Tarian Y Gweithiwr

ETHOLIAD BWRDD YSGOLION ABERDAR Y mae etholiad y Bwrdd ar ddyfod arein gwaetbaf eto, a gelwir arnom yn faan i edrych o'n cwmpas er mwyn dewis 13 0 bersonau, sef y goreu yn ein tyb ni i eis- tedd ar y Bwrdd. Y mae genym yn barod rai aelodau da a gweitbgar, a rhai yn ymgais at gynildeb, ao y mae vno ereill mor ddiwertb a bwganod brain. Tebvgol iawn y bydd rhai o'r dos- bartb diwerth yma yn fawr eu bystwr o hyn i'r etholiad mewn addewidion teg ond na choeliwch hwynt gallaewn enwi dau neu dri o'r aelodan presenol nad ydynt ond lumber, a byddai yn dda eu troi o'r neilltu er gwneud lie i ddynion mwy profiadol a. deallus. r Ni ddylem anfon dynion i'r Bwrdd er mwyn iddynt gael eu dysgu, onddylentfod wedi dysgu eVD eu hanfon yno. Fy nghyd drethdalwyr, y maeyn gweddu i ni arferyd pwyll a doethineb yn y cyfwng presenol. Cawn amryw yn cynyg eu hun ain, ao yn gwneud hyn a'r llall drosom, a Dinan yn gwybod ar yr un pryd nad ydynt byd yn hyn wedi profi fod ganddvnt na phen calon. ca galln at hyny. Na roddwn wrandawiad iddynt-gofalwn am y rhai y gwyddom, trwy hir brofiad. eu bod yn meddu gallu ao ewyllY8 i wneud rhywbeth drosom. FeI. arfer, tebygol y bydd llawer iawn o ymgejswyr am fisteddle ar y Bwrdd, a phob un o honynt yn tybied ei hun y cym- wYFaf 0 bawb 1 gael ei etbol. Gofalwn am etbol person fydd yn gwybod rhywbeth amaddysg ei hnnan, ac wedi cael ychydig brofiad gydag ypgolion o'r blaen. Nid gwiw meddwl am 'newyddian yn y tTydd I i ymgymeryd a'r gorcbwylolywodr aeth ein hysgolion. Ac yn mhlith pethau ereill. beth am y poundage system l A ydyw yn ddymunol a theg ? Bydd dau ddosbarth pwysig o leiaf yn dyoddef anfantais oddi- wrtho, sef y rhai sydd wedi gorphen addypgu eu plant a'r dynion ieuainc sydd heb briod. A ydyw yn debygol y gwna y rhai hyn ganiatau talu at addysgu plant pobl ereill ? Y mae un dosbarth wedi talu am addysgu eu plant eu hunain yn barod, heb dderbyn cynortbwy gan neb A ydyw yn dfeg vceieio ganddo gyfranu yn fisol i gynorthwyo rhieni i dalu tuag at eu plant. a hwythau lawn mor alluog i dalu ag yd oedd yntau ? Bydd yn llawn digon bnan i geisio gan ein dynion ieuainc gyfranu pan wedi priodi a dechreu magu plant eu hunain. Anhawdd meddwl am ddim yn fwy anffodus a gwrihodedig na'r cynllun yma, Y peth nesaf a gynygir fydd boundage sys- tem at fwyd a dillad plant pobl ereill Er nad wyf yn cymeradwyo poundayey doctor, ond wedi y cwbl y mae gwahaniaetL dir- fawr ar v cynllun yma. Wedi cyrhaedd 14 oed, bydd y bacbgen yn gadael yr ysgol heb feddwl mwy ddycbwelyd. Ond nid felly y surgery. Ni ellir dweyd pa mor fuan na pha mor ami y rhaid myned yno. Heb enwi neb, credwn fod genym ni yn Nhrecynon yma un o'r aelodau goreu a mwyaf profiadol sydd yn perthyn i'r Bwrdd, ac wedi bod yn sefyll pwys a gwres y dydd er y dechreu. Byddwn gall a phwyllog i ddethol dynion sydd yn meddu ar wybodaeth, ac wedi arfer gweitbio dros addysg. pan oedd hyny yn orchwyl llawer anbawddaeb nag ydyw yn bresenol. Y mae tipyn o siarad yn bod am un neu ddau o aelodau y Bwrdd eu bod wedi cynyg yn ddiweddar i blant y fourth standard gael myned i weithio os byddai y rhieni yn ewylly&io. Gydweithwyr caredig, nid yw i gyd ond twyll a dichell o'r fath waethaf. Y mae aelodau y Bwrdd yn gwybod yn dda beth ydyw penderfyniad Bwrdd Llundain ar y mater. Ouid yw hyn wedi ymddangos yn' y waag fwy nag un waith, fel y dylem wybod erbyn hyn ? Gwyliwn. rhag cymeryd ein twyllo a'n camarwain gan gynllwynion plentynaidd o'r fath. TRETHDAJLWR.

0 AT YR ANNIBYNWYR. "RI GOL.Y mae i mi air bach a Sterne trwy eich caniatad. 0 ba lye y mae y gwr hwn wedi cael trwydded i roddi diwedd ar y ffrae ? Pe buasai heb ymosod arnaf, buas wn wedi tewi er's llawer dydd! Byddaf yn ddiolchgar os dywed pa pryd y dechreu. odd y ffrae. Pa un ai ffrae am bersonau neu egwyddorion ydyw y ffrae ddiddiwedd hdn ? Gallwn dybied mai person yw ei phen a'i cbynffon, ei chorff a'i henaid, yn ngolwg I Sterne,' ac felly nid rhyfedd genyf ei fod yn gwneud ymosodiadau mor bersonol ac ensyniadau mor ddisail, ond yn ei ddychymyg ef ei hun, y rhai sydd yn hollol gyfeiliornus a chamarweiniol. Nid wyf yn tool yn Haw neb; ac nid wyf yn y farchnad TO*k a thaffi etc. Ond y mae yr ensyniadau hyn yn rhoddi i mi gyfle i weled gwagder fy ngwrthwynebydd pan yn ysgrifenu allan A'i ddyebymyg breuddwyd- iol ei hun, ac nid yn ol y gwirionedd. Y mae ya gweled bryobeuyn I dall bleidiaeth' yn fy llygad i. Ond betti a brawf hyny, ond fod rhywbeth mwy na bryoheuyn yn ei lygad ef ? Bwried hwnw allan yn gyntaf, ac yna, &0. Yn ystod fy adnabyddiaoth o'r gwr y myn Sterne ei ddilorni, ac y dengys gymaint o elyniaeth tuag a to, ac y ceisia trwy ei ensyniadau aiwain y darllenydd i gredu mai dyma yr adyn dihiraf tu yma i gartref I angel y tywyliwoh;' ac y mae fy adnabyddiaeth o hono yn oyrhaedd drcs agos i haner oes yn ol oedran Israel yn yr anialwch. Yr wyf wedi ei gael yn wr un- plyg, oywir, tyner, caredig, yn gynorthwy- wr y gwan—yn amddiffynwr i'r gorthrym- edig. Yn un sydd wedi rhoddi prawf di- gyffelyb o'i genedlgarwdh a'i awydd i lesoli ei genedl, a hyny ar draul fawr iddo ei hun a'i doulu. I Gwr a dwng i'w niwed ei hun, ac ni newidia.' • Ao mi chymer wobr yn erbyn y gwirion.' Gwr &ydd yn elyn anghymod. lawn i bob clymbleidiaeth, yn wladol a chrefyddol. yn un sydd yn meddu ffydd gref yn ei Dduw, ac yn weddiwr mawr ar ei Dduw, ao nid yn ymaflyd mewn dim o bwys heb ymgynghori Ai Dduw arno Ac oddiar yr adnabyddiaeth yna o'r dyn yn ol y cyfleusderM1 a gefais i'w adnabod, nis gallaf oddef i'w elynion ei gablu. Gwn nad yw yn berffaith mwy na phobl ereill. Ed. liwir i ni ei fod yn benderfynol; ond pa werth yw dyn anmhenderfynol ? Y mae am ei ffordd ei hun I Ond beth werth yw dyn heb ffordd ? Y mae ei fodolaeth mor annyoddefol i lawer o'r Glymblaid angby- modol ag oedd bodolaeth Cromwel i'r Glym. blaid frenhinol, pan y dywedai wrth ei ni. wyr, Pray, and keep your powder dry,' neu fel yr oedd Luther i'r glymblaid Bab. yddol Garilbaldi i'r Vatican, a Gladstone i'r Toriaid. Ac nid oes dim yn rhy ddrwg gan lawer i'w ddweyd am dano, a dywedant gelwyddau ar ol eu gilydd, ac os bydd angen Uvneant hwy trwy alw cyfarfod cy- hoeddusVr perwyl. Nid wyf yn dweyd fod pawb nad ydynt yn cydweled a mi yn rhedeg i'r amryfusedd hwn Na, y mae genyf lawer o'm cyfeilhon goreu yn Glymbleidwyr egwyddorol, er feallai nad yn eithafol. Pan y peidia Sterne I & Co. gablu gwr nad ydynt ond corod yn ymyl cawr i'w cydmaru ag ef, tawaf mau a'i gacmol, gan fod hyny yn pen cymamt_o ofid iddynt. Y mae yr ychydig adnabydd^ iaeth sydd genyf o'r dyn, a da fuasai geny^ pe buasai yn fwy, fel y mae Sterne am 1 bobl gredu ei bod, ond cefais ddigon 1 weled fod ynddo ddigon o ddynoliaeth i ddweyd am dano, dyma ddyn! Ond y mae Sterne & Co. yn methu gweled dim ond drwg, ac aeth i America at ei archelyn i edrych pa ddrwg oedd ganddo e! i'w ddweyd. Well done, Sterne Barnu pobl with yr hyn a ddywed eu gelynion am daiaynt I A yw y da i gyd yn eich ochr chwi, Sterne ? Ar drwg i gyd ar fy ochr inau i'r pwnc ? Nid oes arnaf gywilydd son am fy nghyfnfoldeb a pbarch i'r gwirionedd; gwell genyf gaet fy arwain gan y rhai hyn, a ehredaf mal dyma y pethau a garay nifer luosog o ddar. llenwyr y DARIAN, yr hon a eilw Sterne yn 'papyr politicaidd.' Ond aid poiitics yw ein pwnc ni, ond pwnc sydd yn dwJn cyf ylltiad & phethau sydd yn hanfodol 1 n henwad. Ai' arogl' anwireddus yw eiacio y pwlpit ?' Ai y rhai sydd yn dysgu acyn myfyrio yr egwyddorion goreu yw y rnai sydd yn camarwain y bobl ? 0 elyn gwir- ionedd, a barnwr angbyfiawnder, pa bawl sydd genych i ddweyd fy mod. yn cam ddefnyddio ffugwrau i gamarwain y aar- llenydd, &c. ? Drwg ei hun, tebyg arall 11 Nid wyf eto yn gwadu nac yn cilio odoiar dir cyfrifolded i dir castfau politicaida pleidiau etboliadol, ac yn gosod celwydd yn ngenau fy ngwrthwynebwr fel y Sterne & mi pan y dywed, 1 Yn ol addenad Nid Meros, gwas a meistr sydd yn nglyn A ffraeybala., Dyno. ddwyn eamdystlOJaeth yn erbyn ei gymydog. Y gofyniad ra'd ei ateb cyn y ceir heddweh yw, pwý yw y meistr P yw addefiad Nid Meros. Y mae Sterne am i mi droi o'r neilldu yr arddull bregethwrol. Ai am ei arddull fongleraidd a'i bolitical quiblo ef? Nage, meddai yn 12 3 4. Rhoddais iddo 12 3 4 yu fy llythyr o'r blaen, ond methodd a gwneud y swm i fyny, ond ciliodd o'r neilldu trwy ddweyd eu bod wedi eu gwneud i fyny o'r blaen Ffordd rwydd iawn, Sterne, pan wedi ei wasgu i gongl 11 Beth sydd gan un tywyli fel myfi 1 w wneud onu bod yn fy nhywyll wch, tra na wna y gwr sydd yn gwybod v dirgelion oil fy ngoleuo ? Os yw am fy ngoleao 1 ac ereill, atebed fy mhedwajc gofyn- iad yn onest a diamwys fel y gwnaetbym i &'i begwn' ef. A sicrhaf iddo na thynaf gamgasghadau oddiwrth ei atebion, na rhoddi celwydd yn ei enau fel y gwnaeth efe â. mi, pan y dywed i mi addef mai gtras a meistr sydd yn y ffrae. Dichon mai dyna sydd yn ffrae Sterne. Ond fy fftae i a'r rhai sydd yr un cchr a mi yw. pwy yw y meistr ? Gwas yw M. D. J<yaes i'w feistr, ac nid i'w feistres. Os dywed Sterne mai y wraig anghyfreithion yw y pen, ac mai dyledswydd y meistr yw myned yn erbyn y forwyn pan yr oedd hono yn ffyddlonach, gonestach, a chyWirach 1 r tylwyth, na'r lysfam newydd oedd wedi ei sgwto i mewn yn groes i bob rheol berthynol i'r ty, bydd yn rbaid i mi chwilio am begwn newydd 'r ffrae, Y mae yn ddrwg gsnyf wastraffu eich gofod, Mri Gol., gyda pheth mor ddibwynt a'r ucbod; ond beth sydd i'w wneud gyda pheth mor ddibwynt a phersonol a llythyr Sterne, nad oes ynddo fawr ond difriaeth bersonol ar M. D. Jones a Nid Meros.' Peth rhyfedd yw rbagfarn a chenfigen fel sydd yn dyfod i'r golwg trwy eiddo fy ngwrthwynebydd. Nid oes egwyddor na pharch i wirienedd,' na dim yn y golwg yn ei lytbyr, ocd priodoli pob drwg i berson, a'r rhai sydd yncydolygu ag ef, ao wedi gosod i lawr ei begwn, ac am i mi ateb ei ofyciad y mae yn rhedeg oddiwrtho ao yn gwrthod ateb yr hyn a ofynais iddo ef. Dymunaf gyflwyno i sylw y darllenydd y gofyniadau hyny yn nghydàir,petbau canlynol:— 1. Onid yw y ffrae heb ei therfynu ar begwn y meistr a'r gtcas, ac onid methiant cywilyddus yw fy ngais i hyny yn yr Am wythig ? 2 Os yw y rhwyg i gael ei gyfanu, onid gwell ceisio gwneud hyny ar yr unig dir y mae hyny yn bosibl, sefcael y ddau feistr at eu gilydd ? 3. Ar ba dir y mae y Ni tu Cefn' yn fwy cyfrifol am gadw y ffrae yn agored na'r Glymblaid,' ac ooid yw Sterne mor euog o'r pechod hwn a minau ? 4. Pa bryd y dechreuodd y ffrae 1 5. Pwy yw yr enwad a pheth yw ei reolan ? 6. Pa hawl sydd gan y Glymblaid i lyw- odwaethu mwy na' Ni to Ceft,l ainid aelod. au o eglwysi Annibynol yw y naill a'r llall ? Os yw Steme yn barod i ddyfod at y pegwn,' yr wyf yn barod i'w gyfarfod yn foneddigaidd i drin y pwnc, ond am fyned ar ol hymbygoliaeth bersonol nid af, Gadewais allan enw fy hen gyfaill anwyl o Abertawe, a'r un modd y dymunwn wneud ag eiddo fy nghyfaill o'r Bala. Y mae i un gyfeillion mor hoff y naill ochr a'r llall, ond gwn fod yn y Glymblaid rai na wydd ant ana ddim ond dial ar eu gwrthwyneb- wyr, a ohyfrifant hwy yn. elynion, ac ym ddygant atynt fel y cyfryw. Os yw Sterne yn tybed ei fod yn adnabod fy llais, onid yw fy nghydmaru i asyn yn groes i foneddigeiddrwydd olymbleidiol ? Onid, tybied, fod un yn cael ei gydmaru i eliphant (ond i gryfder eliphant a dyfal barhad y camel a'r dromedari) gan M. D. Jones oedd pechod mawr y gwr hwnw, a dechreu y ddadl hon; a'm pechod inau oedd dweyd na ddywedodd M. D. J. un gair sarhaus am y gwr yn bersonol ? Onid yw fy nghydmaru (Nid Meros) i asyn yn gy. maint trosedd ? Cofied Sterne-ei frawddeg, What is sauce for the goose is sauce for the gander. Os yw personau yn bwysicaeh na gwir. ioneddau, nid oes a fynwyf &'r mater, ond yn unig fel y mae personau a ffeithiau yn gysylltiedig A'u gilydd. Gallaf ysgrifenu cam, anmredd, a CHELWYDD' mewn gwaed oer, ac wedi eu mesur wrth yr amgylchiad- au, pan y byddaf yn gweled eu bod yn ateb i'w gilydd. Onid « cam y w 1 tori pen' dyn pan y mae y dystiolaeth yn anwiredd a CHELWYDD fel yr honais fod y 1 ffaith bwys- ig' a gaed yn yr Amwythig. X)s » ffaith y mae yn ddigon hawdd ei phrofi. Enwer y dynion a'r dosbarthiadau a dyna y cyfan drosodd. Yr wyf yn fodd Ion i wneua prawf- achos o hwn. Proied Sterne mai anwir- edd a CHELWYDD yw fy nghyhnddiad yn erbyn y Glymblaid ar y peth hwn, yna tawaf am byth ac edifarhaf yn y Uwch am i mi fod mor ffol, a tbalaf 300 punt o ddirwy-un i Sterne a'r llall i'r gwr a fynegodd y ffaith, a'r Hall i'r cyhoeddwyr o honi. Ond hyd hyny cAnt orwedd oil 0 dan y gwarth o I dori pen Michael Jones ar gam, anwiredd, a CHELWYDD.' I Dyma I begwn' ac nid euro y llwyni. Ffaith bwysig,' y I dynion a'r dosbarthiadau,, a cbyhoeddaf eto mai y peth pwysicaf yn y ffaith bwysig bon, ar yr hon y penderfyn. wyd tynghed M. D. Jones, yw ei bod yn I anwiredd a CHELWYDD,' a bod hyny yn I gam ag ef. Os nad yw hwna yn' begwn,' clir nis gwn betb yw pegwn.' Atebais i ofyniad Sterne, ac os yw ef yn foneddwr etyb yntau yr eiddof inau yr un mor ddi- amwys. Y mae y pwnc yn un egwyddorol, ac nid personau. Pe yr elai M. D. JoBes i Batagoma neu i'r nefoedd boreu yfory, I'Y .1 Y YN YR UQ man yn gywir. Ni fy^1. y wedi marw wed'yn. v iu1 aAm^nwyr hawliau cynulleidfa oaaeth Anmbyno1 yn sefyll yn erbyn y cynhadleddwyr a'r ddwy egwyddor hon gydgyfarfod yn y Bala, ac a wnaeth y lie yn faes brwydr, ac y mae calonau llawer o bonom yn gwaedu o'r herwydd, ac nis godaefwn i Goleg y Bala fyned yn1 gregin ond os rnyfl Sterne wneud hyny A Choleg I'lasyndre, gwnaed fel y myno, boddlon fi 1 j-^awer §W0M fyddai genyf weled y pleidiau wedi dyfod i ddeall eu gilydd. lanaf fy arfau i lawr ar dir heddweh, ac ysgydwaf law a Sterne yn gyntaf gan anghofio y cwbl, a dechreu byw o newydd, a'i gydwybod yn frawd os gwna efe hyny a mI, NID MEROS.

SYMUDIADAU GWALIA WEN. MIll GOL.,—Llawer gwaith yr wyf wedi meddwl ysgrifenu yt- y iu 'itbisT" *ch newyddiadur clodwiw, cud wod; decbrc«, nid oes un dyn a wyr p < Ic bydd y du- ecW, Y peth cyntaf a ddaw d-a if <?T5W ydyw,

PERFFORMIAD • I> RWEN,' nos Iau a nos Sadwrn, h wet; or yr 22 a'r 24ain, yn James's Mali, isirad, gan y Rhondda Opera Society. Nid oedd y cana ar y cydganau agos cystal ag y dylavai fod. Yr oedd y canu ar y gydgan, Rho'wn fanerau," yn bynod o dlawd Nid oedd y lle3s.au yn cydgerdded yn dda, a', canu yn rhy arw ar ddernyn mor dlws ac hefyd yr oedd y gydgan olaf yn hynod o dlawd a ebarpiog drwyddi, ond yr oedd amryw o'r cydganau ereill yn myned yn lied dda. Gwnaeth yr unawdwyr eu rhan yn ganmel adwy, oddigerth yr hwn a gynrychiolai Syr Hywel, yn absgnoldeb Eos Morlais; ac feallai y cymer y gymdeithas yma awgrym bach yn dawel, sef ei bod yn bryd idcynt roddi "BIodwen" heibio, bellacb, rhag tynu eu hunain i warth. Y peth nesaf a ddaw dan fy sylw ydyw, ."=: CSMDEITHAS CERDDORION CTHRTJ. Dyma y peth oedd ar ein cerddorion e eisies wedi ei gael o'r diwedd. Ati, gyfeill1 ion gadewch i ni gael eich gweled wed ymuno yn gryno o hyn i ddiwedd Mawrth. _^ywydd ydyw y boneddwr a'r cerddor uchelgeisiol, Sir H. Da vies, A.C., Garth, Jtvuabon. Y mae y gymdeithas wedi de e* ya blwyddyn, ac y mae amryw jL j6,Jaiuc galluog wedi ymuno, a South L oi°yn htnSUw1 ydf-Wfbef ^yny S*vth, rhag ofn ilt {ech^ny ppnvf mVi! w y No,th em euro. Da ealluoe vn rLh/^ ^efyd fod y Pencerdd Maelor), Garth, BuabS!8' <Penootdd Anwyl gyfeillion, cyn terfynu dymunaf eioh hysbysu mai y peth nesaf a ddaw dan fy sylw fydd ein llyfrau tdnau cynulleidfaol diweddaraf, a gwybydded pawb na wnaf unrhyw sylw o uiarhyw lythyr a ddichon gael ei ysgrifenu i'm herbyn. t3 CRWYDRYN.

EISTEDDFOD GENEDLAETHOL CAERDYDD. MRI GOL.Mawr yw y beio sydd gan ohebwyr anmbrofiadol mewn rhagdrefniad au Eisteddfodau Cenedlaethol ar ysgrif- enydd yr Eisteddfod uchod, fel pe byddai efe yn achosydd yr annhrefn a'r oediad sydd yn oymeryd lie yn nglyn a'r darpariadau, os gellir yn wirioneddol ddywedyd fod annhrefn ao oediad yn bod. Nis gall yr ysgrifenydd anfon allan y prwygreifftiau hyd oni fyddo y testynau ar gwobrwyon wedi ymatal dylifo i fewn, pa rai sydd yn dyfod o newydd ac yn barhaus i fewn, hyd yr wythnos a aeth heibio; hefyd, nid gorohwyl rhwydd a chyflym yw penderfynu ar feirniaid. Ar ol cynyg ac ctilio rbywun i ymgymeryd a'r swydd, bydd yn Jlbaid ysgrifenu ato,. ao fynychaf, ni cheir unrhyw atebiad am wythnos neu bythefnoB o amser, a phan y daw, dygwydda yn ami fod yn wrthodiad o'r swydd. Bydd YJ8 rbaid ysgrifenu at arall ac ereill, a bydd yn rhaid myned drwy yr un anghyfleusdra drosodd a throsodd. Awgryma un o'ch gohebwyr hefyd, bas medr yr ysgrifenydd amlygn ei feddwl yn yr iaith Gymreig, na'i hysgrifenu gydag un math o gywirdeb, yr hyn sydd anwireddus; y mae efe yn medru siarad ao ysgrifenu Symraeg gyda rhwyddineb, dillynder, a chywirdeb; ao am yr iaith Saesonig, gall wneuthur hyny yn heno, gyda y goreu a'r perffeithiaf o'r llenorion. Y mae yn llenor gwych, ac ysgrifenydd chwaethus ac addysgedig, ac yn gwybod y modd priodol i anerch dynion yn ol eu setyllfaoedd a'u safleoedd mewn cymdeithas, yr hyn ni fedrai rhai ysgrifen yddion eisteadfodol ag y gwyddom am danynt. Y mae hefyd wedi bod yn gyhoeddwr a pherchenog dan gyfnodolyn o gryn deilyngdod, sef y Principality yn yr iaith Seisonig, ar Wawr yn yr iaith Gymreig, ac yr oedd yr olaf yn rhesu yn uchel fel cyhoeddiad gwyddonol, a gresyn na byddai rhywrai tebyg iddo ar gylchrediad yn bresenol. Beiir ef hefyd am ei fod wedi dwyn achos Dyfed ger bron y pwyllgor, ao mai gwaith bys ymyrgar ei hun ydoedd, yr hyn sydd hollol anghywir. Ni wnaeth yr ysgrifeDydd ddim ond yr hyn a geisid ganddo gan rai o aelodau y pwyllgorau, ac awgrymwyd llawer iddo gan outsiders ar annoethineb ac anmhriodoldeb sylwadau Dyfed ar dri beirniad Dinbycb, ac nad oedd yn weddus iddo ef o ran oedran yn gystal ag o ran ei gysylltiadau eisteddfodol, 1 wneud y fath sylwadau dialw am danypt. Taflodd yr ysgrifenydd y cyhuddiad o flaen y pwyllgor, a chododd Mr George Thomas o Drelai, a gwnaetk sylwadau miniug ar ymddygiad anaddas Dyfed. Dilynwyd ef yn yr un strain gan Mr Thomas analytical chemist, Caerdydd; oondemniodd ei ym ddygiadau gyda y minllymder mwyaf, ac y mae aelod anrhydeddus arall o'r pwyllgor, sef Mr Hybart, yn gwbl o'r un golygiad. Oedwyd y case hyd gyfarfyddiad pwyllgor dyfodol, heb enwi pa un a phan gymerodd y pwllgor hwnw Ie, dygjwyddodd i un o leiaf o'r eilwyr fod yn absenol, a dyna y modd y syrthiodd y peth i ddystawydd, ac Did drwy anghymeradwyaeth a hwtiad oddiwrth Deb o aelodau y pwyllgor; a gwyr Dyfed am y tramgwydd a roddodd yr amgylchiad iddo, yn Dgwyneb nad yw efe wedi bod yn un or pwyllgorau byth wedi byny. Mae ymddygiad Dyfed, yn ngbydag amgylchiadau y cast ar lawr ar y minute book yn bresenol, a dichon y daw yn dystiolaeth yn ei erbyd os trosedda efe mewn cyffeJyb fodd rhywbryd eto. Y mae yr aDg y welediad o barth Cofgolofn Islwyn wedi d'od i derfyniad bellach, a gaUasai fod wedi dyfod ar y cyntaf felly, pe buasai yp y gor wedi actio gydag ychydig fwy ° y atth a boneddigeiddrwydd; a Phe ^sai yr ysgrifen highly-educated hwnw e yd wedi apelio am yr arian, ao ysgrifenu yn eu cylch atom ni, fel agy buasai yn gwneud at ryw un arall o'n oedran, ac nid tel pe buasai yn ysgrifenu at gwrt anhywaith a disafle 0 bymtheg mlwydd oed, buasai pob peth yn iawn. Tebyg iawn na fuasai yn ysgrifenu fel y gwnaeth atom ni, at y Parch E. Mathews, Cynddylan Jones, neu ryw Barchedigion ieuangach o 20 neu 30 mlwyod ar hugain na hwy; dylaf ai ysgrifenu gyda'r un moesgarwch a theimlad atom ni, ag a wnelsai atynt hwy. Y mae moes Lyfr y pwlpud yn dysgu hyny i bawb diwaetn ach i bregethwyr, ond byddai yn treat i n: I Misol gael golwg ar lythyrau mor I I ur, iliú" ol, a dnwiolfrydig. Galwodd j Mr Lfwis. y "ysorydd, a Mr Bedioe, gyda ul: ;•) j Goiofn, a chawsom 4wy yn | fonfcduigiou > idynt, achawsant hwyth t.: uiaan yn Ljb peth ag oedd yn eisieu amyut kwyUtau. ESSYLLT.

LLITH 0 AMERICA. Struthers, Ohio, America Chwefror y 18eg, 1883, MRI GOL Yn 01 eich* caredigrwyJd arferol, yr wyf yn byderu y cani^urwch ychydig ofod o'ch TARIAN glodwiw i mi y tro hwn eto, fal yr ydych wedi lawer gwaith o'r blaen. Yr wyf yn caui golwg ar y DARIAN yn awr ac eiIwaJ.th. o idiar pan yr wyf yn y wlad hon. fiC yr wyf yn bur falch o honi. Y mae un hoc ddiareb yn dweyd fod "newyddion !1ao wlad bell fel gwin melus i'r genau," ond y mae ambell i newydd drwg yn dytod weithiau hefyd—rbywun wedi marw, ueu rywun wedi cyfarfod 4 damwain, nen ryw wa^th neu gilydd wedi stopio, yw hi o i-yd. rv yt^ra^er^^ a'r 8°fid yw y byd hwn. Decoreuwn y tro bwn gydag ychydig o hanes y lie yma. Y mae y He hwn wed? ei gysegru ag enw ei berchenog, sef T. Strath- ers, hen wr boneddig cyfoethog iawn. Y mae y lie hwn yn seiyll tua phum' Th Uldi* i'r de ddwyrain o Youngstown. Lie I rchan gwledig ydyw, yn cynwys 68 o dai, a'r bobl- ogaeth yn rhifo tua phedwar cant rLv- ug y lletywyr, ac o'r oil, dim ond un teulia Cy. mreig sydd yma, a hwnw o Dreforis, Aber- tawe, sef Robert Grey, peirianydd, eo efo y teulu hwn y mae ysgrifenydd y 1 iuolau hyn yn aros. Gwyddelod yw y genedl luosocaf sydd yma, ac wfft i'r ben giw!,i awd.. Plant yr hen Fari ydynt i gyd. Pa le bynagf y byddanthwy, y maent yn &icr o dd; agos eu hochr, ac fel y maent mewn Uawar a leoedd ereill, felly y maent yn y lie hw. hefyd. Y mae llawer iawn o bob] dduou yma hefyd, a rhyngddynt hwy a'r Gwy dd- elod, y mae yma le ofnadwy ganddynt a* nos Sadyrnau, ar ol bod yn nghyfedllach y wbisci. Gwlad ofnadwy yw yr America am ac y mae Jn biti dai lkn yr ■ 1 blynyddol yma mewn cvsyilt- j, r diodydd meddwol—miloedd ar fil- oedd yn marw bob blwyddyn yn unig trwy yfed y gwirodydd poethion hyn. Y mae yma un ffwrnes dawdd, pe:thvnol i Brown, Bonell & Co., Youngstov-Il.;J Yr ochr arall i'r heol y mae melin ha;a-n, perthynol i Summers, Bros & Co. Nid oes ond pedwar CymTo yn y felin boa, bef Robert Grey, peirianydd; Mather Grey, t1 i i, Frank Parry, gynt o Dre/cris; a John T. Danes (loan Trewyddfa); BC J mae y gweddill yn perthyn i bob iaith a chenedl o dan haul (chwedl gwyr y De.) Y mae yn y wlad hon Gymry sydd wedi dyrchafu en hunain yn uchel iawn ya ffurf. afen cymdeithas, ac y mae yn anrhydedd i bea a chalon pob Cymro gwladgaro ein bod yn feddianol ar y fath ddynion; ond, o ? tw arall, y mae yma Gymry ag y jnae ya warthus meddwl mai Cymry ycyct, 0 herwydd y maent yn darostwng eu liui axxt i'r fath raddau nes y mae pob cent dl arall yn eu hwtio oddiwrtbynt. Rhoddant e8 hunain i bob math o gwmni, ac y maeut ya ym arferyd gormod &'r diodydd medd*tolt nes y maent yn gwneud eu hunain yD wrth- ddrychau gwawd a dirjnyg hyd yn .od i'r Gwyddelod a'r niggers croenddu. I Gair bach ya nesaf mewn cysylltiad i 'r t&n a'r dwfr Gwlad y tin a'r dwfr yw America. Y mae yn arswydus meddwl y difrod y mae y tan a'r dwfr wedi ei wneua yma yn ddiweddar. Y mae y chwech wvnb" nos gyntaf yn y flwyddyn hon wedi bod ya chwech wythnos o rew ac eira cale l iawn; yr afonydd trwy bob cwr o'r wlad wedi rhewi i fyny yn dalp, nes.yr oedd n an, mbosibl cael dwfr i gadw y meiiuau i gerdded. Y mae y rhan luosocaf 0 Lom at yn bresenol wedi dechreu gweithio, ond y mae eira trwehus ar y ddaear yn awr; a nos Sadwrn, y 3ydd o'r mis Hwn, dadmer. odd yr ia; do, a mawr y dinystr a v-unellb ar eiddo a bywydau. Boreu dydd Sadwrr torodd tan alian mewn gwaith par tfin# yn Cleveland, Ohio. ac ytuledodd dros rarl hela-eth o'r ddiuas. Llosgodd 7o,00J a farilau 0 olew, ac y mae yr adeilt.d wedi llosgi yn llwch i'r llawr. Y mae y golled drwy y tan yn dri chan mil a ddoleri, a'r golled drwy y llifogydd yn &Iiwn a phum' can' mil o ddoleri. Swm go lew, osito ? Y mae wedi gwneud mwy o lifogydd yn ystoi yr wythnos ddiwtddaf nag y mae v.-edi -3i wneud er ys bJynyddau lawer, yij oi yr hanes a roddir. Y mae afon yr Allegheny wedi ccdi vn ofnadwy, ac y mae y talpiau ia a'r en frc dd x mawrion wedi gwneud colled o gan' ir-U o ddoleri; ac III ddaeth yr un tren i mown i Pittsburgh o'r Uoriltwin am wyth a detmaia oonan. Yn Bradford, Ohio, y mae pump 0 Lont" ydd mawrion wedi cael eu golchi viraith gan y liifogydd, ac y mae pedwar ugain a pbump o deninot dd wedi gorfod disnc ais eu bywydau i'r mynyddoedd, a'r tai a'r hoil ddodrtfn yn cael eu golchi ymaith gan y dwfr. a hwy tbau, druain, ar hyd y mynydd- oedd yn sythu. 0 1 y mae yr ystormydd a'r llifogydd ya gwneud difrod o'nadwy yn y wlad hou. Y mae canoedd, os nad miloedd, wedi colli en bywydau drwy y llifogydd diweddaf, ac y mae heddv w ganoedd o weddwon p- am. ddifaid ar hyd a Hed y wlad eacgfaw. hon. Yn y gorllewin y mae rbeilffyrdd aus filldiroedd wedi cael eu golchi yniaith, ac y mae yno ganos tid o iywydau wedi eu colli. Y mae yn ndigon i dori yr un galcv wrth ddarllt n yr lianes o'r gorllewin pell mewn cysylltiad a'r difrod ar eiddo a bywyd.10 yno. Gair bach yn nesaf mewn .cysylltiad A.'r Tariff. Y mae dadleuon brwd wedi bod yn y Ty Gwyn, yv ninas Washington, yn d«»- weddar. mewn cysylltiad & thynu y Tariff i lawr; ocd y mae dwy blaid( yn y Ty hwn fel sydd yn Ft Stepban, a'r blaid oedd am ei gael i lawr oedd y Democratiaid. Y maent hwy yr un fath yn uiiion a'r Ceid. wadwyr yn Mbryaam, yn wrthwynebol i bob peth da Yn y DARIAN am Ionawr y lleg, 1883, y jnae Lewys Aian yn ysgrifenu mewn cysyllt- iad ag alcamaeth oud mae efe, fel llawer ereill, yn ysgrif mi pethau a'u cyhoeddi ar dudaleiiau y DARIAN na wyr mwy am darytt j;alr dyn a'r baich drain. Yn ei ysgrif dywed fod Mr Hutcbkigs, cashier Tit fforcst gynt, wedi ypgrifecu liythyr at Wiikin Tnck. ac & yn mlaen i ddweyd iod Mr Hutcbings wedi llwyddo i gael cyni; iro foneddigiou i ymuno ag ef yn bwyllgt er codi meiiu alcac yma. Nid llwyddoid* e. cael a wiiaetb, ond ysgrifenu llythyr i p. & bapyrau Youngstown mewn cysylltiad a gwneutbur llafnau alcah, gan ofyn pahtnt nad ellid gwneud llafnau alcan yn America yn ogystal a rhyw wlad arall, a'i fod ef -In myned i godi melin alcan, a chyn fod yr X

fod goDve'h.' meddai y barnwr,' oblegyd yr W vn Ua eu bod oil yn briod, a chan t a- -noedd lluoeog' 6} SEC- O sVEDD.—Parbeir i gredu o hyd fod flavor o bethan bywydol a difywyd yn trwyddiou ac yn broffwydbhaethol o ffawd neu mSav. d. Y mae crvn barch yn cael ei defrniC' pan rai i'r Tylwyth Teg an oylcboedd Y mae y rbai sydd yn trenlio v rb,n f vyaf o'u dyddiau ar fyrddau ilohf. yr: creds yn yn barod 1 roddi prisi edd n-awr ion am rwvdenau (cauls), sef rhvw femnvn teneu a geir yn gorchuddio imyuebfta rhai plant ar eu genedigaeth. Y ae crfpt oeliadan cartrefol Cymru yn llerg KAMA wirer, ac erys eto lawer o goelwyr iMy ru rnhlith gwahanol ddosbartbiaaau O'r ? ;c W 1 T mae pobl Cerny w (Cornwall) yn olergoeiu; iwn. Nid oes nn mwnwr bytn yn c'r wil vnu o dan y ddaear, Yn Ngegle Ijlor ^r r ? thorir ewinedd plentyn byt wi ddydd S-i, ac byd nes y bydd yP1. Uwvdd cod, nid vdynt yn cael e j i en cr.oi VT ,ith. Ni olcbir yto few* i law pk'CbvE a;:j dair wythnos babsnod 5 fyny y griwati e^a<j j Wr, I'r r hen o gicrban eo myneniaa 1 fvnv rj e^p bywyd Ni ddvhd pnodi ar ddyd'1 .l^T-n, ond ar ddydd Mercher, os aJiy: yV-rson yB PeD\m? ^ntaf wrtb r/ ior a fy^ f»*w gynfaf; yr nn ino 1-v :d i'r UD a gysgo GY*TAF a* nos- wa sb" briodas. Ystyrir dydd Sul yn d(?iwri»u ■ JWCUR i gael ei eni arno, a dywed pobl <c-.yw Y bydd i'r hwn a aned wedi lalEr) DO' weled mwy o'r byd imr cyffredin. Pa htyd) darfydda pethau ffol fel hyn o r t.; MA II(7JNi; BISHOP, T MRORWL TJDARXI-ENWR. Y mae dyn hwn yn bysbys ac enwog bellach 1,.1. un o ddarlleDwyr y meddwl • dy tol. Y riae yr byn y mae wedi ei wneud cigiw;^ tEfwD gwabanol fanan yn cynyrchu gyii^od DtH'wr. Bn yn Leeds wythnos i ddydd Me- cher diweddaf yn acerch torf o ddvrmm yr Victoria Hall. Llwyddodd ynr. 13,- ?iy < i alln i ddarllen dirgelion. i podi y inn he yr oedd dagger wedi ei ga ityi y ?a iuhtitb cap oedd o bobl. suwch j eMawr o dro i fr«aiofmaaio Arglwydd Cayen. •fiish a Mr toito pebyMa. y 0I.-1 caiiatan i«do gael JSRWyd I w jr fjatobsxorion. Trueni na chawsai y siawns.