Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
17 erthygl ar y dudalen hon
-«■««■J■■■ BETHLEHEM, TREORCL
-«■««■ J BETHLEHEM, TREORCL Nc«. lau, Chwef. 20fed, cynaliwyd Cyfar- fod Llei yddol yn y capel nchod, Llywyddia jm oldeb Nathan Wyn, gan Mabou. Beiri.:ud y Cann, Mri W. Thomas, Treorci, & Maboil. Beirniad y Farddoniae th, y »i-cn. R Pu.h; y Traethodau a'r Llythyrau, y Parch. Thos. Davies; yr Adrodd, Mr. Wm. Abraham. Wedi cael anerchiadau gan y llywyod a'r beirdd, a ch&n gan Miss M. A. l4vi68 (LOS Orel), awd tiwy y program O&nlynol!— Adrodd, 'Snddiad y Northfleet"—goreu, J. Peters, Treorci. Canu Talybont.' i rai dros 40 oed—-goreu, J. Howells, TreorcL Beiraiadaeth'Hanes Absalom'—gf^eu, M. Thomas, Ystradgynlais. Adrodd- 'i r,.does I iii yma ddinas bathaus,' i ferchetl 'lan 16 Oed—goreu, Miss Howells, Pent re. Beim- iadaetn 4 Pump penill i'r gwrthdarawiad ger Pontypridd, 1878'—goreu, D. Price, Cwm- Hynfell. Solo onorgm iyw'rAdgyfocL-ad,' Hynfell. Solo Tenor 'Myfi yw'r Adgyfodiaa, fEmlyn Evans)—goreu W. Davies, Treorci. Traethawd ar 4 Ffyddlondeb '—goreu, M. Thomas, Ystradgynlais. Llythyr 'Dysgybl at ei athraw —goteu, D. Pi ice, CwmHynfeU. Llythyr Merch at ei chariad'—goreu, T. Felix, Treorci. Canu P .vllheli 4 p cystadlu-goleu, H. Felix a'i gyfeillion. Adrodd, 'Adgyfodiad y Meirw'—goreu, H. Jones, Ton. Canu 4 Yr eneth fechan ddali —-rhanwyd rhwng M. Jones ac A. Jenkins. •Dau eoglyn o gymeradwyaeth i'r Bicycle'— goreu, Daronwy, Treorci. Chwareu 'Codiad yf Haul' ar y Crwth—goreu, J. Protherce, Penyrenglyn. Canu,1 Yn wynach na'r 6d '— n, Jes, Treorci. Araeth, 4 Clefyd jam dydd SuI '-goreu, D. Jones, Ton. Solo Ðäss-neb yn deilwng o'r wobr. Arethio Byrfyfyr—neb yn deilwng. Y Prif Ddarn, • Yr Udgorn a gftn,' 2 gor yn cystadlu, sef Tynewydd a Betblehem-rhanwyd y wobr. Cafwyd cyfarfod dyddorol iawn, a phawb yn ymddangos wedi cael eu llwyr foddloni. Da oedd genyaa weled cymaint o'r hen bobl jrma yn dangoa en hochr trwy bresenoli eu nunam mewn cyfarfodydd o'r fath hyn; kefyd teimlem yn ialch i weledMrs. Dr. J ames yn Dteseno). Bwriadwn cael cyfarfod eto *r$yr. ExYB. CADWGAN.
BLAENLLECHAU.
BLAENLLECHAU. Da genym awgrymu fod masnach fel yn Mtfywio ychydig yn y Ue hwn. Mae cwmwl du marweidd-dra fel pe yn araf ymgilie, a" hydqrwn y parha felly ac y cawn anadl^ %znser gwell yn fuan. Nos Lun wythnos i'r diweddaf, cawsom y pleati o wrandaw darlith verthfaw* gan Dr. Ree. Abertawe. ar y teaiyu Y diwygiadau crefyddol." Cafwyd darlith ragorol, ac yn deilwng o'r Doctor. Pryduavsn ddydd Llun diweddaf, rhodd- odd aelodau y Gymdeithas Dditwestol or- jpndaith trwy y He yn cael eu baenori gan y Mute bowl, yr oedd golwg ardderchog arnynt. yn y* hwyr cynaliwyd cyfarfcd cystadleuol. Befyd yn yr Assembly Hall yr un noswaith, cafwyd cyngherdd dda gan y Bedyddwyr Seisnig. Hefyd clywsom fod Concert arall i fod yn y He yn fuan, sef benefit Concert i'r Ferndale Glee Party. Yr ydym yn teimlo yn hollol foddlawn i'r symudiad hwn, oblegyddiamheu fod y Glee Party hwn yn deilwng o'n cefnog- aeth a'n helusengarwch, o herwydd fod gwa- hanol aelodau y Glee Party bob amser yn ihoddi eu gwasan4eth yn rhad yn mhob cyngherdd sydd yn cael ei gynal yn y He. f'elly hyderwn y gwna pawb eu goreu i hyr- ivyddo cyngherdd lwyddianus iddynt. DIBWBSTWR.
CYMRO LLWYDDIANUS.
CYMRO LLWYDDIANUS. Da genym ddeall fod y Cymro ieuanc a Srii dalentog Mr. Gwilym Edwards, mab r. Edward Edwards, Rheolwr Glofa Bod- lingallt, wedi myned diwy ei arholiad yn Uwyddianus fel Colliery Manager, o flaen y Board of Examiners yn Ngbaerdydd, yn lIBol A Chyftaith Rheoleiddiad Mwnfeydd, 1872. Y mae athrylith, chwaeth, a medr Mr. Edwards yn dyfod i'r golwg yn amlwg, pan ystyt iom ei ieuenctyd, y safle uchel y lDaewedigyrhaedd, yn nghyd a byrdra yr amser y bu yn ymbarotoi, sef wyth mis. Yr ydym yn dymuno llongyfarch Mr. Edwards yn ei lwyddiant, gan obeithio y bydd iddo gymeryd bywyd ei dad yn esiampl, yr hwn yw y goffer hynaf yn Nghwm Rhondda, a'r mwyaf gofalus am fywydau ei weithwyr. Y taae ffeithiau yn pron hyn. Dyma bwll Bodtingalltyn gweithio ar raddfa helaeth er yn rhyw 14 o flynyddau, a dim un bywyd wedi ei golli ynddo. 'Rhodder clod He mae dod yn adyledus.'
PETHAU RHYFEDD! j
PETHAU RHYFEDD! Beth rhyfedd nad yw g^olyau dynion yn en taL Gofynais y dydd or blaec,' A ydy'ch meistr yn y ty?' 'Nac yw, y mae yn y gwely.' meddai y wraig. Beta rhyfedd i mi oedd gweled gweinidog Ymneillduol yn cael caniatad i roddi emyn oBan mewn Eglwys. A ydyw gwawr diwyg- iftd y Mesur Cfoddu wedi tori ar yr ardal ? Peth rhyfedd oedd clywed i siop gael ei thori, ac ysbeilio, meddent hwy, lawer o &Tiac, a aim olion Uadron yn myned i BkewiiTifC allan. Peth rhyfedd, os bu Iladron yno, na buasai yf lieddgeidwad ac ereill yn credu hyny. TEITHIWR. Dydd LInn yr wythnos ddiweddaf, tra yr oedd William Hicks, hitchwr, Cwm- Moan, gcsod c. jd yn nglofa Cwmreol, Aberdar, yn ddamweiniol daeth o dan y cage, yn yr hwn y gostyrgir dynion i lawr fjppwll, a gwasgwyd ef i farwolaeth. Nid oedd ond 32 oed, a gadawodd wraig a pfcedwar o blast. Y mae dynion tal yn hoffiawn o fenyw- od byrion; faint bynag o wir sydd yn Jbtycy, y mae yn ffaith mai anaml iawn y coir menywod yn hoff o ddynion byi—o uian. Y mae yn hawddacn gweled beian byohain na gweithredoedd mawrion. Y ffordd oreu i gadw djn marw ydyw fA osod mewn gwirod, a ffordd oreu i ltid an byw ydyw gosoJ gwirod o'i fewn. Cftfodd Oymro o'r enw Hopkin Hill ei aaiwedd yn No. 1 Shaft, Streater, Dlinois, adJdd Sadwro, Ionawr 25ain. Dywed proffwydi y tywydd yn America y bydd naw troeafedd o eira yn Mhrydain yn Inhen mis o amser. Hynod, os gwir.
CAERFFILI.
CAERFFILI. NC-3 Fercher, y 19eg cyfiscl, cafodd y lie hwn ei fraintio ag un o'r cyngherddau goreu a gafwyd yn yr ardal erioed gan Gymdeithas Gorawl Caerffili, yn nghapel aardd Tonyfelin, dan arweiniad y cerddor a'r datganwr gaHuog Gwilym Thomas. Credwn mai caflxeiiad mawr i gantorion y pentref hwn osdo cael Gwilym i ddyfod i'r lie am cad cedd yma yr un cerddur a allai ddysgu ac arwain cur i ddatganu gweithiau y meistriaid cerdcIoroJ, megys Handel, Haydn, a'r Cymro galluog, Dr. Parry. Cynorthwywyd yn y gyngherdd gan EosMorlais, Miss Jame?, Mountain Ash: a Mr. Idris Thomas. Byddai yn cymaryd gormod o ofod i ni sylwi ar pob dernyn, ond enwn rai o'r prif ddarnau. Nid oedd James mor bapus ag y dymunem yn ei dat- ganiad o 'With Verdure Clad.' Credwn ei bod dipyn yn anhwylus, ,ond gwnaeti1 gyf- iawnder &'i hunan yn y gân, 'Yr Adeiyii Pur.' Nid ydym yn caru dweyd dim am XLOS Morlais, a byny am nas gallwn ddweyd dim yn ddigon da am dano. Yr oedd ei ddatgan- iad o'r Can a Gollwyd' yn un o'r pethau mwyaf des^iifiadol a glywsom ericed, ac yr oedd fel efe ei hunan yn yr oil o'i ganeuon ereill. Cawsom ein boddloiii yn fawr he.yd gan Mr. Idris Thomas pan yn datginu Y Barhgen Dewrond credwn mai y peth guteu oil yn y gyngerdd oedd y triawd,1 Duw bydd drugarnq: (Parry), gan Miss James, Eos Morlais, ac Idris Thorn is. Caniad campus oedd hwn, a rhyw naws grefyddol yn rhedeg drwyddo o'r dechreu i'r diwedd, Teinilem fod y cor dipyn ya rhy wanaidd i wneud eyf- iawnder &'r chorus mawreddog, 'To nnn God's universal law;' ond canasant 'The Heavens are telling' nes yr oeddem yn barod i anghofio y byd a'i be ;hau. Cyrhaeddodd v c6r ei glimc x ar y dernyn hwn. Chwareuwyd y berdoneg gan Mr. David Bowen, Dowlais. Rhyfyg ynom fyddai canmol Mr. Bowen, o herwydd y mae ei glad yn adnabyddus trwy Gymru. Yt oedd un peth teilwng o sylw yn cymeryd lie yn y gyDgherdd, sef anrhegu Mr. Gwilym Thomas 1 baton hardd, yr hwn a roddwyd iddo gan aelodau y c6r. Deallwn fod y cor yn cael ei wneud i fyny o Fedydd- wyr, Metbodistiaidj Wesley aid, ac Eglwys- wyr.—CYMEO.
BETWS, SIR GAERFYRDDIN.
BETWS, SIR GAERFYRDDIN. Y mae eglwys y Trefnyddion Calfinaidd yn y lie hwn wedi rhoddi galwad i Mr. L. Powell, Aberiar, i ddyfod i'w bugeilu ac y mae efe wedi ateb yn gadainhaol. By ad yn dechreu ar ei waith yr haf PASaf. Y mae gwir angen am ddyn fel Mr. Powell ar yr eglwys hon, gan fod yma lawer iawn o bobl ieuainc. Y mae eglwys yr Annibynwyr yn Cross Inn a Cwmaman wedi rhoddi galwad i Mr. T. C. Davies, o Goleg Aberhonddu, i ddyfod atynt yn weinidog. Nid ydym wedi clywed eto a rydd iddo dderbyn y cynygiad. Go- beithio y bydd iddo ateb yn gadarnhaol. Y mae y ddwy eglwys yma yn Uuosog iawn.- leAN.
—'» YMADAWIAD MR. BENJAMIN…
— » YMADAWIAD MR. BENJAMIN PRICE I SAN FRANCISCO. Bydd yn dda gan lawer oedd yn adnabod Mr. Price, glywed ei fod wedi hwylio o L'erpwl dydd Sadwrn, Chwefror 15, gychÚ Agerlong 'Philadelphia.' Y mae Mr. Price yn fab i Mr. David Price, George Town, Merthyr, ac yL frawd i'r enwog 1ir parchus Proff. Thos. Price (Assayer), San Francisco, lie y mae yntau yn myned i gartrefu. Yn nghwmpeini Mr. Price, aeth M». John Daniel 0 Ferthyr: yr oedd yn dvchwelyd, wedi absenoldeb o ddwy flynedd oddiyno. Gobeithio y cant daith hwylus, Be oes hir a llwyddianus. Gyda therfynu, dylaswn nodi i Mr. Price a'i gyfaill roddi yr holl ymddir- iedaeth i'w cludo i Mr. James Rees, Passenger Agent, Union Street, L'evpwl, gan yr hwn y cawsant bob boddlonrwydd. Yr eiddoch, CYFAILL.
TREBANOS.
TREBANOS. Nos Sadwrn, y 15fed cyfisol, cynaliwyd Cyfarfod Cystadleuol yn Ysgoldy y lie uchcd dan lywyddiaeth yr athrylithgar Mr. Lewis Hopkins, Gathelid. Tafølwyd y cactorion gan Mr. E. Jones, Gra g-Cefn-Parc, yr ad- roddwyr a'r dadleuwyr, gan Mr L. Hookies. Cafwyd cystadleuaethau Ilaoscg iawn. GwobrwyVvyd y buèJugv. J f81 y car.lvn Am yr adroddiad, D. Davie,, Gwernllwyn. Am yr Unawd, i rhai dan 15 oed, H. BJwen a J. Williams yn gydfuddugol. Am yr Un- awd i denor, D. Davies eto. Am y ddadl, W. Williams a D. Davies. P: ,rti o dan ar weiniad W. Thomas a cnillodd am ganu Milwriaeth Ctiat.' Yr crdd y cyDuUia yr. lluosog iawn. Wedi canu yr olaf, cafwyd ychydig benillion yn rhagorol dros ben gan y cadeirydd. Diweddwyd drwy i Mr. E. Jones roddi can, ac aeth pawb adraf wedi eu llwyr foddloni. UN OEDD YNO.
— AT Y BEIRDD
— AT Y BEIRDD Cyfeiried ein cvfeillion y Beirdd 3U holl Gj'fanscdd- iadau Barddonol yn y modd ac i'r cyfeiriad can- lynol:— THOS. WILLIAMS (Brynfpb), Hendre Farm, Treforest, Pontypridd QLADSTOHB.—Nid oes digon o farddoniaeth yn y penillion hyn. Mae ganddynt hefyd ambelI wall mewn saerniaeth. "Dewr ancr" sydd fynegiad anmhriodol. Os arior, nid oes eisieu dweyd ei fod yn ddewr. Cymysgir gormod hefyd ar wahanol gymeriadau yr arwr, mesys yn y Uinellau canlynor:— "gMae'n uchel fiyddfrydur a Christion, A grymus areithydd bob pryd," Ymdrecher gosod y gwahanol gymeriadau i ganlyn eu gilydd yn naturiol. Llinell anystwyth yw y ganlynol Mae'r oil o'i erfawr orchestion." Nid chwaethus yw y llinell hon A dyn sydd a nerth yn ei rjnP Nid Joes nerth mewn cri; os oes, yna mae y gareg adsain yn un nerthol. GWEDDL-Mae cyrch yr englyn yn wallus:- "yw gweddi Mewn gwirfodd o'i galon." Llinell wallus yw y drydedd hefyd. Rhaid wrth ychydig astudiaeth eto cyn y gwnewch englyn a cholyn ynddo. Gellwch gael yr Ysgol Farddol gan yr awdwr. Y GREADIGAETH.-Rhy gymysglyd yw y llinellau hyn,. a gwneir defnjdd o rai ansoddeiriau an- mhriodol. Beth yw llewyrch disglaerfed ?" I ba ddyben y gosodweh yr a a'r r sillgoll yma ac acw ar hyd eich papyr. Oni bai fod genym ychydig ddirnadaeth am ffui-fiau Hieroglyphics, buasai y llinellau heb eu darllen eto. Y BATON.—Engiyn cywir, ond mae llawn digon yn y swyddfa ar y testyn hwn. YR EIRA.-Cynghaneddiad cywir. Nid pnodol yw dweyd nef g!au.H Ceir rhywbeth tebyg i ail-adroddiad yn y cyieh a'r drydedd linell. CRIST Y;; GOSTEIGU YR YSTORm.-T!;Tiellau bardd- onol. Ychydig fwy o ofal fim • eu gwneud i edrych yn well o ran celfyd.lv.' Y GAUAF.—Desgrifiadol a barddo. -J. Y LLOSGBELEN.—Tair llinell dda, ond maeY llinell olaf yn andwyo yr englyn. Mae crochan," er ei fod yn ferwecng, yn gydmariaeth rhy egwan i ateb i ffrwydriad y lio. gbelon. PRIODAS MR. M. DALLOYP, A.C.-Penillionpwr- pasol. BUDDUGOLIAETH CARN ELIAN YN AMERICA.— Fel arfer. BETH YW FY OES. Penillion o deilyngaod Lardd- onol ucheI. BOD A Byw.-Llawer o newyddoldeb, ar dcstyn newydd a phert. MARWOLAETH Pio NONo.Englynion duchanyw y rhai hyn, ac y maent yn fywiog ameistrolgar. I'r swyddfa :—Myfyr Wyn, Morvylu, G. W. John, Trodynfab, Dewi Glan Twrch, Pabellwyson, ac Ap Llwchwr. Mae amryw yn ymholi am gyf- ansoddiadau a anfonasant i'r cyn-olygydd. Bydded hysbys i'r cyfeillion hyny nas gwyddom ddim o helynt y cyfryw. Mae ereill yn holi yn ffwdanus iawn pah am na chydnabyddem dder- byniaden cynyrchion—eu bodyn ofni eu bod wedi myned i goll. Byddwch flyddiog yn nhrefn y Llythyrdy, ac arferwch dipyn o amynedd, a daw yr oil i glawr yn eu hamser priodol. Ac wedi iddynt gael eu trosglwyddo i'r swyddfa, neu rywle arall, dyna'r cyfrifoldeb ar ben.
CLOCHDY EGLWYS BABYDDOL.
CLOCHDY EGLWYS BABYDDOL. Pabawl Glochdy fry gyda'r fran,—a'i ben tal Yn bwynt i groes eirian Yn dy gwynt, yn gysgod gwan 0 ben y Pab ei hunan. UTHR WYON.
Y FFYNON.
Y FFYNON. Mwyaf a phenaf yw'r ffynon-i harddu Y gwyrdd-ddail a'r blodion Un hael o'i chalon yw hon, Em ryfedd-mam yr afon. UTHR WYON.
Y GLEC'VRAIG.
Y GLEC'VRAIG. Mae llawer arferiad yn bud yn y byd Yn bwyta moesoldeb cymdeithas i gyd Ond o bob arferiad ;y'n codi ei ben, Aiferiad y glecwraig yw'r hagraf is nen. I'w heIynt glecyddol yn foreu yr â, A'i safn yn agor fel gwenol yr ha' A ddychwel hi adref, wys, cyn daw yr hwyr ? Pa ddewin all dd'wedyd, y Nefoedd a Vvyr. Bys rhydlyd segurdod argraffodd mewn llwch Ei ddehv yn eglur ar ddodrefn yr hwch Mae'r tý heb ei 'sgubo er's deufis neu dri, Mae annrhefn a d'ryswch 'mhob cornel o'r ty. Drwy'r pentref carlama, gan alw 'mhob ty, Hei, ddynion, rho'wch wybod pa news heddy' sy'; Os caiff hi 'stol deirtroed i eistedd i lawr, Ni welir hi'n codi am ddwy neu dair awr. 'Does neb yn cael pasio dydd gwyl na dydd gw?;th, Mae'r gleewraig yn rhwystro pob un ar ei daitii; Aroswch, dewch, meddai, rho'wch glywed yn hy', Dywedweh a wyddoch yn awr wrthyf fi. Os byddwch yn methu a dadrys rhyw bwnc Y doethaf wrth dreio yn troi megys mwnc; 0 rhedweh yn union at gleewraig y lie Hi.rydd heb un taliad derfyniad i'ch pie. Mae'n gwybod manylio-. ■ holl bethau fu, Beth nad yw yn wybod i bwnc, coeliwch fi Mae meddwl am dani yn peri i ddyn gwan I gredu ei bod hi yn Ilenwi pob man. Newyddion amrywiol y belen fawr gron Sy'n'llifo'n baxhaus dros enau rwth hon: Haws fyddai rhoi'r Andes a'r Wyddfa yn nghyd, Na rhoddi y gleewraig am foment yn fud. Mae'n tynu ei llinyn dros hwn a thros y Hall, 'Doos neb ond ei hunan nad yw heb ei wall; Pe delai -hangel i lawr o'r wen bau, 'Rwy'n si! cai'r glecwraig yn hwnw ryw fai. Mae'n magu y celwydd gan ei chwyddo yn fwy, Rhydd lathen wrth lathener ei gwneuthurynddwy, Rhydd gelwydd wrth y b6n,achelwyddwrth yhla'n, Nes nithio'r gwirionedd o'r celwydd yn lan. AHtudier pob hoeden ddrygionus o'r byd A chladder hwy'n ngwaelod pwll anwn i gyd; A tbreigler maen heddweh i selio eu beda, A sobrwydd a moes gaiff eu codi i'w sedd. Cwmgiedd. D. W DAVIES.
Y TELEPHONE.
Y TELEPHONE. Buddugolyn Eisteddfod Gadeiriol Maldwyn, 1878. Coronwaith ar bob cywreinion—ydyw Yr odiaeth Delepbon, Clywir drwy bob adwyon Efo swydd y ddyfais hon. Fe dywys yn ei nwyf diwall—air un, A gyr ef yn ddiball, Yn gynt na'r gwynt, heb un gwall, Nes tery ar glust arall. Cwmbwrla. CADI FOB.
Y BATON.
Y BATON. Ncdi'r addien acenion,—a mesnr Y miwsig wna'r Baton Mae'n rhaid cael amnaid gan hon Cyn tery y eantorion. CADIFOB.
'ISLWYN' YN MRO MARWOLAETH!'
'ISLWYN' YN MRO MARWOLAETH! Y NefawI- Islwyn' a'i fel daetli Cenad Ion y wiwnef, I'w edryd tuag adref. I fwynhau ei drigfan Ef. 0 em ddwyfol, 'nawr, amddifad—gwelir Gwalia'n ei galarnad; A mwy, ni chana'r bardd mad, Ond i'r Wynfa dirionfad. Nod ei enaid awenol—fu nofio Nefoedd yr Anfeidrol; Ei awdl wych hyawdol o'i ol, A erys yn anfarwol. Ei rywiog gerddber awen,—a'i fynwes Lefeiniwyd i ddyben Ni welir caddug niwlen Eiddig wawd yn cuddio'i gwen. Craig Ccfn Pare. JOHN HOPKINS.
AR OL GILBERT.
AR OL GILBERT. Yn glaf mae'r galon glwyfwyd,—o'ch mynwes Eich mwynaidd un ddygwyd A iaith o g61 hiraeth gwyd Ar ei ol ar yr aelwyd. Un pert oedd Gilbert gu,-iach ddifyrwch Ddyferai i'r teulu Ing a phla ddaeth o'i gladdu, Ac ymyl dwys ewmwl du. Rhosyn oedd i fyr oesi—'n y byd hwn Cyn bod Duw'n ei godi, I harddweh fytliol erddi— I dir nef o'n daear ni. MORLANYDP,
Advertising
C. SCHWERER, Watchmaker, Jeweller, Silversmith Optician, &c., &c., 18, Commercial Street, Aberdare. SCHWERER'8 "Watches to emit all classes of purchagfrs. soaWERER'S Watches of the best English and Forfiga make. SCHWERER'S Gold Pstett Livers from £11) 16e. CHWEREa'S Silver Patent Livers at æ4 4s.. £6 68 up to S7 7s. SCHWERER* S Sold Geneves æ4 4s, Ab 68., up- 's toil's SCHWERER'S Watches are always ready for nee. being skilfully timed and adjusted. Purchasers cannot do better than ssnd to me for a Watch, wt ch will be supplied or forwarded to any acHr?-?! on receipt of P.O.O. SCH W SEER'S Eight-Day Clocks, Ordinary Clocks, T rim ^ees, &o cf the best and newest designs. SOH W K-Hit S Silver Goods in great variety. 8CHWrEFS.S Electro-Plate of the newest and best ■• s-r'pticn SCH Will ;R b great stock of Spectacles, com- prises all kinds on Gold Steel, and Shell Frames. SCHWERER repairs all kinds of Watches, Clocks Jewellerv, Plate, &o., in the best style. SOHWERER begs respectfully to thank the Fablio for their past patronage, trusting a continuance of the same. Os ydych am Oriadur o'r fath oreu, ewch at C. SCHWERER, ComwLreial Sireet, Aberdcwe t;zj 0 p !;Ø < w g., d o = o COFFIHAU BRADI DYMXJMA ISAAC THOMAS, UNDERTAKER, 24 a 25, Seymour Street, Aberdar, HYSBYSU y oyhoedd ei fod yn parhan i gario Jl yn mlaen yr alwedigaeth uchoa fe! arfer, sef Gwnend Cofflnas yn Bhatach na neb yn y Dyvysogaeth, o'r quality goreu, yn nghydag ymgymeryd a chladd- edigaethau yn gjfengwbl, eef rhoddi gwasanaeth ei HEARSES A MOURNING COACHES YS- rLBNYDD- Y GORE ON YN NGHYMBU. Y mae yn barod i roddi gwasanaeth y cyfryw ye rhatach yn mhob man ag y byddo >n cael y contract o waeud y CofBnau. Hefyd, y was wedi dyfod i'r pasderfyniad y gall Walio Beddan (Briek Graves) wedi eu gwjngalchu .'u mournio yn hardd am y swm isel o 7p. 10s. Y mae Mr. Thomas wedi gwneud 16,00i o goffinau In ystod y 16 mlyaedd a basiodd, yr hyn sydd yn siasad yn uchela. ei gymeriad fel Undertaker. CYHOJEDDIADAU CYNALA W. YFFRAETHBBYDD: neu G jimhorth i Chwer- Y thin: saf caagliad o Flóaethebau. ao Ystoriau difjrus. Pris, mewn amlra hardd, Is.; Uiain, la. 6c. Y Cymhorth' hwa cymerth o—ni i dir Nad oes bosibl peidio Chwerthin! wedi'r trin tro, tro I'n batal I Gymbo? th eto.— Wateyn Wyn. An argraffiad, pria go, yn y ddsu nodlant, CMRU, GWLAD BIN TADAU: CanaChydgas, gyda geir- bu Cymraeg a Saisfioeg. Derbynia y Gan hon gas- motiaeth nohaf ein prif gatddoricn. Can a Chydgaa, pris 4o., HEN WALIA GWLAD Y GAN. Dywed un bardd-gerddor am hon, (Fa le bynag y clywaf oichaau, y mae yn swyao fy nghalon yn lan' Y trydydd argraSad, LLAWENYDD Y GWAN- WYN: Rhan-gsn i T.T B.B pria 4c.; Sol-ffa, 2o. Gan Proff. W. A. Williams (Gwilym Gwent),— Y mae y dernyn hwn yn un rhagorol at wasanaeth cyngherddau ao eisteddfodau. DEWRION FILWYR IESU: Ymdeithgan i'r Yøgol Sol a'r Band of Hope, gyda geiriau Cymraeg, a Saesonaeg. Gan J. Peters (Afan Alaw.) Pris Ceiniog. pob archebion i'w hanfcn &t~ D. L. JONES (Cynalaw), Argraffydd a Llyfrwerthydd, Briton Ferry. D.S.-Argreftlr pob math o waith am briaoedd gwir resymol. "TELYN Y CERDDOR," T. S. Ffa, \r N cynwys wyth o ddarnau newyddion a gwreidd- X iol gan D. Henry (Dewi Aman), Tirdeunaw, ger Abertawe. Pi is 4o. Yr elw arferol i lyfrwerth- wyr. Cofbau BlÎad r Coffinan Bhad DYMUNA MS. RICHARD BOWEN, builder ao undertaker, Gl&is, ger Clydaob, bys* bysn y cyhoedd ei fod yn parban i gatio yn mlaen yr alwedigaeth nchod fel arfer, set gwnend Cofficau yn hyncd rad o'r fath oreu, a'i fod yn ymgymeryd ag atezsdio yr tngladdaa ei hnn. Hefyd mae ganddo geffyl a thrap i gyrcbn pob coffin pan fydd gyjiw am danynt; ao y mas yn oyflwyco ei ddiolebgarwch gwresocaf i'w gyfeillion am eu cefnogaeth am gynifer o flvnyddan. IIefyd dymnna hysbyau yn garedig ei fod yn barod ar y rhybudd Ileirf i dderbyn arcbebion (orders) am bob math oeaerwaitih, a tiorha waith da am y prisoedd rhataf. Iht. RICHARD BOWEY, Builder & Undertaker, SQlais, Clydach. Swansea. GYMRtT, DEWCH AT Y CYMRO! DTMTJNA B. U. PHILLIPS HYSBYSU y Cyhoedd ei fod wedi agor JJ- yr YSTORFA HELAETHAF yn y Dref o bob math «o DDODREFN TAI o wneuthuriad cartrefol, am y prisoedd rhataf. Dymuna hefyd hysbysu ei fod wedi prynu Stoc newydd a helaeth o DDEFNYDDIAU COFFINAU, set Trimmings, am Brisoodd Rhad, a thrwy hJnx: GALL WWBUTHUE COMTNAU IN RHATACH NA NEh Dr Y UB. Oyfefrfad- B. H. PHILLIPS. 5, Canon St., and 6 t 7, Gadlys Bd., Aberdare. Steam Works:—High Street, Aberdare. CYFANFODDIADAU CERDDOROL NEWYDDION GAN Qft. JOSEPH PARRY. Y mae y daman csclvrol allan o'r OPERA GYMBEIG, BLODWEN,' Gan DE. -OSEPH PAEBY, i'w caol ar w&- has, gyda geiriau Cymraeg a Seisneg. BRIP. Soprano Souga- 9. 'Un Blodenglwm o Bleseran/ 33. 01 dywed, un awel y nefoe"1'— Blad>/en. Contralto Songs. 2. I Syr Hywel, o'r Wyddfa.' 20. 'Bwy'n cofior adog ddedwydd.'— Lady Maelor. Tenor Songs. 17. Cftn earwrisethol Syr Hy wsl i Blodwon, T's, byddo yr lielwj r yn hel& 38. Syr Hywel'a Farewell Song to Blod. wen in the Prisoc Scene, Fy Mlod- wen. f' anwyljd, fy mhob peth r- Syr Hywel. Bass Songs. 4. Escit. a Ait, 'Yaprydion y Dewrion a'r Da.'—The Bard. 10. Yn ngwyneb y Nef.-The Mock. 16. Mae Serec ofnadwy yn codi bob hwyr. —The Bard. 28. Socg (the Bard) and Chorus, I Oyaur. wch eich Blodwen.' 29. Arthur's Dyizg SoDg.'—Arthur. 30. < M&e'm mywyd bron a rhedg.'—Arthur. 35. Mae M. en wedi machlud. -The Bard. 36. Bu galod iawn y brW'ld-:o.Tbe Bard. 41. The Prison fcene. I Ai dyma'r Gell, Syr Eywel Wan Rhys Gwynn. Dnetts. 5 a 6. Resit, a Duett, 0 gartref yr Eryr y daethom ein dan.'—Syr ECywel a Blodwen, S. a T. 13. 4 Cydlawenhawn.'—Arthur ao Blen, 8. a B. 17 a 18. Becit. a Duett, 'Hywel, be' tiln §eis m Syr Hywel a Blodwen. O* ft Ag 23. War duett, 'Mae Cymru'n barod. Hywel ac Arthur, T. a B. 25. Pacing duett, 'Ffarwel, Arthur.'— nn Blodwen ao Hywel Elen ao Arthur. 39. 'Mae mil o ysbryt-kn.'—L&dj Maolcr a'r Bardd, 0. a B. w m Qnartett. 7. Rwy n gw|bod dy hanes.'—S.A.T.B. Solo (Soprano) a Choros. 9. Un Blodeuglwn.' Solo (Tenor) a Chorm. 14. Ewoh at Hani.1 Solo (Base) a Ghoraa* 28. 1 Cyoutweh eich Blodwee.' Soprano Solo, Qnartett, a Choru. 31. Dead March, 'Taeewn nodan ar y galon.' Qnartett a G&orva. 40. Cerwch y Clyohau' (Chorus behind the Soenea). Chomses, 8. 'Rhown faaerau' (Ohortui behind the Soenea). S.A.T.B. 10. Wedding Waltz, Cydfloeddiwn, Oyd- giMDWD, Hwrel 15. Htintsmen's Cborao,'TmJHHo.' T.T.B.B. (with echo Quartetts behind the Scenes). 34. Soldiers Chorus, I Mae swn rhrfel yn y gwytt.' T.T.B.B. 't Priaonera' Chorus. 40. I Cenweb y elychau' (Chorus behind the Scenes) 42. Grand Finale, Moli&nwn y Nefoedd,' in fngue with Harlech. S.A.T.B. Full Series, in papar, 5s. Ditto, in cloth 7s. 6d. All orders must be accompanied with payment to— J. PARRY & SON, Aberystwyth. Hiraethgan Genedlaethol. Acthem er cof am y diweddar GOHEBYDD. At waaanaeth eieteddfodau a ohyngherdd- an ein gwlad. Yn y ddwy iaith a'r ddan nodiant. Pris 4o. Pedair o Anthemau i'r Gynxdleidfa. Yn hollol syml ao yn yr hen arddull Gy- zareig. Yn y ddwy iaith a'r ddau nod- iant. Pris 6c., neu 2c. yr un. 1. Ar lan Iorddonen ddofa.1 2. Wele, yr wyf yn sefyll wrth y drws ac yn Quro.' 3. Mi a godaf Be a af at fy Nhad.' 4. Ysbryd yw Duw.' Telyn yr Ysgol Sal. At wasanaeth yr YsgoI Sabbothol. Y geir- iau gan y Parch. Thomas Levi. Pris— Tonic, 4o.; Hen Nodiaiit, 6o. ANTHEM GYNULLEIDFAOL AR WAH- EDIGAETH Y GLOWYR: Molwoh yr Arglwydfi. Y Drydedd Fil ar Ugain ar Werth.) Yn yDdau Nodiant. Pris 4c. Requiem Gynulleidfao. Er Cof am y diweddar IEuA. GWTLLT. ( Yr Ugeinfed Fil ar Werth). Yn y Ddau Nodiant. Pris 4o. Y telerau goreu i lyfrwerthwyr. Pob archeb, gyda blaen-dal, at— JOSEPH PARRY & SON, Aberystwyth. BLAENLLECHAU IBLAENLLECHAUj! DYMUNA MORRIS MORRIS, BUILDER AC UNDERTAKER 6, Dyffryn Terrace a Station Terrace, TTYiBBY SU y cyhoedd ei fod yn barod i dderbyn arcbebloB (orders) iim Goffinau Tii bob math am y ptiaiau iaelaf yn yr ård101, ac befyd i y^gymexyd a pbob manylion metn oysyllt ad ag angladdan, megysbrioio $bedd, gofa.tl1 am eloran, &0. j: x Hof^d y mae yn bsrjd i ymgymeryd a ^beb math o adeil^dwaith a chyweiro taf, a^ ao yn dymur.ota:u diolcbgarwch gwres- ocaf i'r ard l am y gefoogaeth y mae wedi ei dderbyn y blynyddau diweddaf. Gwellhad mewn pum mynyd oddi- ivrth Beswch ac Anwyd. OS ydych yn dyoddef nos a dydd oddiwrth beswch poenus, ac o'r braidd yn analluog i siarad, cerdded, neu anadlu^dylech ddefn- yddio WILLIAMS' BALSAM OF HONEY at Bes- wch, hen Anwyd, Byrder Anadl, Crygni, Poeri Gwaed, Croup, Influenza, Darfodedigaeth, &c. Y mae rhagoriaethau neillduol y Balaam yn ei effeithiau iachaol yn iLyddLau cryn- hoad yn y llwnc, yn galluogi y claf i boeri yn rhydd, ac i ant-alu gyda rL vyddineb tra yu gorwedd. Y mue yn gwellhau y doluriau a aeimlir bob amser yn y fynwes oddiwrth beswch parhaus a tlirwra, ac ivedi ei gymsryd bydd i'r dyoddefydd fwynhau bendithion cwsg esmwyth. Y mae yn rhoi gwaredigaeth lwyr o duinyg anadl, a, hyddhad o'r pesweb syddynei ganlyn. Rhagpeswch, anwyd, &c.| y mae y feddyginiaeth oreu, yn hawad el gyinerya, ac yn hynod am ei effeithiau iach- aol a burn. I blantyn dyoddef oddiwrth y PAS, nid oes ei gyffelyb; y mae yn rhodai gwellhad uniongyrehol. GWELLHAD RHYFEDBOL I BLENTYN. Gwnaeth un botelaid o'ch Balsam of Honey les mawr i fy mhlentyn chwe' mis oed, yr hwn oedd yn grug o'i enedigaeth, ac yn rhy wan braidd i anadlu. Y mae yu awr yn holl iach; CHARLES MATHEWS. Cwmdows, Colly, near Newbridge. GWELLHAD HYNOD O'R CROUP. Garedig Syr,—Da genyf allu dweyd i'ch Balsam of ELoney achnb bywyd fy mhlentvn, yr hon oedd ar y pryd yn dyoddef oddiwrth y Croup. Cafodd lawer o esmwythder drwy y ddos gyntaf, ac y mae eich meddyginiaeth wedi ei hollcl iachau.—Yr eiddoch, &c., Llanelli. J OliN SHIPTON. GWELLHAD PWYSIG O'R PESWCH, HEN ANWYD, A CIIRYGYI. Cefais lwyr wellhad o'r dol i i.au blaenorol trwy gymeryd eich meddygini 'th werthfawi a rhinweddol, a udnabyddir wrth yr enw 'Williams' Balsam 01 Honey.' Dywedaf wrth ereill fyddo rn dyoddef ielly, 'Dos a gwna yr un modd.'—Yr eiddoch yn serchog, Trealaw, Rhondda. PARCH, J. EVANS Ar werth mewn costrelau Is. lie., a 9f. 9c., gan bob Fferyllydd. Y mae cryn ar- bediad wrth brynu y costrelau mwyaf. Darparedig yn unig gan— D. WILLIAMS, Fferyllydd, GADLYS, ABERDAR. NEWYDD DA I GLEIFION CWM ABERDAR A RHONDDA. Anfona D. Williams, Chemist, Qgdfvs» Aberdar, ddwfr cleifiion i'w alaly|g&n ddyddiol i T. Davies, M.Y.C.S,, Conw^^ar- marthen. GOFYNIADAU AR EFENGYL MATTHEW. Yn rhifo d«.s 8 mil, yn f-n-sl sr bob adncd, ac. ATEBION CRYNO I'R GOFYN. IADAU. PRISOEDD, 1B. 6O. vr an. Cltidiad, iky as. Y ddau ljfr i'w o*el gan yr awdwr jn 'US ond aaf/A Stamps i'r ojfeiriad NW. ED^VABDS, Cwmbach, St. Clears, Botith Wales.. r A Certain Cure for Bronchitis Diphtheria, Sore Thro* i Asthma, &c. For coring sore throat, diphtheria, bronchitis, asthma; Ife- of the chest, and pain in the s da—which ir^tant traa&Stt-C alone prevents -degenerating into core serious tnaladieg, CK. Ointment has the same powers over cliest complaints aa a possesses, without causing pain cr debility. Old aathmaSs in- valids will derive marvtlmus ease frrm the nse of this Ointtcw which has brought r,) ar., iiiany such sufferers and re-establi*hai health after every ether means had signally failed. Bad Legs, Bad Breasts, Old Sore& and Ulcers. By rubbing the Ointment round the affected parts, it iym,4 trates to the tissues beneath, and exercises a wonderful pois- on all the blood flowing to, and returning from, the disesisi part. The inflammation diminishes, the pain becomes usee Intolerable, the matter' thicker, and a cure is soon effected, fe all long-standing cases, Holloway's Pills should also be talm- as they will thoroughly expel all depraved humours froT body. Gout, Rheumatism, Stiff Jolw Gout and Rheumatism arise from inflammation in the affected. To effect a permanent cure, adopt a cooling diet, + plenty of water, take six of Ho lloway's Pills night and mornii^- and rub this Ointment mosb effectually twice a-day into tb'* Buffering parts; when used simultaneously, they drive all inflam- mation and depression from the system, subdue and remove enlargement of the joints, and leave the sinews and muscles ■, j and uocontracted. Eruptions on the Skin. In this class of complaints, no matter the age, the sex, .f- the place, or under what name the disease may be classified, i Will be cured if this Ointment be well robbed into the system, and Holloway's Pills taken night and morning to purify blood. There is nothing deleterious in the composition or Holloway's Ointment, but, on the contrary, its ingredients poswe thejaoet soothing, purifying, and strengthening qualities. The Ointment and Pills are sold at Professor HOLLOWA.4* Establishment, 5f,3, Oxford Street, London; also by nearV every respectable Vendor of Medicine throughout the CiviHsw* World, in Pots and Boxes, at Is. lld-, 2s. 9d., 4s. 6d., 11s., 22a^ and 33s. each. The smallest Pot of Ointment contains oafci ounce; and the smallest Box of Pills fow dozen. Full printed directions are affixed to each Pot and Bcr, p&, can be had in any language, even in Turkish, .\rabie, .Umenia¡; PerBian, or Chines*- Va.