Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
20 erthygl ar y dudalen hon
Y DIWYGIAD YN NGHWM RHONDDA.
Y DIWYGIAD YN NGHWM RHONDDA. Y lie neillduol sydd wedi ei nodi allan i dderbyn bendithion y gwlith nefol yn y Rhonada yw y Pentre. Daeth Miss Shep- herd, un o'r Genadaeth Gristionogol, o Aber- dar y Sabboth o'r blaen, a byth oddiar hyny y mae wrthi yn ddiflino, mewn amser ac allan o unser, ac ar ei heithaf yn cynal cyfarfodydd. Y mae yn agos i 300 o eneidiau wedi troi J allan o fyddin y diafol, ac wedi ymresttu yn tttyddin yr Iesu. Nid un o ryfeddodau lleiaf y flwyddyn 1879 yw gweled yn yr Hall, lie y mae ugeiniau o ddynion yn cael eu hanfon Qob blwyddyn i ddwyn penyd troseddau cyf- raith y wlad, ugeiniau o'r tu arall yn cael eu avyn ger bron mainc sydd ganddi ffordd i Wd y trcsedd a chadw y troseddwr yn fyw. Nid yw yr eglwysi cylchynol heb gyfranogi Vt un ysbryd daionus, a nifer yn cael eu %ychwanegu mewn modd dymunol. i. Mabon.
GODREU, CEREDIGION.
GODREU, CEREDIGION. Dydd Mercher, Chwefror 24ain, cymerodd ymdrechfa aredig le mewn maes perthynol i Mr, Davies, Hated, Llandugwydd. Daeth » 0 ymgeiswyr yn mlaen, a gwobrwywyd y TOraon&u canlynol:—Dosbarth 1, Mr. Jones, VtSteUpridd, d £ l 103.; 2, Mr. William James, J&aenpant, £ 15s.; 3, Mr. James Jones, Cnwc- Iffedwen, „ £ l; 4, Mr, Rees Jones, Cwm, 15s., |fv hwn oedd dan ddeunaw oed. Y beirniad Oedd My. James, Tyllwyd, Blaenporth. Mawrth yr wytbnos ddiweddaf, ardal to™ redin trwy golliad moiwr o'r »*— -1 --lames, neu Owen Bacer. Ymddengys i'r An an godi o'i wely a myned i ymofvn gwrig t wneud ysgubell. Gan na ddychwelodd, Mrd i chwilio am dano i draeth Cribach, ger Afeerporth, a chafwyd ei gapan ar lan y don, ca4 nid ydyntwedi dyfod o hyd i'w gorff Igd yn hyn. Y fam gyffredin yw iddo syrthio way graigWtth dynu gwrig. Yr oedd yn 4dyn eiwyd a gonest, ac yn barchus gan Wvb.-CApxx Dv- v I
CANTON, GER CAERDYDD.-
CANTON, GER CAERDYDD. Cynaliwyd cyfarfod yn y Public Hall, yn jrUe uchocL nos-Eawrtb, Chwefror 25ain, gan Qo! ]Jndebol y^lle, er cyflwyno tysteb o fcri&wraur hyBOtfo dlws a chostus i Miss CS&KI N, Davies, fel amlygiad o'u diolch|jer- isch am ei gwaisanaeth fel cyfeillydd i'r#6^, ^ypanghyB gherMau cor am y pmn^n%»- Mr. gan Roath; Mr. John Williams, Canton Mr. S. Evass, Loudoun Square; ac amryw o aelodau ycdr. Cafwyd amryw ganeuon ac adroddiadau, a anodd y c6r ddarn i ddiweddu y cyfarfod ya hynod o ddifyrus ac addysgiadol.
, :-GILFACH GOCH.
GILFACH GOCH. Ifts Fawrtb, Chwefror y 19eg, cafwyd y "fount o gly wed y Paroh. J. C. Evan3. Gilfach Qoch> yn traddodi darlith ar Beth yw dy Yr oedd y testyn yn newydd, ac yn Adarlith wir alluog. Nid ydym un amser yn 1dfi gorganmoliaeth, ond yn wir y mae yn llahawdd peidio canmol yr hyn sydd dda a ^dilwcg, a chredwn os y traddodwyd darlith #3yddorol yn v Gilfach eiioed o'r blaen, JVoeddhon felly. Yreeddynddi dorseth o th nad oes llaweryn gwybod y peth <ag0nf i ddim am dani, a byddai yn sarhad ar W^itau a llafur Mr. Evans iddo beidio cael ^UWadau i'w thraddodi eto mewn ardaloedd thynol, a bydded i'r Annibynwyr yn ar- mnig i roddi cymhellion iddo, ac y mae yn *zcr genyf na rydd edifai ganddynt. Y mae Ö deilwng o sylw hefyd ei fod wedi rhoddi a wasacaeth yn rhad er cynorkhwyo dyn wwd o'r gymydogaeth, yr nwn o herwydd WM^iydsydd yn methu dilyn ei alwedigaeth. 0engys hyn tod Mr. Evans yn un a fedr «eimlo drcs y tlawd. Hii oes iddo, a ben- wh ar -ei ben.—PLINY.
troDIADAU AR GWMGWENDRAETH.
troDIADAU AR GWMGWENDRAETH. Wrth sylwi ar y cwm hwn yr wythnos hon •to, nid oes fawr gwelliant wedi cymeryd lie Yb mysg v prfeithiau glo. Nid oes i weled yt ben pob Eeol braidd ond dynion yn aros y* segtir, a dyma svdd ar flaentafod pob un, a beth a ddaw o noni ? Yr wyf wedi boa yn sylwi ar symndiadau dyfFryn Gwendraeth mm rai blynyddaut ac nid wyf yn cofie un ad^ arno mor ddilewyrch a'r un bresenoL Ml 6u gweithwyr Coalbrook yn gweithio un fliwrnod yn ystod y tair wythnos ddiweddaf. fliwrnod yn ystod y tair wythnos ddiweddaf. Dywedant nad oedd un llong i fewn yn Pem a hyny am y rheswm fod y eg or mor atw therfysglyd. Ond y mae yn dda genym liysbysu eu bod wedi cychwyn gweithio eto, yr hyn sydd yn destyn liawenydd i laweroedd trwy y lie, Y mae gweithwyr y Cross Hands ar strike tr ys pythefnos. Mae y meietri yn ymofyn dan swllt y bULt o ostyngiad. Nis gwn pa fedd y try allan yn y Cross Hands. Araf lawny mae glofa y Dynant yn myned yn inlaen. Y maent yn cael eu rhwystro gan o J nwy dicystriol, SYLWEDYDD.
GLOFA Y LLAN, PENTYRCH.
GLOFA Y LLAN, PENTYRCH. Yr ydym ni sydd a'n henwau isod yn "dymuno hysbysu ein bod wedi archwilio y lofa uchod ddydd L!un, y 25ain cynfisol, ac y mae yn Ilawen genym allu dwyn tystiol- aetb, ar ol archwiliad manwl a thrwyadl, ein bod wedi cael yr holl headings, topholes, tal- <senoi?, a'i hyn o'r hen waith sydd yn agored, mewn repair rhagorol, yn berfFaith rydd oddiw»th uwy, ac wedi ei awyru yn drwyadl, yr hyn sydd yn glod nid bychan i swyddog- ion y lofa uchod. (ArwyddwydX JOHN THOMAS. 39 FEANCIS LLEWELYN.
CYFFRO MEWN CAPEL.
CYFFRO MEWN CAPEL. Yn rghapel Shil-, Pentre Ystrad, nos Badwrn diweddaf, He y mae yr Efengylyddes Miss Shephard yn cadw gwasanaeth yn ddyddiol, codwyd alarwm gan ryw berson drwg fod y galarijn rhoddi ffordd. Gwfiawd tiiithr at y drws, a cheisiodd un ferch reidio allan trwy y ffenestr. Dywedir fod yr Efengy!es wedi syrthio i lewyg. Y mae pobr o. £ -2 yn cael ei gynyg am ddyfod o hyd i'r hwn a gododd yr alarwm.
DOWLAIS.
DOWLAIS. Nos Lun, yr wythnos diwediaf, cynaliwyd cyfarfod adroddiadol yn Ngbapel Hermon oysylltiad 4 Gobeithlu y capel a Chae Harris. Cymerwyd y gadair am haner awr wedi saith gan y Parch. J. Hughes, M.A., y gweinidog. Cyrcerwyd than yn y cyfarfod gan Miss Ketur&h Evars (Eos Alma), Miss Margaret Davies (Eos Fach), Miss Sarah Ann Davies, Miss Catbeiine Morgans. Miss Phoebe Ann Davies, Miss Jennet Jones, Mr. Isaac W. Thomas, ac amryw ereill. Cafwyd cyf arfod da iawn. Gobeithio y cawn un o'r fath yn fuan eto. Eich GOHEBYDD.
CWMBACH.
CWMBACH. Cynelir cyfarfodydd adroddiadol a chanu bob pythefnos gan ddeiliaid Ysgol Sabbothol CaTmel, perthynol i eglwys Annibynol Bryn Seion. Nos Sadwrn cyn diweddaf, cafwyd cyfarfod dyddorol dros ben. Dechreuwyd trwy ganu a gweddio. Llywyddwyd yn fedrus a deheuig gan Mr. F. Phillips. Gwasanaeth- wyd gan y personau canlynoI :-Adroddwyr —Mri. C. Terris, T. Davies, J. Davies, D. J. Lloyd, D. J. Terris, T. Pierce, S. Pierce, D. Buffton, J. Hughes, W. Phillips, a Miss M. A Phillips. Cymerwyd rhan yn y canu gan Mri. J. Danielj J. Davies, W. Jones, Herbert a Francis Davies, J. Phillips, J. Llewelyn, E. Davies, T. Bowen, Misses Mary a Margaret Parker, a M. Davie?. Canwyd amryw ddarnau gan gor y lie, dan arweiniad Mr. R. Price. Gwnaeth pawb eu rhan yn anrhyd- eddus. Cafwyd cyfarfod rhagorol a chynull- iad Iluosog. Dyben y cyfarfodydd hyn yw rhoddi cyfleusdra i'r ieuenctyd i amlygu eu talentau, i'w symbylu i weithgarwch, ac i ymestyn at wybodaeth Llwyddiant i'r cyfarfodydd hyn i f) ned rhag eu blaen. J. J.
ST. FAG AN'S, TRECYNON,
ST. FAG AN'S, TRECYNON, Nos lau, Chwefror 27ain, cynaliwyd Eis- teddfod yn y lie uchod, dan lywyddiaeth Gutyn Hydref, Cwmdar. Beirniaid y canu ceddynt Mri. W. R. Protheroe, Troedyrhiw, Merthyr, a Mr. Lewis, Park Schools, Tre- cynon. Beimiad y cyfaosoddiadau a'r ad- roddiadau, ilr. William Davies (Gwilym Glan Tawe), Aberdar, ond o herwydd ei absenoldeb, darllenwyd ei feirniadaeth gan Mr. W. Thomas (Morfab), Aberaman, yr hwn hefyd a feirniadodd yr adroddiadau, &c. Awd yn mlaen a gwaith y cyfarfod fel y canlyn:— Ailrodd, I Somebody's Darling,' i rai dan 12 oed, 2 yn cystadlu; rhan wyd y wobr thwng J. L, Jopeq, Trecynon, a J. Reynolds, Benmiadaeth y 'Llythyr Caru,' 10 yn cystadlu; goreu, E. Jones (Hedydd Cynon), Trecynon. Canu, 'Awelon fy Ngwlad,'i rai dan 15 oed, 3 yn cystadlu; igoreu, H. Evans, Trecynon. Adrodd, Go- baitb, Bywyd, a Dyn,' i rai dan 15 ced, 3 yn ordadltt goreu, H. Evans, Trecynon. Am y pedwar penill goreu (yn Saesneg) ar 'Praise of the Industrial School, Trecynon,' 3 yn cystadlu; goreu, J. H. Jenkinp, Aberdar. Adrodd, Fe ddaw fy angladd 'inau,' 1 yn cystadlu, a chafodd y wobr, sef H. Evans, Trecynon. Beirniadaeth y Don Gynulleid- faol, 14 yn cystadlu; goreu, R. Davies, Trecynon. Canu, 'Maid of Athens,' 3 yn cystadlu; goreu, G. Griffiths (Llwydfab), Trecynon. Chwareu unrhyw D6n a roddid ar y pryd ar yr Harmonium, 3 yn cystadlu -goirou, L. Lewis, Trecynon. Beirniadaeth y peniHion ar Golled o golli man dduwiol o Eglwys Dduw,1 6 yn cystadlu; goreu, E. Jones (Hedydd Cynon), Trecynon. Canu, Yr Rryr,' 7 yn cystadlu; goreu, J. Williams, Gadlye. Alitodd, I Boxer, y ceffyl blaen,' 5 yn cystadlu; goreu, J. E. Jones, 'Tarian y Gweithiwr.' Canu, Gardotes Fach,' 2 yn cystadlu; goreu, E. Lewis, Trecynon. Beirn- iadaeth y Traethawd ar 'Ddaioni a drygioni rhyfel,' 2 yn cystadlu; goreu, J. Trehame (Tiberog), Trecynon. Can hynod o ddoniol gaa y flywyda. Canu y prif ddarn,. 'Yr Haul,' 2 barti yn cystadlu, sef parti o Salem, a pharti o'r Gadlys; goreu, parti y Gadlys. o dan arweiniad Mr T. Howells. Pan oedd y parties yn parotoi i ganu, cynhyrfwyd awen yr hen fardd Gwilym Ap loan, a chan- odd fel y canlyn:— Yr haul yw prif reolydd-holl anian, Uuniaeth iddi beunydd ui WTes ef er cysur sydd < Yn cyniwair gwisg newydd. Beirniadaeth yr Englyoion ar (Adgyweiriad Eglwys St. Fagan's,' 7 yn cystadlu; goreu, J. Davies (Glan Dulais), Aberdar. Cann, 1 Awelon Eryri,' rhanwyd y wobr rhwng W. Hopkins a'i gyfaill, Aberdar, a Llwydfab a'i gyfaill, Trecynon. Darllen Cerddoriaeth ar ar y pryd; goreu, H. Davies, Trecynon. Ysgrifenu Cerddoriaeth ar y pryd; goreu, D. J. Lewis, Aberdar. Araeth byrfyfyr; goreu, B. Lewis, Trecynon. Wedi talu di- olchgarwch i'r llywydd a'r beirniaid, aeth pawb adref wedi eu Uwyr boddloni. J. E. JoNEs.
[No title]
Y Fellten.—Englyn gwych, ond ai un 'gron'yw'r fellten? Y Gwynt.—Cymeradwy. Y BARA BYWIOL.-Cymerad wq. < GWAED y GFoEs.-Paladr lied wych, ond nid yw yr esgyll cystal—nid yw y meddwl ya eglur. Llinbjllau o Gydymdeimt-ad.—Os ieuanc ydyw awdwr y llinellau hyr, ni ddywedwn wrtho am osod ei ffid.il yn y to,' os nage, C, cyDghorwn ef i beidio meddwl am rigymu eto. Nid oes ynddynt rithyn o farddon- iaeth. Enghraifft 'Roedd genyf barch tuag at eich gwr, Pan 'roedd ef ar y ddaear, Ond ttwy erch ddamwain yn y gwaith Ymado wnaeth a'r byd mawr maith.' Ye Eisteddfod.—Cymeradwy. Ye AFONIG.- Dau er glyn pert. ODLAU Hiraeth.—Llinellau yn ireddu ar lawer o dynerwch a thlysni. Gadawyd y penill cyntaf allan. C-YMRU.-C&n yn llawn o deimlad gwlad- garoL TROS y GAREG.-Nis p,welsom gftn serch erioed mor darawiadol a hon. Nid ei barddoniaeth sydd yn gwneud hyny, ond ei symledd, a chyd-darawiad amgylchiad- au, wedi eu gweithio allan mewn ythydig ole. NID ÐYMA'R FERCH i Fi.—Can yn meddu ar doraeth o ffraethirieb ond gofaled yr awdwr na fydd rhai o'i gymydogesau yn cribo ei wallt ar ol i'r gdn hon ymddangos. CLOCHDY LLANGYFELACH. Nid yw yr eDglynion hyn agos cystal a rhai a gafwyd oddiwrth yr un awdwr. Nid priodol dweyd am glocbdy,- „ 'I'w/edd hwn a fydd ddi-ach.' Tipyn yn chwithig y seinia bedd clochdy, onite 1 ,I ddyfod i dy Ddofydd,' -sydd linell wedi ei hanafu er mwyn y gynghanedd. Eiddo y beirdd canlynol i'r swyddfa:—Per- llanydd, D. W. Davies, J. Hopkins, ac E. Mason,
Y MANDRIL.
Y MANDRIL. Y mandril, gobaith llawer dyn, A Dewisol axf y glowr mid, I ymladd brwydrau lawer un r. Yn eigion daear, er lleshad; Efe mal rhyw ysbeilydd cryf "~vr"' I gelloedd cyfoeth daear a., A rhwng ei chloriau hi yn hyf, WC'ZP- A'u drudfawT gyfoeth a rydaha. Mor syml ei wedd, a'i ddau flken llym, Ond yn ei waith y mae'n ddigur Tra'n llaw y glowr aewr mor chwim Y cilia'r graig o flaen ei ddur; Mor hapus y cyfuniad fu 0 ddur a haiarn ynddo ef, ATgoes sy'n awr gan waith mor ddu Fu yn addurno'r onen gref. Ali glinc, glinc, glinc can wrth ei waith, Trwy eigion daear llwybra'n mlani Nes cael o'i dyfnion gelloedd llaith Y trysor lona'n tai a than; Trwy-gymhorth hwn y glowr iawn A rhwng asenau'r ddaear gran, Ac felly o'i dyfnderau cawn Fwynhau o lawnder cyfoeth hon. Birchgrove. J. G.
--NORAH O'R DOLAU.
NORAH O'R DOLAU. Pan gwrddwn & Norah o'r Dolau 'R oedd rhywbeth bob amser o Ie, A hithau yn wrid hyd ei chlustiau Yn methu am cyfarch o dde. Yr oeddwn yn meddwl buasai Y cyfan yn darfod fan hofl Ond cariad a suddai ei saethatt Yn ddyfnach o hyd i fy raron. A gwnes benderfyniad i fyned 1 siarad fy sercn wrthi id, • Pan na fyddai un dyn i'm gweled Ynnesumor.swflatyty. Dechreuais y ffordd tua'r Dolau I garu'r tro cyntaf erioed, Ond methais pan welais y lleuad Yn edrych trwy frigau y coed. A d'wedais, pan ddelo y gwanwyn I garu i freichiau y llwyn, Caiff Norah fy ngweled yn disgyn Yn ysgafn drps lethrau y twyn. Ond gwanwyn a welais yn pasio, Ac hefyd yr haf ar ei 01, A'r blodau yn gwenu a gwywo, A minau yn aros mor ffol Fe wyddwn ei bod yn fy ngharu, A hoffi fy ngweled o hya, A minau yn myn'd i'r c6r canu Gael gweled fy llun yn ei gwrld. Ond Norah a gollais o'r capel, A'i llais hi a gollwyd o'r g&n; Piyd hwnw y teimlais oer awel Yn gwywo'm gobeithion yn lân. Pe cawsai ryw air o'm cyfrinach, A deall mod inau yn glaf, Fy Norah fuasai yn holliach. A'r gauaf a droai yn haf. Fe fuasai swn troed ei hanwylyd, Wrth nesu at riniog y t^, Yn arllwys i'w mynwes ddedwyddyd, Ond marw o gariad wnaeth hi. Bum heddyw yn hir yn y fynwent Yn eistedd ar gareg ei bedd; Fy nagrau yn wylaidd ddywedent Fy mod yn amddifad o hedd. A thyma ychydig Iinellau A roes ar y gareg wen hon,— "Fan yma mae Norah o'r Dolau, A chalon Llewelyn o'r Fron." Pwv bynag sy'n berchen serchiadau, Pwy bynag all garu vn lion, Mewn bedd gyda Norah o'r Dolau Mae calon Llewelyn o'r Fron. Fy Norah anwylaf, O! maddau, Wyf unig o hyd dan y don; Mewn bedd gyda Norah o'r Dolau Mae calon Llewelyn o'r Frqn. T. TWYNOG JEFFREYS.
---YR EISTEDDFOD.
YR EISTEDDFOD. Yr urdd oraf er dyrchafu—talent Meib teilwng hen Gymru, A siriol le i bleseru Ar Non y gerdd a'r awen gu. I fryp llwydd, mawr fri ein lien,—hi hwylia A'i golud yn Ilawen; Er ein budd, hon dry yn ben At loewi teulu awen. PERLLANOO.
Y BRADYCHWR.
Y BRADYCHWR. Hen gi ydyw'r gwenog adyn,-a brawd O'r un bri a lleidryn; Penod ar duedd poenyn, A diawl divi mewn deliv dyn. Ap LLWCUFU.
Advertising
C. SCHWERER, Watchmaker, Jeweller, Silversmith Optician, &c., &c., 18, Commercial Street, Aberdare, SCHWEBER'S Watches to suit all classes of purchasers. SCHWERER'S Watches of the best English and Foreign make. BCIJWEREWS Gold Patent Livers from ÆIO lee. CHI EREK S Silver Patent Livers at 44 4a. £ 5 45s up to A7 7s. SCHWEREWS old Genevce JE4 4a, £ 6 5s., up to £ 10 l's SCHWERER'S Watches are always ready for use, being skilfully timed and adjusted. Purchasers cannot do better than send to me for a Watch, which will be supplied or forwarded to any address on reoefpt ofP.O.O. SCB WERER' S Eight-Say Clocks, Ordinary Clocks, Timf pieces, &o., (J the best and newest designs. SCHWERER'S Silver Goods in great variety. SCHWERER'S Electro-Plate of the newest and beat descripticn SCHWERHR 8 great stock of Spectacles, com- prises all kinds on Gold Steel, and Shell Frames. SCHWERER repairs all kinds of Watches, Clocks Jewenerv, Plate, Ac., in the best style. SOBWERER begs respectfully to thank the Public for their past patronage, trusting a continuance of the same. Os ydych am Oriadur o'r fath ereu, ewoh at 0. SCHWERER, Ccmvrwcial.Street, Aberdare COFFINAU RHADM ELOE-GERB TDAU M COrllllAU BRADI DYMTJNA ISAAC THOMAS, UNDERTAKER, 24 A 25, Beymevr Street, Aberdar, HYSBYSU y cyhoedd e! fod yn parhau I gario JLJL yn mlaen yr alwedigaeth uchod fel arfer, 881 Gwneud Coffinao yn Bfcatach na neb yn y Dywjsogaeth, o'r qualify goreu, yn nghydag ymgymevyd a chladd- edigaethau yn gyfengwbl, sex rhoddi gwasanaeth ei HEARSES A MOURNING COACHES YS- BLBNYDD- Y GOBEUON YN NGHYMBU. Y mae yn barod i roddi gwasanaeth y cyfryw yn rhatach yn mhob man ag y byddo jn cael y contract o wnend y Ccfflnau. Hefyd, y mae wedi dyfod rr penderfyniad y gall Walie Beddau (Briek (haHI) woM eu gwyngalchu eu moumio 111 hardd am y iswm isel o 7p. 10s. Y mae Mr. Thomas wedi gwneud 16,000 o goffinatt yn yetod y 16 mlynedd a basiodd, yr hyn sydd yn siarad yn uchel am ei gymeriad fel Undertaker. CYHOEDDIADAU CYNALAW. -J YFFRAETHEBYDD: nett Gymhorth 1 Chirer- JL thin: sef casgliad o F&akhebau ao Ystoriau dii^rns. Pris, mewn amlen hardd, Is.; lliaJn, Is. 60. Y Cymhorth' hwn oymerth o—ni fdir- Nad oes bosibl peidio ChwerthinI wedi rtrm tro, tro I'n batal Gyi^o»th' eto.— Wateyn Wyn* An argrafflad, pris 6c, yn y ddau nodiant, CMRU, GWLAD EIN TADAXJ: Can a Chydgan, gyda geir- laa Cymrseg a Seisnaag. Derbynia y Gan hon gas- moUaeth uohaf ein prif getddorioa. Can a Chydgan, pris 4c.. HEN WALIA GWLAD Y GAN. Dywed un bardd-gerddor am hon, (Pa Ie bynag y clywaf ei y mae yn swyaofy nghalon Y trydydd argrafflad, LLAWENYDD Y GWAN- WYN: Rhan-gftn i T.T.B.B., pris 4o.; Sol-ffa, 2o. Gan Preff. W. A. Williams (Gwilym Gwent).— Y mae y dernyn hwu yn un rhagoroi at wasanaetb oyngherddau lb eisteddfodau. DEWRION FILWYR IESU: Ymdeithgan rr Yagol Sol a'r Band of Hope, gyda geiriau Cymraeg, a Saesonaeg, Gan J. Peters (AIaD Alaw.) Pris Ceiniog. Pob archdbion rw hanfon at— D. L. JONES (Cynalaw), Argrafiydd a Llyfrwerthydd, Briton Ferry. D.B.-Argmffir pob math o waith am brisoedd gwir reeymol. YN AWR YN BAROD, ARTHUR OWEN: Bugeilgerdd Newydd, Testyn Eisteddfod Caernarfon, Awst 1877, yn nghyda Damau Barddonol ereill, gan Thos. Drew (Y Dryw), Hirwaun. I'w cael gan yr Awdwr, Baglan Terrace, Brecon Rd., pris Tair Ceiniog, trwy Post, Tair Ceiniog a Dimai. Coffinan Rhad 1 CoIIDaa Bbac111 DYMUNA MS. Bichard BOWBN, bmlder ao undertaker, Glaia, ger Clydaob, hyg- bysn y cyhoedd ei fod yn parbau i gario yn mlaen yr alwedigaeth nchod fel arfer, sef gwneud Cofficaa yn hynod rad o'r fath oreu, a'i fod yn ymgymeryd ag atendio yr ftOgladdan ei hun. Hefyd mae ganddo geffyl a thrap i gyrchn pob coffin pan fydd Slw am danynt; ac y mae yn cyflwyno ei iolchgarwch gwresocaf i'w gyfeillion am en cefnogaeth am gynifer o flynyddan. Hefyd dymura hysbyan yn garedig ei fod yn barod ar y rhybudd lleiaf i dderbyn archebion (orders) am bob mgtho saerwaitb, a sicrha waith da am y prisoedd rbatal. MR. RICHARD BOWEN, Builder & UmLectftker, Glais, Glydaoh, Swansea. GTVERTH SYLW PATVBf DYMUNA REES EVANS, Tailor & Draper, 45, Commercial-Street, Aberdare, TXYSBYSU y cyhoedd ei fod wedi prynu Stoc o Frethynau o bob math gan Mr. John Price, Tailor & Draper, Canon-Street, (yr twn sjdd wedi rhoddi i fyny ei fnsnes yn Aberdar), yn llawer is na phrisiad y farchnad yn bvesenol; ac er mwyn eu gwaredu ar unwaitb, bydd iddo eu gweithu yn hynod 0 rad. Er mwyn, prawf, Deuwch, Gwelwch, a Barnwch dros eich hunain! Y MAENT YN NWYDDAU O'R FATH OREU. 26 BYDD ROBERT JONES, OUTFITTER, ic., _}$> DUKE STREET, ABERDAR, Y N dech/en gwertbn allan dydd Badwrn. ■ nesaf, LOT FAWR o DDILLAD PAROD I Ddynion, Beobgyn, a Phlant. Bydd Bargenion digyllelyb i'w cael, er enghraifft j— 12 Dwsm o Bnjts i Blanfc, i'w gwerthn am Is. 60. y Suit. Let f&wr i ddynion yn en imaintioli am 19s y Suit. (O ddefnyddiau rhagorol, eofier.) Hefyd, y mae ganddo Stoo rhagorol" o Meti an a Ch^piau, pa rai a werthir am agos baner y prisoedd arferol. DALlWCH AR Y CYFLE HWN. Conwoh y eyfeiriad,- SIOP DDILLAD SHAD, 38 MAROHNAD, ABERDAR. TO PERSONS GOING ABROAD. General PasseBgers and Steafii [ Skip Agent. E J A ME S BEES, ■■ 19, Union Street, lAverpool. f (Late with Oymro Gwyllt.) A LL Information given, and Priois of Passageo at Lowest Rate, Cjlbhc and Stsebaqs. per Steamers going to New Yotk, Boston, Philadelphia, Montreal, Portland, Quebeck, Baltimore, Halifax, Ben: os AY:UB,. Chili, Cape of Good Hope Australia, and all parta of the World. Passengers booked to all parts of America, Cali- fornia &c. Assisted Passat to Canada at Y,4 158. Passes from Amerioa exchanged, and Steamers Ticket returned with all Particulars. All persons met on arrival, and seen to on board the Steamers. Tickets to get frMcds heme at ioweet Dricee. Cofier y Cyfeiriad— JAMES REES, 16, Union St., Liverpool. B.S.-Gollfrymboli yu Nghum BhonddaaMn. Phiilips, Griffin Inn, PentreT LLINELL YR ALLAN, | Agerlonpa Uytl^cgodol 9reteieL Y MAE y linell hon ya oynyg manteiaion neW- duol, a dylai ymfudwyr i uathyw ran o Ganada neu yr Unol Dalaothau, as ydjnt yn awyddos aac- achub arian ao amser, ymofyn a w Sjpddk* Aberdart Timet, Aberdar JDflledfdd, W, Oxford Street, Mountain Ash: ;■■■>•> a»c. Stt—la YtiS^DaowynoBwd Pontypridd neu a ALLANBROTHER8 AND COH Jam Street, Liverpool. r Coffinan Bhadl OofBaao la" I I DYMUNA Mb. Willlsjh Howklls, buil- der ao undertaker, 11, Pembroke St., a 3, Little Wind Stirefefc, Aberdar, tra yn cyflwyno ei ddiolohgasph gwresocaf i'w gyfeillion am en oefnogaekb am gynifer- 0 flyiiyddau, eu bysbysa el fod yn par- hau i wneud Caffinaa ya hynod rhad; a'i fod yn ymgymeryd ag edryeh ar el acgladd- an, arolygu, gwalio y beddaa, 4af ei hun. Ms. William Howblls, Builder & ttudwtake4 11, Pembroke St., & 3, Little Wind St., Abordam Yn awr yn barod, pris 4c., dnrÿrpeøt 4ic., GANIEDYDD Y PLANT, YN cnrtrwYa TONAU NEWYDDION YN Y TONIC SOL-FFA, I'w gael gan L. T. Jones (Cynalaw), argraff. ydd, Briton Ferry. | ENAINT EVAN. 1 "TVYMUNAF i'r cyhoedd i gad gwybod "TVYMUNAF i'r cyhoedd i gad gwybod A/ amyr Enaint gwerthfawr ao eieithiol uchod. Y mae hwn yn feddyginiaeth aicr ac anffaeledig at Fronau Menywod, Lloeg TAn, y Ffelwra, a phob math 0 Glwyfau sydd yn dueddol i'r natur ddynoL Pris yr Ointment hwn sydd fel y oanlyn, ao i'w gael gan y gwneuthurwr, Evan James, Gwainrydd, Tonyrefail, am 18. lio, y blych- aid; trwy y Post ar dderbyniad 15 o Stamps ceiniog. Pehygraig, Bhondda Valley, November, 1878. 1 hereby testify that the Ointment pre- pared by Mr. Evan James is an excellent preparation for the purposes recommended, and is much used in this neighbourhood.- R. LLOYD, Chemist. 0 Penygraig, 1877; Soiyr,—Yr wyf dan rwymau i hysbysu y cyhsoedd am oioh Ointment, o herwydd y lie a gefais pan cedd y ffelwm ar fy llaw, ao hefyd fy nywraig, yr hon a ddyoddefodd yn ei bron, ao yr ydym ni ein daiuyn tyatio ein bod wedi cael gwellhad buan.—-J. Jokes Y mae Cymdeitkas Karthyr a Dowlaia. YN barod i roddi benthyg, ar Mortgage, a" v Rhybudd byraf, sjmteu 0 .100 i siolooci fw talu yn ol yn Gyfranau Mimel neu Chwarterol. Y mee i fenthyewyr yn y GymdA-ibae hon fanteis- ion arbenig na cheir mewn Cymdeithasau ereill, ntu gan bersoneu ucigol. Tear treuHau eyfreithio" gan y Gymdeithas, a dyogelir annibynideth y Ben- taycydd, oyhyd ag y parheir i dalu yr ad-dalia^^u addawedig. un y Cofrestrydd dan Gyfraith y Cjia- dejthasau Cyfeillgar. Cedwir y dirgdlwch manylaf. Dymuna y Cyfarwyddwyr hysbyau eu bod yo barod i dderbyn symiau 0 arian fel arien benthyg ar y telerau canlynol o elw: dE4 y cant tw galw ar ddau tis; 141 y cant ar bedwar mis; a UJ y cpnt ar chwech mis, Am hysbpsrwydd pellach ymofyner a Mr. E. Roberts, yn Swyddn y Gytadeithas, 34, Victoria 8tre t, Merthyr. BLAENLLECHAU! BLAENLLECHAU.l DYMUNA MORRIS MORRIS, BUILDER AO UNDERTAKER 6, Dyffryn Terrace a Station Terrace, HYSBYSUy oyhesedd ei fod yn barod i dderb/n archebion (orders) am Goffinan o bob math am y prisiau iselaf yn yr ardal, o hefyd i ymgymeryd a phob manylicn mewn cysylltiad ag angladdau, megysbrioio y bedd) gob:,z¡ am elorau, &e. Hefyd y mae yn bvJd i ymgymeryd a phob math o adeiladwaith a chy weiro tai, &c, m yn dymuno talu diolohgarwch gwres- ocaf i'r grdal am y gefnogseth y mae wedi ei dderbyn y blydiddaudiweddaf. HO Gwellhad mewn pum mynyd oddi- wrth Beswch ac Anwyd. OS ydych yn dyoddef nos a dydd oddiwrth beswch poenus, ac o'r braidd yn anallnog i siarad, cerdded, neu anadlu, dylech ddefn. yddio WILLIAMS BALSAM OF HONEY at Bes- wch, hen Anwyd, Byrder Anadl, Crygni, Poeii Gwaed, Croup, Influenza, parfodedigaetb. &e. Y mae rhagoriaethau neillduol y Balaam £ n ei effeithiau iachaol yn rhyddhau cryn* oad yn y llwnc, yn galluogi y claf i boeri yn rhydd, ac i anadlu gyda rhwyddineb tra yn gorwedd. Y mae yn gwellhau y doluriau a. deimlir bob amser yn y fynwes oddiwrth beswch parhaus a thrwm, ac wedi ei gymsryd bydd i't dyoddefydd fwynhau bendithion. cwsg esmwyth. Y mae yn rhoi gwaredigaeth lwyr o ddiffyg anadl, a hyddhad o'r peswch sydd yn ei ganlyn. Rbagpeswch, anwyd, &c y mae y feddyginiaeth oreu, yn hawdd el gymeryd, ac yn hynod am ei effeithiau iach* aol a buan. I blant yn dyoddef oddiwrth 9 Pas, nid oes ei gyffelyb; y mae yn rhoddi gwellhad uniongyrchol. GWELLHAD RHYFEDDOL i BLENTYN. Gwnaeth un botelaid d ch Balsam of Honey lea mawr i fy mhlentyn chwe'mis oed, yr hwu oedd yn grug o'i enedigaeth, ac yn rhy wan braidd i anadlu. Y mae yn awr yn holl iach. CHARLES MATHEWS, Cwmdows, Colly, near Newbridge. GWELLHAD HYNOD o'r CROUP. Garedig Syr,—Da genyf allu dweyd i'ch Balsam of Honey achub bywyd fy mhlentynj yr hon oedd ar y pryd yn dyoddef oddiwrtn y Croup. Cafodd lawer o esmwythder drwy y ddos gyntaf, ac y mae eich meddyginiaetn wedi ei hollol iachau.—Yr eiddoch, &c^ llanelli. JOHN Shipton. Gwellhad Pwysio O'R Peswch, Hen Anwyd, a Chbygnj* Cefais lwyr wellhad o'r doluriau blaenorol trwy gymeryd eich meddyginiaeth werthfaww a rninweddol, a adnabyddir. wrth yr enw 'Williams' Balsam of Honey.' Dywedaf wrth ereill fyddo vn dyoddef felly, 'Dob a gwna yr un modd.—Yr eiddoch yn serchog, Trealaw, Rhondda. Paech. J. Evans Ar werth mewn costrelau Is. &c., gan bob Fferyllydd, Y mae cryn at- bediad wrth brynu y costrelau mwy^f. Darparedig yn unig gan- D. WILLIAMS,&, Fferyllydd,' '1' Gadlys, Ae £ SDABl NEWYDD DA I GLEIFION OWM" ABERDAR A RHONDDA. ■ Anfona D. Williams, Chemist, Gadfys^ Aberdar, ddwfr cleifiion i'w alalysiO ira ddyddiol i T. Davies, M.V.C.S., Conw^tSur* marthen. J GOFYNIADAU AR EFENGYLJ MATTHEW. Y8 rhifo dros 8 mil, yn fanwl ar bob adnod, AoÓo ATEBION CRYNO I'R GOrtN- IADAU. L," PRISOEDD, Is. 60. yr un. Cludiad, ll&aCr OH. P Y ddau lyfr i'w oiel gan yr awdwr yn uR^ ond anfon Stamps fr oyfeiriad hwn:—W. EDw. | Cwxnbaoh, St. Clears, South Wales. GYMRU, DEWCR AT Y CYZROI DYMTJNA 0 B. IT. PHILLIPS HYSBYSU y Cyhoedd ei fod wedi ~ago» -LL yr YSTORFA HELAETHAF yn y Dref o bob math o DDODREFN TAI o wneuthuriad cartrefol, am y prisoedd rhataf. Dymuna hefyd hysbysu ei fod wedi pryna Stoc newydd a helaeth o DDEFNYDDIAU COFFINAU, set Trimmings, Brisordd Rbad, a thrwy hyny GALL WSEUIHUB COFFINAU YN BHATACH NA lID TH Y li'SH, Cyfeiriad— B H P H I t- L I P S 5, Canon St., and 6 7, Gadlys Bd., Aberdate. Steam Works:—JSigk Street, Aberdare. Harmonium & Cheffionere Organ WORKS. BY STEAM POWER. ESTABLISHED 1868. 1 B. H. PHILLIPS, Harmonium, Manufacturer and In qf the Chfffi-xmere Organ, VAT ISHES to inform the Public that he- tas sold during the lost 10 years, evew 1 1,200 Harmoniums, Pianos, and Cheffionere. (Organs. Harmoniums, from £ 4 £ 4?. to £ 80. Cheffionere Orgens, fr< m £ 10 1 net to £ 50. Pianos, from £U to 966. Hiring Syetem, List of Prfce, and^Testimonbls, on application. Note the Address :-5, Cp-r, on Street, and 6 & 7, Gadls Ro xd, Aberdare. RHYBUDD! RHYBUDD!! Y MAE MR. D. HOWELLS (Gwynalaw U.O.W., yn agored i dderbyn Engage- MENTS i feirniadu mewn Eisteddfodau, a chanu mewn Cyngherddau, Oratorios, a Chantawdau. Cyfeiriad,—Mr. D. HOWELLS, 13, Lewisi- street, Aberaman, Aberdare.
AT Y BEIRDD
AT Y BEIRDD Cyfeiried ein cyfeillion y Beirdd eu holl Gyfansodd- iadau Barddonol yn y modd ac i'r cyfeiriad can- lynol:- Thos. WILLIAMS (Brynfab), Hendie Farm, Treforest, Pontypridd
Y FELLTEN.j
Y FELLTEN. Anwa.r foRt gron yw'r fellten,-nwyf erchyll IA na farchog yr wybren, Ac aethau holl nwyau'r nen Yn dan od yn ei haden. Craigcefnparc. John Hopkxn. „
Y BATON.
Y BATON. Baton yw'r gwron gura-acenion I'r canwyr, a noda Acen y don, canu da Yn gyson hwn a geisia. Cwmbwrla. Pabellwysok.
[No title]
Babies Hxrepobdskire.—The Regatray i General, in his recently iesued 11 Quaiterl Return," refers to the fact that the number of deaths of infants has been far less in Herefordshire than in asy other county, being only 65 out of every thousand birthx registered, while in other counties it ran from 154 to 158 per 1,000. This great loorl from 154 to 158 per 1,000. This great loorl blessing is largely due to the now general practice of Herefordshire mothers giving their infants George's Infants' Powders, or M Europa Life Preservers," of wh ich one ohemist alone in Hereford (Mr. P. Ralph) sells more than of all ether babies'" pre- parations put togethas.—Hereford Journa, April, 1878. Sold by all chemists in packetti, Is. iia. or 2s. 9d., or free for smount in stamps, from the Proprietor, B. A. GEORGB, Pentre,, Pontypridd. NOTi.-Boad the impciitat-.t and interest. lDg tettimoni&lB arcund each packet.