Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
11 erthygl ar y dudalen hon
THE COLLEEN BAWX.11'
THE COLLEEN BAWX. 11' CHAPTER V,—(Continued.) --()" "Oyeh, he knew well what was there. T: the first time with Dan Dawley seein.' i things o' the kind1. Didn't you ever hear what happened Dan in regard of his first wife, sir ?" '•'No." "Well, aisy, an I'll tell yew. Dan was married to a, girl a'1 the Hayeses, a very; iiUthricate little creatur, that led him a mighty uneasy life from the day they mar-I riad out. Well, jit was Dan's luck she got a stich, an7 died one gornhv. an' if she did., -il, ZDI Dan made a 'pilliloo' an' a 'lavo? over her, as if he lost all belongin' to him. They bur- ied her for all, an' Dan was sittin' in his own doore, an' he twistin' a gad, to hang a little taste o' bacon hei had, an' he singin7 the 'Raving Journeyman' for himself, when, tuindther alive ■ who should walk in the do-ore to, him only his dead wife, an' she living as well as ever! Take it from me, he didn't stay long where he was. 'Eh, is that you, Cauth ?' says he. 'The very one,' says she; 'how does the world use you, Dan? 'Wisha micidlin," says Dan again. 'I didn't think we'd see you any more, Cauth/ says he. 'Nor you wouldn't either,' says she, 'only for yourself.' 'Do you tell me soy says Dan Dawley; 'how was that ?* 'There are two dags,' says she, 'that are sleeping, on the road I was goin7 in the other world, an' the noise you made cryin, over me wakened 'em, an: they riz again' me, and' would'nt let; me pass.' 'See that 1 why,' says Dan, grin- ning, Varn't thy the conthrairv pair?'* Well, after another twelvemonth, Cauth died the second time; but l'i I be your bail, it was long from Dan Dawley to cry over her this turn as he did at first. Twas all his trouble to see: wouldi be keep the women at the wake from 'keening' over (the dead corpse, or doing anything in life that would awaken the dogs. Signs ODi, she passed 'em, for he got neither Nta.le nor tidin's of her from that day to this. 'Poor Cauth,' says Dan, 'why should I cry, to have them dogs tearin' her, maybe?' "Dan Dawley was a, lucky man, said Kyrle. "Neither Orpheus nor Theseus had so much to say for themselves as he had." "f never hear talks o' them gentlemen, sir. Wor they o' these parts?" I "Not exactly. One of them was from the county of Attica, and; the other from the I county of Thrace." "I never hear of 'em: I partly guessed ¡ they wor strangers," Lowry continued with much simplicity; "but any way, Dan Dawley j was a match for the best of 'em, an' a, luckier man than I told you yet, moreover; that's in the first beginnim' of his days." Ir At this moment a number gf smart young fellows, dressed out in new felt hats, clean shoes and stockings, with ribbons flying at the knees, passed1- them on the road. They touched their hats respectfully to Mr Daly, while they recognised his attendant with a nad and; a smile, and a familiar, "Is that the way, Lowry ?" "The very way, then, lads," said Lowry, casting a. longing look after them. "GoirL" I' to Garryowen they are: now, divartin' tor the night," he added! in a half-envious tone, after which he threw the- skirt of his coat from the left to the right arm, looked dmvn zD a,t his feet, struck the ground with the end zD of his stick, and trotted on, singing— "I'm noted for dancin' a jig in good order, A min'et I'd march, an' I'd foot a good reel; In a country dance I'd still be the leading partner, < I ne'er fanltered vet from a crack on .the heel." J "My heart is wid ye, boys, this night. But I was tellin' you, Master Kyrle, about Dan Daw ley's luck Listen hether." He dried his face, which was glistening with;moisture, and flushed with exercise, in his frieze coat, and commenced his story. 'Tis not in Castle Chute the family livedi always, sir, only in ould Mr'Chute's time, he built it, an' left the Fort above, an' 111 tell you for. what reason. The ould man otall, that had the Fort before him, used: to be showing himself there at night, himself an' his wife, an' his two daughters, an' a: son, an' there were the strangest noises ever you hear, going on above stairs. The master had six or seven sarvints, ond after another, stopping up to watch him, but there is'nt one of 'em but was killed .by the spirit. Well, he was forced to quit at last on the 'count of it, an' it was then he built Castle Cfmte--the new part of it, where Miss Anne and the old lady lives now. Well an' good', if he did, he was standin' one miornin' apposit his own gate on the road side, out, and the sun shining, an' the birds singing for themselves in the: bushes, when who should he see only Daol Dawley, an' he a. little gaffer the same time, serandin' down the road for the bare lifp. 'Where to now, bd?' says Mr Chute (he was a mighty pleasant man). 'Looking for a: master, then,' says Dan Dawley. 'Why, then, never go past this gat for him,' says Mr Chute, 'if you'll do what- I bid you,' says he. What is that sir,' says the boy. So he up an' told him the whole story about the Fort, an' how something used tot be s ho win' itself there, constant, in the dead hour o' the night; 'an' have YOiUi the 'coura,o,e,' says he, 'to sit up a night, and watch it?' 'What would T get by it?' says Dan, looking him up in the face. 'I'll give you twenty guineas in the mornin', an, 'a table, an' a chair, an' a pint d whisky, anf a. fire, an' a candle, an' your dinner before you go' says Mr Chute, j 'Never say it again,' says the gorsoon, "tis high wages for one night's work, an' I never yet done,' says he, "anything that would make me in dread o' the living or the dead, ac afraid to trust myself intor the hands o' j the Almighty.' 'Very well, away with yon. I says the gentleman, 'an' 111 have your life I if you tell me a word of a lie in the n:om::r," says he, 'I will not, sir,' says the boy, 'for what ?' Well, he went there, an' he drew ¡ &.e table a-near the fire for himself, and ftot his candle, and began reading has book, I Tis the lonesomest place you ever seen, j Well, thnfc yy ciiS wo 11 <vrx till Jig Fto-sxcL I tft greatest racket that erver was going on ■afrove stairs, as if all the slates m dre roof V1- £ f^ failinu. 'I'm in$read/ says Dan, 'that C;j. J these people will cb huH; says he,, an' hardly he said the word, when the doore openedi, and in they walked, the bid gentleman with a, big wig on him, an' the wife, an' the two daughters, an' the sen. Well, they alL put elbows upon them- selves, an' stood lookin' at him out in the middle o' the floore. He said nothin' an' they said nothin', an' at last, when they were tired o Lookin, they went out an' walked the whole house, an' went up stair again. The gentleman came in the mornin' early. 'Good morrow, good boy,' says he. 'Good morrow, sir/ says the boy; 'I had a dale o' I fine company here last night,' says he, 'ladies an' gentlemen.' 'It's a, lie you're telling' me,' said Mr Chute. 'Tis not a word of a lie,' sir,' says Dan; 'there was an ould gentleman with ai big wig, an' an ould lady, an' two young ones, an' a, young gentle- man,' says he. 'True for you,' says Mr Chute, putting his hand in his pocket, and reaching him twenty guineas. 'Will you stay there another night ?' says he. 'I will, sir,' says Dan. Well, he went walkin' about the fields, for himself, and when night comes"———. "You may pass over the adventures of the second: night, Lowry, said Kyrle, "for I suspect that nothing was affected until the third." "Why, then, you just guessed it, sir. Well, the third night he said to himself, 'Escape how I can,' says 'he, "I'll speak to that ould man with the: wig, that does- be puttin an elbow on himself and lookin' at .TIe: t) Well, the ould man an' all of 'em came an 'stood opposzit him with elbows, on 'em as before. Danllgot frightened, seeing 'em stop so long in the one place, and the ould man lookin' so wicked (he was after killin' six or seven in the same Fort), an' he went down, on his two knees, am' he put his hands together, an' says he" A familiar incident of Irish pastoral life, occasioned an interruption in this part of the legend. Two blooming country girls, their hair confiined with a simple black ribbon, their cotton gowns pinned up in front, soi as to disclose the greater portion of the blue stuff petticoat underneath, and their countenances bright with health and laughter, ran out from a cottage door, and intercepted the progress of the travellers. The prettier of the two skipped! across the road, holding between her fingers a, worsted thread, while the other retained between her hands the large ball from which it. had been unwound. K yrIe paused, too well ac- quainted with the country customs toi break through. the slender impediment. "Pay your 'footing' now, Master Kyrle Daly,, before .yjoiui go farther," said one. 'Don't overlook -the wheel, sir," added the girl who. remained next the door. Kyrle searched his pocket for a shilling, while Lowry, with a half smiling, half cen- suring face, murmured- "Why, then, heaven send: ye sense, as it is ye want it this mornin' "And you manners, Mr Looby. Single your freedom, and doublet your distance, I beg a' you. Sure our purse, if you have one, is safe in your pocket. Long life an' a good! wife to! you, Master Kyrle, an' I wisht I had a better houldi than this 0' you. I wisht yciui were in('looze/ an' that I had the finding of you this morning' So saying, while she smiled merrily on Kyrle, and1 darting a scornful glance at Lowry Looby, she returned to her woollen wheel singing, as she twirled it round-- "r want no lectures from a learned master— He may bestow 'em on his silly train— I'd sooner walk through my blooming garden, An' hear the whistle of my jolly swain." To which Lowry, who received the lines, as they were probably intended, in a satiri- cal sense, replied, as he trotted forwards, in the same strain— "Those dressy an' smooth-faced young maidens, Who now look at present so gay, Has borrowed some words o' good English, An' knows not one half what they say. No female is fit to be married, Nor fancied! by no; man at all, But those who can sport a drab mantle, An' likewise a cassimere shawl." "Boop-whishk! Why, then, she's a clean made little girl for all, isn't she, Master Kyrle? But I was tellin' you—where's this I was? Iss, just. Dan Dawley going on his knees an' talking to the 'sperrit.' Well, he raised his 'two hands this way, an' 'The Almighty be betuce you an' me this night,' says he. 'Ah! that's right my good boy,' says the ould man, 'I was waiting these three nights to have yofui speak first, an' if you hadn't that time I'd have, your life equal to all the others,' says he. 'But come with me now, an' I'll make a gentleman o' you, for you're the best boy that ever I see,' says he. Well, the boy got a trembli ng, an' he couldn't folly him. 'Don't be one bit afeerd o' me,' says the ould gentleman, 'for I won't do you a ha'p'orth o' hurt.' Well, he carried Dan after him through the house, an' he showed him three crocks o' goold buried behind a doore, an' D'ye hear to me now says he, 'tell my son: to give one 0' these crocks to my daughter, an' another to you, an' to. keep the third himself; an' then I won't show myself this way any more,' says he, 'for it's the goold that does be al- ways troubling us in the ground. An' tell him if he lives,' says he, 'to give you my daughter in marriage, an' this Fort along with her.' 'Alilu! me tell him!" cries Dan Dawley. 'I'm sure I wouldn't take him such a,, message for the world.' 'Do, ayeh,' says the ould man, 'ani'. show him this ring for a token, an' tell him I'll be showing my- self be day and be night to him, until he'll give her to you.' So he vanished in the greatest tundher ever you hear. That was well an' good—well, the next mornin' Mr Chute come, an' if he did, 'Good-morrow, good boy,' says he; 'Good-morrow, sir,' s?ys Dan. Have you amy news for me after the night?' says be. T have very good news,' says Dan; 'I have three crocks o' goold for you, I got from the ould gentle- man,' says he, aid he up anf tould him all about it, an' showed! hwn the goold. 'It's ajlie jou'ra tellin' me,' says Mr Chute, 'an' I'll have life/ says: hei-'you went root- in' an' found these <?0Urself/: So Dan put a h,anid, in his. pocket, an'. out the ring and gave it into his hand. It was the ring, sir., his. father wore the day he was buried. 'I give it into you,' says Mr Chute, 'you did see them: surely. What else did,, he say to, yoiui?" Well, Dan begin lookup down an' up, an' this way, an' that way, an' didn't know what to say. 'Tell me at once,' says Mr Chute, 'an' fear nothing. Very well. He did. 'Sir,' says he, "the ould ge'ntlemaini told me, an' sure 'tis a, thing I dlon't expect—but be said I should get Miss Anne, your sister, in marriage: Well, Mr Chute stood lookin' at Dan as if he had three heads on him.. 'Give-: you my sister, you keowt of a, geoeogh. says he 'You flog Europe1 for bouldmeiss;—get out o' my sight/ says he, 'this minute, or I'll give yoiui a kick that will raise you from poverty to the highest pitch of affluence. (An' won't I get the crock o' goold, sir?' says Dan. 'Away out o' that with you,' says the gentle- man, 'tis to rob me1 you want, I believe, you .notorious delinquent.' Well, Dan was forced! to cut, but in a while after, the ould man sent for him., an' made him a, compli- ment o' "something handsome, an' put him over his business, as he is to-day with the present people, and an honest creature as cofuld be. There's more: people says that it was all a fable, an' that, Dan Dawley dremt .r of it, but this was his own story. AllJ, sure I might as well be draming, to," he added, casting a sidei glance: at Kyrle, "for it's little attention you are paying to me or my story." In this, assertion Lowry was perfectly cor- rect, for his young master's thoughts at that t moment were occupied by a far more: inter- esting subject. (To be Continued.) ;o:
Y DYN IEUANC.
Y DYN IEUANC. Ychydig; amser yn ol canfyddais yn eich papyr cloidwiw awgrymiadau i rai dch goheb- wyr oeddynt wedi camsynåadi nodiweddl Gen- hada;eth y "Darian" i uioi pwynt eu medid- wl oddiwrthi Ddiuwinyddiaeth at Wleidyddi- iaeth, a thraethu 1001 Hen yn hyf a chlir ar y canghenaui mwyaf dyd-dorol a'r pynciaiu mwyaf ymarferol, ams-erol, a ,manteisiol i'r werim-bobl i gaiel rhyw fesur o ddimadaeth am danynt. I mi yr oedld yr awgrym yn briodQMieb i gyd. Id (a) Camgymeriadi oedd myn'd! i ddadl ar Dduwinyddiaeth mewn oes mor ddamcan- iaethol, beimiadol, a chwildroadol vn ei hanes. Gwell gohirio, sylwadau cyffredin a. hen am dani ami enyd: er cael gweled beth fyddi ysbail, y frwydr wedi y dyb.en.o--beth cldaw o'r newydd1, a: beth fydd safle hanfod1- oli aphertHynasol yr hen dduwinyddiaeth yn y gyfundrefn ad-drefnedig wedi i'r pleidiau uwchfleirniadol ar pleidiau ereill. ddüdJ at eu gilydd a'u cymysgaeth i gael eu dadansoddi a'u sym-ioi fyny yn eu gwerth crefyddol. Ni ddylai lunrhyw gyichgrawn fod yn feiddgar a,r gwestiynau crefyddol pan: fyddi duwinydd!- iaeth mewn argyfwng pwysig, heb son) am i newyddiadur ganriatau peth felly. (b) 'Oes y gweithiwr ydyw hon." Mae dyddiau claddu pawb a phobpethi arall, megis weidii myn'dl heibio, heb adael gymaint ag un alarnad ar ol yn llenyddiaeth eu hyma- dawiadi. Mae pob' Ymherawdwr i bob: pwr- pas ymarferol wedi fferu yn ei arch, a, phob teyrn wedi distewi ei ormesion yn yr amdo; a bOTeu adgofodiadl y -gweithiwr blin wedi gwawrio ar waethaf uffem i'w gadw lawr. Onid yw rhyddhad y caethiom o, grafang- au trais a gormes, uchel-awdu-rdbd, a thraws- arglwyddiaeth a, penydl y byd yn hawlio go- hebia,eth a llenyddiaeth iach a, llawien am y ffaith, ac nid duwinyddiae-th ? (c) Mae aeddfedrwydd cymdei thas am ddeall bywyd yn ei agwedd allanol air hyn o bryd yn rheswm arall yn ffafr awgrymiad- a¡urr Gol. Hen ffordd ddrud o, fasnachu y dyddiau gynt oedd gwiriondeb. y cwsmeriadl yn gadael eu llyfrau s-iop yno. nes byddai noson talu am y, nwyddau wedi dod—gadael i 'ben' ac 'inc' twyllodrus i'w gwylied tra fuasent hwy yn hepian a chanu caneuon serch bob yn ail ar hyd' y mis. Ond bu galluoeddi gwaeth eu hegwyddor na hyn yn nghuddfanau ein teyrn as yn effeithio coll- edion, eaethiwed, a thlodi gwerinol y gweithwyr. Tra mae ysfa y gweithwyr yn fflam; a'u dleheoad yn hiraeth-ghvyf yn eu bywyd am ddadlieniad o'u hanes dan law r Phacmohiaidi o alluoedd y dyddiau gynt, a" chyfnodi y deffroad cymdeithasol presienol wedi dysgu cynifer o wersi i'r gweithiwr, ys- grifened pawb a allont. (i) Ei awdurdod i orfodi ei rhwymwyr i'w rhyddhau a'u dwylaw eu hunain, os nad! ydynt yn fyw i gyd^ i'w holafiaid i ymostwmg i'r cwymp. (2) Ei hawl i fod, yn gyd-gyfranog yn ngwneuthuriad peitriantt mawr cymdeithasol ei oes. Mae cyfnod yn, aros wrth. odre y myn- ydd fel asenod Abrahams gynt, wedi peidio a bod yn hanes y gweithwyr bellach. Rhaid iddynt gael dringo'r mynyddau a,c esgyn i bob cyfrin gynghor, pwyllgor, a chyngor, a senedidi mwy, ac nidi gwiw i gyfoethog-ddyn na churad dldwieyd wrth un lowyr y de, mac un 0 chwarelwyr y Gogledd mwy—Saf di yma, canys, sancteiddiach ydwyf fi na thydi, gan waraftun. id,dio, ei gylchoedd a'i ha,wl- freintiau dinesig. (3) Ei hawl gyfartal i feddianau cyffred- iniol., nid i fedi o ffrwyth ei laf/ur personol, ond hefyd llafur Undeb, etc; nid hawl i weddio, i apelo, a dadleu hawlau, ond hawl bywyd i fwynhau fel yr uchaf yn y deyrnas. Dyna, Mr Gol., ddigon o esgusawd dros osod y dyn ieuanc yn benawd i'm hysgrif- au am ClIO yn y "Darian." Hwyrach mai cymeryd golwg arrto o, safle gymdeithasol, a'i gy: viltiad a chylchoedd mawT ei fywyd yn, ngl yn a gwleidyddiaeth a masnach, rydd fwyaf o ddyddbrdeb i ddarllenwyr y "Dar- ian." Amddiffynwr. -:0:-
[No title]
Tyner ymaith y llwch oddiar ddodrefn cerfiedig, gyda brwsh paenft newydd, yr hwn a ddaw o hs-d i'r llwch yn y gwaith dyfnaf. Glanhaer hen gadair ledar gyda yspwng gyda. golchion sebon cynhes, ac wedi hyny rhwbier hi drosodd a gwyn wy wedi ei chwipipi yn rstiff.'
Advertising
Effeithiau Canlynol yr AN WYDWST a'r RHEUMATIC yn cael eu Difodi. I' Canmoliaeth uchel i Dableni Dr. Slater at y Gwaed. f •—a I ¡: Ystori Ryfedd gan uaorikn o Bryste. | „ Un o gymeriadau Lleol mwyaf adnabyddus Bryste, hyd nes y croesodd y sianel, ydoedd y doniol William Mills. Yno, am 40 mlynedd, dilynai yr alwedigaeth o berchen a gyriedydd cabs, ond yn ddiweddaraeh ymsefydlodd yn Nghaer- dydd fel gwerthydd glo, Yn ei gartref yn 8, North street, Caerdydd, y dydd o'r blaen, dywedodd wrth ohebydd new- yddiadurol ystori ryfedd. Am flynyddau lawer," meddai, dyodd- |« r-j efais dan boenau y gwynegon a'r Gout, yn ogystal a gwendid eithaf- i v i^l f* ol a ddilynodd ar ol yr anwydwst. Yr oeddwn wedi bod yn cwyno ^i | yn awr ac y man am yn agos i 30 mlynedd, a phan y gafaelodd yr '—-J anwydwst ynwyf, bu m yn orweddog am dri mis. Yr oeddwn mewn sefyllfa druenus. Pan y codais, chwyddodd fy nghoesau o'r penliniau i lawr. Dywedai y meddyg fod fy nghalon yn rhy wan i basio fy JmP M ngwaed. Cynyrchwyd poen yn y giau o'm pen i'm traed. Am 3 Wmi/fi 1 |% blynedd ni wnaethum prin ergyd o waith, ac un tro, gorfodwAd fi i Wffljh 1 m gadw fy ngwely am un mis ar ddeg, felly gwelwch fy mod mewn j ill, /7T f sefyllfa isel. Yr oedd fy ngwaed yn deneu ac o natur wael, ac yr MjifajPlli mmJj/U, JplM, } oedd arwyddion o wendid yn eglur ynof. Beth amser yn ol, cwrdd- 1/ V ais a'r anffawd o gwympo ar y side walk' yma, a thorais fy h) | nghoes mewn tri man. Gwyrpawbyn T^ghaerdydd am y ddamwain. I | I Cymerwyd fi i'r clafdy, ond o herwydd y poen a'r chwydd a gododd L I C I ar ol i r goes gael ei thrwsio, nis gallwn gysgu am nosweithiau, ac nis gallwn gerdded am fisoedd. ydych.yn cyfrif am yro,w§ iachus sydd arnoch yn awr, a'ch gallu i gerdded oddiamgylch mor chwim?" "Wei, meddai Mr Mills ar unwaith, dywedodd cyfaill wrthyf, oedd wedi cael Uesiant mawr drwy gymeryd Dr. SLATER'S BLOOD TABLETS, am i mi gofio rhoddi prawf arnynt, ac y mae y canlyniad yn rhyfedd, fel y canfyddwch.' Gwelais welhant ar ol cymeryd y blychaid cyntaf; ac fel yr oeddwn yn parhau i'w cymeryd, lleihaodd v chwydd a'r t poenau. nes llwyr ddiflanu. Dychwelodd y awyddfryd a'r nerth cynhenid, ac nid yw fy iechyd heddy w 'i'w gymhara a'r hyn wyf wedi gael er's amser maith. Am hyn yr wyf yn ystyried ac yn hawlio mai DR. SLATER'S TABLETS yn unig 1 r sydd yn gyfrifol, ac yr wyf yn eithaf boddlon i chwi ddefnyddio y sylwadau hyn i ddangos eu gwerthfawredd." Gwaed Gwan. Anhwylderau Menywol. Y mae Anaemia, neu ddiffyg gwaed, yn sefyllfa yn yr hon y Lluosog ydyw blinder y menywod yn y ty. Os bvdd menvw daw y gwaed yn ddrwg, teneu, a dyfrog. ac y mae yn eisieu yr mewn iechyd da, cwrdda a'r anhawsderau fel y deuant » thL- olwg goch a chryf sydd yn angenrheidiol er cael corff iach. Rhaid foda hwynt yn drefnus. Os bydd yn anhwylus fodd'bvna<r *v cael syhyedd iachus. Mae merched pan yn dadblygu i oedran mae yn gweld yr anhawsderau yn cynyddu, blinant hi nes ei han menywol, a ^wragedd, yn dueddol t'r anhwylder hwn. Pan mae fon i anobe;thrwydd. Ac nid ychydig yw y bliederon svdd vn y gwaed yn dyfod 1 r sefyllfa hon, cyll y corff y cryfder cynhenid, cyfodi o herwydd anhwylder corfforol. Yn fynych fawn v m^e a r gallu 1 rwystro anhwylder O bosibl o herwydd yr amrywiol anhwylderau, y rhai ynddynt eu hunain nad ydynt bwysig os na anhwylderau sydd yn fwy tueddol ir rhyw deg, yr oil o ba rai edrychir atynt deuant i rywbeth gwaeth a ddilyna mewn blvn sydd yn rhwym o efieithiol ar y corff, y mae menywod yn fwy yddoedd o ddyoddefaint. Gorfodir llawer menvw i orwedd vn aeoredi r cyfryw na gwrywod, ac iddynt hwy y mae Dr Slaters ystod y dydd o herwydd annrhefniadau annaturiol Dvlasai Blood Making Tablets n anmhrisiadwy. Wath gynyrchu gwaed menywod sydd yn methu cael esmwythad, a theimlo vn sa vn v pur a chyfoethog, deuant a golwg iachus i'r wynebpryd yn lie boreu, yn tlindei og wrth eu -waith, teimlxd «wan curiad I golwg bwl yr Anaemia, a throir y cerddediad araf yn un cyflym a ga'on, a phoen pen dylasent w/bod, meddaf fod Hivvvbeth maw? bywiog. Meddylia.rhai menywod a ddyoddefa oddtwrth ddiffyg allan o le ynddi, a dylasai wy ied rhasr canwniad^dau wapth gwaed y bydd i'r anhwylder gydag amser gywiro ei hun. Y mae Cyn y gellir dys^wyl am we lhad, mae yn ofyno" am gvffw svdd hyn yn ddiffyg ac yn be.ygl mawr 1 weithredu, arm, Yn lie a rhyw rinwedd ynddo i wel!a y ^waed yn evftredinol YL/n! dyfod yn well, y mae Anaemia yn dudddol o droi i natur y dar- SLATER'S TABLETS yn gyffyr yn ogystal a- vn'evnvrchvHd fodedigaeth. Rhodda Dr Slater's TablMs .taifa ar wendid y gwaed. Y mae r person, ^rth wrth m c™er J ™ Tw™ o gwaed, drwy gynyrdhu gwaed newydd, ac adfera iechyd drwy deimlo eu heffe thiolrwydd. Dr SLATER'S TABLFT^ vH fyned at wraidd y drwg. feddyginiaeth effeithiolaf i fenywod*. f y yW y Dr. Slater's Blood-making. Tablets sydd h^fyd yn Idigyffelyb at reumatic, gout, y ddanodd, sciatica, gwendid, gwaed gwan, golwg lwydaidd anhwylderau menywol, parlysiad, locomotor ataxia, St. Vitus'dance, gwendid gieuiol, curiad y galon, gwendid y galon'y darfodedie aeth yn ei ffurf gyntaf, diffyg cwsg, nerf gwan, colii archwaeth, pendduynod a doluriau y croen. Ceir Dr Slater's Tablets gan yr holl fferyllwyr am 2/9 y blwch, neu yn uniongyrchol oddiwrth y 4 Slater Medicine Laboratories Greek-street Leeds. Ceir am i i/- blwch yn cynwys bum' gwaith swm blychaid 2/9, am y bedwaredd ran o'r pris. !t AIMIA& 9 "W!" SAMPL RHAD. I B* B HI I MB mJr Y mae ^an y pcrchenogion y fath ffydd yn eu JBHF • H JC JBL /j| Tableni at yr anhwylderau uchod, fel y maent wA BMk yn foddlon atrfon sampl rhad i unrhyw un a dyr ymnifh y coupon hon, a'i hanfoi, gyda cheinio* AHk dalU traUl y cludiad> Ar '■ vfn': ?werth mawr ^flEBr iBf^ k y Tableni hyn, B?S gellir anfon rha.'or nag un HBML ■ BB HI |H H jR8 samp?. Cyfcirier~' The Slater il/edicine Co., Greek-street, Leeds.' WmBBr Y Celt, Ma wrth 7fed, 1902. ■H BB BJ||r Bf gES ™B wBSL. Ar gyfer y bile' rhwymedd, ac anhwylderau B £ Kmk gm MB BP10 B y coluddion, -ymeradwya y perchenogion JL J DR SL \TER'S STOMACH PILLS, 'rtBUlif Pris, 1/11 neu 2/9 y blwch. 2 It
NODION A NEWYDDION.
NODION A NEWYDDION. Pan y trodr dwfr yn ager y mae yn medd- ianu 1,800 o weithiau ragor o ofod. Y mae gan awyr a dwfr yr un elfenau yn eu cyfansoddiad, er hyny y mae dwfr yn 815 o weithiau yn drymach mac awyr. Mewn pum' troedfedd ar hugain o dan y ddaear y mae y tymheredd: yr un fath drwy gydbl y flwyddyn. Teithia swn yn ol y graddau 0 1,142 o droedfeddi mewn eiliad. Talodd la,rll Roberts ymweliad: a'r Bremin y dydd o'r blaen. Y mae can' mlwyddiad enwog yn rhod- feydd cyffredin bywyd newydd farw yn W al ton-on-T hame s, yn mherson John Cliapple, yr hwn yn grotyn a werthodd y newyddiaduron a gyhoeddodd yn y wlad hon y fuddugoliaeth a gafodd Pryd:ain yn Water- loo. Mewn amseroeddl diweddaraoh daeth ytn g)tinabyddus a Thackeray yn ystodi ymwel- iad y nofelydd4 a Walton. Ychydig iawn y mae Prydain yn anfon allan mewn ffordd fwytaol, ond rhagoira ar bob gwlad arall yn yr allforiad o 'articles' i'w defnyddiioi a/lul gwisgo. Darganfydidwydi aur am y tro cyntaf yn Califmnia, yn 1848. Adeiladwyd y rheilffordid ceffyl cyntaf yn 1826-7. Du ydyw galar-wisg Ewrop, gwyn yn China, glas neu violet yn Twrci, melyn yn yr AifFt, brown yn Ethopia, a galora bren- hanoedd a ChardineHaid mtivn porphor. Cyfrifir fod dros gan' miliwn 01 bobl ar hyn o bryd yn siaradi yr iaith Seisnig; dros 41 o filiynau: y Ffrengaeg; 69 miliwn y Germanaeg; 30 miliwn yr Italaeg; 41 miliwn yr Yspaenaeg; 13 miliwn y Portu- aeg; a 67 o nliynau y Russia,a,eg. Y mae dyferynau bychain o wlaw yn gloiewi y waen, ac y mae aetawi bychain o garedigrwydd- yn gloewi y byd. Llinellau uniawn yw'r feraf fewn moes- ddysg a 'mathematics.' -:0:-
PETHAU TEULUOL.
PETHAU TEULUOL. Os oes amoch eisiau dadlgroeni pysgodyn yn rhwydd a, chyflym, yn gyntaf trochwch ef mewn dwfr berwedig am foment. A ydyw eich hesgidiau yn galed drwy wlychiad? Rhwbiwch beth 'Kerosene' ar y lledr, ac fe ddiaw, ar unwaith yn feddial ac ystwyth. Os ydyw'r cigj yn dechreu "nmi'd," hong- iwch ef yn yr awyr aigored d'ros y nos (o dan 'wire' cig orchudd wrth gwrs, os amgen gall y bydd wedi 'myn'd' cyn! y bore). A oes arnoch eisiau gloewi pethach arian neu aur? Dodwch mewn llond cwpan o ddwfr lond Ilwy o ammonia gwlyb. Cym- wyswch y cymysgedd a. chadechyn. A ganlyn a wna bowdr pobi rhagorol iawn: 6 wns 01 'ground rice'; 5 wns o, car- bonate o soda,; pedwar wns o tarta,ric acid, wedi eu cymysgu yn dda. Y mae bwyd cynhes yn liawddach ei dreulia na, bwyd oer. 0 ganlynia-d, y mae fwy o eisiau y blaenaf air, blant a ben bobl na'r oJa.f. I lanhau addurniadau plaster o Paris, gorchuddier hwynt a ha,en dew o, 'starch,' a gadawer iddol sychu; symuder ef ytnaith gyda brwsh stiff. Deifmyddiwyd Keros,ene y waith gyntaf i ddybenion goleuol yn 1826. o:
DIAREBION MALAYALAM.
DIAREBION MALAYALAM. Nid: yw addtirno asyn yn ei wmeyd ef yn geffyl. Adeiledwch y ty cyn gwneyd y d'rws. Peidiwch a chwareu a brenim, dwfr, tan, a chawrfil. Gwnewch y clawdd wedi i chwi ha.u yr had. Nid oes gan ddiigofaint ddim llygaidi. Wrth redeg yn y cwch, a, ydym yn dyfod yn fuanach at y tir ? Pan gafaelwchi mewn drain, dwm wesg- wch hwynt yn gadarn. Wedi bwyta, halen rhaid i ni yfed dw'r. -:0:-
PONTARDAWE.
PONTARDAWE. '0-- Gwyl Gerddorol y PaJ:as Grisia' -0- Gwyr pawb' mai un a fagwyd yn y pentref uchod sydd wedi cael yr anrhydtedd fawr o arwain yr wyl gerddorol uchod eleni. Drwy garedigrwydd: cyfaill cefais olwg ar y rhag- len; ac er mwyn eich darllenwyr, Mr Gol., roddaf y pethau pwysicaf iddynt. Yn y boreu, am n o'r gloch, bydd cyngherdd gan 5000 o, blant, yn cael eu harwain gan Mr Seymour Betts, Mkis. Bac. Am dri, yn y prydnawn, bydd' COif Mawr o rai mewn oedi, yn cynwys 5000 o gantorion, yn cael eu harwain gan ein cydwladwr, Mr C. Meudwy Davies. Yn yr hwyr, am 7 o'r gloch, bydd cyngherdd1 gan! gantorion Llundain, dan arweiniad Dr. McNaught. Ai nid yw yn bosibl cael COlT o Bon tarda we i fyned i fyny i'r wyl ? Gwelaf fod Cor o Abextawe a Chaerdydd yn gwneyd i fyny y 5000. Beth ddywedwch chwi, gantorion ? Byddai yn beth dymunol iawn i weledi 'con- i tingent' o le genedigol yr arweinydd. Peid ied pobl Llanelli ag ymffrostio dim, brodor o Bootardawe ydyw Mr Davies, ac yr ydym yn teimlo yn; falch o hono. I fyny yr elo ¡ eto, ydyw dymnniad U ri 9 Got y Dyffryn. I
ANRHYDEDDU CERDDOR.
ANRHYDEDDU CERDDOR. -01- Cyn i I well daea r Cymru lwyr yniddiosg,. a| Haul y Gorllewini gael mantais i diywynii ar ba,rau dlilladi bwrraswyd ar ei ymaveliacl a'r hen wlad, dlysgiri -ni triwy wahanol gyfryng- a,u fed! y cerddbr adniabyddius, Dr. Rhys Herbieirt, Resolfeln, wedi ei etholi yn orgarit- yideI: ac yn "Choir Master" yn "Park Con- gregational, Church," St. Paul, Minn.. U.S.A. Y mae: yn llawewydd! gweled! Nwn- cwl Sam, yn ymibesgu: air athrytith. Gjfmreig.. Gweilir yn y drych fri Cymro a Chymraeg*. oDd gresyn niai fyddlai tab.erna.cl cerddbrol y bryniau Cymreig Tnl didigonl eangj a, gallnoig i gadlw1 hoielioni wyt-h alsuwyd fel! yma. a.r ei bù'OIn:aUi. Y mae y Dr. yn gyfamsoddwr msdirus. Ymddenigys poiblogrwydd! y gau niewyddi, "Wondeiriul Story," fod: gandida genhadlaeth arbenig yn y cyfeiriadl liwn. Pob llwydldiant iddo ddirinigoi yn uwch yw dlymuniad' Ed'mygydd. — :0..
AB E R AM AN-MAR WO L AE TH.
AB E R AM AN-MAR WO L AE TH. —O- Y maler yn friw i'n caJoni i orford coif nodi' m,arw ola.et.hi Myfaniwy Davies, merch Mr ai Mrs: D. H. Davies, Cynon street. Ni chaf- odd ond misi 0 gystudd); ac ni feddyliodtt neib fod! ei ymiadawiadl mor ago-si. Hi oeddi lili y tlelulu; ac erl nad: oedd1 ond pedair ar ddeg oedl, yr oedd dlniweidnvydd yni ei llyigaidl a dynioliaeth, yn ymyki! ar fod y!ni bur yn ei gwen. Y mac wedi gadael bwlch ar yr aelwyci Ina, leirawir moi honoi miwy. Bydld nos Sadwrni, Chwefror y 15 eidl, yn nios- niad: a, yn annighof gan ei- t-had a'i; mam, a llu OJ bieirthyna-saiu, wrth roddi'r ffarwe-1 olaf iddi ymia. Y dydd lau canlynol. daearwyd ei p^veddl- illion niarwol ynt Nghiladdfa Abexdar* pryd y gwasanaethwydi yn doddedig; gaur y Parch.- W. D1. Morris:, Cwmaman. "Another star in glory-- Another spirit goine to duster 'mid The Jewels: of the Saviour." Fradwrus dynghed gwy\- swyn y wawr Agorai'r fywyidl i ganoilddyddi malwr, Mawr yn ei loewdleir1 a'i, brydlferthwchi bYltl Prydferthwch swynai angeil—swynai Dduw Yn ei wyleiiidldWira; a'i ddynoliaeith bur, 0 galon fel: y Nefoedd 11 awn o, wir. Cyfaill.
Advertising
— :o: Yn Ngogleddi Cymxui, y mae: cwimni yn cael ei ffurfio. i gyhoedidii, newydidiadu r cenedlaieth- oil Cymreig, gan fod y rhai presenol yn bleid- iol new yni sec toi. Beth ami y Deheudlin?