Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
14 erthygl ar y dudalen hon
' Y GWIR YN EllBYN YR EGLWY…
Y GWIR YN EllBYN YR EGLWY S. Y mae amser y N'sdclig yn ad-ig pan y mae ei>t?ddfodea a chynefherddau yn bethm cJff edin iawn Rhwydd hfL-t iddy t, ineddaf fl. Nid oes o feym teb ya fwy ho ft o garu o cbyso tedieapttb xia sr i, OZH! id' yBt gael eu cyv. mwn rhyw 10 on i lie o adooltd-d y DuwGomc of: lie cys"g?edig i addoli Duw jn unffryHy?? hwn, lie m**e y pre- Otol'isb dwyfol. A YUlq gomchwyl- iseth Y'" efsngyl yn lJv o' vseg"redig nalr lien ? Yr oedd y myr '?dd mor gysegr- edig, fd y da? fa i Ddaw orchy .iyn i Kos-s dyru ei 63?idi1¡,u oddiam eid-asd, am ei f id yn sefyll ar ddaear sanctiidd, —yr oedd y lie, pan yn dal cymundeb ft Daw, yn sanotaidd, ac am hyny yn gysfrgredig: 'Qwylia ar dy d oed p.\n ddel t c'a i dy Ddaw, a bydd barotach i wrando nag i roddi aberfch ffyliaid.' Go- ddefwch i mi ofyn i' u gwainidogion parch us, ein bugeilmid, a'n blaenoriaid, A ddylui y pethau hyn fod folly ? O/iid yw cyn»i yfhth g^fttrfoiydd yn gsvaeud ein hpiddoldoi yn fafch o esgyniori&u i chwa^en arsyct ? 4 Ty eweddi j goiwir 11 nhy i i'r holl g&uedloedd: nid i wnenthur y defnydd a fynom o houo Da chwi mynweh rywle heblaw hwo" Hyderaf y cymerwch yr awgrym yn gy fredinol. Treforis, IEUAK AP HENBT*
CLYDACH, CWMTAWE.
CLYDACH, CWMTAWE. Yr ydym yn synu rhai gweithiau wrth edrych yn ol am ryw haner cant neu driugain mlyledti. Mo? ddinod ydoedd CJlydach yr adeg hono, p "yd cad oedd neb yn meddwl am anturio i berfeddion hen goffr mawr y belen ddaearol ar ol y trysor da gwerthfawr sydd i'w gael yn y cymydogðau hyo yr adeg hono, pan nad oedd ond y moddion araf hwnw o gludo y glo yn ciol ei ddwyn oddiamg?lch, set a? gefi&u yr auifeil- iaid. Ord fe ddsoth v fconeidigion hyny o Abertswe Mr-. Walters J,'i F#ib. ion, Mr. Stri k, boreddwr ag maa llawer o'i denlu yn b -rchu-i g m y trigalion hyd yn bresanol. Bn iddo ef wnocd daioni raawr yn y cwm hwa, t.wy ddwyn allan ei a I!Lodd'AU, ag f o roddodd le i lawer gweitbiwr tlawd i gael tarn aid at ei gyrhfclmeih 0f u'i cealu. Hdyd da.eth Mii. Vivian a'i Faibica yn beichenog- ion ar y lofa oadd gan Mr. Walters, sef glofa y Oathlyd. Ba ei ddyfodiad ef yn a'dfywiad i'r fasnach lo ya y Ho. Wedi hyny daeth y c^mnianturiaeth- us, Cory, Yeoa'u Owmtii, o Aboitawe, a chymerasamt feddi^nt o weithiau Mr. Struck, a elwir ya bresenol wrth yr enw 0, aig Merthyr, neu waith Craig y Cwm. Dymill y oyfnod newydd ellir ddweyd a fu ar fasnach yn y lie. Gwnaeth y owmni uchod benderfyniad o fynu gweW cynydd y coffr hwn. Yn lIe • iufeiliaid da ^hfti.fc ag ogerbeiriant, or i hen safydiwyr y lie ofui a ohrynu llwe? na bu sai yn llwyddo. Gydl u/fcdSad y cwiiani uobod yma, cafwyd arwy .dk.n y baasti llawei- o bob! yn c^el eu bvwcliaeth yn y He, ac fe diaeth ugeiaiaa o lowyr o leoedd ereill yma, nes i'r gwaith oadd ychydig amser yn ol yn fychan iyned yn un mawr. Yr ydym wedi gweled llawer haf a gauaf ar lafnr y gweithwyr yn y lIe hwn. Yr ydym wedi uweithio yma am o 12 i 15 swllt yn yr wythcos. Yr ydym hefyd wedi cyr- haedd y nod uchaf yn y fwchnad. Ond erbyn heddy w mas y rhod wedi t oi yn ol, fel mewn llawer lie arall, nes y mae bron mor isel ag y ba un:hyw amscr. Mao hyny i'w briodoli, mae yn ddiau, i'r marwo,dd-dra, sydd yn cyffwrdd a mas- naoh yn gyffradinol, ac hefyd i lwfrdra gormodol y gweithwyr ea hunain. Baom bron ag acghofio dweyd fod yma gwm- ni arali, ya Bagco o fronau y ddaear, sef Mri. Nixon a Bell. Mae gwaith mawr ganddynt.-SKoBELEFE.
PORTH, CWM BHONDDA.
PORTH, CWM BHONDDA. ltal. GOL.,—Anaml y gwelir air ar faes y DAMAN o baith i'r lie ncnod, yr hwn le ydyw y mwyaf addawol yn y cwm, os nid yn Morganwg, gan ei fod yn cael ei gylchysu gan byllau newydd- ion, glo am oesoedd wedi ei sicrhau, &'r lie mwyaf cyfleus er adeilada. Hof yd aeth y Porth yn ettwog trwy y goriifiad yn Egwaith Tyitewydd, yciiyaig fis^edd ya ol, yr hyn, gyda'ch Cirnttad, a gaiff fy syiw y tro own. Bbanwyd trysorfti y Tycewydd Rhag. 15fad, yn ueiianol digon o feitfotfdionrwydd. Fel ,U!1 o'r dyoddefwyr, set un o'r rhai garcharwyd, yr wyf am gjrdH&bod y wlad ya gyffred- inol yn y modd mwyaf diolchga, am eu cyfraaladaa er ein hadfema. Drwg genyf na bn^sai mwy o gyfivtilwch yn rnaniad yr ariau ihwng y b:chgTm a antariodd mor cdews er ta gw^redu, Cafiwcb, fechgp" nid eich tala ani I weithio yr oedd y wlad, osd am eich au- turiaeth. Yr oadd y cwm:Ái yn eich talu am weitoto i foddlonrwysld. a'r whd yn dyfod a i;.n a'i thanysgrifiidau i wobrwyo am ar.tario ya ngwyucb y mawr beryglon ag oadd ya cstoi eu hys- bysu i'r teyib&si eich bod ya adored fddynt, yn orach-^ylwyr a gwe'taw/y.% Fe gafodd yr antarwyr mvyaf o biith v gwaithwyr eu. gwobrwyo i f >ddlar1rwydd gan y ddwy divsorfa fiaoaorol, sef y Daily Telegraph a'r Mansion Han33. A dyben tcysoffa.'K' Tynawydd yn ddi- weddaf oedd gvrastadhau difiEygiaa y Ueill. Ond. ddarlienwyr hoS, i'r gwrth- wyneb y mae ya mhiith y dynion ag ydynt wedi gwsithiD e: eiu gwa;edig- aeth. Yr anwastad wedi ei wi;eud yn fwy anwastad, n rbyw 3 jaduriaid o ddynion yn c,%el ei gwobrwyo fwyaf, trwy rwbi,) a seboni. Cya terf/nu, credwyf y dykm sylwl ar darddiad y flynonell f arnaol yma, a pheidio dijstyru ein £ >d JSC^ J, yrhvsrn a rhedd- odd i ni y fiynon. Gadewch i ni sydd yn meddu y gwobrwyon, bawb o honom ag sydd wadi ein boddlordynddyi.it, gael dangos "yw gyduabyddboth i'n Goheb- ydd ensvo^ o BintypriJd, y Ormro brwdMorion, yr hwn ydosddyn y gWiith yn gwyiio eieh s/muiii isu, a t'iiiwy ei delegrams i'r Telegraph a'r Standard, &3., gosododd y deyrnna mewn dagrau. Yr w; f yn baiddio dweyd mae Morion sydd with wraidd y rhan fwyaf o'r arian sjd.i wedi eu dosbarthu yn ein plith. Wei ynte, gan nad ydyw wedi ciel cymaint a diolch o'r drysorfa ddiweddaf, gobaithio y bydd i ni sydd wedi cael, gj franu er ei wobrwyo a rhyw beth a fydd o werth iddo ymfalchio yu- ddo, fel y gall ddangos i'w blant yn y dyfodol ei fedr fel gohebydd mewn cysylitiad a'r gorlifiad yn mhwll Ty newydd. Yr wyf wedi clywed ei fod ar fin prioii, Terfynaf gyda chiolol1 ddiolchgar i bawb, eit:1r yn benaf i Dduw am eia gwaredigaeth ryfeddol. MOSES POWELL. [Bydd yn dda ganym glywed odii- wrthych mor. amI ¡}g y gallweh^ a diau y byd 4 ya ddywenydd gan ein I -en r darlienwyr weied ys^ if vu an 3 gar- charofion gorlsfiad Giof A y Tysewpdd. -GeL].
LLINELLAU
LLINELLAU Er coffidwria^th am y diweddar Thomas Beynon CMpcoch, ger Abardar, yr hwn a hunodi Me- hcfin 26>iia. 0 Wain, niae dy dduwiolion-odiaeih Yn dy adaw n gj doh O'th ganol di a'th gainion,—uwchteuliau A maud o bjoaau aeth Thomas B^ynou. Dy hen jeiri dyngarol,—dy gamp/yr Da gwympiat yn diyddiol; Nil oe< naruA vr'nav.'r yn ol Yn s a reji'n aro3ol. Ni rodiold mwy eueiig--na Baynoi Dan ein bauer dji dig Cof am dano dro a ddg,—er hunc, 0 fri ei gludj frico gioadi Tari in oadd hoff, naturiol, -i w dailu, Rhag dial dd bydoi, Efoln glt f: nd i'w gol I'w fwyn noddi'n faunyddiol. Bhwyg a !o?s i lor oglivysi, —a }¡:a.th I'n bro oedd ei goili; Eulaidda was dan ras i'w Ri Gorlawn o'r gwic oleuni. E ga 'i ffydd ei hfr go £ fh«n,—it lymua Yr Amen a'i hwyliau Geiriau tirion Ion wl.i4i had, Mawl Ion oedd mel ei eaaa. Tawelwch i'w lwch araul, am-enjd I huno ddymunein, Hyd eiliad ei alwad o I bree^wylio'r bur Salem. Hedd i'n oedranus weddw dra nnig, Ysig i rodio 'i ffyrdd crsegredig I ardal hudol ysbrydoledig; I hon y wlad trwy ffjdd fo'n weledig, Ar y daith a'i rhwyelfau dig-byd yno, Ei Hior a'i noddo mag awr anniddig, America (g <nt Diaas.) IOAN MOBOANWO
TAN DYCHRYNLLYD A CHOLL-IAD…
TAN DYCHRYNLLYD A CHOLL- IAD BYWYDAU. Dydd Iau diweddaf, torodd tan dy- chrynllyd allan mewn gweithfa eang yn New York. Yr oedd 200 o fobl yn gweithio yno ar y pryd, a. chredir fod o leiaf 50 wedi colli eu bywydau. Aohos- wyd y tan trwy ffrwydriad berwedydd, yr hwn a ddinystriodd ran halaeth o'r adeilad.
[No title]
Nos lau diweddaf, gwelodd stoke* potthyneligerbydres oedd yn myned rhagddi yn agoi i Sciwen, Castellnedd, ddyn yn gorwedd rhwng y rails. Atal- iwyd y gerbydres, a symudwyd y dyn, yrhwn oedd yacysgu, o'i barygL Yn lie bod yn ddiolohgar, dechreuodd yr anghocfil drafod y swyddogion, gan eu berio i ymladd.
IT Y BBIRDD.
IT Y BBIRDD. yleiried ein cyfeillion y Beirdd JO 1 oil Gyfanaoddiadau Bardaonol yny modd ac i'r cyfeiriad ounlyuril — D. W. JoifZS, (Dafydd Morgamsg), Sirwaon.
MAOHLUD HAUL.
MAOHLUD HAUL. Gwel yr'haul ar nawnd jydd hafaidd Draw yn y gorliewin lUith, RhwDg dau lu o gymyi euruidd, Brysio mae i'w hw^rol daith Edrych arno, gwel tin soddi, Cafnu'n glau ar Walia wna Ond wcth gatnagw^ni aroi, Fel pe wrthi n dweyd No., da.' Dystaw ydy ■» t Hi yr e'gios, S *ynol ei ddeniid^l wedd Yntau r morvr dewr d giion Nofl i, ar ei fron mewn hedd Tonau ma fel lion wyryfon Y nt yn dwnsij ar y ili, Gan gi dblethu eu hakvfon Wrth groesa wu r hmn cu. Dring y llenad d OH, arianstdd, Fry i blita y seri.a ser, A ch>d-dre&iant lawr ya wylaidd Dros ganll*wiau'r uwyjie der Prjdfarth jdyw yr olygfa, Ond v nue'n brydfs. thwoh prudd; Bhyw ddyet iwrwydd dwya deyrnasa 'Nol machluda teyrn y dydd. Girel pan gilia'r haul i'r gorwel,1 Todda'i nefoedd mexys cwyr, A thy walltant ddagrau ffarwei Din gyfgodion prudd yr hwyr Cfwel ar drothwy'r 103 yn welw, Natur sydl din fantell ddu, Megys trist, annyddan weddw, Wedi calli 'i phri id cu. Arafdreigl y ffewd ddolefus, A phradd gwyna yr awel drist, Ail i gwynion bron hirat thus Y'nt yn swnio yn fy nghlust; Tawodd swynol ger y goedwig, Hunodd bltdaa bryn a rhos, Nes mae anian yn anelwig 0 dan leni prudd y nos. Fel yr haul pan i ddo'n machlnd, Felly dyofcabwydyn llaith; Brysio m..e, Did oada fynyd, Tuag arall fyd mae i daith; Fel mae blodau r maes yn gwywo, Felly yntau'n fuan bydd, A'i holl harddweh wedi cilio, Fel yr haul ar derfyn dydd. Foohiiw. HENRY DAYIES.
Y CWMWL.J
Y CWMWL. O! gwmwl urddasoi, mor hardd yw dy olwg Yn hongian ar fronau yr oesau uwch ben, Mae'th gartref urddasol yn profi yn amlwg Dy fod yn was naethwr y ddaear a'r nen A'r huan trylachar pan ydd tf yn myned I'w orsedd y boreu gusana dy fin, A sugna o'r moroeld i dori dy syched Y dyfroedd yn ol ei orchymyn ei hun. Tydi sy'n coroni y mTn; dd aruohel Estyna ei goryn i'r awyr uwchben, A hi ydyw'r gorchudd a dyna yr angel I guddio yn ddyogel ffencstri y nen Tydi yw cawg end at y llyaiau nifirog, A'th f/nwes sydd orlawn o rwyllau diri'; Er gollwng oynwrsiad dy f, nwoa orlwythog Yn araf gawodydd In daear fttwr ni. Pan fyddi'n barneisio yr awyr eiriolaiddx A chuddio gwynebpryd yr huan ei hun, Y blodau gyfodant eu penau n arafaidd, Fel pe i roi cuaau Y11 fwyn ar dy fin A'r llysiau g, duaant i wenu yn serchog Pan fyidi yn arllwys dy gynwya i lawr, A'r rhosyn amrjliw ymdrwsid'n arddarohog, A'r lili edrycha yn serchog ei gwawr. Dy wg sy'n rhoi byw] d i bobpeth daea-ol, A'th wg sy'n arwvddo dyfodiad y gwlaw, A thi fu'n arwjddo fod Duw yn bresenol I Samuel yn y gorllewin pell draw Tydi ydyw oartrdf y feiitea deg, lac'iar, Ac ynot y chwery y boreu yn hy', A bwa r oyfamod ymbletaa n fodrwygar O'th ametflch ana ydwj t p. orlawn a fri. Pan fyddo yr huan o'i orsedd urddssol Yn tienu ei boethder dros wyneb y bid, Tydi ydyw tariau y !Iysiau ^orsw-nol, Ti gltiddu ei boethde? i fawn i dy gryd; Bhag iddo anurddo gwynebpryd y dolydd, Drwy losgi yn ebrw>dd y ilysiau diri', Tymheru ei naws yw th amcan di beunydd, Drwy fod ya gysgoilen aneilydd i ni. A phan fydd cysgawdrwydd yn llethu'n hamrant- Ang, lion ? nefoedd )mgas^Iant sn 11a [aa, I harddu d/ fynw. 8 ag eurog f tymau, Y rhai a ddysgleiriant fel lamp in diri'! A'r wenloer a ddaw fel brenhines drirsiadns l'th ganol i wenu yn serchog a lion, A chorau y goad wig orph wyea'n 81 BUfUS, A'r haul mawr ymsadda yn ngweiy y don. TEQAWWT.
Advertising
THE ABERDARE harmonium S; CireQtoneee Organ WORKS. ESTABLISHED 1868. F1 7 o 0 S 0 TWENTY EIGHT DAYS' SALE I To meet the present depression of trade. B. H. PHILLIPS, Desires to inform the public that he will offer his HARMONIUMS, PIANOS AND CHEFFONIERRE ORGANS, VIOLINS, &c., 20 per cent. Reduction off the present List. All buyers of the above named instru- ments should watch this opportunity. Note the Address,- 5, Canon-street, and 6 & 7, Gadlys Road, Aberdare. Coffinau! Coffinau I CofJinau I 11 DYMUNA WILLIAM M WILLIAMS, Bloenlleehuu Side, HYSBYSU trigolion Biaealleohaua'r gymydogaeth, tsi fod yn awr yd barod i ymgymeryd a gwaeuthur pob math o goffinaa mor rh".ed a neb yn y cymydogaethau. Hefyd pob math o Saerniaeth. WILLIAM WILLIAMS, Blaenllechau Side, Ferndale. DRAPERY. Cloth Hall, 8 Commercial-street, Aberdare. HE VANS begs to inform the public that • he has got a very heavy STOCK of real WELSH FLANNELS, READY-MADE CLOTHES, HATS AND OAPS, &o at Reduced Prices. Also Ladid Bonnets and Trimmed Hats in variety. All kinds of Miilinery done on the premises on the shortest cotioe. GWELLHAD BUAN O DDI WRTH BESWOn AO ANWYO. S Ext Os yayoh yn dyoddef nos a dydd oddiwrth beewoh poenus. so o'r braidd yn anallnog i siarad. oerdded, nen anadln, dylech ddefnyddio WILLIAMS' BALSAM OF HONBT At Beewoh hen Anwyd, Byrder Anadl, Crygni, Poeri Gwaed, Oroup, Influenza, Darfodedigaetfe. Ao., Y mae rhagoriaothau neillduol y Balsam yn a) effeithiau iaohaol yn rhyddhau orynhoad yn v llwno, yngallnogiy claf I boeri yn rhydd, aoi anadln gyda rhwyddineb tia yn gorwedd. Y mae yn gwellhan y doluriau a deimlir bob aimw yn y frnwes oddiwrtL boawch parhaus a thrwm, ac wedi ei gymeryd bydd i'r dyoddefydd fwyn- nan bendithion cwsg esmwyth. Mae yn rhot gwaredigaeth lwyr o'r diflyg anadl a rhyddhad o r peswoh sydd yn ei ganlvn. Bhag peswoh, Miwyd, 4o., y mae y feddyginiaeth oreu, yt hawdd ei gymeryd ac yn hynod am ei affelthfor iawaol buan I blant yn dyoddef oddiwrth J FAS, md oes ei gyffelyb y mae yn rhod<H gwellhad buan. TYSTIOLAETHAU. Gwnaeth un botelaid o'ch Balsam of Honey La mawr i fy mhlentyn ohwe' mis oed, yr hwa oedd yn grag o4 enedigaeth, ao yn rby wan braidd anadlu Y mae yu awr yn holl laoh. Yr eiddoch, CHARLES MATHERS Cwm Daws, Coly, near Newbridge. Shctllhad oddiwrth y froup. Garedlg Syr,-Da genyf alia Maham of Homy aohub bywyd fy mhlentviT yrhon oedd ar y pryd yn dyoddef oddiwrtfi Group. Cafodd lawer o eamwythad drwv ddos gyntef, ao y mae eioh meddygin{aeth we d hollol iaohau. Cynghorwa rhieni yn nef duol i'w gadw bob amser wrth law. Yr aiddk yn ddMohgar,—JOHM SHIPTON. (Cop v.) Anwyl Syr, Yobyiig amser yn ol, bam dyoddef oddiwrth Bnwyd a ohrygni ya yr ad cymhellwyd fi gan wahanol i/stiolaethan prawf ioh meddyginiaeth weithfawr p. weddol, a adnabyddir wrth yr enw Pats sam of Honey." Pryuaio goetrelaid oh nyddiais ef, ao ni ohefais aohos i fe Gwnaeth i mi les mawr, a d.wedaf W1 fyddo yn dyoddef felly, dos » gwna vx t Yr eiddoch yn eeroho^,—RTJV, J, alaw, Bhonddau At wertfc mewn costrelau. lie. gan bob Flaryllydd. Darpara Jg yn onig gan D. WILLIAMS, Fferyllydd, ( Aberdar. MEDDYQINlAETH LYSJ DARGANFYDDIAD NEW WILLIAMS'S COMPOUND f OIL PILLS. Diangenrhaid yw dweyd fod ( Oil wedi bod am ganrifoedd y Ixx iniaeth ryddhaol oreu sydd h- d wedi ei chael allan. Mae Pelec MMM yn cael ei gwneud o'r Ily* Gartor, yn gymysgedig ag amrr pnf lynan a gyanabyddir y fed iaeth oreu i buro y gwaed, felly Peleni hyn yn tra rhagori ar ddi. o'r llyrieuyn Castor ei hunan. :'7 feddyginiaeth oreu allan, nid, buro y gwaed, ond hefyd er dad w- pob math o gornwydion, olwy jsln yn y onawd. Maent yn fedc iaeth ryfeddol hefyd i leddfu anb1"1 an yr afu, llosgfa yn y cylla, cur pen, aoi symud ymaith wynt, ?r! ladau, curiad y galon, y piles a'r poen yn y cefn, dwfr ataliad, b' minnol yn y genau, a theimlse j der ar el bwyta. Maent hefya ?" yginiaeth anmhrisiadwy i fen. en bod yr 1111 yn eu heffeithiau r a Oil, ond yn tra rhagori am Uawer hawdciach i'w cymeryd yn gweithredu mor esmwyth h a 10I y gellir en oymeryd gyda dyc, 3b, gan bawb. Drwy hyny, gellir en L- TO ied, nid yn unig y feddyginiaeth ore Li yr anhwylderau uchod, ond yn gaffaeliad anmhriaiadwy i'r cvhoedd. TYSTIOLAETU. Anwyl 8yr.—Bum yn giaf lawer 0 amsei gan y Bile (bilious complaint), a braidd yr oeddwn yn alluog i safyil ar f y nhi^ gan y poen a'r ysgaf.; der yn fy mhen. a phoen mawr yn y cefn. Piynais flych- aid o WILLIAMS'S Oasto: oil PIlla. ac y: wyf yn awr yn dd^n iach cyn haao? eo garphen. Ydwyf, &c.} JUlEP. LLBWBILY*, Tanardy, Carmnrtheu. Drwy gymeryd eich CompJumi Oalt Jr mt Pills mi gefais wellh&d buan Jfr oeddwn yn metha oerdded cam braidd, &0 < n metha eisleB 0 her- wydd y Piles, poen yn rhan iseiaf y cefn, car yn y pen, a'r oluniau yn wan. Hof d, trwy gymeryd yr un Tills cafais lwyr wJlhad oddiwrth y Gravel, yr hwn oedd yn fy ;lino yn barhaua. Dylai pawb wybod SD y ieftdyginiaeth hon. Mta THOMAS Trecynon. Br dyogelwch, coflwoh fo.; stamp y llywodr- aeth ar bob blychaid: L eb hyny, ni fydd yw gywir. Ar werth mewn b!yohan is. tic. yr on gaa bob fferjllydd, nen drwr V post oddiwrth y pe*" ohenog am 16 stamp- Forchenog: D. WILLIAMS, Dispensing Chemist, Gadlys, Aberdare. Pwyslg i Qiteiaou Anfona D. Williams, Chemist, Ac., ddwfr cleifion i'w anaJjsio yn ddyddiol i Dr. Dsvies, Cynwil.
. FiSLIN YK HAFOD.
FiSLIN YK HAFOD. Nos Inn, yr 17eg offisol, cyraliwyd eyfarfod llauyddol yn Folin Hafod,, gor Abetswe. Ychydig o gysttdleuseth fa mewn cerddoritfeti. end canwyd y darnau canlynol gyda llawe? o fedr: — Unftwd, Maot'-A GWO')/ gan W. Ste- phens deuawd,' Y Tailiwr a'r Crydd.' gan D. Jones a J. Howelis; unawd, 'Hen Wr o'r Cwm/ gan D. Tnomas; Triawd, I Life's a bumper,' gan J. John, J. Chyles, a J. Hawas; cystadleuaeth ftr 4 D if ydd a Bhys, yr Hell Lanciau;' budda>o], D. Jones a W. Gray. Yna cafwyd araeth ragorol ar Gerddoriaeth gan Phillip Cafwyd eyfarfod g wir dda.—MELIKWB.
LLANDYBIE.
LLANDYBIE. Bhagfer 13eg, bu f&rw Mr. David Anthony, Castellrhingyll, o'r cmcer, yn 63 mlwydd oed. Dycddefodd gystudd blin yn hynod o dawel ac amyneddgar. Ba yn aelod ffy ial&wn, diacon parohos, ac yn gylneddwr cyson yn Mhenygroas am amryw flynyddau; ond y m&a efe Wedi tewi yn yi t.r gen, I s'i le nil edwyn ddim o horio ef mwy.' Gadawodd briod, dwy ferch, ac amryw wyrion, y rhai sydd mewn galar dwys ar ei ol. Dydd 2adwrn canlynol ymgisglodd tyrfa In- Osog i hebrwng yr hyn oedd farwol o hor o i fy&we&t Penygroes. Wrth weled y bobl yndylifo o bob cyfeiriad, hawdd Oedd gwyb;d fod un a edmygid yn cael ei hehrwrg i'r gladdfa, ie, fod I tywysog a gWl" m%wr yn Isael' wedi syrthio dan law ftlugeu. G^oirsyddwyd ar yr am. gyleb. ad gan y Parch. D. E. Phillips, gwe-icidoer y lie. Heddwch i'w lwch hyd foreu'r fame
MYNYDD TYNEWYDD.
MYNYDD TYNEWYDD. Pan yn myned oJ Aberdar i Dreher- bert ihaid croesi'r mYDydd hwn. Os bydd y tywydd yn deg a dymanol, gellir gwneud hyny gyda phob hawader, ond os bydd y tywyda yn cer ac afrywiog, a'r niwl wedi cydgrynhoi ces o'r braidd y gellii tori drwyddo, Did bychan c beth y p jd hyn yw myned o nn lie i'r llall; ond m&o .i ihaid dangos gryn bender* ipiad, ltC, yn wir, y mae'r vnodrech wedi oostb ei fywyd i lawer un cyn hyn. Yr ydym yn gwybod am rai wedi gorfod matw rnewn unigrwydd yn nyfoder y Itos a? y mynydd hwn, heb ceb yn agos 4ddynt i weiiii nn cyenr, ca rhoddi Uaw O gymorth pan oeddynt yn tynu'r anadl oIaf. Y mae dynion yn mirw ar y mynydd hwn ranwaharol amgylchiadftu. Ereu bod yn ddiger. oryf a gwrol i groeci, etc, ohet wyddeu dyeit\.rwch i'r lie, a'r niwi wedi ymsrrynhoi i 7u hsnigyloh, y maent yn m. ned, ond hrb wybod pa le i fyued, so yn y (hwedd y maeat yn rhoidi 11am Ibewn tywyllwcb dros rai o'r creigiau ftchyj&rth i'r gwuelodion, ao yn marw ynomawn mod.i true -ins. Heblaw hyn yrydm yn ca-1 rhaf, yn ymdrybaeddu meWL lleoedd lleidiog, 60 yn methn dyfol odd yr.o, ac wedi pob ymdrech Et&t y gwI>baL -aetb hwn heb un 11/; •- cstario w thynt. y 1. eidaf a fu f&rw ar y mynydd hw, x i Phoebe D »vias, hanes yr hon a ym d ngosodd yn eich colofnau yr Wjth -ics o'r blaeu, Yr oedd hi wedi oyf^ id a'i diwedd mewndull gwahanol trwy o«J fol, ohez vy- d csf«-yd arwyddion felly br ei chorff ei bod wedi rhynu i far-woiaeth. Nid yw'r dyn sydd yn gyfarwydd a'r ttynyacaa hyn yn ri.yfeddu oymaintfod yma ambell f^wyd y -<. cael ei golli; ao o'r cr hf ;•> all, gw^fcn tnhiwdd yw dar- bw;lit) yr acghyfa^ wydd i greda fod pa y lis h^ et5 cymaint ag ydynt me i» .^wiiio-ied-i. 7u yetod y tair bly; add d. ^edd .f. y? wyf w^di th/teddu tod hioni pUut y;u c»niataa iidyat fy- tK-d d?os y He pe'lus h-,vj. Yr wyf yjigw^cdf- d -uiwy eaiaufcu gweithwyr wedi r-y j&d yn ise. iawn ya bresanol, ac fflly angea wedi gosod rhaid ar lawer o ddynion i wneathur pethau naddyman- ent eu bod wedi en gwneathur; ond ar bob cyfrif yr wyf yn credu na ddylai plt)nt bychain gael eu gollwng i'r myn- yidan hyn heb ryw ofal neillduol dros- tynt. Gan fy m id yn dra chyfarwydd a'r perygion sydd yma, yr wyf yn dra byderos y bydd i rieni plant yn nghylch- oedd Aberdar a Mertim gymeryd yr awgrym. Hefyd y mia yma rai bcchgyn drwg yn oroesi,-myned i'r mynydd pan yn feddw, so yna galw am help pin na byddo angen am hyny, tie wedi i ddyn- ion fyned i fyny cael nad oedd angen am RynoJthwy o gwbl. Y mae hyn yn rhy- fyg o'r mwyaf, oherwydd gall fod yma rywun yn y cyfyngder mwyaf, a dynion yn ofni myned i chwilio am danynt rhag cael en twyllo. Gwmdar. TYSILIO.
FEL1N NEWYDD, BRYCHEINIOG.
FEL1N NEWYDD, BRYCHEINIOG. Cynaliwyd cyfarfod llenyddol yn y capel uchod, nos Fercher, y 19eg cyfi3ol, pryd y rhoddwyd gwobrwyau i'r budd- ugwyr mewn daillen, ysgtifenu, adrodd, oonn, cyfansodai llythyron, a thraeth- awd ar y Profiwyd Daniel. Cadeirydd. Mr. Samuel Davies, Llyswen. Beirn- iad, y Parch. William Williams (Samlet), Cafwyd cyfurfod dyddoroi.—L.