Tarian Y Gweithiwr

Hi m-, Castie Street, Swansea ^ARQEST STOCK in WALES Cold Wedding iri.ngs English Patent Lever Watches Brazilian Crystal Spectacles

WILLIAMS Castle Street, Swansea Watchmaker and Jeweller, -0- Gymry boff de'wch at y Cymrc Os am heirdd fodrwyau aur: Gmduron ac awrleisiau, Gemau a chadwynau claer, Yspectol gelfydd, hin-fynegydri, Gwres-fesurydd, c .¡awd mui. Cek gan Williams, HeoJ-y-Casteli, Trowch i mewn i werd ei 'stor.

YR WYTHNOS. -0-- Mewn cyfarfod o drethdalwyr Aberdar, nos Fere her, dan lywyddiaethi Mr J. W. Evans, yr U wch-gwnstabl, pasiwyd pendier- fyniad drwy fwyafnf mawr i gefnogi cynllun yr Electric Tramways. Yn Nhy y Cyffredani, dydd Mawrth, caf- wyd dadl ar Ddatgysylltiad yr Eglwys yn Nghymru, onid! yr oedd y mwyafrif Tonaidd yn ffafr dal i fyny y sefydliad fel y mae yn bresellol. Dydd Mercher, cafwyd corff Elizabeth Davies, 25 oed, yni byw yn Uanfaes, Aber- hondidiuv Ylli y gamlas tuaiian i'r dref. Y inae cryn ddirgelwch yn nglyn a'r achos. Er cymaint o son sydd fod: Kruger ac ereill yn awyddus am heddwch, paxhau i frwydro mewn cwmnioedd bychaiin y mae, y Boeriaid o, hyd. Cyrhaeddodd Syr Edward; Reed, A.S. dros Gaerdydd, i Lexpwl, dydd, Mawrth, ar 01 bod am fordaith yn Chili, De Amerig, a, lleoedd eireill. Tra yr oedd Miss Laura Thomas, merch Mr Edwair-d Thomas, Post Office, Stepaside, ger Saundersfoot, yn cerdded adref o'r gwas- anaeth nos Sul, syrthiodd1 yn ddamweiniol dros fur y mor, a bu farw dydd Llun. Enw y doc newydd fwriedir ei hagor y mis nesaf yn Mryste fydd, "The Royal Ed- ward Dock," am fod "Prince of Wales Dock" eisoes yn. Abertawe. Yn herwydtd y beroid eu bod yn dyoddef oddiwrth gynddieiriogrwydd, cafodd dau gi yn Dolwerdd, ger, Aberteifi, eu lladd pwy iddydd. Boreu dydd Mawrth, bu farw Mr James M ,.w<iey yn Ashton-unnler-Lyne, ysgrifen- ydrli Cymdelithas y Nyddwyr Cotwm. Gwnaeth wasanaeth mawr dros achos Llafur. Ddechreuyr. wythnos, cymerodd ethol- iad le yn Nhreffoiest, rontypridd, er dewis alynydd gwarcheidwadoil i'r diweddar Mr James Richards. A ganlyn yw'r ffigyra-u: Mr F. J. Hill, maxsiiandwr 204 Father M'Manus, Pabydid 174 Mr F. Judd, coffinwr 129 Yn el ewyllys y diweddar Heniadur W. H. Morgan, cyfreithiwr, Pontypridd, gadaw- b odd ax ei ol £ 60,545 135 ice. Yn nghlafdy Merthyr, dydd Llun, bu farw Mr Glyndwr Lewis (nai i Syr W. T. Lewis, 1iardy), yr hwn oedd yn dra 3IClnahyddus drwy Ddwyrain Morganwg a'r Rhondda,. Ddechreu yr wythnos, cafwyd corff Fred. Challenor, No. 6, Ponlocks,, Quaker's Ya.rd, yn y gamlas yn. Abercynon. Os gelhr coelio un o Pont- ypridd, y mae y Tariaid ar gynydd g^yllt yn y dd'wy Rhondda. Nos' lau, ceisiodd Indian Americamidd, o'r ernv George Humphreys, 50 oed, saethu morwT oedd yn lletya gydag ef yn Christiana street, Caerdydd, a niweidiodd ef yn ysgafn. Cymerw-yd Humphreys i'r ddalfa. Dvwed Mr Ben Tillett, yr hwn syddi yn awr yn America, y bydd idd'o geisio sefydlu Uncteb yn mhlith docwyr New York cyn y dvrh o1'' "r wla.d hon. V. Mttm Mr W. H. Jones, Goitre, MeT- thyr, y mae oen bychajn afmryw ddyddlLau mewn: oed i'w gweled eisoes. Boreu dydd Gwener, bu! farw Mr Sidney Cooper, R.A., y darlunydd enwog, yn ei breswylfod: yn Canterbury, yn yr oedraii mawi 0 99 mlwydd. Yn herwydd y frech wen, nid oes awydd mewn llawer i ymweled a'r brifddinas, ond v rhai hyny sydd dan arfcd ynherwyddi gal- wacfcau masnachol. Wrth ddychwelyd o'r "match" beldraed- yddol yn Nghaerdydd, y Sadwrrt cyn y di- weddaf, cafodd boneddwr o Gasnewydd ei ysbeiliio o arian-nodau gwerth £ 95 6^ un neu ragor o'r "pickpockets" fynychaiit y fath leoeddi. Yn herwydd yr ystorm, fawr o eira yn Ngogledd Lloegr dydd Sad™, methodd mil oedd1 a dilyn eu gorchwylion. r Rhif y damweiniau an-geuol yn ngloleydd y Deymas Gyfunol yn ystod 1901 ydoeddl 949, sef gostyngiad ar eiddo y fiv\yddyri ■ flaienorol.. Tra yr oedd Mr Wi lli am Amos, taiarnwT yn Leytonstome, yn "tappo" baril o gwrw dydd G wener, syrthiodd i la.vT yn fanv. Aeth Arglwydd Rosebery i'r City Temple, Llundain, dyrld Sul, i glywed Dr. Parker. Yn nrrhnpel Siloh, Castellnedd, dydd Sul, wythnos i'r diweddaf, gwasanaethwyd gan ddau fardd cadeiriol: Parch. Ben Davies, a'r Parch. Penmar Griffiths. Y mae cryn ddyddordeb ynl cael ei gy- meiyd mewn cysylltiad ag etholiad Bwrdd! Ysgol Llamgiwc, gan fod pedwa;r ar bymtheg o ymgeiswyr am un ar ddeg o seddau. Y mae y personau canlynol wedi eu cynyg: John Davies, alcanwr, Ystalyfera; James Evans, glow, Cwmllynfell; Thomas Wade Evans, gwneuthurwr llafnau alcan., Ystaly- fera; William Evans, Thomas street, Pont- ardawe; P. Griffiths, dilledydd, Glanyrafon street, Pontardawe; John Harris, chweg- nwyddwr, Albion House, Pontardawe; T. Howell, ffermwr, Gellifowy; John Jenkin", glowr, Mournt Pleasant, Gwauncaegurwen; Daniel Jones, oriadurwr, Park street, Bryn- aman; J. R. Jones, tafarnwr, Crown Inn, Brynaman; Lewis K. Lewis, gwneuthurwr fferyllol, Pontardawe W. Morgan, chweg- nwyddwr, Godre'rgraig, Wern; Hopkin J. Powell, dilledydd, Ystalyfera; Isaac Mor- gan Price, gorsaf feistr, Brynaman; Evan Thomas, clerigwr, Pwllbach, Ystalyfera; James Williams, Pwllbach, Ystalyfera; J no. Williams, chwegnwyddwr, Wern, Ystalyfera; W. Thomas Williams, gof, Cwmllynfell. Dydd Sadwrn, dirwywyd un Wiilliam Rees, labrwr, Cefn Cribwr, o bunt a'r costau am fod yn feddw tra wrth ei alwedigaeth yn nglofa Cefn Slip. Dydd Sadwrn diweddaf bu farw un Joseph Parr, yn 103 mlwydd oed, yn NJotdy Newmarket

Y "GENINEN": IONAV, R. -c- DyAvenyddi gweled "Ceninen'' gynrtaf y fiwyddyn yn ymduangos mor iachus ac mor flasus hefyd. Ceir yn y rhifyn hwn fwy nag arfieir o tartnyglau dyxidorotl—rhai a thipyn o "fyn'd" ynduynt, ac nidi rhai mwsoglyd a sychiotn. sgrif benigamp yw eiddo y) Parch. W. P. Williams, Glandwr, ar "Yr ochr arall i'r ddalen." V mae yn hon beleni chwerwooa i rai o honom sydd yn rhy barod; i gredu nad oes dim da, i'w gael y tuallan i Gymru. B.uwyd yn credu nad oedd gwlad: hafal i Gymru am, eu beirdd. Ond mae y grediniaetii hon bron a gwisgo i ffwrdd, a hyny am fod y beirdd Cymreig eu hunain yn dyiod i wybod' yn amgenach. Bu ein can- torion yn credu nad oedd modid curo neb o honynt gain neb y tuallan i derfynau Cymru. Yn wir, bu cantDTiolli y De yn credu mai yma yr oedd Rhagluniaeth fawT wedi magu yr eosiaid a'r llinosiaid: i gycL Ond cafwyd agoriad llygaid ar y camsyniad hwnw cyn belled yn ol ag Eisteddfod Birkenhead, pan y curwyd corau y De am y waith gyntaf gan ganto,rioa yr Eryri. Yr oedd y Cymiio Gwyllt bron hyd at eu gylymi: o henvydd: y tro a ddaeth air bethau yr adeg hono. Er- byn hyn, mae ein cantoricn yn gorfod. ed- rych ar ein prif wobrwyoni Eisteddfodol yn myniedi o'u gafaelion dros Glawdd Offa. Credir hyd eto genym mai yn Nghymru y mae pregethwyr goreu y byd. Ond hyn sydd yn rhyfedd nad ydym yn talu iddynt yn deilwng, os yw eini crediniaeth am eu gallu- oeddi yn gywiir. Pwnc mawr awdwr yr ys- grif yw y ffaith nad ydyw yn un enill i Gymro ei fod o hiliogaeth Adda Jones, yn hytraich nag o Adda Smith. Yr ydym yn bloedddo ac yn, ystyffaglu am Gymru a Chymraeg pan nad ydyw yr un hwylusdod i ni enill ba,ra a chaws, heb son am. hyrwyddo ein ffyrdd i ddyfod yn filiwnwyr. Dylai yr ysgrif hon gael dairlleniad maowl a dirag- fa,rn. Dagon tebyg y bydd rhai yn barod i flingo yr awdvvr am ei syniadau, and ni ellir byth ei gyhuddo o ddamiguddio, y gwiricn- edd. Mare wedi gvvneyd gwasanaeth mawr j i'w genedl yn hyn o ymgais i dynu y cen oddiar ei llygaid. Os ydych am ysgrif ysgol- heigaidd, ac yn diferu o frasdier duwinyddol, cewch hyny yn eiddo, y Dir. Probert ar "Dyn;: Corph, Enaid, ac Yspryd." Pvy yn well nag Ifaxuo i ysgrif enu ar "Lenyddiaeth Cym- ru hatner ola'r ddeunawfed ganrif? Ceir yn hongipolwg ar lenyddiaeth y cyfnod hwn-w, a dtdim and i chwi roi tro i Lyfrgell Caerdydd, dengys Ifan > y cwbl yn rhydd ac yn ,thad. Mae Dr;i; .i! wedà, ty,ilu rhagorol o "Cyaifaen." Bardd' rhagorol oedd, efe. Yr oedd rhyw wylltineb dJdyfn- I oedd efe. Yr oeddi rhyw wylltineb ofn- dywyllwch y "bardd newydd." Prudd yw medidwl fod Druisyni, yntau yn ei fedd exbyn hyn—y diweddaf o'r beirdd i gwympo. Nid yw Emrys ap Iwan wedi anobeithio am gael tsren a dosparth ar yr Iaith Gymraeg. Ceir llawer iawn o addysg yn 'ei "Wella Gwallau", ond ofnwyf nad ydyvv yn gvvneyd dim, ond llafurio yn ofer yn y cyfeiriad hwn. Doniol dros ben yw "Arwest Cwm Ifan," gan An- thropos. Hanes beirniad yn myned a,r goll wrth fyned i ben y Mynyddi Du i geisio "hollti blewyn" rhwng dau ymgeisydd ydyw. Ychydig o feirniaid fuiasent yn cyroeryd cymaint o drafferth i foddloni cydwybod. Mae yr helynit hwn agos mor ramantus r.g helynt Dewi Alaw pan gollodd ei feirniad-1 aeth wedi colli v tretn a, cholli, y ffordd er's llawer dydd. Ond nid pob beimaad allasai ddyfeisio cystal esgus a Dewi. Ysgrif rag- olrol yw eiddo Eilir ar "Arferioni o Defion Cymru." Gwelodd darllenwyT y "Darian" hon yr wythnos o'r blaen. Dywedwr gwir- ioneddau heilltion yw Eilir, a mawr Iwc iddo i wneyd hyny etc. Wrth weied yr hen ben- illiom sydd yn yr ysgrif, daeth amry.. o'n cyfoedion i fy nghof-hen rigym.au plentyn- aidd, ond yn 'epic poems' i ni pan yn blant. Nodbdd Eilir y blaenaf: A-- weiais ddwy lygoden Ya Jlusgo 'coach' yn Hawen, 0 Gaesrfyrddiini i Gaerdydd^ A llestri pridd a haIen. Dyma ereall: Mi welais didwy gabitsen Cuwch a chlochdy Llunden, .A' deud.ideg gwr yn hollti'r rhain 0 ddeudd,eg gaing ar hugen. Mi welais Twm Shon Catti Yn pasio heibio'r Coety, A'i gaseg las a'i gyf rwy gwellt A'i fola 'jest' a hollti. Mi welais peth na welws pawb, Y cwd a'r blawd yn ecrad; Y frain yn toi ar ben y ty, A'r pia'n dal yn arad. Gallesid chwanegu yn ddibaid yn y cyf- eiriad hwn. Buasai yn ddyddorol cael casgliad o'r hen rigymau sydd ar lafar gwlad. Ond gadewch i ni fyned rhag blaen. Mae D. Griffiths, Bethel, yn paxhau ei "Adgofion Borenu Oes," a Hywel Tudur ei "Adgofion am Eben Fardd, ac ereill." Ceir yn ysgrif Hywel Tudur gipolwg ar amryw weddau yn mywyd Eben. Fardd nad oedd yn wybyddus i lawer o'r blaen. "Twm o'r Nant" sydd destyn blasus i bob Cymro, ac mae Ben Davies, Pantteg, yn ei drafod yn ddeheuig. Bardd y Werin oedd Twm, ac nid oes ei ail wedi codli, yn Nghymru hyd eto. Yr oedd yn adwaen y natur ddynol i'r dim. Yr ydys yni parhau i amheu awdwr- ia,eth Chwareugerddi Shakespeare, ond nad oes un amheuaeth am chwareugerddi Bardd y Nant. "Dydd Bam ar y Beirniaid" sydd destyn ofnadwy, ac ofnadwy yw hi hefyd, ar ryw beirniaid yn yr ysgrif hon. Gwaath an- hawdd! yw deall rhai dyfarniadau pan welir y cyfansoddiad buddugol. Pe ceid mwy o ysgrifau tebyg i hon, byddai yn hawddach cysooi pethau. Yn mhlith yr adran. fardd- onol o'r rhifyn) presenol, nid oes .un deroyn maith. Can bert yw eiddo Edward Foulkes air "Ddyfodiiad y Gauaf i Eryri." Dyma ychydig bentmion: Ciliodd gwawr yr haf a'i dyfiant, Bob yn dipyn sobrodd nwyfiant, A rhwng llonydd gangau'r llwyn, Clust ymwiiiemdy gotsteg mwyn. Y no nid oes mwyach gerdd;, Yno niiid oes deilen werdd, Ond y melvit ddail a'r llwydion Yn pendwmpiau m.ewn breuddwydion. Nes daw Tachwedd a'i ddryghinoedd Megys ymgyrch cwr byddinoedd, Gauaf certh, a'i nerthoedd mawr I anrheithio llwyn a llawr.. I b'le ciliodd haul y nen? Huddlen hrudd y sydd uwchben; Prudd ywr ddaear, prudd yw'r llwynau, Darfu'r WelIlJ oedd arnynt gynnau. Gwelir weithiau sarug fulfran Unig uwch y llyn yn hadfan, Yna'n suddo dan y dwfr Fel rhyw adyn athrist, llwfr. Byr birydnawnddydd, yna'r nos Heb na lloer na sereii dlos; Swn fhyw wbain gan y gwyntoedd Try yn nh'wllwch y mynyddoedd. 'Eto gwelaf ar y llethrau Yma, acw, belydr gplau,— Yn y cwm ac ar y bryn, Ambell lygad siriol, gwyn. Goleu lamp neu ganwyll sy Acw'n dawel mewn rhyw dy, Lie mae teulu mwyn a llawen Odid gyda'r gan a'r awen. Celir yma luaws o englynion medrus gan rai o englynwyr goreu ein gwlad. Cyhoeddir Cenin,eni Gwyl Dewi fel arfer. Y sawl sydd am ddferbyn hon, byddai cystal iddynt anfon at y cyhoeddwr ar unwaith. Ni ddylai neb fod heb weled y Geninen Goffawdwriaethol. BRYNFAB. I

-:o: CYMDEITHAS GORAWL ABER. TAWE. Cyngherdd yn y Queen's Hall, Llundain. 1 Y mae cor enwog Abertawe i ganu yn y Queen's Hall, Llundain, ar y lOfed o Pawrth. Dysgw lir y bydd Tywysog a Thy vysoges Cymru ac Arglwydd Rose- j bery yn hresenol. Yn mhlith pethau ej t-m, bWTJaaa y cor ganu Can o Groesavv i'r Tywysog Sior,' y veii iau Cymreig wedi eu cyfansoddi gan y ba'dd o Rydaman -Watcyn Wyn. Y mae y geiriau Seisnig wedi eu hysgrifenu gan Mr T E Powell, un o staff y I Daily Post,' Abertawe, gynt o Swyddfa'r DARIAN. Y mae Mr Powell i yn un o is-lywyddion y cor, yr hwn a wneir i fyny o'r lleisiau goreu a fedd Abertawe a'r C) Ichoedd. Y mae wyth neu naw o arweinyddion yn aelodau o'r cor, yr hyn a brawf ei tod yn gynrychiol- iadol, a baswyr Landwr a thenoriaid Llansamlet yn frith ynddo, a merched o bob parth o'r dref. Tebyg iawn y bydd Syr George New nes, yr aelod dros Aber- tawe, yn gwahodd y cor i wlestd yn Llundain cjn eu dychweliad

-:0. CANLYNIAD ATAL GWEITHIO. SEFYLLFA BR^ESENOL PETHAU. Y mae cynifer o apeliadau wedi eu gwneyd o berthynas i'r cwrs gymerwyd gan y cyflog- wyr yn erbyn nifer neillduol o arweinwyr y gweithwyr yn nglyn a'r atal gweithio, fel y mae rywsut yn anhawdd i ddeall gwk sefy 11- fa pethau gan mor ddyrus ydyw cyfreithiau ein gwlad. Ond bydd i'r ychydig sylwadau j a ganlyn o bosibl fod o ddyddordeb yn ngwyneb yr alwad a wneir ar y meistri, ar archiad y Barnwr Chitty, i drosglwyddo myn- j egiad o'u hawliau. Cafodd yr wys i'r achos ei thynu allan ar y 3oaini o Dachwedd diweddaf, a'i chyflwyno ar y diwmod hwnw i Mri. Walter H. Mor- gan, Bruce, a Nicholas, Pontypridd, y rhai a'i dierbynaasant ar ran y diffynwyr, a'r rhai yn yr amser priodiol a < ymddangosasant mewn atebiad i'r wys. Ni fynegid swm neill-1 duol yr hawl y pryd hwnw, gan ei bod yn arferol i ystyried y cyfrifoldeb gyntaf oil, ac yna i swm yr hawliau i gael ei benderfynu gan y llys. Yna dysgwylid i fanylion yr amddiffyniad ga!el eu gosod i fewn; ond yn lie hyny, cyfarfyddid a'r erlynwyr gan wys yn mha un y gofynid iddynt daJro allan fynegiad o'u hawliau am wahanol resymau, ond tafl- wyd yr wys hon allan gan y Barnwi, ac eto (pan apeliwyd atynt) gan y Barnwyr ar y Fainc. Yna gwnaeth y diffynwy; ymyriad arall, yn galw ar yr erlynwyr, yn mhlith pethau ereill, i gyflwymo manylion cvffredinol am unrhyw golledion a hawlid, yr hyn y ma.e y Barnwr yn awr wedi orchymyn i'w "ffilo" o fewn 14 diwrnod, a'r diffynwyr i gyflwyno eu mynegial hwythau o'u hamddiffyniad o fewn 7 diw:rnod wedi hyny. Y mae genym reswm i gredu y bydd y manylion a barotoir yn cael eu cyflwyno o bosibl yr wythnos hon, ac yn cynwys yr hawliau neillduol ofynir gan bob un o'r 71 cwmnioedd ydynt wedi ymuno fel erlynwyr yn erbyn y diffynwyr.

HAWLIO DROS £ 70,000. Yr ydym mewn ffordd i hysbysu mai cyf- answm yr hawliau a wneir gan y meistri yn nglyn a'r ataliad gweithio fydd dim llai na jQ70,000. Hawlir rhyw is. y dynell y dyn ar bob un o'r tri diwrnod gwyliau; a'r cyfar- taledd air gyfer pob dyn., yn ol pedair tynell am 3 diwrnod, fydd 4s. yr un. Traul tynell o lo-ager Cymru a gyfrifir rhwng 2s a 3s y dynell, a chan gymeryd y ffigwr olaf, gweith- ia allan i 12s neu, a gadael allan hawl v cyn- yrchiad, sydd 16s am bob dyn. Gwyddis yn dda nifer y dynion weithiant yn maes glo Deheudir Cymru a Mynwy, ac wrth gyf- artalu y symiau uchcd, bydd cyfanswm yr hawliau, sef ^70,000, lawer islaw y ffigwr aillasai yr erlynwyr ei nodi fel eu colledion yn herwydd ataliadau y gweithwyr.

AT AELODAU CRONFA GYNORTH- WYOL BWLLFA DAR. Rheol Newydd. Dymunir hysbysu y telir claf-dal nos Wener, yr 28ain cyfisol, yn Ysgoldy y Pare, yn He nos Sadwrhi, fel arfer. Pob rhybudd- ion i'w danfon i mewn i'r claf-ymweiwyr er- byn bore dydd Mercher blaenorol. Arwyddwyd, Joseph Phillips. Gwilym R. Protheroe.

-0- Y DARFODEDIGAETH. Nos Lun diweddaf, yn nghapel Bethel, Abemant, rhoddodd Dr. E. Trevor Jones, M.D., Aberdar, anerchiad ar "Ddarfodedig- aeth, a'r modd i'w wella," Llywyddwyd ar yr achlysur gan. y Parch, J. Mills, yn dde- heuig. Dywedodd y doctor fed dro's 70,000 0 fairwolaetliau yn cymeryd lie yn flynyddol i chirfodedigaeth yn Nghymru a Lloegr; 8000 yn unig yn Llundain a dros y cyfandir, 100,000. Dangosodd erchylldra yr afiech- yd a'r gwaith y mae yn ei wneyd yn yr ysgyf- aint, etc., unwaith y bydd wedi cymeryd tir, trwy gyfrwng y lantern. Fod yr afiechyd yn cael ei gyfleu i'r corff trwy ddiffyg glanweith- 9 dra, llaeth,, cig, a phoeri. Siaradodd yn hyawd'l am ddwy awr, a barn pawb oedd,. fod budd neillduol wedi ei dderbyn oddiwrth y ddarlith. Cyfeiriodd at y ty agored sydd wedi cael ei godi yn Aber- dar gan un o brif fasnachwyr y lie er gwella ei fab oddiwrth yr anhwylder. Cynygiodd 19 Mr D. James, atalbwyswr, Abernant, bleid- lais o ddiolchgarwch i Dr. Jones am ei an- erchiad, yr hyn a eiliwyd gan Mr John Mor- gan, Gwasanaethwyd wrth y lantern gan Mr Fred Pardoe.

-:0:- BARGOED. NosWener diweddaf, cynaliwyd cyfarfod o gymdeithas y Cymrodorion yn y lie, pryd y eafwyd anerchiad gan y Prif-athraw Ed- wards, D.D., Caerdydd, ar y "Testament Cymraeg." Llywyddwyd ar yT achlysur gan Mr Lewis. Yn ystod y cyfaxfod cafwyd amryw anerchiadiau ac unawdau. Y sgri r,- ydd y gymdeithas ydytw y Parch. D. F. Walters. o:

HEN iVALlER CARE DIG. -v- Hen Gymeriad Nodedig yn ei Fedd. Y dydd o'r blaen, yn Nghwm Aberdar, bu farw William Griffiths, getnedigol o Llwyd- coed, yn 67 mlwydd oed. Pan oedd yn gweithio fel glowr yn Ysguborwen, yr oedd telpyn mawr o lo ynr angenrheidiol i'w ddan- fon i Arddangosfa Paris. Er yn gweithio yn galed drwy'r dydd yn Ysgubonven, gofyn- wyd iddo gan y diweddar Mr Pugh, goruch- wyliwr Glofa Llwydcoed, perthynol i Gwm- ni'r Gadiys, idori telpyn addas, gan yr adna- byddid ef fel gweithiwr cymhwys a galluog. Cyflawnodd y gorchwyl hwn drwy weithio wrtho bob nos am dri mis cyfan. Yn her- wydd y llafur caled hwn,, heb orphwysdra, yn ddiau, y collodd ei iechydi, a chyda: hyny un o'i lygaid. Ar ol gwella., cychwynodd i weithio eto fel halier air y wyneb, dan Gwm- ni'r Gadlys, i dori telpyn addas, gan yr adna- ei garedigrwydd i'r ceffylau, ac ni ddefnydd- iodd chwip erioad, a chawsai dd'igon o waith allan: o honynt drwy eiriau cymhelliadol a chwibanu. Gan yr adnabyddid ef mor dda, mynych y temtid ef i gael gwydryn i ormod- edd, pryd y clywid ef yn dweyd wrth y ceffylau, "Nawr, Napier a Turpin, edrych- wch mas am eich hunain, gan fod genych bobo ddau lygad, a dim ond un gyda mi i edrych fy hunan." Yr oedd y ceffylau yn gwybod beth oedd eu gwaith gystal ag yr ad- nabyddent ei lais. Er efallai wedi cael gwydriad dros ben, ni ddygwyddtodd un damw-ain iddo ef na'i geffylau. Perchid yr hen halier yn fawr gan bawb. Cafodd ang- laddi fawr. Yn ystod ei afiechyd, gwelid ei eisieu yn ddirfawr gan "Napier," yr hwn pan yn rhydd a redai yn fynych i ddrws ei feistr, "Will Jack," fel ei gelwid. Gwerthwyd "Turpin" beth amser yn ol, ac yr oedd ar- wyddion amlwg fod Will Jack a Turpin yn gweled eisieu eu gilydd. -:0:-

Pob gwr a gwraig Onn VI hull wIaù 1 dii^ieut tc J' wryliadwrus r! 'rig y cletyd periglus, Y Uropsy Wyi- ♦ Vn Pl holl ganghenau, oblegyd fod canoe VI. olli eu bywydau 11 yddol drwy v clefydau perygius nvn. (1' ddylent fod yn vvvbvdi. Feddyginiaeth Iwyddianuv eu cyfer, sef HUG RES' Dropsy pills Mae flu mawr drwv v wlad we,ii er hiachau o'r clefyd h'r;. ac rnac yn syndod mor effeithiol v maent er iachau y Gravel, Diffyg lJwta, Diffyg Anadl, Gwynt, Chwydd yn y Traed, Coesau r Bol, Asthma, Curiad y Galon Cramp, Poen Cefn, Tewdra Afiach, Gwynt yn y Stumog, Penysgafndei, Poen yn y Petv Corffrymedd, Arenau Afiacb, Nid oes dim i'w cymharu a hwynt yn ev heffeithiolrwydd at y clefydau hyn. Dar Uener a ganlyn:— f i tr t'.t <,t Anwyl Syr,—Y map yn dda genyf ddwyn tystiolaeth i rhagxjroJdeb eich Dropsy Pills' 'tuag at lwyr iachau y Dropsy. Bu fy nhad yn dyoddef oddiwrth yr anhwyl- der hwn chwech mis, ac yn anhebyg o fyw, ond pan gymerodd eich Pills fe lwyr well- haodd yn fuan, a bu yn alluog i weithio am 10 mlynedd. D. ToNES. 1 a, Peaymorfa, Conwy. Rhoddi Fyny 1 "octor Syr,-Ar ol derbyp n H ughes's Dropsy Pills," mi a benderfynais rhoddi heibio meddyginiaeth y Doctor, fel ag i roddi prawf teb ar eich Pills chwi. Yr wyf wedi bod yn dyoddef yn enbyd am hir am- ser gan chwydd mrwr yn y cluniau, aren- au drwg, grafel, diffyg anadl, a phoen cefn. Wedi bod dri mis tan law doctor, yr wyf yn profi bocJ. eich Pfll»" chwi wedi gwneuthur mwy o les mewn un wvthnoi na holl foddion y doctor. Mae', chwvdd wedi cawbl ddiflanu, ac yr wyf yn but ddi olehgar am y waredigaeth hon. Ydwyf, G. HUNTON v i-m Place, Stockton. Fe ddylai pob dynes eu cymeryd y 'lrh!VJ urol. Yn ddioed danfoner am Hughes's Lrcj fy Fu s RHYBUDD. ..Ä- Er mwyn sterna paw brhag twyll, jio faler cael y Trade Mark hwn, sef llun I'iamond a'r geiria* Dropsy Pills oddi- < fewn ar bob blwch, ae enw JacobHugbes ar Stamp Ll wDd raeth. Heb hyn, twyll ydyw. Heb hya twyll ydyw. Ar werth drwy yr holl deyrn as am Is I ic, 2s 9c., 4s 6ch, trwy y Post Is lic, 2s 9c., a 4s. 6ch. Jacob Hughes Manufacturing Chemist, Penarth, Cardiff. Yn y Mor He gafwyd o hyd i Feddygly,, ag sydd YD dra effeithiol at glefydau y Gwddf, y Frest a'r Ysgyfaint, yr hwr. mewn undeb a'r Extracts o iysiau nodedig ar tan mor y Pacific, a wna i fyny y feddyginiaeth mwyaf lwyddianus a wel- odd y byd erioed. Y mae yn awr yn cael ei wneud i fyny mewn potelau ac vn caei ei alw wrth yr enw lw w Sea Weed Lung Life Fe wellha yn uniongvrchol Peswch Anwyd, Bronchitis, Asthma. Crvgnj. OoJLr Ctwddf, Croup, Whooping Cough, neu Pas, Diptheria, Catarrh. &c., if vn wir ^eithiol i ragflaenn v D 4 rfodedigi eth Notice—Gofynwch am yr enw'n !lawn sef— Hughes's Sea Weed Lung Life. Ar werth gan bob Chemist, a P tent Medicine Dealers am Is lie a 2s 9c. 2 Myner ei gael yr t»n» yw ■<« *ti j. c poteL ac na pherswadier chvvi > kivnt^rvr dim arall. Os bydd trafferth i'w gael. foner Stamps am 3/ neu r/3 a Jacob Hughes zn Penarth, Cardiff. I