Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
22 erthygl ar y dudalen hon
YR TITNO S -
YR TITNO S V 7 c-flafareddiad mewn cy- syiliiac: ph* un ai vn Nghaerdydd yütFj tae y sefydir y Brif Ysgol yn 8i lir Cymru, i gymeryd lie ar y o' is Mawrth y esenol. Y mae Mr 4a; Jones, Abe Lawe''wedi pen- Jeriym ihwanegu ei rodd tuag at y KtylVv. loop i 1,00"-). rwecer diweddaf, yn nglofa ir Br,, amawr, cyfarfyddodd giowr c nw Henry Evans, 37 oed, a i lh"Ç(.(l: 'wy i gareg fawr syrthio ar ei r tra wrth y gorchwyl o goedio. Y?.; y n yn cael fod cwymp trwm o lunryv 7aoedd o dynelli yn awr ar iTordd hai sydd yn ymchwilio am y gtveddxl" 'r cyrff yn nglofa y ddinas. Yn rohe pymthegnos credir y byddis wfdi d.\ i o hyd iddynt. Yn m yn teimlo mai ein dyled- awvddV w rhybuddio pobl i gymeryd Stcf'il be+.t, y matut yn ei brynu mewn ffordd c miborth. T mae teulu un Thcmao Thomas, Gilfach Goch, wedi cael dlitrJa gyfynC) rhag cael eu gwen- WVÛ(J r •" fwyta sausages drwg, a bryn- -,7i r. dynt nos Sadwrn diweddaf. DVsgvy.Vm glywed yn mhellach yn wrbyhh mater. 'F 2^ /"edir fod IVIr a Mrs, (alcidstone -n gadae Cannes y dydd Mercher pre- genoi, f- 'n debyg ogyrhaedd Llundain boreu d 1 Iau. i Ychy eyn saith o r glocb pryd- r < :d Sul diweddaf rhoddodd y Ducboss Albany enedigr.eth i ferch yn iigW*e, Windsor. Yr oedd Dr. Duncan yn brose )1 yn gweinyddu ar y Duchess. .u:r""j,i: bryshysl-ysiad o ddinas Jeff- erson souri, fod y carcharorion yn v •■•"fydl• 1 yno wedi codi gwrthryfelel, W wydi oscd tan yn y sefydliad. I'1 d wedir nad yw yr ysgrif ar Ad vvsg I Nghymru eto wedi ei thynu Allan: y mae yn debyg o fod yn !\rOa y Pasc. Y vaV yn cael ei broffwydo yn awr y bydd sig twedder y wlad hon yn fuan ddrad anarferol. Sonir am 2s a 2s 8c y pwy ond diau fod y pris hwn yn on.:)o i i arad am dano. mser yn ol, cynygiwyd gwobr had C, i r- )wyllger Americanaidd am y ua«:.«huv, 1 goreu ar "Fenyw." Der- bynivvl llawer o gyfansoddiadau, a bftrnwvd yn oreu y traethawd byr ond cyrjw^sft vr canlynol Ar ol dyn y daeth y J nyw, ac ar ei ol y mae wedi bod byth Dddiar hyny." BTDD cyfarfod o gynrychiolwyr y ^eitbvr a'r meistri yn cael ei gynal Sydd ner nesaf, yr 2il o Fawrth, yn y Kovs.1 Lotel, Caerdydd.
K 1 OLIAD * NEWCASTLE.
K 1 OLIAD NEWCASTLE. X y fuddugoliaeth y mae Mr John *f ley wedi ei henill yn New- -rie 1 li rboddi boddlonrwydd mawr J irydwyr trwy y wlad. Kid aeth megys wrth groen ei oedd, ond buddugoliaeth an- .yo^ddu J, gyda mwyafrif o 2,256. Ei mb .vyu .bydd oedd Mr Gainsford BrU'jf-. yr hwn a ymfalchia yn y f'&iib oi iod wedi derbyn mwy o bleid- neb o flaen, gyda'r eithriad o Jo^e-vi Cowen a Mr Ashton Dilke p. et-bc]i;,dcyffredinol 1880. Pleidleis- '("dd 9 44 ) dros Mr Morley, a 7,187 dros ei vvvfj v ynebydd. Fe ddywedir fod pialdlcifciwU y Gwyddelod yn Newcastle vt; oddeutu 2,000, ac mai i hyn y y T riaid yn ddyledus am y fath rafc. a dyma oedd eu gobaith am • Fe ddywedir hefyd fod y oiida v, edi cyfrif na fuasai yr Anghyd- iim ? y.<" yn rhyw unol iawn yn etholiad Wr '9y, am mai Eglwyswr ydyw; or -ae yn sicr fod yn well gan Ai ubydx. arfwyr Eglwyswr Ebyddfrydig litV, Arjgaydffurfiwr Toriaidd. Nid yn 4 < i-e Mr Morley yn Rhyddfrydwr, 0;M 1 ae hefyd yn Radical 'Rhydd- b* n gefnogydd 1 r Weinyddiaeth ibrac yn barod i fyned yn mhell- ;:C.)
AT LOFRUDDIO IARLL SPENCER.¡
AT LOFRUDDIO IARLL SPENCER. ¡ IX od ddarganfyddiad hynod wedi ¡ ai A: i yn llythyrdy Ballydehoh, v i, rk. Yn ystod nos Iau, rhodd- Yn 7. llythyrdy, a chafwyd 'Vo;iiol. Gan nad oedd ei £ 0 >ore cau^. A 11,11 3au arno, dechreuwy^ «W»9ud yJ) • id ar y bwndel gan y poatfeisW. ^'6 b- i wedi ei stampio, buasai y tio,.?- wedi rhoddi yr argraffnod a'r A V.. irferol arno, trwy yr hyn, ond o". >uasai wedi ffrwydro. Ar yr sr., v. oedd y cyfeiriad hwn,—" At y hvdoddus larll Spencer." Yn nai ychydig o geUwair oedd y c .th y postfeistr ag ef, gan fe daflu i'r tan ond cyn gwneud iderfynodd wneud ymchwihad. > 1 )f i'r yard, lie y cafodd allan ei nwys chwech wns o dynamite, 3di ei drefnu fel ag i ffrwydro. lihodd Td ef drosodd i'r heddgeidwaid. illr, yr awdurdodau heb gael yr ( vvgryv lleiaf yn nghylch y troseddwr d; sddwyr.
--.D YR AGERLONG KING ART…
.D YR AGERLONG KING ART fl U R. i r! yr hysbysiad wedi cyrhaedd i O <.••(! d yn cadarnhau fod yr agerlong :thur wedi ei cliolli yn Kilia, jrcber, ac hefyd fod saith o'r wedi eu colli. Cycliwynodd o 1 d ar yr 22ain o Ionawr, yn 1:' It I J. n 1, t.
Cynllwyniad Llofruddiog Dubliix.
Cynllwyniad Llofruddiog Dubliix. Y mae ymchwiliad anghyhoedd yn cael ei ddwyn yn mlaen yn ddyddiol yn Dublin mewn cysylltiad a'r cynllwyniad llofruddiog, ac y mae yn cael ei ddweyd fod sicrwydd pellach wedi ei gael fod dau, o leiaf, o aelodau seneddol yr Iwerddon mewn cysylltiad a'r gym- Z3 deithas hon. Y mae rhai o newyddiaduron yr Iwerddon yn condemnio yn fawr yr hysbysydd Carey, ac na ddylai y fath adyn gael "achub ei wddf." Ond y mae yn sicr nad all y Llywodraeth, wedi unwaith ei dderbyn fel tyst, fyned yn ei erbyn mwyach. Fe ddywedir fod yr ymchwiliad am y cyllyll a fernir a ddefnyddiwyd yn yr ymgais at lofruddio Mr Field, wedi ei roddi i fyny. Y mae yn cael ei sicrhau mai nid cyllell a ddefnyddiwyd ato, ond picell, tra nad oes amheuaeth mai i r ffaith mai picell a ddefnyddiwyd ac llld cyllell, y mae Mr Field i ddiolch fod ei fywyd ganddo. Prif ymchwiliad y Llywodraeth yn awr ydyw, pwy yw y No. 1 sydd wedi 1 cael cyfeirio ato yn nhystiolaeth Carey. Fe ddywedir fod gan yr heddgeidwaid bob rheswm i gredu fod y person hwnw yn awr yn Ffrainc. Y mae yn cael ei hysbysu fod y carcharorion yn cael eu cynorthwyo ag arian hyd yn nod yn y carchar o ryw drysorfa ddirgelaidd. Y mae eu hymborth dyddiol yn dyfod o dafarndy Coady, yn yr hwn le yr aros- odd Carey i gymeryd ychydig i'w yfed ar ei ffordd o'r Park wedi y llofruddiaeth, tra y mae boneddwr dyeithr yn galw bob wythnos i dalu y bil. Y mae dig- ofaint y Gwyddelod yn erbyn Carey yn annesgrifiadwy. 0 Y mae yn cael ei hysbysu y bydd i drosedd o natur bwysig gael ei ddwyn yn erbyn Councillor Carey, yr hysbys- ydd, wedi prawf llofruddiaeth y Phcenix Park. Nid oes amheuaeth nad oes pethau synfawr eto i'w datguddio. Y mae yn cael ei hysbysu hefyd fod yr awdurdodau yn deall pa le y mae cael gafael ar No. 1, ac y cymerir ef i fyny ar yr adeg iawn.
JOE BRADY A TIM KELLY.
JOE BRADY A TIM KELLY. Y mae y personau hyn bellach wed hynodi eu hunain gydag ereill fel rbai, yn ol pob tebyg, a gymerasant ran flaenllaw yn nghyflafan Phceuix Park. Y mae Joe Brady yn 22 mlwydd oed, ac yn saer maen wrth ei alwedigaeth. Adna- byddid ef gan yr heddgeidwaid er ys amser maith fel yn perthyn i'r Ffeniaid. Ond ni chafodd ei ddwyn i'r ddalfa o'r blaen o dan weinyddiad y gyfraith gyffredin, er iddo fod am rai misoedd y flwyddyn ddiweddaf yn ngharchar Kilmainham, fel un oedd yn cael ei ddrwgdybio o fod wedi cymeryd rhan mewn llofruddiaeth ond o dan Coercion Act Mr Forster y carcharwyd ef am y misoedd hyny. Dywedir gan rai cynefin ag ef ei fod yn cael ei ystyried gan ei gydweithwyr yn ddyn o dymerau difyr a charedig. Yn nesaf at Brady mewn cyhoeddns- rwydd saif Timothy Kelly fel un a gymer. odd ran yn nrama fradlofruddiol Phoenix Park, ac ya yr ymgais fradlofruddiol i gymeryd ymaitb fywyd Mr Field. Nidyw hwn ond ugain oed. Gynedydd oedd ei dad yn nechreu ei oes, ond trwy laiur a chynildeb y mae wedi dyfod yn berchen ar gerbydau a cheffylau o'i eiddo ei hun, ac y mae yn awr yn mwynhau bywioliaeth pur gysurus. Y mae ei deulu yn cael eu gwneud i fyny o bedwar o blant—un ferch a thri o feibion, yr ail hynaf o'r meibion yw yr an- ffodus Timothy. Bu y bachgen am rai blynyddau mewn ysgol perthynol i'r Brodyr Cristionogol, ond gan fod ei iechyd yn wan aidd, symudwyd ef oddiyno pan nad oedd ond ieuanc, a chymerwyd ef gan ei fam i wah an ol fanau o Loegr a Cbymru er budd ei irehyd. Ar ei ddychweliad yn ol i Dubliu. rhoddwyd f drachefu mewn ysgol; ad ar ol bynprentisiwyd ef at adeiiadwr cer. bydau, ac yc opdd bron wedi cyrhaedd terfyn ei brcptisiaeth pan v cymerwy d ef i'r ddalfa, E dry chid MuQ ei ^erthynas a;i gyd- nabod fel dyn ienacC o gymCnad difrych oulyd, ac yr oedd yn Aelod perthynol i r E^lwvs Babaid/I, Py^pd ei fam anffodus eilpdyn ^el o facbgen yn iia ddarfu iddo erioed lefaru gair byrbWy h wrthi. Y mae efe a Brady yn gyfeillion mynwesol, ac ar eu gwaith yn cyfarfod a'u gilydd yn y doc, y maent yn ysgwyd llaw yn gynhes dros ben ac eisteddent yn ymyl eu gilydd trwy srydol pob dydd yn ystod diwrnnodau y prawf.
CYMDEITHAS DDARBODOL Y GLOWYR.
CYMDEITHAS DDARBODOL Y GLOWYR. PVHODDION YCHWANEGOL. Y mae yn dda genym hysbysu fod ymddiriedolwyr Mr Arthur Vaughan Lee, Rheola, wodi cyfranu lOp 10s at y gymdeithas hon, ac wedi addaw cyfranu yr un swm yn flynyddol. Derbyniwyd 15p hefyd oddiwrth Mr Howell Gwyn, Dyffryn, Castellnedd, ac y mae yntau wedi addaw cyfraau 5p yn flynyddol. Y aiae cyfanswm y cyfraniadau sydd wedi eu derbyn yn yr wythnosau diweddaf yn cyrhaedd dros 250p. Y mae cyfanswm yr addewidion blynyddol hefyd, beb gyfrif y swm tywysogaidd o 200p a gyf- A .3-1 X)„4-„ i f)AA«
CYFLAFAN YN NOTTINGHAM.
CYFLAFAN YN NOTTINGHAM. Cymerodd cyflafan ddychrynllyd le yn Beeston, ger Nottingham, nos Sadwrn diweddaf. Am beth amser yr oedd dyn o'r enw Samuel Askard wedi bod yn cydfyw fel y tybid a menyw briod. Dydd Sadwrn daeth dyn ieuanc o'r enw Thos. Wappington, brawd y fenyw, i ddeall pa le yr oedd ei chwaer, a chyflogodd gerbyd yn Nottingham er myned i lawr i Bees- ton. Dywedodd wrth y cerbydwr ei fod am iddo ei roddi i lawr yn Mona- street, yr hyn a wnaeth. Ar y ffordd, modd bynag, gwelodd y cerbydwr y dyn iouanc fel yn parotoi llawddryll, a dy- chymvgodd fod rhyw ddrwg yn cael ei amcanu. Wedi ei roddi i lawr yn Mona- street, hysbysodd y cerbydwr i'r hedd- geidwad ei ddrwgdybiaeth, ac aeth un neu ddau o honynt i'r heel hono, ac ni fuont yno nemawr amser nes clywed llawddryll yn cael ei ollwng, ac aethant i mewn i'r ty" lie y daeth swn yr ergydion allan o hono. Cawsant Askard yn gor- wedd ar y llawr yn ei waed, wedi ei saethu yn ei fynwes a'i forddwyd. Yn ei ymyl goreddai chwaer Wappington, wedi ei saethu yn rhan isaf ei chorff. Cymerwyd y carcharor i'r ddalfa. Nid yw y dyn Askard yn debyg o fyw, ond dysgwylir y bydd i'r fenyw wella.
HUNANLADDIAD CARIADON.
HUNANLADDIAD CARIADON. Dywed bryshysbysiad o Matamoras, Mexico, i ddau garwr, rhieni y rhai oeddent yn anfoddlon iddynt briodi, gy- lymu eu gilydd yn nghyd, ddydd Gwener diweddaf, gyda rhaff, ac ym- daflu i'r afon a boddi. Cafwyd eu cyrff allan mewn awr wedi jayny. Oedran y ferch oedd 16eg. Pan y gwelodd y fam hyn, neidiodd i'r afon a boddodd.
IEBENEZER. SIRHOWY.
EBENEZER. SIRHOWY. Cynaliodd yr eglwys uchod ei chyfarfod- ydd blynyddol dyddiau Sul a Llun, Chwef. y 18fed a'r 19eg, pryd y gwasanaethwyd gan y Parch D. J. Davies, Bangor. Cafwyd cynulliadau lluosog iawn, a phregethwyd yn hynod nertliol ac hyawdl gan Mr Davies Nos Lun, traddododd ei bregeth alluog a phoblogaidd ar berthynas plant ag eglwys Dduw, ac yr oedd yn amIwg fod Ouw yn nylanwad ei ysbryd yn bresenol yn y gwa, hanol oedfaon. Gwnawd casgliad ar ddi- wedd pob oedfa er dileu dyled y capel, yr hwn sydd yn cyflym gymeryd lie, ac hyder- wn cyn bo hir i gael mwynhau Jubili.—J. W.
AT LOWYR CWM ABERDAR.
AT LOWYR CWM ABERDAR. Cynelir cyfarfod misol y dosbarth uchod dydd Liun nesaf, yu y Bruce Arms, Mount ain Ash y cyfarfod i ddechreu am 11 o'r gloch y boreu. Y mae taer ddymuniad ar bob glofa i anfon cynrychiolydd i'r cyfarfod hwn, gan fod materion pwysig i'w trafod. Ysti.
--__---ABERAMAN.
ABERAMAN. Dymuna pwyllgor Eisteddfod Saron, Aberaman, hysbysu mewn atebiad i ofyn iad y cyfaill X. Y. Z, yn y DAEIAN cyn y diweddaf. y bydd arweinyddion corau y plant at eu rhyddid i ddewis y nifer a fynont o ddynion mewn oed i'w cynorthwyo. Gan obeithio y rhydd hyny foddlourwydd i bawb, yr eiddcch, &c.,—YSGKIFENYDD.
AT DANWYR {FIREMEN) ABERDAR.I
AT DANWYR {FIREMEN) ABERDAR. I Bydded hysbys i cbwi y bydd y cyfarfod misol nesaf yn cael ei gynal prydnawn dydd Sadwrn, Mawrth y lOfed, yn y Lord Nelson Inn, Maesydref; i ddechreu am chwech o'r g och, yn lie ar yr amser arferol. fel y cra]]0 pawb xyddo 4g angen arnynt am fyned i ryw leoedd ereill fyned yno yn bryd on. Taer adymuiur ar yr holl aelocUu i f0d yn bresenol, a cbarem weled ereill hefyd vn ymuno o r newydd. Bydd materion hynod ^ys,.S yn cael eu trafod, am hyny, taer eifyniwn ar yr holl frawdoliaeth i fod yn breseiioi yn byydlawn. Cofiwch yr amser a'r He:—Lord IDD, Maesydref, nes Sadwrn, Mawrth v lOfea, am fhweeh o'r gloch. Y SG,
AT GYNRYCHIOLWYR HAULIERS…
AT GYNRYCHIOLWYR HAULIERS DOWLAIS. Bydded liysbys i chwi y cynelir cyfarfod yn y Red Cow Inn, Dowlaif, nos Lun nesaf, Mawrth y 5ed, pryd y dysg\,ylir y bydd cynrychiolydd o bob glufa yn bresenol. Dymunir arnoch i wneud eich goreu i gael y ceiniogau ifewn erbyn hyny; a ehwithau, yr hauliers% gofalwch na fjddo gwaith nymh('11 cy oapl v C-.Aininomn. :6.
Teiiwng o sylw pawb ! m
Teiiwng o sylw pawb m -020 Y CANT 0 LOG AGERLONG" NEWYDD. I 1. Cymerwyd i fyny y shares yn ein ager. long" \nne Thomas" mor gyliymi, hil yr f ydym wedi contrewtio am un arall, i fod yn barod i'r mor yn Rha^fyr nesaf, 1888. Cost yr agerlong yw ^27 600. 2. Bydd yr agerlong bon o'r gwneutbur- iad goren, gan y llocg adeiladwyr enwog, ^lessrs. Palmer and Co,, Jarrow on-Tyne. mae o bwys mawr i'r shareholders pwy yw adeiladwj^r y Hong, gau fod gwir werth ong fel gwir werth ty, yn ymddibynu ar yr adeiladaeth. Enw yr agerlong hon fydd 'Kate Thomas." 3. Gallwn addaw gyda'r hyder mwyai v tal yr agerlong hon tua £ 20 y cant, efal'lai yenwaneg. Tra y mae llotgau hwyliau i raadau mawr out of d ite, ac yn taJu ond ychydig neu ddim l!6g, y mae agerlongau yn talu yn well nag erioed. Hyd y nod yn yr amseroedd isel ar fasnach, yr oedd ager- longau Caerdydd yn talu tua i?20 y canfyn flynyddol fel rheol. Talasom i'n share. holders yr haner blwyddyn diweddaf, yn diweddu Rhagfyr 25ain, 1882, yn ol £'24 10s y cant. 4. Bydd y Ily "Tau yn agored yn y swyddfa bob amser i'r shareholders eu harcliwilio, a'r Policy of Insurancebob amser i'w gweled er sicrhau na fydd yr un colled trwy long, dry Iliad. 5. Bydd y shares yn X100 yr un, ac i'w talu fel y canlyn :— æ s. d. 1 0 0 wrth anfon am share. 49 0 0 Rhagfyr laf, 1883. 12 10 0 yn mhen chwe' mis wedi hyny. 12 10 0 yn mhen chwe' mis arall. 12 10 0 yn mhen chwe' mis arall. 12 10 0 yn mhen chwe' mis arall. Felly telir y share i fyny mewn dwy flynedd. Ond telir y ll6g ar yr oil o'r amser cyntaf, sef Rhagfyr, 1883. Bydd hyn yn ei gwneud yn rhwydd i bawb sydd ag ychydig arian ganddynt i ymuno. 6. Dealler nad ydym yn chargio dim commission ar adeiladaeth y Ilong, yr hyn yw yr arferiad cyffredin. Yr un faint a gostia y llong i'r shareholders ag sydd raid i ni dalu i'r adeiladwyr, sef £ 27,600. Bydd hyn yn fantais fawr i'r shareho7ders i ddechreu. Y tal wedi hyn i ni fydd.92 10s y oant ar yr holl enillion; holl enillion y brokerage, &c., yn myned i'r shareholders. Dymunwn alw sylw arbenig y shareholders at y teleram hyn, a'u cymharu a thelerau firms ereill. 7. Bydd i'r llog gael ei ddosranu ar ol pob mordsith, fel y gwybyddo y shareholdert o fis i fis pa beth yw enillion y Hong. 8. Bydd a llong ar egwyddor y Limited Liability -Company, a ni ein hunain fydd y sharehi Iders mwyaf ynddi. Manteision pellach. 1. Ceir pob manylion yn y prospectus, neu trwy ysgrifenu atom ni, megys enwau yr adeiladwyr, pris y llong, holl wnenthur. iad y llong, &c., &c., yr hyn na cheir yn gyffredin mewn prospectuses o'r fath. Yr ydym am i bawb wybod yr holl fanylion, 2. Mantais fawr arall yw fod y tal am y management mor isel, tra nad ydym yn codi dim fel commission ar adeiladaeth y llong. Gwyr pawb sydd yn hyddysg yn y petham hyn y fantais fawr sydd yn y cysylltiad hwn. 3. Gan y bydd y Ilong wedi ei insurio yn ei llawn gwerth yn erbyn llongddrylliad a phob damweinian, ac hefyd unrhyw esgeu- lusdra o du y Cabden, nid oes raid i neb ofni colli ei arian. Esgeulusir weithiau i wneud hyn, ond fel sicrwydd i'r cyfran- dalwyr, dangosir y policy bob amser yn y swyddfa. 4. Yr ydym yn brofiadol hollol o longwr- iaeth yn ei holl gysylltiadau, ac yn adna- byddus a'r holl brif borthladdoedd. Y mae amryw o'r*prit farsiandwyr yn Lloegr ac ar y Cyfandir wedi cymeryd rhanau yn ein llongau, ac yn anfon eircbion bob dydd am shares yn 1, Kate Thomas." 5. Y mae crotsaw i bawb ymholi am cin cymemdau yn Ngl acrdydd; neu yn y ^ationa, Provincial Back of England, Caer dydd. Penybout. a Dolgglly, 6. Os uyra.:na neb am share neu shares, y^grifcLent atom ni i'r cyfeiriad isod. Ysgrifener yn fuau er sicrhau shares. r, Evan Thomas, Radcliffe & Co., BUTE CHAMBERS, CARDIFF. 1. lythyr Cymeradwyaeth. I Yr wyf yn adwaen Cabden Evan Thomas a Mr Radcliffe yn dda, ac y mae genyf bob hyder yn eu medrusrwydd a'u gonestrwydd. Nid ydynt yn bobl i addaw yr hyn na allant gyflawni. Yn aelluaws o'm cyfeillion yn shareholders ganddynt eisioes. Arwyddwyd, J. CYNDDYLAN JONES, 2, Richmond Crescent Cacrdydd.'
Advertising
ALBERT HALL, ABERTAWE. I ttYNELIR EISTEDDFOD Fawreddog yn y J ie uehod dydd Llun y Pasc; 1883, pryd y gwobrwyir yr ymgeiswyr budelugol ar y testy n^u canlynol: I'r c6r dram dilil 100 ö rll, a gano yn oren We never will bow doun (Judas Maccabteus), gwobr X30, a £3 i'r arweinydd. 11 l'r cor ddim dan 50 o rif, ac o'r un gynull- eidfa, a gaIiO yn orou 'Mawr yw yr Arghvydd' (Cyualaw), gvrobr £ 12. I'r parti o wrywo"; ddim dan 25 o rif, a gauo yn oreu 'CyO -aa y Bagelhald (D. Jenkins, M.B.), gwebr X4. Beirniaid,- \V. J. Williams, Ysw., Caer naifon, ao O. 0. Roberts, Ysw. Delgelly. Am fanylion poilach, gwel y program, yr hwn a fydd yn barod 5m fiianJ, i'w gael am y pris arterol gan yr ysgrifenydd,—STEPHEN JEFFREYS, 90, Symoa Street, Carmarthen J' ;J. Quinine Bitters GWILYM EVANF, Y MAE hwn yn gymysg celfyddydgaif a ffodus dros ben. (Jynwysa QUIMIIQ Sarsaprilla, Saffron, Lauender, Dande- lion. Gentian, a Burdock, sef yr oil 0$ darpariadau a nodasom, yn y fath modedd fel ag i sicrhau eydweithrediab llwyddianus ar yr oil o elfenau gweita- gar y cyffeiriau, er cyrhaedd a dyogekl y dybenion daionus mewn golwg wrth ei gyfansoddi. Cyfaddefir gan brif fedd- ygon y dydd fod Quinine Bitters M*. wi ym Evans y cydgymysgiad mwytf apus ag sydd byd yma wedi ei wneud 0 r cyflemau uchod. y EU GWEITHKEDIAD. WtV—yn cynorthwyo trawl yr ym yn gwe^llau a hwylusu y cylcW rediad, yn cryfnau y giau a'r cyhyran: ac yn puro a firwythloni y gwaed. I oiae y cymysglyn hwn yn gryfboir cvff- redmol, ac yn lanhaydd effeithiol. Nertha y rhanau eiddil yn y cyfansodd. iad, ac o herwydd hyny y rhai mwyal agored i anwydon a'u canlyniadau. X maent yn adnertliu ac yn aiifywiochau, cyfansoddiad a'r tymherau, ac ar gyfr f hyny y maent wedi enill iddynt eu hun- aiU y g>meiadwyaeth uchelaf ar gyfsi pob math o wendidau, a sefyllia isel, nychlyd, a marwaidd y corff. Pan yn galw sylw at y tystiolaethau canlynol, dymnnem adgono y darllenydd eu bod oIl yn dyfod oddiwrth bersonau eyfrifel yn ngwahanol gylchoedd cYI9- honySfo' bob'Snt"8 preswylfod, ac yn tystioiaethu y gellir yn hawdd brofi eu teilyngdod drwy anfon at y personau eu hunain. Nis gellir dweyd fel hyn am lawer o dyst- tiolaethau ereill. Nid oes nemawr i ddiwrnod yn myned heibio heb fod pet- chenog y Bitters hyn yn derbyn cyme- adwyaetbau i'w heffeithiolrwydd. Rose Cottage, Aberdar, n o Tachwedd lQfed, 1880. GAREDIO SYR, Yr wj^f yn awr wedi cael cyfleu i wneud prawf teg a gonest o'r Qui. nine Bitters cyfansoddedig genych chwi, ao yr wyf yn gallu tystio oddiar brofiad pee. sonol a thystiolaethau araryw bersonau i ba rai yr wyf wedi cymeradwyo y Bitters, ea bod yn meddu yr elfenau, y nodweddau, a'i rhinweddau a hawliech iddynt. Yn y flwyddyn 1876, cefais gystudd trwm am wyth mis, ac y mae rhai o effeithiau y cys. tudd hwnw wedi aros gyda mi hyd heddyw. 77 U«7n ?cHos 0. ddychryn i mi ddyfod o'i 1 oift ar hyd y grisiau i'r llawr rhag cwynrpo. Bu y cof, y cylla, a'r aelodau yn peiaio gwneud eu gwaifeh; ond mae y Bitters wedJ gwneud llawer iawn er symud hyn oil, Mafl /ni ftGr fWeU' mae yr aelodau yn iach a chryfion tra mae y Bitters yn cren awydd am fwyd, ac yn help mawr i dreulio yr hyn a dderbynir i'r cylla. Bu amser pan ag oedd dal yr ysgrifbin yn faich i mi, ond ysgrifenu yn ddigryn fel yn y dyddiau gynt, fel y gwelwch wrth y llythyi T1' id oes genyf yn awr ond dymuno 0 galon llwyddiant i chwi i wasanaethu eicb gwlad a'ch cenedl am flynyddau lawer dd'od. Yr eiddoch, garedig Syr, yn wir serchog THOMAS PRICE, Baptist Minister. Llwynpia, Hydref 21, 1880j rTAwYL SYR,-Wedi clywed llawer am eicfl Quinine Bitters, penderfynais roddi prawl arnynt. Bum am rai misoedd yn cael fv mhoeni gan anhwylder cyffredinol, diffyo chwaeth at ddim, iselder ysbryd, ac as brydiau poen angerddol rhwng fy ysgwydd- au, yn codi, yn ddiau, oddiar afiechyd y Liver. Ond da genyf eich hysbysu fy mod wedi cael II wyr iachad; teuulaf yn awr moi iach fy ngorff a bywiog fy ysbryd ag v teimlais nemawr erioed, wedi derbyn o honwyf y budd hwn trwy gymeryd eicb darpariaeth fyd-enwog. Mae dyledswydd yn fy ngorfodi 1 anfon y llinellau hyn ran eich gosod at eicb rlivH-lid +1, defnWi,! i 1 rnjcuud 1 wneuthur v bob fhw-dd ° b0nrk • D>"munaf 1 °bwi DOD Uw} (id 1 wasanaethu eicb cenedl. Yr eiddoch yn gywir, J. R. JONES, Baptist Ministel Mynydd Cynffig. SYR,-Bum yn dyoddef liawer oddiwrth ddolur yn fy mhen, iselder ysbryd, diffyg archwaeth at fwy<J, ac ar ol ei fwyta, hint, der mawr. Prynais botelaid 4s. 6c. oddi. wrth Mr. Richard Jenkins, Kenffig Hill, as ar ol i mi ei chymeryd, teimlais fy hun wedi fy adferu i'm iechyd arferol, ac yn alluoff i ddilyn fy ngaiwedigaeth. Yr ydwyf weal eu cymeradwyo i eraill, a thystiolaeth y rhai hyny yw eu bod wedi derbyn Ilea aiarhaetliol trwyddynt, a byddaf yn teimlo yu ddyledswydd arllaf eu cadw bob amsez fel trysor penaf y teulu. JOHN LLWYD (loan Cynffio. GOPALED PAwn AM HYN. Gan fod amrywiol o ddarpariadau 0 C, Quinine i'w cael, megys Tincture of Quinine,, Quinine Wine, Quinine Mix- ture, &c., y mae rhai ymofynwyr am Quinine Bitters Mr. Gwilym Evans yn cael eu twyllo a r pethau hyn yn y modd mwyaf dideimlad a digywiiydd zn Wrth geisio hwn gan yr Apothecarf, nid digon yw gofyn fel hyn, "Potelaido Bitters," "Potelaid o Quinine Bitters," nac ychwaith "Y Quinine yna," ond gofaler gofyn am "Quinine Bitters Mr. Gwilym Evans," ac os na fydd yr enw Gwilym Evans, F.C.S.,M.P.S., wedi ei ysgrifenu ar Stamp y Llywodraeth ar bob potel, twyll a ffugiad ydynt. Pris y Potelau yw 2s. 9c. i 4s Sc.; mewn blyehau, 12s. 6c. yr un. Cynwysa Poteli 4s. 6c. ddau cymaitt a rhsi 2s. 9c., ac felly gall y prynwr -4., r. f'
DAMWAIN DDYCHRYNLLYD YN NEW…
DAMWAIN DDYCHRYNLLYD YN NEW YORK. 16 o BLANT WEDI EU LLADD. Dydd Mawrth yr wythnos ddiweddaf, cymerodd cyffroad le mewn ysgoldy Pabyddol yn New York, yr hwn a achoswyd gan da-n bychan a gymerodd le yn yr adeilad. Rhedodd yr ysgol- heigion, y rhai ydynt ferched perthynol i'r dosbarth gweithiol, tua'r steiriau, fel y clowyd y fynedfa i fyny, ac y lladdwyd 16 yn y man. Niweidiwyd amryw eroill. i a
CYMDEITHAS GENADOL LLUNDAIN.
CYMDEITHAS GENADOL LLUNDAIN. Y mae yn 11a wen ydd genym hysbysu fod y Parch W. Hopkin Rees, Llecbryd, Cered- igion, a'i wraig wedi cael eu derbyn i fod yn Genadwyr gan y Gymdeitbas uchod. Bwr- iadant gyohwyn i'w m, aes tua Hydref ne-sai- <Q..ndith i)ii w %,Yido ar eu gwaith yn JlIysg y paganiaid.—JOEL.
---.-----+---' LLWYNBRWYLAU.!
-+- LLWYNBRWYLAU. Y BWEDD LLENYDDOL.—Cynaliwyd cyfar- fod o'r Bwrdd uchod nos Sadwrn, Chweiror y 24ain Ltywydd a beirniad y cyfa»sodd iadau ydoedd Mr Abraham. H. Thomas, Crymlin beirniad y canu, Mr J. Roberts, Bethel. Wedi cael araeth fer ac i'r pwr. pas gan y llywydd, awd yn mlaen fel y can. lyn :-Cân, Mr H, Parsons Adroddiad, I Caria,,l y Milwrgoreu, Joseph Lewis. Can, Mr J. T. Davies. Birchgrove. Canu, He shall f-ed His flock;' goreu, ^es (Olwen). Sillebu goreu, John Lewis- Can, D. Griffiths, Bethel. Darlien ar y pryd; goreu, T. Dayies. Birchgrove Peuawd, 'Awelon Eryri;' goreu, Eos Ddu ali gyfaill. Glee, gau barti Ebenezer. Cafwyd can gan Miss H. Rees yn swynol iawn. Cafwyd cyfarfod hwylus dros ben. GOB.
-------GENEDIGAETH.
GENEDIGAETH. Chwtfror y 19eg, priod Mr W. Edwards, .n. 1\ft 'n('" í"1.rrVV'tn,l" r'.), 'I.ir:. ?
YR YMOSODIAD CYWILYDDUS YN…
YR YMOSODIAD CYWILYDDUS YN MHENDERYN. Yn llys ynadol y Cefn, ger Merthyr ddydd Gwener diweddaf. gwnawd ymholiad i aclios ymosodiad Mri John a Thomas I Harris ar Jenkin Morgan un o'u tenantiaid Pan y daeth yn ddeg o'r gloch, daefch lluaws mawr i'r liys, ac yn nghwmni Mr Williams, Cjfreithiwr yr amdiliifynwyr, daeth i mewn Mr Montagu Williams, Llundain, bargyf- reitkiwr enwog, yr hwn sydd wcdi ei gyfiogi ar ran yr amcLliffymvyr. Yn ychwaliegol at y rhai hyn, yr oedd yn bresenol Mr Pollard, ar ran y Llywodraeth, a Mr Flye, u cyfroith:wr yr achwynydd. Galwyd enwau y ddau Harris, y rhai yn fuan a wnaethant eu hymddangof-iad. Y cyntaf i godi oedd Mr Pollard, yr hwn a hyabysodd ei fod ef wedi ei anfoil,gan y treasury. Dywedodd fod yr achwyniad yn erbyn yr amddiffynwyr yn un pwysig, ac mai y gosp oedd alitudiaeth penydiol os profid y cyhuddiad yn eu herbyn, a phe buasai Morgan yn marw o fewn 12 mis mewn caclyniad i'r niweidiau a dderbyn iodd, y gallesid cymeryd yr achos i fyny fel llofruddiaeth wirfoddol. Wedi ychydig annealldwriaeth cydrhwn^ y cyfreithwvr, galwedd Mr Poliard ar Jenkin Morgan i fyny. Edrychai yn wan ilyd, a cherddai trwy gynorthwy dwy ff on. a chadach mawr am ei ben. Hysbyswyd mai 66 oedd ei oedran, ond yr oedd yn edrych yn 10 mlwydd yn henach Rhodd odd adroddiad am dano ei hun yn gadael cartref ar y 30ain o Ragfyr, gyda darn o "sparrib" fel rhodd i'w feistri tir. Ar archiad y boneddigion, iddo fyned i mewn, a chymeryd glasiad o whisci a dwfr. Cy- merodd yr ail, a gwaegwyd arno gymeryd y try dydd, yr hyn a omeddodd, am ei fod yn teimlo fod y ddau gyntaf wedi effeithio arno. Wedi hyny aeth yn hollol anwy- byddas o hono ei huB, ac a barhaodd felly hyd foreu dydd Sal, pan y oafodd ei hun yn gorwedd ar rywbeth na wyddai efe beth mewn ystafell i fyny y steiriau. Cododd i fyny rhwng saith ac wyth o'r gloch, mewn poenau mawrion mewn rhan neillduol o'i gorff. Aeth i'r gegin, lie yr arosodd trwy y dydd heb gael cynyg ar ymbortb. na gofyn am ddim. Wedi saith o'r gloch nos Sul daeth Thomas Harris ato, gan roddi iddo lasiad neu ddau o whisci a dwfr, a dywedyd wrtho ei fod wedi syrthio o flaen y tan, a'i fod wedi llosgi ei holl wallt blew ei gernan, ac aeliau ei lygaid. Ond er fod ei wallt wedi ei losgi, nid oedd ol tAn yn agos i'w ddillad. Cynorthwyid ef i'r gwely gan y ddau Harris, o hyd heb damaid o ymborth. Boreu dydd Llun daeth drachefn i'r gegin, ac wrth olchi ei wyneb, deallodd ei fod wedi ei dduo. Yna aeth tua thref, ac ar ei siwrnai y cafodd efe gyfle i edrych ar ei ranau oeddynt wodi eu niweidio, er ei fod wedi bod yn gruddfan mewn poenau trwy y dydd ddydd Sul. Cafodd fod toriadau a llosgiadau ar ei forddwydydd, &c„ a phan y cyrhaeddodd adref aeth i'r gwely. Yn mhen wythnos anfonwyd am feddyg, a de. chreuodd wella, fel yr oedd yn alluog i ymddangos fel yr oedd y diwrnod hwnw. Wedi cael tystiolaeth ei wraig a'i wasan aethferch yn nghylch ei gyflwr yn cyrkaedd adref, rhoddwyd darnodiad e'i glwyfau gan y meddyg, Mr Jones, ac mai ei farn ef oedd nad oeddynt wedi cael eu gwneud ganddo ei hun. Barnai fod pocer poeth wedi ei ddefnyddio. Galwyd yn nesaf ar wasanaethddynion perthynol i Harris, y rhai a dystiolaetbas- ant cad oedd neb yn y ty nos Sadwrn ond hwynt eu hunain a Mri Harris. Wedi cael yr holl dystiolaetkau, dywed- odd Mr Montagu Williams y dylai y rhai a gyhuddid gael eu rhyddhau, a hyny am nad oedd dim yn yr holl dystiolaethau yn nodi mai hwynt hwy oedd wedi cyflawni y gweithredoedd y cyhuddir hwynt o honynt. rod ynrhaid cael tystiolaethau amlycach na aimoedd wedi eu cael cyn y gdllid cael w diffynwyr yn euog o'r fath weithred Wedi i'r ynadon ymneillduo am ychydig amser, penderfynasanfc drosglwyddo yr amddiffynwyr i sefyll eu prawf yn mhrawf lys nesaf Brycheiniog, yr bon a gynelir yn Aberhonddu yn Ebiill neeaf, ar y cyhudd- iad o misdemeanour. Derbyniwyd meichnaf- ) 0 on am eu hymddangosiad yn y prawtiys, I
AT LOWYR DOSBARTH Y RHONDDA
AT LOWYR DOSBARTH Y RHONDDA GYFEILLION,—Cyiaelir y cyfarfod misol rtyod Llun nesaf, y 5bJ o Fawrtli, yn y Windsor Castle Hotel, Ton. Bydd aches check weigher y Ddinas yn cael sy I w rellacb, Bydd yn dda gcnym weled gwynebau ein cyfeillion o lofeydd yr Ocean, &c., fel y tro blaen orcl. MABON.