Tarian Y Gweithiwr

LIVERPOOL. DlWKDo) A DBCHKEO BLYWDDYN—MASKACH Y POB thi.add—Ai>EILA»u LI onoao as Y MERSEY—Rhybudb i Foewsb—Twiaxo Ysdfudwyb—Iarll DERBY. TrRnliwyd diwedd a dechreu blwycldyn yn;a trwy gadw wylno,8 (wutcn'-nijht) mewn anaryw o'r sddolihi mewn gwasanaetb crefyddol; ond yn Ngh&pel Wosleyaid Cymr^ Shaw Street,, yr oedd Jessica' Firxt Pr*wer' yn cael mynea trv^yddi gan gor dethol&dig, yn cael ei gynorfhwyo ar a' ) yr organ gan Mr R. M. Hagbes (Gwyxifryn). a'r Parch. J. WynNo Jones ftl darmaydd. Dywciir fed y gwasatatoh wedi myned trwyddo yn ganmoladwy. Yn Ðglwys Dewi Sant y bu eich gofaebytld y tro hwn o fiwyddyn i flwyddyn, a ga,H ddwoyd yn deg a goneet, raat da oodd bod yno. Pre* gethodd y Parcjb. E. T. Davies, B.A., yn ddehetsig yn 01 pwnc ei deptya ar eirian yr angel i Lot ffoi aan ei oinioca; ond yr oedd yr hyavrdlodd &'r dildfoPûb gr,d.apha. no y siaradai yn cael argra-ff neiliduol M y gynulleidfa lawr oedd yu bresenoJ. Yr oedd amfyw mewn dagrau i'w gwelod yno, a bydd yn hir cyn vr anghofiaf y* cyfarfod hwn. ,O:ynaliodÜ Wesley aid Uymreig Shaw Street ea cwrdd blynyddol y dydd Snl cyl^!Q'r fiwyddyn. pryd j gwafia;iaeth> wya gttii y Parcbn. Baum«il)a\ies, Baiagor, cadeiryda Taiaeth Gogledd CymrllJ a John Hagh Evaas (Cynfaec). t'ydd LInn, yn yr un lle, cynalmyd gv/ledd o d;. a dan- teitbion, ac yn yr hwyr cyfarfod cyhoeddug, a. Maer y ddinaa yn llywyddu, pregcthwyr y dydd o'r b'aen ac eraill yn llefarti, y cor yn can a, a'r otgaaydd, ynt^u yn gwnend ei rau. pyma ycyhdoo cyntaf y am dan > yn y dainas Doriaidd ^Kin i iuzr fod mewn capel ymaeillduol, oxxJ y ma- y maer presoaol- John Hughes, Y&w., er yn Dori. yn barod, 'aoddai efv i wat^«ia«thia y ddin&s yn ddrwaiianiaeth. Pa fodd bynag arc hyn. hyn a wvddom. nad oodd ya ei ganlyn yn Nghapel Y:nuei]iduol Oymreig Shaw Sfcroet, neb o aeiodan y c-Dgiaor, N, -I tiwyddogion gyda paraphemaiia y eyeghor, i fet y gwelir yn ami mewn cyfarfodydd yn yr Eglwytj WladoL Hsvyrach oi bod yn llawn V, stal heb hyny. Both t;y -;ag a ddywe-i rhai fod masnaob yn gaciael y portbladd b\72, maeytitadegan diweddaf y Dock L'rxtrd yn edrych yn iachnp. Tra yr. oedd tynolk y liongau a j <] daetb i'r pcrtbiadd yn I860, o'r dydd cyntaf o Iouawr i'r dydd diweddaf o Rbagfyr, yn 7,770.880,'me-ent am yr an tymnor yn 1831, yn 7;d3B,o20; cyuydd at 1880 o lti2,746. PraWf arall, onit^, o ad fywiad masnach ? Pe yr odrychid i gyfrif holl borthladdoedd y deyrnas, diau y ceir pgweled. fed hyny yn ffaitb, a bod yn well i ni fod o dan lywodraeth gweinyddiaoib Rhyddfrydol a boddweh fei yn breeenol, yn hytrach nag un Doriaidd a rbyfelgav fel yr un. y Ci. waom brawf arni am rai biyliydflau-yn civ-veudar. "j Adeiladwyd ;louga t1 ar y Mersey y fiwyddyn ddi^eddaf gun v cwnnsiau can- lynol, ac er i's sluiltuyc! d wekd ei rhagor -iaein ar y liwyddya flaenorol, dangmiV y g vahaniaeth yn y ffigyrau canlynol 1880. IHbu i Llong. Tyn. LIoj, g. Tyn. I Mri. Laird 16 8,000 11 "10,000 I Mri. Potter fi 5,0iX). 8 22,00(1 Mri. Royden 5 6,548 8 15,5 K) Mai. R. a E. Eva-Dt. 2, a,00».') 6 0,181 I 29 25,24: 83 68,971 Iacbns, onicle ac yn aangog hefvd fod mwy o waith wedi ei wneud, a thtfwj- hyny wrth gwvs, y gweitbwyi' hwjehan ar «n inantaia. Prawf arall o aufyw a<L Dygwyd sa i) o foiwyc o flaen yr yn&d cyAogedig yti i heddyw (dydd Sadwrn), ,i.fM wrthod gweeud en dyletiswydaar. ar fwrdd yilong y darau lidynf gytano i fyued iddi, ac ar- ol derbyn .;t2\ logb, o flaeiidai. I peidio mytied ymaath Yr oedd j. tystioiaevhaa eedyrn ya m iserbyn, a plirof- wyd hwy yn euog, a-i zv$vi:wyd hwy i'r carchai am saith diwrno In liys yr ynadon d«lydd Sadwm di- weddaf yrs Mancbe«tt! cyh-ouu-wyd dau a alwent en hrixnin ya orucbwyin'yi ym- fftdol" yjfy dtHnas bono, 0 f nifer o yTnfudwyr, trwy wortbn tocynan iddynt ar gj fur agerlong neflklcol i fyneda hwy i Texas am bris llawer Is nag arierol. iihoddwyd hysbysiadau ailan gaaddynt i'r perwyi hwtiw, a .'ra rhai tn•>! ffol a cbr^dt1, aohefyd dalu arian eu )r.eTu«]tb i'r daan hyn o Mancbestie*, ond eibyn i'r ly id bwylio ddyfod, a^chwalu y pv;tu, ni-.l of^dd y fath ageriong i bwylio. Cyruerodd y Bwrdd Masnach y mater i fyny, n dygwvd y dd iu a. ucdwyd i b'(âWf..t'JiwyÜ'bwy yn euog, 'I ac er iddynt roddi lawn i'r rhai a dwyib wyd, dirwyrr>d no i !Op. a'r costuu,*a'r liill i 15p. a"r co-can. KHhaf eo«bedig- aeth a hwy. Otid y n ao yn syndod fod cynifer yn batlmu?i yn gwnfHtfclu r eu baF- j ties a't. rhai alvvaiit en hunain yn ornch- wylwyr mewxj gwahanol rurtan ar hyd » tbraws y wlad. Mewn g,virioijedd, niVyr llawer o'r ilia: hyn fw am for ac ager longan nag a wyr vvrch daeat am yr haul. Pa fodd, ynte, y galiant rotidi y cyCarwydd- iadati mwyaf pnodol 9 j)a chv i. y rhai a fwriadant yri fadOt er eieh inantais eioh bnnain. yixiddiviedwoh ^iob gofai i ryw omehwyliwr cymwys yn l ,iverj,ool, a. chwüiwch hefyd i cb .vi eich iiunain am yr un mwyaf cymeradwy. Pe y gwncloob i hyn, a. oedeob hwer o r:ratil n tbratfettb, I a byddecb hefyd ya sierliau cysar i'r ford&ith, Gv.Yddœh-i mi d,d woy4 er ys. ph Gwyddoeh ). ■ mi ddwoyd «r ye wetb I amser yn. ol fod I aril JDetby latgAvi'-ei yjaalypiad it blaid Bhyddfrj-lol trwy ym uno Q'rLivorpc.(¡!. liefown Olab. Pende* iynodd y clwb hwn yn" ddiv/eddt i roi gwlodd ft Isrll anrl;iydeddn3. a dydd Mercher. diweddaf 6edd y dydd hwnw i fod. Y dydd a .ddac-th, a. ebyii;\]iwy:t y wledd o dan lywynadiaetL- larll $eft.on. Yr oedd yn bresen^Iairll Dali onsk ataryvr o aelodaa seneddol, a iiu o fonoi digien y ttdinah a'r ardal. Yn Kief, yiaao yj* a?crtJv ian a draddodw yd ^r yr acbiyiiEr'yn weri J en cafncfdi, pe bo'asii sini&er a gofod i iij .r.y. YmM\#)11 wettli-byJwifod <"{ktg».n- iad ^ini Iaatl] Derby yn deilwng c-hono .ac yn dangos yn i^mlwg nad ydyw ya deity a rbyfeddod ei fod wodi tradael y '"i-'oriaid. Be Jaclj, gellir edrycb. ar laril Derby, nid ynunig gyda goiygiadan Rhyddfrydci. ond yn perthyn i'rblaid Rhyddfrydol. Hwyr- neb y clywir rhyw did &i 4od yn aelod o'r Weiuyddiae-b Hyddfrytfel. Own i hyn gael ei ddweyd yn eich coJofnaa er ya mwy na dwy fiynedd yn ol. Y mffeo arwyddion mwy feliygol r) byny yn tMceaencri. Bar oee iddo i wasanaethu y wiad. Yr eiddoch, (fee.,—J, D. PflSROR.

-0: LIJTH Y SCLEMIN A MR. MORGAN JOHN. Yr ydym wedi derbyn llythyr (cam) eyf- reiihiwr mewn cysylltiad a llith y Sclomit yn era rhifyn mweddaf, T person sydd wedi tcimlc>-eÍ' na wyddom paham—y dyw rhyw Morgan John. yr hwn yn ei jrwdfryd- odd a rtcicdd, heb, y mae yn ymddangos i, ni, d iarlien i ddmll y cyfeiriadau a wnawd ato fel cynrycbiolydd Dewi Heulwea. Os Morgan (John, y crydd5 ydyw, y-r^ae yn | ddrwg genym ei fod, wedi rnoddi axianjp^i* o esgidian i wr y cwils. Beth, yn ^nw pob rhesWD1, Bydd yn sail c&bldraebb ynngofyn- ifwiau Sclemva mewn pedihynas og ef fol cynryfchiolydd ? Yr ydym wedi bod drostynt nnwaitb nen ddwy wedi derbyn y ilythyr cyfreithiol, ac wedi caei eymhortb i cliw^cthin yn iacbus bob tro! a gwyddom fod rlnTv" un wedi caoi gwtell cymhorth i chwertliiu na ni, Yr ydyrn yn dweyd yn na bydd i ni na rhoddienw priodol y Sc'emin, na' gwneiul apolojy am ddim aymddaiigoaodd yn ein rnitya di- weddaf mewn cysvlltiad ag. ief, a hyny am nad ydyta yn gwelod an awgrym at lychwlno, ei gymeriad dftglaer. Orediveh ;ii, y cyfaill.^nid all neb niweidio eicb honour a'cb reputation chwi ua ninan, os na wnawn hyny ein hunain ond yn yt belyd hwn ui wejwii gymaint ag ymgaiti at hyny yn cael ei wnend.

_0 LLANELLI—^ STEB. "Nea Badwrn diweddaf, y 7fed o'r mis hwn, cyflwynwyd tystebi Mr Fred Edwards. Ba Edwards yn jjaffer arnom yn yr Old Lodge am dd vy fiynedd o anssor. Daeth j'n piith i fod yn gaffer o fod yn py Ho yn ] Mhenelawdd, a gorfn iddo yruadael o'n plith yn yr Old Loitgo heb gael un rfce^wm droH hyny Ac fei arwydd o gydytaAeinalad a pbareb tuag ai Mr Edwards, darfu i ui, yn yr Old Lodge, wnenthnr vyskb iddo, a chasglwyd y swm o 7p. is. Yr oedd hyn yn noilldnoi o uda acygtyried ein harngylch- iadau in yma. Ycbydig oedd wedi dyfod yn ngbyd erbyit amser oyflwyuo y dys'teb, er Ityny, cafwyd cyfaifod rhagorolo dda. Dygwyd y cyfarfod yo mlaCn yn ol y pro- gram iei y canlynAnerchiad gpn y cad- eirydd, se? John Evans, pydlc! ar ddyben y cyfarfod. Adroddiad, Y chwalwr ceryg: Tom Grey, badigon^n. Atlcoddiad neill- diiot o dda ac yntyried ma:ut ac oodran yr a-iroddwr. Anerchiad gan John Skym ar, ddy)>€R y cyfarfod, a'r parch a deiiynga derbynydd y dyfeteb. Anerchiad gan Oliver Edwards. C;tn, Mae'n Gymrn byib,' Beajami nGarnoo, ggijer. 0 Ida. Anerchiad ^istT'Seiijamin Davies, tin visiter* %;t jyJualjyddiaeth iwyr o Mr Edwards. Otki, 'Jack is 'every inch a, ¡ Sailer,' Oeorge Jones, pwyawr, a'r dorf yn I uro yn y gydgin. Ane^chiad gan Thomas Edwards, pydi^r; ar yr ac hoe o abseaoldeb ilawer, i;ef aru eri bodyn nosy pay. CyftwylO ydyfife?b gar^n/Dav^ tin trelfr, a roddoid ancichiad barddonol wrth gyf- i lwfno y dyateb. rrnl yr oedd derbynydd J I ■r t ysteb yn eipcedd yn y gadaiy, yr ar Tom Grey i adrodd Dilyn yr Iobq.' Yaa cawd anerchiad gan Mr Ed^vard^, yr hwu a ddywedai fod gax.ddo bar«>ii' i b&wb a ddangosodd bareh iddo ef, floc fod ganddo I gyd wybod rydd oddiwrlh bawb yn yr Old Lf^Jge—-ei fod wedi gwnotid cyfiawndgr a n-.eb-tr a gwwitibiwr. Adroddiad, 1 OSeiriad Sir A harteifi,' William Grey, yn bur dda. Adroddiad, Scsiwn yn Nghymru,' Fred Edwards. Yr oeddwn wedi clywed Jlawer am daro fel adroddwr, a obefais y fra.int o'i. wrando y tro hwn. Adroddiad,5 Cyngbor Modryb Gweu,' George Jooes, pwyswr. CaM 4 Y Pres Bfmjaiain Garnoti, yr hyn a ddygodd y cyiarioii i derfyniad. John

IAS—KEWIT) MANAGER. Y'n oyiiittiai a fy raod yn caei fy ngby- huddo o j t yc awdwr y Mi Mi. a ymddang- osg-M S'it y iSakian am lonawr 5ed, dan y penawd ucbod, te^mlwyf yu,.1d-XletIU8 arnaf i aTu:idill?yn fy ban yn ngwyneb yr baeriad- au. 'Gallaf yn ddibefiriis.'dy^tfo yu. ng\"ydd y hyd nad oedd dim u tycwyf :>Vr. ilith cry. LwyUcdig o gwbl, h!: r s. wydd vn ddim am dano nes ei weled ar y Dahi.i^ YlI awr, Mri Go),, ^e'ynai! yn Wyngcdig i chw i am f v- rb vdi").'Ystt o'r cyhiwtdiad. A inentraf ddweyd g:t' wrth y gobebydd, Llais yLid.'pwy byna;; yw, y^allasai gael tesbyn lawer mwy baddiol ac rx.-eiiadol 1: yF-grifentt arno na'r hwn a diewisodd, a buas>ai yn sicrr-ch o gyrhaedd -amcan mwy daionns yn y pen draw, o herwyrld yr wyf I t, trwy ci Jith, yn methn gwe'3e<f*fod 1111 am?an neiilov^ WUdl ei gyrhaedd. ond yn ) hyferach i'r gwfcbwyneb. Gwt3 y darilen t ydd craff-.ift y:> airdwgfod agivodd cUfthyn arddang- cr dipyo o lid a raaUixi 'Carwn weled rhywa.n yu gwnend adolygidd arno. Dftjas. J-'HN Bqwrixg, [¥r fdyv\ ar air a ehydwybod yn Cyhoeddi nad oes :i. iyno Jr Bowring^'r llifch a }1m. I (jjjiango^o-id yn y Da £ ua?; dac y penawd r ttcfeod yr Wyv.fc.noSddhvoddafl, a chynhor- I em bawb i heidio iJunio b.,i ila tia bj'dd, j

I N) R. Y Me enw'} Mf&y -Lao Dow3ai?, wedi Ó gvboeddi'iif^y.baji bapyray dydd-j I iol y jDeyrna^G-yfaS^yjr. wy^Itros ddiwedd- af. We<H -»bo<Uli.. o bnuair o Metfrm yn rhodd i di^f 0a«rdydd. Both i aii- tod ei reswm am hrI, i-ybod ? A yw yr hen ddyr wedi<aol e| dynoril dipyn gan ,<yjfcttddiau blin a'i goddiwoddodd yn ddt> W-jddar ? Mecelaus i gredu fod systnddian yn caei en rhodd4 ar W^it dynion fol cer- yddoo am en calomgaledwch. Fkn bymddyg iadan bavbaraidd-tuag at ca cyd ddyBion 2 l Nt ddaeth i'w :<dm1 y lafb wybodaetb erioed, ac ni elireda fod neb heddyw r>.v y ddaear ynfwy na o DoA,I.ais.- Y fflle y liwyddiKfd rn&v'i sydd wodidilyn ei. Xafnr srlb bet-gi 4'woita'swr Bowlftis. Wedi gyrn'r dyn n ynfyd, i^s oes angen gwcled Jute -ywch'i Dow'as, ac edrychwch st* »asi#iaa gwelwoa y gweith* wyf, nad ydyat yn cadi y gynaliadtb •idigonol er cynal en cyrff i sefyil c fiaen y tAnfLu mawrion, riiai sydd yn difa eu cjrfansodtiiadan fel owyr. Eweh ar oi hyn i'w tai, ac edrvchwch ar wragedd a rhai bychain y gweithwyr yn haner noeth- ion;v le, dyma jiM art gallery i Cb wi; ac 0 ba Ie y gellir tlysgwyI fod y iraemiaiad i gael cjT^aliaetb ar JR. Bc.ydydu? Wei, y Y belh all fod wedi cyffwrdd calon yr hen ddyn i fed mor haelionas i Gaerdydd ? Ai wedi edrych mwy na digan ar yr arluaiau prydferth y nn e heb waled truenusrwydd yrhai hyny druain a haner aewynir 1 Tybiwn foa rhywbeth mwy dan y wyiieb. Wei, both all fod yr &meah ? Ceisiwn eich hateb, ac os na fydd i hi eich boddhau, j bedatonwn i chwi ein tybsed ni ac nid j bedatonwn 1 chwi ein tybsed ni ac nid J Mr Meneians yn ynfyd. Y mae cy nifer o I schemes ganddo, fel mai nn ag sydd yn ei j ddilyn yn fanwl yn gallu darilen egwyddor | ei galon heb yr nn draff or th; ac in fyb ni, j dyma. ddeongliad o'r scheme diweddaf hoc. Gwyr llawer o'n darllenwyr mai ben denln y Guests yw perchenogiou gweithiavi mawr- ion Dowlais, ac nad yw Many Laws ond deiliad ar yr ye tad, ac ma.e wrth arfer y sgriw ar eniliion gweithwyr y 1Pú.e wedi ilwyddo i enill y miloedd punan a loddir gaiiddo yu Nghaerdydd. Paiiam na byddai iddo wertbn y darlnniau, a rhann y pyayrch rhwng miioecd tiodiou Dowlais? Dyma y dirgeiweh. Bu Syr Ivor Gne&b yn ymgeie- yad ajawytidiunns yn Nghaerdydd yn orbyn Syr Edward Reed, A.S., yn yr etholiad df- • veddaf, a rhoddoctd Syt Edward ddarinn gwertli l,(K)0p,; ond i ddangoa fod yr egwyddor Doriaidd yn cael ei choleddn gan gyfoetbogion mwy na Rhyddfrydiaetb, y mae y dyu, Liawer Cyfraith, yn rhoddi y 10,000 punau. Pwy Bvdd yn adganu yr ndgorn o'i flaen ? W T, Lewis, un, o brii swyddwyr y Tory Bute, a Gaerdydd. Gall gweitJired baelionuK fel hon fod yn foddion i ddigaregn y ffordd i Syr Ivor gafel'Wld yn y Senedd droe Ga( rdydd, nen ynte%byw Dori arall a benderfydir gan y olwb. olwb. Io, ie, dyma y dirgeiweh, ddarllenwyr, dylai gweithwyr Dowiais fyned i ofyn ychwaneg 0 g>'flog, rhag cywiiydd iddyn;, yr: lie bod ar jffordd ein forifctiun i gael yr hyn sydd yn deg iddynt am eu iiafnr. Trei- wch ef. Y mae ^ytfrforgmwi yn awr yn gofyn codiad yn en cyflogan, ac oe yw eich cyflogwr chwi yn galin rhoddi rhoddion o i'iO.OOT) i bob! dyeithr er amddilfyn egwy dd- orion l oriaidd, o bosibi nad yw yn deg i chwi i 4ael cynaliaeth ddigono1. a chael 0 yr no fcSJ am eich llafai' a phobl yn gyifredin? Peidiwcl) bod yn stumbling block* ar Ifordd ipobl ereili, wottbwyr Dowlais. Gail fod caion yr ben ddyn yn well ar y diwedd nag yn y dechreu gwnewch gyuyg arno. Caw. som egiurhad boddhaol bddiwrth felinwyr Howlais, ac addawant fod yu ffyddlon t am- ddiffyu breinian alennia yn nhir y coethiwed. Hyderwn y gwelant y priodoid^b 0 fod yn un a* chytun a'u gilydd, oblewyd y mao yno flaidigwylio. ac ewyliya ei galon ? eu llarplO. Gyda bod yr ysgrif hon wedi ymdd .ngos ger eich bron, ddarllenwyr, bvdd yr'apdi a addawfcom ei roddi ger bron y cyflogwyr wedi eu cyrhaedd yn y cyfarfod a gynchr ganddynt yn BirtoinghaWiary 12fed o'r mis hwn. Bydd y eynyg.am fwrdd cyflafar- eddol yno hefyd gan y bo;aeddigion ag oedd- ynt wedi addawei ddwyc ger bron Ondy mae ilawer o honoch chwi ol.De'Vwch i'rIan,f6Chgyn. j Ma.e y fasnach yn parhan i weda bob I dydd. Mae y cokes wedi codi üto. ryw ch^re' clieiaiog y blwch, a, charcoals ryw 3a. fic. y blwch. Cofiwch yr addo v:d, pan fyddai llafn&a yn cyrhaedd y 18s. y byddai i chwi gael yr ben bris. Y mae wedi myned 1 heibio y 18s. Douwch i'r lan, ynte. Y mae E^rison yn cael 3a, 60. Paham na cha. yr oil o honoch y 9s.? Treiwch hi. Y mae yr An)ericat)ia.id wedi gosod deiseb wylofus geibronen llywoaraechwyr am godi y droth j eto ar lafnau aloan o'r wind hon, pan ymac ilawer gormod treth yn ba.rod. Pa reswm yv.f tretbu deiliaid gwlad rydd fel America er cyfoethogi lhyw ychyd ig o wneT>tbarwyr? Y mae 597 odrethoedd wedi eu talu yn y It miynedd diwe idaL Y mae America yn gweithio llawer o bhidt plate a sheet iror., cymaint e 1.B4! ,702 tynell, tra nad ydyvv Prydain wedi aJiforio yno am yr un amser Prydain wedi aJiforio yno am yr un amser cud 734^QCO. Pyna i chwi y Tariff am 17 miynedql Y'n 1866, nid oedd ood 4V3,4(iB o ddoiori; yn 1870 ft oedd yn l,Hl,2M I, ddolori; yn 1875, 2,014,011 o ddoieri; vB I87(i, •i. iyo.O.U o ddoleri; yn 1877, 2,446,867 o ddoleri| yn Xtj*78, 2,06^,115 o ddoleri; yn 1679, 8,(^»,W2o ddolerx; yn 1880, 8,804,830 o ddolerl; ac ya 1^1, 4,145,965 0 ddokri 0 j drethQedd bx iafnai: aican a werthir oddi- yina i'r Uuoi Dalaetiiau yn unig, (j.-illaswii rod;ii cyfanwwm y gwerfcb am bob biwyddyn, onel nid ■ af i'ch blino & fligyraa. D£\w I sliding■ y gwnhtHMt ddosbarthia-iau i fyny yn 'fi'an. Y mac glowyr Stafford yn ccfiyiiU ar y laf o Chwefror, ac y mae yr wedi rhoddi rbybudd aLl gyfnewidnea wnentliiir ymaith yn t^wbl à,'1l TIll It-ytfiau, Yssyriwn mai tfoiineb fydd gwneutbur ymaith k hi. Ond yn enw pob rheswiD, n6*vidi«3r. hi. PaSynwyr sydd led puideriiyiiedjaor iael aCs,9c. y dynell? Hyderwn y bydd y gweitinv^r y,) ffyddio-n i'w cynrychiolsvyr, J-J y galionfc deiralo yrt hyf a gwrol i ddadb-a eu hacbos gor bron cynrydJiùlwyr y meiscrt Ofer fydd achwyn ar ol gor.fod cyfcnno ar d&erau y meistri, Y mae gfow^ r Stafford wedi cytnno ar godiad o gfeiiiiog y dydd ambobswllfcy bydd i'r^To godi uwchfaw 8s, y dyttell. Y mae ger ein brcr.au gop; o Sliding Scale hlmt/urnave-uevb Cleveland, Gogledd Lloegr, mae ger ein bronau gop; o Sliding Scale hlmt/urnave-uevb Cleveland, Gogledd Lloegr, au yetyriwn hi yn weliiauti ar y rhai sy-vid wetii bod mewn grym. Y mae y cyflogwyr yn (iyuyjB; deuddeg n. haner y < &ut o godia.d Y" awr am y chwech tuis dyfodol. I'r lan y mae pnbpeth ya myúed. P,diam,/vry"- mOi, yr ydycli iiior (iawel ? DyLunweh; y mae yn llawn bryti i chwi. LE-wis AFAN.

■ "WINNING NUMBERS ART UNION MR. i iOIIN- JOHN, GWAUNCAEGURWEN. 1011 18 j 390 ^32 51 266 D. W. DAViKs, Yag. 9

■ WINNING NUMBERS OF DLIAWLNG Held at the Cross four, Trecynon. 1724. 884 1287 881 383 >U>76 "8 i521 1881 68^ 095'. 1517. 78&1 v A <

I o GAn yw Cymrn gyd." Ail Eisteddiod Flynyddol Castellaedd, Llun y Pasc, 1882. CYNELIR YR EISTEDDFOD uchod yu Marchnadle newydd y drtf dydd Linn I y Pasc, Ebrill lOfed, 1882. TK3TYNA.C. £ I. Co 1'r cor heb fo<l dan 60 mewn I nifer, a ganoyn orea 'Bendigedig fyddo Arglwy dd Ddnw Israel,' gan J. Thomas, Llanwrtyd 23 8 0 t h.y., ^20 i r cOr, a J&i BtJ. i'r arweinydd. I'r cdr heb fod dan 60 mewn nifer, a gaao yn areuy 'Blodeuyn Olaf,' gan J. Ambrose Lloyd 7 0 0 I'r Dru;n and Fife'Band heb fod dab 15 mown nifer, a chwareuo yn ore: 'Codiad yr Ehedydd' a Qlam/ rgamhirr March' 2 2 0 1'r parti o wrywod, 20 mown nifer, a gano yn orea "iire QJuru*' 2 0 0 i r hwn a gano yn oreu 'Bhdwen my darling, viy true love,' gan Dr. 0 10 0 I'r hon a gano yn oreu 'Yr Eos,' I gan Dr. Parry, gwobr, a Welsh Scarlet Whittle (the Prineets Whit- ^e)t as presented to Her Royal I llijhmon the Primes* of Wale* at Swansea, Oct. 18th, 1882. Val^te 1 15 0 I'r uwn aganoyn oreu SoloBasa Y Milwr Dewr,' gau Dr. Parry. 0 10 0 1'1' ma.b a'r ferch a gauont yn oreu y Daet;, 4Hywel, be' ti'n geisio YM&, gaa Dr. Parry 0 10 0 Cadeirydd,—David Davies, Ysw., Maer, Arweinydd,—H. H. Thomas, Ysw. (Cram- in), Llansamlet. Beirniad,—Dr. Joseph Parry, Musical College of Wales, Swansea. Cynelir cyngerdd ardderchog yn yr hwyr. Progranuneei'Vr dael am lc. yr tin, srwy y post, l^o., gai) yr yagrifellyddion.- Jbkkiv BOSSER, The Parade, Neath, Joaaf P. TiKYNouis, Cwoipandy Mills, Neath. Y Gwir yn erbyn y byd.' Calon wrth (yalon. Duw a phob Daiom -4- EISTEDDFOD Undbbol MOUNTAIN ASH, A CHADAlR Dyffjryn CYNON. T>YDDED hyabya y cynelir yr Eisteddfod B uchod ar y dyad Lion oyntaf yn mis Mai, 1882. Beirniad y Ffinldoniaoth, Aa.,—WATCYN Wys. Beirniad y Conn,—MB W. Jasjuht Robkbts (Pencwrdd Eifion). y Gann. I'r c6r hob fod dan 80 mewn rhif. a gano y,nore;i. 'TeyrnaBoedd y Ddaear,' J. Ambrose Moyd, gwobr ^20: 8et .£18 i'r c6r, a X2 i'r I itrwoinydd, I I'r cor o'r un gynnileidfa ddim dan 60 I mewn rhif, sydd heb enill dros£12 o wobr ,ö'r. blaen, a gano yn orea i Yr Arglwydd sy'n teymasu,' gan J. Thomas, Lbmwrtyd, 7 gwel (Jromdy (J«rddory gwobr j £ 8: MVx". cor, a i'r arwiiinydd. I'r c6r o'r un gynulleidfft sydd heb enill dros £ G o wobr o'r blaen, a gano yn oreu • Jerusalem, my glorious horne^ Pihmn'* Edition, gwobr M a chopi 0 Storm Tiber- ian' i'r arweinydd. I I r partrf ddim dan 20 mewn rhir, a gano ynoreu 'The Mighty Qonquercr, gwel Nwello'i Glee Hive, gwobr lH. I 1'1' pedwar a gano yn orau I Yx- un hen Lfcori,' gwel Almanac y Cymry, i'w chaei gan bob 1 iyfrwerthwr. Bmddohiaeth. Tcstyn v Gadair, • Y Sabbath,' gwobr 5p. 5e. a Onaoair yr Eisteddfod gwerth 3p. 8s.. Pryddest, 'Pererindod,' gwobr 2p 2s. I Alargaa i'r diweddar Mr Thos. Thomas, cigydu, Mountain Ash, gwobr gan ei frawd, Ip. IH.. Tmethoiiau. Dyledswydd dyn mewn cymdefthaa, ^e)t as presented to Her Royal I llijhmon the Primes* of Wale* at Swansea, Oct. 18th, 1882. Val^te 1 15 0 I'r uwn aganoyn oreu SoloBasa Y Milwr Dewr,' gan Dr. Parry. 0 10 0 I'r rnab a'r ferch a gaucnt yn oreu y Daet;, 4Hywel, be' ti'n geisio yxna,' gaa Dr. Parry 0 10 0 Cadeirydd,—David Davies, Ysw., Maer, Arweinydd,—H. H. Thomas, Ysw (Cram- in), Llansamlet. Beirniad,—Dr. Joseph Parry, Musical College of Wales, Swansea. ♦ Cynelir cyngerdd ardderchog yn yr hwyr. Progranuneei'Vr oael am lc. yr un, srwy y post, l^o., gai) yr ysgrifeu^ddion,— • Jbkkiv BOSSER, the Parade, Neath, Jos* P. TiKYNouis, Cwoipandy Mills, • Neath. Y Gwir yn erbyn y byd.' Calon wrth Qalon. 4 Duw a pbob Daioni EISTEDDFOD Undbbol MOUNTAIN ASH, A CHAD AIR Dyffjryn CYNON. T>YDDED hyabya y cynelir yr Eisteddfod uchod ar y dyad Llun cyntaf yn mis Mai, 1882. Beirniad y Ffinldoniaoth, Aa.,—WATCYN Wvn. Beirniad y Conn,—MB W. Jasjuht Robkbts (Pencwrdd Eifion). Y Gann. I'r c6r hob fod dan 80 mewn rhif. a gano yn oreu 'TeyraaRdedd y Ddaear,' J. Ambrose Lloyd, gwobr ^20: eef i?18 i'r c6r, a i'r itrwoinydd, I'r c6r o'r un gynnileidfa ddim dan 60 mewn rhif, sydd heb enill dros £ 12 o wobr O'r blaen, a gano yn oreu i Yr Arglwydd sy'n teymasu,' gan J. Thomas, Lbmwrtyd, gwel (Jromdy (J«rddory gwobr j £ 8: MVx". cor, a i'r arwiiinydd. I'r c6r o'r un gynulleidfft sydd heb enill dros £ G o wobr o'r blaen, a gano yn oreu • Jerusalem, my glorious horne^ Pihmn'* Edition, gwobr M a chopi 0 Storm Tiber- ian' i'r arweinydd. I r partrf ddim dan 20 mewn rhii, a gano ynoreu 'The Mighty Qonquercr, gwel Nwello'i Glee Hive, gwobr i'i. I'r pedwar a gano yn oreu «Yr- nn hen Lfcori,' gwel Almanac y Cymry, i'w chaei gan bob 1 iyfrwerthwr. Bmddohiaeth. Tcstyn v Gadair, • Y Sabbath,' gwobr 5p. 5e. a Onaoair yr Eisteddfod gwerth Bp. 3s. • Pryddest, 'Pererindod,' gwobr 2p 2s. Alargaa i'r diweddar Mr Thos. Thomas, cigydu, Mountain Ash, gwobr gan ei frawd, lp. Is.. Tmethoiiau. Dyledswydd dyn mewn cymde:thaa,' 2p. 2a. Y gweddill o'r testynau, yu nghyd a'r caiin, &o.t i ymddangos yr wythnos nesaf. Bydd y programme* ya barod yn ftaan. Dros y p-.vyllgor,—r D. E. Commas (Eos Hofin), THOMAS SAanm., Ysgn. Y gwir yn erbyn y byd. euarf, arf Dysg.' 'Gwelldysg nagolud. Calon wrtih gftlon.' Daw a pbob daioni. -Eisteddfod Gadeiriol Deheudir Cymra, A GYNELIR YN PONTYPBIDD, CANOI, BAV, 1882. IlHiiaTR O'R PRIF DjssmrNAtr. Barddnni'icth. 1 Awdl—'Yr Ymgnawdoliad, ddim droa 500 lline'.l, gwobr £ VA a Ch idaif Aur. :?! Pryddesti—'DwyfoidebNatnr,' ddim dros 40J llinell, gwobr i'o a Tblws Aur. 3 C'ywydd—' Y Ffynon,' ddim dros 150 Uinell, gwobr £ 2 a Thlws Arian 4 Toddaid—' loan Arfon,' wyth llinoll, gwobr £ 1 Is, 5 Englyn— £ dia gwobr 10i.6o. Traethodau. G A ydyw rheswm a dadguddiad yn dangos eifod yn ddyledswydd ar ein I tatbrawon crefyddol i get uogi Celf, Gwyddor, a Llenyddiaeth, ac i ymnno A'u sefydliad- au; ntju a ddylent hwy gymmyd yn adeiladaeth y gyfundrefn ho no o wybodaeth a olwir yn wybodaeth gyf- oKodoi ?' g wobr ^10 a Thlws Anr. 7. 4 Economic Goal Mioiag and Ventilation oi; Goliieries, with plans and diagrams, applicablft to the Stea m Coal Collieries of Glamorgan^hirt ,'priza 5s. Beirniad Rhif 1, 2, 8, 4, 5, l3r—?Gj;,ANMOn aDm:o; Boirniad Rhif 7,—W. T. Lawrs, Yhw., Mardy, Aberdar. Programtne eyffawni fod yn barod diwodd Ion awr, RHYS T. Wiu.ums. AbortoiiUv yd, Treherbert. Cymru L&n. Gwlad y G&n,' •JdOBIAH, THKBOBTH, i MHltir o Orsaf Glandwr. I QYNELIR EISTEDDFOD Gerddorol yn y lie aehod dydd Satiwrn, Ion. '28aiu, 1882. Beirai'd,—Alaw Ddtt. Prif ddarnaxi Cor&wf— I'r cor. heb .od dan 50, a gano yn oreu Ar Don o fiaen Gwyntoodd,' gwobr £ 3, a cbadair hardd i'r arweinydd. Pr parti, heb fod dan 10, a gano yn oreu 1Y Ffynon ger xy'Mwth,' g wobr M 10s. I'r cor o bianti dan 16 oed, a gano y a orea ♦UweWaw'r Llifeiriant,' o'r C<xnedydd Y gwir yn erbyn y'bysi.' euarf, arf Dysg.' 'Gwelldysg nagolud. Calon wrtih gftlon.' Daw a pbob daioni. -Eisteddfod Gadeiriol Deheudir Cymra, I A GYNELIR YN I PONTYPBIDD, CANOI, BAV, 1882. IlHiiaTR O'R PRIF DjssmrNAtr. Barddnni'icth. 1 Awdl—'Yr Ymgnawdoliad, ddim droa 500 lline'.l, gwobr £ VA a Ch idaif Aur. :?! Pryddesti—'DwyfoidebNatnr,' ddim dros 40J llinell, gwobr i'o a Tblws Aur. 3 C'ywydd—' Y Ffynon,' ddim dros 150 Uinell, gwobr £ 2 a Thlws Arian Uinell, gwobr £ 2 a Thlws Arian 4 Toddaid—' loan Arfon,' wyth llinoll, gwobr £ 1 Is, 5 Englyn— £ dia gwobr 10i.6o. Traethodau. G A ydyw rheswm a dadguddiad yn dangos eifod yn ddyledswydd ar ein I tatbrawon crefyddol i gefuogi Celf, Gwyddor, a Llenyddiaeth, ac i ymnno A'u sefydliad- au; ntju a ddylent hwy gymmyd yn adeiladaeth y gyfundrefn ho no o wybodaeth a olwir yn wybodaeth gyf- oKodoi ?' g wobr ^10 a Thlws Anr. 7. 4 Economic Goal Mioiag and Ventilation oi; Goliieries, with plans and diagrams, applicablft to the Stea m Coal Collieries of Glamorgan^hirt ,'priza 5s. Beirniad Rhif 1, 2, 8, 4, 5, l3r—?Gj;,ANMOn aDm:o; Boirniad Rhif 7,—W. T. Lawrs, Yhw., Mardy, Aberdar. Programtne eyffawni fod yn barod diwodd lonawr. RHYS T. Wiu.ums. AbortoiiUv yd, Treherbert. I Cymru L&n. y •JdOBIAH, THKBOBTH, i C' MHltir o Orsaf Glandwr. I QYNELIR EISTEDDFOD Gerddorol yn y lie aehod dydd Satiwrn, Ion. '28aiu, 1882. Bei,rnio:d,-Ar.A. w Dec. Prif ddarnaxi Cor&wf— I'r cor. heb .od dan 50, a gano yn oreu Ar Don o fiaen Gwyntoodd,' gwobr £ 3, a 1 cbadair hardd i'r arweinydd. Pr parti, heb fod dan 10, a gano yn oreu 1Y Ffynon ger xy'Mwth,' g wobr M 10s. I'r cor o bianti dan 16 oed, a gano y a orea ♦UweWaw'r Llifeiriant,' o'r C<xnedydd Amezicanaidd, gwobr ll a daadsuz hardd i'r arw(.«inydd. Caniateir wyth gwryvr i gycortihwyo. Geiiir cawi y prog cam.? oddiwrth yr ys- .grifeiiydd am y pria arferoi. S. RSKS, Ysg. j T D.LEWIS (EOS DYFED), „ f R.A.M., Ystaiyfera, via Swabaea, Y Tenor Soloist buddagol yn Eisteddfodaci Cenedlaethol Cumarfon, Caerdydd, ac Abertawe, Yn agored i dderbyn engagement* fel Tenor a beirniad eisteddfodol. Yn ngwyneb hau! a dvgad goleuni.* SABDIS, WATJNARLWYDD. CYNELIR Eisteddfod yn y lie uchod dydd Gwener y Groglith, Ehrill 7fed, 1882, pryd y gwobrwyir yr ymgofewyr buddogol mewn caniadaeth, <6c. Beirniad y canu,—Eos Moklais, Cyfeil. ydd,-MR. J. Haydn Paery, Abertawy. Caniadaeth. w I'r cor. heb fod dan 60 o rif, a gano ya oren 'Lift 11il your heads,' Messiah, Haudal, gwobr X12 a Metronome hardd i'r arweinydd I'r c6r, heb fod dan 30 o rif, a gauo yn. oren -lr lan.Iorddonen ddofn,' Dr. Parry, gwobr £ B. I'r parti, ddim dan 16 na thros 20 o rif, a gano yn oreu Come, bounteous May,* Spofforth, gwobr £1 58. Programs i'w cael gan yr ysgrifcnyddioo am y pris arterol. Ysgn.,—John Griffiths, Joiner, Waunar- Iwydd, a Thomas J., Williams, Gorwydd Tor race, Waunarlwydd, near Swansea. t TABEBNAGL, PENCLAWDD. CYNELIR EISTEDDFOD yn y lie uchod dydd Sadwrn, loaawr lieg, 1882, pryd -b y gwobrwyir yr ymg^iawyr liwyddianus mewn caniadafetli, harddoniaeth, a rhydd. iaeth.- Y Hywyd^,—E. S. Morris "ffw.; srwain- ydd ,—Mr Jenkin Thomas (Llew o'r Llwya)* Beiruiaicl y caiin, Mr W. T. Samuel, A.C., Aberfcawe; y traethodau, Parch. W. Samlet WilliamK, Gowar Itoad: y fardloniacthj Mr. D. Rhidian Revs, Panclawdd. ,n Y program yn barod, no i'w cael gau Y* Ysgrifenydd,—Johh Le^vs, Co-opecative Shop, Penoiawdd. near Swansea. EISTEDDFOD DEWI SANT^ ABEBDAB, < v Beirniad,—Mr Jotin Thomas, Llanwi -y^* i i'r cdr hob fod dan TO!.) uawn ui,ièJ; gauo yn oreu 'The Heavens are Tolling. gwobr .£20, a £'2 i'r arweinydd. I'r oôr. o'r un gjnmllcidfa na Cnillodd a o'r blaeu, ac heb fod d&u 80 mewn nifer, a gano yn oreu 'Pobyll yr Arglwydd," Dr. Parry, gwobr £5, a Ml i'r arweiaydd. I'r 20 a ganont yn oreu Come, booA. fcoous May,'Spofforeh, gwobr j £ 3. > J. M. Wiu.ums, Ysgrifenydd, 78, ladlys Road. Al»r lare. YsjirJdy JSfetoydd, Alwrdulais. iQYNELIR iiTTSTEDDF(M) ypy lie uchod -dydd badwri), Ioa £ wr^lj|{n,' 1882, pryd y gwobrwyir yr ymgeiswyr Hwyddianns mawr, canu, barddouiaetb, (fee. &irniaid :-y canu, MR. JOHN ARNOLD. Caatelinedd; y farddoniaeth, Ms. D. Miohajel (Dowi Afaa), Cwmatou. Am y cyfieithad goreu o'r g4c i'uddugol 2 J. H. R. Pitseri, YsSW,, i'w gweled yn y Dabun, gwobr iSiy Am y Farwflad oreu i'r d. yy.71ld.ar Mis*. Griffiths, Znyggerwn, difi. dan GL o linellaa, g^vobr J1 Is. I'r cdr heb led c da,n 25 o r.f, u. gano, ya oreu "Jerusalem fy Ngh&urof Gwivp," gwobr £1108.. Y cyfansoddiadau i.fod y llaw y beirniad Iouawr 14eg Enwau y cyatadleuwyr i fod yn Haw yr y crifenvdd lonawr lOeg. Ni dderfcynir ffugenwau anweddns. Y cyfan- soddiadau buddugol i fod yn eiddo v pwyll- gor. Y programs yn bared, ac i'w am y pris arierol.—Llkwellyn D. Howbi.^ • ■ Ysgrifenydd. Tabernacle Congregational Church, Aberdare. A BAZAAR i And Fancy Fair la atd of tho extinction of the debt on the above chapel, will be held at tilm Temper- ance Hc.U, Aberdare. ea fclie 6th, 7th, and 8th of June, 1882. Partjcalars will shortly appear. EISTEDDFOD SALEM, GWAELODYGABTH. BYDDED hysbys r gohirir yr Ei.J teddfod ucliod iiya Ch w d. 17eg, 1882. Rhoddii rhyddid, yn herwydd hyn, i an foa cy fan- soddtadan i'r beirniad hyd lonawr ci4ain, a ffugenwau ir byd Chwef. Sydd. PENTSE^ YSiliT" B YDDED hysbys y cyaelir, Listeddfod fLymyddo yn y He uchod dydd Llun y Pasc, 1882. Ceir y rneuyiion yr wj thnoa nesaf. Dro& y jpvryilgor,— DAVID THo"As, Grocer, Fentca. _T- 'iMor o Gan yw Cy.ru o.N f I SALEM LLANGENLGH. pYNELtR EIST J5DDFOD G UHSIBIOI. yn y He uchod dydd Lion Stdgwyn, Mai 29am, 1882. Prif Destynau. Cauiadaeth—I F cor heb foni dan tlO G lif, a gano yn oreu 'There is beauty OIl the mou.uta.in, I by Sir John Goss, pc: bY Noveilo, gwobr JE12 a cbadair d lerw i'r arweiiijrdd. Barddoniaeth—Am. y Bryddefd oreu m Drugaredd.' 200 o linellati, gwoOr Cl Is. Boiraiaid: y traethodau, bdfddomaeth, | &c., Parcb B. Thomas (Myfyr Eralyn) caniadaeth, Eos Motla'?. I Bydd y progranis yn barod ,;01.; fu an, yn I eynwys rbestr gyilawn o'r tie- )'Jt.u. ac i'w cael am Xg. yr nn; trwy y post* i ^o.t<(ari yr ysgrifanyddton,—David Bevan Ironmonger, John Thomis, Cornhwrud, Llangenech, I R.S.0 ABEBDAB. ^wkl-yyngerrld i mrAdiv ac a? • IMfavA 1 Mr. S. Evans (Cynon.) f~|YMUNTR h\ ibysucyfeilsioii y diweddar Silas Evasip yn A'aerda1; a'r cylohoedd, i y cynelir pwyilgor cyffz^dmoJ yD y Tem- It riranco Hid! W am Ferchor, lonawr ileg" am 8 o'r gioch. Taorgytahcii a aJlatfit I i fod yu bres'jnoi, gan fod yi aw >r peaod* i gvisai y gTOgard >n a^os, Yr (viddoch,D. T. Jones. Yjp^

"txiyl y capol, s&nged pob troed yn. Jn o'i "ddeutu, nac ymyred neb &'i ea- a, a chadwer y llecyn fiyth yn gysegr- 'y fel "bedd gvnr D;w."—Eos-Wyk.