o dywyllwch fel nad ydym gymsint ag wedi gweled y priodoldeb o roddi report m ddim o'n trafodoeth. Yr ydym ni yn barffaith foddlon i'n sefyllf*, gan ein bad wedi arfer byw cy- maint yn y tywyllwch; ond byddwn. ar adegfu yn cael eiii blino gan y dyr-ion hyny sydd yn barhoius yncadw own, gan ymolt i'r paham ac i'f pa fodd. Pan fyddo amgrlchiadau y fath fel y byddo yn rhaid i Ni gael tair dimai yn lie dwy, byddwn yo cael pob parodrwydd gan lawe o'r bobl gyff.; ediu i gyfrat u yn dawal a didwrw; ond deallir gan jimbell ua o honr m fod lluaws yn y Cwm yn gwneud Thai sylwadau arnom Ni yn ddiweddar, gan feio arnom ya b.htus oddiar gyf -.i fod blynyddol diwedclaf y Foibl Gymdeithas, gan fodypL-th-ugrvir. ion wedi myned ilg, draffs th odrefnu bysbysiad manwl am weithrediadau y flwydcyn dd weddaf. Yr ydym Ni o'r farn y dylai fod p:4wb yn foddlawn, ac nid hyny yn unig, ond hef/dyn ddiolch- gar i Ni am y drafferth yr ydym wedi ei gymeryd i gren gwelliantau yn y lie, yn nghyda'r drafferth ydym wedi ei gy- meryd i astudio y ffordd fwyaf effaithiol i foesoli y bobl o radd uchel. Pan ddaw dynion o sefyllfaoedd anrhydeddus i'r Cwm, fel rheol, i'n 6ymdetthas Ni y deuant; ao hyd yn hyn yr ydym wedi liwyddo i'w proselytio a'u dwyn yn gaethion ao i fod yn wasanaethgar gyda pbob math o lygredigagth fel Ni ein hunain. Fel hyu mae yn amlwg i'r hwn a gaf. odd lygaid i weled a thafod i lefarn, fel y gall yn hawdd gyfaddef mai Ni ydyw yr unig bobl o fewn y ItJwim. Pan fy4do unrhyw faterion o bwya eg eisieu eu pende: fyr u, y Ni fydd bob amser yn cymeryd at y gorohwyl. Nid bob amser, mae'n wir, y byddwn yn derbyn unrbyw gymhelliad oddiwith neb at hyn yma, ond yr ydym Ni, oddiar y dybiasth sydd genym am danom ein hunain, wedi deall nad oes neb mewn gwirionedd yn deall ma erion ao egWJ- ddorion i'r un graddau o berffeithrwyad ag ydym Ni; a thrwy hyny yr ydym bob amser yn cymeryd yn ganiotaol ein bod yn gwnend yr hyn syda gymeradwy gan bob dyn, oblegyd yr ydym Ni bob amser yn cyohwyn pob mudiad yp ein plith ein hunain, yn gymatnt ag nad oes neb fel Ni yn deall y pryd a'r modd yn gystal a'r llei gy chwyja. Pan fyddom Ni wedi oydgyfarfod yn maugre deail, yr ydym yn gallu pender- fynu beth bynag a all ein calon lygredig ddychym-glin. Mae rheswm yn ein cy. mhell i gredu nad oes neb yn deall eg. wyddorion sefydliadau fel Ni, ac fel hyn yr ydym wedi arfer gweithredu er Y8 blynyddoedd. Ni.

CWMAFON. MBI. GOL.—Hwyrach y bydd tipyn o hanes y lie hwn yn dderbyniol genych, os bydd, gwnawn ninau anfon i chwi ych/dig o hanes y petbau sydd wedi ao yn Cj meryd lie. Ba y lie hwn am flynyddoedd yn enw- og iawn am ei gaffers,—yr oedd yma ugein au o honyiit wr y ddaear a than y ddaea". Gwelsam cyn hyn ddeg, do, a p,.ymtbeg (ragor nag unwaith) yn cyf. a fod a'u gilyod wrth ddtws ma.wr y Depot. A dyna lie byddent mor lion a liuwen a phe byddent frenhiroedd. Chwery y iligod pan fyddo y oathod yn mhell. Byddai yn well heddyw ar yr English Copper Company nag ydyw, pe byadent yn aros yn y cwm hwa ac nid yn L uadaiir). Byddai hyny, efallai, yn atalfa a amledd diarhebol y gaffers yn y lie yms. Pell ydym ni o gredn fod y gaffer goreu o honynt wedi bod yn ffydd- lawn; he anmhos bl i ni yw dweyd d am y goreu o honynt. Digon gwir iddynt wûud. eu goreu i ddanges eu gwybodaeth a'u • awdurdod, eto gwnaeth- ait hyny ar drau. eageuluso eu gwir ddyleaswyddau. YttddlUlgosent eu bod yn wir ofalus am b jbpeth, eto ni ofaleit am ddim cllcnd en 11 shad eu hunain a'u teuiuoedd, ac ni chair gwared o'r rhyw. ogacth hon ond trwy ympryd a gweddi. Daeth yma gaffer newydd yn ddi- weddar, ec yr oedd yn proffesu ei fod yn I deall pawb a phobpeth; ond cats pawb! Did oedd hyny ddim ond bombast a han- I anoldeb, a hyny mewa geiriau yn gystti a gweithredoedd. Ac os drwg o'r blaen, gwaeth o'r hano? yn awr. Y llafnau tin ya ddrwg iawn, a Mr. Boss yn metbu doall yr achoa na g*yb3d y ffordd i gy- mysgu yr haiuru. Druan o heno, y bitw bich. Eto y boss hwn oedd un o'r rhai gwaethaf, csletaf, a mwyaf gormesol & fu yn y owm hwn, yn ol tystiolaeth y gwe thwyr hotiaf yn y lie. Bn ef b-on a bod yn achos anareu i'r hen bobl oedd yn labto dan ei awdurdod ef. Ond dyna, yn 'Sydyn daw dydd SAdwrn,' aa yn sydyn y cafodd y Baiis didrugaredd hwn ei etppio. O! gwymp mawr! Mawr yw ei dristweh; owyi>a yn dost am y golled a gafodd, ac ni wyr i b'le i droi, ra betii a ddaw o bono. Clywsam ei fod yn myned i werthn te, ac cs ydyw, b ldded bysbys iddo y gsll gadw ei de o'n rhan ni, beth bjDag. Nis gallwn fel gweith wyr lai na bod yn liawen, gan ein bod wedi cael gwared o'r huullef ofnadwy oed. ya gwasgu arnom mor drwm. Bydd a fynom a Diok yr Etgyro y tro nesaf. Y Crw.

LLITH Y TRAMP. MEI. GOL.Wedi bod gartref am yohydig, a gweled fod pregeth y I bel yn cael ei heffaitb ddyladwy, a chatl fy nbeimladau yn lloni tipyn fel yna, dyraa ofid arall yn dyfod i fewn yn union,—yr arian yn carfoi, a fiaau yn gorfod my. ned i edrych am waith. Gan fy mod j n arfer bod yn lied ofalus i gael gwy- bxl aut le sydd yn debyg o fod yn y minauy b'd yn meddwl rhoddi fy mhao i l iwr, melhais a chael fy moddloni yn y swn i fycea i naman cyn treio'r Mynydd Rwh. Wedi gweled fy ovytlir, as ys- gwyd dwylaw, gofyn&.s am waith. Ach>vyrsaiei bod yn lied lawn, cud wm oin bod ya hen gydnabvd addawodd fy ngwthio i fo wli, y c-awia or hyn cedd yno, a dechreuais tranoath, Teim- itiis y fuan mai rhan o'r hyn oedd oedd fy rhan; ond gan mai y gted gyffredinol yma yw, fod hauer torth yn well r¡a bod heb dd)m, nid oes genyf ond bedyn ddioichgar am fy hane,- i o honi. Pan ar girn&w y t ydydd dydd o'm cychwyniad yn y gwaith, a-m haner torth yn tynu yn gyflym tua'r c, ystya isaf, cyn fod gobaith am ddim i brynu yr hanar arall, aaturiais ofyn i'm cyd- giniawyr, sut y oedd yr hen dorth wa n myned mor ddshap ? A'r ateb a gsfais oedd, fod 'newyrth yn dweyd mai un dyith fawr odd rhyngom ni a'r owmrd, a'n bod ni yn cael mwy La'n rhan o honi, ac am hyny ei fod yn parhau i symud y peg yn is i lawr, a'n rhan ninau yn myned iai-lai o ddydd i ddydd; a'r ou o honom yn ofni dwoyd wi tho am beiaio, rhag i ni gael bod heb ddim, fel y cafodd erall. Ar hyn dyma un o'r gweithwyr hat yn dod yn m aon ao yn dweyd eu bod hwy wedi oael cynyg no- wyd.. heddyw, sef cael y gwaith i'w reparo with y dynell, a bod yn rhaid gwnend contract arno ar unwaitb, onide tod rhai o'r glowyr yn barod i'w gymer. yd,-fJd rhai o honynt wedi bod yn winoo arno yn barod. Gyda'i fod yn gorphen dweyd ei stori, ymaitla ag ef ar garlam Wj 1U1 ymofyn ei frodjrr iSdyfod at eu gilydd i gytano am y jbL oyn fod y glowyr yn myacd ag ef. Wedi iddo ymadael deohreuais holi C.8 oedd un o'r glowyf. wedi olywed rywbeth am y con- tract. Wedi cael siorwydd nad oedd neb yn gwybod oim am dano, deallais y secret sut yr oedd yr hen dorth wedi myned mor alfuuiaidd. Cafais ar ddoall nad oedd y glowyr a'r gwyr hur ar y teierau goreu a'u gilydd, a hyny oblegyd fod Inewyzth yn gallu eu perswadio i gredu eu bod yn dra pharod i fyned i Witita eu giiydd. Cyn gojphen ciniawa dyma y gwyr hur yD dud, a'r naill o honynt yn con- demnio hwn a hwn, a'r Uall yn tyngu y gwyddai efe pwy oedd wedi bad yn ceim, myned a'u gwaith hwy asos oecd rhyw rai a alloseot wneud y gwaith a'r job, y gallaaent hwy, a mil a mwyo'r oyffelyb resymau ag sydd gan ddynion pan fyddo rhagfarn at y naili a'r llall yn eu dallu rhag gweled y gwirionedd. Modd binag, er nad oedlwn ond tri diwra^d odd ya y gwaith, pendoifyAait3 ddweyd fy meddwl ar y pwnc. Foch- gyn, moddrn, arafwch; gadewch i'i- ager yua ddod i lawr dipyn. Yn awr, cocliw h fy ug'ur, nid oes yma yr un glowr yn gwyb jd dim am y peth y cy- ffroir chwi o'i blegyd. Nid fl ya b. off wyd uao yn fab i un yohwiiith, end beidciaf ddweyd nad yw y peth wedi ei eai ondynmhonglogundyn. Gwyddoch o b le v deuaiB i yma y tro hwn, ao mi ddywedat wrchych beth a ddygwyddodd yne, a beth fu y rhefewm i mi ymadoe] a bydd yn bryd i mi godi fy mhac oddi yma eto os ta th. owch chwi yn ol mown pryd. Cyn y strike yr oeddwn yn gweithio ar hur fel chwithau. Tra yr uead y glowyr allan, ac wedi flino tori glo, darbwyllwyd hwynt i gredu ma-i gwell iddynt oedd setlo, onide fod y gwyr hur yn myned i gymeryd y lie ar y job, ac y buasent yn anfon am ddynion i ddod i we thio atynt o fanau ereill, ao y cawseut hwythau fod heb ddim. Y canlrniad fo, cyn oymeryd y draiferth leiaf i wybod a oedd rhith gwirior edd yn y stori, a rhag ofn y gwyr bur,' cyt- unodd ryw ychydig o'r glowyr gymeryd y gwaith ar y contract. Cyn y strike yr oedd pawb yn cat-I lic. y wagen &m dori y glo, and wedi hyny talodd y contract- ors y glowyr o danyi t yn ol 10c. y ws. gaD, ae erbyn heddyw y mae'r contractorti a plvvwb yn t-ni'f glj am y 10c. Yr un modd y mae ymi, ond mai ofn y glowyr sydd ar y gwyr hur, tiC cid cfo y gwyr hut ar y gl. wyr. Yn awr, gwyddoch cad ydych yn cael gweithio yn gyson mwy n'à'r glowyr, ond y gwir yw, nid yw hynyyn ddigo o repairo ar y gwaith. Unwaith ar y contract a'r contract hwnw ar y dynell, yn cael ei fesar yn ol eich ersillion presenol, a dim shagor, ceu ni chaech gynyg arno, ond bydd yn rhaid i chwi weitbio bob dydd, pa un a fydd codi glo ai na fydd; ao felly ambell i wythnos yn gweithio chwech diwrnod sm hur pedwar, a dyna pyd y gwelwch eich bod yn y trap. Wedi hyny bydd &ngen esel bur y glowyr i lawr i ateb eich hur chwi, ac os na fo dior-wn ar unwaith byddwn yn cael clywed f,)d y gwyr fcur yn myned i gymeryd y lie ar contract. Bsliach, er mwyn cael ffordd effeithiol i atal y naill a'r llall o'r drygau hy ni benderfyjjwn bOJ un f^ned ut ei waith heddyw, a gofala am hwnw, ac yna ni gwrddwn i g d haco yn long room y Joiners a thyngwn lw o ffyddlondeb i'n gilydd; gesodwn ein henwau i gyd ar yr un llyf P gosodwn devfyn ar ym- bleidiG-un blaid o hyn allan dim ych- waneg o ddamsa gar draed eiu gilydd, na chredu celwydd mwy. Mynwn ddal breichiau ein gilydd, a pheiide-fy^wa na chaiff un ben ff wneui y fath ffyl iaid o hoscm bjth ond hyny. Pob un syad yn cyluno "'r ojnllun. dyivedad,- a dywedodd yr holl bobl Amen. T.

CWMTWRCII. Mie yn dd; we iydd calon gan luaws o'ch cydg-eadt riatd we ed an bell i lith • n yrndd^rgos ar faes eioh n«v/yddiadur clodwiw; io, emboli i lith cwyi;f&Lus o eigi- n oalon y tori all -n fel hröniddiol swn rhaiadr ar ddystawrwydd y nos. Yn w r, y mac. yn nos dywyll ymi y bresen- ol, cymylausrgyroyUuyn goidoiwybre* eiu b, wyd-go, mesyn llindagu y tlawd: cyfiiwnder edi cael e. ddiorsaddu, ce anghynaw da" a'i wialoa h-tia-,r4 wedi cymeryd ei la fel nad ces un gub ithyr ymddengys ua sere a lachar yn wybreu mastischyratdal. Y maa ffyBOueilau cysur s dedwyddwch y gweithiwr gynt, wedi troi yn bydewau gwenwyr. 11yd yn bresenol, a diffaoth-voh go wyllt gormes- iaeth ya blxieuo fel y rhosyn, tra mae cyfiawnder yn cael ei chwalu fel oreigiau gan gyndda-edd y llosgfynydd. Bydd. ai yn gymaint go chest i bnge1, pe rhy- fygai go's o dolug, s drwg effeithiau y llu arfog, rhftg^rn, eiddigedd, cenfigen, i Pharoaid a Legreea.id. ag y fyddai i dwrch d aaar rod ;i da litharse-yddiseth! Hawyr b;oohl mlJle'l1 dd a gan fy nghalon weled fod y Llwynog wedi p ysurhwyl- io ei gamrau dros fynyddoedd a cbym- oedd ha'r gymydogaeth ho, ao Ystaly- f era; ac wedi gwneui ei ffaa lwynogaidd mewn agan anigol ar fyaydd cyfagos, lie y gall weled holl YittaDóiau meibion a merched dynion y cwm. Dywedir fod Simo;) ar giwed gynffon- wyr yn crym fel dait ireithnen ar foreu gwanwyn, mewn ofu a dychryn, rhag cenfydd y Llwynog treiddgar ei olygon drnenusrwydd y caethweision gwlauen- aidd. Y mae tmi hefyd ugeiniau yn falch o'i ddyfodiad i'r lie, ac yn dweyd o eigion oalon rhwydd hynt iddo' i ddy- noethi'r gwirio edd, ac i rdthio ffauau dieflig y gormeBwyr anrhugarog. O I: mae llawer gwi. caled iawn i'w draethu, oes, yn ormod o lawar i rai gwlanon. aidd. Yohydig ddyddiau yn ol pander- fynodd y caethweision ostwnot chwech cheiniog y bu t, er mwyn boddloni y meistr, ac erbyn heddyw y maectyn gorwedd ya gol-.Tieddau yn nghwm edifeit weh, In warth i ddynoliacth. A ydyut yn w- thddrychau tosturi ? na, nid ydYLt yn deilwug o 'odau dynol, eithr y mae eu gweltht edoedd yn llefaru drost- yet eu hunain C) dweithwyr anwyl beth am dj>nyt t ? ble mae dynolia th v fath fo iau ? cvwiiydd:ed y ddaear o'u her- wydd Enw .u y j har hyn a bydra, a'u coffadwriaeti a derfydd mewn g^arth! Clywais fod y giwed hin ?n meddwl anfon de-seb ftocn chwi M i. Gol., y diWi'bodftu nes *f, >»m atal p b gohebiaetn o7r cym-»dogaeths»u yma. Yu wi- i chwi, dyna egwydder f cndigedig onio-e P couad d "8 y DARIAN I'R Llwyr og> Y Caethwas, ar E yr Bydd y Mynydd Du wedi r»hoddi taid l for y vVerydd, a rhoi'r haal iei eloi cyn y bydd i warthog tene^ou Ph't a th wasud hyny. Bydd. ed hysi ys y bydd y Bryr o hyn allan yn eu gw) lio. EKYH GBAIG T FRAN.

DAMWAIN ANGEUOL YN EBBW VALE. Dydd Mercher diweddaf, ynngweith- ion dur Ebbw Vale, rhedodd dan druck i lawr oriwaered, a daethant i wrthdar- awiad ag agerbeiiiant oedd yn rhedeg o'r ftwrnes flast. Tarawyd un o'r peir- ianyr, o'r euw Smith, yn farw yn y lie, a niweidiwyd un arall o'r enw An- thony yn fawr.

graddau Rhyddfrydiaeth Cymru. Nid 7dyut ycbwaith yn deall nerth na dy- Janwad YmneiUdnaeth Cymru, ar bob [ mater cymdeithasol a gwladol. Barn ant Gymrn yn mhob peth yn ol y safon a ateba drigolion Lloegr. Y policy han*>rog hyny, gydagolwg ar Ryddiryd- iacth, a oddtfir yn Lloegr, He nad yw Ymneillduwyr yn cynwys mwy nahaner y boblogaeth, yw y policy a ddefnydd- lant hwy tuag at Ymneillduaeth Cymrn, lie y mae Y mneilldnaeth Qddentu naw rhan o ddeg o'r bobJog- aeth. Hyderwn y caitfy lrtnipality groesaw mawr.