Tarian Y Gweithiwr

ILLIAMS, Castle st., Swansea Watchmaker and Jeweller Gymry hoff de'wch at ) Cymr< Os am heirdd fodrwyau arr Oriaduron ac awrleisiau, Gemau a chadwynau claer. Vspectol gelfydd, hin-fynegyoo. Gwres-fesurydd, c awd Ceir gan Williams, Heol-y-Casteli, Trowch i mewn i wel d ei stor.

YR WYTHNOS. Bu glofa. Penrhiweeibr yn segjiitr ddau tMiwrniodl ynt yr wythmos yn henvydd rhyw dkMiffygf yn y peiriaaaiu sugnknlyddol. Hysbysdr faJ sefyllfa, Die, Wet yn a<wy yn ifti gyifynig iavrn, a; ptallebrom o faes y frwydr a fyneigant ei fodi bran a, chapel ei gomellu gan eiit miiihvyr. Trai yn perfformiioi yn y German Theatre, Llundain, nos; K ere her, syrthiodd un; o'r chwaireuwyr i lawir yn farw, a gorfuwyd atal y perffoirtniiad. Yn LLurndain) y maiei y frech wen ar gyn- ytdldi, :a thr'oiS' 800 wiedS. eu tar'o i lawr gan y /dicdiitf hwmw. Borai dydiC] Iaiu, cafodldi Henry Talbot, 37 oedl, giowr, ei laddi yn, nglofa Llanbradi- ach gan) gwymp o'r' nenfwd1. Ddiwedrii yr wythmos syrthiodid trw:ch o fawr b'r wladl Y ma e yuigais yn cael ei gwpeydi mewn rhai Ueoedldi yn Lloeigr i aefydlu dydd. coff- adtwriiaethoil i'r diwied/d'ar Mr W. E. Glad- stone. a'r hwn a. eilw y Sais; yn "Gladstone Memo rial-Bay." Yn Port Talbot y nme; y Mri. Gilbertson yn adleiladu gwaith h,aiairn, a diur maiwr, yr ,u hwni a fyldidl yni dechreiui cynyrchu diur: yn gynar yn E brill. Byldd Cor Unlitetbol Abertawt: yn rhodi per- fformiadi yn y Queen's Hall, Llundaini, ar y iofedl a Mawrth, ac hysbysiir fod yn mwr- i,ad Tywyisog a1 Thywysoges Cymru il fodi. yn bresenol. Dywedir fodi gobaith y diaw streic Rhym- ni i hen yn fuan, ac y maei eisoies wedi. para pum' mis. BIwyddyni i) ddVdid) ^'adwrn diiwed^-f y dadJdwyd y Freinines Victoria.

,0: CYNGRAIR GLOWYRJ DEHf JDIR CYMRU. ANERCiilADMABON. -Ot-- APELIADAU AT Y GLOWYR. -0-- CYNRYCHIOLAETH LAFURAWL YN Y SENEDD. CYF ARFOD CYFFROUS. Dydid Lluni d'iweddlaf, cynaliwyd cynad- w lelB flynyddioil Cyngrair Glowyr Deheudir Cymru ynl Neuadd Cory, Caerdiydd, dan Iyw- ydfdia.et.h, Mrl W. Ab rail am, A.S. Ar yr es- gynlawr yr oedfdi holl swyddogion y Gyngrair yn nghvLk goruchwylwyr y gwahanol ddos- barthiai:!iau!. Pan y cymierodd Mabon y gadair cafodd! y darbymiadi mwyaf tywysog- aidid aig y gal lai unirhiyw ddyn ei gael. Yr oedd yn bresenoi gynrychiolaeth lawn 01 bob cyfrinfa. Adiolygodd! Mabon: vni ei aneirchiad y sefyillfai breisemol ar y fasnach, lo a'il rhagolygf- on ami y rtyfodol, Dywedodd ei fod yn cychwyn air' ei dideg mlynedd ar, hiugain fel aruieinydd ILafur, a, goheithiai y byddai rhyw- beth yn daidol ganddoi i'w hanerch. Gofynati yn unigol iddynt beth oiediJiynt wedii ei wneyd er llu yddiant y Cyngrair fel cyfangorff. Fel gweithwyr tandd'aearol cyfranogent 01'r budld a. dderbynient trwy undeb. Yr hwn. a weith- iai dros leii hunan a; weiiithiai am beth bychan, ond yr hwn a, weithiai idfros ddlynol- iaethi, a, glelaii y. bydysawdi yn weithdy. Foid cynydcl y Cyngrair yn ystod y fair blynedd o'i bodblaethi yn enfawr. Fod y cyflogau wedi gostwng, Oind nid- i'r uin, graddlalUi a dos- barthiadau ereill. Yr oieddi swyddi North- umberland a Durham wedi dfyodidof yn fawr yn; y cysylltiadi hwn, ac yr oedldi glowyr Ysgot- land wedi colli 50 y cant air y safon oi 100 a gawsant yn 1-888. MOIr bellied, yr oeddi Cyngraar Glowyr PrydaiÍUJ Fa.wr wedii medru cadw 60 y cant; ar1 safoini 1888, trai yn Neheu- dlir Cymru yr oeddynt wedi colli, I 2 ;Iz y cant, weidli myned ym oil) oi 78^ i 66^ y cant, ac mewm canlyniadl yr oeddynt mewini gweill sefyllfa na, d'osbarthiadaiu ereill. Er hyny, ni ddylid annghofio fod! y safon yn un a.m) 1879, ac y, cyfaddefidi yn gyffredimol: fod1 safon 1888 yn 10 y cant; yn lu,wch nl3., 1879. Telid mewm rhai. dlosharthiadau. ami ddiwy flymedd ag haner, ugain y cant yn uwich na safon 1879. Fody doisbarthiadau Cynigreir- iol wedi sirrhau 30 y canlt, hydl 1907. Weiith- iau yr oeddi yni ofni, a phrydiau eireill yn obeithioil am y sefyllfa, yn ystodi y flwyddlyn, ond gobeithi ai pawb y, gellid dyfod ai ryw dldiealldwriaethi cyn teirfyniadi yr amser. Y byddai y cweistiwni 01 ad-drefnu: yn caeil ei gy- meryd i ystyriaeth yn dldioedii. F el gwemthr Avyr yr oe;!dynt wedi hysbysu, y cyfloigwyr beth oeddynt am gael, a,c yr oedd yn bresen- oil yn aros a,r y cyncgwyr am. eu, hysbysu pa almiser i'w cyfarfoid erdyfod i delerau mewm perthymas a rhieoleiddiad cyflogaiU. Go- beithiaii na fyddaii, yr athos cyfreithiol pres- enol mewni cysylltiadi ag at,aliad gweithio yni g,N urtrhyw rwys.tr. Parthed yr wys gjfreithiol, Til cael ej setle. allan o'r llv5, (Gym.) Ga,- ^d&wer iddynt toi-S periau yn! mghyd er c'alel gweled aii nidi oedci h edld\Vích personoi yn bosibl. Eglurodd y siaradwr gynlliun— Cynryc hiolaeth Lafurol. Ffedierasiwn Mwnwyr Pryida-in Fawr, a.c yn anog y priododleb o antfon 60 neu 70 yn ychr- waneg 01 gynirychiolwyr llafur i'r Senedd: er •cynoirthwyoi i ddyfo!di aig' a.nheb.gotioM LláJfur yn fwy i'r amJwg, ac 3'0' fwy cyfatebol i'r betii oleuedig hon. Credai ef fod yni y dosbartb hwn fwy 01 Seddau iii'w hymlaidd; nag a 'fesai yn ddbeth i'w cynyg. Rhaidi oedidi idd^nt fod yn wyliadwrns yn newisiaid y sseddau gyh i merid i'w cyftyg gan nad oedd fel. uni ym I barod o hyrwyddo ei gyfei 1 lior* gomesto.1—pe felly, buasai perygl i'r naill effeithkv air y Mall Os buasai i gymdeithasau liafurol er- eill hawlio seddau, gadavfer iddyrt: ymgyniull- yn nghyd, a, thrafod eu hawlian, gan syirthia I i mewn a'r eanlywiadau. Ond yr oedd! yn bwysig fod iddynt ddweyd wrth. y byd politic- aidid) fodi gamddlymt hawl gyfreithi^J i seddau lieillduol ai phail11 y buasai i'r seddau hyny gwymipoi i lawr, eu bod! ym alluog i'w codi i ifyny dra.chefn. Wrlii ddliweddu,, cyfeiriodld yr aelod an- rhydeddluisi at reoleiddiad cyflcgau y dyfod- ol, Os na fuasai i'r cyflogwyr ganiatau i'r gweithwyr ga,el llais, pairthied sefydlu prisiad y gloi, yna .gacJawer iddynt gydwel;'d ag isaf- b,c ZD nodi y cy'flogau, a bulasai i'r cwestiwm gael ei bendferfynu. P aIthed y gystadleuaeth diramoT, yr oa.dd! ef yn fwy a,rgyhoeddedig nag erioedi ei bod! yn hollol dldiangenirhaid i iseihaui pris, gloi Deheudir1 Cymru i. unrhyw b bwynt; yn ago.s i ddieg; y cant, i'r hyn yr aethi- ant i lawr a.r un adeg. Buasai, i lot Cymru am bris rhesymol herio cystadlcu:a.eth dra.m.ar ■—ac; wrthi bris rhetsymol, goJygai. ef y buasai i r prisoieddl riodidi eflw da, i'r cyflogwyr, a, chyaog dd.'a; hefydi i'r gweithwyr. Wrth, gynyg pleidlaus 01 ddiolchgairwch i'r areithxvvr, dfywedod-di Mr Brace, ychydig eir- I I ia,u pwrpasol, Daxllenwydl adlroddiadl y cyfrif-ymichwil- ;wyr, Meistri J. Powell, Moiuntain Ash; W. Morgan, Treiherbert, II Cymeradwywyd! yr ysgrifenydd ar y modid y cedwir y llyfrau ganddo. Derbyniad1 yr adlrodldiad .gydag unfrydedd. Cytoerwyd i ystyriaieth y cynllun canlynol mewlni peathynas a chynrychiolaeth Lafur- awl

CYNLLUN CYNRYCHIOLAETH LLAFUR. ENW Y CYNLLUN. -Ü> Fed y Drysorfa; Llafur Etholia,dol hon yn cael, eii, hadwain fel Cynllun Trysorfa1 Llafur ffedierasiwn Prydain Fawr o fewn cylch y Ff eder a si wn. i. Fodi yr hojii .aelodau i dalui i Drysoirfa I Wleiiidlyddol; Llafur y swm 0 da,ir eein.iog y chwaxter, oe-ui swllt, y flwyddyn. 2. Oddieithr fod un swllt yr aelod y flwyjddyn yn catel ei dailu, dros yr holl aelordf- au, niii fydd unrhyw Ddosbarth o'r Ff.edelr- I asiwn,, neu Gymdei thas mewn hawl i enwi Ym- geiswyr mewn Etholiadau Lleol a Chyffred- i'niol, a,c. felly nis; gallant ddlerbyn naiiill ai swmi treuliau y Swyddoig Dychweliadcil, nenti J dreiuliau ereill yr eir iddynt mewn etholiadau o'r fa,th allan o'r drysorfa horn. .3. Fodi yr holl Ddosbeirth dlan 10,000 o aelodlau yni cajel cantiaitadl i gael; Un Aelod, a,c fodi y Cymdefkhaisau hyny a, feddant fwy na 10,000 01 aelodau yin cael caniatad i gael un Y mrgeisydldl am bob 10,000 a aelodau arianoJi o fewn y Doisbeirth, y Cymdieithasau, I neu'r Ffedera,siwin;. 4. Cyn y geill ullirhyw Ymgeiisydld fod yn ) Ymgeisydd y Ffederasiwn, rihaid i'r cyfryw I (a) gael ei ddewis gan ei Gy-midle-ithas; (b) fod yn, aelod arianol ac mid yn aelod amrhyd- edidjus ol Gymdeithas, Dosb arth, meiu Ffeder- asiiwn; (c) ym gweitMioi YllI neu oddeu,tai| Gloifeydd, Inleu yn Gynrychioilydd y GlowYf 01 fewn cylch y Ffederasiwn; (d!) rhaiid ei fod wedi ei fabwysiadu gan y Bwrddl hWTIi; (e) rhaid! fed yna, reswm. digonol dros abeithiio y gellir ienlirll y sedld; (f) nidi yw y Cynllun hwn yn cael ei sefydJu i'r dyben) .01 ddryllioi unrhyw blaiidi wieldlydldloli, ondl nid yw ytni atal unrhyw aelod iil redeg fel YmigielÎlsydld diani uni. rhyw enw a ddewisa os mabwysiedir ef fel un a Yrmgeiswyr y Ffeiderasi.wmi. 5. Fed pobi Y mgeisydrll a, fabwysiedir gan ¡ y Bwirdld. hwn i gael treuliau y bwyoin^g 1 Dychwteliad'ol a phob treuliau cyfr,eii,thiiol gwiirioneddol cysylltied'i,g a'r ethojiad).. 6. Fod y Drysorfa hon i sicrh,a,u y swm, a Drii Chaint a Haneir 01 Bminiau y flwyddyn, a thrwyddedl y doisbairth baenaf (first-class) a:r ] y Rbeiffordidi yn cyfamu adeg eistedldiad y Seneididl yn mhoib blwyddyn, i bob Ymgeis- ydld etholedig fel; Aelod' o'r! Senedid. j 7- Fod (yn mhob achos o araneailldwr- iiaetih) pemdlerfyniad y Bwrdd hwn yn derfyn- lo a rhwymieidig ar bob cwestiwm yini codi i allan o'r taliadau i mewni neu allan o'r J Gromfai Ethofadbl Laifurol. I 8. Fod pob dosbaithi, mawr a, bach, a hawl i gynyg yrogeiswyri yni unoli a'r amodau ( canlynol: 1 9. Na ddylid cymeradtwyo' ymigeisydd He j na welir gobaith aim lwyddtiianit. 10. Os na dldlewisir ymgeisydd gan: ei ddtos- ba,rth, ei! hun, nis gellir cynyig1 uinrhyw aelod < atpail o'r Cyngrair yn y cyfryw ddosbarth. 11. Nad yw y grornfa horn wiedi ei sefydlu 'I' ( i unrhyw ymgeisydd. oiddigietrth mewni ethol- alethau mwnawl. 12. Fods pob dewisiad, 01 ymgeiswyr i gae-I tei ddanfom i Lywydd a.c Ysgrifemydld y ] Cyngrair hwn o fe:wn deg diwirnod wedi ym- j ddliiswyddiad y Semeddi, neu aelod yn cymeryd y Chiltern Hundred's. Wedi hyny, gelwir 1 cyfarfod o'r Bwrddi er ystyried y! dlewisSadau. Wedi diadleuaeth frwd mwbwysiiadwyd y ( cynllun gyda mwyafrif mawr. Cred!ai y rhai a, blei.dleis(iiemt yni erbyn, y dfylai. y cynllun cael ystyriaeth y cyfrinifaoedd yn gyntaf, cyn 1 penderfynu yn dteirfynol. Pendlerfylllwyd fod 1 y cyfrandai yp swUt yr aelod y flwyddyn i'w ( uaililn yn chwarteroL ( Darllemodd Mr 'Evàbi Thofe ^mi, ( yr a,pel canlynol t 1 (

AT AELODAU FFEDE V N" BililtJDlR CYM; -0: APEL Ar ran y Dynion sydd yn aw :'i.C yn < Nglofeydd y Darran6 Cefn a 4 Gilfach Goch, Cwm K r -01-- Gyd-weithwyr,— Y mae y dynion sydd'yn ca< eithio arnynt drwy y strlelic uchodl yn ,PI awr er diwedd mis Awst, 1901. ]. .nrhyw 1 arwydd 01 ddie:alltiwrialeth; l1ii c fid yr apel honl. Yn anffortunus, y ''Ws y byddl yn ymdrech hir-barhaol. y rhai yn awr ar Drysorfa, y Ff edlera 9 0 o ddyniom, ac 11 o feehgym—tra. f ndfer o Want a ,gwra;geddi syddi yn 4'inyiit yn rhifoi 559, yn gwneyd, y ey fans win yn 960 o bersonau. I fymyi hyd ym bresenol y mae y Dos- barth, hwn (Doisbarth Rhymni), wedi der- byini cynorthwy yciiwanegoi i'r hyn. oedel, ornd y mae gerwini:.feb yr hilll yr ydyrn; yin ddyoddefwyr oil o hono, a'r hwn y rhaid i ni ddyoddef am aimryw fisoedd etc, wedi. ein, gosoidl mewn, modal fel ag y mae yn rhaid i ni with "ychwaneg a gynoathwy" i gylarfod a threiuliau y bobl anffortunus hyn. Gwnawd pob peth ag oedidi yn ddichon- adwyï cym y .streic er atall rhwyg; ac y mae pob peth. er ei dlechreu wedi ei wneyd er dyfoidl i dd|ealldiwaiiiae,th: bodldhaol. A barmu oddiwrthi ymdidygiadi preisieinol1 y perchenog- ioin (Cwmmi: Glo a Haiarn Rhymni), ni ddeir- bynianit umrhyw delerau ond; ymostyingiad di- ainodbl ga J y gweithwyr. Y mae y gweith- wyr syxta ylw awr yn segur, yn credu nad yd- ynt yn goiyn dim sydd yn annighyfiawn1, yn benderfynol 01 s,efyli yn gadarn. Yn gymaint ag mai dyma, sefyllfa, petahu, yr ydym yn an- turioi, yini enw y Doisbarth, i aipelio am gyn- orthwy at y gwrageddi a'r plant syddi yn di- bynu am eu cynorthwy oddiwrth y gweithwyr hyn. Y ma-c-, y gauaf bob amser yn galed, hyd y nod i'r rhai hyny sydU\ a. moid,diion gan- didynt i gruel pob ymgeledd a rheidiiau,a pha mar galed yw i'r rhai hyny sydd yn gor- fodi byw ar ddieg swllt yr wythinos o'r Drysorfa Gamolog? Gwna ^10 remit a, JQl ami lwyth o .101 fwyta i, fyny bob ceimog 0 dal streic! j G welir dirwy hyn fod y bob! dloid'ion hyn yn gorfod dlibyniui yn gyfangwbi ar eu cydlweith- wyr ami eiu baira beunyddiiol, heb son; dim am bethau bywyd. Teimilwn yn sicr!, gydLweithwyr, na, fydd yr ape:l horn yn ofer. Credwm y byidjd i bob aelod o'r Ffediejrasiwn. gael ei symbyluifligyn- oirthwyoi uni o ddosbarthiadau mwyaf gormes- ledig ac isel; ei dal o holl; ddosbarthiadau ,a Glofaes Deheudir Cymru. F el prawf of hyn, telir y swmi iisel a is. 2C. 7-10, y dymell--yr hyn syddi yn gynwysadiig] yn mihris tori, y gla a'r llafur o dbri. y £ v- 10d yn, v gweithle- oiedd. Pwy nal Wna GyoolIthwyo. i Ydymi, Gydweithwyr, Eich ufuddi weisioin, William Daivies, Llywydd:, Beulaih Cottage;, Rhymni. Wiilliami Powell, Trysoiryddi, Pont- lottyn, Via. Caerdiydd. Evan Thomas, goruchwyliwr, Pont- lottyn. W. P. O'Shea, Ysg., Tirphil, Via Caerdydd. O.N.—Danfoner pob ariani, cheques, new P.O.O. j'r Ysg., W. P. O'Shea, Tirphil, Caer- dJdid, ac i'w gwneycli yn dalt.dig i'r Trysor- ydd—Wiilliam Powell, Pomtlottyn, Caerdiydd. Gwmaeth Mr Abraham Evans, Ysgriferuydd Cymidleithas GynDirthwyoil, Llanbradach, a/pel at y, cynrychiolwyr, ar iddynt trwy eu cyfrinfaoeddl i gynorthwyo y gymdeithas.

-0,- GALANASTRA GLOFA LLANBRADACH. GyidWeithwyr,- Gwnawdl cats gan Bwyllgor cyfansodldiedig 01 fonedd'igiom yn trigianiu yn yl gymydogaeth h,on,, ym gofym am danysgrifiadiaui at eiin Cymi- dleithas Ddarbodbl! Leol, er1 cynorthwyo y gwedldwom a'r) amdldliifaidi a> adiawyd ym dd!i,- ymgeledd ar oil, y galanaisdra, diwedldar a ddfigwydldoddi yma,; a, chan fod! camddieall- twriaieth yni bodbli, yn nglyn a'u Trysorfa, Leol:, feallai y byddl ychydig eiriaiu yni yich- wiamegol 01 eglurharll yn foddioni i roddii eim hiachosi yn fwy eglur. Y maia cwmmii y lofa, yn tailu i berthyiniasaiu, y swm) gofyniediig 01 danl y Dedidf Iawnol, fel nad1 oes: uni o'r gweithwyr wedi cont,ract,io allan. Y maei Cymidleithas. Ddiarbodol Mwnwyr Deheudir Cym.ru a Swydd Fymwy wedi cael gwneyd i ffwrdd; a hi, ylnl y lofa hon,. Yn ol eim rheolau, cania,teiir toll amalluog- iad o 9s. yr wythnos alml y pythefnos cymtaf (yn ystod yr amser hwm nd rodldJir utn, tal gan y cyflogwyr) pedwar swllt yr wythnos am y tair wythnois ar ddieig ddilymol, ac wyth swilt am y gwedfdSll o'r amalluogiad. Rheoleiddir a; chynoirthwyir eimi Cym- deitha.s Leol yn gyf ant-gwbl geniym ni f ell gweithwyr. "Nid yw" y cyflogwyr yn cyfranu dim gogyfer a'u Trysorfeydld. Oddiar bwynit y cyfrif-archwiliwr, y mae y taliiadau, wythnosol uchodJ ym gyfart,al i'r, hyn a roddir gan yr! hen Gymdeithas Ddar- büdol. Y mae y tal ar farwolaeth yn gymaint a'r Hen Gyrndleithasi Ddarboidoil. Aelod, di- briod, 20; aelodt priod, ^5 fel tal; ang-I laddbl, a 5s. yr wythnos, i'w briod:, ai haner coron i bob plentyn dan. 13 eg, oeu. Y ma.e y danchwa. ddiweddiar wedi ,gosod i ar ein Trysorfa wyth a weidjdwon a 23 a bla.n;t, ym ychwanegpl at 60 weddwon a 13 a | blaint oedd yni flaenorol, yrii gwneyd yn awr y cyfamrif a, 140 wieddwon a 36 01 blant i yomr- ddlibynu ar ein Trysorfeyddi, yn gyfatebol i dial wythnosol1 'o! jQ8, neu £ 416 yn flynyddoJ, yn annibyriol: ar unrhyw farwolaethati a ddtg- wydd gymeirydi lie yn y dyfodbiv fuasai 01 amgenrheidirwyddi yn pwyso yirii Vchwanegol ar ein taliadau allan. Y mae y pwytllgpr. yh gyfansoddedig 01 ddeunaw o weithwyr, yn ychwanegol atom ni ein hunain. Anwyl Gydfvvieithwyr,—oddii.wrth y ffigyrau uchod, byddweh yn alluog i weled fod gelli- ym faich li-Nv!m i'w ario allan; a, chan nad oes gemyrhi unrhyw gysylltiad ag uin gymdeithas arall fel ag i'ni cynoirthwyo i gario y baich,, y itiae ein sefyllfa, braidd yn ddifrifol oddigerth, ein bod yn cael cynorthwy 0 fan arall. 0 idhini amgylchiadau1 cyffredin, yr ydym yn alluog i dalu ein ffoirdd; ond y mae yr alani- alstra ddiweddar wedi gwyrdroi ein casgliad- au yn hollol, gain,ei bodi wedi dyfod a ntifer ym faieh trwm i'w galrio allan; a chan nad oes Gobeithiwn y bydd; i chw,j¡ ystyried; y ffeith- iau uchod, aiC y byd.. i ni dderby 11 cynorthwy sylweddoi tuag; at gr.ria y baich sydidi yn awr yn pwyso arnorn. Ydym, gydr.veithwyr, Yr eidldbeh,, yn gywir, Abraham, Evans, Atalbwyswr, James Dole, Adgyweirdwr, .t; James Howeils, Fitter, Ymddiriiediolwyr. Mathew Lane, glowr, Trysorydd. Geio. Jeffrey, overman, Cadeirydd. William, Jones, Ysgrifenydd. O.Y.-Dymunwn gydnabod yn didliolchgar y Cyfrinfaoedd canJyniol am eu cynorthwy:— Cyfiiimfa. Abiercymom, drwy larw Mr John Evaas, ^5 G lof al yr Ocean, Nantymioel, drwy law Mr Robert, John, 42 2s Cyfrimfa Tywysog Cymru, CwmcaTn., £,2 28.. Penderfynwyd fod rheol: 58 yn cael ei chario allan. Rheol. _58.Na cha unrhyw aelod o'r Ffeaerasiwm ym gw,eithdoi dlros y Ffederasiwn hWIlIgael ei dalu ddwywaith am, un cHwirmod 0 wavth, gan y Ffederasiwn nac Aelodau o'r Ffederasiwn. Goihiriwyd y cyfarfod hyd ddydki' Mawrth. y% :o: i

COR M ERCHED, DYr r RYN RHONDDA. j. lydnawm lydd Mercher, Ionawr 2 2ain, yn festry capel 'Dyffryn,' Gelli, Rhondda,, cyfarfyddodd Y' cor uchod), gyda'r amcan o fwynhau eu bumain wedi eu llafur diflimo j gael oddiamgylch y "Cyngherddau" llwydd- ianus a gynialiwyd' gandidiynt a.r y 12 fed a'r i4eg o Rhagfyr tliweddaf, tua at leihau dyled y t:apel. \ni mhlithi amsryw gyfeillion oedd yni bres- le/noJ yr oedd Mr I^aac Bowem, Ystrad; Mr T. Bornd* Pentre; Mr B. Ingram, PeiTtre; | Mr .a Mr^ T. Jenkins, Pentre; Miss Rich- a.Tds, Pontre; a, Mr a, Mrs E. J. Lloyd, GeLli. Ynt a#o!ygtufr bwydiydld' yr oedd y chwaer oedi- ramus :Mnl Haycock; tra, y gweinyddai wrth y byrdd iu, Mrs Wilks, Miss Haycock, Mrs Lloyd, a, Miss Lewis. Wedi y te, cynaliwyd cyngerdd ardderchog, dan lywydidliaeth yr henafgwrMr Bethueili Haycock. Yn, ei j amaeth aigoriadbl, eyf eitriodid yn eff eithiol at wroildeb v merched yn cymeryd y fath, an, turiaetha chynal cyngherddau er cynorthwyo yr achos, gwam yn y Dyffryn, yr hyn fydldi yn glad trag:wyddlorl iddymt. Cyfeilydd, Mr J. Bowen. J'¡ Y datganiadau oedd fel y canlym: "Yr Haf, gan y Coir, dan arweiniad Madam Erasmius Bowem; mouth organ solo, Mr B. Ingram; can, "Chi,lien's Home," Mr T. Boin,ol. caN ''Queen of the Earth," Miss: A. j Davies; cam, "Merchy Cadben" (Dr. Pariy), Mr T. J. Hughes, duet, "Gwys i',r Gad," Mrs J. Bowiem a: T. Bonet; mouth olfgan solo, Mr B. Ingram; can, "Holllo," Mr D. Jones.. Yna cafwyd can Italaidd, "Ii'Bacio" (L'Ardith), gan yr arweimyddes einwog, Madam Erasmus Bowen), YstradL Cynygiodd Mr T. Da,vies, Teifi House, ein bod yn rhoi y diolchgarwch gwresocaf i'r rhai fi yn gwa,sanaethu er caiel y fath wleidd I arddierchog, gan obeithio y ca ei thebyg yn fuam etc.. Hefyd, i'r chwareuydd am ei was- amaeth ardderchog; a,c yn enwedig i'r Cor I am eu ffyddlloindleb egniol i wneyd1 y cyng- heirdidlau mor fuddiiol i'r eiglwys;, ac mor fedd- hao.1 i'r gwramdawyr, yr hyti sydd yn glod iddynt trwy1 y cylchoedd. Dymiunwm iddvnt bob llwyddiant, yn, y dyfodbl, ai llawemychwn yni y ffaiith. em fed! wedi clywed! eu bod! eisoes Svedi ca-el cynyg ymrwymniíadi (engagement) mewn manau, eireill.

-:0:- HAWLIAU CYMRU I YMDDIRiED- i AETH. I GAN IDRISWYN. —°^ | Cybjuddir eimi Haelodaiui Semeddol; yn, ami a ddifaterwch, ac nidi anffynych y ceisir I', gwneyd gwawdJ 01 homynt; ond bob amser, byddlaf yn cyfrif fod! y rhai sy'nl ymgais at hyny! yn bradychu eu hunain, ac nis gallaf lai na thosturiioi wrthynt. Y mae gemym. gystal cynrychiolwyir! ag un rhan oi'r Dieyrnas Gyfunol; aic y mae. yn eu plith foneddiwyr a feidr glywed a dieall curiadiau ysgafnaf a dtyfnaf calom eu cenedl. Nid ydynt heb wy- bod a,mi amgemiom nac. heb ddieall beth, yw dymuniatdl calom Cymru; end y cwestiwn sydd yn eu dyrysu hwythau, fel ereill, ydyw, pa fodd i weithredu yn ddoeth ac anrhyd- eddius, a,c nid yn umig heh >d'ymu gwaradwydd ar eu heni genedl, ondl er ei chodi yn ei hoi i'w safle gyntefig ac etifeddol .0 genedl. Caf- wyd enghraifft 01 hyny nos Wente,r yn, Nhy y .e Cyffredinr-profwydi hawliau Cymru i dlcledldf- i,. ■ vaeth neillduol, a dangpsowyd hefyd ei bod wedi gwneyd iawn ddeflliyddi o'r hawlfreint- iiau hyny oieddid wedi estyrn iddi. Hawl i Driniaeth. Wahanol wedi ei Sefydlu. CynygiodUI Mr J. Herbert Lewis weliiant 1 ainietchiad y Ty mewm atebiad i Araeth y Brenin. Darlleinai fel hyn: "Yr ydym yn ostyngedig ddatgan eimi gofid nad ydyw Araeth eich' Uchetlder yn cynwys un cyfeir- iiadl at gwestiynau oedd yn eff e-ithio; mewm modicll airbenig a,r bobl Cymru; ac ym ngwyn- eb methiant y Seniedd yn ystod y chwe' blynedid diweddaf i ystyried; y mantensiorb hyny, mai dymunol fyddai trosglwyddo i'r Dywysogaeth e,sty,niadhela,eth, 01 alluoedd o ymlywodraeth." Dywedbdd fod hawl Cym- ru i driniaeth wahanol wedi cael ei sefydlu trwy ddwy ddeddf oeidB wedi cael eu pasio, sief, Cyfrnith Addysg Gan,olra,didol Cymru, a Chyfraith Cau y Ta.fa.rnau yn Nghymru ar y Sabbath. Yr oedd Cyfraith Can y Tafam- au ar y Sabbath wedi gwneyd dtaioni mawr yn Nghymru, ond yr oeiddi yna. ddiffygion mieililduol ymdda, ac yr oedid y Ddirprwyaeth Frenhinol wedi argymhell ar i'r rhai hyny gael eu diwygio. Yr oedd efe, gan hyny, yn | gofynt i'r Llywodraeith basioi mesur bycham i'r amcan, hwnw, gan y gwnaii hyny ddwyn IMi.. oddiamgylch ■wielliant pellach yn nghyfhu cymdieithasol pobl Cymru. Cwestiwn arall yn mha, un yr oedid. pobl Cymru yn teimioi dydldiordieh mawr ynddo ydbedd:, y gost en- fawr i sicrhau gaoiu- seneddol i wneyd gwell- iantau lleol, a oymunol fydidai i fesur gael ei basio i Gymru cyffelyb .i'r mesur preifat i Ysgpdand. Hefyd, yr oeidjd, yr aelodau, dros Gymru wedi, gofyni er's llawer o. flynvddoedd am i gyfiawndei" gael ei wmeyd a, Chymru yn nglyn, a'r rhioddicm at amg,ueddfeydd y Deyrnas Gyfunol. Yr oei:;|;i hawl Cymru i ran o'r rhodldiicm hyn yn fwy anlhyg elemi nag erioed; oblegid codiwYld toll, ar lo y Uynedd oedd: yn ddiwyl filiwm o bunau, ac o'r swm hwmw yr oeddl £ 000,000 wedidiyfod o Gym- ru fechan. Wrth ofyn: am y rhodidi hon: tuag at amgueddfa,, nid oeddynt. yn gofyn OInd am i ychydig gael e:i droi yn ol o'r doll enfawr hon oedidl y Llywodraeth wedi ei osod ar Gymru. Yr oeddl Cymru, wedi gwneyd defn- ydd da, o'r galluoedd oedd wedi ei dirierbvn,, a goifynid. i'r Senedcl estym y galluoedd hyn, gan lawn )-mcb-"i.rie,d y gwmai hi eu defnyddio gyda, doethineb ac mewm ysbr}- te'lwmg a gwladgarol, I

r- • 1>. rutcat ittsCmctiun. I "¿ !íÆ.é ..TSRU-I c' A S In DPI 1 5 REFRESHING. It ENRICHKS M ni, '000 and is THE ONLY COCOA S3 T 0 L V FERRUGINOUS ELEMENTS. B P 9<i arid 6 tins Ol Ail Grocers H 'serT o' Elssotr-o-Silver JH •••<»ruKiMn«ni S«e Coupon inside rin« K /tPLES SENT TO ALL. fig 1 ianufact'g Co., Ltd., 8 11 Eisteddfod Gadeiriol GWENT, Llungwyn, Mai ipeg, 1902. PRIF DESTYNAU. Awdl, 'Gwlad Gwent;' gwobr, 31 3S., a Chadair Gwent. j Prlf Draethawd, Gwreiddioldeb' 3P 3s. Corau cymysg, Send out Thy light' (Gou- nod), prize 3op. Corau Meibion, 'The Monk's War March/ (Dr Parry), prize, 2op. Corau Plant, A Shedherd's Lallaby,' (T. D. Edwards). SP. Brass Bands (Class B.), 'Songs of Other Days), 9p., 6p., 3p. Pedwarawd a Deuawd,[dwy gini yr un. Unawdau, gini yr un. Adroddiadau, ip is., a)o/6. Traethodau, dwy gini a gini yr un. Barddoniaeth, ip IS., 12/6, a 10/9. Cyfansoddiad Cerddorol (Part Sone), 2 2s. Am fanylion pellach, YMOI) lj-vi ar yagril cnydd— I. W. EDWARDS, Rhymni. V1 CURES UKE LIGHTNING EHIFC LLCHTNING COUGH CURE SELLS LIKE LlGHTNINC AN EMINENT SPEC!Al»«JT FORMULATED IT. A RELIABLE FIRM MANUFACTURES IT. MEDICAL MEN ENDORSE FT, AND THOUSANDS OF P23PLE OWE THEIR LIVES TO IT. Esteemed everywhere for its rare virtue and speedy action, compc-pd of ingredients never before used in Great Britain. Far superior to ordinary coi;_ r< niistures, crany of the emulsions for Cougli3, Dronchitis, Asttama, Influenza, and Whooping Cough. BRONCHITIS ANDASTHMA VENO'8 L1QHTNINQ COUGH CURE. It permanently cures by removing tba cau:.e; clear J the bronchial tubes, stops the cou;p, givoi psrfsct ease in breathing, and strengthens tha lungs. The proprietors wll gl adiy refer anyone to cured patients in MaB> cuoster, Leeds, Bradford, Hull, Cardiff, Wolverhampton, Wrexham, Bolton, Sheffield, Newcastle, Shields, and other places, who had been given up by do&ors. CHILDREN'S COUGHS STOPPED IN ONE NIGHT* A BOY CURED. Mrs. Hague, Rashcliffe-crescent, Loclcwood, near Huddersfield, writes, April ?th, 1900:-— "Dear Sir,—My boy aged 12 years, suffered from hoarseness and Bronchitis for six weeks. We all thought he would never be cured 0* speak plain again. We could not understand him at all. After taking four or five doses of Veno's Lightning Cough Cure he was able to •peak plain. I have never seen anything to adt so quickly. I have had four bottles alto- geth r, and he is quite cured." INFLUENZA SUBDUED IN 34 HOURS. In no single instance has Veno's Lightning' Cough Cure failed to subdue Influenza within 24 hours. During the epidemic which raged throughout North America in 1897. it reduced the death-rate to such an extent that Physicians neyer hes.tated to prescribe it. It is also an excellent remedy for Coughs, Colds. Bronchitis, Asthma, and Whooping Cough, being far superior to the many commoa, cheap syrupy mixtures so often sold. YEWO'S LIGHTNING COUGH CU'REa^' see 50B getit j Price in* ana 2/5 ci alt CfcewtSte and Medtotai \endors. 1 A WARNING— There are sc many eemman, cheap ntttares flainwH eft upon tht public, that a warning is necessary f tasfei »pon having VENO S' 5 Fob gwr a gwraia o o 'y Ylr Lull wiad a ddyieiA 1< m »yliadwrus rhag y cietyd perygius. y ropsy Wy n Vn -i holl ganghenau, oblegyd fod canoe, VI, ollieubywydau nui«i<>! drwy clefydau peryglus nyn, ar d 4 ddylent fod yn wybydj. < Feddyginiaeth Iwyddianuv 4 eu cyfer, sef HUGH S9, Dropsy pills Mae llu mawr drwy y wlad we-'i en hiachau o'r clefyd hwn, ac y mae yn syndod mor effeithiol v maent er iachau y Gravel, Diffyg Dwfr, Diffyg Anadl, Gwynt, Chwydd yn y Traed, Coesau a'r Bol, Asthma, Curiad y Galoo Cramp, Poen Cefn, Tewdra Afiach, Gwynt yn y Stumog, Penysgafnder, Poen yn y Peu, Corffrymedd, Arenau Afiach, Nid oes dim i'w cymharu a hwynt yn eu heffeithiolrwydd at y clefydau hyn. Dar llener a ganlyn:— Anhebyg u *?, Anwyl Syr,—Y raa» yn dda genyf rldwyn tystiolaeth i rhaguroldeb eich Uropsy Pills' 'tuag at lwyr iachau y Dropsy. Bu fy nhad yn dyoddef oddiwrth yr anhwyl- der hwn chwech mis, ac yn anhebyg 4, fyw, ond pan gymerodd eich Pills fe hvvr weli- haodd yn fuan, a bu yn alluog i weithio am 10 mlynedd. I) TONTS. 12, Penymorfa, Conwy. Rhoddi F\ny oetor Syr,-Ar ol derbyr n Hughes's Dropsy Pills," mi a benderfynaii, rhoddi heibio meddyginiaeth y Doctor, Tel ag i roddi prawf teb ar eich Pills chwi. Yr wyf wedi bod yn dyoddef yn enbyd am hir am- ser gan chwydd mawr yn y cluniau, aren- au drwg, grafel, diffyg anadl, a phoen cefn. Wedi bod dri mis tan law doctor, yr wyf vn profi bod eich "Pills" chwi wedi gwneuthur mwy o les mewn un wythno* na holl foddion y doctor. Mae'r chwydd wedi cawbl ddiflanu, ac yr wyf yn bur ddi- oichgar am y waredigaeth hon. Ydwyf, G. HUNTON Nolan Place, Stockton. Fe ddylai pob dynes eu cymeryd yn achJv. urol Yn ddioed danfoner am Hughes's Dropsy Pi)Js L RHYBUDD. mwyn sicrha jSzX m Pav*b rhas twy^» faler cael y Trade Mark hwn, sef llun > toi'r' 'v V" > Jiamond a'r geiriau -4J#'Jka3 Dropsy Pills oddi- fewn ar bob blwck. ac enw J acobH ughes ar Stamp y Ll, wod raeth. Heb hyn, twyll ydyw. Heb hyn twyll ydyw. Ar:werth drwy yr holl deyra as am Is lic, 2sj9c., 4s 6ch, trwy y Post Is lic:, 2s 9c., aS4s. 6ch.|^ijgj ,4 !1 Jacob Hughes Manufacturing Chemist, Penaxth* Cardiff. Yn y Mor Fe gafwyd o hyd i Feddygly^ ag sydd yn dra effeithiol at glefydau y Gwddf, y Frest a'r Ysgyfaint, yr hwn mewn undeb a'r Extracts o lysiau nodedig ar lan mor y Pacific, a wna i fyny y feddyginiaeth mwyaf lwyddianus a wel- odd y byd erioed. Y mae yn aw." yn cael ei wneud i fyny mewn potelau ac yn cael ei alw wrth yr enw Sea Weed Lung Life Fe wellha yn uniongyrchol Peswch a Anwyd, Bronchi64 Asthma, Crygiu, Doiur Gwddf, Croup, Whooping Cough, neu Pas, Diptheria, Catarrh, &c., ac yn wir effeithiol i ragflaenu y Darfodedigaeth Notice-Gofynwch am yr enw'n Uawtt sef- Hughes's Sea Weed Lung Life. Ar werth gan bob Chemist, a Patent Medicine Dealers am Is lic a 2s 9c. 2 Myner ei gael yr enw yn Jtawn potel, ac na pherswadier chwi i I dim arall. Os bydd trafferth i'w g; foner Stamps am 3/- neu 1/3 ac Jacob Hugh Penarth, Card