Tarian Y Gweithiwr

RHESTR o ACHOSION CYMREIG i A WELLHAWYD GAN VENO'S SEAWEED TONIC, A VENO'S LIGHTNING COUGH CURE. Pan y cyflwynodd Mr Vena ei Veno's Seaweed Tonic, a'i Veno's Lightning Congi Cure i'r cyhoedd Cymreig, ni ddychmygodd am y croesawiad cynes dderbyniodd y moddion hyn. Yn ystod y tymor byr o chwe' mis, gwerfriwyd dros 300,000 o oot-eli yn Nghymru. Siarada hyn gyfrolau am yr ansoddau iachusol sydd y ddau foddion hyn. Ni ddaeth unrhyw feddyginiaeth erioed i Gymru a dderbyniodd y fath ganmoliaetb gyffredinol, nac wedi cyflawni y fath welliantau rhyfeddol. Veno's Seaweed ».'onic RHESTR 0 ACHOSION CYMREIG- MARY L. REES, 61, Seymour-street, Aberdare. A wellhawvd oddiwrth wendid gieuol a diffyg cwsg, ar ol 18 mlynedd o ddyodd- efaint, gan Veno's Leaweed Tonic. G. GIRLING, 7, Templar's Ave, Wrexham. Gwellhawyd o ddiffyg treuliad, gwynt ar yr £ ystumog, poena 11 vn yr ochrau a'r cefn, yn nghydag arenau anmharus. Methodd amryw feddygon a rhoddi gwellhad, ond llwyddodd Veno's Tonic. GEORGE ROSSER, 48, Island Place, Llanelli. Gwellhawyd oddiwrth ddiffyg treuliad cron- ol gan Veno's Seaweed Tonic. Mr J MORGAN, 35, Thomas-street, Tonypandy. Gwellhawyd oddiwrth ystumog ac afu an- i mharus. a phoen pen, gan Veno's Sea- weed Tonic. W. DYKINS, f. 66, Tyntyla Road, Ystrad. Gwellhawyd o beswch cron-jl, a d'nfyg an- adl, ar al I mlynedd o ddyoddefaint, gan Veno's Lightning Cough Cure. MARY JONES, 28, Llanthewv-street, Aberamaa. Gwellhawyd o beswch cas, a bronchitis, gan Veno's Lightning Cough Cure. W. FRANCIS, 3, Adgincourt-street. Crindan, Newport. Gwellhawyd ar ol 25 mlynedd o ystumog wan, diffyg cwsg, a gwendid cyffredinol, gan Veno's Seaweed Tonic. MARGARET PRICE, Old Station-street, Dowlais Top. Anhwylderau yr arenau, dropsy, a diffyg cwsg bu Veno's Seaweed Tonic o was- anaeth mawr. Vr oedd y canlyniad yn rhyfeddol, wedi blynyddau o ddyoddef. J. PHILLIPS, 23, Halifax Terrace, Treherbert. Nid oes ganddo ond parch i Veno's Sea- weed Tonic. Dyoddefodd oddiwrth wendid cyffredinol am flynyddau lawer, a gwellhawyd ef wedi i bobpeth arall fethu. Margaret OBrien, 21, Ebenezer Terrace, Newport. Gwellhawyd o boenau arteithiol yr aren- au a'r ystumog gyda phoen pen, gan Veno's Seaweed Tonic. W. Roberts, 36, Park-street, Rhosddu. Wrfxham. j Gwellhawyd o wendid gieuol, rhwymedd, pensyfrdandod, a phoen pen, gan Veno's Seaweed Tonic, yr hwn hefyd a roddodd iddo archwaeth dda. Cymeradwya Veno's Seaweed Tonic i bawb. James Whelan, 4, Havelock-street, Newport, A dderbvniodd les mawr mewn achos difrifol o boen pen, a chroen anmharus, gan Veno's Seaweed Tonic. E. Jones, i Ethelbert Place, Abergavenny, A dderbyniodd les mawr mewn achos hirbarhaol o boen yn y cefn a'r ochr, gan Veno's Seaweed Tonic. Fanny Palmer, 3, Stanley-street, Abertawe, TA ddywed fod Veno's Seaweed Tonic yn werth ei bwysau mewn aur. I- W. Morris, 58, Mathew-street, Acertawe, a ddywed fod Veuo's Lightning Cough 0 Cure uwchlaw pob canmoliaeth. Bu o dan beswch trwm am ddwy flynedd. j Mrs. J. Broom, II, Dumfries-street, Treherbert, ) A gymeradwya yn gryf Veno's Seaweed Tonic. Dyoddefodd oddiwrth boen pen, rhwymedd, ac ystumcg wan. Mrs. M. Evans, 12, Upper Elizabeth-street, Dowlais, A wellhawyd oddiwrth rwymedd a piles, gyda diffyg cwsg, gan Veno's Tonic. Mrs. Maskeline, 21, Chapel Lane, Pantypool, A siarada yn y terrnau uwchaf am Veno's Lightning Cough Cun. Dyoddefodd oddi- wrth anhwylder y gwddf a'r frest, a choll- odd ei llais. DycLwelodd ei Ilais yn fuan I ar ol cymeryd y Tonic. 1 Mae VENO'S SEAWEED TONIC wedi curo ymaith angei marwolaeth. ac wedi d'od < iLwenydd a chryfder i lawer ddyoddefydd ofnus. 1 Kvyr y rhai hyny a i profodd am ei alkt esrnwvthaol ac adgryfhao!. Kjaradant oddiar brofiad pan y dywedant ei bod yr uni r feddyginiaeth aydd wedi eu gwneyd i deimlo yn iachus Cliria yr ymenydd, cryfha yrystumog, pura y gwaed lliniara boen pen, rheoleiddia vveithrediad y galon, gwtllha anhwyide au yrafu a'r renau ac adgryfha yr holl gorff. Edmy ir ef yn fawr gan feddy on am y gwe lhad arosol a rodda i rwymedd mae yn we 1 na pills o unrhyw ffurf. Pris, Is lic a 2s 9c. Ceir lly;, c iU.rwyddo; bychan gyda phob potel. I VENO'S LIGHTNING COUCH CURE a ddyry talfa ar beswch cyffredin mewn un noson, ac iacha beswch hirbarhao, bronchitis, caethdra, anwydwst, a'r pas yn gyflym- IVis gcllir mesur ei ragoriaetn enfawr ar cyinys "edd p-s -ch cyffredin, neu unrhyw un o:r meddy. laethau y mae wedi arbed miloedd o fywydau ar ol idd ntgaeleutroaUano't-ysb.tda!. Meddvtiniaethwvddano ydyw, yn e >. _:1 ei chymerad- wyo gan ddynion meddy ol. ffwarentir hi i iachau y cyflyr in w ethaf. Pris. Is Ilc a 2s 9c. Gwerthir g"f>n Poet's Cash chemists, ac Emrys Evans, Aberd David Richards & So n; grocers, A bergwynfi RJ Smith, Trecynon; <-eorge Mounta n Ash; -lenkin-s' Dru Scores, E W. Harris, Mert yr Oliver Davies. Pontypridd: Richards, L'wynpia; D W Davies Porth; Rees Williams, Tylorstown; ieorge, Pentre; a gwsrthwyr meddyginiaeth yn mhob man 111 a .0. MAE -3:f lle goreu, a cbynwyu Alto D3lfY L ,,{ '13111 )'r d '1. a-; y ,n t,; a Un: SjSfg wvf wedi rhai Ji archebion n d .veJJir, a <v j" Mja&g 1 12 iiir A -fait »iii ijiiiiii,/ ■ jrj i j fy.t » sij-1' f <' :c Tuith, fei haiat T/phoi j. C/nrir 2? /.1 rh.v/4J ga.i l'( v < 1 fe'v r. si 1 a J'c 1 ) t • i 1 » i; > i ^4 x 1 N p.n ili all y dyoddsr'yij finery 1 .IN':I{jdJ e-e.H, Si" '18" lit¡ -'lJ <L ) 1;1 ¡ .V-1 '1 1" 1 ¡'; ¡ i I L 1 I- ¡:" :;d'1 tal y y l!{tl¡rdl an J!Y..}r_B>l- F 13 13 1 i7 )1lft- Li 1 i 1 \.l 1.' J) DIll;; ) J K j 1 V II 'J ¡ n lZ n jlH,'ttn. L 1;(- ): 13 11[1 :filL Prys: Wei, Tomi bach, fyddvoch" chi ;yned i'r ysgoi ? Tomi Bach: Na fydda. Gael fy n.gyru yno fydda i. 0 v", Jim: 'Tv'Cfa chi rljim. yn meddnvl fod: gin Neli Scwrs en berffaith? Jac: Weils i t.e- 'i geo hi yn ikmydxi, ac felly fedra i ddim deyd. -CIi- Y Forwyn (yn y ty cinio): Be ga'i ddwad t chi fief o'r stek, syr? I Prys (wedi bod yrtto o'r blaen): 0, bwyall, os gwelwch chi'n dda Yr oedd Abemethy Yn e-n^raffvddol o od (eccentric) ond' nid oedd ar 'h\T:y yn un- i'w goegdwyllo m'1 amdcfiffnn. Pan yn canvasio am y swydd o lawfeddyg I i Ysbyty St. Barthoiomew, galwodd heibio 'grocer' cyfoethog. 'Rwy'n tybied, syr, fod am&ch eisiau fy mhieidJais a'm defnog- aeth ar y cyfncxl pwysig hwn yn eich bpvyd," ebai y grocer gan ei gyfarchi ef. "Nadt oes, yn sicr/' ebai y Doctor, "mae arnof eisiau gverth ceiniog o figs. Dowch; edrychwch yn sharp, a lapi W'ch hvrynt i fyny, y mae amaf eisiau nwn'd." » -0- Charles Lamb. Part ddywedwvd wrtho fod rhywtm wedi ei add Lamb ar un achjysur: "Nid yw yn, new- ydd nac yn rhyfeckfol, y mae cari hyned a'r diluw, yr hwn a laddodd fwy nag a well- haodfcl." m CALFARIA, ABERCYNON. I Cynelir | Eisteddfod Yn y lie uchod, Dydd Gwener y Groglith, 1902. Prif ddarn, I'r cor heb fod dan 50 mewn rhif a gano yn oreu, Then round about the Starry Throne.' (Jwobr, lOp a haner gini i'r arweinydd. l'r cor 0 blant a gana yn oi-eu, I Goteu yn y Glyn,' (Sankey) Cymraeg neu Seis- neg. Caniateir wyth i gynorthwyo. Gwobr o Ip 10s, a thlws h irdd i'r arweinydd, Triawd, 12s 6ch deuawd, los. Yr un- awdau a'r prif adroddiad 7s 6ch yr un. Beirniaid y canu, Mri J T Davies, G., Hirwaun, a E Hees, Abercynon. Yr adroddiadau, Parch W Jones, Penrhiwceiber. Programs yn cynwys y many lion oddi- wrth yr Ysg am y pris arferol. T. fames, Vs, Gohebol, 21, Cardiff road H Edwards, 24, North st, Abercyn( n. GRAND Gocapetitiye. Concern SOA!* CHAPEL, LLWYNHENDY (Kindly lent for the occasion), On Sat urday,March 15, 1902 Under the auspices of the 'L'ew a s h ilon Tent of Rechaoites, Llwynhendy Champion Solo (any soio), 4p 4s and a Silver Cup. Other competitions lp Is each. AJjudlcatOts Music, Wm Thomas, Esq., Treolky Recitations, Rev R Gwylfa Roberts, Llaneliy. Accomp mist, D T Evans, L, Llanelli. Programs, Id p st f, ee. Secs- T Williams, College sq, Llanelli; W H Jones, Cwmfelin, Llanelli. Llanharran Eisteddfod. THE TENTH Annual v Eisteddfod Will be held in a Spacious Marquee on WHIT TUESDAY, May 20th 1902. ADJUDICATORS-, Music—Mr. D. EVANS (Eos Dar), Mtrdy I D. CO AVIES, ESQ., Cardiff. Bands—PAUL DRAPER, ESQ., Penarth. Literature and Conductor for the day— TOM JOHN, ESQ., Llwyn pia. Accompanist- MADAM F. JONES REES, C.R.A.M., Llanharran. Male Voice Test Prize, 'Sparten Heroes prize, 15/ and a gold medal to conductor. Mixed Choirs, 'Yeo-yo, come travellers:' prize, lOP. Brass Band Contest, Turline (Wright & Round), first prize, 8f 2nd, 3p. Marching Contest prize, IP. Further particulars from Sec.— MR SAMUEL GRONON, Coed-bychan, Llanharran. Tabernacl, Ferndale. Cynelir. EISTEDDFOD i n y capel uchody Gwener y Groglith, Maw. 28, 902 Llywyddion Councillor Smith, Tylors- town, a Mr D W Thomas, Mining Engin- eer, Ferndale. Arweinydd Evans, D.C. Beirniaid C.erd ior-ieth, Mr William Thomas, Treorky. j Amrywi-ieth Mr Towy Thomas, Porth. Cyfeilyddes: Miss Mary Morgan, ] A.L.C.M. Prif DJarn, I'r parti Male Voice ddim j dan 30 mewn rhif a gano yn oreu, 0 mor ¡ ber yn y man.' JS3. I I'r parti o biant d iim dan 35 a gano yn oreu, H v fry 1 Gamin.' £ 1 10s. I Tmor, Merch o'r S -er.' 10s 6ch. Deuawd, Gwys i'r Gad' 10s 8vh. Q jartett,1 Pan giiia'r Niwl.' 12s. I Amryw o ivobrwyun pwysig ereilt. Yrofyner am hub manylion ac am í P ograms gan yr "sg, D J Treharne, 35, Brynhyfryd, Ferndale. Programs lyda'r p !st, 1-1c. 2 Eml^rz. Kistedciiod Ciadeiriol DYFED, Dydd Mercher, Awst y 13eg, 1902. Prif ddarn corawl, The Night is De- parting" o Hynn of Prat >e(Msadelssoh 1) GW03 R, £ 100 A Darnau Cer idoroi s^werth 3p i'r arwein- ydd buddugoi. Parti Gwry waidd ( vl 1 e Voice Party) Son of God (Mr D lenkins, Mas Bac). GWOBR, ^40. Programs yn cynwys yr holl destynau yn barod 2 geiniog yr un; trwy y llythyrdy 21c W. Lewis, Ysw., t'sg My;edol. I T T Eiias, J Picton Jones, Ysgn -0- Arg. Underwood. Fofddwyd: wrth geilsio Diane 0 Madras i Bengal i Ysgoi YmJadd. "Here lies a national defaulter, Who once was Underwood1; But since he's drowned, 'tis understood Lie nwst be under water. HeTe lies escaped from blood and slaughter, Once Unde nvxxxl,—now under water." mk BOARD SCHOOLS, SKEWEN. -0- |' A Grand Competitive Concert Will be held at the abov: Schools, On Saturday, March 15th, 1902. o— Presidept J N Moore, Esq, J.P. Conductor W Howell, Esq, C.C Adjudicators: Music, Ha iy Evans, Esq. F Recitation, James Clement. Esq, Swansea. Accompanist: Miss Maggie Jones, L., Waunwen. Program Cha npion solo, For any solo out of tht following four books, Creation, Messiah, Elijah, and Judas Maccabaeus. Prize, 3p 3s, and a silver Cup, value 2p 10s. Contralto solo, Alone on the Rlft,' one guinea. Soprano solo, Holy City,' one guinea. Tenor solo, 0 na byddai'n Haf o hyd one guinea. Recitation Hwyr a Bore or Adrodd- wr, one guinea. Programmes from Sec. for Id, through post 1td, Mr J Thomas, 35, New road, Skewen, Neath.

FRIENDLY SO TETIE3 ACT, 1896. ADVERTISEMENT OF DISSOLUTION BY INSTRUMENT. Notice is hereby given that the Modern Druids" Society, Register "No. 1018, held at The Forge Hammer Inn, Dowlais in the County of lamorgan, is dissolved by Instrument, registered at this Office, the 3rd day of February, 1902, unless within three months from the date o the "Gazette" n which this advertisement appears proceedings he commenced by a member or person interested in or hav- ing any claim on the funds of the Society to set aside such dissolution, and the same is set aside accordingly K, W. BRABROOK, Chief Registrar. 28, Abingdon Street, Westminster, the 3rd day of Febïuar y, 1902 Pob gohebiaethau, hi iesio i, ys'rif i 1 & i'w hanfon i'r Editor, TARIAM C) Ti Cardiff Street, Aberdare Pob taliadau ac hysbysiadau 'w hanfon a G. M. EVANS, TARIAN Office, Aberdare.

NidAmddffyn, Gore TARIAN ond TARJAN. > Cyfiawnder. o: ^at;ian g .wdf4iwr. DYDD 1AU, CHWEFROR 13, 1902. Y Rheolau Newydddion. -Cfr- Un o brif faterion y Senedd yr wythnos ddiweddaf—ac nm beth amser eto-oedd y rheolau newyddion i gadw aelodau siaradus mewn trefn. Bu adeg pan nad oedd diyon o areithwyr i wyntyllu materion gerbron Ty y Cyffredin. Erbyn hyn mae yno lawer g rmod yn rhy hoff o wneud ar- ddangosiad o'u hyawdledd. Talfyrwyd cor- tynau tafodau hirion unwaith o'r blaen a gallwyd dwyn gwaith y Senedd yn mlaen yn weddol hwylus. Ond unwaith eto, mae ciebran wedi tagu y peirianau Seneddol. I gwtogi talodau y Gwyddelod y dygir y Rheolau Newyddion ger bron y tro hwn eto yn ogystal a'r tro o'r blaen, yn nyddiau y gwron o Benarlag. Gwyr y rhan fwyaf o honom nad yw yn bosib! gwneud llawer o waith mewn rhyw bwyllgor cyffredin pan fydd gormod o siaradvvyr am glywed eu lleisiau eu hunain. Pan ystyriom fod dros chwe' chant mewn hawl i siarad ar lawr Ty y Cyffredin, mae yn eglur y dylid cael rheolau pendant a dian»A-ys gwtogi y dadleuon, cyn byth y gellir dv i gw! ith y deyrnas yn mlaen. Achwynir s'od y Llyw- odraeth yn ymyraeth a rhydcLc: \lalar wrth barotoi s; fn. faglau. On J rh; cofio nad yw yn b sibi deddfu pan mle v-einiau am wneud eu sylw ar bob pNnc i Lio yn cael ei ddwyn gerbron. 0 uan yr Lco rheo:au, as codai deugain o elodau ar eu traed i hawiio ymdriniaeth ar ryw f iter, yr oedd yn rhaid i'r petriant Seneddol gael ei spigot wedi ei droi i'r Cyfeiriad hwnw. 0 dan y rheolau newyddicn rhai) i 150 o'r aelodau godi i hawiio ymdr niaeth ar un- rhyw fatera fyddo y tuallan Igwr* natiriul y gwfaith seneddol. Tabyrddwyr afreolus sydd wediachosi Uunio y rheJhiJ newv id- ion, er y dichon i aei K'.I 1 he i lychoi ddioddef ambell waith oddiwrth eu caethder.

—()— Y MEIRCH RHYFEL, Pwnc arall sydd yn E el sylw macVr yn y Senedd yw pryniad y ceffylau at vasan- aeth y Fyridhi yn Ne Affrig. Yr ydysweJi cae! allan fod y gorchwy! o brynu ceffylau wedi disgyn i ddwyiaw rhai dy .ion sydd yn gofalu mwy am eu bogeliau eu hunain nag am logell John Bull. 0 tua chwarter miliwn o geffylau sydd wedi eu danfon i Dde Affrig, nid oes un rhan o be lair o honynt wedi myned o'r Deyrnas Gyfunol Mae y swyd:lo>ion mdwrol wedi b )d vn ddigon manwl ar ol y cefJyl iu a hrynwyd yn y wbd hon, ac nid yw John Bull wedi cael talu mwy ni rhyw John ardl am danynt. Dywedir mai ar Gyfandir Ewrop ac yn Neheudir Amerig y mae iohn Bull wedi cael ei drin yn cldrwg wrth brynu ceffylau. Gwerth cyffredin ceffyl at was- anaeth milwrol yn Hungary a'r Weriniaeth Argentaidd, yw tua wyth neu ddeg punt, ond fe ddywedir fod ein Llywodraeth wedi gorfod talu tnu £ 35 am bob un a ddaeth o'r lleoedd hyny, a chyfrifir fod rhai mil- iynau o bunau wedi myned i logellau dynion anonest yn ystod y ddwy flynedd ddiweddaf. Nid yn unig mae y porthmyn taledig swyddogion uchel yn ngwasan- aeth ein gwlad wedi blingo John Bull yn y pnsoedd, ond y maent wedi danfon ysger- bydau o geffylau i Affrig at wasanaeth ein meirchfilwyr, a hyny am yr un pris a'r ceffylau difai a anfonir o'r wlad hon. Pa ■ ryfedd, felly, fod ein bechgyn yn methu dal De Wet ? Nid t hyfedd led rhai o'r bechgyn yno yn canu emyn Cynddelw, ar achlysur aralI,- 0 anadl chwytha trwy y glyn, Fel byddo byw yr esgyrn hyn." Dylai rhai o'r porthmyn anonest g iel eu halltudio i Dde Affrig i farchogaeth yr esgyrn a anfonwyd ganddynt yno yn lie defnyddiau i garlamu.

-0-- Y GWLADFAWYR CYMREI Pwnc sydd yn cael sylw neillduol yn Nghymru ar hyn o bryd jw sefyllfa ddigalon ein cydgenedl yn Patagonia. Nid oes dim ond anffoJion wedi eu dilyn oddiar pun yi aethant allan yno. Anwybodaeth ac an- noethineb erchyll oedd eu gyru i r fath le ar y dechreu, pan oedd digon :0 leoedd o dan y faner Brydeinig a fuasai yn fendith iddynt fyned iddynt, ac yn tendith i'r gwlad- fawyr yn y fargen. Bellach, mae y gwlad- fawyr wedi cael digon ar y wlad anffodus, ac yn dyheu am gael eu cymeryd odcliyno i ry N Ie. Uywedir fod Lly wodraeth Canada yn barod i'w derbyn bob copa walltog. Y pwnc yw, sut y mae eu cael o'r caethiwed Cyn bydd y llinellau hyn wedi ymddangos, bydd dirprwyaeth wedi bod o flaen Mr Chamberlain i geisio trefnu moddion i gael ein cydgenedl o'r wladfa helbulus i wlad well. Mae tua p m cant wedi arwyddo eu bod yn barod i fyned allan i Canada, a di- gon tebyg y llwyddir i gael gan y Llywod. raeth i anfon llongau i ddwyn y cyfryw a'u holl eiddo o dir y caethiwed a'r helbulon. Mae digon o le yn Canada i daflu miliynau o lafurwyr ar draws ei gwastadeddau, a gresyn i neb o'n cydgenedl aros mynud yn hwy ar y ddaear ddiffrwyth ar lanau y Gam- wy, ac i gael eu hysgubo ymaith bob yn ail flwyddyn gan y llifogydd.

YR EGLWYS SEFYDLEDIC YN NGHYMRU. o: Yn Nhy y Cyffredin, nos Fawrth, cafwyd dadl ar Ddiadsefydliadj a DadwaddoJiad yr Eglwys Sefydliedig yn Nghymru, a'r pender- fyniad gafodidi ei gynyg gam Mr Wm. Jones, yr aelod dros Arfon>. Profockl y gwr adua- byddus hwn, dlrwy yr araeth ard-dearchog a draddododd; y noson bono, ei fod: yn feistr ar >eii; bwnc, heb son am fod yn un. o areith- wyr blaeoaf y gemedl. Achwyindx nad yw llais y bameddmr hwn i'w glywed! yn ddigon ami o few-a muriau Llys Sant Stephan. Gan nad yw efe yn ymafiydl mewn pynciau na fedir eu traf ad, a chant ei fod yn debyg i bob siarad!w:r gwir fa.wr arall, ei, arfer yw peidio gwthdo ed hUB i'r godwg yn rhy ami, fIll debyg fel y gwna llawer aelod sydd am wnteyd! enN iddo e- hun fel gwleidyddwr neu wladweinyld. Yn ei atraeth, nos Fawrth, d'ywedaii Mr Jones mai i Ymneiliduaeth yr oedd CymrUJ i dliliolch am north a chyfeiriadi ei bywyd cenedlaethol, ac nad oedd dy I an wad yr Eglwys Sefydlieclig yn gogwyddo dim i'r cyf- eiriad; hwrln*w. Darlu iddo. ddangos, drwy ffeithiau amlwg, nad, oedd Eglwys Loegr yn Nghymru yn cyfarfod ag atigenion a dy- hieadia.u y Genedl Gymreig, ac fod mneidl- duaeth ar gynydd helaeih yn y Dywysog- aeth, ac wedi gwiieyrl ei rhan yn sylv Idol at godi a, chadw y gene 11 yn., deilwng o gred ac athrawiaethau y tadau Cristionogol a nbei. N asaint gymaiint dros, lwyddiant, rhyddid, a chrefyddolder presenol y wlad. Dangos- odd Mr Jones sefyllfa, resymus yr Eglwys Sefyidlediig yn Nghymru, yn ol tystiolaeth Dr. Erasmus, mewn. llyfr a elwid, "A view of the state of religion) in the Diocese of St. David," yr hwtm a, ysgrifenwyxi agos i 100 mlynedd ar ol ymwelia,di Dr. BaåJv, fod er eglwysi ym <la<lfei.i io, ac mad oeddynt yn gwasan lelhu i ddim! oml "bad yn clrigfan.au unig, i dJdiallhiuamodi a, chigfraim." Wrth adrodid~a,m. 'Esgobaeth, Bangor yn 1623, diy- wed:ai Dr. Lewis Baiiy: "Nid; oes ptretgethu byth yma. Ni chafwy-1 orrl dwy neu dadr o bregethau yn ystod uddeg mis." Wedi hyny, aeth Mr Jcnes. yh mlaen i ddangos cynydd a chodiad, Ymneiliduaeth. Yr oedd y cyfnod rhwnrg, 1800 a, 1830 yn un o ddhvygiadi mawr yn Nghymru; cymeroddi enciliad! ma.wr le o'r Eglwys, cyffelyb i'r en- ciliad yn Ysgoitland. Aderiladwyd capeli ax hyd y wlad, ar y bryniau, ac yn. y dyffrymdir, a thra nad oedd. yna ax ddiechreu y gaorif ond tua 490 gapeli YmneiHduol yn Nghym- ru, yr oedd, viia ar ei, dSwedd agos i 4,000 wedi cael eu hadeiladu gan ybobl eu hun- ain. Yn y ffordd. bom, aieth Mr Jontes yn mlaen i ddamgas y cynydd yn llenyddiaeth yr enwadau, etc., a dygodd: brofioll amlwg gerbron, i ddangos fod: yx Eglwys Sefydledig yn Nghymru) wedi methu yn ei bsmcan gyfarfoid ag angenicn a dyheada-u y Genedl Gymreig. Y mwyafrif pi erbyn Mr Joraes- ydioedd 41. Pan ystyrir fod y Llywodraerth, trwy yr Ys- 'f e,n v(1 grifenydd Cnrtrefol, wedi gnsod ei hun mewni gwrthwynebiad i'r pen-derfyma.?, ac fod ei mwyafrif cyffredinol hi gymaint dadr gw aith a'r un a gafodd hi y noson bono, fe ddealla y darllenydd- fod cyfeillion Cymru we4^ srweithio yn ardderchog rrsewn gwirio-n- edd. rY ma& t»^ser genyin feddwl i'r Bladd Ryddfrydol g' ei hur '> am «nwai-th, oblegyd yr oedd pob adr.4 c ^ond yn hollol lu unfrv-dol o blaid Dadsefydiu a yr Eglwys, Sefydledig yn Nghymru. ma^ yn wybvddiiis ar bwnc y rhyfei anffodus [0, vna wa.hami:aethau (Ili-faivr yn bodoli vn y rb0n.ga.11 Rhyddfryxk>l, ond ar gwestiwns Eg- lwys Loegr ymdden.gys ond un, a. gobeithi wn y gwie-1 Syr Henry CampbeTl-Bainnerma n, fel bla.e11:0tr y blaid hyny. Nid oes dim yn sicr sydd yn rhoddi mwy o fockHcnrwydd i'r •wiad 148, gweled fod: y Blaid Ryddfrydol, gan nad beth eill ei diffygictii fod, yn unol ac un- fryd unfam ax gwestiwn Dadgysyll tiad. Yr oedd rhaiii o'r atelo^laui Toriacidd yn agor eu Ilygaid1 pan ddywedai Mr Jones nad oed,di y fath beth ag "Eglwys Gymreig" neu "Eglwys Cymru" yn bodoli; eithr "Eglwys Loegr yn Nghymru" ydoledd; ac felly yn "Rstro-nes" yn ystyr llawnaf y gair. Yr oedd Cymru weda yanneilMuo oddiwrth Eglwys Loegt. Os cymerir Cymru yn gyffredinol, nis gallwn lad: na dweydl ed bod" yn hollol An- nghydfTurfioI ac YmneilkluoL Y mae y Cymry yn nod^eddg am, fod yn bleidio] i'r egwyddor wirfoddol o gairio yn mia,eil, eu crefydd, ac yn d<kl laxll dvma. ein: gogoniant mawrr fel cenedl. Nid rhan na chyfran o'r genedl sydiJ yn gofyn am Ddatgysyllbiad, ond1 oenedl gyfan ac unfrydol. A dyma. up r o'r arwyddioni sicraf fod1 gobadth amlwg am fudfdugoliaeth yn y man. Y ma.e y cri alll dano wedi ei hir godi o Ben Caergybi i Ben Caerdydd, ac o Dydidiewi i Lan Andxas. CeTsiai Esgob Idanelwy ddweyd fod y cri am Ddatgysydltiad wedi maxw Ar ba sail, mis gwyddom. A ydyw efe mewn safle i aliu dwieyd beth j'W gwir deimlad Cymru ? Ní a hyderwn y clywir ein cri yn gynt nag y proffwyddr, ac y dieuwn i fwynhau yn dry- hvyr yr egHyddorion rhyddfrydig a gwirfodd- ol ag. yr ydym wedti bod cyhyd yn ymladd am danynt, ac aim. y rhai y safodd ein tadau o'n blaen mor ddewr drostynt. -:0:

:0 LLANG'EINOR. --or- Cvnhaliwyd cyiariod yn Neu ad. 1 y Gweith- wyr Tymewyddi, nos Iau, lonawr 3oain, rr dyben 0 gyflWYlliÜl tysteb i'r Parch. D. Phil- lips a Mrs Phillips ar eu hym.ada.wiad i ficer- iaeth Newcastle, Bridgend. Bu'r Parch. D. Phillips ynficer yn: mhlwyf Llaingeinor am ddmg mlynedd, ac yn yst.oKli yr amsex yma, fe gasglodd tuag at dreuliauir Eglwys; ^10.000, a gadawodd1 ar ei ol i'w olymydd dros £'300 er adeiladu Neuadd Bhvyfol. Cadeiriwv-1 y cyfarfod gan Mr D. Williams, Y.H., a gwnaeth anerchiad odidbg ar y golled1 fawr ax 0.1 yr hen Ficer. Yna galwodd ar Vr Dormey, un o wardendaid Eglwys, y PUv i roddi anerchiad. Dywedodd Mr D< r fod yn flin ga.nddo ymadael ag un (sef Mr Phillips) ag oedd wedi cad ei benocli i well riceriaeth. Yn nesaf, cafwyd anerchiad gal) Mr Griffiths, Nantymoel. Dywedodd Mr Griffiths, er nad oedd yn Egiwyswr, ei fod wedi colli ffrymd da. o'r lie yn y person, Parch D. Phillips, o berwydd ei amcain, ef oedd gwmeuthur daioni i bawb yn gyffredinol. Un o'r collodion mwyaf i blwyf IJangeinoi oedd colli Ficer da fel y Parch. D. Phillips. Yna. awd yn mlaen. a rhoddi anrhegion, ar ram y cymdeithasau dyngarol. Cyflwynodd Mt Job iddo Ysgilgist (portmanteau), fel anvydd o barch am ei wasanaeth. Dywed- odd Mr Job, mewn araeth hirfaith, bod y Parch. Mr x'hillips nid yn unig wedi bod yn F^cer (1a, vn y plwyf, ond hefyd ei fod yn I ddyn cvm^v^'so1' ac-ar ei eSni d/f aci,, da, ac yti \v,asafi,:iethginr tatm »w o Ysgol' y Bwrdd, Llangeinor, er hynvytUic} yr addysg oreu j'r plant; Ar ran y Ile, cyf- lwynodd Mr John Jones, Pangor; arddvvrn dlws (bangle) i Mrs Phillips,, a dywedodd na buasad. ei gwr ddtiTn, we:di gallu bod mor weithgar, ond bai ei bodhi yn ei gynorthwyo. Yna <y(lwyrr,vyd cod 0 aur (5op) i'r Parch. D. Phillips, gan y Mrs Dr. Thomas. Dilyn- wydi hi gan Hz-. Thomas, gvcbp- araeth hy- awdil, am yr am SOT difyrus oedd ef wedi gael yn nghwmni y Parch D .Phillips. Can- lynwydi ef gan. Mr Llewelyn, Y.H., yr hwn a gyfiwynodd i'r Parch. M. Phillips address hardid iawn. Diolch<xM y Parch. D. Pndlips iddynt oil amieu caredigrwydd tuag ato, .a. dywedodd ed fod; )m cam gwneuthur aiaioni i bawb, i'r YnmeilldiuwyT ym o gystit ag Eglwyswyr, ond nad oedd erioed, v.'evli abcrthu ei ddaliadau Eglwysyddol wrth wneuthur hyny. Canlynwytl ef gan ei olyn- ydd, y Parch. Joho Jones, a Mr StockwocxI, Bridgend, gydag anerchiadau difyrus. Dad- gan.vydi rhwmg yr areithiau gain brif gantor- ioni y lIe. Teirfynwyd y cyfarfod hwylus drwy ganu "Duvv gadWr Brenin.—Eg!wys- wt.