Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
23 erthygl ar y dudalen hon
tHYN A'R LLALL YR WYTHNOS.
tHYN A'R LLALL YR WYTHNOS. Yn Melin Castell^orfj], St. Clears, oyflawnodd EFz tb;th Brown, 30 oed, hunanladdiad trwy yin/rogi wrfch y press caws, dctyd i Liu yr w/thaos diweddaf. Y mae wedi bjd mewn sefyilfa o iselder ysbryd am gryn amser. Yn Nottingham dydd Ian diweddaf, cafodd menyw o'r enw M'Lonu gweryl a'i gwr, a gadawodd y ty mewn tymer ddigllawn. Yn ddiweddaraoh yn y dydd cafwyd ei chorff hi a'i phlsntyn yn y gam- las yn hollol farw. Yr oedd yn mhell hefyd mewn beiobiogrwydd. Yr ydym yn, cael fod Mr. W. H. Vanderbilt, pextbynol i Reilffyrdd New York Central a Horfson, wedi pryntt 20,000 oidyneHi 6 ueiliau dur yn Lloegr. Pris y cyfryw ydýtl LIO, 18s. y dynell JIl New York. Y mae Arglwydd Jersey, yf hwn sydd yn cymeryd oymaint o ddyddordeb yn dedwyddwoh pobl Briton Ferry, yn bwr- iadu gosol i fyay conee tavern yn y llø hwn. Y mae yr adeilai yn awr yn cael ei barotoi. Yn llys heddgeidwaid Casaewydd, ddydd Linn diweddaf, cyhnddid tri dyn o yabsiho mssnachwr mewn da o JE210. Yr pedd y masnaohwr wedi bod. yn y&d, a phan yr Mth efe i lawr Lowis-street, tarawyd ef i'r llawr ac a ysbeiliwyd. Y mae Rhyddfrydwyr Sir Gaerfyrddin wedi penderfyna. mewn oyfarfod a gynal- c iagant yn nhre £ Gaerfyrddin ddydd LIun- diweddaf i recteg tin ymgeisyad yn yr etholiad nesaf ar ran y blaid Ryddfrydig, dros y Sir, a'r ymgeisydd hwnw fydd Mr. W. B. H. Powell, Maesgwyn. Cymerodd ffrwydriad dyehrynllyd o nwy le yn eglwys St. Mary, Aberhonddn, piydnawn dydd Gwener diweddat, trwy JT hwn y gwnawd niweidian mawrion i'r adoilad. Y BMe yn debyg fod pibaa nwy: newyddion yn cad en gosod i fewn, a rhai o'r cyfryw yn gollwng. Torwyd yr holl ffenestri, a dywedir fod y mweidian a wnawd i'r eglwys ya cyrhaedJ amryw ganoedd < IMCBM. "A ydyw Dr. Pritohard i mewn ?" gofynai Gwyddel i forwyn. "Nac ydyw," oeddyr ateb, "a wnewoh chwi adael eich enw yma?" Ooht" llefai y Gwyddel,« a yiyon yn meddwl y gallaf fynedadrefheb nn enw 2" Meroh ieaanc yn ddiweddar a enillodd ddryll mewn flair. Pan gyflwynwyd ef iddi, gofynai, "Onid ydynt yn rhoddi mUwr gJaag ef hefyd f" « Both raid i ddyn wneud er myned i'r nefoedd ?" gofynai yr ysgolfeistres. cc Marw, 'rwy'n meddwl," meddai geneth fach yn y dosbarth.
x CWMTWBCH/^ ^ 1:
x CWMTWBCH/^ 1: Cynaliwyd oyngerdd yn Bethel, capel yr Annibynwyr yn y lie uchod nos Ian diweddaf, er budd afweinldd y côr. sef Mr. John Dyfrig Owen, pryd y oymerwyd rhan gan amryw o'r cantcrion cylchynol. Y prif arwyr oeddynt Llinos Gwalia, Llinos o'r Graig, a'r Swansea Orpheus Glee Society, (parti bnddngol Caerdydd), a'r byd enwog Caradog. Oyfeillydd* Mr. P. Thomas, Ystalyfera; arweinydd, y Parch. P. Walters. Trodd y cyfan allan yn ffafriol, gydir eithriad o un o'r partion fn yn cann. Oynghorem hwy i tod yn mcrach yn ei datganiad oyn antnrio i gy- ngerdd o'r fath etc. Credwn y caitf y cyfaiil talentog ac ymdrcfchgar hwn gryn dipyno<elweddiwrtho. i — — c r >
NEWYDDION DIWEDDARAF.
NEWYDDION DIWEDDARAF. Y RUYFBL APFGHAKAIDD. Y mae y Khaniaid ar yr ochraralli afon Jellalabad yn, hollol elynol. Y mae cryn oinan yn nghylch tros- fflwvddiad angenrheidian trwy y Kbyber, Sr hwn^dd yn hollol gloedig. Y mae jn agoa i chwe' chmt o wageni, gydag yohitiin, camelod, &c., yn tros- glwyddo angenrheidian. Y mae y cholera wedi tori allan yn mhlith y catrodan yn CabnL Y mae yn cael ei dybied mai mab Ya- koob—pnm' mlwydd oed—a gydnabyddir fel etifedd y goron, ac y bydd i'r Prydein- iaid gymeryd gofal o helyntion y wlad yn y cyfainser.
-;<...I "aELF A MASNACH.
< aELF A MASNACH. OASNBWYDD. .S' ] Y mae cynydd da wedi oymeryd lie yn masnach Y* PoTthiedd hon, atallforionglo wedioynyddn yn fawr. Credir ynddi- ysgog fod adfywiad masnachol wedi de- ohrea« ac y ceir gwelliant mawr yn mas- nach y porthladd y gauaf dyfodol
CAERDYDD.
CAERDYDD. Ni fa masaach y porthladd i fyoy a'r dysgwyliadau yn ystad yr wythnos dli- weddaf, a hyny yn banaf o eisiea llongau. Fe aUforiwyd yn ystod yr wythaos lai o J 27,606 o dyaelli o lo. a 1M o patent fuel 0 3,250 o dyaelii. Yr oedl cynyld yn dadfbnon.
,ABERTAWE.
ABERTAWE. Ba masnach y porthladd hwn yn d-a bywiog yn ,mhob rhan yn ystod yr wjth-r nos ddiweddaf, a chynydd yn yr allforion glo o 3,034 o dynelif ar yr wythnos flaea- orol i byny. Y mae y fasaach alolU hefyd yn para yn dda, a chodiad o 9s. i 10a. y blwch wedi c/meryd lie yn ddi- weddar,
Y RWSIAID YN MERV.
Y RWSIAID YN MERV. Achoswyd cryn gynhwrf yn y wlad hon T dyddian diweddaf gaa y newydd fod y Rwsiaid wedi cymeryd Merv, prif ddinas Turkestan, ac nn o brif safleoedd yn Nghanolbarth Asia, Jredid y newydd gan rai, tra yr oedd ereiU yn ei anghredn. Nid oes dim hyd yn hyn wadi dyfoi rr amIwg mewn cysylltiad a'r ymgyroh a anfbnwyd yn erbyn y Tekke Tarcoman- iaid. Gall, gan hyny, fod oymeriad Merv yn wir, gan mai hyny yn fwyaf tebygol oedd prif amcan swyddogion y Czir. Pwysigrwydd y fath symndiad i'r wlad hon ydyw, fod Syr Henry Rawlinson, ac ereill o gyfarwyddwyr y Llywodraeth bresonol wedi dweyd, os bydd i'r Rwsiaid gymeryd Merv, y rhaid i ni gymeryd meddiant parhaol o Herol. Yn hytrach, gan hyny nag aros yn Cabut, gall ein LIywodraeth Doriaidd gael ea hunain yn rhwym o wthio en hanain i fyny i'r Oxas.
I CODIAD OYFLOGAU GWEITH.WYR…
CODIAD OYFLOGAU GWEITH- WYR HAIARN. Cynaliwyd cyfarfod llnosog o feistri haiarn yn Middlesborough ddydd Linn diweddaf, er cymeryd dan ystyri^eth gaia gweithwyr y ffwmeisi blast am godiad o 15 y cact yn: en cyflogan. Penderfynwyd fod oynllun o sliding scale i'w fabwjsiadn er rheoleiddio cyflogau y gweithwyr/a phasiwyd penderfyniad fod haiarn. feistri Cleveland yn barod i roddi codiad o 5 y cant, ao mor gynted ag y oyrhaedda y No. 3 Cleveland Pig-iron i 42s. 6c. y dynell, y bydd i'r gyflog gael ei chodi y cant ar y pris presenol, a 2t y pact ar bob haner coron y dynell o godiad yn mhris y cyfryw.
[No title]
Y dydd o'r blaen, yn Treharris, Myn- went y Orynwyr, syrthiodd dyn o'r enw Francis Hughes i ddwfr berv, edig, a bu farw yn fuan wedi hyny o'r niwaid a dder- byniodd. 0 Wolverhampton vr ydym yn cael fod codiad wedi cymeryd lie yn m ithau o hai- arn na chyrhaeddwyd hyd yn hyn. Y mae masnachwyr y wlad yn gwnead archebion mawrion am eiddo, a hyny am fisoedd yn mlaen.
MAUW(JOFFA V: CEM3DOR GAtiLUOG…
MAUW(JOFFA V: CEM3DOR GAtiLUOG MR. JOIN GEOHGE (LLEW TAWE), TREFORIS; John George wedi marw! o. t newydd sydyn, prndd, ag sydd yn rosod tsrfyn ar ein boJl obeithidn. "Cyfrifij^ef yn nn o'r- baritones goren yn Ngwlad y GSri/ Bwr- iadwyd iddo fod yn ua tficWni sjdl yn bwriadn cynrychioli y gene^l Gr/mreig yn America, y G^anwyn nee ■if; oad cyn y bydd i'n darUenwyr gael y irinellan hyb, b/dd Llew Tawe yn ei fedd yn myhweni Llangyfelach. Trenliodd y 18 inlynedd cynt%f o'i oes yn Nhreforis, yna symudodd y teala i Landwr, a daeth ein cyfaiil a'i deulu yntau yn ol i Dreforis wedi hyny, rhyw ddwy neddair blynedd yn ol. DeaB- wn fod et anwyl fam yn awr yn Amerioa gyda rhai o'r tepin sydd yno yn byw. Hyoododd ei ruin féf cân wr yn ienanc, yn gymaint felly, fel mai efeå-ddewiswyd can W. Griffiths, Yaw., (Ivander), i gann bass solos yn mherffbrmiad y Draethgan gyntaf yn Music Hall, Abertawe, sef Ytitorm Tiberias." Dechreu yr haf di- weddaf yr oedd yn Nbonypaody yn caon noawdau o "St. Paal" (Vlendelssohn), dan arweiniad Alaw Baallt. Y mae y ddan heddyw wedi darfod a ohanu mwy ar y ddaear hon. Y Nadolig diweddaf bn yn Aberdar yn cymeryd y brif rhan yn "Blodwen" ein Dr. Parry, a "Joseph" (McFarpwj), dan arwainiad Mr. Rees Erans, a thystiai Mr. Evans wrth g} faill i m:, itiiynt gael gwell treat gan ein di- weddar Llew Tawe, na chan projfession- als ag a arferent gael i'w gwyliau blyn- yddol. Ond ni chtywir mo hono mwy, machladodd ei haul air gaoolddydd ei fywyd. Ttbiwn ei fod rhywle oddeut11 43 mlwydd oed. Yn à wr eeir gweled parch ein canedl i'w gwroniadd, y rhai a aberthant i gadw i'r bn ei enwogrwydd. Gwyddom foi ar ol ein cyfaiil weddw a saith nea wyth o blant. A fjdili yn ormod i mi ofyn i'r c/feillion canlynol gymeryd aohos y rhai hyn i sylw, Sif D. Bowen, Ysw., T. E. Taomas, fferyllydd, Treforis Rhys Jones, Glandwr; David Francis a J^ha.^yatkinlf, Xfeforis; D. Powell, L^ttdbwT j Jos Davies, Eei OJW Silas Evans ac Eos Morlais, Abertawe Caradog, a Wm. Samuel. Glandwr ? OJ llwyddir i gael y personau hyn yn nghyd, nid oes unrhyw amheuaeth yn ein medd- wl na wneir swm sylweddol i'r tenia ao nid yn unig dweyd "ewohn a wnaf, ond os bernwoh y gallaf wneud rhywbeth, yr wyf yn barod i'r de'woh," a ohydweith- redaf a chwi hyd eithaf fy ngalla. MNid ydym wedi ein geni er mwyn ein hanain yn nnig, ond y mae gan 4bob dyn ryw hawl ynom, ao awdurdod arnom. Nis gallai yr nn dyn fyw yn ddedwydd yn y byd yma pe y rhoddid ef mewn sefyilfa ag na allai yn ei le yn rh/wfodd foi yn ddefoyddiol i ereill," medd Dr. Calamy. Gan hyny, foneddigion, goddefwoh i mi eich taer gymhell i weithgarwch ar ran y teala lluos^g fel gweddw ac amdditaid ein diweddar John George. Gwn y bydd alcanwyr dyffryn Tdw a yn barod, oblegyd alcanwr oeid yntau. Yn ei fywyd gweithiai fel pickler yn ngwaith Glandwr. Yr eiddoch yn bur, iit&Wf?- Levys Afan"
. TANCHWA YN NGLOFA ABER RHONDDA.
TANCHWA YN NGLOFA ABER RHONDDA. Dydd Liun diweddaf, cymsrodd tan- chwa le yn y lofa nchod, trwy yr hnn y derbyniodd dan ddyn niweidiau bychain, ac a ddiaogasant rhig cael en mygu trwy syrthio ar en gwyneban. Rhodd wyd b )d- olaeth i'r nwy trwy gwymp trwm, trwy yr hwn yr ataliwyd yr awyriad.
GORLIFJ^ADAU 'DINFSTRIOL YN…
GORLIFJ^ADAU 'DINFSTRIOL YN YSB^EN—COLLIAD 200 0 FYWYDAU. Y mae y newyddion am y gorl fiadau yn Eulvas, Almena, Malaga, ac Alicante vn dangos fod y gilanasdra yno yn fawr. Yn nosbarthiadau Malaga ac Alicante y mae 2,000 o anedd-dai wedi en dinystno, a chymaint a 530 o b -rsonan wedi colli eu bywydaa.
-L.::IJ.fJ.. DAMmiN MEWN GLOFA…
-L. IJ J.. DAMmiN MEWN GLOFA GER SHEFFIELD. Y mae damwain alirns wedi cymeryd He yn nglofa Nunnery, ger S~e$i Id. Tra yr nedd nifer o lowyr yn gosod pyst i gadw i fyny y top, cymerodd owymp anferth Je, pryd y Uaddwyd dan. ddyn yn y maí, a hyny trwy i on o'r pjst roddi- ffordd.
,11 .JOSEPH A'I FRODYR.
11 JOSEPH A'I FRODYR. Dydd Ian yr wj tanos nesaf, bydd parti o HirwauD yn myned dros y darn prydferth hwn—Joseph a'i Frodyr, o parti o Hir^ann ysx myned dros y darn ■prydferth hwn—Joseph a'i Frodyr, o eiddo J. Br.; Y mae y cyfeilUoja hyn TO gampwyr sr y darn,' ao arddarg >saat arddull a dullweld dwyreiniol yn eu gwisgoedd.
DAMWAIN ANGEUOL YN NHREt HERBERT.
DAMWAIN ANGEUOL YN NHRE- t HERBERT. Nos Wener diweidaf, yn nglofa y Bate M^rthvr,-cyfarfyddoda dyn o'r eiw Heury Walters a'l ddiwell mavyn dall hynod o anhapns. Yr oadl yn gweithio ar esgynlawr yri y shaft, oddiar yrhwn y syrthiodd. ^S/rthiodd i ddeshreu ar ddarn o bren oeid we li ei sicrhaa yn yr ochr, a btiag ii wedi gilla aohnb ei hun trwy hyny oni buasai i breQ arall syrthio %tn^ a'i daraw i waelod y pwll. Pan y 3ejBfbyd o hyd iddo yr oedd yn hollol farw-
' Y RH fFEL YN AFFGHAN.
Y RH fFEL YN AFFGHAN. Y mae y newydd wedi cyrhaedd fod Yakoob wedi rhoddi ei frenhiniaeth Aff- ghanaidd i fyny. Efe oedd un o feibion ieuangaf Shere Ali, a bernid gan lawer ei fod yn feddianol ar wroldeb a gwladlyw- iaeth ei dadca, Dost Mohammed. Me wn oanlyniad i'r weithred hon o eiddo Yakoob Khan, y mae y gorchwyl o lywyddu ac o gadw trefn yn Affghanistan wedi syrthio ar Syr F. Roberts. Y mae yn amlwg erbyn hyn fod ymyriad Llyw- odraeth y wlad hon yn Aifghan wedi ei darostwng i'r annrhefn mwyaf. ao y mae yn ofnus beUach. y byddwn yn^orfod tala yn- ddradamyr ymyriad—mewn trethi a bywydan—am flynyddoedd lawer. Yr ydym yn cael fod yn mwriad y Llywodr- aeth Brydeini(g i adeiladu reilffordd i Can- dabar. Yn wir, y maey defnyddiau tnag at hyny wedi ea prynn, a barna rhai fod a fyno hyn a rhoddiiad i fyny y frenhin- iaeth gan Yakoob Khan. BryshyabyBiad o Simla, dyddiedig yr 20 fed cytfisol, a ddy wed foi y 11 wythan annibynol rhwng Ali Khel aShutargarden Puss, yn parhau i ymgynull yn nghyd, ac yn gwnend arddangosiadan rhyfelgar. Fjd adgffnerthion yn cael ea hanfon i Cabal ac i ddyffryn Kuram. F id y Cadfridog 9 Gough weii cymaryd meddtanto Kbaohi. Fod y cholera wedi gwneai ei ymidaugos. iad yn mhlith rhai o'r oatrodau, acyohyd- filwyr wedi meirw, a bod amryw fod- toddi o eira ^yedi syrthio yn y Kinda &oosh.' 0 Swyddfa India yr ydym yn cael a ganlyn:—Darin i'r Cadfridog Robsrts ar ei fyneliad i Cabal, roddi allan hysbys- iad, o'r hwn y mae y oanlynol yn dalfyr- iad :—Yn gymaint a body trigolion wedi gwrthwynebn ein symudiad yn mlaen wedi y rhybndd, y maeat wedi d/fod yn wrthryfelwyr, ac wedi ychwanega euog. rwydd at y weithred ysgeler o ladd y Cynrychiolydd Prydeinig a'i gwmni. Er y gallai y Llywodraeth Brydeinig gyf- iawnhau llwyr ddinystriad Cabal, eto mewn trugaredd achabir y ddinas ond y mae oospedigaeth a gofir am dani yn angenrheidiol; felly bydd i'r rhanau hyny o'r ddinas a yrayrant a meddianiad milwrol rheolaidd o Bala H ssai, ea gosod yn gydwastad a'r llawr ar anwaith, a gosodir gyda hyny ddirwy drooi ar y trigolion. Gosodir Cabal a'r gymydog- aeth—i'r pellder o ddeg milldir o gwrnpas -a dan gyfraith milwrol. Bydd i lyw- ydd milwrol gael ei apwyntio, arhybuddir y trigolion i ymastwng. Nid yw y gosp hon ar yr holl ddinas yn ^meryd i mewn bersonan. Bydd i ymchwiliad manwl gael ei wnend i'r gwrthr, fel a godwyd, a chosp brioiol ei gweinyddn ar y troseddwyr. Y mae cario arfau yn cael ei wahardd yn y ddinas ac o fewn pum, milldir iddi; a phwy bynag a geir ag arfan yn ei feddiant wedi y rhybudd hwn, a t) dd yn adored i (ar" olbetb. Pob peth pbTthynol i'r di weddar Gynryoh- ioljdd Prydeinig i gael en rhoddi i fyny, ao Lefyd bob mafi o arfau a dar- pariadau rhyfel, a rhoddir gwobrwyon am bob rifle a ddygir i mewn. Gwobrwyir hefyd y neb a roddo i fyny nen a rydd hysbysiad pendbnt am berson nea berson- aa a gymerassnt ran ceilldnol yn 3r ym- osodiad di weddar ar y Gynrychiolaeth Brydeinig. Gwobrwyir hefyd am rodd iad i fyny y neb a ymladdodd yn erbyn y-Prydeinwyr vredi y 3/dd o Fedi, a gwobrwyon roWj am swyddogion milwrol j gwrthryteigar. u ¡: j'l/.
IJ;I :GWAITH HAIARN CYFARTHFA.
J; GWAITH HAIARN CYFARTHFA. Y mae yn rhaii i'r rhai mwyaf ang- I, hrediuiol btllach gredn fod gwaith haiaro Cyfarthfa yo cael ei ail gychwyn. Nps Ian yr wythnos diweddat, rhoddwyd pedair o IFvrjusi ar waith, a mawry llawenydd (edd yn y Rym" dogaeth wrth weted, y mwg yn deeh eu es^n am y waith gyDt^ler js blynyddau. Y maeyn debfg-y-gw«eirj,hyw fiith o arddangosiad cyhqeddus yn Merthyr a'r gymydogaeth; ar au gycbwyniad y gwaith yr wythnos ar ol y nesaf. Y mae amry w weithwyr wedi en cymeryd i mewn, a pharotoadau [ yn cael en gwnend. ev
ETHOLIAD CYNGHOR TREFOL ABERTAWE.
ETHOLIAD CYNGHOR TREFOL ABERTAWE. Gan mai eich TARIAN chwi yw y cyfrwng mwyaf pobloga-idd yn mhlith gweithwyr Cwmtawa a'r wiai o am^yich, yr wyf ya crafa am yehydig o'cbL,iif -id i dlwyo i sylw fy nghyd weithwyr y pwnc nchid. Y mie ynhysbys idiynt bellach tod R. Haghes, Ysw., Yoystawe, yn dirfod a'a cynrychioh ar ban ytymJr hwo, a boi ya mwria-i Wm. Williams, Ysw., Fforast H tll, i g vriyg am y sedd wag. Deallwn i M r. WilliAOIS gael addewid o gefa igaeth Mr. T. Freeman, Bryn- hyfryd; ond erbyn hyn, y one y boaddiwr hwn yn chweuychu yr anrhyded 1 ei ban. Danfonodd genadau wedi'r n03 i alw Mr. Williams o'i wely, i ofyn idd) ei ryddiiau o'i addewid. Cyduabyddwn Mr. Williams fel dyn cyail droa yr enillioa a ryd 1 Fw weith- wyr, eto y mae ya hynod of'!lulJ am waith cyson iddynt, ac nid yw ya cadw siop gan orfodi nab i brynu ya noao. Dichon y gill- em, ond ehwilio ychydig, gtel profi >n di- droi-yn-ol o siop y Bryn ya cael ei gorfodi ar weithwyr. Nid Free-map yw y sawl a fyddo yn gorf jdi, nac yn cael ei orfodi, aid ? Mae yn amheas genym hyny yn wir. G m hyny, weithwyr, deallwcn pwy yw y dyn, a'r hyn y mae yn ei gyfliwn". Gridewch i ni, ynte, bleidio Mt. Williams. Bydd gobaith i ni gael gweU prisiau ar oi hyn. Wyr Tre- foris, byddwn diewi dros ein dya. GWEITIWHB.
RYMNL
RYMNL Mae y Rymniaid yn m >ynhau gwledd- oedd arnchel ar y xnies cerddorol y dyddiai hyn. Y gyntaf a giwn nodi ydyw y did- ) faniad ardderchog a ga^son o Gantawd Uthar (Bradbury) yn ughipel Brynhyfryd, nos Im diweddaf. Am ha jar awr well saith o'r gloch ys oedd y elpel aitwr hwnw yn ll iwd yn barod i'r wladd. Cymarwyd y gadalv gan Mr. D. Jarett, g jrachwyKwr y gWidtn haiarn. Arweiaydl, Mr. T. Pci<fe, A.C.; y Frenhiaes, Miss Mirgary Lewis; Zeresh gwraig Haraer, Miss Lizzie Williams; Mordacai, Bos My nwy; Hainan, Mr. John Morgan; y Brenin, Mr. D. B. Evaua; Negea- ydcL Mr. D. Thomas. Y dadganwyr, C6r Bathlehem, Pjntlottvn. Chwarauwyr, Mri. John Jones a John Richard. Gwnaeth p )b un ei ran nwahlaw unrhyw gantnoliaeta a allwn nl roddi iddo. Gailwn ddweyd hyn, na welsotn gynulleidfa ya cael ea boddlam ya well erioed mewn unrhyw berffjrmiad m'f gyanUeidfa fawr oeid yn Brynhyfryi y nogpa houo gau-yi artistes ■ Yr wyikum'byn. f iold y Methodistiaii ea cymaufa gann cya- nlleiclfaol, dan arweiniad Mr. D. Jenkins, a throdd allan yn nwah na dysgwyliadan y thin f wyaf, *gin nad oedd y dosbarth wedi llafurio er ffyddlondeb agydylasai y trohwn; ond trwy fear ao yni Mr^Teokiris, a llawer o'r eneiuiad dwyfol yr oedi yn wledd ar- uehel. Yr oedd anthem newydd yr arwain- ydd, "Iasu fy Mhrynwr," ya llwyddo bob tro i g)di y llawn hvyliaa, Llywyddwyd ) n dioniolgany Parch. Aaron Davies, achaf- wyd anerchiadiu pwrpisol gin y I'archn. John Watkins, Gorwydd; D. Sylin Evans, (A.); MrL E. Davies, ac K Jones. GOHEBYDD.
PETHAU CHWITHIG CYMYDOGAETH…
PETHAU CHWITHIG CYMYDOGAETH TKBDEGIAR, Peth chwithig fod yr hwn sydd a'i enw parchus ar gefn y drws yn y -1 Victoria," heb dalu eto am y Bottled Bass. Bydded hysbys iddo, fod rhaid dileu y sialc cyn defnyddio y cork screw yn y uVic" mwy. Dywedir fod y "s6t fawr" mewn capel neillduol yn yr ardal, yn hynod am amrywiaeth, o herwydd fod rhai ynddi yn talu ugain swllt yn y buut, rbai yn talu saith a chwech, a rhai yn talu dim mae hyn yn chwithig hefyd. Peth chwithig oedd clywed Twmi Goch yn ceisio cyfiawahau ymddygiadau diegwyddor y "Talcen Slip." Ychydig amser yn ol, anhawdd fuasai credu y buasai'r dywediad yna, "Cwrddaist 4 lleidr, a chytunaist ag ef," yn brioaol i Twmi, ond fel hyn y mae heddyw. Peth chwithig fod diacon yn gorfod myned gyda'r gweinidog oddicartref er eu gynorthwyo i fod yn un owns ar bymtheg i'r pwys; diacon caredig yw hwn. Y mae Leo wedi bod yn Morganwg yn dysgwyl am dalcen newydd, a neithiwr cwrddais ag un o lodgers fy modryb Mag, ac ar ol i mi ddweyd am ei neges, atebodd yntau, Da iawn, gobeithiaf er mwyn fy nghyfl wr ysbrydol, na fydd ei lafur yn ofer y tro hwn ta beth." Dyma beth chwithig eto. DEWI.
Family Notices
MARWOLAETH. Hydref 13eg. yn 40 mlwydd oed, Mrs. Mary Williams, auwyl briod Mr. David Williams, Butchers Arms, Glynneld. Cafodd yr ymadaw- ed ggystadd trwm iiwn, oni dyoddefodd y cw^l ya am/ueilgar, gan dystio bob atnsei mai ewyllys yr Arglwydl ydoedd. Bu yn aelod ff. ddlawn am lawer o fl ynyddau gyda'r Aambynwyr, a rhoddodd dystiolaeth gref yn ei dyd uau olaf ei b >d yn marw a'i ph wys ar ei h mwylyd. Gadawodd brlod galirus a a jthri o blant bychain i siaVa eu colled ar ei •nol. Yr A glwydd fyttto 'yn uerth ac yn nodded i'r tiulU t'-all-jdcW. GENEOl&AfitHAn. Hydref 7fed, pvLod Mr. Hjrbart Davies, t'iliwr, Sanny Bank Place, Abe'dar, ar ferch, 3 gelwir ei h-riwon Riohf-J. H dret 26tirt, priod John Grjfficbs, Green Fach, High Street Aberdar, arferch, yr hon a el wir yn Liazie,
Advertising
D ;-dd G*erjer diweddaf teuwJd 0 hyd i beugKigm^nyw yn y Thames. Y mae y p#nc yn awr yu c-4el gwnead ymchwiliad iddo. ) MAE Robert Jones a'i Feibion Am hyihysu fod g taddynt STOC NEWYDD O DDILLAD RHAGOROL i ateb y tyoihor, am brisoedd na fuout mor iset o'r blaen. Dys^ gyfte y dylid cymeryd gafael ami. HOMB-MIK-DE CLOTHING STORES, Heol y Farchnad, Aberdar. CWMPARK ART UNIuN. WINNING NUMBERS. I. 734 3. 929 5. 371 7..JQ&8 2. 822 4. 39 6. 642 8. TUEORKY ART UNION. THE Drawing of Prizes of the abov^ in aid of Mr. E. Thomis, took place oi^ Siturday, O-t. Ilea, 1879, at the Stag Hotak Treorky, when the f blowing successful Skula- bars were drawn :— 4th Piizj .1,770 6th Prize 3rd „ .1,394 7ttt „ .1,18% 56h „ 525 8th „ .1|«^ 1st „ 378 2 id „ 600 56h „ 525 8th „ .1|«^ 1st „ 378 2.d „ 600 D. SKYM (DEwl ARAITL), Sea. PWLL Y GRAIG, GAULYS. -i At aelodau Cymdeithas Gynorthwyol y as a gynelir yn y Bridgend Inn, Aberdar. HYN sydd i'ch hysbyau y cynaiir Qytafr fod Cyfffediujl o'r aoll aeiodtu nawn dydd Linn neaat, Rydrof 27iia, aa&$ o'r gloch yn y prydnawa, er ymdrin & matv« ion parchynji l > gymdauhaa. laer ddymnoif arnach fod yn breaeooL D. MORGAN, YSG. f JlfiSUS COLLEGE, OXFORD. A PUBLIC MEETING WIUL BE HELD AT THE Temperance Hall, Merthyr TJW. On Thursday Evening, 23rd Uctober ingot4 TO consider tae propjaed asneme tot ltb* imdruviaeut ot ttta above Ui^legei with a view tj preserva as tar as posume i^| endowments for the higher education ol t&t youths of Wales. ■■■■ The chair will be taken at 7 o'dook by JI., HUSSBY VIVIAN, Esq., M.P. Savdral influeuciai geati juaan from vartQQi parts ofaS Jatn Wales are expected to attend and to addrers tae meeting in English aM- Welsh. A Cjnference of the friends of the move- ment will bj held at the Aate-Roona uf tin above Hall an the same Tnuraday AtViraoo^ ¡.et 3 o'clock. Merthyr Tydfil»-OJt. lflth, 1879. PUBLIC NOTICE I! LLANGYFELACH FAIR. To Farmers, Cattle & Pig Dealers, Fianaet Merchants, and others. ril 3E Llangyfelach First of November FaiTj will be Ueid in tutare on tha first Tues- day and Wednesday of the same month every year, instead ot as at present on tbO fi st of the month; anl Farmers and othera are cautioned not to bring any tigs cnera on the first day of the Far. THE Y8TAL.iFERi. THREd-PENNY ART U-SloN. THE DRAWING will take place at Y« talyfctra, on Tuesday, t'ao. 3.d, 188(]^ under the patronage and supervision of maay gentlemen of the neighbournood, and as mauy ticket-holders that will attend. Tne fodowiug ualuable prizes will be awarded to tne wuuuft numbers:— LIST OF ARIZES. I-Hanes y Brytaniaid a'r (Jyuiry 2 18 0 2-Gwaitb. Ohver Goldsmith 2 8 0 3—TaithyPererin 2 9 0 4-4 Vols, of Barnes' Notes (Welsh) 2 4 Q 5-Esboniad Jenkins o llougoed 1 10 0 6-1 Vol. ParthsyHydd 110 7—One Pair of Pictures 1 0 0 8-Esboniad Idrisyn 0 17 O 9-1 VoL Oeiiiiou Jjlenyddiaeth 0 4,"0 10—lDbl. Vol. Popular iSducator 0 O 11—Long Silver Watch Chun. n. Q 10 O 12-Pair of Pictures 0 10 0 13-Arddercilog Lu y Merthyru 0 t I: 14—MeddygAmteUaidd O f > 15—Gweittuau lago ifiuilyn. Qa., ,")t 16—Haues Bywyu Dr. JLavingston O S ♦ 17—Testament Uymreig 0a 6 18—AwdlaryBeibl .0 10 19-Y Mynegfys 0 t ? 20—YFiraetaebydd 0 10 21—Llythyr Y^rifydd .s. ,r. 0 J. 9 22—(Jydymaith y Ciymro 0 1 0 Tickets, Three pence each, or a Book of 12 for 2s. 6d. Tieasurer: Mr. J. Williams, Agent, Ystalyfera; Hon. Sec.: Mr. Tuomas Gower, istaiytera. The WiuuingN umbtlrs will oe jiuoimligd th^ following week m the rariau." Agents wanted everywhere. —^ M» fmm P Fj R J.; E R'¥;}:'J 'c 5A iz&, ■' SEE O W-iiOOIvi £ TV ill be RK OPENRD on •SATURD.i Y NEXT, the 26TH LNSFA»TX i!to stiy.i. 11, COMJ^iRCIAL PLACE^ ABERDARK,
GLOFA DYFFRYN DARr—TRI O DDYNION…
GLOFA DYFFRYN DARr—TRI O DDYNION WRDI MOGI. Yn nghanol ein bywyd yr ydym yn angau." Y mae y gwirionedd uohod yn cael ei winobobdyddynein oymydogaeth. an, ac fe ddangoswyd hyny yn eglur iawn; ddydd Sadwrn diweddaf yn nglofa Owm- dar, pryd y cafodd tri o'n cydweithwyr en symnd mewn modd sydyn ao anays- ^Y mae yn anhawdd darlanio, hyd yn nod i weithiwr tanddaearol, am natnr y gwaith oedd ganddynt mewn llaw; ond beth bynag, er ya y-hydig amser yn ol yr oeddynt ww b-4 yn gweithio ychydtg yn y wythien naw troediedd, yr hon sydtt yn awr, gystal a'r|gwythieaau|ereill, wedi sefyll er ys blynyddan ond er cael cadw y dwfr allan, yr oedd twll tarad wedi cael ei dylla trwy biler o lo, ac yn hwnw yr oedd gas pipe wedi cael ei gosod, a thap yn canad arm, yna yr oeddynt yn galln oadw'r dwfr i fewn, a'i ollwng allan fel yr oeddynt yn ewyllysio. Ddyda Sidwrn di- weddaf, aeth pedwar o ddynion i ollwng y dwfr allan, ond yn lie dwfr daeth nwy alliin drwy y tap gyda nerth anorchf gol. Yroedd y swn mor annymanol rhwng pob path, fel y mae yn debyg iddynt folli meddiant arnynt en hunain; beth ynag, te fa tri o honynt feirw mewn yohyaig synyJant nn J ba rai oedd D<ivid, mab Evan Deer, pelrianydd yr hen waith. Nid wyf wedi dyfoi o hyd i enwaa y ddau ereill. Yr oeddynt yn byw yn Aberaman,—»Yf o«dd Mr. John Lewis, goruohwyliwr gyda hwynt ar y pryd, ond rywfodd fe ddiangodd a'i fywyd yn ys- glyfaeth ganddo. Gwnawd pob ynidrech dichonadwy er en harbed, ond yi oedd pob path yn aneffeithiol. TYSILIO.