Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
15 erthygl ar y dudalen hon
Advertising
W. Williams, 29. Castle St., Swansea. LARGEST STOCK in WALES. Engagement Rings, 2 Carat Odd Wedding Ring's 18 Carat Gold Keepers. English Patent Lever Watches Brazilian Crystal Spectacles
Advertising
I W. Williams. 29, Castle St., Swansea: Watchmaker and Jeweller, -<>- Gymry hoff de'wch at v Cymro Os am heirdd fodrwyau aur: Oriaduron ac awrlei.su> u, Gemau a chadwynaw claer; Yspectol gelfydd, hin-fynegycki, Gwres-fesurydd, c awd mor, Ceir gan Williams, Heol-v-Castell, Trowch i mewn i werd ei 'stor.
NODI AD AU. ; -0-■I
NODI AD AU. -0- Cyfeiriodcl Brynfab yn ddiweddar yn un di lythyrau dyddorol yn y ARIAN at fyr- dra C) ffredinol poblogseth y cymoedd gweithfaol. Ffaith amSwg i'r syiwedydd ydyw hon. Yr ydym fel cenedi ar gyfar- taledd yn fyrach na deiliaid ereilJ yr Yn- ysoedd Prydeinig, gyda'r eithriad o bobl Henffnrdd, pa rai sydd frmryn yn fyrach na'r Cymry. Nid yw cyfas taledd taldra y Cymry yn gyflawn bump a phump. Ffaith hynod yn nglyn a thaldra ydyw fod cyfar- taledd ein gwalkofiaid a "criminals' yn Hat na'r cyfartaledd cyftredin. Mor bell ag y mae f, sylwadaeth, tybiaf fod y gen- .edlae h sydd yn codi yn dalach ar gyfar- taledd am ddau reswm—llai o oriau gweithio. a mwy o ymatferiadau corfforo Cyfeiriaf at glowyr yn fwyaf arhenig, ac y mae genyf beth muntwis i fwrw barn. Ond y syndod yw, gyda'r hoil glicyddiaeth, culni enwadol, a rhagfarnau, ein bod yr hyn ydym. Ond gallem feddwl nad yw taldra yn rinwedd yn y rhyfel yn Neheubarth Affrica. j Rhai o'r catrodau trymion sydd wedi cyf- lawni leiaf o wrhydri, y City Imperials a'r uards yn arbenig. Mae gormod o filwr chwech a dwy yn y golwg i ymladd a'r Boers. Ac ymddengys fod yr awdur- dodau yn awyddus i cstwng y safon i ym- restru i'r fyddin; fel y mneyn eithaf pos- ibl mai gwroniaid y dyfodol fydd bechgyn pump a phedair wrth gwrs bydd rhaid gwneyd y busby. lawer lIai i'r Guards o'r taldra hyny Y milwyr bychain sydd wedi teithio feithaf, a dyoddef yr hinsawdd g f- newidioloreu yn y rhyfel bresenol. Hir oes i'r pump a phedair a thaled y chwech a dwy y warogaeth briodol. Mewn cyfeiriadau dinesig, mae y byd gwareiddiedig yn gorfod edrych ar Glas- gow. I Biodeued GlasiWw l' dyna arwydd- air ardderchog, Mae y ddinas fawr boblog hono yn )r Alban yn gwneyd gwasanaeth gwerthfawr i wetla sefyllfa ei phoblog- aeth. Yr ymgais ddiweddaf o'i heiddo ydyw ceisio gwahardd merched i weini diod fel barmaids yn y tafarndai. Nid oes I angen crybwyll ychwaneg ar y priodoldeb, Y mae yr aitngylchoedd mor ddiraddiol i II ferched fel y mae yn syndod fod yr arfer- iad wedi dyfod mor gyffredin. Ymddengys nad yw yn bodoli yn yr JLlnol L>alaethau. Yft pup^rfero), mae yr Iwerddon yn rjfrydd. Yn 'Glasgow ac Edinburgh, dyv. edir mai merched Seisnisj yw y barmaids. Y Babyl- on Lundelnig sydd fwyaf yn y camwedd hwo. Un o ystrywiau mwyaf mileinig llyw- iawdwyr y fasnach feddwol ydyw cyflogi merched i'r bars. t welir i'r fath eithafion • erchyll yr ymollyngant i sarnu dynoliaeth er mwyn budr-elw. Pa wahaniaeth gan- ddynt merched pwy ydynt, ond y maent yn lied oialus mewn rhai engreifftiau ag sydd o fewn fy ngwybodaeth nad eu merched hwy ydynt. Er i ambell i dafarn- wr wneyd ugain mil neu ychwaneg mewn slop-rooms tafarn, ac i ddianc i neilldu- aeth y wind i fwynhau cyflog pechod I A gaaael d»m ond tlodi a thrueni ar o! ac angeu a'r tlotdy wedi derbyn yn garedig luaws o'i gyfeillion Ond druain o hono— luaws o'i gyfeillion Ond druain o hono- pe byddai ef wedi treulio diwrnod yn ei I fywyd baidorddus i ddarllen rhywbeth ar ddadblygia 1, gwelai na allai ddianc oddi- wrth efttithiau y tafarn fyddsri yn ei ddi sodli ef é.'i deulu mor ddidrugaredd. ( Rhyfedd meddwl fod merched i'w cael a chyn lleied o synwyr a hunan-barch yn- ddynt, i weini tu ol i gounter y Bar. Peth cyntaf welir y boreu yno fydd un o gread- i uriaid aflanaf y gymydogaeth, a'i dafod yn grasboeth, ei law grynedig yn estyn am rywbeth it traru sydd greulondeb ag ewin- «Ud arth yn ei gwane meadaichwydd. Pe ddichon na ymostynga i syllu, ar y fath grynodeb o drueni, ac y byddai ei gwefus yn crebachu gan ddi.llonedd, pe awgrym id itldi mai math hwnw fyddai cydmar ei bywyd. Ond hyn sydd yn sicr-y mae yn cyfaddasu ei hun yn feunyddiol i'r sefyllfa hono. Dichon fod y llygad dirywiedig, gwamalus, y cochni benthyciol ar ei grudd, a'r wen na fydd prin ond digon llydan i orchuddio ei gwefusau, yn dderhyniol gan y cwsmeriaid, a chan wr y ty sydd yn gwneyd masnach o'i phrydferthwch ond os bydd iddi fod mor fiodus a meddianu gweddillion cydwybod yn y deng mlynedd, fe wel mai gwaddod bodolaeth sydd elw tafarndy. Mae v nifer luosog o lofruddiaethau a hunanladdiadau y blynyddau diweduaf yn brawf diymwad mor ddibris yw bywyd yn ngolwg llawer Wrth gwrs, 3 ddedfryd yw cyflwr o wailgofrwydd. Y mae pry- surdeb a chyflyrau bywyd yneffelthio yn gyfiym y blynyddau hyn, ac y mae rhyw- beth yn yr amgylchoedd naiii ai yn arfer- ion y bobl-meddwdod, hapchwareu, &c., yn yr ymdrech am fyw, am gyfoeth a safle yn cynyrchu yr anhwylderau giauol sydd mor amlwg. Gallem dybio mai agwedd boenus ar yr unrhyw yw yr hyo sydd yn gafaelyd yn y gweithiwr ceidwadol ar yr adeg mwyaf pwysig yn ei hanes. Math o farweidd-dra disymud ydyw wrth gwrs nervous disease ydyw, ac ni ddylid trin ei ddolur yn unrhyw ffordd arall. Ac wn i ddim sut y mae ei feddyginiaethu; fe fyddai yn gyrraint o draul mewn cwrw yn unig, heb son am ei feedo a swyddi segur. Ac y mae ei fuildo o'r newydd allan o'r cwestiwn, gan nad oes genych ddim ond yr hen ddefnydd dirywiedig wrth law. Pwy yw y dyn mwyaf crwn yn y byd t be rhywun y dydd o'r blaen. Mabon I' ebe fi yn ddiarwybod. Mabon ac yr own i yn credu yn sicr fy mod yn iawn, o her- wydd -ond dyna, beth eir i siarad a Ch\ m- ro yn ei gylch ? Mae pawb yn ei 'nabod. Nage, 0 nage, Ymherawdwr Germani,' oedd yr atebiad. Dewch i ni gad cydmaru meddwn inau yn eon. I Gall yr Ymher- awdwr siarad yn llith-ig mewn chwech o ieithoedd! oedd yr her. I Gall Mabon siarad amryw, ebe fi yn ochelgar. Wydd- wn i ddim yn sicr faint oedd Mabon wedi bigo lan ar y cyfandir. Pan ddarganfydd- wyd y pelydrau Rontten Rays gan y Pioffeswr, anfonodd yr Ymherawdwr am d?no, a siaradodd ag ef am oriau oedd yr ail brawf. O,' ebe finau, I Gailai Mabon wneyd hyny yn i-hwydd." 'Mae yr Ymherawdwr wedi cyfansoddi gweddi gy- hoeddus, ac arwain cor oedd y trydydd prawf.' Charddais; I peiciiwch son, 'dyw yr Ymherawdwr ddim ond raw recruit yn ymy! veteran ar y cwestiwn yna,' ychwan egais yn awdurdodol. 'Gall yr Ymheraw- dwr goginio ei ginio ei hun, a chwareu chess, a thynu darluniau,' oedd y gystad- leuaeth nesat. Gall Mabon goginio ei ginio ei hun,' ebe fi, ond'dw i ddim yn siwr pun a yw yn gallu chwareu chess ac arlunio,' ychwanegats yn wyliadwrus. 'Mae yr Y mberawdwr wedi addysgu peirian- waith ac efrydu trydaniaeth,' oedd y prawf nesaf. Wet,' meddwn yn feirniadol fy ystum, mae Mabon yn gallu cadw yr of- wynion i fyn'd, er nad oes ganddo dyst- ysgrif mewn engineering, er nad yw yn up to date mewn trydaniaeth.' Mae yr ym- herawdwr, er nad oes ganddo ond ei fraich i'w defnyddio, yn gallu saethu am oriau V oedd v gydymgais nesaf. 'Nawr,' ebe fl, gan wenu fel y gall dyn a'r Ilaw drechaf wenu, mae gan Mabon ddwy fraich, a gall saethu yn well na Methuen gyda'r naill a'r !)a)! ychwanegais yn eithaf pigog. Tybiais f n od wedi gorchfygu; ond clywch Mae gan yr Ymherawdwr gant o deitlaus; mae yn llyngesyd J mewn tair llynges; mae wedi saethu tair mil ar hugain o benau helwriaeth; newidia ei ddillad ddwsin o weithiau yn y nydd, a'i wisgoedd yn costio can' mil o bunau.' Fel y diweddar fardd Tudno ac eisteddfod Chicago, nid yn anngharedig, y dywedais hyn gofynais am dynu Mabon o'r gystad- leuaeth. Pwrc mawr y dydd ydyw ewyllys Cecil Rhodes. Rhydd olwg lied eglur ar y dyn, oddigerth ei fod yn gymeriad cymhieth iawn; ac os gellir rlioddi coe! ar un o feddygon Germani, yr oedd felly. Pentyra ei g ?noedd miloedd mewn ysgoloriaethau yn Rhydychain. Mae syniad mawr canol- og lIywodraethol ei fywyd i'w ganfod yn amlwg yn yr ewyllys. Yn wir, y mae yn troi yn awr ac eilwaith yn yr ewyllys i fwrw barn ar bethau, ac yn ddiamheu y mae yn llygaid ei ie. Nid yw ei gyfoeth ganmwyafond i hyrwyddo y syniad Ym-I herodrol. Syniad sydd yn meddianu y wlad, ar waethaf pob ymdrech rhai o fedd- ylwyr mwyaf y wlad, yw wrth weithio a synwn i ddim n't fydd raid i'r dosbarth llywodraethol, sydd yn troi o gy ch gor- wychder liachar y llys brenhinol heddyw, gael Ymherawdwr yn hytrach na Brenin ar yr Orsedd yr haf nesaf. Gallwn feddwl taw i'r cyfeiriad yna y mae gogwydd peth. au y dyddiau hyn, gyda'r miri ymherodrol Rhagolygon ar raddfa eang fel yna oedd eiddo Cecil Rhodes. Yn ddiau, yr oedd yn canfod y dy'odol; fe ddichon y gallai fesur yn ddamcaniaethol pa mor bell yn y dyfodol pan y byddai cegin yr hen Ynys Werdd yn rhy fach i fagu y teulu cynydd- of; a phan y bydd raid i ni symud ein ceifi i'r trofanau-O ie. symud hyd yn nod Rhydychain 1 Bulawayol Ergyd go lawdrwm rydd Rhodes i ddysg- awdwyr Rhydychain pan yn cyfarwyddo i ymgynghori a'i ymddlriedolwyr yn nghylch buddsoddi ei gymunrodd iddynt, gan nad ydynt yn gwybod dim am ffyrdd trafnid- iaeth y byd,' ebe fe. Mae yn eithaf posibl ei fod yn iawn nad pobl sydd yn neillduo eu hunain oddiwrth y byd sydd yn deall ei | drafod nad gwyr sydd yn ymhyfrydu mewn dadrys gwirioneddau mawr bywyd sydd yn gallu gwe!'d fwyaf o hono. Tybed fod Rhodes yn awgrymu nad yr un eg- wyddorion sydd mewn gweithrediad yn y ddau fyd—byd llenyddiaeth a byd masnach -y byd lie mae yw sediment yn llawer, a'r byd nad yw y teimlad yn ddim. Mor bell ag y mae a fyno addysg Rhyd- ychain, dywed ei bod yn llydanu y meddwl. Fe ddichon, ond go ychydig o ysgolorion Rhydychain sydd yn dywysogion mas- nach. r oedd Barney Barnato, er iddo gae! ei ddwyn i fyny yn slums East End Llundain, yn gyfartal i Rhodes yn yr ym- g)pr-.s am aur Affrica. Yr hyn sydd yn debyg o dynu llawer oddiwrtho ydyw y gymunrodd tuag at gadw y bryn lie mae ei feddrod; i gadw man fechan ei fedd, darpara fod R4000 y flwyddyn yn cael eu gwario arno. Dywedir ei fod yn dra haelionus yn ei fywyd a pha mor ddwfn hynag y mae wadi cerfio ei enw ar gyfandir Affrica, a pharhaol fydd ei enw, ni fydd fawr diolch iudo fyw a chael anfarwoldeb am [4000. Fe anfarwolwn i fy hun ar y draul hono.
Advertising
Competitive Concert Will be held ø AT SKEWEN, 0 On Saturday, June 7th, 1902. Full partirulars can be obtained from the Secretaries,- New Road, Skewen. D. A. OWEN. G. BEYNON, Mooretown, Skewen, Neath.
PENILLION
PENILLION I Miss Nellie Eustace, Treboeth. O 'r ddiniwed, dlws flodeuyn, Wyt yn fwy o werth na'r byd, Mae dy ruddiau fel y rhosyn, Talp o rinwedd wyt i gyd. 0 mor anwyl wyt ti, Nellie, 'Mhlith y teulu yma i gyd, Wyt yn tanach bron na'r lili Ar yr aelwyd gynes, gIyd. 'Rwy'n gobeithio cai di hefyd Bob manteision heb un sen, A chael meddu nerth ac iechyd, Hir oes fwyn i ti, Amen. Treboeth. WM. PHILLIPS.
-----..---RHYBUDD.
RHYBUDD. Prize Drawing Robert Crenwell, Baptist Square, Blaenllechau, Ferndale. Dymunir hysbysu y gohirir y Drawing uchod hyd Ebrill 28ain. Taer ddymunir ar i bawb i anfon eu Duplicates a'r arian, yn pghyd a'r llyfrau sydd heb eu gwerthu, i'r Ysgrifenydd neu'r Trysorydd erbyn Ebrill 17eg, am na ohirir* yn mhellach. I LEWIS, Ysgrifenydd, 14, Beech street, Ferndale. LEWIS BEVAN, Trysorydd, 3, Glyn View Place, Blaenllechau, Ferndale.
RESOLFEN.
RESOLFEN. PRIODAs.-Mawrth 26ain, yn nghapel y Bedyddwyr (Bethania), Resolfen, unwyd mewn glan briodas Mr David Edwards, II, Clifton crescent, Aberaman, Aberdar, a Miss C A Jones, Dilo House, Resolfen. Gweinyddwyd ar yr achlysur gan y Parch John Edwards, gweinidog Caersalem New- ydd, ger Aberiawe (brawd y priodfab), yn cael ei gynorthwyo gan y Parchn D C Davies, Resolfen, R E Williams (Twrfab), Aberdar, a Mr Joseph Edwards, Coleg y Bedyddwyr, Caerdydd (brawd arall i'r priod- fab). Yn gymaint ag mai hon oedd y briodas gyntaf yn Bethania, cyflwynodd y | Parch D C Davies, y gweinidog, Feibl hardd i'r par ieuanc yn gofebol o'r amgylch- iad dedwydd j Wedi cydgyfranogi o foreubryd, ymadaw-1 odd y par ieuanc am Bath, lie y bwriadeat 1 dreulio eu mis mel. Yr oedd yr anrhegiun priodasol yn lluosog a chostt'awt. Dymnn- 6 wn iddynt bob hapusrv ydd hyd y bedd. Mordaith braf eich dau a gafloch, Heb groes-wyntoedd o un rhyw, Llwydd awelon fyth fo'n chwythu, Ffawd parhaus fo wrth y llyw I deg hafan gwir ddedwyddf d F'och cyfeiriad bob rhyw bryd, Hyd.nes cyrhaedd yn ddyogel Borthladd clyd y nefol fyd. Aberdar. TWRFAB.
| NODI ON 0 RHYMNI.
NODI ON 0 RHYMNI. i GAN OWAIN GLYNDWR. Materion CrefydkJ ac Eisteddfodol sydd yn cael y lie blaetnaf gan y Rhymnia-id ar bob Gwyl. Rhaidf i: minau roddi y lie blaerv- af i'r blaenaf, fel y d'isgwylir i mi wneyd; gan ddarllenwyr y "Daniaji." Cafwyd cyfarfod- ydld pregethu bend'igedig yn Seioix, eleni fel aerfer, a'r tyirfaoedd! mavvrion yn cael eu swyno yno gan ddylanwad y Groes, foreu, hwyr, a chairwl dtyddia,u y Sul a Llun. y Pasc. CJwasanaetkwyxl gan, yr Hybarch Ddoctor I' Owen Evanis, ac H. M. Hughes, B.A., Caer- diytkli. Yr oedd y dhjiwiniydd mawr o Ler- p wl ar daldra wyth dieg oed, yn iraidd a: gwxol ei enaid; a'i gorph; a'r gwr ieuanc o Gaier- dydd ym felus odiaethu Cymerwyd rhan gan y Parch. R. E. Peregrine, B.D., bugail da Seim; y bairdd^breigethwr J. J. Williams, biigail da Mori ah, ac e-reill, a'r canu yn Uew* yrchus dan arweimatd y cerddor PUT Mr T T. j Jones, A.f. -y.- II Yn y byii ,tedo:,xik>l, ilarfu i'ni LV1 ¡ Ma,wr fynedi aan diro i Eisteddfod enwog Mountain Ash, i gipio y cant punt, at gwmaeth- ant hyny ym lledi ddidaro. Pythefnos a thri dawniod cyrt yr Eisteddfod' y gaiwyd y coir yni nghyd i ba,ratoi i'r ymgyrch, ond: mae adar cerddi Rhymni a'u telynau mewn 'trim' y rhan fynychaf, a'r tro hwtn, o da,w yr arweinydd I dihafol, Mr John Prioet, daethant i fyny i'r amgylchiad ar fyr o dro. Cor ieuanc yw hwiit, wedi tyfu ar lurnv yr hen gar ardderch- og. gipiodd y brif wo-br mewn tair o Eistedd- fodau Cemed!aethc.I olyniol. Cychwynwyd ef flwyddiyn yn ol i fymed am ymgyrch i'r Fennii, a chipiodd gant punt yn y frwydr gyntaf, pan oedd llewod ac eryrod' Ia,wer yn llygadtui aä- nynt. Aeth i erthyr, ond safodd anhap rhynigddynit a'r wobr, a hyny yn. unlig rodd- odd gyfle iddi i neidio dros glawdd Off a. Mae clod yn ddyledus i Mr John Griffiths, ysgrifenyddi y cor, am ei weithgarvvch, a, Mr John Nichols Evans, y trysorydd, ac ereill; Miss Redwood; a D. Richards, y chwareu- wyr; and Mr John Price bia y clod mwyaf, I fel person unigol, yr hwn sydd yn dreinydd lleisiau, a gweithydd allan ddairn cerddorol I na fu ei ra,go,rach erioed yn myd y geTad. I Caint punt a phymtheg swllt yn unig aeth y Rhymrnad am dianynt yn yr Eisteddfod hon. Miss Maggie Gwen Jones, merch bedatir ar ddieg oed y cyfaill cerddgar Mr Owen Lloyd Jones, aeth. a'r pymtheg swllt, a hyny pan oedd ugain yn yr ymgyrch. Y wabr fiaenaf oedd hon, ac nid yr qil. fel v cyhoeddodd y "South Wales Daily News" a'r "Echo." Ein tettrorydd pur, Gwilym Carna, dreinodd y gamtores ieuanc addawol hon, a cheir clywed ( mwy aim dani yn y dyfodial. Nos Fesrcher dw^e- Id!af, ymwelwyd: a ni gar, rr eneth dateiitog Cranogwen, i agor Cyirudeithas Ddirwes*:ol Eglwys Ebenezer, o dim urdd "Y Gyfres VÝen." Rhoddwyd y d'rysau yn, agored i ba,\vb ewyllysiai wrandb yr areithyddes enwog. Yr oedd. yr eneth y tro hwn fel yn rhagori arni ei hun. Gwefr- eidffiai bawb, a thynodd gafodau Ebrill o bc^-Uygad. Llywyddwyd i bwrpa.s gan v Pajch. T. Powell. ■ — :o:
Y DIWEDDAR MR D. E. WILLIAMS,…
Y DIWEDDAR MR D. E. WILLIAMS, Y.H., HIRWAUN. -or- Yr vvythno'S ddiweddaf hysbysoni am wael- edd y gwr parchedig hwn, ond nid oeddeni yr umser hin-nw yn meddwl fod ei ddiwedd mor agos. Er hyny bufarw nos Faurth ddi- I y weddaf—wedi bod yn anymwybodol oddiar ei gwymp, parn jTI dyfod gart-ref o Lys yr Ynadon, yn> Cefrv-Coed-Cymer. Prydnawm dydd: Sadwm diweddaf, claddwyfF' yr hyn oedd farwol o hono yn Mynwent Penderyn. Gvvasanaethwyd yn y ty gaIlI y Parch. T. Edmunds. Ta,bernacl, gweinidog parch- us yr eglwyis y mynycha.u yr ymadaw&i- ig fyned iddo y rhan fynychaf, ac wrth y ty canwyd y don "Ebentzer" ar y geiriau "Ya y dyfroedd mawr a'i tonau," dan arweinydd- iaeth Mr D. Roderick, acrweinydd y gan yn Tabemacl. Yna ffu-rfiwyd yn orymdaith, dan Amlygwr Evans, Aberaman, yn absence deb Aralygwr David, Aberdar, yr hwn oedd yn analluog trwy afiechyd. Ar hyd y ffordd o'r ty i'r gladdfa, canwyd Aberystwyth, Sandon, Crugybar, Moab, ac Ebenezer. Yn by y cynhebrwng gwelsom y perthynasau a'r cyfeillion camlynfol: Cerbyd cyntaf: Mrs. D. E. Williams (gweddw); Parch. H. Kirkhause (mab-yn- nghyfraithi); Miss E. Price, a Miss M. Price. wyresau. Ail gerbyd Mr W. Morgan, Y.H., Treherbert; Mr J. H. Price, Mr Clive Price, a'r Parch. T. Williams. Trydydd cerbyd: Mrs. J. Fryer, Aberhonddu; Mrs. Pice, Miss L. Fryer, a Mr C. Price. Ped- II werydd cerbyd: Mrs. Wilson, Miss K. Henry, Mr J. Hanry, ai Mr T. Henry. Pumed cer- byd: Mr T. W. Williams, Mrs. Jones, J. W. Evans, Mr Walter Jenkins. Chweched cer- byd: Mr W. E. George. Yn blaemori yr oedd Dr. Evan: Jones, Ty- mawr., Aberdar, a Dr. Ieuan G. Thomas, medidyg y fceulu. Yn canl)"n yr oedd: y Parch. T. 'Edmunds, Tabernacl, Hirwaun; J. S. L/>ngdon: Vicar Hirw ann; ac yna wrth ochr y elor gerbyd y oedd, y diaconiaid can- i lymol: MeLs,tri J. Griffiths. DL Jones, E. I Emrys joiies, John Jones, Cendon Shop; w. Jenkins, George Jones, W. Seourfield, ? Samiuel Jomes, --0-- Ac yrt canjyn y boneddigiom canly ri, Meistri W. Thomas, Y.H., Brynawei; r. Williams, Y.H., Gwaelodygarth, Merti yr; W. Williams, Y.H., Bryncynon, Hirwaum; G. George, Y.H., Trecyman; E. H. Davies, Y.H., Pemtre; Parchn. E. WTern Williams, Nebo; E. Jones, Mount Pleasant; W. J. Williams. Bethel; J. Grawys Jones, Eberv- ezer D. Griffiths, Cwmdar; W. S. Davies, Iiwydcoedi; D. Glyni Davies, Glyn Neath; H. P. Jenkins, Aberaman Owem Williams, Mountain Ash; Meistri F. P. James, clerc Bwrdd Gwaircheidwaid Merthyr; J. Morris, Clerc Bwrdd Ysgol Aberdar: T. Phillips, Clerc Cyngor Dosbarthol Aberdar; Cyngor- wyr Sirol-A. S. Pleace, Aberdar; Rees Llewellym, Bwllfa; John Davies, Dowlais; Meistri W. T. Rees, Maesyffyman; T. L. White, Merthyr; W. Phillips, P. T. Rhys, cyfreithiwr, Aberdar; W. P. Nicholas, Pont-, ypriddi, Arthufr a Tudor Edwards, Fedwhir; David W. Jones, T. James, Briwedd-dy George, Aberdar W. Morgan, J. D. Eynon, Isaac H. Jorues, D. Richards, G. T. Tuck- field, Daniel Thomas, Canon street; M. Morgan, Lamb, Hirwaoim; W. Snape, T. J. 'Evans, Hirwaum; J. Morgan, Tynewydd; J. Richard, Dunira,vert, Treherbert; Edgar Cule, D. T. Morgan, M-erthyr; Levi Thomas, D. John, H. Morgan, M. T. John, grocer; L. Beynaoi; D. Evans, grocer; T. P. George, D. Evans, Bodtwigiad; J. Jones, J. Aubrey; D. Jones, ysgolfeistr; J. Griffiths, ysgolfeistr y Pare, Aberdar; D. P. Davies, J. Davies, Philip Jones, R. H. Morris, Dl. Da-vies, T. E. Davies, W. James, J. T. Davies, Daniel Roderick, Richard Buxton, a J. Jones, W. T. Rees, Cwmdar; W. Watkims, Aberdar; T. Evans, Dowlais; J. Jenkins, Treherbert; D. Beynon, Caerdydd; T. D. Jenkins, Aber- handdiu W. Derry Morgan, Pontypridd, Gwnawd yT arch gan Mr Dan Jones, adieiladydd, Hirwaun, a chafwyd y cerbydau oddiwrth Mr F. D. E. George, argymerwr, Aberdar. Derbyniwyd llythyrau o gydymdeimlad gan Mrs. Williams a/i teulu oddiwrth Meistri Charles Morley, A.S., Aberhonddu; D. A. Thomas, A.S., Alfred Thomas, A.S., Col. J. Jones, Y.H., Cefn; Parti Gwrywaidd Hir- waun (arweinydd, Mr D. Jones); Cyfrinfa Rhosyn Gwrgant o Urdd y RechabiaiC Cymdeithas Rhyddfrydol y Benywod Aberdar; J. W. Evans, cyfreithiwr, Aber- dar; T. Walter Williams, bargyfreithiwr, Col. D. R. Lewis, a T. Merchant Williams, etc., etc.
Advertising
Edwin T, Jenkins, Accompanist to the Mountain Ash Choral Society, and Mountain Ash Male Voice Party, Prepares Pupils for Exams. Engagements for CONCERTS and E1S- TEDDFOLAU accepted. For terms, apply to ISO, PENRHIWCEIBER ROAD, Penrkiwceiber.
I H U NAN L ADD IAD YN ABERDAR.I
H U NAN L ADD IAD YN ABERDAR. Tua naw or gloch bore dydd Llun diwedd., af, yr oedd un Thomas Williams, yr hwn a fu yn gweithio fel saddler gyda Mr J. Pinner. VTI cerdkted ar linell y Taff yn agos i Blaex»- gwawr, Aberdar, pryd y tarawyl ef i lawr gan y peiriant. Chwythwyd y chwibanogl ddwy- waith, oiid methwyd atal v peiriamt cyn kida fyned dtosto a. i ladd yix y man.
———— :o:———— AT ETHOLWYR ADRAN…
———— :o:———— AT ETHOLWYR ADRAN ABERAMAN. Anwyl GyduEtholwyr,— Camatewch i mi i roddi fy nhiolchgarwch cymhesaf i'r nifer luosog o honoch fu mor egvvyddorol a chywir a phleidleisio droa y Cynrrchiolydrl Llafur. Y mae yn llawen genyf ddweyd ein bod wedi gwneyd ymdrech ardderchog ym mgwymeb y fath WTthwy-nebiad beiddgar o eiddo bradwyT i achos llafur, ac y mae y 'result' yn foddhaol. Diolch i weith- wyr a chyfeilliotn dirwest yn Nghwmamari, ac hefyd i'r plant a'r bechgyn1, bycham oeddynt ytn gwaeddi droswyf, ac yn rhoddi cakxndid; nid bycLan i mi. Hefyd; y mae Cymdeith- as y 'Socialists'' i'w cammol aim y modd air- dderchog: y cynOffthwyasant yn rr ymdrech dros Lafur. Duw a'ch bendithio i gyd am eich cymhorth. Gallwm ddweyd yn wxriorv- eddol yn ngheiriarat "Ro-bert BrowTiing":— Better have failed in the high aim as I, Thou vulgarly in the low aim succeed." "Then welcome each rebuff, That turns earth's smoothness rough, Each sting that bids nor sit, nor stand, but go, Be our joys three parts pain Strive and hold cheap the strain, Learn, nor account the pang; dare, never grudge the throe." Yr eiddoch, ym serchog, John Davies.
— :o: :— ETHOLIAD CYNGOR DOSBARTHOL…
— :o: :— ETHOLIAD CYNGOR DOSBARTHOL ABERDAR. Gadlys" WardL W. T. Morgan 4 Evan Parker 420 Mwvafrif 45.. Towrn^ Ward. Lewis N. Williams 841 R. L. Berry 473 368 Aberaman Ward. J. Bucknell 830 J. Davies 683 141
-:0:-LLANELLI.
-:0:- LLANELLI. Cyhuddiadau Pwysig yn Erbyn Dyn Ieuanc. Dydd Llun a Merch er, yr wythnos ddi- weddaf, gwysiwyd dyn ieu>amc or enw Morris Harries Davies, o flaen yr ynadon ar y cy- huddiad o nifer fawr o ladrataoedd oddiwrth wahanol bersonau yn amrywio am ysbaid o ddwy flyraedd. Gwrthodwyd meichiau trym- ion er mwyn i'r heddgeidwaid wneyd ym- chwiliadau pellach i'r nifer anferth o offerym- au a ddargamfyddwyd yn y garret yn ei gartref. Plasterer ydyw wrth ei alwedig- aeth, ac yn byw yn James street, Llanelli Mae y gymdogaetih wedi dioddef mwy neu lai oddiwrth rhyw law flewog, am beth blym- ydthu, ac y mae y diniwed fel arfcr wedi dioddef gan gyhuddiadau ffol rhai personau. Y mae yr heddgeidwaid wedi darganfod nifer o'r pethau yma sydd yn eisieu mewn cysyiltiad ar achos dam sylw. Brdd yr achos yn ca,e1 llwyr ymchwiliad o flaen yr y-n,adon ym ystod yr wythnos hon, pan v bydd Mr D. Rees Edmunds yn, pleidio achos yr achwynyddioni, sef yr heddgeidwaid, a Mr T. R. Ludford yn amddiffym y cyhuddiedig. Yn mhlith y pethau sydd wedi 00' cael eisioes y mae udgorn arian a gollwyd o eglwys LJan- I gemnech,; bicycle a gollwyd gerllaw James street; pump a deugaim o barai esgidiau wedi eu cyTiieryd o faelfa ym heol yr orsaf, yn nghyd a lluaws mawT o bethau man ereill Y mae yr achos yn naturiol wedi cyffroi HaweT o siarajd yn. y dtref a'r cylch. Y Mac y cyhuddiedig yn fab i rhieni cyfrifol, a'r unig esgusawd roddodd ef ei hum ydoedd meddw- dod. Daliwyd ef ac arall yn y weithred yn dwym glo 0 gefn ty tafarn- yn y dref dydd Sadwrm, wythnos i'r diweddaf, ac hono sydd wedi ei, arwaim i'r ddalfa, yn nghyd a thyb- iaeth gryf am dano cyn hyny. Y mae wedi ymddamgos ddwy waith o flaen yr yns 1 00, ac y mae y llys yn or' wn o bc-bl ar b o aru- lysui. Ataliad S'Teic yn PcmcoedL Y mae prif arc ygwT gweithiau Meist Nevill. Drice & Co., set DL Williams, wtj. dyfod i ddealldwriaeth a'r gweithwyr a \.1 pwylj^or :-c felly wedi arbed strerc 3 lyddai yn effeithio ar lawer o lofeydd heblaw y pedwar cant o lowyT sydd yn y lofa dan sylw. Y mae y cytumdeb wedi roddi boddlonrwydd mawr i bawb yn y dref a'r cylch, am yr ofrrid os ate! in pemcoed y byddai y d^-fr yn sicr o foddi y glofeyddi cylchynol, ac felly yn effeithio ar be 'war cant ax ddeg o lowyr yn yr ardaloecM. Mae sefyllfa y glo ar y farch- nad yn uchel iawm. Marwolaeth a Chladdedigaeth Cadben R..oerts, GwaJia, Llanelli. Wedi nyohdod hyr bu farw y gwr d; omu« ac haelion as uchod', dydd M^ercher cyn y diweddaf, a chladdwyd ef y Limn camlynol yn y gladdfa. gyhoeddtis. Yr oedd Cadben Robtrts yn ddirwe-stwr mawT, a gvrnaeth llawer iawn er cefnogi dirwest yn: y dref a'r cylch. Cafodd gladdtedligaeth dywysogaeth, a gwnaw1 .crfeiriadau parchus iawi? at yT amgylchiad mewn gwahamol pwlpudau ym j dref. Brawd i Mrs. Jennings oedd y Cad- ben, a bu yn gyfaill mawr i'r tIodioo or JalIU adeg ddSfnfoi yn hanes y dref.
Advertising
Pob gwr a gwraig Z!5 Drwy yr noil wlad a duyient tc yn wyliadwrus rhag y clefyd Peryglus, y Dropsy Wynt Vn ".i holl ganghenau, oblegyd fod canoe. Vt. olli eu bywydau nyddol drwy y clefydau peryglus nyn, ai- -d ddylent fod yn wybyd; Feddyc^niaeth lwyddianuw eu cyfer, sef #M I- -w- -t- u 5__n S9 HUGHES' Dropsy pills Mae llu mawr drwy y wlad wedi eu hiachau o'r clefyd hwn, ac y mae yn syndod mor eff eithiol y maent er iachau y Gravel, Diffyg Dwfi, Diffyg Anadl, Gwynt, Chwydd yn y Traed, Coesau a'r Bol, A=thma, Curiad y G4BQ Cramp, Poen Cefn, Tewdra Afiach, Gwynt yn y Stumog, Penysgafnder, Poen yn y Pet*, Corffrymedd, Arenau Afiach, Nid oes dim i'w cymharu a hwynt yn eu heffeithiolrwydd at y clefydau hyn. Dar Hener a ganlyn -— o heb vti ■ Anwyl Syr,—Y ma- yn dda genyf ddwyn tystiolaeth i rhagoroldeb eich Dropsy Pills' 'tuag at Iwyr iachau y Dropsy. Bu fy nhad yn dyoddef oddiwrth yr anhwyt- der hwn chwech mis, ac yn anhebyg o fyw. ond pan gymerodd eich Pills fe Jwyr weU- haodd yn fuan, a bu yn alluog i weithio am 10 mlynedd. D. TONM. 12, Penymorfa, Conwy. Rhoddi Fyny locto r Syr,-Ar ol derbyn n "Hughes** Dropsy Pills," mi a benderfynait. rhodii heibio meddyginiaeth y Doctor, fel ag i roddi prawf teb ar eicb Pills chwi. Yr wyf wedi bod yn dyoodef yn enbyd am hir am- ser gan chwydd mawr yn y cluniau, arm- au drwg, grafel, diffyg anadl, a phoen cefa. Wedi bod dri mis tan law doctor, yr wyf vn profi bod eich Pills chwi wedi gwneuthur mwy o les mewn un wythooa na holl foddion y doctor. Mae'r chwydd wedi cawbl ddiflanu, ac yr wyf yn bur ddi- olchgat am y waredigaeth hon. Ydwyf, G. HUNTON, Hushes's Dropsy Puis RHYBUDD Er mwyn sicrha t pawbrhog twyll, go faler cael y Trfbde Mark hwn, sef Htm Diamond a'r geiriau Dropsy Pills oddi- yfT fewn ar bob bimak enw JacobHogbs ar Stamp y Lly#o4 raeth. Heb hyn, twyll ydyw. Heb ,iW& twyU ydyw. Ar werth drwy yr holl daym* as am Is lie, 2s 9c., 48 6ch, trwy y Past la lic, as 9c., a 4s. 6ch. Jacob Hughes Manufacturing Chemist, Penarth, Cardiff. Yn y Mor Fe gafwyd o hyd i Feddygly^ ag sydd yn dra effeithiol at glefydau y Gwddf, y Frest a'r Ysgyfaint, yr hwr, mewn undeb a'r Extracts o lysaao nodedig ar lan r y Pacific, a wna i fyny y feddyginiaeth mwyaf Iwyddianus a wei- odd y byd erioed. Y mae yn awr yn cael ei wneud i fyny mewn potelau ac yn caei ei alw wrth yr enw 'T IV Sea Weed Lung Life Nolan Place, Stockton. Fe ddylai pob dynes eu cymeryd yn achJv* urol. Yn ddioed danfoner an Fe wellha yn uniungyrcbuj Pcswch a Anwyd, Bronchitis, Asthma, Crygni, Dolur Gwddf, Croup, Whooping Cough, neu Pas, Diptheria, Catarrh, &c., ac yn wir effeithiol i ragflaenu y Darfodedigaeth Notice-Gofynwch am yr enw'n liawn sef- Hughes's Sea Weed Lung Life. Ar werth gan bob Chemist, a Pateat Medicine Dealers am Is lic a 2s 9c. Myner ei gael yr enw yn iawn ar bob potel, ac na pherswadier chwi i gymervd dim arall. Os bydd trafferth i'w gael, foner Stamps am 3/- neu 1/3 ac Jacob Hughes Penarth, Cardiff. j* ■d&wm