Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

15 erthygl ar y dudalen hon

--ADOLYJIAD AR YR ORATORIO,…

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

ADOLYJIAD AR YR ORATORIO, "ELLTABT." i GAN REES-EV.AI?S, ABEBDAK. 1 Y mao teetya i hi; n yrail yn c9:91 ci g/roeryd t'wy wltiH.¡(,¡thi&d poblogaidd yn erbyn Elies, yi casl ei gyihyrfa grc. y F/er.his-pg Jezibsl, ei ymcUith i'r an- ia'.wcb, a'i gymenad i fyny i'r nefoedd mewn corwyit Y m e yn cael ei rag- ymsdroddi a cban yo rhybuddio p:.bl i-,ar ye Israel/ i liis soprano yn B leiaf, amger 3-8. Darn eoetnedig yw hwn, yn llawn teiraUd o berwydd gwrth- giliaci pobl Israel LCynua o'r anUwedd- an y m,.(' Keadelssahn mor LoS o hon- yrt melodies, braidd na ddy wadem, syda yn disgyn o biased arall With ei dread, gan gyTjj-g eu gwasornoth iddo. Cyfeil- ÎaL t f.)1 anadliad byr ar tlurf synMpalion, ac amrywiad y Iluis yn barhaus trwy y trydydd, yn rhoddi cymeriad difrifol a diniweidrwydd plat tynaidd, ac yna y mae yn newid yr atosar i 3-4, ac yn fwy mawreddocr yn y cywair mwyaf, gyd& trumpet obligato, ac fel yn llanw yr awyr. Y mae yo gwahaniaetau cymair, t oddi- wrth y rhart gyrtci ag ydyw boreu yn mis Hydref yn gwahaniaethu i brydnawn gwresog yn Ngorpbeoaf; y recitative, Thug saith th3 Lord: I am he that comfortet'a/ &3.t ac yn srwair- i'r cor. awd mawreddog ac ysbrydol, 'Be not afraid, svith GoJ. tho I.>rd,' yn y cywair G fwyaf. Y who fel afort fawr Sydan, a'r dwfr yn ilifo hyd yr ymyion; ac fal mae y glu,t yn gallu gw&haniaethu thwng y oysaysgedd ffrydifu S tdd yn gwneathcr y liifeiriant rhuadwy, felly y geliir gwahaSi-etha rhwng y ileisiau cymysglyd a gymsrant yfuge, C Thou;Sh thousands languish aad fail beside thee yr hyn 6Y".c1 yn rhoddi if): corawd gy- meriadmwy meddylicl am ychydig cyn y byddant yn arllwys eta i'r cyfanwaith mawreddcg deehreuol, 'Bo not afraid.' Nis gelhr amgyifred pa fodd y galkl yr olygfasydd yri canlyn gael ei gweit'hio Syda mwy o oS^itxi ddrampyddol mewn 6afddoi i«etk. Mae y proffwyd yn byg »ta Ahab; to yna Tuae y freuhmes mewn tocyddiaeth gynhyrfns yn anog y bobl yn adigofns, ac yn dweyd mewn recita- tive, 'Htsth he not destroyed Baars pro. pbcts ? b&th he not prophesied against all Israel ? hith he not closed the heal v-sms F ac i bsb un o'r gofyniadtlou hyn y mae cydgan. a'r bobl yn atab, 'We heard it with our earsac o'r diwedd y mae tdml&dau y bob! yn ciel eu gweitbio i fyny i'r fcth ddiglionrwydd nesy maent yn tori allan mewn modd ffyrmg, Woe to him, he ehail pedsh,' yn yr hyn maey gerddorfemewa nodan byiion yn berwi Yn ymostwng i rybnddiad cyfeillgar Obartiftb, mae y proffwyd yn oyme-vd ei daith i'f aniaiweh. Yn y fan yma ;/r ydym yn cael y gerddoriaeth fwyaf ddofn athyner ag sydd yn yr holl lyfr. Ymt y? ydym yn cael Elias wrtho ei hnn mewn asige-d a dyoddefgarwch yn ymddiddan. Yma yr ydym y« cydymdeimlo a'r dyn g»lluog oedd wedi gwneui gWyrthian. Yr ydym yn anghefio bygythiwr ofo- 8dwy gelyrioa Daw, ac yn ca'u ei galon ddynol, yr hon sydd yn toddi mewn fearddweh cyfiawcder; yn galaru am ddi. doliad gwallgofos yr Itraeli aid oddiwrth Dduw mwy, nag am ei dreialon ei bna, er fbd y rhai hyny yn llnosog. DJlynwch ef yno, a byddweh yn birod i archiad eloa amgylred-YD gyntaf, yr hen hanes mawreddog a syml Iuddewig. Gwran- dewch y gaa ddofn ac arnchel hon gan yr Ben Eliss w.» tho ei hun yn yr aniaiweh, 'It is enough. 0 Lord! now take away my life, for I am not better than my fathers.' 0! y fath ymostyngiad, ei VI- bryd mawr yn plygii i dristweh anhnn- anal. Y mae yn ddelw mwy boneddig- tidd a chawraidd na chwymp yn yr Myperian of Keats. Y mae symndjad dwys a mesnrol y gerddorfa yn nodi Allan ei gerddediad blinedig a'i faddwl gW88gedig;or!<iy mae ei ea&iti yn gw vagio gryo'. adncwydckol. 2Iae y gerddoriaeth lei yn £ 1 mi j i fyny o'r llosgiad mnd ynth gofio y geiriaa, I have been very iealous for the Lord.' Dilycer ef eto. Y mae yn cysgn gan flicder, ao yn ei gwsg y mae yn clywodIleisiau yr angyl- idn. G^dawer i'r psraidd tenore recitative ddsongli ei gewydriadeu, a'r lleisian y I d ddeocgli y uefoedd yn ei galon. Y mae yn cysgu with fon y farywen yn' aniaiweh. Gwzandewch ar y syml. rwyed coetheiig sydd yn y geirian, a phet mor galot oK mae y w,ythb1.1 gerdd- ovot yn Mendelssohn yn cymhwjs) ei fcorsn i roddi yr hanis pleyitynmdd (J w;sjt;dawer eto fel y gwracdswodd 7 CyfaBSOddwr ar y Ileisiau nefolzidd yn fiofio i lawr. Y Mae yn olygfa bardd. Yr gyntaf, triawd i leisiau menywaidd fceb gyfeilifu t, Lift thine eyes to the ftmateim.' Y mse mor bnr a dihalcg a goienr^ y ser, DC yea yr ydym yn cael y eocawd tlws, He wSttchlDg over Israel clumbers not nor sleeps.' Os oedd tri- awdy nsfoedd yn disgyn i'r ddaear, y mae co -awd y ddaear heddychlawn yn ffBfT et amgyichynu gan y nefoedd. Y tifm ei gyaierkd yn esmwyth a boddha- Ci *7 gf nllu a bageilgardd. Mae y fynw es it yn &»ei ei chodi gan y teimiad fewelacamd diffji.ol gydachyfa- talrwydd «smwyth o dr&wsgywemad&u ^,oirn tri. plets gfm y cyf eiliai>t. Y mae llais ar ol Üffs In ana31 u alien y? aliwgyda'r fath %-fierwch aa^ferasthoiyn y t-stya now. ydd, yr hwn mao y lenores yn arwin i mewn, 'Shoulcst thou w kicg in grief languish, he will qaicken thee.' Osnlynwch ef eto ddeugamniwrnod a dengain nos, fel y mae câa. un o'r angjl- ion (alto recitative), ac eto y godido^ reo citative gan yproftwydyn ei ymdrech a'r Arglwydd mewn gweddi, C 0 L'1rd, I havo l&bonred in vain; 0 that I now might die.' Y mae Eli, s yn cael ei gysuro gin y dwfn &'r harddwych gan i'r alto yn y eywair natu-iol, mesur 4-4, 0 rest in the Lora/acyna mse y profEwyd yn adgymeryd ei destyn, I Nigbt fajleth round me, 0 Lord. Be thcu not far from me; my soul is thirsting for thee, as a thirsty iMJd.' I'r ccybwylii&d olaf mae yr offerymn yo c; fexiio gydag adgofiad, a'r corawd cynt^f sydd jn. darlunio y syohder, 'The harvest now is ever,' &c. Yn awr yr ydym yn ei gael ar y myn- ydd, a'r corawd nesaf de, aw i sylw ydyw, Behold God the Lord passed by.' Yr ydym yn rhy flinedig gan ein hymgais anftrwythlawn i goisio cyfleu mewn geit- ian yr smrywiaethihanau o'r draithgan i ymgymeryd a'r u arhyw. Gyda'r cydgan mwyaf eflEeithiol a riarluniadol hwn, nis geliir llfti ni nodi y iluaws tesbynau y mae banes Eiies yn ei gynyg er mwyn amrywiaeth ettaitli go, ddorol, Mae y gorddorfa yn rbagddweyd am yr ystJrm ofnadwy, a'r ileisiau, gyda chyfeiliant, mewn uusain gref yn cyhoeddi fod yr Arglwydd yn myned heibio (' the Lord passed by.') Y mae yr ystorm yn ym- chwyddo fwy-fwy gan y Ileisiau, fel ton ar ol ton yn cael en cynhyrfu gan y gwynt; ond, er "ycdod, n d oedd yr Ar- glwydd yn ys ystoim,—' but yet the Lord was net in the tempest,' yn ciel ei siarad mewn cynghanedd. Y maeyr un drefa yn cael ei hail adrodd mewn cysylltiad a'r ddaeargryn, ao eto y tai, a'r hyn oil yn y eywair E loiaft ac yna yn agor fel boreu yn y gwanwyn yn E fwyaf, a'r lleisigti mewn modd hvfryd a thawel, a'r uodsn biriors yn sisial dyfodiad y liais dyataw, main, ('a still small voice'), a'r cyfaiimist fei ya gwasgaru y tywyllwch ,i r.,ddi ffiordd i wecsu y wawr. Mrs y BOfLphiaid i'w olywed yn gor- gatu ya.y eorawa dwbl ar ol y soprano quarmtte, I Holy, bo'y,' &c., mewn modd uehel a mawreddog, yn Hawn purdeb. Un recit yn ye Aneg gan y proffwyd, I go on my way m the strength of tho Lord,'gyda'r alaw, I for the. mountail s shall depwt,' pryd y mae yr offerynau mewn modd uchslwych a chadarn uc-- ffnrfiol !l:J;;¡wa hyd, yn mesur 6-4; yna yr ydym In cael y cydgan desgrifiadol a rhyfedaol hwnw. yn yr hwn y mae dar- esjjyiiir.a B1 ias i'r tof oedd mown COfWym), yh c»Di w an taRl'i'd. N5d yw yn b'jsibl p3idio gweeud sylw, yn y fanyma o'r darlaniad 2,tdd yn cael ei ran gan y cyfeiliant, a'r olw; nion yn troi gyda chyflymdra. Ca. i hyfryd i deitor ddaw nesaf, 'Then shbll the righteous shine;' ac i derfynu y mae dau gorawd ardderchog, yn y rhai y rbpg-gysgodir cyflawniad pob proffwyd- oliaethyn y Duw-ddyn. Y'cyntaf, 'Be- hold my servant and mine elect/ sydd fawredaog. M ie yn cael ei wah jnu oddi wrth y corawd diweddaf gan pedwarawd hynod o dlws, O come evary one that thirsteth,' ao y mae yr oil yn diweddu gyda'r corawd mwyaf m%wreddog ya yr hen arddull, 'Lord, our C.eator, how excellent thy name is in all the Rations.

EBENEZER,LLANFABON.

BARON, TBOEDYBHIW.

j HIRWADW.

YSGOLDY SALEM, LLANSAMLET.

[No title]

AT 7 BEIRDD.

PAN YN GLAF.

YR HEN FAB GWEDDW.:

Y MBDDWYN AS YR HEOL.

... SERCH.

Advertising

EISTEDDFOD LLWYNYPIA NADOLIG.

CAN 0 GLOD

WEDI GWELLA.