Tarian Y Gweithiwr

DABGANFYDDIAD CYRFF YN J LLUNDAIN. yn d^^d i'r^olwg yn^rll?ms ^^Srif- odinas. Y dydd o'r blaen deuwyd o hyd i gorff menyw ieuanc mewnseler fto i gorf" ieuanc mewn. seIer, h "Oo l-yr hft- nod oes ambeuaelh aTofrhddiwyd, ac er fod amryw ddyddiau wedi myned heibio, nid oes neb wedi dyfod yn mlaea, i achwyn fod neb yn per thyn,iddynt wedieu colli yn y gymyu- ogaeth hono. Bernir fod y coiff wedi bod<bn ei guddfan er's tair blynedd o leiaf, so. yn awr y mae yrochwUiad yn cael ei wceud i'r personau a flicmt yn byw yn y cyfryw dy am y blynyddoedd di- weddaf. Yr wythnoa hon eto yr ydym yn cael fod gweddillion neu jysgerboird plentyn wedi ei gael mewn simnai ty yn Dnke U Street, a hwnw wedi ei lapio i fyny mewn newyddiadnr sydd yn dyddio yn ol er ys tair blynedd. Y mae asgwm penglog yr ysgerbwd wedi ei ddryllio, ond pa un ai cyn neu wadi ei farwolaetb y bu hyny nid j yw yn awr yn wybyddtis.

MARWOLAETH MR, CR1WSHAY, 1 MERTHYR. Bhwng pedwar a phump o'r gloch pryd- AKwn dydd Sadwnl diweddaf, Mai 10 fed, 1879, yn Cheltenham, bn favw yr enwog Robert Thomas Crawshay,, Castell ey- farthfa, Merthyr, yn 62 mlwydd oed oddiar yr 8fed o Mawrth diweddaf. Fel y gwyr ein darllenwyr, yr oedd Mr. Crawshay yn wael ei ieohyd er's blyn- yddoedd—wedi colli ei glyw a'i olygon i raddau. Cyrhaeddodd ei gorff yn Merthyr prydnawndydd LInn di weddaf, pryd yr oedd maanachdai y dref wedi eu can, a thyrfaodd mawrion ar hyd yr heolydd. Ofnir y bydd ei farw yn gollei fawr i lawer o hen weithwyr a gadwai efe yn awr yn ei henaint o dan ei nodded.

Y GOLLFARNEDIG EMILY JONES-1 Yr ydym wedi derb;n bryshysbyaiad oddiwrth ein gohebydd o Liverpool mewn cysylltiad ^'r Gymraes a gollfarnwyd i'w menyddio, yn y Sesiwn yno, oynwys yr hwn yw, fod Mr. J. Ballad, blaenor y rheithwyr, wedi derbyn nodyn o'r Swyddfa Gartrefol yn oynwys oediad oweinydd- iad dedfryd Emily Jones, canlyniad yr hwn yn ddiau, yn mben ychydlg ddyddiau, fydd newid y ddedfryd am garchariad am rywhyd.

PYLLAU BLiENLLECHAU A'R 10 Y CANT GOSTYNGIAD. Nid anmhriodol iyddai hysbysu y cy- hoedd ein bod ni, fel gweithwyr y lie hwn, wedi penderfynu gweithio y ohwech mia rybudd presenol allan heb nn cyfnewidiad yn ein cynogaw. Darfa i ni cynal tri o gyfarfodydd cy- hoeddns, yn mha rai y burdadla brwd o'r dWWy ook-dm gyvieryay ■■■ 'O": 'lu HiatO A A a thros beidio. Cynjpiwyd y nfarfod diweddaf o'r tri hyn ntefadwrn diweddaf yn yr Assembly Hall, mn oedd y lie yn orlawn o fobl. Nid oeqpaod un oynyviad gerbron y cyfarfod, a hiraw yr un -001100. Dewiswyd dau o bob pwlM siarad a Mr. Evaas yn nghylch y gotfyngiad presenol, er clywed beth oedd ei Imcan wrth ceisio ein darbwyllo i gymeffd y gostyngiad cyn pen y chweeh mis. Ni|r atebiad oedd, fod cymaint yn gweithio at y gostyngiad eisioes, a bod y mi-Istri sydd o dan y Bwrdd Cymodol yn ciel eu gosodmewn anfantais i gyetadia a'r meistri ereill yn y farchnad. Y mae y si ar led yma fod y meistriaid yn myned i roddi i fyny 1tU hundeb. Nid wyfyn gwybod faint o witionedd sydd yn hyn, end sicr yw fod ym* ddiffyg undeb rhyngddynt yn breaeeolr-eu bod yn gwertku o dan eu gilydd Jpa y farchnad, a'r gweithwyr sydd yn cael d.ip o (Emgenrheidiau yn caeLy gwaethaf. TOKOI. 1,

Y RHYFEL YN AFFGHAN. Y mae yn sicr bella^h fod YakOOb Khan, yr Ameer, wedi oyrhaedd gwer- syllfa awdnrdodau Prydii^ ft hyjiy gyda golwg ar gytuno ar aBlodau heddweb. Yohydig iawn a yrjbjaferjd am Yakoob "YU Khan wedi marwolaetfe ei dad, er fod amryw bethau yn ei nodft fel dyn o allu. Yr ydym yn oael ei fod fachgen hynod fywiog, ac nad oedd efe ond bachgen pan yr etholwyd ef yn Lywyd&fierat, pan d anfonwyd yn lysgenadjpd^fcFrenin Persia,} ac y llywyddai fyddia#|!4 jin wrol pan yt oedd ei dad yn ym&f$chU am orsedd Affghanistan. Oherwydd, ei alia hefyd y caf«dd ei dad ei ofo. m y oarcharodd efe yn Herat. Yn erlw^r oreuloodeb a arferai tuag ato yr aaMtodd e^lilyw- odraeth Indiaidd i brot^jp ja ai at ei dad^ Hefyd, dywe« yn fod ei ddyoddefiadau weillpniiili fa, nod ei allu meddylioL m Sftd aedd taw Pan bu iarw ei dad, aatoaodd xakoob I I hysbysrwydd o hyn^ l'rawdurdodauPryd- deinigtyr hvn a ystyrid yr adeg hono yn y er hynjr ni ohlywyd dim am dano ef i fwriadau hyd yn awr. Y mae hyabymadau anawdnrdod* edig wed\ cyrhaedd yn hysbysu ei fod wedi derbyn yr holl amodau qryoygiedig, ac >n ymddangoE yn faleh ei b^d mor gymedrol; ond y mae yn rhalci aros yohydig ddyddiau cyn ei cafel yn awdurdodol.

Y RHYFEL YN ZULULAND. Y mae wedi cyrhaedd y wlad hon hys- byfiiad oyfiawn o gynllun yr ymgyroh Prydeibig i wlad Cetewayo, yrhwn erb/n hyn, yn ddiaa, sydd wedi ei roddi mewn gweithrediad. Y mae Yr ymgyrch i'w wneud mewn dwy golofn, ac i weithreia mewn pellder mawr oddiwrth eu gilydd. Y mae un, o gwrs, i gael en gwneud o Port Pearson, yn agos feaan y Tugela, yr hwn sydd yn allu cryf o dan lywyddiaeth y Cadfridog Creafock. Mewn canlyniad i golliad Ekowe, yrhon a fed iianwyd gan Oolonel Pearson heb nnrhyw rwystr yn yn Ionawr, ao a ddaliwyd ganddo hyd ei ryddhad a'i enciliad mewn tri mis wedi hyny, bydd y catrodau yn rfcw/m o fyned yn fwy amgylohog. Gorwedda Ekowe ar y ffordd unionsyth o'r Tagela i Klundi, ac yr oedd y Colonel Pearson mewn flaith wedi myned haner y ffordd i'r brif ddinas pan wedi ymwersyllu ynEkowe. Y mae VOadfridog Urealock, modd bynag, yn oymeryd llwybr prall, 80 yn llawer meithach na thrwy Ekowe. Y mae yn ffordd anhygyrch a thrafferthus, a bydd y milwyr mewn un man yn croesi yr afon Umlatoosi. Bydd i'r ail adran, dan y Cadfridog Newdigate, fyned i'r wlad rhyw 20 milldir oddiwrth gysylltiad y Blood River a'r Buffalo, a rhyw 80 o filldiroedd o Rorke's Drift. Fo welir felly ein bod yn deohreu ym- gyrch dan fwy o anfanteision, ond yn unig ein bod wedi cael gwersi drud mewn gofal a rhagbarotoad. Yr ydym yn cael yn mhellach fod y Colonel Wood i symud i lawr y White Uznonlosi nes dyfod i gysylltiad &'r Cad fridog Newdigate a'r ddau o hyny allan i fyned yn nghyd yn erbyn Klundi. Y mae yn sicr bellach fod y Boers wedi ymheidyohn, ac nad oes dim perygl i'w ofni oddiwrthynt. Nid oes dim arall wedi cyrhaedd ag sydd o nn oysur. Y mae y ffaith fod Arglwydd Chelmsford wedi anfon am ychwaneg o adgymerthion yn dangos fod yno waith i'w wneud, ao y mae yn Bier hetyd erbyn hmfod parotoi i anfon adgyftxerthion o'r wW j^on yn oymeryd lie. :\J' vh f tl

CYFARFOD LOWYR YN PONTYPRIDD. GYDWJEIT HWYB,—Fe bfcfnderfynwyd mewn cyfarfod mawr c/fireditiol o lowyr dwm Rhondda, vr^wn gj gynaliwyd yn Treorcr, Ebrill 80«», a chadarnha- wyd hefyd yn Nghfterfcsl Mieol yr un Dosbarth, Mai y l,kdr Qyliarfod Mawr CySredinol o yr glofaol gwahanol lofeyddv Mynwy- a' Deheudir Cymru, i'w gynal*fe Ddydd Linn, y 20ain cyfisol, ar <( Gareg 8igk>" Comin Pont* ypridd; y Qyfarfb i i'wddechMaamli o'r gloch yn y Txare* Amcan y cyfar'od fydd Cjmeryd dan ystyriaeth y drehn a faQwysiedit er pender- fynu pwno y eyflogaa ar ddlwedd y chwe mis rhybvdd sydd wedi roddi gan Feiatri yr Undeb a re^le^dcffy gan y B wr Id Cymodol, ao hefyd igefco^ neu apghefn- ogi y penderfyniad y dwiwjd iddo yn Nghynaflledd Banmley, aftf^y priodoldeb o. gael holl bobi rydain Fawr allan am bedalt wyth- noa, a hyny ar un ade £ ? Taer gpih&la y bwn befyji LI oil ddosbarfchiadauya Jlyawy a De- .durCymrn yr angenrheidarw^ dd o anfx^ cynryohiolwyr i Gynadledd Barcsley, yr" hwa o gynelir yno a* y 13eg cyfi'sol, er mwyn cael oydweithreifead Qyffredi&ol yn yr hyn a bend erf ynir. i Penderfynwyd hwfyd yn y Cyfarfod Misol rh«^ddywededig f«J i levy o swllt ar gyfer pob caut e^thwyr, a than hyny, 1 gael ei wneud yn mhob glofa ynJNds- baith Rhondda a'r gymydo^aeth, acji'w hanfon i Mr* Th(«a»e Davias, WimJeo^ Castle, Tt»n, erbyn ^fat Slain, ^)ag at dreuliau y goruoh^liiW fel cynrychr- iol/dd i GynadlMd. Barapley, ac hefyd gal wad y cy farfod yn l|fe«jtyjj^dd. < 1. Ar ran pi, f .DOSBARTH. Mai 6ed, 1€79. "'0. t1f'

oys 0 nyny yn ddirgeiwon l r awdurdoJaa. O'r flwyddjm i860 i 1877, cynyddodd y gwaHgofiaid yn Lloegr a Chymru o 86,162 i 66,636. Mae poblogaeth Oytnru a Lloegr yn eynyddtt yn oi 1^ y cant yn; flynyddol, tra y mae gwallgotrwydd wedi oynyddn yn y cyflfmdra o 3 y cant, yn flynyddoll Cymella y Oofrestrydd Cyff- redinol ^y llywodraeth i waend ymohwiliad i'r pwno, er cael allan yr achos. Dywedir hetyd fod gw^ligofrwydd yn cynyddu mewn gwelydd ereill, ond nid mor gyflym.

Y SENEDD. f Y inaeyn sicr bellach, oddiwrthyrhyn a ddywedodd Syr Stafford Northcote y nos- on o'r blaea yn Nhy y CyffreJin, na bydd i'r Llywodraetb anog ei Mawrhydi i dori i fyny y Senedd hyd ddiwedd y flwyddyn nesaf, neu ddeehreu 1881. Y mae y Llywodraeth breseuol yn ofni oyfarfodl a'r wlad, buddianaa yr hon y mae wedi eu hesgeuluso yn gartretol, ac wedi eu dyrysu yn dramorol. Bydd iddynt daflu y dydd i roddi i fyny eu goruchwyliaeth mor belled ag y mae yo bosibl, gan obeithio y daw rhywbeth i'r wyneb cyn neu erbyn hyny a bar i'r wlad anghofio yr holl gam- wri presenol. Y mae yn sicr bellach fod y wlad yn deohreu ymys^wyd yn erbyn trefn y Llywodraetti breaenol o weithredu yn aramorawl. Y mae y Gymdeithas Hedd- wch wedi cyhoeddi cylchlytbyr, yn galw ar y cyhoedd i ddatgan eu syniadau yn ffafriol i derfyniad unioagyrchol y xhyfel yn South Affrica, tra y mae mudiad gwrth- amerodrol, yr hwo sydd wedi ei ffarfio yn Llandain, mewn cyfarfod a gynaliwyd ddydd Unn diweddaf, wedi pasio pender- tyniad yn protestio yn erbyn ymgais Arglwydd Beaconsfi^ld i gytuewii eg- Wyddorion Llywodraethol Prydain.

TANCHWA Y D »I5IAS. Y PEDWERYDD CORFF WEDI EI GAEL. Ychydig wedt deg o'r gloch nos Stdwrn diweddaf, deuwyd o hyd i'r pedwerydd corff yn y lofa hon, sef oorff Charles W. Neadoa. Yr oedd ooesau a breichiau y troan rai llatheni oddiwrth ei gorff. Y mae 59 o gyrtf eto yn y p-vll. Y mae yn oael ei hysoysu fod rhyw anghydfod wedi cyfodi rhwng y swyddogiou, a bod John Chubb wedi rhoddi ei swydd i fyny.

MARCHNADOL. YD.—Y mae marchnadoedd yd y wlad hon wedi dangos yohydig dueddiad i godi yn ystod yr wythaos a aeth heibio, yr hyn fn yn aohlysnr o farweiddio y fasnaeh* Modd byoag, nid oes dim yn nghyflwr J farobnad M ag i awgrymu nnrhyw gyf- newtdiadpwysig. J J v -• C'a » 'V t .< 1 } DA CORNIIG.—Yr oeddy oyflahwadyn rhagorol yft B^irehnadoedddiweddar Llan- dain a Liverpool. Gcliid prynu yr etdionan goreu o 84 y pwys; ai ail radd o 6^3. i 1q}< l^b?g yr un brig oedd y creadtiriaid jfr Henffordd yn; ystod yr Bron yr cp bri^jrr c«dd y creaduriaid hefyd yn Wear Llantrisant. PyTATwe.-r-Cytanswm mawr yn y farch- nad, ac yn eael eu gwerthn bron am yr an bris ag arferoly Regents, o ze6 i dBS lOse ,n y dyneil; Fiakea, o ze7 i t9 y dynell; Rocks, o d&SPlOs. i £4:; pytatws cochion tramor, O «s. 6c. y.-cwd j a'r, kidneys-o f^c.. :J

DAMWAIN PDYCHRYNLLYD AR I' Y REILFfORDD YN SPAIN,. Ar y lOfed cjffisol rhedodd cerbydres oddiat y cledraa Thwng Madrid a Gadiz. Drylliwyd y cfftbfd a gynwysai Hythyr- godan i Cubayn yfHjn; lladdwyd chwech ,o bersonau, i niweidiwyd amryw ereill.

j TRBDSGAR—TANCHWA. Bpreu dydd tlrlQn diweddaf, yn nglofa Whitwbrth, Tredegar, oymeroddtanohwa le, trwy yr Mn y niweidiwyd dyn ieuanc o'r enw Powm- Jones, 18 oed. Yr oedd y tanwr wedi tpd o am *ylcht ac Wedi oael yr all yn hm oad erbyn i'r gweithiwyr "fyned i lawrJyr oedd yohydig nwy wedi ym|asgia, yr hwn a ffrwydrodd ac a loe- godd Jo^es yk t&firr.

= i; W A MASNACH. > U CAfiEDYDD. T mae pdrtlladd Caerdydd wedi ar- ddajtigos bydiodrwydd mawr ya ystod. yr holl WythMiidAiweidaf mewn cysylltiad ag alkor^d#)/ Antonwyd allan 108,511 0 dynellij ir hvn gyfanswm ydyw y mw,yaf a^^Pyd anan mewn un^wythaos flaenorol. '■ nuwrt arohebion sierhau^a%yny i rad^m ar Oliriwyd hefyd gryn lawer o hmx^ 'O^d araf iawn yw mg&nach y patent fael. X

CASNBWYDD. „ Yr oedd yuisnaoh allforawly porthladd hwn yn fvs^r o gryn lawer iWr. wythaos flaenoro),. ef fod y fasnaok ddadfor^wi jn Hal. ■' > aii'j «h ti-

T-: ABEEfAW^J Y mae pob math o fasnaoh yn y porth- ladd hwn *di bod yn fywiog, yn enwedig y glo. Yroedd yr allforion glo yn dros 3 4,000 o dynelli yn twy na'r wythnos flaenorol. Y mae glowyr glofeydd y Glyn, a Cwm Licey, Ul'Q Ebwy, wedi peaderfynu gwrthsefylJ y gostyngiad cyoygiedig o 10 y cant, y rb^i a rifant ryw 450 o bersonau. —

AIL PDAL CARCHARORES. Yr ydyit yn cael fod Ada Chamberlain, y ferch ieuanc a ddiangodd y dydd o'r blaen o garohar Reading, wedi ei hail ddaL Yr oedd -èdi myned ar hyd lwybrau annhramwyol hyd Gleava, yn agoa i .Guringheiith, yn swydd Oxford, a thra yn eistpdd i orphwys, gofynodd i ryw biant am geisio iddi ddyferyn o ddwfr. Yr oedd am dani viog gwryw, ac hyd yn nod wedi tori » g^alit yn fyr. Y plant y gofynodd hi ddwfr gaoddynt oeddynt blant hedd- geidwad, ac wedi eu clywed yn gwneud rhyw sylwadau ar hynodrwydd y dyn a otyriodd ddwfr ganddynt, aeth y tad i'w weled. ? mae yn awr wedi ei hanton yn 01 i garobar Newbury, lIe y Mae amryw gyhnddisdau yn ei herbyn. v j

YMFUDIAETH YMFUDIAETH L CYF \RFOD MAWR CYFFREDINOL. AT WEITHWYR CWMOGWR A'R CYLGHOBDD, Bydd Cyfarfod C^hoeddus Neilldnol yn cael ei gynal gerllaw Capel y Dinam, Nintymoel, am 4 o'r gloch prydnawa dydd Llun, y 19eg cyfisol, pryd yr anerchir y cyfarfod ar Ymtndiaeth a'r Olfmm YM* fudol gan y boaeddigion canlmol:—Mri. W. Abraham (Mabonf, J. Mills, (rarian- wr). a D. Bey ion, Maesteg. Bydd Sehidorf Bres Nantymoel hefyd yn gwasanaethn yn y cyfarfod. W. PALMER, Gorachwyliwr.

ART UNION MR. JOHN DANIEL, TREHERBERT. DYMUtfIR hysbysu md Winning Num- JL7 btts y Second a'r Third Prizes ydynt a Second Prize 173 ganlyn:— Third Prize 518 Aafoned perchenogion o Nunbers ucbod am ea heiddo. | -fife: .1: L 'j

TREORCI—ALFFRE DIAETH. Yr wythnos ddiweddaf, telais ymweliad a chyfrinfi Victoria, o Undeb Annibynol y Gwir Alffcediaid, yaagynulledig yn y Prince of W^os, a mawr y groesaw a gefais gan y frawdoliaeth. Mewa gwirionetd, fechgyn, chwi sydd aalodau tuag Aberdar a Merthyr, M yn byw yma, tetweh ymweliad Wr Fren- yn nhy y.Tywysag noa Sidwrn nesaf. fmaayma le difyr dros ban. ¥ mae yn labvg x»ai,riizw diir blynedd yn ol y sdf- luol i gyfetinon orr newydd i uno A hwy, a tf Do# i gael dyfod i gyflawn tillwl o'r drysorfa fuoTi gyfttlhon orr newydd l unoa hwy, a u i gael dyfod i gyflawn bawl o'r drysorfa jr yrua iai^t-A^mser a'r cyfrixtfaoedd am- xylchy&dl, ^hyny heQ~a ii> Wei, wedi egluro ychydig or cyfliusderau maeyoro%rfiynyn ea rhoidi, a'r dull y maent yn myned ya'ml ion. Ar fy ymweliad A hwy fr wythnos ddi wa-fdaf, 11a wenhawyd fi yn fawr wrth fod brawd u'r tuallan ya euro ac yn dweyd foi ganddo ddeg o gyfeillion yn dewis cael 611 derbyn yn aelodau o'r gyt- rinfa, a'r llywydd yn dweyd gollyngwch hwynt i mewn. LlaWenhewch, meddwn inau. Gyda bod hyn drosodd, dyma ,y.. greadur bach yr plwg arno, ond yn frariA brenin, yn cynyg rhvw nifer na wa faint. N^d oedd dhd swn c/nyg i'w glywel yno (ft dechreu i'r diwedd, ao y maa yr oil i'w der- byn noa S idwrn nesaf. Yn awr, chwi fech- gyn sydd heb ddyogelwch erbyn y storm sydd o'ch blienau, cymerwch y cylle oddiar law y brodyryma, a deuweh i'r gyfrinfa n s Si- dwrn nesaf.—YMWELYDD.

PETHAU OD CWMBACH. Peth od fod menywod y wlad a mwy o ddylanwad na phobl eraiil yn y lie hwn yn bresenol. Path od yw gweled contractor mawjr yn gorfctd myned i weithio i gontiactor arall. Sut y mae yn dyoddef, yr hen fachgen 1 Peth od tad rhai dynion o awdurdod yn rhoi dim ond treiagl i'r morwynion. Both sydd i'w erfyn oddiwrth bobl ereill1 Peth od fod rhai yn cael y fath promotion ar ol gweithio mor dda, sef Irishman's pro- motion. Peth od na fyddai y Llwynog wedi cynyg am ddyfod yn offairiad i'r lie hwn. Path odyw gweled pwnio crefydd i ddyn â. ffon, onjdet SCORPION.

ART UNION LEWYS AFAN. Gallasem gasglu wrtb, iaith Lewys yn ei lith ddiweddaf mai ya araf iawn y mae yr arian yn dyfod i law. Pa ryfedd, 01 yw pawb fel pobl Treforis. Ni glywsom rai yn achwyn yr wythnos ddiweddaf fod ofn eu meistri arnynt. Wel, rhaid yw dweyd y gwir, y mae y maistri wedi cael y chwip yn awr am dyoaor hir; ond gwyt|doch chwi, y mae y crcck bron treulio ulai^-daw ein tro ninau yn y man. Cwyn a givwaf yn gyff- redin yw fod yr amser yn llawer rhy fyr. Ai ni ellid bael dau neu dri mis arall ? Os gwneuthur peth, gidewch i ni wneuthur y peth o dde, a chael cyfrif ar y diwedd beth y mae pob gwaith wedi ei werthu. Os nad oes camatad i ni yn y gweithiau, gidewch i ni fyned o gylch y tai a'r siopiau i'w gwerthu. Yr ydym niyn helpu payb o hon- ynt hwy, a gadewch i ninau ofyn am eu help hwythau am unwaith yn ychwaneg, oblegyd helpu ein hunain y bydd wn ni wrth heipa Lawys Afin. Cofion ato ef a'i deulu, heb ofni neb ond Mar i'r wraig.. LLWYD Y RtRyH.

Dywed gohebydd o Briste fod yr hedd- geidwaid wedi cymeryd dyn i fyny yno ar y cyhuddiad o fod wedi bnoi ymaith gyn- ffon-eath. c: «•' •" t- J faarT "•

MOUNTAIN ASH. Yr wythnos ddiweddaf terfynwyd yr yiw- ryson fythgofiadwy hwnw, sef annealldw*v laeth y meddygon. Fe gofia y darllenwyr, er ya tua phedair blyoedd yn 01 bu farw \{r; Brown, meddyg gwaith Mri. Nixon a'i G pryd y gwnawd cais aaa feddyg yn ei le,'ac yn yr etholnd i dri o ymgeiswyr ddyfo j yn mlaen, sef Mri. Williams, Jonas, a wbe. i'» canlyniad oedd f jd toa saith gyda Mr. W liams am bob un o'r Ueill: ond am fod rhai o'r swyddogion yn ffafriol i Mr. Jones, fa wnawd ymdrech i droi yr etholiad yn ol, jiuk itemiyd fod rhywbeth yn aoghyfiawn yn yv etnoliid. Caniatawyd etholiad newydd a phawb i ddyfod i'r swyddfa i bleidleis.o, 1\ ctnlyniad fa, foj mwy o bleidleisiau -o i-do Williams yn yr ail TWr eyntaf; ond gwrttb wynebwyd hwn eto, a'r canlyniad fu atal gweithio. Yn, penderfynodd y cwmni bd yn rhaid i'r gweith ayr gadw eu mediyg eu hunain, a'i dday tu allan i'r gwaith, ac f Uy y mae wedi bod hyd yr wythnos ddiwe&ia £ Ynddiweddar mae yma f^fnewidiad swydd- ogion wedi bod, a daliodd y gweithwyr ar yr adeg i wneud cais am eu meadyg dewisoi, chaniatawyd iddynt gin y swyddogion new- yddion gael etholiad am feddyg, ac m u an oedd i fod yn y gwaith, a chadw yr arian ye- y swyddfi, a'r canlyniad yn yr etholiad frt fod 1,337 o bleidleiaiau gyda Mr. Willi& a 67 gyda Mr. Jones, ao felly Mr. Will-anas sydd 1 fod yn feddyg i'r gwaith hwn bellach. Befch ddy wed IJOO am hyn? Bu yma ddatz o gyfarfodyddynymdrafodl ft'r mater. Cadeiriwyd gan Wm. yn y eyntaf, a'r diweddaf gan John Davie% sii yr hwn y cafwydar ddeail fod Mr. Sam Davies, Aberaman, wedi toosglwyddo 3Q&o bleidleisiau i Mr. Jones, yr hyn fu ya ac^oa iddynt basio pleidlais o angky ar S. Davies. Buwyd hefyd yn ymdrin a'r cylchlythyraV Rhondda, yr hwn a hysbysai fod qyfurfod i'w gynal ar gomin Pontypridd, Wfgtyried « priodoldeb neu yr anmhriodoldeb i atal gweithio am bedair neu chwech wytkajt, Beth byn £ pasiwyd "Fod y cyfarfod hwn o'r farn fod* y ffordd yn rhy beii i fyned i*t, cyfarfod hwnw, ac y dymunir oael cyfarft d o hoH lowyr cwm Aberdar a Merthyr with ben y Twnel rhwng y ddau gwm." Pasiwyd befy4 "Fod y cyfarfod hwn yn dymuno ar y gwettjj* wyr hyny sydd wadi; derbyn y gostyngtai ideg y cant i fyned at en mMswt .i iddynt ddycliwelyd y cyfryw vn ol ar 4if haddychei" -?

BETHESDA, ABERNAOT. Cynaliwyd eyngherdd yn y capsl nrho4l f aos Lan, Ebrill y 5ed, gan ddeiliaia yr Ysgol Sul a chor y Ile, dsa arvrainild Mr H. rnuxaoo. Y cadeirydd oedd Mr. Wm. \-Vitr kins, oparman, m ant, a chyfUwnudd f swydd yn gaamoladwy iawn. Rhaowyi j gyngherdd yn dtagy wm—y iii«n gyataf ya imrywiaeth, a'r rhan olaf oedn caatawd Samuel," gan H. DaVles, Awd yn mlaen yn y drefn ganlynolL Can gan Miss H. Harries; deuawd gan I!. Thomas a Miss Phelps; cAn gan Mr. W, Thomis (Gwilym Wenallt) i deuawd gin Gwilym Wenallt a Miss Jenkins; c&u gan Miss J enkins, a deuawd gan Mr. W. Thomas a Miss Harries. Canodd y personau uchod yn ardderchog. Yn nesaf deuwyd yn mlaen at y perfformfbd o Samuel." Cymerwyd yr adroddiadau gan y personau caalynol :— Ann Batler. Ann Dev<mald, M. Evaas, Gf, A. Richards, M. Williams, John Aubrey, John Thomas, Ebanezar Thomas, D. D inn, Dan Howells, James Bareley, Thos. Bavler. N. |Williams, a Thos. Lloyd. Cyfeiliwyd ar yr h irnoniums gan Miss Phelps a A N. James, R.A.M. Teilwng yw dweyd y dyltf Mr. James gael ein cefnogaeth gwresocaf am ei barodrwydd i wnaud unrhyw beth a all i gefnogi corau a chantorion ieuainc yn y lift, Cafwyd p3rfformiad ardderchog, ac y fnae H. Thomas yn deilwng o glod mawr am «| lafnr i ddysgu y cdr mor dda. Aeth pawli adref wedi eu 11 wyr foddloni, ac yn dymtuu* cael perfformiad o'r fath eto yn fuan. D. WMS.

OYNFELYN. Ciwsom y pleser o wranio ar y bardd uchod yn traddodi ei ddarlith gampus ar Ffordd i Anrhydedd," yn Nghapel Rhonida, nos Fercher diweddaf i gynuOiad parchna. STn wir cawsom bob peth ag a alleaid ysgwyl ar descyn o'r fath. Y mae y cy|- ansoddiad yn dda iawn, ac yn wir niagallmt Jai na chanmol ei thraddodiad hefyd. Tr^ul- iasom cystal awr ag a haner a wnaethoaot erioed, ac ni welaisrgynulliad yn gwrando y* well erioed. Gwelsom a chawsom y fraint o glywea y bydenwog Mr. Lloyd, M«thyr, (gynt) yn } capel. Dywedodd Mr. Lloyd ei fod wedi «| foddloni yn fawr. a chanmolai y ddarlith TO gyffredinol. C *deinwyd gan y Parch G. W, Williams, gweinidog y lie. Ymadawodd^ pawb wedi eu Uwyr foddloni. Terfynaf gyda dymuno Jjlwyddiant i'r bardd gyrhaedd cantau —urddaft A'i eirddion orielau; A rhwydd gyfansodd rhau, Fyth eirddaidd o'r fath orau. Qom>

PRIODWYD. Mai lOfed, yn Swyddfa'r Cofrestrydd, MerUkjr Tydfil, Mr. Edward Rees, glowr, a Miss RachadL Evani-y ddau o Gwmaman, Aberd&r.

YSTRAD RHONDDA. Fel y gwelir ar hysbysleni sydd ar hyd yr heolydd, hysbysir y bydd cyngherdd f awr- eddog yn cael ei chynal yn Nebo, capel y Bedyddwyr yn y lie uchod, nos hu, Mat y 15fed, pryd y bydd y cantorion mwyaf pobl- ogaidd y cwm yn cymeryd rhan ynddu sef Caradog, Mri. D. Davies, Treherbert; Tkos. Felix, Henry Felix, Evan Thomas, Tre voi; David Evans, Eoa Hafod, Gwilyrn Ultyd, Telorydd D'r, Telor CynOD. Ystrad; Miss M. A. Davies Miss M. J. Jenkins, Treorci, ac amryw ereill nad ydym yn cofio euhenwau. Mae y rhigolygon presenol yn earych yn llewyrchua iiwo. Y mae canoedd o gardiau Wedi eu gwerthu. Y mae enwau y rhai uchod yn hawlio cyaulliad da, ac hyderwn y bydd y capel yn orlawn. Bydd yr hen wr mrchus, E. Davies, Ysw.. Primrose Hill, yn ilanw y gaiair lywyddol, yr hyn sydd yn sicthia y bydd i bawb giel cly wedyr oil, gin ei fJd yn un rhag irol y ffordd yna, fel mewn pob peth arall. Yr arweinydd fydd Alaw Cynon, arweinydd c6r y oapel, ar cerddor g'llu >g. We!, os am dreulio noswaith hapns a dedwydd, dauwch i'r gyngherdd hon, acyr ydym yn sicr na fydd i neb gael eu siomi. Cofiwch am nos I iU, diwrnod y mae'r siop- wyr yn cauad am un. Cofied y gwyr gwyn- ion ddyfod hefyd, gan ei fod yn gyfarfod i bawb, ac yr ydym yn sicr y caiff pob un werth ei docyn.—AP PEIRIANWK.

I LLWYNBRWYDRAU. Nos Sabboth ddi weidaf cyaaliwyd cyfar- fod gan Yagol Sabbothol EbanezM, er adrodd y 9fed benod o Hyfforddwt Charles. Holwyd yr Ysgol ya ardderchog gin y Parch T. H. Jones, ac atabwyd yn di* iawn g in amryw barsonan. Rboddodd yr holwr amryw gynghorion pwysig i'r Yagôl, ac i'r gynuU- eidfa ya nghylch amryw bethau. Treqliwyd cyfarod hapas dros ben. GOH.

Dywed y Record fod Arglwydd Bay wedi ei ddetbjn i'r eglwya Rafeinig dyd*. Linn y Pa6c. 't? -i: 't