Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
23 erthygl ar y dudalen hon
I ____JTWNT AC YMA. ----.0---
I JTWNT AC YMA. -0- Mr Gol.Nid wyf yn gwybod sut un yd- ych chwi i ganiatau i un heb fod yn scolar i ysgrifenu tipym bach weithiau i'r "Tarian." Vr wyf weithiau YilI cael ambell awr segur, ac yn methu yn deg a. dleall beth i wneyd y pryd hwnw, ond; mae fy meddwl fel rhyw 'Jew,' bob amser yn crwydro ar hyd y lie. Meddyliais un diwrnodi y gallaswni ysgpfeniu* rhywbeth i rai o'r papyrau yma, a dyma fi at y 'job' o ddif rif j and dlruan a honof, nid 000(3:: genyf" yr un rheol na threfn ar yr hyn a ysgrifenwyd. -0- Wedi bod am gryn amser yn ysgrifenu, penderfynais fyn'd at fachgen a bartnar i fi i ddangos yr hyn; oedd genyf yn barod. Gwyddwn ei fod ef yn dipyn o, scolar, a gwyddwn hefyd) y bnaswn yn ca,el ei help i wneyd yn well. Hysbysodd fi mai nid inc a phapyr yn unig oedd yn eisiau i ysgrifenu, ondi bod eisiau ysgrifenu pethau yn iawn ac yn ramadegol, a, bod gwahaniaeth rhwng "I" ai "U," a He arberng i'r "H" ai threigliadau neillduol i n,ifer or cydjsiedniadd. Bu bron a bwrw fy ngwynt allan ar y deehreu, ond dy- wedodd wrthyf am dreio, bod rhai cyniddrwg a fi yn gwneydL --0- Yr oeddwni yn meddlwl y lieiciwtrl fad yn) Lhmda.in yr wythnios cyn y diwedlfaf, oi her- wydd yroe-dd 'turn out' yn iawn yno y d'iwmod yr otedd y siop glebran yn cael ei hagor, a Brenin a Brenimes Llaegr yn myni- ed trwy heolydd y Brif Ddinas yn eu cerbydf er mwyn sicrhau y deber cyntaf. --0- Peth newydd: yw cael y fath ameuthyn (?) yn y senedd onidie ? Dyna yr ail waith mae Y1 Brenin wedi agor y siop. Cyn iddbl ef ii d:d'echreu ar y gwaith yr oed!d) y gorchwyl hWllI yn cad ei ymddiried i airall. Mae rhyw swyn mewn cael Brenin i roi y "kick off" ar yr amgylchiadJau hyn yn nghanolrhwysg o phomp yr "upper ten," ac oes dim 'doubt' nad oedd y cerbydau brenhinol yn tynu fwy o sylw o, lawer nag, a wnaetha-i Circus Sangar. --1Ü- TrUJeni na fuasai y Brenin yn myn'd i'r drafferth a ysgrifenu araeth. newydd, yn lie cadw yn mlaen a'r hent un 0 hyd. Yr wyf wedi cyhvedi rhan helaeth o'r araeth y tro) hwn droion o'r blaen. Fe wyddwm o'r blaen bod. rhyfel yn Ne Affrica; yr ydym yn cael clywed yn ddigoni ami am hyny yn y gwa- hanol newyddiadiuron. Dywtedai ef bod ei wlad yn parhau ar delerau da ai phob gwladl arall. Nidi wyf yn deall y geiriau yna. yn hollol, end os mai "partnars gwyr oonetdidig" y ma,e yn meddwl, y mae yn eithaf iawn,. Dywedai yn mhellach ei fod wedi cael, y pleser o dderbyn Tywys-og a Th):rwysog!ei9 Cymiru yn ol i'r wlad ar ol bod yn cael 'trip' 01 amgy lch y byd yn ei drefedigaethau. Onidi oedkil hyny yni gaffaeliad ac yn elw rhyfedd- ol; i'r wlad yn gyffredinol? Pe buasai cystal heni hoisan ar ol fy mamgu i ag oedd gan famgu hwnw, buaswn inau yn foddlon myn'd1 o amgylch y byd hefyd. Ond nidi felly yr oedd. 'Roedki) twll yn hosan fy maimgu i, ac felly, os byddWf fi yn myrld am 'drip' i rywle, mae yn rhaid colli tipyn o chwys er mwyn etnill y pres i dalu y costau. Eto i gyd, nid wyf yn eiddigeddus wrth y rhai hyn. Yr wyf yn titdigom boddlon iddynt i 'enjoyo' eu hnnain fel y gallont, os caf inau fywyidJ af iUalUi am 'drip' yn yi17 haf, ac yr wyf yn sicr y caf cystal 'ralr a- hwythau, a hyny yn 'cheapach' hefyd. "Live and let live" yw fy motto i, ac yr wyf yn foddlon i'r teiulu breninol yn ogystal a'rgweithiwr i fyw fel y gallont, dim ond; i fi i gael bwyd a 'baco.' Mae gyda ni gystal teulu brernnol a un gwlad: tan yr haul, a, gall- af ddymuno "Duw Gad wo'r Brenin" a eigioni fy. nighalon; ac am ein diweidldiar Frenines, yr oedd hi yn un o'r breninesau goreu a fu yni y byd erioted; a gobeithio y bydd! ei mab mor anrhydeddus ag yr oedd hi. Nid wyf yw cael un bai ynddynt. -0-- Onjdi, maerond yn aod i'r scwrs;, a, ydyw breninoedd yn angenrheidial yn y byd o gwbl ? Cynrychiolwyr y bobl sydd yn gwneyd deddfau y wlad hon beth bynag; ac 0 ran yr un, fydd yn eisteddi ar yr crseidld, nid yw o fwy gwaisanaeth i'r wlad nag yw 'ornar- mient' ar bem 'mantle-piece.' Mae hen 'orna- ments' yn ddrud iawn bob amser, ac o ran fy hwn. nid! wyf yn gweled bodl eu beisiau o gwbl. Yr wyf yn cashau y ffurf, ond nid y personau. -0-- Yn yr aaraeth a, nodwyd yr odddis yn son am y Transvaal a'r Orange Free State fel tiriogaethau newydd y wlad hon. Yn ol yr argotelion presenol, tebyg mai dyna fyddant yn fuan, ond wrth ddarllen yr araeth yr oieddwn yn mieddv^l mai math o gyfrif y eywion tra bo'r iar yn eistetdd: oedd' hyny, ond bod y ff ermwr wedi treio yr wyau mewn dwfr i gael gweled a oedd bywyd tufewn i'r plysg. Tebyg bod rhyw fath o fywyd i'w ganfod, ond feallai mai ceiliogiar ddlawallan ac y bydB hwnw yn fwy o 'gost' na, 'phroffit' i'r wlad. --0-- Dyna fi, Mr. Gol., wedi ysgrifenu 'lot' o rhywbeth; gobeithio. y gwnaiff y cysodydd ei oireu i'w gysodi yn iawn, ac y bydd d-l y wasg yn gofalu ei gywiro, a bydd hyny yn dipyn o help i fi; ac os bydd y 'concern' hyn yn idderbyniol genych, cewch ychwaneg eto yn awr ac yn y man. Bachani Diarth.
Q ; DYMCHWELYD HEN GREDINIAETH…
Q DYMCHWELYD HEN GREDINIAETH --0- Ymddengys mai cyfeilioirnad ydyw yr hen gredliniiaeth fod swm enfawr o, ddwfr yn my'h'd i fewn i ysgyfaint personau a, fyddont yn bolddi. Mae y Proffeswr W. K. Whit- ford, yr hwn, yn ystod deugain mlynedd. sydd wedi rhoddi triniaeth i lawer o berson- au ag oeddynt wedi boddii i bob ymlddangos- iad, yn datgan, oddiar ei brofiad ef yn mhob amgylchiad, nad oes, yn ymarferol, dim dwfr yn myn'd i'r ysgyfaint o, gwbl. Canfytdda mai gwres yn cael ei gymhwysa gydag egni a pharhad yw y cyfrwng goreu i ddadebriad. Gyda. hyn a chynorthwy anadliad celfyddyd- 0] a symbyliad y mae ef wedi aldferyd pobl y rhai oeddynt wedi bod am awr yn y dwfr. --0-- Os ymdrechwn gymaint oil ag a allwni, yr ydym yn sicr o syrthio yn fyr mewn llawer- oedd o bethau. mm.:
DYWEDDIAD MARCONI WEDI EI…
DYWEDDIAD MARCONI WEDI EI DORI. Mewni brysneges o Efrog, Newydd, Ion. 22aon, mynega Gohebyddi yr adroddid yno fod Mr Marconi yn hysbysu fod ei ddywedd- ialdl i Miss Josephinelloiman. o, Indianapolis, wedi cael ei yn unpl a dymuniad Miss Holman. Mae Mr Marconi wedi hwylio ar | fwirdd yr aJgerlong "Philadelphia" am Bryd- aim --Or-
I GWYL GENEDLAETHOL ELLMYN-AIDD…
GWYL GENEDLAETHOL ELLMYN- AIDD YN SYDNEY. Hysbysir mewn brysneges o Sydney fod gwyl genedla.ethol yr Ellmynr.'Vyi' \Y'1 cael ei chynal yno ddydd Saldwrn, a. be [I cynull- iad enfawr wedi ctod yn nghyd. Rhoddwyd llomfloeddiadau i'r Brenin lorwerth, a chan- wyd, yr Anthem Genedilaethol. Gwnaed cyfeiriadlau clodfarus at Awstralia, a datgan- wyd gobaitb, yn frwdfrydig na byddai i ddim byd ddigwytiki i ddrygu y berthynas rhwng Prydiain Fawr a'r Almaem.
-0-! SEN'EDDWR AMERICANAIDD…
-0-- SEN'EDDWR AMERICANAIDD A PHRAWF KRITZINGER. MewTh brysneges o Efrog Newydd, dydd Mawrth, mynegadi Gohebydd fod y Cyngres- ydd W. A. Smith, o Michigan, wedi idlwyn i fewn i'r Ty benderfynia,d yn galw a,r y Weinr yddiaeth i ddileu unrhyw ddedlfryd o farw- oilaeth a, ddichon gael em phasio ar y Cadlyw- ydd Kritzinrger, ac i roddi iddo y rhydd-- freifntiafut arferol a ganiateir i garchairor rhyf el, y rhai a gorphorar yn, Nghytundeb Geneva-
---(»--. BONEDDIGES WEDI EI…
-(»- BONEDDIGES WEDI EI LLADD GAN GERBYDRES. Gohebydd arbenig, mewn cenadwri a Cal- cutta,, a fynega, fod hysbysrwytdidl wedi d'od o Aligarh, Talaethau Gogledd-OrUewinol, fod damwain wedi cymeiryds lie, yr hon a ddib en- odd yn marwolaeth Miss Ellington, yr hon oeddl ar ymweliad a'r India,. Yr oeidid cwm- ni o chwech, y rhai oedd wedi colli'r tren, yn myned i Hathrais gyda gwagenau ar y rheiliau, pryd y daeth cerbydres gwagenau g,weigioin i'w cwrdd ytn arnmsgwyltiadwy. Cy- meroiddi boneddwr afael yn Miss Ellington, a cheisiasant nedldlio i lawr yn nghyd, ond dajeth Miss ElLington yn rhwym yn ei rug, ganf syrthio o flaen y peiriant, a chafodd1 ei malurio yn y ddamwain anffodus.
-Q" ■ - - CRYTHOR I FRENIN…
-Q" ■ CRYTHOR I FRENIN UNWAITH. Adroddai Gohebydd o Paris fod, hen wr, I o'r enw Lapoire, newydki farw ar ol cyrhaedd i oedran mawr iawn, yr hwni a arferai chwar- eu crwth oi flaen y, Bremni Louis Philippe. I Yr oedd yn, gysylltiedig a'r Amgueddfa (Jen- edlaeithol, ai phan y bydidai yr orielau yn cael eu hysgubo allan, ar ddydd LlUin fel rheol, byddai yn chwareu y crwth tra y bydtiai yr ysigu'bwyr yn myned yn maen, gyda'r oruch- wyliaeth o lanhaiu. Ond yr oedd Napoleon: y Trydydd, yn ol y "Figaro," yn cashau oeirdd'oriaieth yn gyffredinol, a'r crwth yn ar- benig, ac oblegkl hyny rhodldbdd atalfa ar gerddoriaeth yr hen wr, er diirfawr ofid i swyddogioai yr arngTieddfa. Byth er y pryd hyny y mae Lapoire wedi byw ar yr adgof o'i fawredd fiyniyidldau lawer yilli ol.
--r,".---Yi CADFRIDOG DELAREY…
r, Yi CADFRIDOG DELAREY A'R MILWRIAD FFRENGIG. Mae y Liberie," un o niewyddiadtiron Paris, yn parhafu i gyhoeddi dyfyniadau o ddyddlyfr rhyfel y Milwriad de Ville-bois- Marenil, 'djydidiedig Chwefror 2sain. Mae yr ystgrifenydd yn detsgrifio ei ddychweJiad o Bloemfomteiny lie y cafodd ei gyflwyno i'r Cadfridog Delarey. "Dyn tal ydyw y Cad- fridog Delarey," mrodai, "gy la barf ddu laes. Atebodd fy ngwestiynau yn. gyflym, a chyda manylder, ac yr oeddwn wedi byl- weddoli yn fuan fy mod yn mhresenoldeb dyn ag oetdld yn feddianol ar alluoedd, uchel i fod yn arweinydd."
--0--Y GWRTHRYFEL YN VENEZU'ELA.
--0-- Y GWRTHRYFEL YN VENEZU'ELA. Hysbysa Gohebydd o Efrog Newydd fod cenadwri wedi cael ei derbyn yno o, Hillem- stad yn mynegi fod y gwrthryfelwyr, y rhai a wnaethant ymgais i gymeryd madkliant o Maracaibo, wedi gwneyd ymosodiad) ar yr orsaf heddgeidwadol yn y brif heol, ond caw- sanit eu gorchfygu, a llawer o honynt eu lladd neiui eu clwyfo. Mae adrodUfiadau eredll yn gosod colleidfuon y Llywodraeth yn drwm. Adroddir fod y gwrthryfelwyr oedd wedi cydr grynhoi yn Paraguana. a Vela de Coro weidi cael eu gorchfygu gan y milwyr. Mae y sib- rydion am orchfygiad corphJu'r Llywodraeth ger Carupano yn cael ei gadarnhau. Mae yr awduidodau yn Carupono wedi; codi treth ryfel drom ar diramorwyr, gan drwy hyny achosi gwrthwynebiadlau ag i gais gajel ei wneyd ar fodj i longau rhyfel gael eu hanfon amddiffyn meddianau tramoraidd.
I--0-¡CWYNION FFRENGIG : N…
--0-- CWYNION FFRENGIG N ERBYN PRYD/ i X. Mewn brysneges o Paris, dydd Mawrth, dywedai Gohebydd fod Siamber y Dirprwy- wyr wedi myn'd yn mlaen gyda thrafodaeth y Gyllidfa dramoraidd y diwtnod hwnw. Ar ol i amryw o siaradwyr feirniadu yn Ilym safle Ffrainc fel GaJlu Trefedigpl, cyfeir- iodd M. Etienne at amryw o bwyntia.u drwy yr holl fyd, lie, meddai ef, yr oetIld hamlialTh diamheuol Ffrainc wedi cael eu gwrthwyn- ebu gan Brydain, yr hon nad oedd byth yn p,eidio, a chodi anihawsdierau. Siaradodd M. Etienne am yr ymtdirechion a wnaed gan Brydain i wneyd ei hunant yn feistres y rheil- ffordd sydd i gysylltu Obok gyda Addis Ababa, prif-ddinas Abyssinia, ac yn nghylch y gweithgarwch Prydeinig yn Morocco. Gofynai ef ar fod i Ffrainc weled foel. ei hiawnilierau yn cael eu parchu yn Hebrides Newydd,, a, therfvnodd drwy ddatgan ei farn fod safle Ffrainc, o leiaf, yn gydradd^ a'r eiddo Prydain ytn Siam. Mewn atebiad i M. Etienne, dywedodd M. Delcasse, y Gweinidog Tramoiraidd, nad oedd Ffrainc wedi colli golwg ar gwestiwn Rheilffordd Abyssinia, mwy nag oedd yn ddifraw yn nghylch annibyniaeth Morocco. Yr oedd me'ddianau Ffrainc yn. Affrica,, fodd bynag, amryw o flynyddau yn ol, wedi cael eu ffurfio drwv gytundebau, a byddai yn rhaid iddi gadw at y rhai hyny. Yr oedd y cysylltiad- au rhwng Ffrainc a/r Eidal, ychwanegai M. Delcasse, yn bur gyfeillgar, ac nild' oedd dim o un lie wedi anmharu yr "ndeb rhwng Ffrainc a Rwssia -0-- Y mae yr un sydd yn, gwneyd et oreu waeth pa cam lleiad fyddb i'w wahaniaethu yn was- tad oddiwrth y dyn sydd: yn gwneyd dim.
- CREULONDERAU ANYNNOL BOERAIDD.
CREULONDERAU ANYNNOL BOERAIDD. -0- DIOSG CLWYFEDIGION PRYDEINIG YN NOETHION. Mewn llythyr o'ill eiddo yn y "Times" dy- wed yr Uchgaidbeni Rache, A.S.: Mae swydd- og, yr hwn sydd yn llywyddu yn maes y fn\ydr, yn, ysgrifenu atal fel y canlyn: Rhagfyr 27. Er pan ysgfrifenais ddiweddaf fe gymeraiiS bediwar ar bymtheg a garcharor- ion,, i'r rhai rhOldidwyd mieirch, tra, y cerddai irhai o fy ngwyr i, a chawsant fwy oi ymborth nag oeddynt weddi ei gael er's rhai biynydd- au. Yn ddiweddaxach cafotdld: rhai a fy (nigwyr i eu dal. Diosgodd y Boeriaid rai o honynt o'u dillad'au hyd: nes yr oeddynt yn berffaith noeth. Yn mhob aehos cymieras- and bob peth and eiu trosau; cymerasant eu pyrsau, gan; eu cu.ro a'r siamboilcs am, nad oetdldynt yn ymddiosg yn ddigon cyflym, saethasant y gyriedyddlion brodo,rol pan ar eu gliniau yn erfyn am drugaredd, a, gwnrth- odiasant ganiatau i un, on gwyr ni roi, rhwym- yn am, glwyf cymrawd,. Dyna y dymoii ag y mae y Pro-Boeriaid yn creu' cynwrf du plaid. OnlÎd: ellid dwyn sylw anw/ny :d y blaid Ryddfrydol at yr "ystor o ffeithiau" hyn, y rhai o dan yr amgylchiadlau, fe didich- on, nas galwai yn ddulliau anwaraididi ? Mae gohebydd arall i'r "Times" yn anfon y dyfyniad can.lynol o, lythyr perthYTIlas o iilwr sydd yn awr 5m y "ffrynit": Cafodd' un o'n swydodogion ei sa,ethu drwy ei ystumag dlijydd Gwener diwiMldaf, a gwelais ef fy buiian pan oeddym yn alluog i gyrafedd at y chvyfeiaigion. Yr oedd y Boeriaid wedi diiosg ei ddillad odddactn dano, gan fyned ymaith yn gwisgo ei wisg filwrol., ac wedi ei adael, eir ei fod yn fyw, yn noeth yn ngwres tanbaid yr haul, a gwajed) yn rhedeg o'i friw. Yr oedd ei goesau yn orchuddieldlig gan losg- euon yn yr ysbaid homo. Gwelais bump o gl wyf edigi on eneill yn gorwedd. at y ddaea-r a'u dilhulau wedi eu cymeryd odldliamdanynt, a dygwyd ei esgidiaii oddiar un dyn truan, yr hwn oedd wedi cael ei saethu yn ei ffer nesi yr oedd yn falurion, gan acholsi y boen fwyaf dybryd iddo; ac er hyny fe ddywed y Pro-Boeriaid ein bod yn fintai o rai annynol.
: o: DYDDORION.
o: DYDDORION. --()I- HIRHOEDLEDD CYFARWYDMAD- AU MEDDYG I'W GYRHAEDD. Os ydych yn ewyllysio byw yn hiT bwyt- tewch ychydig. Dyma ytJlyw cyng,hor Syr Henry Thompson, y meddyg enwog, yr hwn yn awr, yn ei eilfed a phedwar ugam rnhvydd, sydd mor iach, calonog, a gweithgar a dyn- iool nad ydynt wedi cyrhaedd haner ei oed, iran. Mae edi athrawiaeth o ymwrthodiad yn cael ei gosod allao miewni cyfrol yn dwyn y teitl o "Ymborth yn ei berthynas ag oedran a gweithgarweh." Y perygl mewn oedran lied fawr, meddai Syr Henry, ydyw goT- fwyta. Yn lie 'mwy o gynhaiiaeth' fel ag y mae y blynyddau yni dweyd arnom, dylem leihau swm yr hyn a fwytawn ac a yfwn. '"Twyll gorphwyll a, ndweidiol" ydyw y syn- iadt fod bod, yni detw yn golygu bod yn iachus,, a bod d'od yn deneuach yn achos o bryder. Gall y dyn ieaianc wneyd yr hyn a ddymuna: yn ymarferol. Dyma ydyw cyfarwyddiadau Syr Henry i'r rhai a ewyllysiant fyw yn hir a, bod yn iachus: Boreubryd am haner awr wedi wyth o'r gloch ar ol cwpanaid o, die gwan poeth am saith, byrbryd am un neu haner awr wedi un, te y prydnaiwn yn hynod 0 wan, ond, dim un tamaid o ymborth sylweddiol gydag ef; cin- iaw am saith neu! haner awr wedi saith, a swper ysgafn yn yr ystafell wely am un ar ddeg o'r gloch. Dylai dwy awr o lonydd- wch ddilyn boreubryd, yna cerdded allan am dtro; awr a haner o orphwys ar ol byrbryd, mygyn efallai ar ol ciniaw, and goreu po lei- af o hyny, a dim gwdrodydd meddwol o gwbl.
---()--MATH NEWYDD 0 WOBR…
-()-- MATH NEWYDD 0 WOBR YSGOL. Ma,e awdurdo-dau Ysgol Sabbothol Eg- lwys y, Pliwyf yn Ilisborough, Bucks, wedi gwnieyd i ffwrdd a'r arferiad o roddi bathod- ynau i'r rhai mwyaf cysoni yn eu presenoldeb yn yr ysgol, ac wedi mabwysiadu cynllun ag syddf nid yn unig yn un newydtd, ond yn gyf- ryw ag a dueddia i feithrin yr arf eriad o gyn- ildeb yn myisg yr ysgolheigion. Yn y cy far- fod i rarnu y gwobrwyan a gynaliwyd yn ddi- wedidar, dierbyniodd pob un o'r plant ag oedd yn meddu hawl i wobr lyfr Ariandy Cyndlo'r Llythyrdy, yn cynwys y swm o ddaw swllt ag oedd, wedi cael ei ddotda yn yr arian- dy yn enw'r derbynydd, gydag anogaeth i ychwantegu ato o'i bres poced. Y mae y Bymudiad wedi profi yn dra phoblogairld yn mysg yr ysgolheigioni.
-:0:-PETHAU SYDD YN DENU DYNION.
-:0:- PETHAU SYDD YN DENU DYNION. Teg yw traethv maa peth ydyw denu dyn, a pheth arall ydyw ei gadw, a pheri iddo eich parchu a'ch edmygu. Y mae dean yn denu dyn.; ond nerth calon yn fwy na nerth ymenydd, y mae efe yn ei ddymuna fwyaf. Y mae gwn tlws yn denu dyn; ond y mae'r wybodaeth nad ydoedd yn gostfawr yn ei hyfrydu ef. Y mae ffoirdd hawddgar yn denu dyn; ac y mae disglaerdeb ymenyddol yn ei ddal ef yn gyfareddol. Mae'r ferch fyddo yn gw- nd pethau bychaini ii ereill yn denu dyn; ac fe wna yn- tau pethau mawrion i'w phlesio hi. Mae'r ferch ddiejdlwydd) fyddo'n gwisgo gwen ddedwydd yn denu dyn; m^ j'r ferch fach siriol hon yn gyffredim yn c Tariad am byth. Y mae gwybod sunt, pa bryd, ac yn mha le 5. fod ychydig yn fawrwych yn denu dyn; ond y mae meddu syniad priodol am ffolineb ysgafnder yn enill ei barch ef.
MERCHED Y MA'E PAWB YN LEICIO.
MERCHED Y MA'E PAWB YN LEICIO. Diamheu eich bod wedi cyfarfod a merch- ed annymunol, y rhai heb wneyd dim ag oeddi yn 'spiteful' a gwael a gariodd argraff ar eich meddwl oeddynt yn ferched i gadw oddiwrthynt. Ond a ydych chwi erioed wedi cyfarfod y ferch y'ch chwi a phawb ereill yn ei leicio hi? Yr ydych yn, anffodus, os nad ydych wedi ei chyfarfod hi. Hono yw'r ferch sydd yn gallu gwerthfawr- ogi nad all hi ddim cael y prif ddewisiad o bob peth sydd yn y byd. Hono yw'r ferch sydd heb fod yn ymosod- ol a chynenllyd; ac nad yw byth yn dyfod o hyd i fymryn o lawenydd mewn symbylu
BLAENGARW. -0""'-
BLAENGARW. -0" Mr Golygyldd, Y mae y 'Darian' yn cael derbyniad croes- awgar gan drigolion y Cwm hwn, ac eto, ychyddg mewni cydimariaeth, sydd o hanes y Cwm ynddi; ac nid oes gan y trigolion hwyr- ach neb i'w beio, ond- hwy eu hunain am hyny. Foddl bynag, nid y rheswm ydyw, am nad, oes yma newydfJaon gwerth eu gwy- bodl a'u darlleni gan eich darllenwyr lluosog. Y mae pobl y Cwm hwn, syr, fel ambell i gwrn arall, yn fyw iawn: i deilyngdod personr ol, ac yn medru cydnabod yn galonog a syl- weddol ddvirion am eu gvsieithredoedd da yn y gorphenol. Dyna sydd wedi rhaddfi. bod i'r Dysteb. sydd yn arwr ar waith; yn y lie. Tysteb yd- yw i'r Parch. T. Hughes., Nebo, yn nghyd a'i briod hawddgar. AnnibynAvr ydyw Mr Hughes. Carai ei enwad yn anngheiicdol, ond cara grefydd: a, dynoliaeth yn fwy. Y mae pob dyn da, defnyddiol yn fwy na'r en- wad y perthyna iddo. Felly am wrthddrych y dysteb dan sylw. Nid yn unig caia bobl ei enwadi ei huni, ond cara, y.natur ddynol, o ba enwadi bynag y dichon iddi fod, yn nglyn ag ef. Mr Hughes ydyw loan Fedyddiwr Cwm- garw. Daieth yma tua thaar blynedd ar kideg yn ol, pan oedd y cwm yn ei fabandodl mas- nachol, a phobl yn dylifoi yma o. bob paxth o Gymru bron, a llawer hefyd o Saeson o Loegr,, a rhai o, honynt fawr gwell na; gwe- hilion cymideithas. Rhywbeth yn debyg gallem feddwl ydyw hanes pob cwm newydd yn ei dechreuad. Fel loan Fedyddiwr bu y gwrthddrych tdan sylw, a,r hyd y blynydd- aiui yn anog y bobl i "Swyn ffrwythau add as i edifeirweh." Y mae wedi gwneyd llawer er sobri, moesoh, a chrefyddbli y preswylwyr. Onibai aim dano ef a brodyr dia. ereill, fuas- ai awyrgylch foesol y cwm. ddim. o'r peth yd- yw heddyw. Erbyn. hyn, efe ydyw Bugadl henaf y cwm. Hefyd1, bu Mr Hughes yn aelod ar v Bwrdd Ysgol am naw mtynedd. Prof a y zn ffaith idtiio gael ei ddewis gan y .'Ie, dair gwaith. yn olynol rw gilydki, ei gymhwysd r i'r swydd, a'u hymdidiriedaeth hwythau yn- dda. Gwnaeth lawer yn ystod y blynydd- oediil hyn, mewn amser ac allan o am erv eT hyrwyddo'r ffoxdd á¡'r plant gajel pob man- tension posibl, i esgyn grisiau diwylliant, imoesol, a moody liol. Ac wrth ystyried y pethau hyn a'r cyffelyb, y mae nidi yn unig praid^: ei ofal, and pobl y cwm yn gyffredin- ol, yn hollol argyhoedldbdig ei fod1 yn haeddu gwEceuthur o honom hyn iddo. Fel pnegeth- wr, bugail, Gristion, a chymydog, y mae efe yn hysbys i bell og agos, yn arbenig felly yn rhai o'r eymeriadau, a, nodasom. Y mae pobl ei ofal wrthi a'u holl egni yn casglu at y dysteb, a hawdd gwybod wrth- ynt fod eu calon yn v gwaith; ac y mae etui llafur yn cael ei goroni a llwyddiant tu hwnt i ddisgwyliad. Y mae Pontycymer wedi unio a, Blaengarw, fel un gwr, i anrhyd- eddiu y person sydd wedi ywladd brwyflrau crefydd, mor ddewr yn y gorphenol. Dealler mai nid angeoi sydd: wedi rhoddi bodolaeth i'r mudiad hwn. Y mae hyny yn bod weithiau na, nid angen, and teilyngdod. Bydd y dysteb yn can i fyny trua. dlech- reu Mawrth. Os dig5vy<!d rywral ddaf- llen y llinellau hyn, yu y. cwTn hwni, ag sydd hyd yn awr heb gyfranu, ac waydd arnyxit i daflu eu hatling i'r Drysorfa deilwng hon, derbynir eu rhoddiqni yn ddiolchgar gan Mr David Davies, engineer. Prilway ten ace. neu rai o'r casglyddion ereill. Eiuddtmwn i Mr a Mrs Hughes fhvyddi maith a defnyddiol yn Ngwinllan eu Har- glwyddi. Lladmerydd1.
-:0:--Y SENEDD. -0--
-:0: Y SENEDD. -0-- DYDD LLUN. --n> TTR ARGLWYDDI. Ychydig iawn o waith, fel arfer, a wnaed yn Nhy'r Arglwyddi. Dygodd larll Camr perdiown Fesur i Wei la y Ddeddf Drwydd- edol yn Ysgotland, am y gwaith gyntaf. ~G— ■
\ TY'R CYFFREDIN.
TY'R CYFFREDIN. Yn Nhy'r Cyffredin dywedbdd Mr Cham- berlain, gyda golwg ar fynegjad Mr Schalk Burger mewn llythyr at y Cadfridog Kitch- ener ar y sed o Fedi, fod1 ei Lywodraeth yn ystyried y dymunoldieb o wneyd cynygiads unol am helddWch at y Lywadiraeth Brvdein- ig, mai amlwg ydoedd oddiwrth eiriau Mr Burger ei hun fod y cynygiad yn seiliedig ar amnibyniaeth y G-weriniaethatJ, yr hyn oedd wedi ei omedd gan Arglwydd Kitchener, yn ol polisi y Llywodraeth. Agorwyd y ddladl ar yr Araeth gan Mr Cawley, yr hwn a gynygiodd welliant, yr hwn oedd yn fath o btoMtais o gerydd ar y LIywodraeth. Mown atebiad, dywedodd Mr Chamberlain, gyda golwg ar y gwersyll- faoedd cynull, mai y Boeriaid oedd yn gyf- rifol am y marwolaethau yno, gan iddynt wthio gwragedd a phlant ar ein dwylo. Gall- asai ein Llywodraeth wrthod eu cymeryd, ac yn yr achos YTIa buasai y rhyfel wedi ter- fynu er's amser maith yn, 01. Addefai fod nifer y marwolaethau yn achos o ofid; ond dyfynodd o dystiolaeth y Cadfridog Viljoen i brofi y gofal y gymerir. Gyda gilwg ar delerau heddweh, dywedodd fod y telerau a gynygiwyd gan Ar'd'vydd Kitchener wedi eu gwrthod. Er y pry < i rvyny bu ein rolled- ion yn drymion.Mr I >iUoax s gynygicd'i welliant ar welliant Mr Cawley, i'r peDi yl ein bod wrth ddifradii dwy wlad a charcharu gwragedd a phlant mewn gwersyUoedd afiach, lie yr oedd ymborth yn brin ac an- nghymwys, yn dilyn rooddion barbaraidd. vr hyn oedd wedi r; ^roi digllortedd y byd gwar- eiddiedig y tuai.n i Brydain Fawr.- -Yr oedd y pleidlieisio fel y canlyn: 0 blaid y gwelliant ^4 Yn -byn 28
[No title]
Y sawl a dderbynir dro da, ni u lai bvth ei annghofio ef; a'r hwn a wna un ni ddvla- byth ei gofio ef. Hono vw'r ferrh sydd yn gwneyd y byd hwn yn He dymunol i fod ynddo. am ei bud hi mor driymunol ei hunan. Hono yw'r ferch sydd ar ei heithaf i wneyd pawb o'i chwmpas yn fwy dedwydd. Peidiwch a gwastraffu eich amser i fedd- wl mor hawdd y gelM concro temtasiynau pobl ereill; concra yr eiddot dy hum
HIRWAUN. ---0-
HIRWAUN. -0- CwedthfaoL Mae yma, gwmnii newydd wedi ymafiyd yn y gwaith a, elwir gan rai yn 'Kartowm'; y iviri. Humphreys a Griffiths a'i gwedthiai yn fiaenorol, ond yn awr y mae yn cael ei weith- 10 gan gwmni lleol. Dynaunwo iddynt iwyddiamt yn eu hanituriaeth. Mae gwir anigen am gyffro ynja yn, vleithf aol. Dr. Barnardo. Bu nifer a gartrefi y gwr da uchod yn y Victooa Hall, nos FercrLer diwei-dal', a de- ailwni iddynt gael cynwlliad da.. Y Cadeir- ydd oedd D. E. Williams, Vsw., Y.H. irein- wyd ar gyfer ymweliad y plant gan Mrs Dr. leuan Tnomas, y 'Genadaeth Lramor.' Y mae D. E. Williams, Y sw., yn gweithio yn egniol dros y gen-aulaeth nan er's blynydd- oedd ,mewn iiavver dull a, iiawer modd. CyiraAa swm dda, yn iiynyddol, ond eleni gan fod yna didyied mawr ar y gymdeithas, y mae yn ymdrechu i gael gan ereill fei ynr tau, i roddi swm ychwanagoi. Addawa ^5 yr un yn rhagor i'r Ta,bernacl. a Nebo at y gymioeithas, oru:1 iddyiit hwy fel eglwysi wneyd 5 ym fwy nag a wnaethant y llynedd. Diolch iÚJo am gofioi tlodion y lie yr am- ser oer yn ddiweddar a, thiodion rhyw le yn Lloegr, trwy rodai glo iddynt yn rhad. Hef- yd, pan, ar ymweliaidi a glan y mor rai dydd- iau yn 01, dealiodd fod yno diodi mawr mewn j rhai teuluoedd, oeddynt ar y pryd hefyd, yn nghanol ystorm, o drailod ar ol anwyliaid oeddynt wedi many. Talodd am dair arch deiiwng i gladdu y meirw. Hir oes i'r hen wTon i wneyd daioni. --0--
Trengholiad.
Trengholiad. Yn Bodwigiad Arms, dydd Iau, y 23ain' 19 cyna.liwyd trengholiad ar gorph Mary Anne Morgan, 63 oed, yr hon a fu farw am 4 o'r gloch fore dydd Llun., yn Brynheulog, yn y lie hwn. Y Crwner oedd Dr. janes, Senny Bridge. Y tyst cyntaf a alwyd ydoedd Mrs J aoo Alice Morgan, gweddw y diweddar Mr J. W. Morgan, Y.H. Chwaei yn nghyfraith i Mrs Morgan oedd yr ymadawedig, ac wedi bod! yn byw gyda hi am 13 mlynedd. Pan ofynwyd iddi paham na fuasai yn cyrchu meddyg at yr ymadawedig, dywedodd nad oedd! hi ddim yn ystyried ei bod mor wael, ac fod gan yr ymadawedig wrthwynebiad i feddyg, ac nad oedd hi erioed wedi gweled medldyg. Gal wyd y morwynion i roddi eu tystialaeth yn nesaf, a Dr. Ieuan Thomas. Wedi gwrando tystiolaeth y meddyg, dywed- odd y Crwner wrth symio i fyny y tystiol- aetharai, ei fod yn awgryrnu i'r rheithwyr ddwyn rheithfarn o "farwolaeth naturiol,' yr un pryd ei fod' yn credu y dylasent ddweyd eu barn am. ymddygiadau Mrs Morgan. Dygodd: y rheithwyT reithfam o 'farwol- aeth naturiol,' gan ychwanegu eu bod yn ys- tyried1 y dylasai Mrs Morgan gael cerydrl llym am y modd creulon yr yrnddygodld at yr ymada.wedig trwy withod goleu a than, a gwrthod ymborth iddi fel y dylasai gael yn ei chystudd. Rhoddwyd y cerydd gan v Crwner. Pe amlygidi creulondeb o fath hyn yn mhlith barbariaid ni fuasem yn synu, and yn Nghymru!! WTel, wel, wel!
;o: NODION A NEWYDDION.
;o: NODION A NEWYDDION. Os ydych yn awyddus i welia. 'chil-Main.s' rwbiwch hwynt gyda'r nos, a 'paraffin oil,' pryd y bydidi iddynit i ddiflaxwi yn hollol. I lanhau a gloeywi carped, taeneber dros to land: llaw o, haleni llaith. M ae'n sefydlu y llwch, yn lladd gwyfvnau, ac yn adfer y lliw mewn modd prydferth. Mewn tTefn i sto-pio, gwaed fyddo yn IHfo o archoll ar y drwylaw, yn gyntaf llosgwch newyddiad-ur, ynia cymhwyser y llwch dv at yr archoll, pryd y gwellha y croen yn union- gyrchol. Gellir gwella Husern fyglyd drwy fwydo y 'wick' mewn finegr cryf, a'i sychu yn drwyadl cyn ei ddefnyddio ef. Sicrh^ hjoleu dis- glaer a chiir. Os pan yn berwi llaeth y diigwydda. iddo lotsgj, tywallter ef allan ar unwaith i 'jug/ gan ei goscxd i sefyll mewn 'basin' o ddwfr oer hyd ntes byddo wedi oeri, pryd y ceir y bydd yn hollol rydd oddiwrth arogl a bias llotsgiadl I rwystro rhwjdl i ymafiyd yn 'wires pliancy tacier cwdyni bychan^ o 'unslaked lime' oddi- fe-wn i'r offeryn, yn union o dan y cauad, ac fe lynca bob lleithder. Ceir yn Vienna ysgol ar gyfer gweinwyr (waiters) lie yr a y pupils drwy gwrs add ysg- ol am dymhor o dair blynedd. --0-- Bwytawyr Baw. Y mae 'community' rhyfedld1 a adwaenar wrth yr enw Bwytawyr Baw yn ddiweddar wedi cael ei sefydlu yn St. Louis. Mr Wm. Winsor, cyfreithiwr, a dyn gwyddonol, sydd yn ben iddo, a adwaenir fel y Prif Faw-fwyta- wr. Fe ddywed fod y ddamcandaeth o fwy- ta baw wedi deilliaw allan o astudio yr ani- feiliaid, yr oil a feddant chwaeth rediifol am faw. Ni pherthyn iddynt hwy unrhyw anhwyl- derau ystumogol, tra y dioddefa bodau dynol yn fawr oddiwrth ddiffyg traul ac anhwyl- derau ereill. Y mae canlynwyr Mr Winsor yn dweyd fod eu hiechyd wedi cael ei wella yn ddir- fawr wrth fwyta baw. Cymerant bob dydd Ion;:] 11 wy o faw mewn glasiad o ddwfr. Y mae y baw. yr hwn sydd mewn gwirionedd yn dywod 'fine' a gesglir oddiar 'fanciau' y Mississippi gan Mr Winsor, yr hwn a hys- pryddir, ac a werthir i'w ganlynwyr am swllt y sach. Cychwynodd y 'community' gyda 75 o wrywod a menywodi, ond y mae y nifer yn iluosogi -0-- mae <- Parch. Dr. W. B. Killen, tad yr eglwys Bresbyteraidd Wyddelig, newydd fnnv yn yr oedran mawr o 93 mlwydd oed. Mae'r Parch. Hugh Price Hughes, ein cyd-wiadwyr a'r pregethwr Wesleyaidd en- wog, yn gorphwys oddiwrth ei waith, er ¡ mwyn ei iechyd, yn Boumemouth. I Dywedir fod y Vesoivius yn dangos aI- wyddion o weithgarweh, ac yn taflu allan 'lava' a fflamiau tanllyd. Cyflwynodd y Brenin fedal aur yn ddi- weddar i Mr James Havlett, am wrolder yn nhrychineb bywydfadol Caister. Darfu i'r hen foneddiges Miss Forrest, yr hon a fu farw y dydd o'r blaen yn Jed- burgh, yn 84 mlwydid oed, vmffrostio cryn lawer ei bod hi wedi cael y fraint o weled^ a siarad a Syr Walter Scott, pan yr ymwel- odd a'r dref uchod. Ychydig sydd yn awr yn fyw a adwaen- ant y nofelydd enwog, neu a'i gweiodd ef. I
Advertising
Meddigynaeth Ddigyffelyb Meddyginiaeth Bur, Sicr, Ddyogel, Llwydd ianm. «r Qninln*1 low%, Bitters 'wwy :*■ 'it i iij j V £ NID YW BYTH YN SIOM) Pa#& yn t-i > hanraol, Nid yw bythvn liOmir Rhydd nerth i'r gwas | A r ad :-ri hy • U.' A mwynhad bywyd o*«r>. r MEDDYGINTAFI" £ FFETTBK • J Y mae miloedd wedi cael tachte oddlwrtb amrvv- glefydar? trwy ddefnyddio y I FEDDY GINIAETH RHY.FF1 « HWN Pan y mae pob MEDDYGINIAETH ARALL Wmk: HEBDDO. MEDD MEDDY BITTERS GWTI YM pYANc ADFERA IECHYD, I MEDDYGINIAETH DEULUOL. "4 PHUR, MEDD DA/DANSODBWT? -0- BlTTERb GWiLiM feVANb NI DDYLAI lTN TEUL U Fr" HEBDDO. -0- MEDDYGINIAETH 11 WYDDI ANUS, KEDlJ I FER YLLWYR -0- Pawb yn ei ganmol. MEDDYGINIAETH —— V MAE VN NERTH I'R GWAN, IECHYD r RCLAF, A MWYNHAD BYWYD T BAWB -0- Meddyginiaeth Bur, Sicr, Dyogel, L}WTdcS; Sums, ac Effeithiol ydrw, Bitters Gwilym Evans. -0- V iv .-<)- S30 HA A3^0D HXaYINIDAaaaW ELLEN WILLIAMS. RHYBUDD Anglesey) North Wales. Mawrth 21I, 1896. Fofieddigion,-Yr wyf yn eich hysbysu fy mod wedi cael lies annhraethol oddiwrtla QUININE BITERS GWILYM EVANS. Yr oeddwn mor wan pan y dechreuais ei gy- meryd fel nas gallwn gerdded at y tan it hunan, heb gynorthwy fy mam. Er fy moi 4 ¡ wedi cael amryw gyffeiriau gan fedygon a* y pryd ni chefais ddim lies oddiwrth yr tie, hyd Des y clywais am Quinine Bitters Gwilya Evans gan ffrynd; a phan ddechreuais ei gymeryd yr oeddwn yn well mewn byr aat- I ser. Y mae genyf ffydd annghyftredin yst Quinine Bitters Gwilym Evans, ac yr wyf pa holol gredu y byddwn wedi marw oni bai i mi ei gymeryd. Yr wyf yn ei gymeradwyo at Wendid fel y Physig goreu a gefais erioed, ac yr wyf yn dymuno ar i bawb ei deroi, ac yn teimlo yn sicr y cant leshad drwy dda oddiwrth Wendid a Llesgedd. Yr eiddoch, yn gywir, 'Ellen Williams. Y mae poblogrwydd a llwyddiant di. gvffeWb v meddvglyn rhaeorol hwn wetS terrrtki amrvw i gynyg efelychiadau di. werth o hono i'r cyhoedd. GocheIeT j cyfryw efelychiadau. Edrychwch fod enw Gwilym Evans ar bob Label. Stmap, a Photel. Gwerthk ef mewn poteli, 1 s i%c, 2s 9c, a 4a 6ch yr un; blychau yn cynwys tsar patel 45 6ch am 12s 6ch. w gael yn mhob man, neu danfonir ef yn rhad am y prisiaa uchod drwy y post, yn uniongyrchol oddi. wrth y perchenogian, Quinine Bitters MANUFACTURING COMPANY, LTB* LLANELLY, SOUTH WALES. Prif OruchwyliwT yn Amenca-Mr D. WilEacos, Plymouth, pø.nn.