Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
9 erthygl ar y dudalen hon
LLITH YR HEN DRAMP.
LLITH YR HEN DRAMP. MRI. GOL.Mae rhai o honoch yn ffaelu a deall beth sydd wedi dod o hon- wyf, siwr o fod. Oofiwcii bobol bacli mai amser digalon iawn i hen wr fel y fi ydyw'r amser presenol i scriblo pwt o rythyr yn awr ac eilwaith i'r DAKIAN. Oddiarfy llith ddiweddaf cefaisfy nhemt- io lawer gwaith i anfon atoch, ond welwch chi', dyna fel mae hen bobol a phlant diddal a diniwed yn eu holl gyflawniadau. Mae gweithio cynddeiriog wedi bod ar hyd a. lied plwyf Llangiwc yma yn ddi- weddar gy-ag ethol dynion i sefyll (neu eistedd wedi iddynt ilino sefyll, wrth gwrs), ar y Bwrdd Ysgol; ac fe etholwyd bechgyn famws rwyn meddwl—un Doctor i feindio y pen, Doctor arall i feindio'r traed, a Ficer y plwyf i drin a thrafod y galon; felly fe wel y plwyfolion fod Bwrdd sionc ac iachus wedi dod i'r plwyf. Ymgynullodd aelodau y Bwrdd newydd am y tro cyntaf yn Ystalyfera, prydnawn dydd Mercher olaf yn mis Chwefror, a phurion peth, am wn i, fyddai i'r plwyf- olion gael gwybod sut y trodd y fusnes allan. Yn gyntaf cynygiwyd gan y Parch. D. Jones, Ficer, ac eiliwyd gan Mr. D. H. Lewis, fod Mr. John Morgan, Penlanfach, i gymeryd y gadair (pro tf3m), a phasiwyd v pendetfyniad. Wedyn cynygiodd Mr. Morgans, Penlanfach, fod y Parch. D. Jones, Ficer, i fod yn uwch-gadeirydd y .BWrdd am y tair blynedd, ac eiliwyd ef gan Mr. D. H. Lewis, ac fel gwelliant ar yr uchod, cynygiodd Mr. John Hay, CwmUynfell, ac eiliwyd ef gan Mr. J. Beynon, Ystalyfera, fod Dr. David Tho- 'mas, Ystalyfera, i gymeryd y gadair am y tail- blynedd, a phasiodd y gwelliant rgyda mwyafrif. Y na cynygiodd y Ficer, ac eiliodd Mr. D. H. Thomas, fod Mr. Morgans, Penllanfach, i gymeryd yr ys- gadair, ac fel gwelliant cynygiodd Mr. J, Beynon, yn cael ei eilio gan Mr. J. Hay, fod Dr. Howell Rees, Brynaman, i fod yn is-gadeirydd, a phasiodd y gwell- iant hwn eto gyda mwyafrif. Penderfynwyd drachefn fod Mri. J. Beynon, J. Hayf a D. H. Lewis, i fod yn ^Finance Ommittee. Aethpwyd drwy faterion 3ibwys ereill-fod y Bwrdd i ^Eqggrfarfod ar bob ddydd Mercher di- weddaf yn y mis—dwywaith y flwyddyn ^liysgoidy Waencaegurwen, unwaith yn Pgoldy Khydyfro, a'r gweddill yn Ys- talyfera. Ar derfyn y cyfarfod awgrym- Odd Mr. J. Beynon y carai ef weled re- porters y newyddiadiypon yn cael myned- la genym fel aelodauVj^farfodydd misol y Bwrdd, fel gallo y plwyfolion weled ein holl symudiadat; Tadganodd Dr. Thomas ei fod y» Ife|| ^syniad»er cael ein loll faterion mewiiv cysylltiad ag addysgy above tomSfit do&wyd ml o gynieradwyaeth aino. Cofiwch chwi fechgyn y Bwrdd, fe fydd yr Hen Dramp yn cadw ei lygad arnoqh: y dyfodol. 'Rwyf fi yn falch fod Dr. Thomas wedi cael ei anrhydeddu a'r tiwch-gadair; er ei fod yn rhyw broffesu el han yn Eglwyswr, eto i gyd yjmae mwy •Vdyn yn ei egwyddorion ef na llawer syda dan gochl. Yn wir, dylai cefnogwyr jrBr., i'r gadair .gael cheers. Y mae ei ddyngarwch yn Srdal yr Ystrad tuag at y tlawd a'r anghenus yn deilwng o glod ac eclmygedd. Coded Cymru eto ragor fath i dosturio wrth y tlawd. Y mae ef a Russell Lloyd, Ysw., Cily- bebyll, yn trefnu cyngerdd eto yn Ystal- yfera, (nos Iau yr 21ain cyfisol), er budd i'r dyoddefwyr yn yr Ystrad. Boed bendith y nefoedd a bendith y byd ar eu penau medd yr HEN DRAMP.
FFTJGCHWEDL Y LLWYNOG.
FFTJGCHWEDL Y LLWYNOG. MSL GOL.,—Yr wyf vn gweithio fel nigger o hyd er cael gweled beth fydd y taL Glo 8"ft iawn sydd genyf yn barhaua. ac yr wyf yn ofni fod y Billy yn helpu ei hunan yn bur dda o hono. Y mas y toss yn talu ymweliadau mynych a mi trwy yr wythnos, ac y mae yn ymddangos i mi ei fod wrth ei fodd yn bur dda. Dywed- odd wrthyf un dydd, "Yr wyf yn deall," meddai, eich bod yn weddol gyfarwydd sefyll coed." "Yr wyf wedi gosod rhai ar eu gilydd cyn dyfod yma, meddwn inau, "a gobeithio y gwnewch feddwl fhywbeth am y glo soft yma yn adeg y me8ur." "Rhaid i mi wneud rhywbeth i chwi y mis hwn," meddai. "Yrwyf yn bwriadu ei stopio ar ol y mis hwn, canyi nid ywyn werth ei weithio." Ond os yw y glo yn soft, nid yw y Llwynog mor soft diredu pob stori. Ond rhyngoch chwi a minau. yr wyf wedi clywed yn ddystaw bach fod yn rhaid gyru hwn yn y blaen, am fodperthynas agos rhyngddo a chylch- dro y gwynt yn y dyfodol. Y mae llawer ffordd o ladd ci heb ei grogi; felly yr vryi finau yn arogli y sac1-, A ot for Joe, Mr. Boss. Gorfu i mi ddyfod yn ol un noson i weithio er clirio y vbhis^, am nad oes "nodd i'w gael allan yn y dydd; ond erbyn i mi ddyfod at fy ngwaith, nid oedd modd ei gael allan yn y nos hefyd, ond cefais gvyn dipyn o impudence boss y nos. Mi woof re»* rks ar y cyfaill hwn yn v dyfod- m. Cofied ef fy mod i a'm llygaa arno er JfEr tipyn. Yr wyf am i bob boss gofio nad so yr un digofaint atynt hwy yn fwy na rhyw ddynion ereill, nac yn credu eu bod yn waeth na dynion ereill, pe byddai yr un awdurdod gan y rhai hyny, Yr wyf yn penderfynu dweyd y gwir yn onest yn ngwyneb pob dyn, bydded y peth a fo. Yr wyf wedi bod yn talu ymweliad rhyw bedair gwaith a'r ddarllenfa sydd newydd gychwyn yma, ac y mae yn rhaid dweyd y gwir fod hon yn glod i'w sefydl- wyr, pwy bynag ydynt. Ni welais erioed well argoehon am lwyddiant yr ieuenctyd. Yr wyf yn gobeithio y bydd i'w chefnog- wyr barhau heb laesu eu dwylaw o blaid y mndiad rhagorol hwn, canys y mae yn fendith anmhrisiadwy i'r lie. Un noson wedi i mi dd'od allan i'r heol, gofynais i ryw gyfaill yn mha le yr oedd y brawd hwnw a welais yn cadw y mas- nachdy hwn pan oeddwn yma o'r blaen. "O," meddai, "mae wedi pasio yn an- rhydeddus." "Pasio yn mha ystyr yr ydych yn feddwl?" gofynaisiddo. -'ICel goruchwyliwr glofeydd neu fel meddyg ?" Nage." meddai; "pasio dan y Co mpound Act "Ni chlywais i erioed son am hono," meddwn wrtho." Y mae hyny yn beth cyffredin iawn yma yr adeg bresenol," meddai yntau, Talu 5 per cent i'w gofyn- wyr, a gwneud i'w cwsmeriaid dalu yn llawn?" Bvth na chyffro i o'r fan yma, dyma gynllun na ddarfu i mi erioed freuddwydio am dani, fod talu pum' punt y cant yn gwneud y tro yn ngwyneb cyf- raith y wlad. Aethum am dro un prydnawn i'r lan heibio C. Hotel, lie yr oedd cyfaill i mi yn cadw maelfa yn yr hen amser. Mab i Noah oedd hwn. Edrychais i bob cyfeir- iad am ei enw ar y sign board, ond gW0- ais o'r diwedd fod y brwsh wedi ei dyttu drosto. Gofynais i ryw ddyn oedd ger- llaw yn mha le yr oedd mab Noah yn byw yn awr. Y mae yn yr ysgol er's cetyn," meddai. "Beth y naae yn ei wneud yno?" meddwn wrtho. dysgu y ffordd i basio," meddai. Deallais erbytt hyn fod y rhan fwyaf yma wedi neu yn dysgu y ffordd i basio. Trueni fod neb yn tramwy y llwybr byr hwn tra mae coffrau llawn- lon 0 r hen guineas yn llwvdo yn y drws nesaf iddynt, a'r gweithiwr tylawd yn myned at ei waith gyda chylla gwag i gadw y fath dylwyth hyn yn segur. Y noson cyn i mi ddyfod i'r lie hwn yr oedd y talentog Ossian Dyfed wedi bod yn traddodi ei araeth fawreddos yma ar y Bwystfil Rhufeinig." Buasalm, dda genyf gael ysgwyd llaw a'r byd-enwog Ossian. Nid oes angen iddo fyned mor bell a Rhufain er cael gafael mewn bwyst- fil. Y maent i'w cael yn y cwm hwn mor ami a llyffaintcors Machno! Yr wyf wedi dyfod o hyd i hen glacwydd ardderchog eto. Nis gwn yn iawn yn mha le y mae dechreu ei drin., HmJfowlwio braf yw efe hefyd. Nid oes gartref rhag myned ar dynion ereill, er fod ganddo berta,ch gwydd fach yn nhref. Gwelais ef yndi- lyn hen wydd eithaf fudr un nos Sadwru, yr, hon oedd mewn gryn syched, a. gorfu ar yr hen glacwydd fyned gyda hi i lyn John Heidden er cael y wheels i gerdded. Ond yr wyf yn credu y buasai dwfr a sebon yn cydweddu a'i chroen yn well na dim arall. Ond nid oedd un gwahaniaeth ganddo beth oedd lliw ei chroen. Bydd genvf benodau ar yr hen drafodaeth hon yn fy llithiau dyfodol nes byddo cywiiydd arno i edrych ar wyddau dynion ereill. Dyma le am fechgyn wedi enill y stamps. Y maent m»r ami a locustiaid, o bob maintioli ac oedran, o'r hogyu difarf i'r hen wr penfoel. Ius, oes eisieu dynion galluog mewn rhyw lofeydd, anfonwch yma, a gellwch gael eu portraits yn ol gyda throad y Post. Y maent yn llanw y ffenestri yma. Y mae yn gas ganddynt ofyn am orchwyl o waith yn un man am eu bod yn ystyried eu hunain yn uwch na'u cyaweithwyr, a thrwy hyny maent yn atebirhen ddywediad hwnw, "Cloddio mis gallaf, a chardota. sydd gywilyddus geuyf. Rhyfedd y fath le gwag sydd yn rhanautufewnol rhai cyn eubod yn medru eymeryd cymaint o wynt i mown, fel y maent yn rhy bwfflyd i siarad nac adnabod neb. am eu bod wedi dysgu six and fow is ten. Y mae y nwyddau y rhan fwyaf o honynt yn cael eu cadw yn y ffenestr. 0, ie, bum bron ag anghofio. Cefais ddwy bunt a chweigen o draw nos Sa- dwrn. Yr wyf wrth fy modd yn well nag y bum er ys llawer dydd, a digon o arian yn fy Uogell. Nis gallaf yn un modd ag ateb yr holl alwaaau sydd am danat Byddwch yn amyneddgar nes byddwyf yn cael gwastadhau peth ar y twmpathau mwyaf sydd yma. Nid wyf yn gwneud dim a'r helynt annymunol sydd yn ardal y Forth rhwng y meddygon. Boed rhwng gwyr Pentyrch a'u gily;dd. Y mae genj? fi ddigon o waith i dreio cael y gweithiwr ar ei draed, yr hwn sydd yn cael ei ddar- ostwng dan draed pob math o gorgwn segur. Byddaf yn codi cwr y lien y tro nesaf er dangos rhai o brif rhyfeddodau y ganrif hon. Yr wyf ar y look out heno am rai o'r hen ffowls dwydroed sydd yn talu ymweliadau mynych a'r Stag Hotel. Hyd hyny,- Yr eiddoch wrth fodd fy nghalon, LLWYNOG.
[No title]
YN Hen Bwll y Dyffryn, Cwmbach, Aberdar, cyfarfyddodd glowr o'r enw James Williams, 38 oed, a'i ddiwedd trwy i gwymp o dri chant o lo syrthio arno. Y mae gan Mr. T. W. Evans, Rumsey House, Cidweli, dair o ddefaid wedi dwyn pedwar oen yr un.
.li,.CLYIDACH. j
li, CLYIDACH. Mm. GOL.Mi wn y bydd 1D dda genych, yn nghyda lluosog dclarlldnwyr y DAEIAN, gael gair o hanes etholiad ein Bwrdd Ysgol ni yn y plwyf hwn. Ni allwn, yn y lie cyntaf, benderfynu dweyd fod yma chwech Ymneillduwr am bob Eglwyswr a geir o fewn y plwyf ac eto, tu cefn iddi hi y mae Victoria, Disraeli, Miers, Gilbertson a'i Gyf.; ond beth dal hyny? Ymneillduwyr yw y Cymry: dyn- ion a fynant ryddid i weithredu a barnu yn ol argyhoeddiad eu cydwybodau. Fe ddangosodd yr Ymneillduwyr eu hunain yn foneddigaidd dros ben drwy dderbyn dau i gynrychioli yr hen fam o'r pump dichon na fuasent hwy ddim mor ffafriol i'r Ymneillduwyr pe buasent yn dygwydd bod mor lluosog a hwy. Fe gafodd un o'r Ymneillduwyr yn agos gymaint o bleidwyr a phedwar e'r Eglwyswyr; a phe buasai pleidw^r y Parch. C. Owen neb atal, yr wyf yn credu y buasai yn cael rilwy iia'r oil o'r lleill gyda'u gilydd. Pan ddeallwyd fod Mr. Owen wedi cael digon, gofalwyd am Mr. H. John, a thrwy hyny sicrhawyd ef at the head of the poll. Bu yma bob ymdrech gyda'r Eglwyswr, cofier ae nid ychydig oedd y digrifwch gafwyd wrth weled iw»coat yn scru- tmiso votes yr Ymneillduwyr gyda'r swyddog ag oedd yma, druan o hono. Bu yn ceisio gosod riiynyddoedd mewn gwew- yr i esgor ar lygod. Bu y tro hwn, fel arfer, yn gwnenthur 'great cry and little wool.' Dyma gwestiwn first class i'r Bwrdd i ddechreu arno, — holi tipyn o hanes Ymneillduwr anegwyddorol a fu yn y dwr ac eto ni olchwyd. Y mae heddyw mor fudr ag erioed, ond iddo gael arian a'segur-swyddau, bydd wedi cyrhaedd ei brif amcan. Cafodd llawer iawn eu cynyg, ond tynwyd yn ol er mwyn chwafeu teg i'r goreuon. Bu y Dr. Keni a'i enw i lawr, a rhyfedd na fu- asai rhywun wedi medawl am eihen gyf- eillion, y ffa^rwr a'i dad ond dyna, dyn- ion sefydlog eu meddwl a'u barn sydd eisiau ar y Bwrdd ac felly, cadwyd hwy allan. Bu Mr. Smith, yr ironmong r, a'i holl egni wrthi, a dylai y bobl gofio am dano yn etholiad y guardian". Y mae yn haeddu lIe ypo, yn wir, bachgen ffa- mws yw e'; y mae yn sicr o fod yn un o'r dwrgwn goreu a adwaenaf fi—i mewn ag ef. Nid peth ffbl, fe4dyliwn i, fydd i ni gael cyfrif gan aelodau ein Bwrdd o'r ar- ian a dalwyd gan y Ijlywodraeth am yr Ysgol Genedla^thol; ayoa'r gofyniad a roddwyd i'r Ymneillduwyr ddydd yr eth- oliad, ac er mai er ein drygu ni a'n hachos y gofynid ef y dydd hwnw, eto, barnaf y aylid rhoddi atebiad llawn a phriodol i iddo. Ac yn wir, gyda llaw, wn i ddha wiuo ^yfia galw y gwr i gyfrif am hvn, debygwn i, er na chai^vii l ddim iddo gael ei gtopo i weitliio, ond yn hytrach arfer trugaredd ato, gan ei rybyddio i beidio bod mor fusnesol o hyn allan. Y mae yn fab i gymydog, a thrueni fyddai rhoddi ei haeddiant iddo y waith hon; ond os mai parhau a wna efe, ofnwyf y ceir ei weled yn wylo dagrau ar ol ei swydd fel y gwelsom rai o'i flaen ef, ac sydd yn isel iawn eu hamgylchiadau yma heddyw. Wedi twrw a miri mawr, caf- odd yr Ymneillduwyr dri aelod a'r Eglwys- wyr ddau. Hyderwn y bydd iddynt fod yn effro a gwyliadwrus yn achos addysg cenedl newydd ag a fydd eto, ni hyderwn, yn aelodau defnyddiol o gymdeithas N. G. H.
AT JOHN JAMES EVANS. PWYSWR,…
AT JOHN JAMES EVANS. PWYS- WR, PENYGRAIG, RHONDDA. Oddiar ba sail yr ydych yn fy nghy- huddo i o fod yn awdwr nofelau y Llwyn- og? A phaham na fuasech yn traethu eich cyhuddiad trwy ddanfon Ilythyr cyfrinachol ataf. a hyny vn unionsrvrchol wedi i chwi gael sicrwydd mai myfi yd- oedd neu ydyw y Llwynog 1 Gan ein bod yn gyfeillion tybiedig, ac yn arfer gohebu a'n gilydd, ni buasai hyny ond boneddigeiddrwydd ynoch; yn fie hyny, haerasocn gelwydd noeth a dygasoch tgamdystiolaeth yn erbyn eich cymydog/ pan oedd hwnw yn ddiniwed yn eich ymyl; neu ynte, paham na fuasech yn dilyn llwybr y fflrfraith, ac yn cospi hyd eithaf y gyfraitn, os oes a fyno y llithiau a chwi yn uniongyrchol ? Yr ydwyf yn eich galw i gyfrif i draethu eich lien yn ddidderbyn wyneb, yn lie bod fel neidr yn y glaswellt, yn gwenwyn-bigo ac ymguddio yr un pryd. GRIFFITH DAVIES Cwmaman. (Gutyn Ddu.)
[MAESTEG.
MAESTEG. ACHOS D. BEYNON, PWYSWR Y GWEITH- WYB. Y mae gormes o r fath fwyaf haerllug wedi ei ddangos yn yramgylchiad uchod. Y mae D. Beynon wedi ei ethol gan y gweithwyr yn Cae'r Defaid, Maesteg, i fod yn checkweigher er ys pum' mlynedd yn ol. Efe ydyw ysgrifenydd yrUndeb yn Maesteg. Y mae pob peth sydd wedi ei ymdairied gan y gweithwyr i'w ofal wedi ei ^rio allan mewn ffordd anrhyd- eddus. Y mae y gweithwyr yn edrych i fyny ato yn wastad, ac yntau wedi ym- ddwyn yn deilwng^'r ymddiriedaetn a osodwyd iddo. X mae gwaith Maesteg wedi myned i"tLCourt of Liquidation. Meddyliodd rha^ geHid cael gwared oj Beynon i'w droi o'r gwaith dan yr am- gylchiadau. Bu y gweithwyr allan ain ychydig ddiwrnodau tua dau fis yn ol, am nad oeddent yn gwybod sut i weithredu, gan nad oedd eu cyflogau yn cael eu talu fel arfer. Pan aeth y gweithwyr i mewn, aeth Beynon at ei waith fel arfer; ond erbyn ei fod wedi cyrhaedd y gwaith yr oedd dau heddgeidwad yno yn ei orchymyn o'r lie, nad oedd i gael pwyso dim yn rhagor. Meddyliodd y gweithwyr fod yr amgylch- iadau yn milwrio yn erbyn y Mines JJequ- lation Act. Rhoddwyd yr achos yn Haw Mr. Woodward, cyfreithiwr, Abertawe, a daeth yr achos o flaen Heddynadon Pen- ybont-ar-Ogwy dydd Sadwrn, y 16eg cy- fisol. Barnodd yr heddynadon yn ffafr y cwmni, a throdd yr achos yn erbyn D. Beynon. Y mae yr achos wedi ei godi i'r Court of Appeal yn awr. Y mae y gweithwyr wedi dwyn y treul- iau, ac wedi talu ei gyflog hyd yn hyn. Teimla y pwyllgor gweithredol fod achos Beynon yn deilwng o sylw Deheudir Cymru, gan eu bod yn ymladd brwydr y Checkw eigher8 yu gyffredinol, a bwriedir anfon cylchlythyr I bob gwaith er mwyn c^el cymhorth i ddwyn traul yr achos yn y Court of Appeal. Anwyl gydweithwyr, pan ddaw yr achos ger eich bronau, gobeithio y cydymdeiml- wch a'ch cydweithwyr yn Cae'r Defaid o dan yr amgylchiadau, y rhai sydd yn ferthyron dan law gormes o'r fath fwyaf ffiaidd. Y mae D. Beynon yn un o'r bechgyn mwyaf ffyddlon; gan hyny yn teilyngu cael cydymdeimlad a chymorth. Yrydym fel gweithwyr yn penderfynu mynu gweled y pen draw, a byddwn yn ddiolchgar i bawb a gyfrano at ddwyn y draul. Cewch glywed eto sut y try peth- au allan. GOHEBYDD.
. CYMANFA GERDDOROL BEDYDDWYR…
CYMANFA GERDDOROL BEDYDD- WYR DYFFRYN ABERDAR. Cynaliwyd y 8fed rehearsal gogyfer a'r gymanfa uchod nos Lun, yr lieg cyfisol, yn nghapel Ynyslwyd. Dechreuwyd y gwasanaeth trwy ddarilen rhan o air Duw gan y Parch, R.. James, Cwmbach, a! Sweddiwyd gan W. Jones, diacon o'r un lie. Cafwyd cynulliad da o gantorion a gwrandawyr; yr oedd oriel fawr capel Ynyslwyd yn llawn o gantorion, a seddau y llawr bron yn llawn o wrandawyr. Canwyd rhai o'r tonau yn rhagorol. Y mae quality rhagorol o leisiau yn perthyn i gylch yr nndeb hwn; gresyn fody bass dipyn yn wan. Nid yw y mudiad hwn yn ein plith ni, fel Bedyddwyr dyffryn Aberdar, ond cyd- marol leuane. Felly, nid yw ond, peth naturiol ein bod yn Red annhrefnus mewn rhai pethau. Nid heb dipyn o wybodaeth brofiadol y cyrhaeddwn y nod fiydd genym mewn golwg; Gktn fod cymanfa yn agoshau, a llawer iawn or, waith heb ei wneud, efallai na ddigia fy mrodyr wrthyf am roddi ychydig aw- grymiadau a wnaent les pe caent sylw. Y mae trefn yn un o hanfodion pwysicaf cymdeithas; ac os y ca ei hesgeuluso, bydd yr effaith yn sicr o fod yn ddinystr. 1. Gofalwn am brydlondeb. Dechreuer ar yr amser apwyntedig yn gywir, a di- wedder yr un modd. Cofied ein gwein- idogion am hyn, yn hytrach na'n bod yn gorfod dysgwyl wrthynt i ddechreu a threfnu y cyfarfod. 2. Wedi dechreu y gwasanaettt, ni ddylai neb pwy bynag siarad a'u gilydd. Y mae hyn ynrhwystr mawr i'r arwein- ydd, yn bynod enweddus, ac annheilwng o urddas y cysegr. 3. Pwy bynag a frddo yn siarad yn gy- hoeddus, ni ddylai lefaru pethau ysgafn a chwerthingar; yr ydym ni, y cantorion, yn oael ein cyfrif yn ddigon ysgafn yn barod, heb ein bod yn caw ein gwneud yn ys^afnach. Cofiwn y difrifoldeb ag a ddylai fod yn ein meddianu bob amser pan yn y cysegr, ac yn ncillduol pen yn ceisio rhoddi addoliad i'r Goruchaf. 4. Dylai fod genym lywydd rheolaidd. Ein rheol yn brtsenol yw, fod pob gwein- idog i lywyddu yn ei Wpol ei hun: y mae hyn yn eithaf da, ond cofio goialu am un yn ei le. a hyny mewn amser, pan y dygwyddo ei fod yn absenol. Yr ydym wedi cael rhai rehe trials heb fod cymaint ag nn o'n gweinidogion sefydledig yn ein mysg, a hyny yn herwydd y diffyg ucnod. Gallai llywydd rheolaidd roddi llawer iawn o hwylysdod i'n rehearsals. 5. Dylai yr arweinydd gael y sylw man- ylaf gan y cantorion. Yn bresenol, nid yw ein harweinydd yn cael ond y peth nesaf i ddim o sylw-pob un a'i ben i lawr yn edrych ar nodau y don, fel pe buasent heb eu gweled erioed'o'r blaen. Os am ganu da, rhaid talu ysy1.w manyl- af i bob gair o eiddo yr arweinydd, a phob ysgogiad o'i eiddo pan yn arwain. Y mae gwneud hyn wrth gychwyn pob ton o'r pwys mwyaf; ac heb hyn, ofer dysgwyl canu da. (rworphenyneinnesajf.)
[No title]
Y mae yn dda genym ddeall ac hys- bysu fod Mr. T. Gee, perchenog a cny: hoeddwr'Baner ac Amserau Cymru,' wedi anfon, trwy ddwylaw Mrs. Davies, llyfr- werthwr, Aberdar, y swist o bedaiir gÏBiat y caledi sydd yn awr yn ein plith. Y mae cwmni y Gadlys, Aberdar, o'u olofa yn Llwydcoed, wedi llwyddo i godi darn o lo yn mesur 10 troedfedd wrth dair troedfedd a naw modfedd, ac yn pwyso yn agos i chwe tynell. Y mae i w anfon i Arddangosfa ddyfodol Paris.
Advertising
T Eisteddfod Gadeiribl Caerffili. CiWJfiLlR >r Eiateddfud Ujbod Dvda Lion. Suigwyn, 1878, pryd y «wobr*jir me wis traethedaa, barddjaiaetli, ogirddoriaeth, oaoiad- aeth, &o. Arweinydd.1 djdd: Thomas G. Evans, Taw., Elrnaon. beitalad y traethodau, barddonSeth. &o. • farcu. W. Thomas (islwya.) Bairniaid y GarddoriaetiiDR. R. ROGERS,, Bangor; ac ALA. W Dnu, Lianeiii. Uyfetlydd y dydd: Ab, D. Eowjn, Dowlaia. pBJp DBSTTWAP—UAITDDONIABTA. Am yr Awdl orea, « ft Haul' ddim IroB 3u0 o linoUan .66$ a Chadair Dderw hardd. Am y Bryddeat orcu, 'Trugaredd.' loim dros "úO o imellta *« 2 2 0 C'ESDOOBUBTH, Am y Q&n fiaritoaa orea, yr awdwr doewia ei eiriau |( 2 9 Am y Don orou ar M.C.D. a ly CANIADAKTH. I'r Cor, heb fod dan 100 mewn rhif. a gano ya oreu I Then oWl your light 1,30 0 0 a ihlwa Anr i'r Arweinydd. I'r Cor, ddim dan 6u mewn rhif, na snillodd dros Ala yn atenorot, a gano yn orea Y Mab Afradlon.' (Llovd.) > awel y Gerddoria 1$( | I'r Cor o'r nn gynalleidfa, ddim d.n ? mewn rhif, a ganJ yn orea Molwoh ft Arglwydd,' (Jfarry; u 10 9 Caniateir i ddewis arweinyld, Y Fiogratnme i'w gael am y pris arfarol. JOHM THOMAS, Checkweigher, JPwllypant. Bada waa, near Caerphilly, Yagriienydd Lieol. ISDWAHD PuiLLira, Esq., Caerphilly, TryMW. fCd» EISIEBBFOD YNISOWBM. ti YNELIR yr Bisteddfod achod yn aghapet ,y. -Bedyddwyr Seianaeg, dydd Gwener w Gioglith, Ebrill Ideg, 1878.. PBIF DDAKNATJ. S Ie I'r Cor, heb fod dan 4u 0 rif, a gano Tn orea 1 0, Father whose Almighty Power' (Handel) 0 ft I'r Cor na enillodd wobr o'r blaea,80 heb 104 dan 26 o rif, a gano yn orsu I Jerussiem, my Glorious Home,' y geiriaa yn Seieuaagyn unig 2. ^Bairaidd: Ma. 0. C. CAIBDS, Organist, Ttp> Programmes i'w oael gan MB. GBOKOB -TANFFJ Nixon'a Villa, Ynysowen, am geinfog yr on.T DYMUNA MRS. THOMAS (EOS TYDFIL), 7, Bethel Street, George Town, Merthyr, Roddi at ddeali ei bod yn parhau-i dd6V« byn galwadau am ganu mewn Oyug. heiddau ac Eisteddfodau, a hyny ar dot* eiau rhesymol. 'L. SALEM, FABDBE, GER CLYDAOK CYNELIE Bisteddfod yn y lie uchod dydd Sadwrn, Mai 25ain, 1878. Y PBXF DDABKAU OOKAWX, 1. Y mae gorphwysfa eto'n ol,' gan J. H. Roberts 8 0$ A onadair gwerth jel 5a. 2. Pebyll yr Arglwydd,' gan 3 0 ft. Y Beirniad s -MKt. BiLAa Br jun. 'f Y Programme, yn oynwya yr boU ftt* ylion, i'w oael am y pris atferol gan yt, Yaglifenydd. DAXIBL D. DAVIES, Buildinos, Olydach, Swansea YaUqf. REES EVANS TAILOR AND DBAPKB, 45, Commercial Street, Aberdaret BEQS to announce his nximeroos Ong2 tomers and the Publio that hu STOCK 07 WOOLLSVS for ttra Spring and Snmatr (1878) is now odtirolpte, whiok is selected from the Bert Markets, th* Qaality amd Style of which oannotbf snrpassed. B. 35. wiahea especially to o&ll attonS tion to his 50s. Suits, made from SOBMI and BliW Ohipping Norton Tweeds, m 7 being the best value that can be oA««ift In. tile TnAe. AT DRIOOLlON" CWltBAOH A% t CYLGHOBDIX s TVTMUHWTT yn garedig hysbystifi| JLM mod yn barod, ar y rhyfo/dd lldiC i dderbyn arohebion (ordvrt) am an (a phob Saerwaith), a siorkaf 0 da amy pris?eid rhatu. Jonr Owxvs, 29, Roee Row. CEymbachj "'1 Cofflnaa Bliad! Cofflnaa RhadTT" DfHUNA MB. WrtLiAK RICHABBS^ builder ao undertaker, Ooedymeib* ion, Tonypandy, tra yn cyflwyno ei ddi« olohgarwch gwresooaf i'w gyteillion av ■ en oefnogaew am gynifer o ^ynyddao- en hysbysn ei fod yn parhau i wnena Coffinau yn hynod rhad a'i fod yn JIll., gymeryd ag edrych ar ol angladdan, ar. gwalio y, beddaa, Ac., ei han. Hefyd, y mae ganddo geffyl a thrap i'w hireo pan fydd ffalwad am danynt. Y cyteirtad ydvw- MB. W. RICHARDS, Bailder & Undertaker, OoedymeiWr)f, Ttmypandjf* ALLAN 0'B WASd. CAN. Y GSn a Gfollwyd £ Tbe M-ssiag Song).-— Gan D. Emlyn a or ooff iaeth am ydiweddar William Hopkhif Aberystwyth. Pris IN- Qorphwysgan (Requiem) i'r dkraddtt dri ohMym Qymni: IBVAJT Gwrtit, MrHTDDoe, a GOHXBTDB.—Gan R. & Hughes, Llnndain. Pris 4c. yn y ddsa nodiant. ¡ Oyhoeddedig gan-r v. I. JONES, Printer, Ac.,