Papurau Newydd Cymru
Chwiliwch 15 miliwn o erthyglau papurau newydd Cymru
3 erthygl ar y dudalen hon
SIR WEINYDDOL MO-K(rAJN WW:…
SIR WEINYDDOL MO-K(rAJN WW: JN CLU. Taflen o'r Derbyniadau a'r Taliadau o'r Cyngor Sirol y Sir Welnyddol a enwir uchod yn ystod y Flwyddyn yn diweddu Mawrth 31ain, 1901. RHAN I. Cyfrif Trysorfa Tanysgrifiadol mewn perthynas i Ardreth Lleol Blynyddol 1889=1900. 1900=1. Deibyniadau. £ s d j Taliadau. 1899—1900 £ s d £ s d £ sd Oddiwrth y bwrdd llywodraethol lleol o gyfrifon y trethi lleol j Taliadau i athrawon yn ysgolion y tlodion 196 17 6 Oddiwrth cyfrif y drysorfa tanysgrTfiadol niewn perthynas l r trethi eo 22^40 9 5 | Buchfrechwyr cyhoeddus 739 1 8 amyflwy yn 1900—1901 .56,746 0 01 GySogau swyddogion meddygol ac arol- Eto eto el° wyr budreddi 1,710 19 9 Cyfanswm y treuliau 2,646 18 11 Trosglwyddiad i gyfrif addysg gelfyddydol • —i amcanion addysg gelfyddydol 2,687 0 5 Trosglwyddiadau i gyfrif cyffredinol y sir -i amcanion cyffredinot y sir 17,506 10 1 Cyfanswm y trosjlwyddiadau 20,193 10 6 22,840 9 5 1900 1901 Taliaddu i fwrdd gwarcheidwaid—(a) Tal- iadau i athrawon mewn ysgolion «■»- tlodion 310 II 5 J (b) Cofrestru genedigaethau a marwol 9 aethau 84 11 2 (c) Gwallgofiaid tlodion 10,525 19 9 |(d) Grant i swyddogion y tlotdai 9,965 7 10 20,886 10 2 Taliadau i buchfrechwyr cyhoeddus 52 12 11 Taliadau i'r awdurdodau Ileol mewn per- I thynas i gyflogau swyddogion meddygolacarolygwyr budreddi 874 810 Taliadau i gyngorau bwrdeisdrefol sydd yn cynal y gwahanol heddgeid- geidwaid mewn perthynas idalu a diliadu yr heddgeidwaid 631 10 7 1,558 12 4 Cyfanswm y taliadau 22,445 2 6 Trosglwyddiadau i addysg gelfyddydol- cyfrif i amcanion addysg gel- fyddydol 7,240 0 0 Trosglwyddiadau i gyfrifon ereill o'r drysorfa slrol 27,060 17 6 Total transfers 34,300 17 6 Swm i'w gario yn mlaen i'r crynodeb £ 79,586 9 5 Cyfanswm y trosglwyddiadau an 1899-1900 1900-1901 79,586 9 5 RHAN II. Cyfrifon Cyffredinol a Nieillduol y Sir. I Cyfrif cyffredinol Cyfrif neillduol Cyfrif cyffredinol Cyfrif neillduol i Taliadau heb fod allan o Fenthycion y sir. y sir. Cyfanswm. y sir. ysir. Cyfanswm •«" £ s d £ s d U a d Derbyniadau beb fod yn fenthycion. £ s d £ s £ s Heddgeidwaid Trethoedd—I ddybenion cyffredinol y sir „ Cyflogau a dillad (gadael allan daliadau Prisiad ar y swm o 5^c yn y bunt > tuag at drysorfa henaint) 32,782 4 9 (Yn cynwys trethiad o ddimai yn y bunt Diliadu 2,210 16 10 dan ddeddf addysg Gymreig) At Heddgeidwaid ychwanegol 3,453 10 5 achosion neillduol y sir—trethiad yn I wragedd a theuluoedd Reserves 57 18 8 y bunt o ddwy geiniog in 7 Gorsafoedd heddgeidwaid 5,177 17 1 Stipendiary Merthyr £ d yn y bunt Wtt lu Treuliau sefydliadau 885 8 10 3 Gwasanaeth neillduol yr heddgeidwaid 2,033 13 1 Deddf trethoedd amaethyddo 1896 1,628 lb 0 Taliadau i'r drysorfa blwydd-daliadol Eto heddgeidwaid ••• -710 Atdaliadau o gyflogau 1,220 16 5 Eto Stipendiary Merthyr o jk r 47,822 6 1 Ystafelloedd i gynal y llysoedd 98 5 0 388 11 8 0 dryscrfa ei Mawrhydi— Erlyniadau troseddwyr 2,706 6 7 683 9 6 (a) Cludiad a chynaliaeth carcharorion 12 19 0 Cludiad a chynaliaeth carcharorion 570 14 3 (b) Llysoedd ••• „ Ysgolion diwygiadola diwydiol 156 19 8 Deddf clefydau heintus anifeiliaid 261 2 11 Cospiadau a dirwyon— 4,865 9 7 Dirwyon y llysoedd ••• 4,571 12 ,7 Pontydd ••• 3,202 10 8j Eto heb eu hawlio ••• Prif heolydd ••• 30,279 11 2 Meichnion dychweledig ••• 2 17 6 Cyfraniadau at heolydd 5,898 12 0 5 Cofrestriad e'holwyr sirol a seneddol 709 14, 9 Taliadau yn cynwys trwyddedau— 0,Crt ,Q = c orv4 1« 7 Treuliau etholiadau sirol 500 0 0 Taliadau llysoedd sirol ••• 3,159 19 5 o, Treuliau seneddol a chyfreithiol 1,048 4 4 Costiau dvchweliado! ••• 72 7 6 292 3 6 Clercod llysoedd heddgeidwadol 390 14 a j 2,550 2 7j Peirianau tynu 64 0 Benthycion: Deddf bwydydd a chyffeiriau Llog. 4,462 14 8 346 17 4 Ysgubwyr simneiau a phedleriaid Taliadau i'r drysorfa sincio 1,678 4 5 Man daliadau heddgeidwadol ••• n Costau y sir weinyddol 1 121 1 7 9 10 0 Deddf pwysau a mesunm .726. 9,836 4 10 L 6,618 ° Taliadau a gwobrau 1 swyddogion a u Derbyniadau mewn cysylltiad' a gwas- cynorthwywyr 4,549 8 0 63 12 0 anaeth neillduol heddgeidwaid o'qoe i« a Carcharau—blwydd-daliadau 352 6 0 Heddgeidwaid ychwanegol Gwallgofdai 416 17 9 Rhentoedd ••• C OQC 17 a Heolydd 258 17 8 Cyflogau i drengolwyr 1,249 0 0 Llog oddiwrth drysorfeydd suddol 384 15 0 Cyflogau i glercod ynadol 2,650 2 2 Cyfrif o gyfalaf y sir—llinel y G. W. R. Eto i ynadon cyflogedig a'u clercod 3,061 12 4 at brynu tir at y gwallgofdy 300 0 0 12,591 15 11 Traul sefydliadau (heblaw sefydliadau Derbyniadau oddiwrth awdurdodau lleol heddgeidwadol) 921 13 1 10 14 3 932 7 4 Bwrdeisdref Aberafon—gwerthiad y llys Taliadau i drysorydd pwyllgor ymwel- he idgeidwadol ••• ,« q ie n iadol y gwallgofdai Bwrdeisdref Caer.dydd—trysorfa cyffer 438 15 0 Afn newydiadau, yc iw^neg adau, ad- Corfforaeth Penybont — gwerthiad yr gyweiriadau, a gwelliantau 3,961 2 7 hen Toll House ••• 10 0 0 Ad-daledig i fwrdeisdref Abertawe 1,142 11 0 Costiau cyfartal yr Assylum Award At gynaliaeth gwallgofiaid 194 7 4 Mawrth 15,1899, BwrdeisdrefCaerdydd 35 0 0 „ At achosion ereill—insurance 212 18 3 &ai 12, 1899, Bwrdeisdref Abertawe 35 0 0 Diliadu a dodrefnu 300 0 0 Adjustments y Fwrdeisdref—- Adrau 269 (9) deddf gwallgofdai, 1890. 82 10 6 5,893 9 8 BwrdeisdrefCaerdydd 6,884 13 9 Taliadau i awdurdodau lleol Llog ••• 249 6 3 Undeb Pontardawe, gwallgofiaid tlawd 7 17 7,134 0 0 Eto Merthyr 10 12 9 Bwrdeisdref Abe'tawe — Eto Caerdydd 51 11 3 (Capital) 1,408 1 9 Undeb Dinesig Margam. 200 12 0 Revenue 1,651 7 1 269 17 7 Llog 85 7 9 Taliadau ereill—at y crwner 1,418 7 5 3,144 16 7 Trethoedd sirol 0 12 3 *«• Deddf gwenwyno afonydd 26 0 3 Derbyniadau ereill— • De»Jdf il\wodraeth leol 7 5 6 Cyftif y cyfieinau ••• 144 2 2 Deddf bwydydd a chyffei-iau 72 7 3 GwerthiaJau 6 1 1 • Man dreuli^u 35 0 0 Deddf pwysau a mesurau 256 10 5 Heolydd a phontVvid 383 li o Eto bwvdydd a chyffeiriau 657 12 3 Gwerthiad y List oi Voters 122 12 0 7 A Eto ffrwydriadau 36 7 6 Gwei thiad hen Fittings. ••• w 4/0 Laboratory sirol 108 15 1 Rhandaliadau «^9 1/ PwyUgor sirol 789 4 0 Llog gan y banciau ••• 411 17 1 tau Income tux ad-daledig 61 4 11 ggy 19 1 Cludiad carcharorion -J ir, Llai i addysg gelfyddydol 200 0 0 Gwahanol bethau 24 19 a o0 12 8 t ocn io 897 19 I. 3,208 1 11 1,259 127 11Q S99 n in Cyfanswm y treuliau sirol neilldul, &c. 124,132 12 6 Cyfanswm yderbyniadau cyffredinol,Arc » Trosglwyddwyd drosodd i addysg gel- Trosg 1 wyddvvyd oddiwrth drysorfa y fyddydol 1 auvsgnfiadau Addysg Gymreig yn y bunt 5,551 15 6 1 gyfnf yr hedJgei v-vaid mewn perth- Trethoeda ainuethyddol 209 2 4, ynas i'w talu a'u ddladu 1/, o5 -Deddf addysg ge.fyddydol 6,396 12 6 I gvfrii cyffredinol y ;• r dan adran 23 • -Cyfrif benthycion y gwallgofdy 6 373 0 0 — 18,530 10 4 (2) (iv) ded,;f ic 1 1888, at achos- 1 ion cy.ti'redino: y sir ••• 27,331 9 7 Cyfanswm y trosglwyddiadau i'r sir 142,663 2 10 Cyfans m y trosglwydd'adau > Balances am y flwyddyn ddiv*eddaf Balances wedt eu dwyn drosodd o gyf- Bwrc-eisdiefi sirol 9,944 2 7 rif cyffred nol y sir 3,939 4 0 Benthycion 1,000 0 0 Eto (capital) 22,466 10 3 Joint Laboratory 135 3 10 Cyfrif neillduol y sir Gweddil! ar ddiwe td y flwyddyn ddi- Hedogeidwaid, &c 4,972 16 2 weddaf sef— Stipendiary Merthyr 618 10 7 Cy'rifon Cyffredinol y Sir 17,308 7 5 806 5 0 Pontypridd, &c .1,108 11 9 6,699 18 6 Cyfrif cyfalaf y Sir 20,770 5 3 Cyfrifor arbenig y Sir—• Balances ar ddiwedd y flwyddyn— t Trysorfa Sincio 6, 171 0 7 Cyfroddion o fwrdeisdrefi sirol 4,831 2 4 Heddgeidwaid a dybenion er- Benthycion, &c 666 13 4 eill .1363 12 2 Pwyllgor y Sheep-Scab' 45 15 4 5,543 IX U ynad cyflogedig Mer- ( thyr 1006 1 0 6 .> » 1 I Pontypridd eto .1805 117 1 t Pwy lgor Unedig y Laboratory 64 10 5 — — 4240 4 8 49,296 2 11 Cyfanswm Treuliau, Trosglwyddiadau, Cyfanswm y derbyniadau, trosglwyddiadau, &c., ar gyfrifon neillduol a r Gweddill ar Gyfrifon Neillduol y 9no noo 19 o achjCredinol — £ 203,038 12 2 Sir u A CRYNODEB £ s c £ s c Cyfanswm y derbyniadau fel yr ymddengys yn Rhif i o'r Daflen hon 79,586 9 5 Cyfanswn y derbyniadau ar Gyfrifon Neillduol a Chyffredinol y Cyngor, fel y dengys Rhif 2 o'r Adrodd- iad hwn, ar wahan oddiwrth drosglwyddiadau cyfraniadol cyfrifon y Drysorlys .119,822 o 10 Cyfanswm y cyfraniadau ag eithrio y Trosglwyddiadau, yn nglyn ag Addysg Gelfyddydol, &c. 1,606 1 7 Cyfanswmycyfraniadaunadydyntwedipasiodrwy Gyfrifon y Cyngor 2,472 9 2-203,487 1 o Cyfanswm y Treuliau. ag eithrio Trosglwyddiadau i gyfrifon ereill o'r Cyngor Sirol, fel y dangosir yn Rhan 1 o'r Adroddiad hwn 25,092 15 Cyfanswm Treuliau y Cyfrifon Cyffredinol a Neillduol y Sir, ag eithrio y Trosglwyddiadau, fel y dangos- ir yn Rhan 2 o'r Adroddiad hwn .124,132 12 6 Cyfanswm Treuliau Addysg Gelfyddydol, &c.31,53016 1 Cyfanswm y Treuliau allan o Fenthycion 10,799 1 6 Treuliau aUanoDrysorfaPensiwnyrHeddgeidwaid(cyfrifonnywodraethol) 2,493 10 8-194,048 2 2 Dileir-Taliadau 0 dan Precept' i awdurdodau Heel ereill-sef Gwallgofdy Sirol Morganwg 5,893 9 8 eto eto eto 8,799 1 6 ——————— 14,692 I I 2 Cyfanswm y Treuliau ar yr hwn y mae Stamp Duty yn daladwy 179,355 I I o
Advertising
NEW TREDEGAR. 2ND ANNUAL EISTEDDFOD Will be held on Bank Holiday, Aug.4, 1902 CHIEF ITEMS: Male. Voice Competition— £ The last days of Pompeii' (Jean Ritz,) 1St prize £25, 2nd do. £ 5. Mixed Choir.—'O Dduw! rho im'Dy hedd' (0 God! give me Thy Grace,) T. Gabriel, G.T.S.C., Bargoed, prize £ 10. Juvenile Choir—4 Sleep, my Darling, sleep' (D. lV. Lewis, prize R4 4s, od. Brass Band, Class B.-Selection: Maria de Rohan' (W.&R.), 1St prize ^10; 2nd do. £ 5 3rd do. £ 1 IOS. 21farch: I Mag- nificent ( IV.&J?.), prize j £ x. Solos £ I is. Duett £ I IOS. Poem, I Essay, Recitations, &c Programmes will be ready early. David I Thomas, Financial Sec. Rees Davies, Corres. Sec., 21, Charles st., Brithdir. FFAIR ABERDAR. -10- Ffair Wlanen a Phleser. -0- Dymunir hysbysu y cynelir y ffair hon ar yr 16 o Ebrill, ar gau yr Ynys, fel arfer. Y mae rhagolygon y bydd hon yn un o'r rhai mwyaf a gynaliwyd erioed yn y dref. I
I YR WYTHNOS.
YR WYTHNOS. Nid oes gofnodiaid ar dalenau hanesydd- iaeth am gyrmjuairocMaOTi cyffelyb i eidd-o Cecil Rhodes tuag at Addysg dymon ieoiarnc adda,wol. Mae ffigviaiu yr ysgoloriaethau a ddarperir ar eu cyfer yn ei ewyllys, yn ddigoirii i WTK-yd i ni yn Nghym-ru hiraethu am i rai o'n cyfoethogion ddilyn ei esiampl. Beth pa celati edn colegai: cenedla-ethol bcbo gan' mil o bunaiu-, nri fyddai angen myncd' a'r bet oddiamgylch byth. mwyach. 0& modrad un Cecil Rhbdes adael miliynau o bunau at actosion addvsgol, oni ellidi divSg%vyl i gyf- oethogioBH Deheudir Cymiru gymunroddi miliwlli o biunaai rhyngddynt,, a, hyny; heb i'w perthynasau weled* eisiait yr un geindeg 0 hanyrit? Yr jxiytn. wex'i gweled ewylly:<4aiu rhai Miliwnwyr yn Mo-riranwg, ond heb gym- aint a chaybwyliiadi at goieg, ysbytty, nac un sefydliad cyhoedldus arall ymcklynit. Os oedd: au-r a diatnwnd Deheudir Affirdg wedi dylifo i goffrau Cecil Rhodes., mae gla y De- heuddr v/edli go;sodi pentyrau o a,ur yn. nghoffr- au a.mmv1 a elikl eu heniwi. Gwehvydl ar y nevvydd'vnaduron y dydd o'r blaeo banes am un bfjoedd'wr yn gadaiel haner mdldw-n o faunae ar ei ol, heb gy-madnt a pheadlur o homynut wedd eu rhodd'i at achosiofn daionus. Nid oes un rhan: o'r wiad yn, fwy anffodus TIt3., Mor- gannwg i sdcrhau gwaddbliadau i sefydiliadau cyhoeddus. Dym y Clafdy yn Nghaerdydd, lie mae pob ache's peryglus. yn y cylch, yn cael ei ddvvyn am drindaeth feddygüL Ond I methdr cadw y sefydliad hwn mewn sefyll- I' faeffeithiol, heb apelio am syiltau a cliednf- diogaui o logellau y weiin. Nid yw yn bosibl C,1,el Y sbyttai a Llyfrgelloedcl yn ein cym- aedldl poblog beb fymed i loge,ilau, y trethdaJ- WYT. Pe byddai ychyddg o yspr\^di Cecil Rhodes yn mhexchenogion ein tiroedldl, a,c yn ein glo-feastri, gallesdd cael sefydliaidau cy- hoeddlus o bob math yn) ein holl ardaJoedd, heb fegera tragwyddbl tuag at eu cadV pi agored. Mynai Uawer haeru mad oedd dim dadoni yn nglyn a Cecil Rhodes pan oedd yn fvw. Maa ei farw wedi profi -nadi oedd- ei ddifenwyr erioed wedi ei adnabod. Bydd-ec! ai ewylJys yn esiam.pl i'n cyfoethogion i'w hefelychu. o Parhau mae gwaith y Frawdlys yn N ghaer-, dydd. Ni fu y fath gynihauaf erioed or blaen i wyr y cwils. Rhaid fodi pcblogaeth SdroeddJ ereill Cymiru yn credu taw cenetfl- aeth anhywaeth diros ben sydd yn Morganwg. Mewrii cynghaws ar ol cynghaws gwelir fod llawex yn, credu o hyd yn effeithiolrwyddl cyfraith yr hen oruchwyhaeth—"llygad am lygad, a. dant am dant." Gresyn fod pobi mor anoeth a thahi i gyfreithwyr am olchi eu dillad budron. Ni fu cymadnt o achosion am athrods-, a phaidduo cymexiadau rnewrs iun Frawdlys o'r blaen yn Morganwg. Yr ydys wedi gwastraffu canoedd o buriau u arian, a chanoedd o oriau y rheithwyr i dirafod cwerylon pob-1 maledsus a. thafod- rydd. Mae y sawl sydd yn colli y dydd \« gorfod talu. j. ddrud, ond nidi yw y sawl syd i' yn enill yn n -awr llawnach ei logell wedi myned gartret. Gwelir anvyddion yspryd mdleinig yn anil yn, rhai o'r achosion 0 athrod sydd wedi bodi gerbron yn Nghaerdlydd. Nid uowaith na <hvy\\ > It b y gwelwyd y Baænwr Kennedy yn apelio v dd'wy blaid am iddynt gymodi a'u gilydd a chladdu y fwyeJL Pe/ gallesidi caiel gan b: hoff o gyfraith i iveithredu yn ol athrawiaeth y Barrwr Kennedy, ni chawsai y Bar-gyfreithwyr gymaint o frasder. Sonir yn ami am fyrdda1? Dylai y LlynA'orlra.eth ddar- paru i gael un yn mhob Sir i -st ad ha u air.- neaUdwnatet:ha.u, a hyny heb flingo nfn! o'r ddwy ochr yn fyw, fel y gwneir yn bresenol. Ystyfndgrwydd sydd yn achos mwy na haner y cynghaw sa; costfawr. Gwell gan bob! dalu eu harian i wyr y gyfraith na cheisio eu rhanu yn deg a theg rhyngdd'ynt i gadw yr foedtt- wch. Wedi dechreii bygwth, gosod pedrian- waith y gyfraith i ysgogi, mae y ddwyi blaM yn ffymigo, a phob un yn cyflogd y cyfreith- iwr blaenaf a, ellir ei siorhau, heb ofalu dim- am y draul. Ychydig bwyll, a gwasgu dan edd, illasa;i wneyd i ffwxdd a haner gwaith ein Brawdlysoedd. Ychydig o Farrniwyr ei Fawrhydi sydd mr,¡; drugaxog a'r Bamwr Kennedy. Y chydig.. iawn o ddedfrydiau llymion sydd: wedi bod yn Nghaerdydd. Os y gwelai rhywfath- o d-dynoliaeth yn rhai o'r troseddwyr, byddai hyny yn cael lie yn rhodddad! y ddtedifiyd. Dylai rhai o'i syhvadau aros a:r gof y trosedd- wyr yn anndleadwy. Pregeth a, ddylai gael Z" effaith ax y gwrandavvr yw un oddiar orserld barn. Dylai rhai o'r troseddwyr a, fu ger bron y llys y tro hwn fod yn d'diiolchgax am wersi y Barnavx Kennedy. Mae caredic- rwydd; weithiaui yn fwy effedthiol na (diosp- edigaeth i ddwyn tmseddwr o gyfedliornii ei ff)trdd. -0-- Cyn bydrlb y Uinellau hyn, ü'r Wasg, yr Etholiadau ir Cyngliorau Dosparthol heibio. Nid .oes cymaint 01 boethder yn v brwydrau hyn ag a, fu yn yr etholiadau cyixtaL Nid oes cymaint o swyni yn y gair Cynghcr- yddi yn aWT. Bu agos mor bwysig a'r ddwy lythyren sydd a,r enwau ein Aelodau Senedd- 01. Yr ydys hefyd wedi gweled! fod' yn rhaid gweithio wedi- myned ar y CjTighiOiaH Dospæil101 Os na weithia aelod' wedi 1r etholwyr ei o-soid ar ben y rhcstT, dylid! ei cliroi allan y cyfle cyntaf. Mae mwyl o'i elfen vrrsanaethgar yn nghyfansoddiadau y Cynghorau Sirol a Dosparthol nag sydd, yu. ein holl Fyrddau ereill. Nid yw yr eJfen enwadol yn ymwthio gyma,int i'r cylchoedd hyn. Ond mae He i wella yn newdsiad yr aelodau i wasaniaethu ax eini Cynghorau. Dylid, ar bob cyfrif ddewis dyn a fyddb yn meddiu ar brofiadf h.,ela,eth yiT ngwahan^ ganghenau llyAvodraeth leol. Dylai fod- ya gwybod rhywbethi sut mae gwas.anaethu y cyhoedd, a gwario arian. y trethdalwytr yn. y ffordd oreu er lies cyffredinol, cyn meddwi am le ar uni Cynghor. Gall dyn fodi yn s10P- wr, neu dafarnwr rliagoxol, ond yn hollol aim. dldufad1 0 gymhwysderau i ymigymeayd a gwaith C'ynghiorwr. Orudl nid oes haner vr etholwyr yn ystyried hyn. Nid oes digon. » edirych allan am y dyn goreu. Gadewir í ryw ddylamvad persono1 neu gymdieathasol i reoli y dewisiad, a, thra y gwneir felly, mae- y dy-n; goreu yn ami iawn yn cael ei droa o'r n-edlldiu. Dylai yr etholwyr fodi vn d/d'i;gon doeth bellach i beidiio xhedeg ar't J, pob gwrach y rhibyn o ymgeisydd. Ma.e yi Cynghorau Dosparthol wedd, myraedi yo liatl gostus roera llawex lie. Nid yw yr elfen o gynildeb yn cael neimwr o sylw. NidJ ydy st yn rhoi digon o werlh a,r Brian y trethdalwyx. Dylai y Cynghorajm ofalu eu bod. yn cael. gwerth eu ha nan) mewn pob bargen ae yni- gymeriad. Ondi yn lie hyny, yr ydys. ym ami yn gwario ajrian y trethdalwyr fel pe bycktent: i w cae1 ar hyd- yr h-eolydd, heb ddim traffertia. ondeu hysgubo yn n-srhyd. +jyhi D .b ethol- wr gadw era Ikgaid yn agored ar y au, a thalu sylw manu-1 i'r tafieni. blynydVluI sydd yn nodi beth a wneix gandttynt yn ystcxS y flwyddyn, a be,tii) m?,ei hyny wiedi ed gosti. Pe gwnelid- hyny, byddai yn hawddach dethcl y dynion goreu i'n cynrychioli. Aeth cwm-wl du dros gymeriadi ein bydddii yn Ne Affrig, yr wythnos ddiweddaf, pan gy- hoeddwyd foil rhai o'u swydd'oginm wedi tll cael y^n( euog o Mrud'df'o rhai o'r Boexdaid wedi idd'yamt d daflu eu harfau i lawr. Mae yhi wir mad Awstraliaid oeddi y troseddwyr,, ond nid yw hyny yn gwella dim aT yr anffawtL On:! ma-el yn gysur i ni feddyyl fod yr awdar- 'djod!a,u milwrol yn gweinyddu y gyfraith, ar Brydeiniwr a dioro- reola.u rnaes, v gwaed, yr un fej yn unic'Dl a, phe byddai vri, un Vre helyntion. Ceir rhai. yn diTigon parod; i haem fod ein swyddogion yn. can eu llygakl ar weithredoedd, annheilwng 01 gymexiatl Prydain Fawr. Ond ge'llir bud yn sicr net odVlJefai. Arglwydd Kitch.emiex i'w fraud ei hum dord deddf fdwrol, heb ei gospi am hyny. Rhadd yw rhyfeIa, yn deg, ac os na wneii hyny gan Baydain, ofex ddsgwyl i un wlaaf arall. Gwna collfarniad y swyddogion an- nheilwng fwy tuag at orrhfygu etin gelyriioni 9:L L- na phe1 alltudid mil Üi honynt i St. Helena. Mae rhagfarn, ac anwybodaeth o'r cymexia Prydeindg yn achosi Ilawer o'r cynddynirwytM a ddangO'Sir gan ein gelynion,, pan y maent wedi eu gorchfygwi yn ol deddfau (ydnabydd- edig rhyfel. GweJl gan bob Pryd-einwr wel- ed colli bnvydr, na gweJedt un o'n milwyr ytt ymdchvyn yn a-nnynol. Chwareu teg yw perl gwerthfawrocaf y Prydeinwr, ac nid yw )-n. debyg o beryglu ei gollf ar faes y gwaed, mwy nag yn rhywJe arall. I