Tarian Y Gweithiwr

RHESTR o ACHOSION CYMREIG i A WELLHAWYD GAN VENO'S SEAWEED TONIC, A VENO'S LIGHTNING COUGH CURE. Pan y cyflwynodd Mr Vena ei Veno's Seaweed Tonic, a'i Veno's Lightning Congi Cure i'r cyhoedd Cymreig, ni ddychmygodd am y croesawiad cynes dderbyniodd y moddion hyn. Yn ystod y tymor byr o chwe' mis, gwerfriwyd dros 300,000 o oot-eli yn Nghymru. Siarada hyn gyfrolau am yr ansoddau iachusol sydd y ddau foddion hyn. Ni ddaeth unrhyw feddyginiaeth erioed i Gymru a dderbyniodd y fath ganmoliaetb gyffredinol, nac wedi cyflawni y fath welliantau rhyfeddol. Veno's Seaweed ».'onic RHESTR 0 ACHOSION CYMREIG- MARY L. REES, 61, Seymour-street, Aberdare. A wellhawvd oddiwrth wendid gieuol a diffyg cwsg, ar ol 18 mlynedd o ddyodd- efaint, gan Veno's Leaweed Tonic. G. GIRLING, 7, Templar's Ave, Wrexham. Gwellhawyd o ddiffyg treuliad, gwynt ar yr £ ystumog, poena 11 vn yr ochrau a'r cefn, yn nghydag arenau anmharus. Methodd amryw feddygon a rhoddi gwellhad, ond llwyddodd Veno's Tonic. GEORGE ROSSER, 48, Island Place, Llanelli. Gwellhawyd oddiwrth ddiffyg treuliad cron- ol gan Veno's Seaweed Tonic. Mr J MORGAN, 35, Thomas-street, Tonypandy. Gwellhawyd oddiwrth ystumog ac afu an- i mharus. a phoen pen, gan Veno's Sea- weed Tonic. W. DYKINS, f. 66, Tyntyla Road, Ystrad. Gwellhawyd o beswch cron-jl, a d'nfyg an- adl, ar al I mlynedd o ddyoddefaint, gan Veno's Lightning Cough Cure. MARY JONES, 28, Llanthewv-street, Aberamaa. Gwellhawyd o beswch cas, a bronchitis, gan Veno's Lightning Cough Cure. W. FRANCIS, 3, Adgincourt-street. Crindan, Newport. Gwellhawyd ar ol 25 mlynedd o ystumog wan, diffyg cwsg, a gwendid cyffredinol, gan Veno's Seaweed Tonic. MARGARET PRICE, Old Station-street, Dowlais Top. Anhwylderau yr arenau, dropsy, a diffyg cwsg bu Veno's Seaweed Tonic o was- anaeth mawr. Vr oedd y canlyniad yn rhyfeddol, wedi blynyddau o ddyoddef. J. PHILLIPS, 23, Halifax Terrace, Treherbert. Nid oes ganddo ond parch i Veno's Sea- weed Tonic. Dyoddefodd oddiwrth wendid cyffredinol am flynyddau lawer, a gwellhawyd ef wedi i bobpeth arall fethu. Margaret OBrien, 21, Ebenezer Terrace, Newport. Gwellhawyd o boenau arteithiol yr aren- au a'r ystumog gyda phoen pen, gan Veno's Seaweed Tonic. W. Roberts, 36, Park-street, Rhosddu. Wrfxham. j Gwellhawyd o wendid gieuol, rhwymedd, pensyfrdandod, a phoen pen, gan Veno's Seaweed Tonic, yr hwn hefyd a roddodd iddo archwaeth dda. Cymeradwya Veno's Seaweed Tonic i bawb. James Whelan, 4, Havelock-street, Newport, A dderbvniodd les mawr mewn achos difrifol o boen pen, a chroen anmharus, gan Veno's Seaweed Tonic. E. Jones, i Ethelbert Place, Abergavenny, A dderbyniodd les mawr mewn achos hirbarhaol o boen yn y cefn a'r ochr, gan Veno's Seaweed Tonic. Fanny Palmer, 3, Stanley-street, Abertawe, TA ddywed fod Veno's Seaweed Tonic yn werth ei bwysau mewn aur. I- W. Morris, 58, Mathew-street, Acertawe, a ddywed fod Veuo's Lightning Cough 0 Cure uwchlaw pob canmoliaeth. Bu o dan beswch trwm am ddwy flynedd. j Mrs. J. Broom, II, Dumfries-street, Treherbert, ) A gymeradwya yn gryf Veno's Seaweed Tonic. Dyoddefodd oddiwrth boen pen, rhwymedd, ac ystumcg wan. Mrs. M. Evans, 12, Upper Elizabeth-street, Dowlais, A wellhawyd oddiwrth rwymedd a piles, gyda diffyg cwsg, gan Veno's Tonic. Mrs. Maskeline, 21, Chapel Lane, Pantypool, A siarada yn y terrnau uwchaf am Veno's Lightning Cough Cun. Dyoddefodd oddi- wrth anhwylder y gwddf a'r frest, a choll- odd ei llais. DycLwelodd ei Ilais yn fuan I ar ol cymeryd y Tonic. 1 Mae VENO'S SEAWEED TONIC wedi curo ymaith angei marwolaeth. ac wedi d'od < iLwenydd a chryfder i lawer ddyoddefydd ofnus. 1 Kvyr y rhai hyny a i profodd am ei alkt esrnwvthaol ac adgryfhao!. Kjaradant oddiar brofiad pan y dywedant ei bod yr uni r feddyginiaeth aydd wedi eu gwneyd i deimlo yn iachus Cliria yr ymenydd, cryfha yrystumog, pura y gwaed lliniara boen pen, rheoleiddia vveithrediad y galon, gwtllha anhwyide au yrafu a'r renau ac adgryfha yr holl gorff. Edmy ir ef yn fawr gan feddy on am y gwe lhad arosol a rodda i rwymedd mae yn we 1 na pills o unrhyw ffurf. Pris, Is lic a 2s 9c. Ceir lly;, c iU.rwyddo; bychan gyda phob potel. I VENO'S LIGHTNING COUCH CURE a ddyry talfa ar beswch cyffredin mewn un noson, ac iacha beswch hirbarhao, bronchitis, caethdra, anwydwst, a'r pas yn gyflym- IVis gcllir mesur ei ragoriaetn enfawr ar cyinys "edd p-s -ch cyffredin, neu unrhyw un o:r meddy. laethau y mae wedi arbed miloedd o fywydau ar ol idd ntgaeleutroaUano't-ysb.tda!. Meddvtiniaethwvddano ydyw, yn e >. _:1 ei chymerad- wyo gan ddynion meddy ol. ffwarentir hi i iachau y cyflyr in w ethaf. Pris. Is Ilc a 2s 9c. Gwerthir g"f>n Poet's Cash chemists, ac Emrys Evans, Aberd David Richards & So n; grocers, A bergwynfi RJ Smith, Trecynon; <-eorge Mounta n Ash; -lenkin-s' Dru Scores, E W. Harris, Mert yr Oliver Davies. Pontypridd: Richards, L'wynpia; D W Davies Porth; Rees Williams, Tylorstown; ieorge, Pentre; a gwsrthwyr meddyginiaeth yn mhob man 111 a .0. MAE -3:f lle goreu, a cbynwyu Alto D3lfY L ,,{ '13111 )'r d '1. a-; y ,n t,; a Un: SjSfg wvf wedi rhai Ji archebion n d .veJJir, a <v j" Mja&g 1 12 iiir A -fait »iii ijiiiiii,/ ■ jrj i j fy.t » sij-1' f <' :c Tuith, fei haiat T/phoi j. C/nrir 2? /.1 rh.v/4J ga.i l'( v < 1 fe'v r. si 1 a J'c 1 ) t • i 1 » i; > i ^4 x 1 N p.n ili all y dyoddsr'yij finery 1 .IN':I{jdJ e-e.H, Si" '18" lit¡ -'lJ <L ) 1;1 ¡ .V-1 '1 1" 1 ¡'; ¡ i I L 1 I- ¡:" :;d'1 tal y y l!{tl¡rdl an J!Y..}r_B>l- F 13 13 1 i7 )1lft- Li 1 i 1 \.l 1.' J) DIll;; ) J K j 1 V II 'J ¡ n lZ n jlH,'ttn. L 1;(- ): 13 11[1 :filL Prys: Wei, Tomi bach, fyddvoch" chi ;yned i'r ysgoi ? Tomi Bach: Na fydda. Gael fy n.gyru yno fydda i. 0 v", Jim: 'Tv'Cfa chi rljim. yn meddnvl fod: gin Neli Scwrs en berffaith? Jac: Weils i t.e- 'i geo hi yn ikmydxi, ac felly fedra i ddim deyd. -CIi- Y Forwyn (yn y ty cinio): Be ga'i ddwad t chi fief o'r stek, syr? I Prys (wedi bod yrtto o'r blaen): 0, bwyall, os gwelwch chi'n dda Yr oedd Abemethy Yn e-n^raffvddol o od (eccentric) ond' nid oedd ar 'h\T:y yn un- i'w goegdwyllo m'1 amdcfiffnn. Pan yn canvasio am y swydd o lawfeddyg I i Ysbyty St. Barthoiomew, galwodd heibio 'grocer' cyfoethog. 'Rwy'n tybied, syr, fod am&ch eisiau fy mhieidJais a'm defnog- aeth ar y cyfncxl pwysig hwn yn eich bpvyd," ebai y grocer gan ei gyfarchi ef. "Nadt oes, yn sicr/' ebai y Doctor, "mae arnof eisiau gverth ceiniog o figs. Dowch; edrychwch yn sharp, a lapi W'ch hvrynt i fyny, y mae amaf eisiau nwn'd." » -0- Charles Lamb. Part ddywedwvd wrtho fod rhywtm wedi ei add Lamb ar un achjysur: "Nid yw yn, new- ydd nac yn rhyfeckfol, y mae cari hyned a'r diluw, yr hwn a laddodd fwy nag a well- haodfcl." m CALFARIA, ABERCYNON. I Cynelir | Eisteddfod Yn y lie uchod, Dydd Gwener y Groglith, 1902. Prif ddarn, I'r cor heb fod dan 50 mewn rhif a gano yn oreu, Then round about the Starry Throne.' (Jwobr, lOp a haner gini i'r arweinydd. l'r cor 0 blant a gana yn oi-eu, I Goteu yn y Glyn,' (Sankey) Cymraeg neu Seis- neg. Caniateir wyth i gynorthwyo. Gwobr o Ip 10s, a thlws h irdd i'r arweinydd, Triawd, 12s 6ch deuawd, los. Yr un- awdau a'r prif adroddiad 7s 6ch yr un. Beirniaid y canu, Mri J T Davies, G., Hirwaun, a E Hees, Abercynon. Yr adroddiadau, Parch W Jones, Penrhiwceiber. Programs yn cynwys y many lion oddi- wrth yr Ysg am y pris arferol. T. fames, Vs, Gohebol, 21, Cardiff road H Edwards, 24, North st, Abercyn( n. GRAND Gocapetitiye. Concern SOA!* CHAPEL, LLWYNHENDY (Kindly lent for the occasion), On Sat urday,March 15, 1902 Under the auspices of the 'L'ew a s h ilon Tent of Rechaoites, Llwynhendy Champion Solo (any soio), 4p 4s and a Silver Cup. Other competitions lp Is each. AJjudlcatOts Music, Wm Thomas, Esq., Treolky Recitations, Rev R Gwylfa Roberts, Llaneliy. Accomp mist, D T Evans, L, Llanelli. Programs, Id p st f, ee. Secs- T Williams, College sq, Llanelli; W H Jones, Cwmfelin, Llanelli. Llanharran Eisteddfod. THE TENTH Annual v Eisteddfod Will be held in a Spacious Marquee on WHIT TUESDAY, May 20th 1902. ADJUDICATORS-, Music—Mr. D. EVANS (Eos Dar), Mtrdy I D. CO AVIES, ESQ., Cardiff. Bands—PAUL DRAPER, ESQ., Penarth. Literature and Conductor for the day— TOM JOHN, ESQ., Llwyn pia. Accompanist- MADAM F. JONES REES, C.R.A.M., Llanharran. Male Voice Test Prize, 'Sparten Heroes prize, 15/ and a gold medal to conductor. Mixed Choirs, 'Yeo-yo, come travellers:' prize, lOP. Brass Band Contest, Turline (Wright & Round), first prize, 8f 2nd, 3p. Marching Contest prize, IP. Further particulars from Sec.— MR SAMUEL GRONON, Coed-bychan, Llanharran. Tabernacl, Ferndale. Cynelir. EISTEDDFOD i n y capel uchody Gwener y Groglith, Maw. 28, 902 Llywyddion Councillor Smith, Tylors- town, a Mr D W Thomas, Mining Engin- eer, Ferndale. Arweinydd Evans, D.C. Beirniaid C.erd ior-ieth, Mr William Thomas, Treorky. j Amrywi-ieth Mr Towy Thomas, Porth. Cyfeilyddes: Miss Mary Morgan, ] A.L.C.M. Prif DJarn, I'r parti Male Voice ddim j dan 30 mewn rhif a gano yn oreu, 0 mor ¡ ber yn y man.' JS3. I I'r parti o biant d iim dan 35 a gano yn oreu, H v fry 1 Gamin.' £ 1 10s. I Tmor, Merch o'r S -er.' 10s 6ch. Deuawd, Gwys i'r Gad' 10s 8vh. Q jartett,1 Pan giiia'r Niwl.' 12s. I Amryw o ivobrwyun pwysig ereilt. Yrofyner am hub manylion ac am í P ograms gan yr "sg, D J Treharne, 35, Brynhyfryd, Ferndale. Programs lyda'r p !st, 1-1c. 2 Eml^rz. Kistedciiod Ciadeiriol DYFED, Dydd Mercher, Awst y 13eg, 1902. Prif ddarn corawl, The Night is De- parting" o Hynn of Prat >e(Msadelssoh 1) GW03 R, £ 100 A Darnau Cer idoroi s^werth 3p i'r arwein- ydd buddugoi. Parti Gwry waidd ( vl 1 e Voice Party) Son of God (Mr D lenkins, Mas Bac). GWOBR, ^40. Programs yn cynwys yr holl destynau yn barod 2 geiniog yr un; trwy y llythyrdy 21c W. Lewis, Ysw., t'sg My;edol. I T T Eiias, J Picton Jones, Ysgn -0- Arg. Underwood. Fofddwyd: wrth geilsio Diane 0 Madras i Bengal i Ysgoi YmJadd. "Here lies a national defaulter, Who once was Underwood1; But since he's drowned, 'tis understood Lie nwst be under water. HeTe lies escaped from blood and slaughter, Once Unde nvxxxl,—now under water." mk BOARD SCHOOLS, SKEWEN. -0- |' A Grand Competitive Concert Will be held at the abov: Schools, On Saturday, March 15th, 1902. o— Presidept J N Moore, Esq, J.P. Conductor W Howell, Esq, C.C Adjudicators: Music, Ha iy Evans, Esq. F Recitation, James Clement. Esq, Swansea. Accompanist: Miss Maggie Jones, L., Waunwen. Program Cha npion solo, For any solo out of tht following four books, Creation, Messiah, Elijah, and Judas Maccabaeus. Prize, 3p 3s, and a silver Cup, value 2p 10s. Contralto solo, Alone on the Rlft,' one guinea. Soprano solo, Holy City,' one guinea. Tenor solo, 0 na byddai'n Haf o hyd one guinea. Recitation Hwyr a Bore or Adrodd- wr, one guinea. Programmes from Sec. for Id, through post 1td, Mr J Thomas, 35, New road, Skewen, Neath.

NidAmddffyn, Gore TARIAN ond TARJAN. > Cyfiawnder. o: ^at;ian g .wdf4iwr. DYDD 1AU, CHWEFROR 13, 1902. Y Rheolau Newydddion. -Cfr- Un o brif faterion y Senedd yr wythnos ddiweddaf—ac nm beth amser eto-oedd y rheolau newyddion i gadw aelodau siaradus mewn trefn. Bu adeg pan nad oedd diyon o areithwyr i wyntyllu materion gerbron Ty y Cyffredin. Erbyn hyn mae yno lawer g rmod yn rhy hoff o wneud ar- ddangosiad o'u hyawdledd. Talfyrwyd cor- tynau tafodau hirion unwaith o'r blaen a gallwyd dwyn gwaith y Senedd yn mlaen yn weddol hwylus. Ond unwaith eto, mae ciebran wedi tagu y peirianau Seneddol. I gwtogi talodau y Gwyddelod y dygir y Rheolau Newyddion ger bron y tro hwn eto yn ogystal a'r tro o'r blaen, yn nyddiau y gwron o Benarlag. Gwyr y rhan fwyaf o honom nad yw yn bosib! gwneud llawer o waith mewn rhyw bwyllgor cyffredin pan fydd gormod o siaradvvyr am glywed eu lleisiau eu hunain. Pan ystyriom fod dros chwe' chant mewn hawl i siarad ar lawr Ty y Cyffredin, mae yn eglur y dylid cael rheolau pendant a dian»A-ys gwtogi y dadleuon, cyn byth y gellir dv i gw! ith y deyrnas yn mlaen. Achwynir s'od y Llyw- odraeth yn ymyraeth a rhydcLc: \lalar wrth barotoi s; fn. faglau. On J rh; cofio nad yw yn b sibi deddfu pan mle v-einiau am wneud eu sylw ar bob pNnc i Lio yn cael ei ddwyn gerbron. 0 uan yr Lco rheo:au, as codai deugain o elodau ar eu traed i hawiio ymdriniaeth ar ryw f iter, yr oedd yn rhaid i'r petriant Seneddol gael ei spigot wedi ei droi i'r Cyfeiriad hwnw. 0 dan y rheolau newyddicn rhai) i 150 o'r aelodau godi i hawiio ymdr niaeth ar un- rhyw fatera fyddo y tuallan Igwr* natiriul y gwfaith seneddol. Tabyrddwyr afreolus sydd wediachosi Uunio y rheJhiJ newv id- ion, er y dichon i aei K'.I 1 he i lychoi ddioddef ambell waith oddiwrth eu caethder.

—()— Y MEIRCH RHYFEL, Pwnc arall sydd yn E el sylw macVr yn y Senedd yw pryniad y ceffylau at vasan- aeth y Fyridhi yn Ne Affrig. Yr ydysweJi cae! allan fod y gorchwy! o brynu ceffylau wedi disgyn i ddwyiaw rhai dy .ion sydd yn gofalu mwy am eu bogeliau eu hunain nag am logell John Bull. 0 tua chwarter miliwn o geffylau sydd wedi eu danfon i Dde Affrig, nid oes un rhan o be lair o honynt wedi myned o'r Deyrnas Gyfunol Mae y swyd:lo>ion mdwrol wedi b )d vn ddigon manwl ar ol y cefJyl iu a hrynwyd yn y wbd hon, ac nid yw John Bull wedi cael talu mwy ni rhyw John ardl am danynt. Dywedir mai ar Gyfandir Ewrop ac yn Neheudir Amerig y mae iohn Bull wedi cael ei drin yn cldrwg wrth brynu ceffylau. Gwerth cyffredin ceffyl at was- anaeth milwrol yn Hungary a'r Weriniaeth Argentaidd, yw tua wyth neu ddeg punt, ond fe ddywedir fod ein Llywodraeth wedi gorfod talu tnu £ 35 am bob un a ddaeth o'r lleoedd hyny, a chyfrifir fod rhai mil- iynau o bunau wedi myned i logellau dynion anonest yn ystod y ddwy flynedd ddiweddaf. Nid yn unig mae y porthmyn taledig swyddogion uchel yn ngwasan- aeth ein gwlad wedi blingo John Bull yn y pnsoedd, ond y maent wedi danfon ysger- bydau o geffylau i Affrig at wasanaeth ein meirchfilwyr, a hyny am yr un pris a'r ceffylau difai a anfonir o'r wlad hon. Pa ■ ryfedd, felly, fod ein bechgyn yn methu dal De Wet ? Nid t hyfedd led rhai o'r bechgyn yno yn canu emyn Cynddelw, ar achlysur aralI,- 0 anadl chwytha trwy y glyn, Fel byddo byw yr esgyrn hyn." Dylai rhai o'r porthmyn anonest g iel eu halltudio i Dde Affrig i farchogaeth yr esgyrn a anfonwyd ganddynt yno yn lie defnyddiau i garlamu.

-0-- Y GWLADFAWYR CYMREI Pwnc sydd yn cael sylw neillduol yn Nghymru ar hyn o bryd jw sefyllfa ddigalon ein cydgenedl yn Patagonia. Nid oes dim ond anffoJion wedi eu dilyn oddiar pun yi aethant allan yno. Anwybodaeth ac an- noethineb erchyll oedd eu gyru i r fath le ar y dechreu, pan oedd digon :0 leoedd o dan y faner Brydeinig a fuasai yn fendith iddynt fyned iddynt, ac yn tendith i'r gwlad- fawyr yn y fargen. Bellach, mae y gwlad- fawyr wedi cael digon ar y wlad anffodus, ac yn dyheu am gael eu cymeryd odcliyno i ry N Ie. Uywedir fod Lly wodraeth Canada yn barod i'w derbyn bob copa walltog. Y pwnc yw, sut y mae eu cael o'r caethiwed Cyn bydd y llinellau hyn wedi ymddangos, bydd dirprwyaeth wedi bod o flaen Mr Chamberlain i geisio trefnu moddion i gael ein cydgenedl o'r wladfa helbulus i wlad well. Mae tua p m cant wedi arwyddo eu bod yn barod i fyned allan i Canada, a di- gon tebyg y llwyddir i gael gan y Llywod. raeth i anfon llongau i ddwyn y cyfryw a'u holl eiddo o dir y caethiwed a'r helbulon. Mae digon o le yn Canada i daflu miliynau o lafurwyr ar draws ei gwastadeddau, a gresyn i neb o'n cydgenedl aros mynud yn hwy ar y ddaear ddiffrwyth ar lanau y Gam- wy, ac i gael eu hysgubo ymaith bob yn ail flwyddyn gan y llifogydd.

YR EGLWYS SEFYDLEDIC YN NGHYMRU. o: Yn Nhy y Cyffredin, nos Fawrth, cafwyd dadl ar Ddiadsefydliadj a DadwaddoJiad yr Eglwys Sefydliedig yn Nghymru, a'r pender- fyniad gafodidi ei gynyg gam Mr Wm. Jones, yr aelod dros Arfon>. Profockl y gwr adua- byddus hwn, dlrwy yr araeth ard-dearchog a draddododd; y noson bono, ei fod: yn feistr ar >eii; bwnc, heb son am fod yn un. o areith- wyr blaeoaf y gemedl. Achwyindx nad yw llais y bameddmr hwn i'w glywed! yn ddigon ami o few-a muriau Llys Sant Stephan. Gan nad yw efe yn ymafiydl mewn pynciau na fedir eu traf ad, a chant ei fod yn debyg i bob siarad!w:r gwir fa.wr arall, ei, arfer yw peidio gwthdo ed hUB i'r godwg yn rhy ami, fIll debyg fel y gwna llawer aelod sydd am wnteyd! enN iddo e- hun fel gwleidyddwr neu wladweinyld. Yn ei atraeth, nos Fawrth, d'ywedaii Mr Jones mai i Ymneiliduaeth yr oedd CymrUJ i dliliolch am north a chyfeiriadi ei bywyd cenedlaethol, ac nad oedd dy I an wad yr Eglwys Sefydlieclig yn gogwyddo dim i'r cyf- eiriad; hwrln*w. Darlu iddo. ddangos, drwy ffeithiau amlwg, nad, oedd Eglwys Loegr yn Nghymru yn cyfarfod ag atigenion a dy- hieadia.u y Genedl Gymreig, ac fod mneidl- duaeth ar gynydd helaeih yn y Dywysog- aeth, ac wedi gwiieyrl ei rhan yn sylv Idol at godi a, chadw y gene 11 yn., deilwng o gred ac athrawiaethau y tadau Cristionogol a nbei. N asaint gymaiint dros, lwyddiant, rhyddid, a chrefyddolder presenol y wlad. Dangos- odd Mr Jones sefyllfa, resymus yr Eglwys Sefyidlediig yn Nghymru, yn ol tystiolaeth Dr. Erasmus, mewn. llyfr a elwid, "A view of the state of religion) in the Diocese of St. David," yr hwtm a, ysgrifenwyxi agos i 100 mlynedd ar ol ymwelia,di Dr. BaåJv, fod er eglwysi ym <la<lfei.i io, ac mad oeddynt yn gwasan lelhu i ddim! oml "bad yn clrigfan.au unig, i dJdiallhiuamodi a, chigfraim." Wrth adrodid~a,m. 'Esgobaeth, Bangor yn 1623, diy- wed:ai Dr. Lewis Baiiy: "Nid; oes ptretgethu byth yma. Ni chafwy-1 orrl dwy neu dadr o bregethau yn ystod uddeg mis." Wedi hyny, aeth Mr Jcnes. yh mlaen i ddangos cynydd a chodiad, Ymneiliduaeth. Yr oedd y cyfnod rhwnrg, 1800 a, 1830 yn un o ddhvygiadi mawr yn Nghymru; cymeroddi enciliad! ma.wr le o'r Eglwys, cyffelyb i'r en- ciliad yn Ysgoitland. Aderiladwyd capeli ax hyd y wlad, ar y bryniau, ac yn. y dyffrymdir, a thra nad oedd. yna ax ddiechreu y gaorif ond tua 490 gapeli YmneiHduol yn Nghym- ru, yr oedd, viia ar ei, dSwedd agos i 4,000 wedi cael eu hadeiladu gan ybobl eu hun- ain. Yn y ffordd. bom, aieth Mr Jontes yn mlaen i ddamgas y cynydd yn llenyddiaeth yr enwadau, etc., a dygodd: brofioll amlwg gerbron, i ddangos fod: yx Eglwys Sefydledig yn Nghymru) wedi methu yn ei bsmcan gyfarfoid ag angenicn a dyheada-u y Genedl Gymreig. Y mwyafrif pi erbyn Mr Joraes- ydioedd 41. Pan ystyrir fod y Llywodraerth, trwy yr Ys- 'f e,n v(1 grifenydd Cnrtrefol, wedi gnsod ei hun mewni gwrthwynebiad i'r pen-derfyma.?, ac fod ei mwyafrif cyffredinol hi gymaint dadr gw aith a'r un a gafodd hi y noson bono, fe ddealla y darllenydd- fod cyfeillion Cymru we4^ srweithio yn ardderchog rrsewn gwirio-n- edd. rY ma& t»^ser genyin feddwl i'r Bladd Ryddfrydol g' ei hur '> am «nwai-th, oblegyd yr oedd pob adr.4 c ^ond yn hollol lu unfrv-dol o blaid Dadsefydiu a yr Eglwys, Sefydledig yn Nghymru. ma^ yn wybvddiiis ar bwnc y rhyfei anffodus [0, vna wa.hami:aethau (Ili-faivr yn bodoli vn y rb0n.ga.11 Rhyddfryxk>l, ond ar gwestiwns Eg- lwys Loegr ymdden.gys ond un, a. gobeithi wn y gwie-1 Syr Henry CampbeTl-Bainnerma n, fel bla.e11:0tr y blaid hyny. Nid oes dim yn sicr sydd yn rhoddi mwy o fockHcnrwydd i'r •wiad 148, gweled fod: y Blaid Ryddfrydol, gan nad beth eill ei diffygictii fod, yn unol ac un- fryd unfam ax gwestiwn Dadgysyll tiad. Yr oedd rhaiii o'r atelo^laui Toriacidd yn agor eu Ilygaid1 pan ddywedai Mr Jones nad oed,di y fath beth ag "Eglwys Gymreig" neu "Eglwys Cymru" yn bodoli; eithr "Eglwys Loegr yn Nghymru" ydoledd; ac felly yn "Rstro-nes" yn ystyr llawnaf y gair. Yr oedd Cymru weda yanneilMuo oddiwrth Eglwys Loegt. Os cymerir Cymru yn gyffredinol, nis gallwn lad: na dweydl ed bod" yn hollol An- nghydfTurfioI ac YmneilkluoL Y mae y Cymry yn nod^eddg am, fod yn bleidio] i'r egwyddor wirfoddol o gairio yn mia,eil, eu crefydd, ac yn d<kl laxll dvma. ein: gogoniant mawrr fel cenedl. Nid rhan na chyfran o'r genedl sydiJ yn gofyn am Ddatgysyllbiad, ond1 oenedl gyfan ac unfrydol. A dyma. up r o'r arwyddioni sicraf fod1 gobadth amlwg am fudfdugoliaeth yn y man. Y ma.e y cri alll dano wedi ei hir godi o Ben Caergybi i Ben Caerdydd, ac o Dydidiewi i Lan Andxas. CeTsiai Esgob Idanelwy ddweyd fod y cri am Ddatgysydltiad wedi maxw Ar ba sail, mis gwyddom. A ydyw efe mewn safle i aliu dwieyd beth j'W gwir deimlad Cymru ? Ní a hyderwn y clywir ein cri yn gynt nag y proffwyddr, ac y dieuwn i fwynhau yn dry- hvyr yr egHyddorion rhyddfrydig a gwirfodd- ol ag. yr ydym wedti bod cyhyd yn ymladd am danynt, ac aim. y rhai y safodd ein tadau o'n blaen mor ddewr drostynt. -:0:

PERFFORMIAD O'R 'PRODIGAL SON' (Sullivan), YN LLANELLI. Mawr oedd y disgwyliad am y perfform- iad uchod, ac fe'i cafwyd nos Fawrth di- weddiaf, yn mghapel eang y Tabernacl. Dyma'r trydydd ax hugadn perfformdad G "oratorios" gan gotr enwog y lie, dan arweitt- iad y galluog Mr C. Meudwy Davies. Yr oedd ein disgwyliadau yn uchel dawn., gan y gwyddtem y cawsem ddatganiad teilwng o draethgan odidog Sullivan, gan y cor a.'r umawdwyr pobiogaid i. Chwaxeuwyd yr 'o^erture'' gan y gerddoxfa yn hynod firain, a.c mewn perffaith donyddiaeth. Pe buasai 'viloa' neu dd.wy arall yn bresemol, buasai yn wnelliiiant. Teimlem fod y rhan yma yn wan; er hyny, aethant drwy eu gwaith yn rhagorol. Cychwynodd y sopranos y eye- gan, "There is J GY," mewn aniser ac ardduH ysplenydd. Daieth y lleisiau ereill i fewn mewn amser priodol, a diweddwyd y cyd- gan yn dyneT L'iwn (pp); ac er nad oedd y ddim yin chwareu. y tudalen. olaf, daethent i fewn mewn tonyddiiiaeth bur, fel y grisial. Aeth Mr Maldwyn Humphreys drwy yr un- aíwd, "A certain man had two sons" yn ar- ddlexchog. Hefyd Mr Bowen yr un modd gyda'r "My Son." Miss S. M. Lewis etc yn afaelga,r iawn yn )T lmawd, "And the Younger Son." Y na y cydgan a'r unawd. "Let us eat and drink," gan y car, a Mr Humphreys, yn ardderchag. Cafwyd yr unawd, "Love not the World," gan Miss R' chel Thomas yn femdigedig. Yr oedd p ihos yn mhob gair. Yna cafwyd yr ana, urnj Ye," gan Miss Lewis, yn odidog t¡'eithiol iawn. oedd y ddwiecldeb olaf. Wedi ) fny cawsom. yr unawd swynol "I will arise nc1 go to my father," gan Mr Humphreys, yn ardderchog. Y rhanau tyner eto yn dda odiaieth. Yna cafwyd y cydgan. tyner, "The sacrifices of God, are a broken spirit," gan y cor, yn effeithiol iawm. Yr oedd y lleisiau wedi eu disgyblu i sylweddoJi pob gair, a'r ran olaf, lie y diweddir yn 'ppp/ yn ardderch- og a fine, a'r donyddiaeth yn berffaith. Yn mesaf cafwyd1 y deuawd1 gan Mri. Humphreys a Bowcn yn dda. Cafwyd yr unawd mwyaf swynol yn y gwaith, sef "For this my son was dead and is alive again," yn airdderchog gan Mr Bowen. Canvvydi y cydgan: mawi- eddog, "0 that w*e nyen would praise the Lord," gan y cor, yn gadarn a sefydlog. Yr osdd y 'fuge olaf fel arian byw drwy'r cyd- gan, pob part i'w glywed, yn dod i fewn yn yr amselr priodol. Canodd Mr Humphreys y gan felodus, "Come ye children and heark- en unto me" yn wir effeithiol. Nid cystal oedd y 'quartette' gan yr artistes. Teim- lem eu bod yn colli mewn cydymdeimlad. Camwyd y cydjgaai olaf, ''I'liou, O Lord, are our Father," yn gampus. Gwnaeth y sop. y top B flaityn gampus, mor glir a'r gloch; ac yr oedd yn derfynia-d hapus laivin i'r oratorio. Wei, ewoh yn mlaen. gantoriont y Tabermacl; yr- ydych wedi gwneyd yn dda yn y gorphenal, a gellwch wneyd llawer eto i bura a choetbi cerddtoixiaeth yn y dref a'r cylch. Nid. rhyfedid fod! eich harwe-dnydd galluog wedi ei ddewds i arwaia yn y Crystal Palace, y mae ym haeddu, yr anrhydedd- y gwéthiwr gonest, tawel, bob amser sydd yn cael ei ddyrchafu, a, gwyr pavvb fod Mr Davies yn un o'r cyfryw. Ar air, a cbydwybod, T. W. Jones.

:0 LLANG'EINOR. --or- Cvnhaliwyd cyiariod yn Neu ad. 1 y Gweith- wyr Tymewyddi, nos Iau, lonawr 3oain, rr dyben 0 gyflWYlliÜl tysteb i'r Parch. D. Phil- lips a Mrs Phillips ar eu hym.ada.wiad i ficer- iaeth Newcastle, Bridgend. Bu'r Parch. D. Phillips ynficer yn: mhlwyf Llaingeinor am ddmg mlynedd, ac yn yst.oKli yr amsex yma, fe gasglodd tuag at dreuliauir Eglwys; ^10.000, a gadawodd1 ar ei ol i'w olymydd dros £'300 er adeiladu Neuadd Bhvyfol. Cadeiriwv-1 y cyfarfod gan Mr D. Williams, Y.H., a gwnaeth anerchiad odidbg ar y golled1 fawr ax 0.1 yr hen Ficer. Yna galwodd ar Vr Dormey, un o wardendaid Eglwys, y PUv i roddi anerchiad. Dywedodd Mr D< r fod yn flin ga.nddo ymadael ag un (sef Mr Phillips) ag oedd wedi cad ei benocli i well riceriaeth. Yn nesaf, cafwyd anerchiad gal) Mr Griffiths, Nantymoel. Dywedodd Mr Griffiths, er nad oedd yn Egiwyswr, ei fod wedi colli ffrymd da. o'r lie yn y person, Parch D. Phillips, o berwydd ei amcain, ef oedd gwmeuthur daioni i bawb yn gyffredinol. Un o'r collodion mwyaf i blwyf IJangeinoi oedd colli Ficer da fel y Parch. D. Phillips. Yna. awd yn mlaen. a rhoddi anrhegion, ar ram y cymdeithasau dyngarol. Cyflwynodd Mt Job iddo Ysgilgist (portmanteau), fel anvydd o barch am ei wasanaeth. Dywed- odd Mr Job, mewn araeth hirfaith, bod y Parch. Mr x'hillips nid yn unig wedi bod yn F^cer (1a, vn y plwyf, ond hefyd ei fod yn I ddyn cvm^v^'so1' ac-ar ei eSni d/f aci,, da, ac yti \v,asafi,:iethginr tatm »w o Ysgol' y Bwrdd, Llangeinor, er hynvytUic} yr addysg oreu j'r plant; Ar ran y Ile, cyf- lwynodd Mr John Jones, Pangor; arddvvrn dlws (bangle) i Mrs Phillips,, a dywedodd na buasad. ei gwr ddtiTn, we:di gallu bod mor weithgar, ond bai ei bodhi yn ei gynorthwyo. Yna <y(lwyrr,vyd cod 0 aur (5op) i'r Parch. D. Phillips, gan y Mrs Dr. Thomas. Dilyn- wydi hi gan Hz-. Thomas, gvcbp- araeth hy- awdil, am yr am SOT difyrus oedd ef wedi gael yn nghwmni y Parch D .Phillips. Can- lynwydi ef gan. Mr Llewelyn, Y.H., yr hwn a gyfiwynodd i'r Parch. M. Phillips address hardid iawn. Diolch<xM y Parch. D. Pndlips iddynt oil amieu caredigrwydd tuag ato, .a. dywedodd ed fod; )m cam gwneuthur aiaioni i bawb, i'r YnmeilldiuwyT ym o gystit ag Eglwyswyr, ond nad oedd erioed, v.'evli abcrthu ei ddaliadau Eglwysyddol wrth wneuthur hyny. Canlynwytl ef gan ei olyn- ydd, y Parch. Joho Jones, a Mr StockwocxI, Bridgend, gydag anerchiadau difyrus. Dad- gan.vydi rhwmg yr areithiau gain brif gantor- ioni y lIe. Teirfynwyd y cyfarfod hwylus drwy ganu "Duvv gadWr Brenin.—Eg!wys- wt.