Papurau Newydd Cymru

Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru

Cuddio Rhestr Erthyglau

16 erthygl ar y dudalen hon

'-CYMDEITHAS DDARBODOL Y GLOWYR.

ABERDAR-SIBR YDION.

CWMBACH.I

'Ebenezer/ neu 'Don y Batel.'

[No title]

|ABERGWILI.

■—01—! MOUNTAIN ASH.i

-— :o.: | CWJIDAR.

COLEG ABERHONDDU.|

LLAXELLI.

Newyddion
Dyfynnu
Rhannu

LLAXELLI. -0- Cweryl Cyfreithwyr y Cynghor Trefol. Y mae rhyw ysbryd drwg wedi meddianm Cynghor1 Trefol Llanelb rnewn perthynos i waith clerigri pwysiig yni nglynl a'r porthladd new^-dd. Bu Mr Jennings, hen gIerc y gwar h,an,ol fyrdidau, fanV yn dim sydyn ychydig flynyddoedd yn od ac oddiar hyny hyid yn brietsenoli y mae rhyw1 ddlyryswch mawr yn bodoli. mewn cysylltiad a'r cytundeb Avna\n 1 rhwng y Bwrdd Iechyd y pryd. hwnw a Chwmh ni Rheilffyrdd y Mynydd Mawr. Mr Ranf- dell: ydyW' cyfreithiwr y Cynghor, a Mr Spowart ydyw y clerc; ac y mua,e ol traed brain ofnadwy weddi yrnddangpis. \"n y wa,sg leol, ac mewn Uythyraui cudddiedig mewn perthynas i waith a dyiedswyddau y ddau foneddwr uchod. I Yn yrtcd afiecbydi Mr Randiell', cymerodd Mr Spo-wart, ei w,aith, i fyny, er fod gan Mr Randeil baitner ieuanc galluog o'r enw Mr Saundiers, ac yn. miedru y ddwy iaitb, ac yn gwyibod y cysy II tiadau trefoil yn. ei manyl- ion. Derbynia Mr Sipowart, bump- cant y ■ flwyddyn am, ei waith fel dldrcaJ thejir ef mewn symiau mawrion, ami ei, waith cyfreithr iol mewn cysylltiad a, manylionl seneddbl. Halwlia cefnogwyr Mr Randbll fod Spowart wedi ymgyrneryd a gwial;thi na; dldy- lasai er mwynt edw personod. Mawr yw twrw y, Cynghor air y pwnc,, am Z, f od: dwy blaid yno a, phob un yn ei ffafr-ddyn ei hun. Mae y porthladd! niLwydd wedi> costio y ddrud miewni llawer ystyr i drethdadwyr Llar.- elli, aic; wedi creu teamdadau mwyaf ainnymun- ol rhwng rhai o aelodau y Cynghor TrefoJ, tra nad yw y diref yr un gronym yn weil a,r ol yr boll siarad a, gwario symiau anferthol o Brian y direthdlalwyr dindwed sydd; wedi eu hethod ar y Senedd Leol. Tebyg yl cynyreha y cweryl uchodi dedmdadr au poiethachi eto; ondl y ma.e yu! ainiheius genym. a fydd y dref yn weld o. hyny. --{)> Tan yn St. Peter's Hall. Canfyddodd! Mr Jo-nab Marks dan yn tkfodl allan 01 rani air neuadd uchod, no.s F a with diweddaf; ac yn unioni aeth, i'r eg- lwys gerldaw, lie cyneEdi gwasanaeth, ar y prydi, i hysbysu y Ficer a'r wardieniaid. Cawd allan fod v tan wedi cychwym ar 01 cyfarod gwnio Cymdeithas Cwrnioi y, Merched leuainc. Gyrwyd ami y cerbyd tan, yr hwn, yn nghyd a nifea" 01 aeilodau y brigade a Iwyddisant i gadiw y tan rbag lled- aeniu dtois yr boll adeiladt Dywed y Ficer fod y) godled tua, dam gant 01 bunaui. -()I-- Dadbrchudidio Cofadail Dr. John Rhys Morgan (Lfeurwg). Dadorcbuddiwyd! y cof-faen a osodwyd i fyny yn Scion, Llanelld., er cof am ei ben weinidcg pairchus Dr. Morgan, nos Iau di- wedldaf. Dewisiwyd yl gwieinakkng: gweitbgar b :presenod, sef y Parch. E. T. Jones;, a Dr. Gomer Lewis;, Abertawei, i gyflawrini y gwadtb. Cymerwydi rhani yn y gweitbrediadan gan luaws o weinidbgion QI bob en wad yni y dref a'r cylch. Bu y Parch. Maurice Griffiths,, M.A., yn hynodf o. hapus ac addysgialdod yn ei araeth fer goeth. Rhoddwydi manylion yr oil gan yi ysgrdfelnydd!, sef Mr Toon) Davies, Sunny Hill Gardens.. Gwnaeth ei waith yn ardid.erchog^. ai siaradbdd yn hynod o bwrpasod heb flinoi dim gronyn ar ei wrandawy r. Bu Dr. Gomer Lewis fel, arfer yn ei- hwyl- iau goreu, a gwrna.wdt sylwadau bytiod 01 bwr- pasol gan y Parcbni. Joneis, Wesdieyald; Johns:, Capel Als; joniels,, Sea on, Rowlands, Moriaii, etc. —— Achos Hynodi o'r Brewery 0: Flaesa yr Y nadbn. Dywedir fod llawer o gwrw1 neu ddiod gadiarn fel y gelwir ef myned: ynieisieiu1 yn, .n I b I y barhaus yn Bre'wery Buckley, Llanelli. Nid oedd yn boisibl mewn un modld i ddarganfod FWY na, pha foddl y gwastreffid. y' ddioid, er gwaethaf- pob ymchwiliad ar ran! y gwabanol arolgwyr. Bu gwifod laArer yn eisiau am beth amiser cyn i sylw nieillduol: gael ei wneyd o'r golled. Weidi dærganfodl fad drygioni yn y cylch, p-en- d;erf}-nwyd cael gwasanaeth 'detective' yno i weithdoi yn mhlith y rhai tybiedig. Wedi i'r llwynog Uy\Mod'raet.ho'l fod yno ami raii dydid- ia,u yn gwedtbioi ac yn yfed yl ddiipd, gwnaeth 'ei hun yn hysbys. iddynt; ac mienvn ychydig ddyddiaili ,gwysiwydJ tri o'r gweithwyr a flalen yr ynadon dydkll Mercher a, dirwy- wyd hwynt 01 dair punt yr un. Maent wedi colli eu He) yn y Brewery, ac wedi agor llyg- aid y swydidbgion at lawer 01 betba.u, ereill. Mae yr achos wedi gwneyd U,a,wer o ddrwg i wleithwyri y He, sef y Brewery, am fod ym- c hwiliadau manwi a dialw wedi eu gwneyd: ar y dindwed. -0- Yr Heddlgieidwaid a'r Fasnarb Feddiwol. Y mae heddgeidwadd y dref hon, o dlan: Inspector Phillips, sef mab prif cruwcbwylr iwr heddgeidwadd y Sir, yn pendleirfynu dial y rhai a fasmaehant: yn anmihi-odol yn y gwirod! au cosbi hydt eithaf y gyfraithi Dydidl Sul diweddai' daJiwydi dyn ieuanc o'r enw Gouldistone, yn gvvieirthu ddod ar y Sul mewn ty 'private, yr hyn;, meddir, sydd wedi cael ei gario, yn mlaen am tua blwyddyri neu ragor gan faisnachwyr cyfrifol yn y dref ynl y ty dan sylw. Bydd yr aches ya mlaen dydd Mercher, yr 26ain cyfisol, o naen Ynadon Llanelli, yn nghyd a, llawer o'r tafarnwyr sydd wedi gwerthu allan o amiser, ac yn cefnogi campau anngbyfreithiol. Tir-Syrthiad Peryiglus. Y mae llawer 01 adeiladau, sef amedd-dai, etc., wedi eu codi yn ystod y blynyddau di- weddiaf ar hJeol Aberta,we, Llanelli. Yn. ffodus ia,iva, gadawyd ychydig ranbarth yn yr heol allan fel He tybedig hen "bwli glo mock," am na. wyddus, yn sicr y fan i'r lathen lie yr oedd y pwl1. Boieu dydd Maw r: h diweddaf syrthiodd tua, cliwiech 11atb ysgwar o'r tir i ddyfndeir o ddeg newt dderuddeg troedlfedd, lie yr oedd ugeiniau 0 blant bychain y gymdogaeth yo arfer chwar- eu ar ol amlser ysgol. Dygwyddodd y tir syrthio pan nad oedd nieb yn agos, ac felly I aiIbedwyd llawer o ofidiau pwysdg fyddai o bosib.1, yn gladdfa, druenus i lawer o rhai bach, pe dygwyddai ychydig oriau yn ddi- weddaraeh. Y mae swyddogion yr ystad, sef y Stepney, wedi amgau a diogelu y lie goreu medrant. Y fFasnacb Alcan. Parhau i fyned yn Hawn mae boll felinau alcan y dref a.'r cylch. Yn ystod y deng mlynedid diweddiaf ni fu y fasnacb mor ffodus mewn galw, a. march nad dda, na'r ¡ fiwyddym olaf. 0 henvydICl cystadte.u.aeth Americanaidd mewn 'Tin,' deallwn fod mutl- I iadi ar droeid! i sicrhau blwyddjn arall o gy- tundteb ar y 74 list, air ran y gweithwyr, er fod y meistrii yn bygwth gostyngiad eisioes, am fodl y farchnad yn dechreu arafu. Maent wedi cael haf da, ac v maent yn dangos ys- brydi cul ofnadwy i son am ostyngiad o clan J aragyiehiadau fel y presenol. 0 bosibl y gwnia y bygythiad lies mawr i'r undiebwyr { hyny sydd ar ol a,'u taliadau undebol. Nid yw y drwg yn ddrwg i gyd yn yr ystyr dan ,sy 1 ",v. "-Of-- Y Syndicate Of Belgium a Gwaith GIa y MorEa. Ar ol llawer o waith cyfreitbiol, ac nid ychydig o gwadtb diadw mewn cylch amheus o'r aeJod senedkM, hyd at rai 0\11 cyfeilbon, y ma,e y cwmni uchod wedi gwneyd rhai parotodau er mynied) yn mlaen a gwaith glo a adlnabydd'wyd fel gwaith Watkins, ar safon uehel. Maent yn pendcrfyrm gwario tuag ugain mil arall er gwneyd y lie yn ddiogel, a,c yn -safadhvy. Byddai eu llwyddiant yn fenditb i'r dref a'r gymydogaeth, nid yn uniig yn lofaol, ond mewn masnach porthladdol, am fod, y Cwmru yn agents mwar yn B J- gji.umi, a'r agerlong&u sydd eisioes yn- mais- nacbu a, phorthladdoddi cylchynol. Cawn glywed yn fuan iawn beth fydd eu protfiad a'u Hwyddiamit yn y He.

-:0:-PENYGROES.

DOSBARTH Y GLO CAREG. j

NO DION MIN Y FFORDD-,- --0--

IHIRWAUN.

Lihr. d'fii»r.: ArhoIiadoL

NEW TREDEGAR.